rv co

x

p

r

e

ss

e

(Tk

rv

co

PART|

j

MARKT EN OVERHEID,

OVERHEID EN MARKT

Er lijkt een onbedwingbare, natuurlijke neiging te zijn om te denken in tweedelingen en tegenstellingen. Dat soort denken gaat vooraf aan waarneming en analyse. Het mondt uit in hardnekkige misverstanden. Een voorbeeld daarvan is de tegenstelling tussen markt en overheid. We zouden moeten kiezen tussen de twee, markt of overheid. Maar is dat geen schijntegen­ stelling? Wordt zo niet verhinderd dat er oplossingen komen waarbij publieke en private regelingen in eikaars verlengde liggen?

De VVD is van oudsher een partij met een open oog voor de mogelijkheden van de markt. Eén van onze beginselen is immers het vertrouwen in het vrije spel der krachten. Wil de overheid aan boa komen, dan dient die een toegevoegde waarde te hebben. De samenleving delegeert verantwoordelijkheden aan de overheid, en niet andersom. De VVD wil meer dan andere politieke partijen zaken overlaten aan de markt, dus privaat organiseren. Maar dat betekent niet, dat de VVD vindt dat de overheid op zo'n moment buiten spel staat. Nee, waar meer marktwerking wordt toegelaten, en marktconforme afspraken worden gemaakt, daar dienen ook publiekrechteïijke randvoorwaarden te worden vastgelego. Privaat en publiek dus. Markt en Overheid.

De samenleving is dynamisch en continu aan verandering onderhevig. Dat geldt ook voor de publieke arrangementen die we hebben vastgelegd. Weinige daarvan hebben eeuwig­ heidswaarde. De VVD ziet het als haar politieke taak voortdurend na te denken over de taken van de overheid. Bij een procesmatige invalshoek is er veel ruimte voor creativiteit en weinig plaats voor dogmatiek. Dat impliceert ook dat liberaliserings- en privati­ seringsprocessen per sector kunnen verschillen. Discussies over privatisering, markt­ werking en liberalisering lenen zich niet voor (nieuwe) blauwdrukken.

Maar één kwestie loopt dwars door alle discussies over de relaties tussen overheid en markt. Waar nieuwe arrangementen worden gemaakt, en waar nieuwe samenwerkings­ vormen ontstaan tussen overheid en markt, dreigen diffuse situaties te ontstaan over de verdeling van bevoegdheden en (daaraan gekoppeld) verantwoordelijkheden. En dat is ook iets waar juist de VVD een naam hoog heeft te houden: een scherp oog voor een heldere verdeling van verantwoordelijkheden en bevoegdheden. Dan is ook duidelijk wie waarop wordt aangesproken.

Hans Dijkstal

De vraag van de week

De VVD Tweede-Kamerfractie krijgt dagelijks vragen over politieke kwesties via telefoon, e-mail of brief. In deze nieuwe rubriek lichten wij iedere week één opvallende, bijzondere, interessante of leuke vraag toe. De woordvoerder die het onderwerp behandelt geeft antwoord op deze vraag.

De vraag van de week is:

Waarom is de VVD op dit moment tegen het preventief inenten van het vee?

Het antwoord komt van woordvoerdster Janneke Snijder: ■ •i De VVD kent de emoties die rond deze strijd heersen; het leed dat

boeren en dieren overkomt, raakt ons dagelijks. Op dit moment vechten bestuur en sector gezamenlijk tegen een zeer agressief virus. Als we dat niet doen, dan betekent dat op langere termijn het einde van een groot deel van de Nederlandse landbouw.

Toch is in deze strijd preventief inenten op dit moment niet aan de orde. Ten eerste, als Nederland als enige in Europa zou enten, dan zal dat onmiddellijk vergaande gevolgen hebben. Zo zal de export, waar onze landbouw grotendeels van afhankelijk is, ineenstorten. De vergaande consequenties daarvan voor leefbaarheid, milieu en economie betekenen een doodsteek voor het platteland.

