1
Ketenreconstructi e Ossiculoplastiek
Ketenreconstructie
Een ketenreconstructie is een ingreep die kan worden uitgevoerd om gehoorverlies te verbeteren als dit wordt veroorzaakt door een defect in de gehoorbeentjesketen (hamer, aambeeld, stijgbeugel). Als deze ingreep gecombineerd wordt met een
trommelvliesoperatie gebruiken we de overkoepelende term tympanoplastiek. Het defect bevindt zich meestal t.h.v. het lange pootje van het aambeeld al dan niet in combinatie met een defect van de bovenbouw van de stijgbeugel, dit kan bijvoorbeeld ontstaan zijn door een lang bestaande intrekking van het trommelvlies. Breukjes van de gehoorbeentjesketen zijn zeldzamer en bevinden zich dan door de beide pootjes van de stijgbeugel of door de steel van de hamer. Bij chronische middenoorproblemen zoals cholesteatomen zijn allerlei defecten of combinaties daarvan mogelijk. Het doel van de ingreep is het herstellen van de continuïteit van de gehoorbeentjesketen zodat de trillingen van het trommelvlies weer efficiënt kunnen worden doorgegeven aan het slakkenhuis. Voor het herstellen van gehoorbeentjes kan gebruik gemaakt worden van kunstmatig botcement, een titaniumprothese of herplaatsing van het eigen aambeeld.
2
Voorbereiding
Opname Afspraak
Met uw KNO-arts heeft u in goed overleg besloten deze operatie te ondergaan. Voor deze operatie is het nodig om u op te nemen in het ziekenhuis. Het is noodzakelijk hiervoor een afspraak te maken bij de afdeling Opname, T 088 753 15 20. Als u verhinderd bent voor deze afspraak verzoeken wij u dit zo spoedig mogelijk te melden zodat de planning hier tijdig op kan worden aangepast.
Voor de ingreep
De operatie vindt plaats onder algehele verdoving (narcose). Vóór de operatie komt u voor overleg en informatie in contact met de anesthesioloog (narcotiseur). Afhankelijk van uw leeftijd en gezondheid kunt u ook nog in contact komen met andere specialisten (internist, longarts, radioloog). De patiënten melden zich meestal de dag van de ingreep op de
dagbehandeling in het ziekenhuis. Patiënten moeten nuchter zijn omdat deze ingreep onder narcose gebeurt ; dit betekent niet meer eten of drinken vanaf middernacht of 6 uur voor de ingreep. In sommige gevallen bepaald de anesthesioloog dat glucose water in deze periode wel nog toegestaan is.
Behandeling
De ingreep gebeurt meestal onder algehele narcose. De snede voor de ingreep kan vaak in de gehoorgang verborgen worden maar in sommige gevallen gebeurt de operatie via een snede achter de oorschelp. De huid van de gehoorgang wordt losgemaakt en het
3
trommelvlies wordt deels uit zijn groeve in de gehoorgang gelicht. Hierdoor wordt het middenoor en de gehoorbeentjesketen met het ovale en ronde venster van het slakkenhuis zichtbaar. Soms moet hierbij een smaakzenuwtje (chorda tympani) wat worden verplaatst.
De gehoorbeentjesketen wordt gecontroleerd op zijn beweeglijkheid en het defect wordt geïnspecteerd. Afhankelijk van het type defect en het beschikbare materiaal wordt voor een bepaalde ketenreconstructie gekozen. Uiteindelijk wordt de continuïteit van de
gehoorbeentjesketen hersteld en kunnen de trillingen van het trommelvlies weer efficiënt worden doorgegeven aan het slakkenhuis. De huid van de gehoorgang wordt samen met het trommelvlies terug geplaatst en er wordt in antibiotica gedrenkt oplosbaar materiaal in de gehoorgang geplaatst. Bij een snede achter de oorschelp wordt de huid gesloten met een oplosbare hechting. Er wordt dan een verband achter het oor geplaatst met een drukkende windel om het hoofd. Deze blijft 24uur ter plaatse om bloeduitstortingen achter het oor te voorkomen.
Na de behandeling
Na de ingreep is de gehoorgang vaak afgesloten en zal men tijdelijk minder goed horen.
Soms is de wond wat gevoelig en wordt pijnmedicatie gegeven. Een enkele keer sijpelt er na de ingreep nog een kleine hoeveelheid bloed naar buiten, dit stopt meestal spontaan en kan over het algemeen geen kwaad. Patiënten gaan meestal de dag van de ingreep weer naar huis. Als er een windel met drukverband om het hoofd werd geplaatst wordt deze de volgende dag op de polikliniek verwijderd.
Weer thuis
Gedurende 1 a 2 weken blijft het oplosbaar materiaal in de gehoorgang ter plaatse en hoeft men geen wondzorg te verrichten. Er mag gedruppeld worden met oordruppels als uw KNO-arts dit met u besprak. Het gehoor is verminderd omdat de gehoorgang is gevuld met oplosbaar materiaal en omdat het middenoor gevuld is met wondvocht en bloedrestanten van tijdens de operatie. Dit kan een negatief effect op het gehoor hebben tot wel 6 weken na de ingreep. Er mag geen water in de gehoorgang of in de wond achter het oor komen.
Gedurende twee of drie weken moet het oor kunnen genezen. In die periode ontraden we lichamelijke inspanning. Wij raden aan contactsporten, vliegreizen en andere grote drukveranderingen op het middenoor 6 weken te vermijden.
Hoe moet een ketenreconstructie worden gecontroleerd na de behandeling?
De eerste postoperatieve controle is meestal 2 weken na de ingreep gepland. Het oplosbare materiaal wordt dan uit de gehoorgang gehaald. Tot de genezing van de huid in de
gehoorgang mag er geen water in de gehoorgang komen. Vervolgens wordt er soms nog gedurende een korte periode gedruppeld met oordruppels en komen de patiënten nog een aantal keer op controle. Het gehoor zal na een week of zes getest worden. Bij een (vooraf bestaand) gemengd gehoorverlies is soms ondanks voldoende genezing van het oor bijkomend nog een hoortoestel nodig.
4
Wat zijn de mogelijke problemen na een ketenreconstructie?
De meeste patiënten die een ketenreconstructie ondergaan zijn erg tevreden. Er kunnen echter wel nadelige effecten optreden in de eerste fase na de operatie. Deze zijn vrijwel altijd van voorbijgaande aard:
Duizeligheid
De eerste dagen na de operatie is er soms enige duizeligheid. In uitzonderlijke gevallen houdt de duizeligheid langer aan.
Smaakstoornissen
De eerst weken na de operatie zijn smaakstoornissen niet ongebruikelijk (de smaakzenuw loopt deels door het middenoor en wordt vaak wat aan de kant geschoven). Sommige patiënten hebben hier langer last van, maar na een jaar zijn ook zij meestal klachtenvrij.
Gehoorverlies
Afhankelijk van de grootte van het geleidingsverlies voor de operatie is bijkomend gehoorverlies meer of minder waarschijnlijk. In de meeste gevallen is er geen bijkomend gehoorverlies.
Oorsuizen
Als het gehoor minder is geworden na de operatie kan het oorsuizen, als dit al aanwezig was, toenemen. In enkele gevallen ontstaat oorsuizen na de operatie. Over het algemeen neemt het oorsuizen weer geleidelijk af na de ingreep.
Trommelvliesperforatie
Bij minder dan één procent van de gevallen ontstaat een perforatie in het trommelvlies.
Tot slot
Uiteraard is de medische situatie van iedere patiënt verschillend. Het kan zijn dat we om bepaalde redenen afwijken van wat hierboven beschreven is. Als u naar aanleiding van de informatie in deze folder vragen heeft, kunt u deze uiteraard bespreken met uw
behandelend KNO-arts.
Contact
Keel-, Neus- en Oorheelkunde (KNO) T 088 753 12 00
Ma t/m vr 08:00 - 16:30 uur
