Een deel van de verantwoordelijkheid die tot op heden onder de DTe viel wordt nu overdragen aan de Ministerie van Economische Zaken

(1)

Holding

Postbus 41920, 1009 DC Amsterdam Bezoekadres

Spaklerweg 20 Amsterdam

Postadres

Postbus 41920 1009 DC Amsterdam Telefoon 0900 0808 Fax +31-20-5971802

Contactpersoon

L.C.(Laetitia)Ouillet Telefoon +31-6-52504628

n.v. Nuon is statutair gevestigd in Amsterdam. K.v.K. 34108286. Banknummer: 52.96.19.504.

DTe

Betreft

Projectnummer 101730 Postbus 16326 2500 BH Den Haag

Reactie ontwerp-Richtlijnen Gastransport 2005

Datum

11 mei 2004

Ons kenmerk

LO

Geachte heer/mevrouw,

Naar aanleiding van de Ontwerp Richtlijnen Gastransport 2005 en van de hoorzitting d.d. 23 April, maakt Nuon graag gebruik van de mogelijkheid om haar mening te geven over de voorstellen die door de DTe aan Gas Transport Services worden gemaakt.

In de eerste plaats wil Nuon reageren op de beslissing van de Minister om Artikel 12 van de Gaswet te vervangen door een Ministeriële Regeling. Via de jaarlijkse transport richtlijnen exercitie heeft DTe een gezonde basis gelegd voor meer transparantie en marktwerking op de Nederlandse gasmarkt. Een deel van de verantwoordelijkheid die tot op heden onder de DTe viel wordt nu overdragen aan de Ministerie van Economische Zaken.

Nuon betreurt deze ontwikkeling die o.i. zal leiden tot 1) een breuk in de continuïteit en 2) een langzame overdracht van kennis en informatie, wat 3) resulteert tot meer vertraging waar de ontwikkeling van de markt zich niet kan veroorloven. Het lag in de verwachting dat deze verantwoordelijkheden bij DTe zouden blijven, zolang de onderhandelingen rond de herstructurering van het Gasgebouw niet afgerond waren.

De meest recente AmvB Leveringszekerheid besluit Gaswet, waarop DTe een negatief advies heeft afgegeven, geeft ons aanleiding om te betwijfelen of het afschaffen van Artikel 12 marktwerking zal bevorderen. Nuon hoopt dat het Ministerie bij het uitvoeren van haar nieuwe takenpakket de systematiek van consultatie van belanghebbenden zal handhaven. Zoals vermeld in eerdere correspondentie, vertrouwt Nuon erop dat DTe gevraagd en ongevraagd haar advies zal blijven geven omtrent de belemmeringen op de gasmarkt en mogelijke oplossingen.

Tot haar genoegen merkt Nuon op dat de door haar aangewezen knelpunten grotendeels zijn meegenomen in de Richtlijnen. Gezien het ambitieniveau van de voorgestelde wijzigingen omtrent balanceringsregime, firm backhauldienst en informatievoorziening, vraagt Nuon zich af of DTe niet meer gebruik had kunnen maken van haar bevoegdheden. Dit valt, een aantal maanden voor opening van het derde en laatste segment van de gasmarkt, te betreuren. We gaan er van uit dat de besluitvormers zo spoedig mogelijk de resterende knelpunten mee zullen nemen in toekomstige wet en regelgeving.

(2)

Datum

11 mei 2004

Ons kenmerk

LO

Pagina

2 van 4 1) Basisdiensten gastransportbedrijven: firm backhauldienst

In lijn met het commentaar van Energiened vindt Nuon de beslissing om GTS te verplichten een firm backhauldienst aan te bieden een stap in de juiste richting.

We betwijfelen of deze dienst ook in de praktijk voldoende mogelijkheden zal bieden aan andere Nederlandse spelers (afgezien van Gasunie), aangezien er weinig inzicht is in de bestaande exportcontracten. Dit punt hebben we reeds naar voren gebracht in onze schriftelijke reactie op het consultatiedocument ‘Onderzoek Ontwikkeling Gasmarkt’(20 Februari 2004).

Naar onze mening dient de DTe de transit en export contracten onder de loep te nemen om zekerheid aan GTS (en dus aan de markt) te bieden over de minimaal te verwachten stromen.

De voorspelbaarheid zal daarmee behoorlijk toenemen, terwijl de vertrouwelijkheid van deze contracten intact blijft. Pas dan kan er o.i. sprake zijn van een ‘firm’ dienst. Opgemerkt wordt dat er via de firm backhauldienst maar slechts beperkte L-gas hoeveelheden te verwachten zijn.