Daarnaast is het virus alleen door diagnostiek te achterhalen, na inenting heb je dat wapen niet meer. Dieren worden niet meer ziek, maar hebben wel de besmetting onder de leden. En, geënt vee kan drager zijn van het levend MKZ-virus, zodat de ziekte nog jaren kan blijven sluimeren.

Voor de VVD en voor de sector is het belangrijk dat deze crisis zo snel mogelijk wordt bezworen, om later in Europees verband de discussie over het non-vaccinatie beleid en de toekomst van de landbouw aan te kunnen gaan. De VVD doet er alles aan om de boeren te steunen in deze moeilijke tijden. Politiek en sector hebben

r e s s e

379

Wachtlijsten bij jeugdzorg en meldpunten

kindermishandeling

Deze week heeft de kamer een debat gevoerd over de wachtlijsten binnen de jeugdzorg en de kindermishandeling met staatssecretaris Vliegenthart. Deze wachtlijsten zijn de VVD al tijden een doorn in het oog. De afgelopen jaren heeft de VVD-fractie hard gewerkt om van de jeugdzorg een toegankelijke, betrouwbare en klantvriendelijke partner in het opvoedingsvraagstuk te maken.

Hiertoe zijn in deze kabinetsperiode extra financiën ingezet voor de jeugdzorg. In het regeerakkoord zijn afspraken gemaakt, aangevuld door een extra fl. 30 miljoen via de motie Dijkstal. Toch blijken er nog steeds wachtlijsten in de jeugdzorg te zijn. Woordvoerder Fadime Örgü wil dat er harde cijfers op tafel komen over de wijze waarop deze extra middelen zijn besteed, voordat er eventueel opnieuw gelden worden ingezet.

Opbouwfase

De bureaus jeugdzorg bevinden zich momenteel in een opbouwfase; de definitieve wet moet nog komen. Vraag is in hoeverre de bureaus jeugdzorg in staat zijn om de positie van de jongeren te verbeteren met

alleen het huidige implementatieplan in de hand? VVD-woordvoerder Fadime Örgü hecht eraan dat er een goed systeem komt dat ervoor zorgt aat jongeren goed terechtkomen. Hiertoe is de ontwikkeling van de bureaus jeugdzorg en de Advies- en Meldpunten Kindermishandeling in gang gezet. Het is voor de VVD- fractie echter onacceptabel dat nu tijdens het implementatieplan geval­ len van kindermishandeling op een wachtlijst terechtkomen. "De kwali­ teit van de jeugdzorg wordt uitgehold wanneer er niet kan worden voldaan aan de gevraagde kwantiteit", aldus Fadime Örgü. Zij stelt dat de staats­ secretaris een beheersmatig probleem heeft, en wenst derhalve duidelijk­ heid. De VVD fractie vindt dat cijfers

over de wachtlijsten op tafel moeten komen en dat er een plan van aanpak moet komen om de wachtlijsten bij de bureaus jeugdzorg en de Advies­ en Meldpunten Kindermishandeling weg te nemen. De VVD heeft zowel wat betreft de inhoud als de financiën van het beleid de laatste jaren altijd aangedrongen op spoed. Örgü: "ik wil nu horen hoe voortvarena het kabinet is". De staatssecretaris zegde hier op toe in overleg te gaan met de provincies, die verantwoordelijk zijn voor de besteding van gelden in de jeugdzorg. Daarnaast wordt een commissie gevormd die de beheers- problematiek zal onderzoeken. Informatie: Fadime Örgü Tel: 070-318 2906

E-mail: f.orgu@tk.parlement.nl

Sluiting kleine ziekenhuizen

De afgelopen periode is er veelvuldig sprake geweest van dreiging van sluiting ot afbouw van kleine ziekenhuizen. Zo zijn er onder andere ongeruste geluiden uit Oidenzaal, Kerkrade, Zierikzee, Venray en Velp. Voor de patiënten in die gebieden kunnen zieken­ huisvoorzieningen derhalve minder goed bereikbaar worden. Er blijft wel vaak een beperkt aantal functies, in de vorm van bijvoorbeeld buitenpoli's of andere samenwerkingsverbanden, in de regio's bestaan.

