Allergische rinitis
Wat is allergische rinitis?
Wat is allergische rinitis?
Ontsteking van het neusslijmvlies die ontstaat door een allergische reactie >
niesaanvallen, loopneus
filmpje
http://www.e-gezondheid.be/allergische-rhinitis-uitgelegd-op-video/video/1350
• Vooral bij mensen tussen 5-45 jaar, piek 15-24 jaar
• Klachten kunnen 10-30 jaar aanhouden
• Bij 60% klachten na 4-12 jaar flink verminderd
• Astma en rinitis gaan vaak samen: 15-40%
heeft astma, astmapatiënten: 80-90% heeft allergische rinitis
ontstaan allergie
Immuunsysteem reageert te heftig op stof die allergische reactie veroorzaakt (het allergeen).
Allergie bouwt zich langzaam op.
Allergische reactie tegen bepaald allergeen is erfelijk bepaald.
Hangt ook af van hoe vaak en hoe veel blootgesteld.
Door contact lichaam met allergeen ontstaat reactie → open springen mestcel (degranulatie) →histamine komt vrij
→ verschijnselen allergische rinitis zoals loopneus, niezen, jeuk aan neus/ogen.
Bij 50% 6-12 uur na blootstelling aan allergeen opnieuw verschijnselen→
verhoogde gevoeligheid = hyperreactiviteit: steeds kleinere hoeveelheid roept eenzelfde reactie op.
2 soorten:
▪ Seizoengebonden vorm > hooikoorts
▪ Niet-seizoengebonden vorm
Hooikoorts
▪ Allergie voor stuifmeelkorrels (pollen)
▪ Meeste mensen allergisch voor grasstuifmeel (april t/m november)
▪ Verschijnselen het ergst bij droog, warm, winderig weer (meeste stuifmeel in de lucht)
Allergietest
https://www.youtube.com/watch?v=9DR5FQbNJ8o
Filmpje hooikoorts
https://www.youtube.com/watch?v=itP1rPpVG-w
Waarvoor kun je allergisch zijn bij
niet-seizoensgebonden vorm van
allergische rinitis?
Niet-seizoengebonden vorm van allergische rinitis
Oorzaak
▪ haren of huidschilfers van dieren (eiwitten uit urine en speeksel die hierop zitten)
▪ schimmels
▪ Huisstofmijt (uitwerpselen)
Vooral in koudere periode: vochtiger en huizen minder goed geventileerd →
intensiever contact met deze allergenen
Huisstofmijt
▪ Huisstofmijt zit in huisstof, vooral in oudere, vochtige woningen
▪ Ook aanwezig in bed, tapijten, gestoffeerd meubilair
Allergie huisstofmijt
https://www.youtube.com/watch?v=-fvlNul4syY&t=6s
Niet allergische rinitis
Verschijnselen van rinitis, maar allergie kan niet worden aangetoond→ hyperreactiviteit voor niet-immunologische prikkel
Bijv. tabaksrook, baklucht, alcohol, lichamelijke inspanning
klachten
▪ Niezen, jeuk aan neus, loopneus
▪ Zwelling neusslijmvlies, oorpijn
▪ Jeukende, tranende rode ogen
▪ Jeuk aan gehemelte en kriebelhoest
▪ Moeheid en malaise (vaak bij kinderen)
(
Noem een aantal verschijnselen
zoals deze zich voor kunnen doen
bij allergische rinitis.
Wat zijn de verschillen tussen
allergische rinitis en verkoudheid?
Verschil allergische rinitis en verkoudheid
▪ Lijken veel op elkaar: vol gevoel in hoofd, verstopte neus, loopneus, niezen
▪ Allergische rinitis houdt langer aan/ komt steeds weer terug
▪ Jeuk aan de neus: hooikoorts
▪ niezen: door hooikoorts: neemt in loop v/d dag toe, minder in avond.
Verschil hooikoorts en Covid19
https://www.youtube.com/watch?v=e5GgZN5rG8Y&t=44s
WHAM-vragen
Wie: kind, volwassene, zwangere vrouw of vrouw die borstvoeding geeft
Hoe lang: wanneer last?
Actie: wat heeft klant zelf al gedaan?
Medicatie:niet van belang
Wanneer naar huisarts?
(ZZ-standaard 2020)
▪ Bij twijfel allergische rinitis
▪ Voortdurend last, ernstige symptomen
▪ Zwanger en 1e keer klachten
▪ Benauwdheid, kortademigheid
▪ Ernstig gezwollen oogslijmvlies/gekleurd oogvocht
▪ Klachten eenzijdig aanwezig
Duur zelfbehandeling
▪ Kan lang zelf behandeld worden
▪ Alleen bij milde klachten die af en toe voorkomen gebruik zelfzorgmiddel
▪ Na gebruik zelfzorgmiddel moet
verbetering optreden (oraal binnen enkele uren)
▪ Geen verbetering? → huisarts
niet-medicamenteus advies
Algemeen:
▪ Vermijden van prikkels (allergenen)
▪ Niet in ogen wrijven – kan klachten verergeren
▪ Spoelen met lauw water/ vochtig washandje
▪ Verzachtende oogdruppels
▪ Douchen voor naar bed gaan, om pollen uit haar te houden en kussen schoon te houden
▪ Neus goed doorspoelen met fys. zout met neusdouche
▪ Kleding/beddengoed regelmatig wassen en drogen in wasdroger
Bij hooikoorts:
▪ Niet in ogen wrijven
▪ Zonnebril
▪ Hooikoortsbericht
▪ Ramen sluiten, niet tegen elkaar openzetten
▪ Ramen slaapkamer gesloten houden
▪ Vakantie: niet binnenland, buiten pollenseizoen
▪ Niet zelf grasmaaien
▪ Douchen voor naar bed gaan*
▪ Kleding regelmatig wassen/ in droger drogen*
▪ Neusdouche gebruiken*
*Zelfzorgstandaarden 2020
Bij huisstofmijtallergie
Gladde vloeren
Geen dikke gordijnen
Goede vochtbestrijding/ventilatie
Synthetisch dekbed/kussen/knuffel
Goed schoonhouden huis (2-3x p/wk, in afwezigheid allergisch persoon)
Bij schimmel
Schimmel:
▪ Huis aanpakken
▪ Veel luchten
Bij allergie voor huisdieren
▪ Huisdier weg doen
▪ Huisdier niet binnen (en vooral niet in slaapkamer)
▪ Glad vloeroppervlak
▪ Regelmatig borstelen
▪ Handen wassen na aanraking
Middelen bij allergische rinitis
Eerste keus:
▪ Cetirizine → 1 x daags ‘s avonds
▪ Loratadine → 1 x daags
Mag bij zwangerschap/ borstvoeding
Bij oogklachten eventueel verzachtende oogdruppels Cromoglicinezuur niet meer adviseren!
Producten cetirizine/loratadine:
Zwangerschap en borstvoeding
ZZ-standaarden 2020:
Voorkeur: fluticason neusspray (op recept) Ook kan: beclometason of budesonide
neusspr. (op recept) of cetirizine en loratadine.
Bij borstvoeding liefst loratadine.
Bij zwangerschapsrinitis: fluticason neusspray
Medicijnen op recept
▪ Azelastine of levocabastine neusspray/oogdruppels
▪ Corticosteroïden voor gebruik in neus
(beclometason, budesonide, fluticason, mometason)