Thuisaspiratie
Stef Bouduin
Centrum voor Neurofysiologische Monitoring UZ Gent Thuisbeadmingsverpleegkundige
6 december 2012
Thuisaspiratie via canule
Inleiding
Fysiologie van hoesten Wanneer aspireren ? Praktisch:
Benodigdheden Handeling
Opleiding
Meest frequente complicaties
Thuisaspiratie via canule
Inleiding
Fysiologie van hoesten Wanneer aspireren ? Praktisch:
Benodigdheden Handeling
Opleiding
Meest frequente complicaties
Inleiding
Hoesten is belangrijk om de luchtwegen vrij te houden van slijmen.
Bij patiënten met tracheostomie en/of zwakke
ademhalingspieren is deze hoestfunctie verstoord.
De patiënten kunnen moeilijk hun slijm ophoesten en moeten geaspireerd worden.
Door deze aspiratie wordt de ventilatie en de gasuitwisseling geoptimaliseerd.
Thuisaspiratie via canule
Inleiding
Fysiologie van hoesten Wanneer aspireren ? Praktisch:
Benodigdheden Handeling
Opleiding
Meest frequente complicaties
Fysiologie van het hoesten
Hoesten bestaat uit drie verschillende fasen Inspiratoire fase
Contractie fase Expiratoire fase
Fysiologie van het hoesten
Inspiratoire fase
Ongeveer 50% à 90% van de totale longcapaciteit wordt ingeademd
Contractie fase
Deze fase duurt ongeveer 0,2 sec.
De glottis wordt gesloten, de expiratoire spieren trekken samen.
Hierdoor stijgt de druk in de thorax.
Expiratoire fase
Opening van de glottis Expiratoire luchtstroom doorheen de luchtpijp Secreties worden verwijderd
Thuisaspiratie via canule
Inleiding
Fysiologie van hoesten Wanneer aspireren ? Praktisch:
Benodigdheden Handeling
Opleiding
Mogelijke complicaties
Wanneer aspireren
Een bewuste patiënt tracht in de meeste gevallen te hoesten of geeft aan dat fluimen moeten geaspireerd worden.
Bij aanwezigheid van “grote” hoeveelheden secretie in de trachea en/of canule deze verwijderen. Er kunnen ook secreten rond de canule zijn.
Indien de patiënt geventileerd wordt, zal het toestel een hoge druk alarm geven.
Wanneer aspireren
OPMERKING !
NIET uitzuigen van slijmen wanneer het nodig is kan ernstige complicaties als gevolg hebben.
Atelectase
Pneumonie ziekenhuis opname!!!!!
Vormen van plugs verstikking!!!!
Thuisaspiratie via canule
Inleiding
Fysiologie van hoesten Wanneer aspireren ? Praktisch:
Benodigdheden Handeling
Opleiding
Meest frequente complicaties
Benodigdheden
Aspirator
Draagbaar (op batterij)
Functioneert op batterij, welke oplaadbaar is Gemakkelijk te transporteren
Benodigdheden
Aspirator
Vast toestel
Functioneert enkel op netstroom Grotere zuigkracht
Benodigdheden
Aspiratiesonde type
nelathon cathter ch 14 met laterale opening
Niet steriele handschoenen
Thuisaspiratie via canule
Inleiding
Fysiologie van hoesten Wanneer aspireren ? Praktisch:
Benodigdheden Handeling
Opleiding
Meest frequente complicaties
Handeling
Voorbereiding
Was en ontsmet de handen.
Doe niet-steriele handschoenen aan.
Connecteer het toestel en de leidingen Zet het aspiratietoestel aan.
Controleer de zuigkracht door afknikken van de leiding.
Lees de toename van de druk op de manometer af.
Handeling
Uitvoering
Stel u naast de patiënt.
Open de verpakking en neem de aspiratiesonde vast, min. 10 cm van de top.
Manipuleer de sonde zo weinig mogelijk en vermijd contaminatie.
Knik de aspiratiesonde af en breng ze in de tracheacanule.
Handeling
Ga ongeveer 10 cm diep.
