1
Inspiratiedocument Ecowijk Beuningen
M ot i e D66, 31 m a a r t
De E(co)wijk 2
2
O p g a ve
De gemeenteraad van de gemeente Beuningen heeft het college gevraagd onderzoek te doen naar de ontwikkeling van een ecologische, duurzame wijk binnen de gemeente. De ontwikkeling van de ecologische wijk staat mede in het teken van de doelstelling en de ambitie van de gemeente Beuningen om in 2040 volledig energieneutraal te zijn.
Vraagstelling:
1. Wat wordt verstaan onder een “ecowijk”?
2. Welke locatie in de gemeente is het meest geschikt om een ecologische wijk te ontwikkelen?
3 De E(co)wijk
G PR - s t ed en b ou w
De E(co)wijk 4
3
Du u r za a m Ecol og i s ch
• Energie
• Ruimtelijke inrichting
• Gezondheid (milieu-aspecten)
• Gebruikswaarde
• Toekomstwaarde
• + Biodiversiteit
• + Vitale wijk
De E(co)wijk 5
T h em a ’s a m b t el i j ke wer ks es s i es ecowi j k
De E(co)wijk 6
4
En er g i e 1
• Geen fossiel energieverbruik; mogelijkheden toepassen warmtenet, wko-installatie en/of zonne-energie
• Eigen opgewekte energie opslaan (buurtbatterij)
• Beperken energiegebruik openbare verlichting
• Bijna energie neutrale gebouwen 2020 (BENG = energielabel +EPC): Beperken energiebehoefte, fossiel energiegebruik, hernieuwbare energie
• …..
De E(co)wijk 7 Elektrische auto als buurtbatterij (Utrecht) Slimme verlichting Warmtenet
En er g i e 2
De E(co)wijk 8
5
De E(co)wijk 9
• Vervlechten met buitengebied, aansluiten van biotopen en groenblauwe netwerken
• Gebruik bestaande landschappelijke structuren en erfgoed
• Meer ruimte voor groen en water (biodiversiteit en wateropvang)
• Oriëntatie woningen op zuiden en dakvormen, compacte, geschakelde bouwvolumes (BENG)
• Gemeenschappelijke tuinen (beperken privé-tuin, deeleconomie, bloemtuin, moestuin)
• Beperken verharding, toepassen half-verharding: minder parkeerplaatsen, deelgebruik elektrische auto
• Opvang regenwater, hergebruik toiletspoeling en besproeiing moestuin
• Tuinkas verwarmen met restwarmte woningen
• …..
Ru i m t el i j ke i n r i ch t i n g 1
De E(co)wijk 10
Ru i m t el i j ke i n r i ch t i n g 2
6
G ezon d h ei d , m i l i eu 1
• Gezonde comfortabele leefomgeving
• Hittebestendig: groene daken en gevels, meer (opgaand) groen, creëren oppervlakte water (koeling)
• Beperken geluidhinder
• Afstand tot risicobronnen (externe veiligheid)
• Luchtkwaliteit, groene daken en gevels filteren de lucht
• Beperken lichthinder
• …..
De E(co)wijk 11
Groen daken Groene gevels
G ezon d h ei d , m i l i eu 2
De E(co)wijk 12
7
G eb r u i ks wa a r d e 1
• Stimuleren sociale cohesie
• Sociale veiligheid
• Stimuleren duurzaam gedrag
• Bereikbaarheid (fiets, openbaar vervoer)
• Deeleconomie, combinaties van functies (wonen + werken)
• …..
De E(co)wijk 13
G eb r u i ks wa a r d e 2
De E(co)wijk 14
8
T oekom s t wa a r d e 1
• Gebruik duurzame materialen
• Tijdloze inrichting openbare ruimte en architectuur
• Circulaire economie (zelfvoorzienend)
• Klimaatadaptief vermogen (bergen toenemende neerslag, hittebestendig)
• Ladder voor duurzame verstedelijking
• …..
De E(co)wijk 15
Duurzame materialen Klimaatadaptief vermogen
T oekom s t wa a r d e 2
De E(co)wijk 16
9
U i t g e l i c h t : B i o d i v e r s i t e i t 1
• Natuurlijke inrichting
• Natuurlijke speelplaatsen, zwemvijver, natuurvriendelijke oevers
• Creëren microklimaat
• Aanleg voedselbos
• Diversiteit in beplanting , creëren verschillende biotopen
• Diervriendelijke inrichting, plaatsen nestkasten, insectenhotel, bat-lamp, stapelmuren
• …..
De E(co)wijk 17
Voedselbos Nestkasten Zwemvijver
U i t g e l i c h t : B i o d i v e r s i t e i t 2
De E(co)wijk 18
10
U i t g e l i c h t : V i t a l e w i j k 1
• Achtergrond: ontwikkelingen in het sociale domein (decentralisatie van de zorg)
• Stimuleren van zelfredzaamheid
• Faciliteren van (burger) initiatieven gericht op de leefbaarheid en beheer
• Voorwaarden voor het ontwikkelen van een vitale wijk:
• Voldoende toegankelijke woningen voor een gemixte doelgroep van alle leeftijden.
• Beschikbaarheid van voorzieningen
• Het bieden van mogelijkheden om een sociaal netwerk op te bouwen en te onderhouden
• Inrichting van de wijk stimuleert ontmoetingen
De E(co)wijk 19
Voedselbos Nestkasten Zwemvijver
U i t g e l i c h t : V i t a l e w i j k 2
De E(co)wijk 20
Voedselbos Nestkasten Zwemvijver
11
S p e e r p u n t e n e c o w i j k
• Diversiteit in beplanting , creërenverschillende biotopen
• Meer ruimte voorgroen en water (biodiversiteit en wateropvang)
• Geen fossiel energieverbruik; mogelijkheden toepassen warmtenet, wko- installatie en/of zonne-energie
• Hittebestendig + goede luchtkwaliteit: groene daken en gevels, meer (opgaand) groen, creëren oppervlakte water (koeling)
• Klimaatadaptief vermogen (bergen toenemende neerslag, hittebestendig)
• Circulaire economie (zelfvoorzienend, C2C, buurtbatterij)
• Vitale wijk (stimuleren zelfredzaamheid, diverse doelgroepen, sociaal netwerk, stimuleren van ontmoetingen)
• …..
De E(co)wijk 21
W a t i s een ecowi j k ?
De E(co)wijk 22 E(co)wijk Beuningen
?
12
Du u r za m e wi j k d e Hu t g r a a f
De E(co)wijk 23
Va n won i n g n i vea u …
De E(co)wijk 24
0-op-de-meter woningen Earthships
13
… n a a r wi j kn i vea u
De E(co)wijk 25
Nijmegen, Plant je Vlag
Arnhem Almere, de Buitenkans
Refer en t i ep r oj ect en
De E(co)wijk 26
1. Eva-Lanxmeer, Culemborg 2. De Buitenkans, Almere
14
EVA - L a n xm eer , C u l em b or g
De E(co)wijk 27
EVA - L a n xm eer , C u l em b or g
De E(co)wijk 28
De uitgangspunten voor het EVA Concept zijn in het kort:
• Geïnitieerd door een groep betrokken mensen (bottom-up)
• inventarisatie van de ‘Genius Loci’: de bestaande kwaliteiten van de plek die bewaard moeten blijven en/of versterkt kunnen worden (250 woningen, werkfuncties, hotel en congrescentrum)
• het zoveel mogelijk sluiten van stof- en energiekringlopen en het zichtbaar maken van -natuurlijke kringlopen
• lokale en biologische voedselproductie terugbrengen in de belevingswereld van jong en oud
• optimale verbinding en benutting van landschappelijke elementen en architectuur
• optimale inbedding van ecologie, duurzame waterhuishouding en
energievoorziening (eigen energiecoöperatie) in het stedenbouwkundig plan
15
Het omgevingsplan 29
De Bu i t en ka n s , Al m er e
De E(co)wijk 30
16
De Bu i t en ka n s , Al m er e
De E(co)wijk 31
De Buitenkans in het kort:
• Autovrij; parkeren aan de rand van de wijk (beperken verhard oppervlak)
• Landschappelijke inrichting: opgaande beplanting en een groene, parkachtige inrichting (geen schuttingen), biodiversiteit
• Waterberging en groene dooradering (klimaatadaptief vermogen)
• Collectief en individueel opdrachtgeverschap (55 woningen)
• Houtskeletbouw, energieneutraal
• Gebruik hernieuwbare energie en groene daken
• Gezamenlijk buurthuis en tuin (onderhoud in beheer bewoners)
• Sterke sociale cohesie
Het omgevingsplan 32
Goede luchtkwaliteit
Meer groen en water (biodiversiteit)
