BESLUIT Nummer 1634
Betreft zaak: 1634 / NBM Amstelland N.V. - Karwei Bouwmarkten
Besluit van de directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 37, lid 1, van de Mededingingswet.
I. MELDING
1. Op 12 november 1999 heeft de directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit een melding ontvangen van een voorgenomen concentratie in de zin van artikel 34 van de Mededingingswet. Hierin is medegedeeld dat NBM Amstelland N.V. voornemens is zeggenschap te verkrijgen, in de zin van artikel 27, onder b, van de Mededingingswet, over Karwei Bouwmarkten. Van de melding is mededeling gedaan in Staatscourant 224 van 19 november 1999. Naar aanleiding van de mededeling in de
Staatscourant zijn geen zienswijzen van derden naar voren gebracht. Ambtshalve zijn vragen gesteld aan verschillende marktpartijen. II. PARTIJEN
2. NBM Amstelland N.V. (hierna: NBM) is een naamloze vennootschap naar Nederlands recht. Zij is een beursgenoteerde onderneming.
3. NBM is actief op het gebied van projectontwikkeling, vastgoedontwikkeling, bouw, infrastructuur, milieu, groot onderhoud en renovatie van woningen, en productie van en handel in doe-het-zelfartikelen en bouwmaterialen.
4. Karwei Bouwmarkten is een keten met ongeveer 70 winkels, waarvoor de franchises worden uitgegeven door Intergamma B.V. De onderhavige
transactie betreft de Karwei- bouwmarkten in Kampen, Wolvega, Middelburg en Roosendaal (hierna: Karwei). Deze 4 bouwmarkten maken onderdeel uit van Raab Krcher Bouwstoffen B.V. (hierna: Raab Krcher). Laatstgenoemde behoort tot de Duitse groep Stinnes A.G.
5. Karwei is actief op het gebied van de handel in doe-het-zelfartikelen, ruwe bouwmaterialen en afbouwmaterialen.
III. DE GEMELDE OPERATIE
franchiseovereenkomsten met en de aandelen in Intergamma B.V. Na voltooiing van de transactie zal NBM 24,3% van de aandelen in Intergamma houden. De andere belangrijke aandeelhouders in Intergamma zijn
[ vertrouwelijke gegevens ] (13,6%), [] (6,1%), en [](6,0%). De
zeggenschapsverhoudingen binnen Intergamma zullen echter niet veranderen als gevolg van de transactie.
IV. TOEPASSELIJKHEID VAN HET CONCENTRATIETOEZICHT
7. De gemelde operatie is een concentratie in de zin van artikel 27, onder b, van de Mededingingswet. De hierboven, onder punt 6, omschreven transactie leidt er toe dat NBM de zeggenschap krijgt over Karwei.
8. Betrokken ondernemingen, in de zin van het Besluit vaststelling formulieren Mededingingswet (Staatscourant 1 van 2 januari 1998), zijn NBM en Karwei. 9. Uit de bij de melding ter beschikking gestelde omzetgegevens blijkt dat de gemelde concentratie binnen de werkingssfeer van het in hoofdstuk 5 van de Mededingingswet geregelde concentratietoezicht valt.
V. BEOORDELING A. Relevante markt Relevante productmarkt Horizontale relatie
10. NBM exploiteert als franchisenemer 46 doe-het-zelfbouwmarkten onder de namen Gamma en Karwei. Raab Krcher exploiteert als franchisenemer 4 doe-het-zelfbouwmarkten onder de naam Karwei. De door de transactie benvloede markt is de markt voor de verkoop van doe-het-zelf-artikelen (hierna: DHZ-artikelen).
11. In het besluit in zaak 1374/NBM Amstelland - Visser is geconcludeerd dat DHZ-artikelen worden verkocht door bepaalde warenhuizen, bouwmarkten, verf/behangspeciaalzaken, ijzerwaren/gereedschapszaken en
breedpakketzaken. [1] Daarbij is in het midden gelaten of de markt voor de verkoop van DHZ-artikelen zich beperkt tot uitsluitend bouwmarkten of dat deze markt zich uitstrekt tot al deze winkeltypen. Ook in de onderhavige zaak zal hiervan worden uitgegaan.
Verticale relatie
producenten zijn. Derhalve wordt in het navolgende niet verder ingegaan op de verticale relatie.
