vir vir 'n

(1)

'n HISTORIES-KRITIESE STUDIE VAN DIE

SMUTS - __ ONPEUllIYSWET VAN

1907 deur

JOHANNES JURIE SNYMAN, M.A., M. ED.

Voorgel~ as gedeeltelike Vervulling

van die

Vereistes vir die Graa.d

DOCTOR EDUCATIONIS

1.n die

Fa.kultuit van Opvoedkunde

a.an die

POTCHEFSTROOMSE UNIVERSITEIT vir

CHRISTELIKE HOER ONDERWYS. ,

Promoter Brof. dr. J. Chris. Coetzee.

RANDFONTEIN. 20 'Desember 1951.

(2)

VOORWOORD.

Die werk wat hiermee aangebied word, is die resul-taat van navorsing wat oor etlike jare strek. Die open-bare pers was een van die vernaamste terreine wat gefyn-kam is by die versameling van die stof, want dit is die

I

beste br•n wa·arui t ons die gesindheid van die volk teen-~or die Smuts-enderwyswet ken.

Soos uit die bronnelys sal blyk, was die navorsing egter nie beperk tot die pers alleen nie, maar daar is ook nuttige gebruik gemaak van die werke van navorsers wat dele van die terrein reeds gedek het.

Om die tema tot sy reg te laat kom, was dit nood-aaaklik om die twee onderwystrome in die land en veral in Transvaal teenoor mekaar te stel. In die lig van die een kan die ander beter begryp word.

Ek w il graag van hierdie geleentheid gebruik maak om my erkentlikheid te betuig aan almal wat my in hierdie

studie behulpsaam was.

In besonder wil ek my dank betuig aan die Potchef-atroomse Universiteit vir Christelike Ho~r Onderwys vir besieling en tegemoetkoming gedurende baie jare, en my promoter, prof. J. Chris. Coetzee, vir-sy insiggewende kritiek, sistematiese uiteensetting en intense belang-stalling.

Ek wil my opregte dank uitspreek aan die Nasionale Navorsingsraad vir die ad-hoc-toekenning, waardeur ek in staat gestel is om die navorsingswerk voort te sit.

Voorta wens ek my waardering uit te spreek vir die hulpvaardigheid en vriendelikheid van die volgende per-sone: die hoof-argivaris en die personeel van die Trans-vaalse Argief; die personeel van die Unie-onderwysdepar-tement; die personeel van die Staatsbeblioteek; van die

(3)

biblioteek vah die Transvaalse Onderwysdepartement; van die biblioteek van die Potchefstroomse Universiteit; van die stadsbiblioteek van Johannes~urg; 'rof. H.G. Stoker

eh meneer J.A1L. Taljaard, vir die leiding in die filo-sofie van Smuts en prof• D.W. KrUger, vir sy waardevol-le inligting in verband met die staatkunde van Smuts.

Laastelik 'n woord van besondere dan~c en waardering aan my eggenote en kinders vir hulle morele steun en t-oewyding.

Ten slotte aan Hom al die oer, van 1_{.Vie ek my diepe}

afhanklikheid gevoel en Wat my det die nodige middele

gese~n het, waardeur ek in staat gestel is om my ideaal verwesenlik te sien.

Randfontein.

(4)

I.

INHOUDSOPGAWE.

A F D E L I N G A.

INLEIDING.

I. Algemene Doelstelling. I- 2. 2. Doel en Aard van die

Smuts-Onder-wyswet van I907, 2- 4.

3 •' Die Liberalistiese Tendense in die

Onderwys. · 4.

(a).Die Weg van Liberalisme op

Suid-Afrikaanse Bodem. 4- 5.

(b).Opvoeding en Onderwys as Kanaal ter bevordering van Liberalistiese

Ideale.

5-

7.

(o).

Liberalistiese Invloede wat

inge-werk het op die foxmulering van die

Smutswet van I907. . 7.

(i).

Liberalisering van die Onderwys

deur Staat en Kerl:. 7- 8.1

(ii). Liberal.isme in die Kaapse Onderwy s 8-IO. (iii). Liberalisme in die Transvaalse

Onderwys. na I900. IO-T2.

4 ..

