Vraag nr. 136 van 9 januari 1997
van de heer JAN CAUBERGS Mijnterrein Zolder – Stortplannen
Wij vernemen dat er plannen bestaan om bij of op de oude stortplaats van de mijn van Zolder de ver-vuilde grond van de andere mijnen te storten. 1. Is het juist dat NV Mijnen daarvoor een
aan-vraag heeft ingediend ?
2. Is voor het toekennen van een vergunning voor dergelijke storting geen milieueffectrapport noodzakelijk ?
3. Wat is de geplande oppervlakte van dit stort ? 4. Is volgens de gewestplannen op die plaats een
stort van dergelijke omvang mogelijk ?
5. Er is sprake van vervuilde grond. Welke schade-lijke stoffen bevat deze vervuilde grond ? 6. Is het de minister bekend dat op het vroegere
stort van Zolder ook afval dat niet afkomstig is van de steenkoolmijnen werd gestort en dat dit waarschijnlijk zeer zwaar verontreinigd afval betreft ?
Dat zulks tijdens plaatsbezoeken tussen de jaren 1983-1988 daar ter plaatse is bevestigd door verantwoordelijken van de gemeente Heusden-Zolder en Beringen, door de diensten van de provincie en door de Vlaamse Gemeen-schap ? Ondergetekende was daarbij zelf aan-wezig.
7. Door de gemeente Heusden-Zolder wordt in de onmiddellijke omgeving aan waterwinning gedaan.
Op welke diepte wordt dit water opgepompt ? Houdt een nieuwe stortplaats geen gevaar in voor de doorsijpeling naar de diepere grondla-g e n , zodat de kwaliteit van het opgrondla-gepompte water in gevaar komt ?
8. De aanvoer van zulke grote hoeveelheden (er is sprake van 200.000 ton) zal een zware belasting zijn voor de gemeentewegen naar de stortplaats. Zijn de aanvoerwegen voldoende uitgerust om de zware vrachten aan te kunnen ?
9. Het betreft hier gemeentewegen. Wie is geden de toestand van deze wegen in orde te hou-den ?
10. Zijn er middelen vrijgemaakt om deze wegen te verstevigen of voldoende berijdbaar te houden ? 11.Vlakbij ontspringt de Helderbeek. Is er nog
nagegaan of het water van de Helderbeek al dan niet verontreinigd is ? Zo ja, wat is het resultaat van deze controle en van wanneer dateert de laatste controle ?
12. Is er reeds een kostenberekening gemaakt en zo ja, wat is de geraamde prijs ?
13.Door welke instantie moeten de lasten worden gedragen ?
14. Bestaat de mogelijkheid dat er buiten de ver-vuilde grond van de mijnen ook verver-vuilde grond of afval van elders zal worden aangevoerd naar voornoemd stort ?
15.Welke voorzorgen worden aan de transporteurs opgelegd om te voorkomen dat er tijdens het vervoer verlies van vervuilde grond gebeurt ? 16. Begin januari zou de beslissing worden
geno-men over dit project.
Wie draagt hiervoor de verantwoordelijkheid ? Door wie wordt de vergunning afgeleverd ? N.B. : Deze vraag werd eveneens gesteld aan de
heer Eric Van Rompuy, Vlaams minister van Economie, KMO, Landbouw en Media.