Liberaal Reveil

In het aprilnummer van Liberaal Reveil staan de volgende artikelen: Euthanasie; de kern van de zaak

Heleen Dupuis

Conservatisme versus Liberalisme F.R. Ankersmit

Grondslag Liberalisme ter discussie S.W. Couwenberg

Wie wijst de grondslag van de publieke moraliteit? A.J. Verbrugh

Hoe liberaal wordt de kenniseconomie? Ard-Pieter de Man

Leitkultur of Multikulti? De Duitse nationale identiteit ter discussie Jeroen Bult

Mancur Olson over belangengroepen Hans Labohm

De ware, socialistische aard van de Derde Wegen. Bespreking van R. Cuperus e.a., Multiple Third Ways, European social democracy facing the twin revolution of globalisation and the kwowledge society Edwin van de Haar

U kunt dit nummer bestellen door fl.9,50 over te maken op giro 240 200, ten name van ‘Stichting Liberaal Reveil', onder vermelding van Liberaal Reveil no. 2, 2001. U kunt zich ook opgeven als abonnee van Liberaal Reveil voor fl.55,- per jaar. Jongeren tot 27 jaar betalen fl.30,-. Voor een abonnement kunt u zich aanmelden bij de Telderstichting, Koninginnegracht 55a, 2514 AE, Den Haag. Tel: 070-363 1948, fax: 070 363 1951, e-mail: telders@bart.nl

VVd-woordvoerdster Anke van Blerck stelt dat in Nederland naast grote algemene ziekenhuizen het bestaansrecht van de kleine ziekehuizen gewaarborgd moet zijn. In de visie van de VVD moet er voor de patiënt iets te kiezen zijn. Er mogen niet alleen monopo­ lieachtige constructies overblijven. Uit enquê­ tes blijkt dat de patiënt veel waardering heeft voor kleine instellingen. Dat laat onverlet dat de overheid er op toe moet zien dat de kwali­ teit, bereikbaarheid en toegankelijkheid gegarandeerd zijn.

De VVD-fractie wil duidelijkheid naar de bevolking over de besluitvorming. In de regio moet men eerst in gezamenlijkheid proberen tot een oplossing te komen inzake de proble­ matiek rondom ae sluiting of afbouw van een ziekenhuis. Als dat niet lukt stelt de VVD een arbitragecommissie voor die uiteindelijk een bindend advies uitbrengt over de definitieve vorm.

Een ander belangrijk punt van discussie vormt de vraag: welke functies moeten in elke regio beschikbaar zijn, ook na sluiting van een klein ziekenhuis of na een fusie met een groter ziekenhuis. Dit is afhankelijk van de vraag naar zorg die per regio sterk kan verschillen. In het ene gebied zal meer vraag zijn naar bijvoorbeeld verloskundige hulp dan in een ander gebied. Dit moet per regio per zieken­ huisvoorziening bekeken worden. De VVD vindt dat de minister van VWS de juiste instrumenten verschaffen moet en de rand­ voorwaarden scheppen, waarbinnen partijen de mogelijkheid krijgen om weloverwogen te kunnen besluiten om hoe een klein zieken­ huisverder moet functioneren.

Informatie: Anke van Blerck Tel: 070-3182917

e s s e

379

e

VVD akkoord met wet Arbeid en Zorg

De VVD-fractie heeft na weken van onder­ handelen een meer­ derheid achter haar voorstel omtrent de wet Arbeid en Zorg

Fadime Örgü gekregen en gaat

akkoord met ae wet. Een belangrijke wijziging ten opzichte van de oorspronkelijk inge­ diende wet is dat voortaan bij CAO, personeelsvertegenwoordiging en ondernemingsraad kan worden afge­ weken van een aantal nieuwe wette­ lijke bepalingen.

