Gebroken middenhand
informatie voor patiënten
Afdeling Handchirurgie
T: 0251-265355
Informatiefolder
Deze folder is bedoeld om u te informeren over wat u zelf kunt doen om de hand weer te kunnen gebruiken bij dagelijkse activiteiten als het gips om uw gebroken hand weer verwijderd is.
De informatie in deze folder is een aanvulling op het consult dat u heeft gehad. U leest algemene teksten die niet altijd overeenkomen met de individuele situatie. Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, dan kunt u een nieuwe (evt. telefonische) afspraak maken met uw
behandelend arts of handtherapeut. Het kan handig zijn uw vragen van tevoren op papier te zetten.
U heeft een consult gehad bij
Een gebroken middenhandsbeentje
Van een gebroken middenhand wordt gesproken als één of meerdere middenhandsbeentjes (metacarpalia) gebroken zijn. Door de
verbindingen van de middenhandsbeentjes met elkaar en met de kleine handspieren bestaat er een relatieve stabiliteit van de breuk. De meeste patienten met een gebroken middenhand (waarbij geen gewricht betrokken is) kunnen met een korte gips- of spalkperiode en goede oefeninstructies behandeld worden. De duur van de gips- of
spalkperiode hangt af van de breuk en krijgt u van uw behandelend arts te horen. In sommige gevallen wordt met u een operatie overwogen.
Wel of geen operatie
Bij meervoudige of instabiele breuken en vooral bij breuken waarbij een verkorting of verdraaiing van een vinger optreedt, zal met u overwogen worden om de breuk te behandelen met een operatie. Bij het
middenhandsbeentje van de pink hoeft genezing van de breuk in een zekere mate van knikstand geen beperkte handfunctie op te leveren. Het kan wel zijn dat de “knokkel” van de pink dan niet meer zichtbaar is bij het maken van een vuist. Het zal met u besproken worden in welke mate dit een overweging is om de breuk met of zonder operatie te behandelen.
EEN BEHANDELING ZONDER OPERATIE Wat kunt u zelf doen?
Als het gips verwijderd is, kunt u zelf starten met het weer bewegen van de hand en vingers. Het is belangrijk om hier direct mee te starten om stijfheid en verkleving te voorkomen. In het begin kan de hand nog stijf voelen, maar dit moet snel verbeteren.
Geadviseerd wordt om 3 tot maximaal 5 keer per dag te oefenen. Herhaal iedere beweging 10 keer:
> maak een volledige vuist en strek de vingers;
> maak een haakvuist en strek de vingers (figuur 1);
> spreid en sluit de vingers.
Schakel de hand in eerste instantie alleen in bij activiteiten met een belasting tot 0,5 kilo. Til geen zware tassen of voorwerpen. De hand mag meer worden ingeschakeld bij dagelijkse activiteiten, indien u geen klachten of pijn heeft. Houd de hand tussendoor nog regelmatig hoog.
Laat de hand niet langdurig naar beneden hangen, bijvoorbeeld tijdens het lopen. Een mitella kan hierbij een hulpmiddel zijn. Het langdurig gebruik van een mitella wordt afgeraden vanwege de kans op
nekklachten en/of stijfheid in schouder en elleboog. Naast goed oefenen is het nemen van rust met de hand goed voor het herstel.
Wanneer dient u contact op te nemen?
Indien u binnen twee weken na het verwijderen van het gips géén
volledige vuist of haakvuist kunt maken, dient u contact op te nemen met uw behandelend arts in het ziekenhuis. Begeleiding van een
handtherapeut is dan gewenst om de handfunctie te herstellen.
EEN BEHANDELING MET OPERATIE De operatie
Bij de operatie voor een gebroken middenhandsbeentje kunnen pennen, schroeven of een plaat gebruikt worden. Als er pennen gebruikt zijn, kunnen deze door de huid naar buiten steken om later weer te kunnen verwijderen. In alle gevallen is er naar gestreefd om een oefenstabiele situatie te bereiken. Na de operatie krijgt u direct instructies voor het Figuur 1: volledig vuist haakvuist
hoog houden van de hand en afspraken voor het starten met een oefenprogramma.