Gecoördineerd antwoord
1. Door de NV Mijnen werden 6 bodemsanerings-projecten ingediend (Zolder, Winterslag, Water-s c h e i , B e r i n g e n , EiWater-sden en Houthalen), o p g e-steld onder leiding van de erkende bodemsane-ringsdeskundige Betech Engineering NV. D e z e projecten werden op 5 november 1996 aan de OVAM (Openbare Vlaamse A f v a l s t o f f e n m a a t-schappij) betekend, overeenkomstig artikel 16 § 3 van het decreet betreffende de bodemsane-r i n g. De OVAM bbodemsane-racht bij schbodemsane-rijven van 6 november 1996 alle adviserende overheden (inclusief de colleges van burgemeester en sche-penen van de mijngemeenten) op de hoogte, overeenkomstig artikel 16 § 4 tot en met § 7 van het bodemsaneringsdecreet, om deze instanties zodoende in de mogelijkheid te stellen advies uit te brengen over de geplande werken. Reke-ning houdend met de uitgebrachte adviezen werden de conformiteitsattesten door de OVAM ter kennis gebracht van alle betrokke-nen op 3 januari 1997. Dit werd bekendgemaakt
door aanplakking van een bericht op de plaats waar de bodemsaneringswerken zijn gepland en lag ter inzage bij de adviserende gemeentebe-s t u r e n . In het bodemgemeentebe-saneringgemeentebe-sproject van Zol-der is inZol-derdaad in een saneringsopslag voor-zien voor de verontreinigde gronden afkomstig van de spotbezoedelingen op de verschillende mijnterreinen.
2. Het uitvoeren van de bodemsaneringsprojecten impliceert noch het exploiteren, noch het veran-deren van inrichtingen waarvoor een milieuef-fectrapport is vereist. De saneringsopslag van verontreinigd bodemmateriaal in Zolder betreft geen installatie voor storting op of in de grond van gevaarlijke afvalstoffen. N i e t t e g e n s t a a n d e dit werd een risico-evaluatie uitgevoerd voor al de aspecten gerelateerd aan deze saneringsope-ratie, onder toezicht van een team van deskun-digen en waarvan de eindconclusies werden vastgelegd in een rapport van 8 juli 1996.
3. De maximumcapaciteit is berekend op 200.000 m3. De laagdikte zal tussen de 3 m en de 10 m
bedragen en ± 3 ha beslaan.
4. De bestemming van het terrein volgens het gewestplan is industriegrond. De saneringsop-slag wordt ingericht op de terril.Het betreft hier een saneringsopslag gelegen bovenop een ver-gund stort. Het gewestplan laat derhalve een dergelijk stort toe.
5. De grond is verontreinigd met schlamm, wervel-b e d a s, cy c l o o n a s, m e t a a l s l a k k e n , p o l y a r o m a t i-sche koolwaterstoffen, zware metalen, d i e s e l , benzine en accuzuur. De belangrijkste veront-reinigingen zijn die van minerale oliën.
6. Op het vroegere stort van Zolder werd inder-daad ook afval niet afkomstig van de steenkool-mijn gestort. Het betreft voornamelijk huishou-delijk afval van de gemeente Heusden-Zolder. Onderzoek van dit afval in opdracht van de NV Mijnen (1993) wees uit dat dit grotendeels huis-houdelijk afval en geen zeer zwaar verontrei-nigd afval betreft. Deze verontreiniging werd op kosten van de NV Mijnen en onder controle van de OVAM gesaneerd tijdens de saneringsfa-se 1 van de mijnterreinen. Deze sanering gebeurde op dezelfde wijze (geïsoleerde ber-ging) en op dezelfde plaats (terril Zolder) als de nieuwe saneringsopslag.