De VVD hecht aan het combineren van arbeid en zorg. Op dit moment zijn met name kinderopvang, deeltijd­ werk en verlofsparen een mogelijk­ heid om dit te realiseren. Sommige sectoren en bedrijven zouden door de nieuwe wet problemen met de conti­ nuïteit in de bedrijfsvoering kunnen krijgen. Door het VVD-voorstel bestaat nu bij een aantal bepalingen

de mogelijkheid om af te wijken van de wet wanneer dergelijke problemen ontstaan. De partijen kunnen dan bij CAO een eigen invulling geven aan de wijze waarop gebruik wordt

f

emaakt van de regelingen voor etaald zorgverlof, kraamverlof en calamiteitenverlof. Wanneer er geen CAO is of die daarover geen bepalin­ gen bevat, kan de werkgever met de ondernemingsraad of personeelsver­ tegenwoordiging afspraken maken over de betreffende verlofregelingen. Een maand geleden werd door de PvdA en D66 een reeks van amende­ menten ingediend. Deze amende­ menten misten financiële dekking en bovendien rekten zij de verschillende verlofregelingen aan alle kanten op. Deze te kostbare pogingen zijn inmiddels van tafel. Het kraamverlof blijft twee werkdagen, de vijftien verlofdagen voor alleenstaanden zijn verdwenen en de kring van rechtheb­ benden voor verlof is beperkt tot de

ouders. Het amendement over lang­ durig zorgverlof voor ernstig zieken zou maximaal fl. 1,2 miljard kosten. In het gewijzigde amendement zijn de kosten teruggebracht naar maxi­ maal fl. 32 miljoen. De VVD-fractie wil, hoewel zij hecht aan goede zorg voor ernstig zieken, geen voorschot nemen op een toekomstige wettelijke regeling voor langdurig zorgverlof. "Deze amendementen kunnen niet op de steun van de VVD rekenen maar zijn nu in zodanige mate inge­ perkt dat het geheel voor de VVD- fractie te overzien is", aldus woord­ voerder Fadime Örgü. Zij is na lang onderhandelen tevreden dat de coali­ tiepartners zich uiteindelijk achter het VVD-voorstel scharen. "Hierdoor hebben de sociale partners meer ruimte om afspraken op maat te maken", aldus woordvoerder Fadime Örgü.

Inlichtingen: Fadime Örgü Tel: 070 318 2906

E-mail: f.orgu@tk.parlement.nl

De pil van Drion

Deze week is in de Tweede Kamer gesproken met minister Borst over naar uitlatingen in een interview in de NRC. In dit interview heeft minis­ ter Borst zich onder meer voorstan­ der getoond van de pil van Drion.

Tijdens het debat heeft VVD-woord- voerder Otto Vos aandacht gevraagd voor de context waarin het interview is gegeven. Dit was direct nadat de Euthanasiewet in de Eerste Kamer was aangenomen: de inkt van het wetsvoorstel was nauwelijks droog. Bovendien is de afgelopen weken gebleken dat zowel in net buitenland als in Nederland bij een grote groep mensen onzekerheid en onduidelijk­

heid bestaat over de wet. Daaruit valt te constateren dat de informatievoor­ ziening te kort is geschoten. De woordvoerder benadrukte dat de VVD zich sterk bij de wet betrokken voelt en de wet met overtuiging steunt. Echter, Vos verweet minister Borst dat zij door haar uitlatingen verwarring heeft gecreëerd over de uitleg van de wet. Voorkomen moet worden dat de indruk gewekt wordt dat de wet bestemd is voor een selecte groep mensen. Hij heeft de uitlatingen van minister Borst onge­ lukkig en onverstandig genoemd. De VVD heeft minister Borst opge­ roepen om zich actief in te spannen om het draagvlak voor de euthana­ siewet te verbreden. Daarbij past respect voor de ideeën van anders­

denkenden.

De pil van Drion is een zeer ingewik­ keld onderwerp. Het gaat hier niet over een onderwerp voor de korte termijn. Euthanasie en de pil van Drion zijn twee verschillende com­ plexe hoofdstukken van hetzelfde boek met als 'titel' levensbeëindiging. "In het kabinet is er geen aanleiding om de discussie over de pil van Drion te initiëren. Dat laat uiteraard onver­ let dat in de samenleving verder kan worden gediscussieerd. Het is aan de politiek om die ontwikkelingen goed te volgen", aldus Vos.

