2
INHOUD
Inleiding ... 6
Traject 1 ... 8
I. Sociale bescherming: transversale kwesties
... 10Inleiding ... 11
1. Sociale bescherming, mensenrechten en armoede ... 15
2. Sociale bescherming onder druk ... 15
2.1. Veranderende visie ... 15
2.2. Armoede en sociale ongelijkheid vóór sociale transfers ... 16
2.3. Maatschappelijke ontwikkelingen ... 17
2.4. Financiering van sociale zekerheid ... 18
3. Spanning tussen sociale zekerheid en sociale bijstand ... 18
3.1. Voorwaardelijkheid en activering ... 18
3.2. Naar meer sociale bijstand in de sociale zekerheid ... 21
3.3. Ruimere toegang tot sociale zekerheid? ... 21
3.4. Toegang tot sociale bijstand ... 22
3.5. Toegang tot de sociale zekerheid voor zelfstandigen ... 23
4. Statuut samenwonende ... 23
4.1. Leefloon ... 24
4.2. Werkloosheid ... 25
4.3. Solidariteit bestraft ... 25
4.4. Living apart together? ... 26
4.5. Kosten en baten van het statuut ... 26
5. Overgang van het ene statuut naar het andere ... 26
6. Niet-opname van rechten ... 27
Traject 2 ... 28
II. Sociale bescherming voor wie geen werk heeft
... 30Inleiding ... 31
1. Elementen van precarisering bij werkenden ... 31
2. Armoede onder werkenden... 33
2.1. Armoede onder werknemers ... 33
2.2. Armoede onder zelfstandigen ... 37
3. Werkloosheidsverzekering ... 38
3.1. Werkloosheidsuitkeringen op basis van arbeidsprestaties ... 39
3.2. Werkloosheidsuitkeringen op basis van studies ... 48
3
INHOUD
4. Leefl oonuitkering ... 50
4.1. Bedrag van leefl oon ... 51
4.2. Toekenning van leefl oon ... 51
5. Faillissementsverzekering... 54
Aanbevelingen ... 55
Lijst van deelnemers ... 59
Traject 3 ... 60
III. Sociale bescherming voor wie ziek is of een handicap heeft
... 62Inleiding ... 63
1. Armoede en gezondheid ... 63
1.1. Ziek maakt arm - arm maakt ziek ... 63
1.2. Recht op bescherming van de gezondheid... 69
2. Terugbetaling van kosten voor gezondheidszorgen ... 70
2.1. Universaliteit en selectiviteit ... 70
2.2. Sociale correcties ... 71
2.3. Grenzen en voorwaarden van de verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging ... 75
3. Uitkeringen bij arbeidsongeschiktheid ... 78
3.1. Toename van uitkeringsgerechtigden ... 79
3.2. Ontoereikende uitkeringen ... 79
3.3. Heroriëntering naar werk ... 80
4. Sociale bijstand ... 84
4.1. Tegemoetkomingen voor personen met een handicap ... 85
4.2. Toegang tot rechten ... 87
4.3. Tussenkomst in medische kosten door OCMW ... 87
4.4. Dringende medische hulp ... 90
Aanbevelingen ... 91
Lijst van deelnemers ... 94
Traject 4 ... 95
IV. Sociale bescherming voor huidige en toekomstige gepensioneerden
... 96Inleiding ... 97
1. Armoede bij ouderen ... 97
1.1. Armoede bij ouderen volgens de indicatoren ... 97
1.2. Armoede in een levensloopperspectief ... 99
2. Evoluties betreffende pensioen en impact op armoede ... 100
2.1. De uitdaging van de vergrijzing ... 100
2.2. Eerste pijler: wettelijk pensioen ... 103
2.3. Tweede en derde pijler ... 107
3. Sociale bijstand: Inkomensgarantie voor Ouderen (IGO) ... 108
Aanbevelingen ... 110
Lijst van deelnemers ... 113
4
Traject 5 ... 114
V. Sociale bescherming voor kinderen en hun gezin
... 116Inleiding ... 117
1. Basisprincipes ... 117
1.1. Horizontale solidariteit ... 118
1.2. Verticale solidariteit ... 118
1.3. Gewaarborgde kinderbijslag ... 119
2. Kinderbijslag vanuit een armoedebril ... 119
2.1. Toegang tot het recht: positieve maatregelen ... 120
2.2. Toegang tot het recht: obstakels ... 121
2.3. Plaatsing van kinderen ... 122
2.4. Transitieperiode rond meerderjarigheid ... 123
3. Kinderbijslag en armoedebestrijding ... 124
3.1. Geïntegreerd beleid ... 124
3.2. Universaliteit en selectiviteit ... 124
3.3. Basiskinderbijslag en toeslagen ... 125
Aanbevelingen ... 127
Lijst van deelnemers ... 128
Traject 6 ... 129
Bij wijze van besluit ... 130
BIJLAGEN
... 1331. Lijst van personen en organisaties die betrokken waren bij de opmaak van het Verslag ... 134
2. Samenwerkingsakkoord tussen de federale Staat, de Gemeenschappen en de Gewesten betreffende de bestendiging van het armoedebeleid ... 137