Partijen moeten dus rekening houden met de kosten en beschikbaarheid van kwaliteitsconversie (zie punt 4).

2) Flexibiliteit- en balanceringsregime

De richtlijnen zijn op deze punten o.i. nauwelijks aangepast. Net als de meeste respondenten, vindt NUON dat er weinig relatie is tussen de door GTS gehanteerd boete systeem, in het huidige uurlijkse balanceringsregime, en de door haar geleden kosten.

In de rapporten van GTS en JCN worden verschillende conclusies getrokken over de technische haalbaarheid van oplossingen onder de nul graden. DTe heeft besloten de discussie tot 2005 uit te stellen. Deze discussie had o.i. naar aanleiding van de Transport Richtlijnen 2003 reeds gevoerd moeten worden.

Het advies aan GTS om voor 1 Januari 2005 de mogelijkheden van een wijziging van de balanceringsregime te onderzoeken, lijkt ons te voorzichtig. Zonder aanpassing van het huidige balanceringsregime wordt het succes van de opening van de gasmarkt zwaar verhinderd.

Balanceringsboetes bevatten een prohibitief element. De markt kan waarschijnlijk wel leven met een regime van uurbalancering, mits de benodigde data tijdig beschikbaar komen voor de shipper om zo ‘real time’ zijn onbalans positie te kennen en dus op tijd te kunnen reageren. Het verkrijgen van informatie over de transportoverschrijding 6 weken na de gasdag betekent in feite dat er weinig gedaan kan worden op de gasdag zelf.

In het huidige systeem verdient Gasunie aan de nominatiefouten van shippers. De boetes zijn niet gelimiteerd en worden op dagbasis opgelegd. De shipper weet derhalve per uur niet of hij zijn nominatie overschrijdt (hij wordt achteraf pas geïnformeerd).

Capaciteitsovershoot op exit punten zou gelimiteerd moeten worden. Een mogelijke oplossing is om de boete één keer te betalen en daardoor in feite de extra capaciteit voor de rest van het jaar te mogen houden. Als een shipper verantwoordelijk wordt gehouden voor zijn balans, moet dezelfde shipper ook de mogelijkheden krijgen om aan deze verantwoordelijkheid te kunnen voldoen. Nuon blijft van mening dat er een ‘fair’ onbalans systeem dient te komen, gebaseerd op de door GTS daadwerkelijk gemaakte kosten.

Tot onze grote teleurstelling lezen we in alinea 45 (blz.14 van de Toelichtingsnota) dat de voornaamste belemmering van de Nederlandse gasmarkt buiten de bevoegdheden van de DTe valt. Voor zolang dat Gasunie Trade and Supply 1) niet wordt gedwongen om te leveren op de TTF, én 2) aan haar afnemers hun gas bij de meter blijft leveren (op GOS), zal er geen sprake zijn van een goed functionerende liquide markt. Opmerkelijk is dat de Minister¹ geen maatregelen wil nemen om de dominante speler op het TTF te laten leveren en geeft aan dat hij op advies van DTe wacht (Transport Richtlijnen 2004). Sinds DTe geen invloed zegt te hebben

1Wetgevingsoverleg van de vaste kamer commissie van Economische Zaken met de Minister van Economische Zaken inzake Interventie en Implementatiewet, d.d. 29 April.

(3)

Datum

11 mei 2004

Ons kenmerk

LO

Pagina

3 van 4

op GuTS, concludeert Nuon hieruit dat er voorlopig niets te verwachten valt voor de marktopening op 1 Juli.

Omtrent de balancering merkt DTe terecht op dat de huidige systematiek, waarbij shippers pas 16 dagen na de gasdag hun informatie krijgen over de realisatie van hun afname profiel, onwenselijk is. De aanpak is echter o.i. niet juist gericht. In plaats van de schuld volledig bij de netbeheerder neer te leggen, dient DTe ook te kijken naar een breder kader. De netbeheerder is zelf afhankelijk van de kwaliteit van de data die aangeleverd wordt door het meetbedrijf. In het geval dat de data sterk afwijken van de werkelijk situatie, kan het meetbedrijf slechts

aansprakelijk worden gehouden voor de kosten van de door haar geleverde diensten (wat neerkomt op een paar honderd euro). In het door Gasunie gehanteerde systeem, waarin de data vastgesteld zijn na de 16^de gasdag, lopen energiebedrijven op deze manier kredietrisico’s van meer dan tientallen miljoenen euro´s per jaar.