Afhankelijk van de toestand en noodzaak van de patiënt kan de sonde dieper ingebracht worden
Ondiep: juist in de canule
Afgemeten: juist de lengte van de canule
Diep:voorbij de lengte van de canule, er kan een hoest reflex optreden
Handeling
Los de knik in de aspiratiesonde en verwijder al zuigend met een draaibeweging de sonde langzaam uit de canule.
Aspireer nooit langer dan 10 seconden.
Herhaal zo nodig de procedure na recuperatie van de patiënt.
Observeer de patiënt tijdens de procedure (uitzicht patiënt, ademhalingswijze, hoestreflex)
Observeer het aspect van de secreten (viscositeit, hoeveelheid speeksel, bloederig, voeding/sondevoeding).
Correleer dit aan de eventuele aanwezigheid van een losse of opgeblazen cuff.
Handeling
Handeling
De belangrijkste regels bij aspireren:
Goede hygiëne: vooraf en nadien de handen wassen Zuigkatheter rustig inbrengen
Voorkom vastzuigen tegen de luchtpijpwand
Handeling
Nazorg
Deconnecteer de aspiratiesonde van de aspiratieslang, trek de handschoen erover en gooi deze weg na elke aspiratie.
Zuig wat water op om de aspiratieslang te reinigen.
Zet vacuüm uit.
Koppel zo nodig de patiënt terug aan kunstneus, zuurstof of bevochtiging.
Ontsmet uw handen.
Aspireren
Thuisaspiratie via canule
Inleiding
Fysiologie van hoesten Wanneer aspireren ? Praktisch:
Benodigdheden Handeling
Opleiding
Meest frequente complicaties
Opleiding
Het aspireren van een patiënt via de canule is een taak die niet alleen voor de thuisverpleegkundige is maar ook voor de mantelzorgers.
Een goede aspiratie laat een adequate gasuitwisseling toe, hierdoor kan een ziekenhuis opname uitgesteld worden.
Het adequaat aspireren zal het comfort van de patiënt verhogen.
Opleiding
De personen die de patiënt thuis zullen verzorgen : Moeten in het ziekenhuis, voor ontslag van de patiënt, leren aspireren !
Dit eerst onder toezicht, nadien op eigen verantwoordelijkheid
Opleiding
Ziekenhuis Thuissituatie
Communicatie Training Overige factoren Eigenlijk ontslag
Opleiding
Communicatie
Informeren wie zal aspireren
Uitnodigen voor theoretische opleiding
Training
Bij de patiënt op de hospitalisatie afdeling Verpleegkundige toont de handeling voor
Mantelzorg/thuisverpleegkundige/…. voert de handeling uit Opvolgen of iedereen de handeling goed uitvoert
Opleiding
Overige factoren
Schriftelijke handleiding bezorgen over verschillende aspiratie toestellen
Uitleg geven bij wie reserve materiaal kan verkregen worden Telefoonnummer meegeven waar men met vragen terecht kunnen
Algemene Informatie:
wanneer leidingen te vernieuwen Onderhoud van de toestellen
Opleiding
Eigenlijk ontslag
Nagaan of iedereen goed kan aspireren Eventueel vragen beantwoorden
Meegegeven materiaal noteren
Thuisaspiratie via canule
Inleiding
Fysiologie van hoesten Wanneer aspireren ? Praktisch:
Benodigdheden Handeling
Opleiding
Meest frequente complicaties
Meest frequente complicaties
Naast slijm wordt ook bloed opgezogen :
Mogelijke oorzaken :
Beschadiging aan de tracheawand door vastzuigen van de katheter.
Beschadiging van de luchtpijp door veelvuldig hoesten.
Beschadiging van de luchtpijp bij het inbrengen van de canule.
Infectie van de luchtweg.
Slechte positie van de canule, de canule ligt niet centraal.
Wanneer het opzuigen van bloed aanhoudt, dient men
Meest frequente complicaties
Weerstand bij het inbrengen van de zuigkatheter,
Mogelijke oorzaken :
De canule raakt de wand van de trachea De canule opnieuw positioneren
De canule dreigt verstopt te raken door overvloedig slijm/plugs
De binnencanule reinigen en herplaatsen Contact opnemen met behandelende arts