Ander Invloede op die Wording van

die Onderwyswet van I907, I2.

(a). Anglisasie as kenmerlrende Invloed ·

op die Smutswet. I2-I4.

i

b.}. Anglisasie van die .h:erk. . I4-I5.

c).

Engelse Begrip van die Onderwys. I5-I7. d). Hollandse Begrip. van die Onderwys. I7.

( i). Histories: Ontwikkeling van .' n ·

eie Nasionale Onderwysvorm. I7-19. (ii). Republiekeinse Begrip van

Onder-(iii). (iv).

wys in Transvaal. I9-20. Die Gereformeerde Beginsel in

die Onderwys.

Skool, Kerk, Huis en Staat.

20.;...21. 2I-22.

5.

Indeling van die Studie. 22-23 •

• A F D E L I N G B.

I I. DIE INVLOED VAN DIE ENG ELSE

ONDERWYS-QP 1.JIE ONTWrramnm• VAN lTilrla.APSE"

9Nmmwts·--·rno6-T905.

- - · ·

I, Inleiding. • • • •

(a). Die Hollandse Gedagte. • •

. (b).

Die Engelse GedaGte. • •

2. Die De Mist-Periode: I80J-I806 •• (a) .Die Sitoolorde van ·De Mist. •

(b). Invloed van Buitelandse Idees op.

die Skool<:'rde van De Mist. •

(i).

Engelse Invloed. •

(ii) .Franse Invlo8d. •

24. 24-26. 26-28 .. 28. 28-29. 29. 29-3I. 31-3 2.

(5)

iv. HOOFSTUK.·.

3.

Engelse Onderwys in die 19e Eeu in

soverre dit die Kaapse Onderwys in daardie Tydperk be!nvloaa •••.•...•

(a) Godsdienstige Toestand in Engeland

(i) Opkoms en Invloed van dle Leto-d is me in Enge lanLeto-d •••... , ...• (ii) Onderwys van Private Inisintief

(iii) Die Administrasie en Behee ~van

die Onderwys ••.••...•••

{b) Geleidelike Staatsinmenging in die

Onderwys ••.

(i) Die Vrywillige Beginsei in die

Onderwys. 1809 - 1865 •.. , ....••

(ii) Die Newcastle-Onde~wyskommissie

18 58-61 . . . , ·:> " "' !" . . . r: ·: ~ • c • •

(c) Vestiging van 'n Nasionale Onder-wys-Stelsel 1865 - 1902, .... , ....• (i) Die Onderwyswet van 1870 ...••

(ii) Die Ontwikkcling van 'n Op8nbare

Skoolstelsel" ...•••• < , , • • • • • • •

(d) lnvoering van die Br~tse Nasionale

Onderwysstelsel aan die Ksgp

1806-1839 ... ... (' " ~". (' .. fl • , . . . ' • • • •,:,

(i) Inleiding ••.•••..•... ,, ..•• (ii) OnderwystoeatanJs onder Celedon

(iii) Cradock se 0nder~y3st~Jsel •...•

4. Die Onderwys aan die Kaap gedur::,ndn die Somersetregima •...••••...•.••

{a) Plaaslike o~aernysbchssr ....•••

(b) Verengelsing van die KerK •..•••

5.

Staatsonderstounde Skole

1139-1865 f f e • e e e I I • e I e • • I ! • I ;,, It e J • • e e

{a) Inleiding •••.•.... , .•...•..••• (b} Die Herschel'.'"'stolsel, •.. _ ....••• (i) Rapport,~an Bell ...•....•.•.

(ii) Regeringsmemorandum vGn 1839.

(iii) Die Klousules van d~o

B~rnchel-s telB~rnchel-s e 1. , ... fJ • • • ,.. • ~ • C' ~ , • • • " • • •

(c) Plaasskole: Ond~rate~nde S(ole •.

6. EngeJse Onderrys

'n

voldonga FJit en

die IHimaks in die Kac:pse Skol.;

1865-190 5 • • • • • • • ' • e t • &- • <i • • • • • • • • :a J • • • • • t •

{a) Inlciding •• ,,., .. , •...•••

{ b) ( . ) ₁ Bie _le 0£d _£ _v0i~w,zst-:e~ _.1• _~ _~

yqu

_·J8_{.Lu .. _,,},'1

'r'65 ..•

_{" •}

(I • •

(ii) Onderwysbestuur ••.... , .•..• (iii) Voertaalvr3asstuk,,. - , ...•.

