Tilburg University
Op zijn Amerikaans (Column)
van Dijk, J.J.M.
Published in:
Secondant
Publication date:
2011
Document Version
Publisher's PDF, also known as Version of record
Link to publication in Tilburg University Research Portal
Citation for published version (APA):
van Dijk, J. J. M. (2011). Op zijn Amerikaans (Column). Secondant, 25(5), 60.
General rights
Copyright and moral rights for the publications made accessible in the public portal are retained by the authors and/or other copyright owners and it is a condition of accessing publications that users recognise and abide by the legal requirements associated with these rights. • Users may download and print one copy of any publication from the public portal for the purpose of private study or research. • You may not further distribute the material or use it for any profit-making activity or commercial gain
• You may freely distribute the URL identifying the publication in the public portal Take down policy
If you believe that this document breaches copyright please contact us providing details, and we will remove access to the work immediately and investigate your claim.
Column
Europese politici zonder eigen ideeën verwijzen graag naar succesverhalen uit Amerika. Ze verklaren zich bijvoorbeeld voorstander van zero tolerance, zonder precies te weten wat dit inhoudt. De Engelse premier David Cameron ging deze zomer zelfs zover om de voor-malige politiechef van New York, Bill Bratton, te benaderen als mogelijk hoofd van Scotland Yard. Voor de conser-vatieven is het politiële gras bij de Atlan-tische overburen altijd blauwer. Maar volgens steeds meer deskundigen zit het Amerikaanse rechtstelsel juist moreel en economisch aan de grond. Er zitten dit jaar 2,3 miljoen Amerikanen in de gevangenis. Dat zijn in hoofdzaak arme Afro-Amerikanen die met een partijtje drugs zijn betrapt. Zouden we dit voorbeeld in Nederland willen vol-gen, dan zou ons gevangeniswezen ongeveer tien keer zo groot moeten wor-den. Hoe graag sommige Nederlanders ook honderdduizend gekleurde ‘straat-terroristen’ achter de tralies zouden wil-len zetten, voor dit soort rechtse hob-by’s heeft minister De Jager nu even geen geld. En David Cameron trouwens
nog minder. Deze zomer heeft de wereldpers kunnen zien hoe de Ameri-kaanse strafrechtspleging in de praktijk functioneert. De president van het Inter-nationaal Monetair Fonds, Dominique Strauss Kahn, werd door een Afrikaans kamermeisje in New York Sofitel beschuldigd van aanranding. Op gezag van de openbare aanklager sloeg de New Yorkse politie hem publiekelijk in de boeien en toonde hem in deze toe-stand aan de opgetrommelde wereld-pers (het zogenoemde perp walking). Een populaire New Yorkse krant toonde de foto’s de volgende dag onder de kop Le Viezerik. De aanklager, een telg uit een politieke familie met de ambitie om – net als zijn voorganger Giuliani, kam-pioen van de perp walk – burgemeester van New York te worden, liet weten dat de bewijzen ijzersterk waren en met het uur sterker werden. Hem stond een klinkende veroordeling voor ogen door een grotendeels uit vrouwen en minder-heden bestaande jury.
De afloop is bekend. De aangeefster bleek over zeven mobiele telefoons te beschikken en een seriële leugenaarster te zijn. Met haar wegens drugshandel gedetineerde vriendje zag ze de zilver-vloot al binnenkomen. Van haar geloof-waardigheid zou tijdens het in de VS onvermijdelijke kruisverhoor door DSK’s advocaten niets zijn overgeble-ven. Zo’n afgang kon politicus Vance zich niet permitteren. Hij heeft de zaak schielijk afgevlagd. DSK is zijn baan kwijt en zijn politieke carrière is gebro-ken. Ook de aangeefster is publiekelijk te schande gezet.
In het tolerante Europa zou dit anders zijn aangepakt. DSK zou door de politie niet zo ostentatief zijn vernederd. In Frankrijk is het tonen van een beeltenis van een gearresteerde dader zelfs bij de wet verboden. Aan hem zou waarschijn-lijk preventieve hechtenis noch huisar-rest zijn opgelegd. Ook het slachtoffer zou minder onder druk zijn gezet en in alle rust en anonimiteit hebben kunnen getuigen. Maar het belangrijkste ver-schil is toch wel dat in Europa de straf-zaak in handen zou zijn geweest van een professionele officier van justitie die de zaak gewoon zou hebben doorgezet. De spermavlekken op de kleding van de aangeefster logen er immers niet om. De verdediging dat zij tijdens haar schoonmaakwerkzaamheden voor de gezelligheid of om wat geld een wild-vreemde oude, dikke man aan zijn gerief heeft willen helpen, zal bij de doorsnee (vrouwelijke) beroepsrechter op onge-loof zijn gestoten. Vermoedelijke straf in een land als Nederland: 200 uur dienstverlening, plus een bescheiden maar symbolisch belangrijke schade-vergoeding. Zero tolerance op zijn Euro-pees! Kunnen de Amerikanen een voor-beeld aan nemen.
En wat nu te doen met DSK? Ambassa-deur voor Frankrijk bij de VN in New York zou ik zeggen. Wel eerst het dossier Lubbers even laten doornemen. <<
OP ZIJN AMERIKAANS
Jan van Dijk is hoogleraar Victimologie en Menselijke Veiligheid aan de Universiteit van Tilburg.