7. De saneringsopslag gebeurt op verdicht terril-materiaal dat is gelegen bovenop de kleiige f o rmatie van Kasterlee
(grondwaterkwetsbaarheid : weinig kwetsbaar), wat afdoende bescher -ming biedt tegen mogelijke infiltratie van per-colaatwater in het grondwater. De aquifer die wordt aangeboord voor de drinkwaterwinning is die van het Maastrichtiaan en bevindt zich op ongeveer 400 m diepte. Boven op dit Maastrich -tiaan bevindt zich een afsluitende kleilaag (Klei van Boom) van 80 m dikte, die een extra bescherming biedt. Bijgevolg is er geen bedrei-ging van de gemeentelijke grondwaterwinning. 8. De aan te voeren hoeveelheid verontreinigde
grond wordt geschat op 145.675 m3. Zeer
waar-schijnlijk is dit een overschatting, aangezien in het project een veiligheidsmarge voor de sane-ringsopslag werd opgenomen. Er zal vermoede-lijk significant minder dan 200.000 ton worden a a n g e v o e r d . De werken worden uitgevoerd onder leiding van een erkend bodemsanerings-deskundige, wat een garantie biedt voor de uit-voering van de werken. De hoeveelheden zijn geschat en kunnen wijzigen naargelang de beslissingen van de deskundige. Verder heeft de OVAM gesteld dat gronden reinigbaar volgens het Batneec-principe, moeten worden gereinigd en niet mogen worden gestort. Het betreft hier een zeer tijdelijke belasting van nauwelijks een half jaar. De geschiktheid van het wegdek voor het transport is bekeken in het kader van het project. De OVAM heeft verder geen specifieke bevoegdheden op dit vlak.
9. Deze problematiek is bekeken in het kader van het project. De OVAM heeft verder geen speci-fieke bevoegdheden op dit vlak.
10.Deze problematiek is bekeken in het kader van het project. De OVAM heeft verder geen speci-fieke bevoegdheden op dit vlak.
11.Het oppervlakkig afstromend regen- en perco-latiewater van het noordelijk deel van de terril wordt afgevoerd naar de Helderbeek. Controle-analyse heeft aangetoond dat dit water aange-rijkt is met sulfaten en chloriden, maar verder geen verhoogde concentraties van potentieel toxische bestanddelen, zoals zware metalen, bevat.
De zoutaanrijking van het ontvangende water heeft weliswaar enig lokaal effect op het ecosys-teem ervan, maar vormt geen ernstige bedrei-ging in de zin van het bodemsaneringsdecreet. Verwijdering van de zouten is derhalve niet noodzakelijk.
Uit de risico-evaluatie die integraal werd opge-nomen in het bodemsaneringsproject, is tevens
gebleken dat de impact van de landbouw op de waterlopen groter is.
12.De kostprijs werd door de NV Mijnen geraamd op : Zolder 80.000.000 fr. Waterschei 80.000.000 fr. Eisden 70.000.000 fr. Houthalen 30.000.000 fr. Beringen 50.000.000 fr. Winterslag 5.000.000 fr.
De NV Mijnen heeft aan de OVAM meege-deeld dat de laagste offerte voor het betrokken bestek beduidend minder bedraagt.
13.De NV Mijnen bekostigt de sanering van de mijnterreinen voor 80 %. De overige 20 % is afkomstig van EFRO-subsidies (Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling).
14.Het betreft niet de inrichting van een stort, maar wel een saneringsopslag. Er mag enkel verontreinigde grond afkomstig van de bodem-saneringswerken worden opgeslagen. In geen enkel geval mogen andere afvalstoffen worden gestort.
15.De werken zullen worden uitgevoerd conform de voorschriften van het Algemeen Reglement voor de Arbeidsbescherming (ARAB) en het Algemeen Reglement Elektrische Installaties (AREI),aangevuld met de specifiek op de mijn-site van toepassing zijnde Mijncode. De bepalin-gen zoals opbepalin-genomen in het "Ve i l i g h e i d s d r a a i-boek voor bodemsanering" zijn eveneens inte-graal van toepassing.
De transporteurs zijn verplicht de vrachtwagens af te dekken. Ter hoogte van de saneringsopslag komt een wielwasinstallatie.
16.De OVAM spreekt zich uit over de conformiteit van een bodemsaneringsproject met de bepalin-gen van het decreet, op basis van de adviezen, opmerkingen en bezwaren zoals bepaald in arti-kel 16 van het bodemsaneringsdecreet. Voor het project van de NV Mijnen werd het conformi-teitsattest op 3 januari 1997 afgeleverd.