Geen fossiele brandstoffen Klimaatadaptief
vermogen
Autovrij
Vitale wijk
17
O p g a ve
1. Wat wordt verstaan onder een “ecowijk”?
2. Welke locatie in de gemeente is het meest geschikt om een ecologische wijk te ontwikkelen?
33 De E(co)wijk
L oca t i es
De E(co)wijk 34 Welke locaties meenemen in de afweging voor een Ecowijk in Beuningen:
1. Al eerder aangewezen als toekomstige woningbouwlocatie (passend in Structuurvisie)
2. Niet belast met woningbouwafspraken op korte termijn, woningbouwprogrammering na 2020
Vervolgens wordt o.a. gekeken naar:
a) Omvang locatie (ecoWIJK) en dus impact maatregelen b) Bereikbaarheid: nabijheid OV + (snel)fietsroutes c) Milieutechnische belemmeringen
d) Overige ruimtelijke condities
18
35 De E(co)wijk
L oca t i es
De E(co)wijk 36
+ Opgenomen in woningbouwprogramma na 2025 (20 woningen) + Mogelijkheden om met het landschap te verknopen
+ Milieutechnisch geen belemmeringen
+ Overig: relatie mogelijk met waterbergingslocatie +/- Ligging t.o.v. OV
+/- Ligging t.o.v. (snel)fietsroute
- Zeer beperkte omvang locatie (0,7 ha) in langgerekte vorm - Overig: nog sprake van een gemengd riool en een riooloverstort
Locatie Kennedysingel
19
De E(co)wijk 37
+ Ligging t.o.v. (snel)fietsroute + Overig: afronding Den Elt +/- Ligging t.o.v. OV
+/- Ligging nabij snelweg (milieu)
- Opgenomen in woningbouwprogramma (51 + 16 woningen vanaf 2018) - Beperkte en versnipperde omvang locatie (2,4 ha)
- Overig: infrastructuur deels al aangelegd (incl. gasleidingen)
Locatie Den Elt
De E(co)wijk 38
+ Opgenomen in woningbouwprogramma (45 woningen vanaf 2021) + Mogelijkheid om met landschappelijke opbouw Keizershoeve 2 te
verknopen
+ Ligging t.o.v. (snel)fietsroute + Overig: afronding Keizershoeve
+/- Beperkte en versnipperde omvang locatie (3,4 ha) +/- Ligging t.o.v. OV
+/- Ligging nabij snelweg en ontsluitingsweg
Locatie Keizershoeve III
20
De E(co)wijk 39
+ Mogelijkheden om met het landschap te verknopen + Ligging t.o.v. (snel)fietsroute
+ Overig: duurzaam cluster in combinatie met zonneveld, zo mogelijk op termijn gebruik restwarmte bedrijvigheid
+/- Ligging t.o.v. OV
- Ligging t.o.v. bedrijvigheid, snelwegen en gasleidingen (milieu)
Locatie De Hoge Woerd
De E(co)wijk 40
+ Mogelijkheden om met het landschap te verknopen + Ligging t.o.v. OV
+ Ligging t.o.v. (snel)fietsroute
+ Overig: ligging t.o.v. de kern (en het centrum), afronding Asdonck-terrein +/- Ligging nabij hoofdinfrastructuur (milieu)
- Niet met planning en aantallen opgenomen in woningbouwprogramma - Zeer beperkte omvang locatie (1,5 ha)
- Overig: deel locatie zal worden gebruikt voor overloop parkeren centrum
Locatie Asdonck
21
De E(co)wijk 41
+ Overig: gelegen in de kern
+/- Ligging nabij bedrijvigheid en waterwegen (milieu) - Niet opgenomen in woningbouwprogramma - Zeer beperkte omvang locatie (0,6 ha) - Gebrek aan ruimte voor groen/blauw
Locatie Ruyterschool
Voor keu r s l oca t i e
Meer geschikt
• Keizershoeve 3
• De Hoge Woerd Minder geschikt
• Kennedysingel
• Den Elt
• Asdonck
• De Ruyterschool
42 De E(co)wijk
22
Ver vol g
1. Besluitvorming ontwikkeling ecowijk
2. Nader formuleren ambities en maatregelen gespecificeerd naar de voorkeurslocatie
3. Opstellen ruimtelijk plan en planologische procedure
43 De E(co)wijk