Relevante geografische markt
13. In het reeds genoemde besluit NBM Amstelland - Visser is eveneens geconcludeerd dat de geografische dimensie van de markt voor de verkoop van DHZ-artikelen waarschijnlijk nationaal is. Hierbij is overigens opgemerkt dat deze markt ook lokale en regionale kenmerken vertoont. De oorzaak hiervan ligt in het feit dat bouwmarkten in vergelijking met andere winkels een bijzonder groot dekkingsgebied hebben. Gemiddeld is er in Nederland een bouwmarkt per 26.504 inwoners of per 71 km2. Het is daarom aannemelijk dat een bouwmarkt, met name in dunner bevolkte gebieden, met slechts een beperkt aantal ondernemingen in zijn sector zal concurreren. Voor de
uiteindelijke beoordeling van de voorgenomen transactie is het echter niet van belang of de markt voor de verkoop van DHZ-artikelen (zie punten 15-16) landelijk, regionaal of lokaal is. De precieze geografische afbakening van de productmarkt kan daarom in het onderhavige geval in het midden worden gelaten.
B. Gevolgen van de concentratie
14. In Nederland bestonden op 1 januari 1998 volgens gegevens van
marktonderzoeker AC Nielsen 584 bouwmarkten, die dat jaar een omzet van circa NLG 4,7 mld. (exclusief BTW) realiseerden. In het geval dat wordt gekozen voor een ruime productmarktafbakening, zoals aangegeven in punt 11, bedroeg de omzet op de markt voor de verkoop van DHZ-artikelen NLG 7,7 mld. (inclusief BTW). De grootste bouwmarktondernemingen zijn Intergamma, die franchiselicenties heeft verleend voor 203 Gamma- en
Karwei-bouwmarkten, en KBB, die in totaal 190 franchisenemers voor Praxis- en Formido-bouwmarkten heeft. Andere partijen zijn HDB, Multimate, Bricorama, Fixet en BKN, die met verschillende bedrijfsformules in totaal 98
bouwmarkten exploiteren.
15. Op een landelijke markt voor de verkoop van DHZ-artikelen in
bouwmarkten hadden NBM met 46 Gamma- en Karwei-bouwmarkten en Raab Krcher met 4 Karwei-bouwmarkten in 1998 marktaandelen van respectievelijk minder dan 10 en minder dan 5 procent. Gezamenlijk zullen partijen na afronding van de transactie een marktaandeel van minder dan 15 procent bezitten. In het geval dat sprake zou zijn van een ruimere
productmarktafbakening, waarbij (zie punt 11) DHZ-artikelen verkocht in bepaalde warenhuizen, bouwmarkten, verf/behangspeciaalzaken, ijzerwaren/gereedschapszaken en breedpakketzaken tot dezelfde markt worden gerekend, zou het (landelijk) marktaandeel van partijen zelfs aanzienlijk kleiner zijn.
16. Zoals is aangegeven in punt 13, vertoont de markt voor de verkoop van DHZ-artikelen door bouwmarkten ook lokale en regionale kenmerken. Indien sprake zou zijn van regionale of lokale markten, zou het van belang zijn om voor die regionale en lokale markten waarop beide partijen actief zijn, te onderzoeken in welke mate er sprake is van concurrentie. In het onderhavige geval zijn op korte afstand van de vier Karweilocaties concurrenten gevestigd, die onderdeel uitmaken van een van de onder punt 14 genoemde
concurrerende ketens. In de nabije omgeving van zowel Middelburg,
Conclusie
17. Op grond van bovenstaande is er geen reden om aan te nemen dat als gevolg van de voorgenomen overname van Karwei door NBM, zelfs indien de geografische dimensie van de markt lokaal zou zijn, een economische machtspositie zal ontstaan of worden versterkt die tot gevolg heeft dat een daadwerkelijke mededinging op de Nederlandse markt of een deel daarvan op significante wijze wordt belemmerd.
VI. CONCLUSIE
18. Na onderzoek van deze melding is de directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit tot de conclusie gekomen dat de gemelde operatie binnen de werkingssfeer valt van het in hoofdstuk 5 van de Mededingingswet geregelde concentratietoezicht. Hij heeft geen reden om aan te nemen dat als gevolg van die concentratie een economische machtspositie kan ontstaan of worden versterkt die tot gevolg heeft dat een daadwerkelijke mededinging op de Nederlandse markt of een deel daarvan op significante wijze wordt belemmerd.
19. Gelet op het bovenstaande deelt de directeur-generaal van de
Nederlandse mededingingsautoriteit mede dat voor het tot stand brengen van de concentratie waarop de melding betrekking heeft geen vergunning is vereist.
Datum: 8 december 1999
w.g. A.W. Kist
Directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit
Tegen dit besluit kan degene, wiens belang rechtstreeks bij dit besluit is betrokken, binnen zes weken na bekendmaking van dit besluit een gemotiveerd beroepschrift indienen bij de arrondissementsrechtbank te Rotterdam, sector bestuursrecht, Postbus 50951, 3007 BM, Rotterdam.
---[1] Zaaknr. 1374 / NBM Amstelland - Visser, besluit van 5 juli 1999, punten 10-14.