Handtherapie
Na een operatie voor een gebroken middenhandsbeentje is begeleiding door een handtherapeut wenselijk. De behandelend arts zal u hier een verwijzing voor geven. De handtherapeut zal u informatie geven over het herstel, de oefeningen, een eventuele brace, de littekenbehandeling en het weer inschakelen van de hand.
Herstel en eventuele restklachten
Het operatiegebied zal enkele weken na de operatie nog gezwollen en gevoelig blijven. Voor de pijn van de breuk en van het operatiegebied kan het zijn dat u de eerste week nog pijnstillers nodig heeft. Uw
behandelend arts zal deze zo nodig voorschrijven.
Het kan 4 tot 6 weken duren voordat de breuk volledig genezen is en u de belasting van de hand weer kan opvoeren. Gewoonlijk lukt het niet meteen om de vingers weer geheel recht te krijgen of een volledige vuist te maken. Elke week hoort dit wel beter te gaan.
Als u een operatielitteken heeft, kan dit ook nog lange tijd stug en gevoelig blijven. Na genezing van de wond kunt u het litteken masseren om de uitrijping tot een soepel litteken te stimuleren. Stijfheid,
gevoeligheid en verlies van kracht in de hand kunnen nog een lange periode langzaam verbeteren. Dit kan afhankelijk van de ernst van de breuk en het oorspronkelijke letsel gemakkelijk 3 maanden duren voordat het eindresultaat bereikt is.
Complicaties
Bij elke handoperatie kunnen complicaties optreden zoals een bloeding, een wondinfectie, of een probleem met het materiaal waarmee de breuk is gezet. Deze complicaties komen gelukkig zelden voor en kunnen vrijwel altijd goed behandeld worden. Als de operatie goed wordt uitgevoerd is beschadiging van een zenuw extreem zeldzaam. Een niet veel voorkomende complicatie in de handchirurgie is dystrofie. De
symptomen bestaan uit een combinatie van pijn, zwelling, verkleuring en stijfheid van de vingers die optreedt na de operatieve behandeling.
Wanneer dient u contact op te nemen?
Als het goed is, heeft u al een controle-afspraak bij de handtherapeut en/
of uw behandelend arts. U dient eerder contact op te nemen met uw behandelend arts of handtherapeut bij een of meerdere van
onderstaande symptomen:
> toename van de pijnklachten;
> toename van zwelling of roodheid van de wond;
> koorts / ziek gevoel.
Vergoeding
De medische behandeling van een gebroken middenhand wordt vergoed door uw ziektekostenverzekeraar. Echter, niet alle pijnstilling,
verbandmaterialen en spalken vallen onder vergoeding door uw
verzekering. Informatie over de vergoeding van aanvullende handtherapie kunt u vinden in de folder “vergoeding bij handtherapie”.
Heeft u nog vragen?
Bezoek onze website www.afdelinghandchirurgie.nl voor aanvullende informatie over dit onderwerp. Schrijf uw aanvullende vragen op voor uw volgende bezoek aan de behandelend arts of handtherapeut. Tijdens kantooruren kunt u direkt bellen naar het ziekenhuis: 0251-265555.
Of direkt met:
> afdeling handchirurgie, telefoon 0251-265355;
> afdeling traumachirurgie, telefoon 0251-265685;
> afdeling handtherapie, telefoon 0251-265142.
Verantwoording
De tekst van deze folder is geschreven door de handtherapeuten, plastisch chirurgen en de traumachirurgen van het Rode Kruis
Ziekenhuis. Aan de informatie kunnen geen rechten worden ontleend. Wij spannen ons in om de informatie zo volledig en nauwkeurig mogelijk te laten zijn. Bij twijfel of deze folder op u van toepassing is dient u contact op te nemen met uw behandelend arts. Vermenigvuldiging in wat voor vorm dan ook en/of verspreiden van deze folder is alleen toegestaan na voorafgaande schriftelijke toestemming van de afdeling handchirurgie van het RKZ.
Rode Kruis Ziekenhuis Vondellaan 13 1942 LE Beverwijk
T: 0251-265355
plstsec@rkz.nl www.afdelinghandchirurgie.nl