(c) Langham Dale as Superinte~~snt

1859-92 en die Uitbreidin~ van

Staatshulp ••.•••..•.• , .. ,., •••••

( i ) In lei ding ..• , ... , .. , . , .. , , o

(ii) Die OndGr~ystocsGon~c ender

·Dale .. , ... '!te.-r~')·~"•••o

(iii) Die de Yilliorsrap~oT~ 1883

(d) Sentralisasiebeleid va11 dr. rJiuir

1892-1905 •..•• , ..•.••..•.•....•••

{ i ) In 1 e i

a

in g •• , ••• , •• , • • , •••••

(ii) Invoering van 7erpligte Onder-nys " ~ ... , . o e • • • • • • ., • • " " ., •· • • • • •

(iii) Eervorming ~~n Depqr·tementele

Organisasies ••....••..•..•• ~

7.

Kri tiese Besh::ot:ing •••.•••. ·, ... , •. , ••.

BLADSY.

32

32 32-33

33 334J4

34 34-35

35-36

36-3'2

37 ,

37-40

41 41 42 42-44 44-47

47

47-49

49 49-50

50 50-51 51 51 51-52

52

55-53

53

5~

.·

53-54

54-55

55-56

56 5b-57

57

58

58-59

(6)

HOOFSTUK. a) ( i ) (ii) ( b) ( i ) (ii) Die De Mist-tydperk 1803-1806 • . . . • . . . . Die 6kool . . . , . . . . . Die Kerk . . . .., .. Imperialistiese :'.~~ Fegro-filistiese Tydpo;: 1 : van

On-der~ys in die K~8pkolonie

1806-L8 39 ••.••• • • · • · • • • • • Inleiding ••.••••.••..••.•

Verengelsingsbeleid ~an

Cradock., . •...•...•. (iii) Begin van Stelselwatige

( c ) ( i ) ( i i ) ( d )

Anglisasiebeleid van So-me rs et " .. , . . . , •.•

Stryd om Handha~ing en

Er-kenning teen die toenemen-de Anglisasie 1839-65 ••.•• Die Skool . . . , . . . . , , .. .

Die f~erk . ... , . . . , ••

Hoogtepunt van die

Anglisa-siebelsid en Afrikaneront~a~in

king. 1865-1905 •••.•.•.••••

III. ONDERVJYS IN TRANSVAAL 1850 - 1906.

1. Ontwikkeling van die

Christelik-Na-sionale Onderwysstelsel in Teenste~~

ling met die ~mutswet van 1907.

(a) Inleiding

(b) Di~ Christelik- nasionale

Onder-nysstelsel uit Nederland in die Kaap oorgeplant ••.•.••••••••.••

(c) Eersto Stappe in die riieting van

Christelik-n9sionnle Onderwvs in die Republiek 1852-1877 .•.• : .••• (i) Onderwys in die Begin,--5are, ••.• (ii) Die Eerste Skoolreglement

1852-1855., .. (t • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • (iii) Insypeling van Engels-gedurende

die Begin jare van die Onser~ys

in die ~epubliek •••.••••••••••••

(d) Liberale Ondernysnetgewing van Burgers 1872-1877 ••••••••••. · .•••• (e) Die Anglisasie-periode van

Trans-vaal 1877-1880 ••..•.••••..••••••• (i) Versterking van die Britso Invloed (ii) Die Onderwys in die

Annoksasie-periode . , . . . ~ . . . .

(iii) H.3. Bosman se OndernysPet No. 10 van 1880 •....•...••...••

(f) Die Du Toit-'l'If!nsveJ~-:p:;riode:

Ondernys in Transvac:il op 'n

.Chris-telik-nosionale ~rondslag geplags

1880-1899 • t e t • f • ., • • • t t • • t t t • • • t t •

(i) S.J. du Toit die Grondleggor van die Christelike Staatskool

(ii) Onder~ysnet No. 1 van 1881:

Vestiging van die Christelik-nasionale Onderwys .••••••..•.

(iii) Invloode wat inge~erk het op

die Du Toit-Wet, . . . .

(iv) Onderr:ysbeleid van N.

li'.lans-velt 1891-1899 •..•.•.•.•••. 2. Ond~rnys in die Kroonkolonie

1900-1905 as Rigsnoer vir die s~1tsnet

van 1907 ... , ... " .•... BLAD.SY. 59 59-60 60-62 62 62 63-64 64-69

69

69-72 72-73 73-76 77 77 77-81 81 81-82 82-83 83-85 85-87 87 87-88 88-89 89-90 90 90-95 95-96 96 97-104 104

(7)

HOOFSTUK.

- (a) Onderwys gedurende die Oorlogsjare

1900-1902 •••••••.•.•••••.••••••.••

cf

ij

(iii

Inleidi ng . . . . Milner se Anglisasie-beleid •• Die Kampskoolstelsel:

Vervang-ing van die Christelik-nasio-nale Onderwys ••••••.•••.•••••

(b) Die Periode van Rekonstruksie van

die Onderwys deur Milner volgens Enrel se Uodel 1902-5 ••••••••••••••

(i Histories ••••.•.•..••.••••••• (ii Die Administrasie en

Onderwys-b ehe er . . . • . . . • (iii) Onderwyaetgewing •••••••••••••

(iv) Die S~ntrale

Onderwysdeparte-ment . . . • .. • • ( v) Onderwysontwi lckeli ng tydens

die Milnerregime ···~

(c) Die Christelik-nasionale Onderwys

as Teenwig teen die Britse

Onder-wysbeleid 1902 - 1906 ••••.•••••• (i) (ii) Inleiding . • . . . (iii) (iv)

Die Posisie van Hollands in die Onderwys na die Traktaat van Vereeni gi ng ••••••...••••• Ontstaan van die Christelik-nasionale Onderwysbeweging ••• Opvattings van die Voorstanders van die Christelik-nasionale

(vi (vl

(vii

Onderwybe lei d ••.••••••••••••• Ontwikkeling van die O.N.O-skole. Opdraande Stryd van die C.N.O. C.N.O.-Kongresbesluite 1905 en 1906 . . . • . .

3.

Kri tiese Sarnevatting ••..•...•....•••••

(a) Onderwys in die Suid-Afrikaanse Repu-bliek . . . . ( i) ·cii) (iii) (iv) (v) Inleiding · · · - · · · Die Invoering van Engels in die Transvaalse Onderwys in 1866 ••••••

Britse Imvloed in die O~derwys na

18 66 . 'ff ••••••• , •••• I ••••••••••••••

Die Bu~geronderwyswet No.4 van 1874 Die Onderwys in die Anneksasieperio-de 1876-1880:Transvaal word 'n Engel-se Invloedsfeer •.••..•..•••.•.•••••• (vi) Die Du-Toit-Mansvelt-Periode

1880-18 90 . . . • . . . . • . . AFDELING C. BtADSY. 104 104-105 105-107 107-112 112 112-113 113-114 114-116 116-117 117-120 120 120-121 121 121-123 123-124 124 125-126 126-128 12 8 128 128-129 129-130 130 130-13 2 133-134 134-141

~V. DIE FILOSOFIESE EN STAATKUNDIGE DENKE VAN

SMUTS, WAAROP DIE ONDERWYSWET VAN 1907

GEBASEER IS •

1. · Die Filosofie van Smuts •.•..•••••.•• (a) Inleidi ng ••••...•••.•.•.•.•..••••• (b) Sy fi losofie se Denke •••••••..••.•• (il Smuts EfeUl\ferwagting •••••••••••••

( 11 Ho 1 i s me ~ . . • • • . • . . . . • . , . • , . ~ , • . • .

( 1 ii Krea ti ewe Evolusie .••••.••••••••

142 142-14~ 143 143-144 144-147 147-149

(8)

/

(iv)/'Smuts se Veldgedagte •••.•••••

(v) ?ersoonlikheid en Vryheid .•• 149-151 151-155

2. Die Staatkundige Denke van Smuts.. 155

(a) Engelse Kulturele Invloed op Smuts ... , ...•. , . . . . (l) Inleiding ••••.••••.••••••..• (ii) Die Skool: Angliseringswerk

van die Onderwyswctgewing in die Kaapkolonie •.••••••••.•• (b) Ontplooiing van Smuts se

Staat-k undi ge De nStaat-ke •...•..••.••••.•••

( i

I

I nl e id i ng . • • • • • • . • • • • . . • . •••

(ii Sy Studieloopbaan in Kaapland (iii Smuts in Cambridge •••.••••••

(j.v Smuts as Joernali s ..•..•.•••

(v Smuts betree die Politieke

Arena~t.s bcwonderaar van Rhodes

(vi) Smuts wcrd 'n vurige Republi-kein ,,, . . . • (vii) Die Staatkunde van Smuts in

Transvaal l9C! - 1907 ..•..••

3. Konklusie . . . .

V. DIE SMUTS-ONDERWYSWET VAN 1907.

1. Die Onderwysbeleid van Lord Selborne . as Grondslag van die Smutswet ••••

Inleidi ng . . . ,,,. . . . . Onderwys·i.roorstelle van Het Volk-Party . . . ., . . . .

(c) Die Selborne-hlemorandum, 17

No-155 155-156 156-159 159 159 159-160 161 162-163 163-174 174-177 177-192 192-193 194 194-195 195-199 vember 1905 ••.••• , • . • • • • • . . • • • • 199 (i . (ii (iii (iv (v Verpligte Skoolbesoek .•••••• Skoolkommi ssies •.•.•..•••••• Adviserende Skoolrade •..•.•• Bonoeming van Onderwysers ••• Die Taalvra9.gstuk, ... .

2. Stqatkundiqe en Filosofiese Invloed /

199 199 199-200 200 201 ~ I

van Smuts op sy Onderwyswet van 1907 \ 201

lal Inleiding .•••••.•....•.••...••• '---zol-203

· b Sy Onderwysbeleid •..•••••....•• 203-209

c Adamson se Onderwysbeskouings as

Rig~noer vir Smuts se

Onderwyswot-gew l ng ... ll • • • • • • • • • • • • • , • • • • • • • •

3.

Die Engelse Pers en die Onderwys ••

4.

Yonsep-Onderwyswet van 1907 •••••••

(a) Inleiding •••...•...•••••.••••••• (b) Grondbeginsels waarop die

Konsep-Onderwyswot gcbaseor is •.••••••• (i pie C.N.O.-probleem .•...••.•••• (ii Ouersoggensl<:ap •.•.•....••••••• (iii Kostelose Onderwys en leerplig

(iv Die Taalvraagstuk ••.•••.••••••

(v Godsdiensonderwys .•.•...••.•••

5. Die Onderwyswet Nr. 25 van 1907 •••

~~~

(c)

I nle idi ng . . . .

Hoofstuk L: Die Sentrale Beheer

van die Openbare Onderwys ...•••• Hoofstuk II: Die Onderwysraad ••

209-211 211-215 215 215-216 216 216-217 217-218 218 219 219-221 221 221 222 222-223

(9)

viii. HOOFSTUK.

(d) Hoofstuk III: Laer Onderwys vir (e)

(f)

Blanke Kinders ••••••••••••••••

Hoofstuk IV: Middelbare en Ho~r

Onderwys vir Blankes •••••••••• Hoofstuk V: Skole, Klasse en

In-rigtings vir Kleurlinge ••••••• Hoofstuk VI: Die Taalvraagstuk Hoofstuk VII: Godsdiensonderwys Hoofstuk VIII: Private Skole •• Hoofstuk IX: Plaaslike Besture van Skole . . . • • Hoofstuk X: Onderwyspersoneel ••

Hoofstuk XI: Finansi~le Re~ling

Hoofstuk XII: Algemeen •••••••• 6. Kri tiese Beskouing ••••••.••••••••

(e) Die Selbourne-Onderwyswet van

1905

as Voorloper van die

Smuts-Onderwyswet van

1907 •.••••••••

(b) Die Openbare Mening oor die Sel-b ourne-Wet . . . • . . . •

(c) Suggesties wat noodwendig die

Samestelling van die Smuts-Wet be!nvloed het •.•••••••..•.••••• (d) Hoe Smuts se Knasepwet in die

Openbaar ontuang is ••••••••••• (e) Algemene Kenmerkende

Grondbegin-sels van Wet Nr.

25

van

1907 ••

(i) (ii) (iii) (iv) (v)

(f)

Inleidi ng . . . . Die Wet geskoei op die Britse Gees van die Voorgangers •••••• Die Beginsel van Verpligee en Gratis Onde rwys ••••••••••••••• Middelbare of Hot-;r Onderwys vir Blankes . . . . Onderwys van Kleurlinge ••••••• GodsdLensonderwys in die Staat-skole soos beliggaam in die On-derwyswet •••••••••.••••••••••• Ouerseggenskap •••.••••.••••••• Voertaalvraagstuk ••••••••••••• Die Konsepwet in die Wetgewende

Raad ••••••••.•••••.••••..••.•• BLADSY.

223-225

225

225 225-226

226-227

227-228

228-232

232-234

234 234-235

235 235-237

237-239

239-244

244-248

248 248-249

249-251

251-252

253 253-254

255-261

261-262

262-266

267-270

VI• DIE ALGEMENE VERLOOP VAN DIE ONDERWYS NA

1907

EN

DIE VORDERING OP ONDERWYSGEBIED.

Die Algemene Verloop van die Onderwyswet vanaf

271 il:907

tot

1910.

1.

Inleidi ng • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •

271

2. Die Algemene Bepalinge en

Instruk-si es van Onderwyp • • • • • • • • • • • • • • • •

271

(a) Dffi~artementele Instruksies

betref-fende die Openbare Onderwys ••••

271

(i) Diensvoorwaardes van Skoolraad-(ii) (iii~ (iv) (v) sekretarisse· •••••••••••••••••• Verpligte Onderwys •••••.••••••

Voorsiening

mn

die behoefte van

Onderwysfasiliteite .•••••••••• Konsentrasie op die Platteland Sentralisasie in die Stede ••••

272-274

274-275

275 275-276

276-277 r

(10)

HOOFSTUK. ~

(V:t) Konsentrasie van Middelbare (vii (viii (ix

(x

(xi (~ii) (xiii)

((i~I)

(xvi (xvii (xviii (xix (xxi

. (xxl

(xxii (xxiii On de rwys, . . . • • Oprigting van Skoolgeboue •••• Onderhoud van Skoolgeboue •••• Skoolbenodighede •••••••••••• Beurse . . . . Die Prosedure met betrekking. tot Onderwysers in die Benoe-mi ng van Foste .••••••••••••• Indeling van Skole •••••••••• Die Diensvoorwaardes van die Gevestigde Onderwyspersoneel. Salarsskale •••••• ' ••••••••••• Kwalifikasies van Onderwysers Verlof . . . • • .. Pensi oene ••.•••••••••••••••• Opleiding van Onderwysers •••• Geldelike Bepalings •••••••••• Al genie en Korrespondensie ••••••••••••• Beherende Liggame ••••••.•••• Verslae en State ••••.•.••••• Jaarstate . . . . BLADSY. 277 277-278 278 278-279 279-285 285-287 287-288 288-292 292-294 294-295

29&-299

299-299-300

300-301

301-302

302

302 302-303

(b) Regulasies i.n verband met die Onderwys.

.303

( i) Skoolraadverkiesi ngs •.• • • • • • •

303-304

(ii )Skoolko:!:.missiever~"oang~ . , •

321

(iii) Samestelling, Magte en Werksaam-hede van die Beherende Liggame van Middelbare Skole op

Johan-(iv) nesburg .

Ci • • • • • • • • • • • • • • • • • • •

Regulasies in verband met die Beherende Liggame van die

Pre-toriase Ho~rskool •••••••••••

(c) Wysigings van die Onderwyswet No.

25 van 19~7

.•... ·· ••••••••••

(d) Bepalinge en Leergqnge vir Laer-en Middelbare Skole ••••••••••••

(i) Inleiding •••••••••••.•••••••

(ii) Die Bepalings •••••••••••.•••

3.

Die Vordering op Onderwysgebied.

Administrasie •••••.. , •••.••••••••••

f

al Die Hoofkant.,oor •••••.•••••••••• b Die Inspekteurskorps ••••••••••• c Die Raad van Onderwys •.•••.••••

4.

Plaaslike Li ggame ••••.••••.•••••••• (a) Skoolrade ••.••. , •••••••••••.•••• (b) Skoolkommissies ••••••••.•..•••••

5.

Onderwysvraagstukke ••••••••••••••••

(al

~~·

m

6.

m

Die Taal vraagstuk •••••••••••••• Godsdiensonderrig , .••••.••••.•• Verpligte Skoolbesoek .•.••••••• Konsentrasie van Onderwysfasili-tei te . . . . Uitbreiding van Middelbare Skole Tegniese .Ondorwys •.••••.•••••• , Opleiding van Onderwysers •••••• Skoolsertifikaateksamen •••••••• Onderwys van Hi e-blankes ••.•••• Onderwys van Kleurlinge •••••••• Onderwys van Naturelle •••••••••

305-307

307-308

308-310

310-310-311

311-315

315 315-316

316 316-317

317 317-318

318

318 318-319

319

320 320.;..322

322-323

323.;...324

324-326

326 326.;...327

327-328

328-329

(11)

... x.

HOOFSTUK.

7.

Ho~r Onderwys ••••••••••••••••• (ba) Histories ••••••••••••••••••• ( ) Onstaan van die Transvaalse

Universiteitskollege op Fre-t o ria . . . • . . . • (c) Landbou-onderwys •••••••••••• 8. Kritiese Beskouing •••••••••••• (ba) Inleiding •••••••••••.••••••• ( ) Die C.N.O. en

Godsdiensonder-wy s . . . · • · • · • · • · ~ · • • •

(c) Uitwerking van die Wet op die Taal vraagstuk •••••••.••••••• {i) Inleiding .•••••••••••••••• (ii) Die TaalYrqagstuk •••• , •••• (d) Skeppinge van nuwe Instellinge

(i) Toename van aantal Onderwys-i nrOnderwys-i gt Onderwys-i ngs ••••••••••••••••• (ii) Besturende Liggame •••.••••• (e) bie Onderwyspersoneel ••.••••• (f) Onderwys aan Nie-blankes •••••

A F D E L I N G D.

VII. KRITIESE SAMEVATTING EN SLOT.

1. Die Lewens- en W~reldsbeskouing van

Generaal J.C. Smuts •••.•••••••••••

(c)

(d)

Inleidi ng . . . .

Sy Staat~unde as Uitvloeisel van

sy W~reldbeskouing •••••••••••••

Sy Oriderwysbeleid as Ui~vloeisel

van sy Filosofie ••••.•••••••••• Opjektiwisme in die Onderwyswet. 2. Die malvinistiese L wens- en

(ba) Algemeen ••••••••••••••••• · ••••••• ) Grondslae van die

Christelik-na-sionale Onderwys •••••••••••••••• (c) Die Doelstelling van die

Volks-onderwys . . . • . . . • (d) Die Leerplan in die Volkskool •••

3.

Die Smutswet getoetsaan die

Nasio-nale Lewens- en W~reldbeskouing •••

(a) Inleiding ••••••••••••••••••••••• (b) Die Godsdienstige Grondslag van

die Transvaalse Onderwys •••••••• (i) Die Deel van die Onderwys ••••• (ii) Godsdiensonderwys .•••••••••••• (c) Die Nasionale en Opvoedkundige

Grondslae van die Transvaalse On-derwys • . . . , . . . . (d) Die Taalvraagstuk ••••••••••••••• (e) Die Gees en Rigting van die

Onder-wys ••••••••••••••••••••••••••••••

!

fl

Gratis en Verpligte Onderwys •••••

g Beheer van die Onderwys •••••••••• h Die Onderwyser ••••••••••••••••.•• i Nie-blanke Onderwys .~ ••••••••••••

4.

Slot . . . , .. , . . . , . . . .

________

,....("'\,.... _____