Informatie: Otto Vos Tel: 0 7 0 - 3 1 8 2900

E-mail: O.Vos@tk parlement.nl

TIENPUNTENPLAN VREEMDELINGEN- EN ASIELBELEID

1. Opvang en asiel in de eigen regio

De asielprocedure die op het Vluchte­ lingenverdrag is gebaseerd, wordt op grote schaal misbruikt door economi­ sche migranten. Internationaal dient

te worden afgespro­ ken dat asiel alleen kan worden aange­ vraagd in de regio van herkomst bij de UNHCR. Diegenen die als vluchteling worden erkend, en na enige tijd niet naar hun land kunnen terugkeren en zich ook niet elders in de regio

Henk Kamp van herkomst

kunnen vestigen, moeten door de landen in de rest van de wereld - waaronder Nederland - naar even­ redigheid worden opgevangen. Nederland moet het voortouw nemen om internationale afspraken hierover te maken.

2. Harmonisatie van het asielbeleid in Europees verband

Op dit moment zijn er nog veel ver­ schillen tussen de lidstaten van de Europese Unie met betrekking tot het asielbeleid, zowel voor het toelatings­ beleid als voor de procedures. Om ae onevenredige grote toestroom van asielzoekers naar Nederland terug te dringen is het van groot belang, dat dit beleid in Europees verband wordt

geharmoniseerd. In het Finse Tampere is besloten te werken aan een gemeenschappelijk Europees asiel- en immigratiestelsel. Tot nu toe is dit nog niet van de grond geko­ men. De VVD wil een gemeenschap­ pelijke asielprocedure met uniforme regels voor de toelating van asiel­ zoekers. Het moet duidelijk zijn welk EU-land verantwoordelijk is voor het asielverzoek: het eerste land waar de asielzoeker arriveert.

3. Een zeer terughoudend landge- bonden asielbeleid

Asielzoekers uit landen waar de alge­ hele situatie slecht is, zoals

e x p r e s s e

379

vervolg van pagina 3 Tienpuntenplan

stan, krijgen een verblijfsvergunning, ook als zij niet worden vervolgd en er geen sprake is van bijzondere huma­ nitaire omstandigheden. Dit zoge­ naamde landgebonden asielbeleid moet tot het uiterste worden beperkt. Vooral omdat er een sterke aanzui­ gende werking vanuit gaat. Wanneer een West-Europees land of de UNHCR asielzoekers naar een land laat terugkeren of hun terugkeer niet uitsluit, moet Nederland het landge­ bonden asielbeleid voor dat land beëindigen. Dat geldt bijvoorbeeld voor Afghanistan en Angola. Deze landen waren de eerste maanden van het jaar 2001 de grootste landen van herkomst van asielzoekers.

4. Alleen verblijfsvergunning voor gedocumenteerde asielzoekers

Asielverzoeken kunnen alleen goed worden afgehandeld als duidelijkheid bestaat over identiteit, nationaliteit en reis van de aanvragers. Wie geen documenten heeft moet daarom in gesloten opvang blijven totdat het benodigde onderzoek is afgerond. Een asielaanvraag wordt afgewezen als de betrokkene de opvang verlaat, valse documenten gebruikt, onjuiste informatie geeft, tegenwerkt of onvoldoende meewerkt.

5. Eerder verblijf in een ander veilig land

Als asielzoekers niet kunnen aanto­ nen per vliegtuig of boot in Neder­ land te zijn aangekomen, dan wordt verondersteld, dat ze eerder in één of meer andere veilige landen zijn ge­ weest, waar ze asiel hadden kunnen vragen. Nederland is dan niet verant­ woordelijk voor de asielaanvraag.

De VVD-Expresse

is een uitgave van de

Mr. Annelien Kappeyne

van de Coppello Stichting

eindredactie: Herbert Raat E-mailadres: h.raat@tk.parlement.nl . toestelnummer: 070 - 318 2919

De VVD-Expresse verschijnt wekelijks met uitzondering

van de recesperioden. Een abonnement tot aan het zomerreces

kost ƒ 40,- en is aan te vragen bij Fleur van Tellingen,

tel: 0 7 0 -3 1 8 28 75. Tweede-Kamerfractie VVD, Postbus 20018, 2500EA Den Haag. De VVD-Expresse wordt gedrukt bij

Drukkerij Stimuka in Rijswijk. Pré-postale verwerking door Adrepak Direct Mail te Den Haag.

vreemdelingen- en asielbeleid

Diegenen die op Schiphol asiel aan­ vragen, moeten een vliegticket en de documenten kunnen tonen waarover ze de beschikking hadden bij de aankoop van dat ticket.