De DTe zou in haar richtlijnen oplossingrichtingen moeten noemen: 1) hoe kan de klant gedwongen worden om zijn verantwoordelijkheid te nemen qua meetdata, of 2) kan Gasunie aan de shipper meer ruimte bieden (bijvoorbeeld door de shipper de kans te geven om correcties aan te brengen in het geval dat de data niet op tijd worden doorgegeven. De tijdsperiode voor correctie zou niet na de gasdag moeten lopen maar pas vanaf de ontvangst van de meetdata). Dit issue moet o.i zo spoedig mogelijk een oplossing zien te krijgen. Nuon zal nog op dit punt PVE benaderen; in het ideale geval wordt het opgenomen in de Transport Richtlijnen.

3) Informatievoorziening

Marktwerking wordt alleen gestimuleerd door het meer transparant maken van informatie. Het voorstel van de tabel in artikel 11 vormt o.i. een goede basis die later nog verder uitgewerkt kan worden. We zouden toch een aantal additionele gegevens in de tabel willen treffen.

3.1 Aantal actieve shippers

Het aantal actieve shippers zou aangegeven moeten worden voor zowel het verleden als de toekomst (het geeft nl. een beeld van het aantal lange termijn afspraken en dus van de restende capaciteit voor import, kwaliteitsconversie, etc…).

3.2 Onderzoek bestaande contractuele relaties van de incumbent

Zoals reeds eerder vermeld, acht NUON het wenselijk om een onderzoek te laten uitvoeren naar de contractuele relaties tussen Gas Transport Services en Gasunie Trade and Supply, alsmede de lange termijn afspraken tussen Gasunie en buitenlandse partijen. Zolang er geen inzicht is in de status van de boeking van de door de DTe voorgestelde diensten, blijft er weinig over voor Nuon en andere energiedistributeurs.

3.3 Verplichting tot investering

Op pagina 18 wordt er opgemerkt dat het buiten de bevoegdheden van DTe valt om GTS verplicht te stellen rekening te houden met de korte termijn vraag van marktspelers inzake investeringen. Nuon vindt dat dit de richtlijnen voor een deel discrediteert. GTS heeft aangekondigd dat kwaliteitsconversie volgeboekt is tot 2006; voor een groot deel wordt dit veroorzaakt door de lange termijn afspraken met Gasunie. Zonder een investeringsplicht zal er dus geen ruimte gecreëerd worden voor Nuon en andere gasleveranciers om hun eigen producten te ontwikkelen (opslag, import van gas van derden, etc…). Er blijven dus slechts afschakelbare diensten over voor deze leveranciers. We betreuren dat dit niet centraal wordt gesteld in de Richtlijnen en herhalen dus dat GTS verantwoording zou moeten afleggen over de inzet van conversie-installaties, importcapaciteit, etc. Zonder uitbreiding van de kwaliteitsconversie capaciteit (bijvoorbeeld) zou het moeilijk worden om voor spelers een eigen opslag in dienst van de klein- en middelverbruikersmarkt in te zetten.

(4)

Datum

11 mei 2004

Ons kenmerk

LO

Pagina

4 van 4

3.4 Ontheffing van de publicatieplicht

Graag ontvangen we duidelijkheid over de ontheffing van de publicatieplicht zoals voorgesteld en beargumenteerd in punt 64 van de Toelichting van de Richtlijnen.

4) Indicatieve tarieven en Kwaliteitsconversie

We verwelkomen de discussie omtrent een socialisatie van de kosten van de kwaliteitsconversie. Op een markt die zich historisch door natuurlijke condities als L-gas markt ontwikkeld heeft, is kwaliteitsconversie één van de sleuteldiensten. De Richtlijnen gaan niet verder dan een socialisatie van de vaste kosten van de conversie over L-gas afnemers. Verder wordt het commodity deel niet gesocialiseerd. Om te voorkomen dat transit gas een free-rider situatie toegekend krijgt, vindt Nuon dat de socialisatie op entry en exit punten dient worden uitgevoerd en dat H-gas afnemers ook aan een deel van de kosten moeten bijdragen. Deze bijdrage moet gezien worden als een systeem fee om de integriteit van het gas systeem te handhaven.

Wat de tarieven betreft, merkt Nuon op dat de tarieven voor landelijk transport door GTS straks per GOS verschillen, waardoor er honderden verschillende tarieven mogelijk zijn. We betreuren deze ontwikkeling die het moeilijk voor energiebedrijven maakt om een heldere retail prijs aan te bieden.

We vertrouwen erop dat u onze reactie in overweging zult nemen. Vanzelfsprekend zijn wij bereid om een en nader toe te lichten.

Hoogachtend,

Paul Nillesen

Manager Governmental and Regulatory Affairs CDS