Vraag nr. 51
van 9 december 1998
van de heer JOS DE MEYER
Schoolreglementen SO – Plichten voor ouders Het besluit van de Vlaamse regering betreffende de organisatie van het secundair onderwijs stelt dat elke inrichtende macht verplicht is voor haar se- cundaire scholen een schoolreglement voor de leerlingen op te maken. Hierrond rijzen toch nog heel wat problemen.
1. In het schoolreglement dienen de rechten en de plichten van de leerlingen te worden vastgelegd.
Het dient minstens te bestaan uit het studie-, orde- en tuchtreglement.
Kan zo'n reglement ook bepalingen bevatten die niets te maken hebben met de rechten en plichten van de leerlingen, maar met plichten van de ouders ?
2. Volgens het bovenvermeld besluit dient het schoolreglement voor kennisneming te worden ondertekend door de personen die het ouderlijk gezag uitoefenen.
Kunnen de ouders worden verplicht zo'n regle- ment voor akkoord te ondertekenen
a) indien het enkel bepalingen bevat inzake rechten en plichten van de leerlingen,
b) indien het ook plichten bevat voor de ou- ders ?
3. Kan zo'n reglement aan de ouders de verplich- ting opleggen een tegemoetkoming te betalen in de premies van verzekeringspolissen die de school heeft afgesloten, zoals bijvoorbeeld een verzekering burgerlijke aansprakelijkheid, een verzekering rechtsbijstand, een verzekering li- chamelijke ongevallen, ... ?
4. Kan een inrichtende macht de premies voor de polissen zoals opgesomd in vorige deelvraag be- talen door middel van de werkingstoelagen die ze ontvangt ?
5. Kan een ouder een tegemoetkoming in boven- vermelde premies weigeren te betalen, zelfs al staat een dergelijke bepaling gestipuleerd in het schoolreglement,
a) indien hij het voor akkoord heeft onderte- kend,
b) indien hij het voor kennisneming heeft on-
dertekend ?
6. Kan een school een leerling weigeren enkel en alleen omdat zijn ouders weigeren akkoord te gaan met de clausule dat "via de schoolrekening een tussenkomst wordt aangerekend" ?
Antwoord
1. De bedoeling van het verplicht schoolreglement is om vóór de aanvang van het schooljaar de wederzijdse rechten en plichten van zowel on- derwijsverstrekkers als onderwijsgebruikers duidelijk vast te leggen. Door het uittekenen van de wederzijdse verhoudingen moet het on- derwijsproces op serene wijze kunnen verlopen.
Onder "onderwijsconsument" wordt verstaan hetzij de personen die het ouderlijk gezag uitoe- fenen of in rechte of in feite de minderjarige leerling onder hun bewaring hebben, hetzij de meerderjarige leerling zelf.
2. In aansluiting op het voorgaande is het niet uit- gesloten dat het schoolreglement ook plichten oplegt aan ouders van minderjarigen, in zoverre de gestelde eisen én redelijk zijn (een schoolre- glement kan bijvoorbeeld niet ingrijpen op het gezins- of familiaal leven) én in direct verband staan met aspecten van het onderwijs zoals aan- geboden in de betrokken school.
Geen enkel schoolreglement, bestaande uit het studie-, orde- en tuchtreglement, kan indruisen tegen een wettelijke, decretale of reglementaire beschikking op welk maatschappelijk domein dan ook.
3. De verplichte ondertekening van het schoolre- glement impliceert :
– in het officieel onderwijs, als verstrekker van een openbare dienst : een kennisneming ; – in het vrij onderwijs, waar onderwijs op een
contractuele leest is geschoeid : een ak- koordverklaring.
De ondertekening komt erop neer dat de be- trokkenen zich zullen schikken naar alle bepa- lingen die in het schoolreglement zijn opgeno- men.
Niet-ondertekening verleent de inrichtende macht/de directie het recht op weigering van in- schrijving van de leerling.
4. Ik ben van mening dat het niet verantwoord is
aan ouders en leerlingen bijdragen in de kosten van verzekeringspolissen te vragen.
Hoewel het wettelijk gewaarborgd principe van de kosteloosheid van het secundair onderwijs enkel slaat op de toegang en derhalve voor be- paalde goederen en diensten een billijke tege- moetkoming mag worden gevraagd, moeten de werkingsmiddelen tegemoetkomen aan de dek- king van de premies voor polissen.
De reglementering bepaalt dat de werkingsmid- delen (die overigens vanaf 1999 voor het gesub- sidieerd onderwijs progressief groeien naar een 100/76-verhouding ; 100 = index voor het ge- meenschapsonderwijs) niet van onderwijsdoel- einden mogen worden afgewend. Het betalen van bedoelde premies kan geenszins als een vorm van afwending worden beschouwd.
5. Indien in het schoolreglement een clausule voorkomt met betrekking tot een financiële bij- drage waarin de ouders zich principieel niet kunnen vinden, zijn er twee mogelijkheden : – ofwel tekenen ze het reglement toch en zijn
ze ertoe gehouden deze bijdrage te vereffe- nen ;
– ofwel tekenen ze het reglement niet en kan de inschrijving worden geweigerd.
Een formele akkoordverklaring met slechts één of meer onderdelen maar niet met het volledig schoolreglement, kan met andere woorden niet, vermits leerlinggebonden verschillen qua plaat- selijk reglement de schoolorganisatie te com- plex zouden maken.