6. Beëindiging van de driejaren­ regeling

Asielzoekers die drie jaar in procedure verblijven, krijgen nu een verblijfsver­ gunning, als het tijdsverloop van drie jaar aan de overheid kan worden toegerekend en de asielzoekers zelf de procedure niet hebben tegenge­ werkt. Dit beleid heeft tot gevolg dat asielzoekers die daar geen recht op hebben toch een verblijfsvergunning krijgen. Dat is niet wenselijk. Daarom moet het driejarenbeleid worden afgeschaft. Er gaat een aanzuigende werking vanuit; het nodigt uit tot het verlengen van de procedure en dreigt te verworden tot een generaal pardon.

7. AMA's

Zeer tegen de zin van de VVD heb­ ben tot nu toe alle alleenstaande minderjarigen (AMA's) die asiel vroe­ gen in Nederland een verblijfsvergun­ ning gekregen. Daarom is de toe­ stroom van deze AMA's gestegen tot 7.000 personen op jaarbasis. Dit is zowel in absolute als in relatieve zin veel meer dan naar alle andere landen in Europa. De opvang en begeleiding van de kansarme AMA's verloopt problematisch en kost honderden miljoenen. Om de toestroom van AMA's drastisch terug te dringen, wil de VVD dat hun asiel­ aanvragen in de regel al binnen 48 uur in de aanmeldcentra worden afgehandeld en dat direct daarna uitzetting volgt. De opvang is niet de verantwoordelijkheid van Nederland, maar van degenen die de mensen­ smokkelaars voor de reis naar Nederland hebben betaald. Het directe effect zal zijn dat de AMA's niet meer naar Nederland komen. In de landen van herkomst is men immers bereid de mensensmokkelaars

te betalen voor een enkele reis, niet voor een retour.

8. Terugkeer van uitgeprocedeerde asielzoekers

Het terugkeerbeleid van uitgeproce­ deerde asielzoekers moet woraen verscherpt, streng en consequent worden uitgevoerd. Gemeenten die te maken krijgen met uitgeproce­ deerde asielzoekers, mogen deze geen vervangende opvang bieden. Vertrekken uitgeprocedeerde asiel­ zoekers niet, dan moet vastzetting volgen tot gedwongen uitzetting mogelijk is.

9. Eerder intrekken van verblijfsver­ gunning bij crimineel gedrag

Onderzoeksrapporten tonen aan, dat er in Nederland sprake is van een ernstig criminaliteitsprobleem met een onevenredig groot aantal perso­ nen van buitenlandse afkomst. Dit staat de integratie van de vele immi­ granten die zich wel correct gedragen in de weg. De verblijfsvergunning moet eerder dan nu, in geval van wetsovertreding worden ingetrokken (inbreuk op de openbare orde). Als de aanvraag voor een verblijfsvergun­ ning in behandeling is, moet die snel­ ler worden afgewezen.

10. Melden van illegaal verblijf

Alle overheidsinstanties en alle door de overheid gesubsidieerde of gere­ guleerde instellingen moeten iedere constatering van illegaal verblijf melden bij een centraal meldpunt. Medewerkers van woningcorporaties en onderwijsinstellingen moeten naar de verblijfsvergunning vragen. Op iedere melding moet een uitzettings- actie volgen.

Criminele illegalen moeten onge­ wenst worden verklaard en opgeslo­ ten blijven, totdat verwijdering uit Nederland kan plaatsvinden. Dit geldt ook voor illegalen die weigeren het land te verlaten.

Informatie: Henk Kamp Tel: 070-318 2898

E-mail: H.Kamp@tk.parlement.nl

Lid worden van de VVD-Expresse?

Stuur deze bon naar:

De VVD Tweede Kamer-fractie, postbus 20018, 2500 EA Den Haag Of bel: 070-318 2875 Naam: m-v Adres: Postcode en Plaats: Handtekening: Telefoon: