IUNI1979 PARTIJEN _ NEDERLANDSE POLITIEKE DOCUMENTATIECENTRUM

DOCUMENTATIECENTRUM

NEDERLANDSE POLITIEKE

PARTIJEN

_

EES

V oo rw oord van d e l i j s t t r e k k e r

M e t d i t E u rop ees program k i e s t d e PPR v o o r een an der E u ropa. Ze d o e t d e b r o o d n o d ig e en k o n sek w en te k eu ze v o o r een l e e f b a r e to ek o m s t in d e E u rop ese Gemeenschap.

H et programma g a a t u i t van samenhang. De w i j z e w aarop d e Gemeenschap b e stu u rd w o rd t, d e p l a a t s d i e d e Gemeenschap i n d e w e r e ld in n e em t, d e m a n ier w aarop d e Gemeenschap om­ s p r i n g t m et haar natuur en l e e f m i l i e u , d e p l a a t s d i e b u r g e r s en m in derh eden in de Gemeenschap k r i j g e n en d e ek on om isch e o n t w ik k e lin g d i e d e Gemeenschap n a s t r e e f t z i j n immers z e e r nauw m et e lk a a r v e r s t r e n g e l d .

De E u ro p ese Gemeenschap kan tw e e k a n ten op .

De e e r s t e weg i s d i e van v o o r t z e t t i n g v a n d e h u id ig e p o l i t i e k . D a t b e t e k e n t k ie z e n v o o r h e t m a c h tig e Europa van d e g r o e i , m et e e n r e s p e k t a b e le le g e r m a c h t d i e v o o r z i e n i s van te n m in s te t a k t i s c h e atoom wapens.

De p o l i t i e k e m acht w o rd t dan s t e e d s s t e r k e r g e c e n t r a l i s e e r d o f w e l i n B r u s s e l en S t r a a t s b u r g , o f w e l i n d e r i j k s t e en s t e r k s t e s t a t e n . P a r le m e n t a ir e k o n t r o le i s o n d e r ­ g e s c h i k t aan s c h i j n w e l v a a r t ; d e D erd e W e re ld mag g r o n d s t o f f e n en g oed ko p e a r b e id

l e v e r e n . De PER a c h t d e z e weg n i e t a l l e e n o n w e n s e lijk , maar ook o n b eg a a n b a a r! De PPR k i e s t v o o r een an der E u ropa!

V o o r een Gemeenschap w a a rin d e k e rn v a n d e p o l i t i e k e m acht g e s p r e id i s o v e r autonome r e g i o ' s , k o n t r o le e r b a a r en d i c h t b i j d e b u r g e r . De ekon om isch e m acht i s in handen van d e w erkn em ers; d e b e d r i j v e n p ro d u c e r e n b in n en d e g r e n z e n d i e d o o r d e s a m e n le v in g a l s g e h e e l z i j n a a n g e g e v e n . V o o r d e PPR s l u i t d a t k e r n e n e r g ie u i t .

In d e v i s i e van d e PPR h e e f t d e Gem eenschap, v e r l o s t va n d e g r o e id w a n g , r u im t e v o o r o n ts p a n n in g en o n tw a p en in g in h e t k a d er va n d e V e r e n ig d e N a t i e s .

Een g e m e e n s c h a p p e lijk e le g e r m a c h t, een e u r o p e s e w a p e n in d u s tr ie en z e k e r kernwapens z i j n l e t t e r l i j k " u i t d en b o z e " .

In d e v e r d e l i n g va n d e p o l i t i e k e m acht maken d e r e g i o ' s g e z a m e n lijk u i t h o e v e e l m acht h e t b e s tu u r van d e Gemeenschap k r i j g t . De macht va n h e t G e m e e n s c h a p p e lijk b e s tu u r v e r s c h u i f t va n d e Raad va n M i n i s t e r s n aar d e E u rop ese Kom m issie en w o rd t on d er p a r le m e n t a ir e k o n t r o le g e b r a c h t . D a t i s n a t u u r l i j k n i e t v o o r n i e t s . A l l e e n z o i s een ek on om isch e o n t w ik k e lin g m o g e l i j k d i e g e b a s e e r d i s op s o l i d a r i t e i t en d i e r e k e ­ n in g h o u d t m et d e g r e n z e n aan d e g r o e i . R e a l i s t i s c h e o p lo s s in g e n v o o r d e w e r k lo o s h e id komen dan in z i c h t .

H e t i s v o o r een p r o g r e s s i e v e p a r t i j v e r l e i d e l i j k om Europa t e n e g e r e n . De E u rop ese Gemeenschap s t r e e f t immers naar c e n t r a lis m e , s c h a a l v e r g r o t i n g en een s o c ia a l- e k o n o - m isc h e p o l i t i e k a f g e l e i d van d e " v r i j e , o n d e r n e m in g s g e w ijz e p r o d u k t i e " . We m oeten e c h t e r n i e t d e f o u t maken, z o a l s d i e in d e ja r e n v i j f t i g w erd b ega a n , to e n d e p r o - g r e s s i e v e n Europa l i e t e n v o o r w at h e t in m id d e ls i s g ew orden .

Er w orden in e u r o p e e s v e rb a n d hoe dan ook b e s l i s s i n g e n genom en, w aarvan h e t b e la n g o v e r d e g r e n z e n h e e n r e ik t . A l s d i e b e s l i s s i n g e n b u it e n h e t v erb a n d van d e E u ropese Gemeenschap w orden genomen i s h e t w e l z e k e r d a t w i j d a a ro p g e e n i n v l o e d kunnen u i t ­

o e fe n e n . A ls we p o l i t i e k w i l l e n b e d r i j v e n , w i l l e n s tu r e n en o rd en en om i e t s van on ze id e e ë n t e v e r w e r k e l i j k e n , dan m oeten we i n Europa n i e t l a n g s z i j gaan s ta a n . De PPR w i l v o o r d e w e r e ld b e v o lk in g a l s g e h e e l o v e r le v in g s k a n s e n en v o o r i e d e r mens d e kans z i c h t e o n t p lo o ie n in d e s a m e n le v in g . D i t m oet b e v o c h te n w orden d o o r een v o o r u i t ­ s tr e v e n d b e l e i d , ook i n E u ropa.

De PPR h e e f t ook in Europa b e l a n g r i j k e p o l i t i e k e ta k e n t e v e r v u l l e n . Ze v e r v u l t d i e ta k e n samen m et a n d e re v e r t e g e n w o o r d ig e r s van d e g ro e n e l i j s t e n : h e t n ieu w e g ro e n e f r o n t . Haar f u n k t i e z a l z i j n , t e lk e n s w eer t e s i g n a le r e n waar d e w o r t e l s l i g g e n van d e p ro b lem en d i e on s b e s ta a n b e d r e ig e n en o p lo s s in g e n aan t e g e v e n d i e u it g a a n van

samenhang en t o e k o m s t v is ie . De PPR z a l i n h e t E u rop ees P a r le m e n t een s p re e k b u is z i j n v o o r d e p a r le m e n t a ir e en b u it e n p a r le m e n t a ir e a k t i e va n v r e d e s - en m ilie u g r o e p e n en van p r o g r e s s i e f - r e g i o n a l e b e w e g in g e n .

B i j d e PER w e e t j e w at j e k i e s t .

Een k e u ze v o o r d e PPR i s een k eu ze v o o r een d u i d e l i j k program , d a t n i e t om d e zaken h e e n d r a a it .

Een k eu ze v o o r d e PER i s een k e u ze v o o r een p a r t i j , d i e v o o r d e d e m o k r a tie en een l e e f b a r e to ek o m s t in Europa n i e t g e m is t kan w orden .

L eo Jansen e u r o p e e s l i j s t t r e k k e r van d e PER

INSTELLING EN

VAN

DE EUROPESE

GEMEENSCHAP

U it g a n g spunten

De E u rop ese Gemeenschap o n t w ik k e lt z i c h s t e e d s meer t o t een sam en w erkin gsverban d v a n s t a t e n , w a a rin d e g r o o t s t e en d e m a c h t ig s t e h e t v o o r h e t z e g g e n hebben. Van d e k l e i n e s t a t e n kamt d e b e v o lk in g t e w e in ig aan b o d . D a t g e l d t ook v o o r d e na­ t i o n a l e m in derh eden b in n en d e v e r s c h i l ­ le n d e s t a t e n . Daarom z a l een w e r k e l i j k d e m o k r a tis c h e s tr u k tu u r g e b a s e e r d z i j n op een i n d e l i n g in r e g i o ' s . De b e s t u u r l i j k e v o r m g e v in g van d e EG b l i j f t te n a c h t e r b i j d e ek on om isch e e e n ­ w o r d in g . Daarom i s een inh aalprogram m a op b e s t u u r l i j k g e b ie d n o o d z a k e l i j k . O v e r­ d r a c h t va n b evo egd h ed en aan E G - i n s t e l l i n -

gen w o rd t dan a f h a n k e l i j k van d e m ate

w a a rin en d e s n e lh e id waarmee d i t i n h a a l- p ro gram w o r d t v e r w e z e n l i j k t . De m ach ts­ v e r h o u d in g e n tu s s e n d e E G - in s t e H in g e n z i j n s c h e e fg e g r o e id . De p o s i t i e va n d e Raad van M i n is t e r s i s t e s t e r k . D ie van E u rop ees P a r le m e n t en E u rop ese Kom m issie d a a r e n te g e n t e zwak. H e t fu n k t io n e r e n v a n een "E u ro p ese R aad " van r e g e r i n g s ­

l e i d e r s b u it e n EG -verband b e v e s t i g t h e t o n tb re k e n va n een E G -d e m o k r a tie . D e r h a l­ v e i s een s t e l s e l m a t i g e om b u ig in g van d e z e v e rh o u d in g e n n o d ig . H et g a a t ons n i e t a l l e e n om d e p a r le m e n t a ir e demo­ k r a t i e . We s t r e v e n ook n aar n ieu w e v o r ­ men va n dem okra t i s e r i n g en m ed ezeg gen ­

schap, z o a ls d e b e d r i j f s d e m o k r a t i s e r i n g .

R e g i o 's

1.

Regionale autonomie moet in de v is ie van de PPR een basis vormen voor een demokratische

europese gemeenschap), en een tegenwicht voor europees centralisme. De Europese Gemeenschap

moet bestaan u i t een fed era tie van r e g io 's . De r e g io 's krijgen a lle bevoegdheden die n ie t b i j

verdrag aan de in s te llin g e n van de Europese Gemeenschap z ijn toegekend. Op de korte term ijn

v a lle n de grenzen van de r e g io 's nog samen met die van de aangesloten staten. Op de langere

te rm ijn z ijn andere begrenzingen w enselijk, zodat een indeling ontstaat in regionale eenheden,

waarvan de omvang wordt bepaald door s o cia a l-k u ltu re le k r ite r ia , de meest geschikte toedeling

van taken aan de r e g io 's en de mogelijkheden t o t p o litie k e p a rtic ip a tie door de burgers.

D e r e g i o n a l e au ton o m ie z a l d e b a s is moe­ t e n vorm en van een e c h t d e m o k r a tis c h e Gem eenschap. Een g ez o n d e r e g i o n a l e demo­ k r a t i e kan immers t e g e n w ic h t vorm en te g e n een t e s t e r k E u rop ees c e n t r a lis m e . Op d e k o r t e t e r m ijn z u l l e n d e n a t io n a le s t a t e n , b in n en d e h u id ig e g r e n z e n , d i e f u n k t i e nog v e r v u l l e n . Op d e la n g e r e t e r m ijn z i j n e c h t e r a n d e re b e g r e n z in g e n van d e r e g i o ' s d en k b aar en w e n s e l i j k . H et i s aan d e

E u rop ese Kom m issie een p la n t e o n tw ik ­ k e le n t o t i n d e l i n g v a n d e Gemeenschap' in r e g i o n a l e een heden op g ron d van h i s t o r i ­

V o lk s ­

v e rte g e n w o o rd ig in g

2.

De europese volksvertegenwoordiging moet worden uitgebouwd t o t hoogste orgaan van de

Gemeenschap

;

vanaf 1984 dient deze volgens een algemeen geldend evenredig k ie s s te ls e l zonder

kiesdrempel te worden verkozen.

Het Europees Parlement k r ijg t v o lle d ig e bevoegdheden op het gebied van wetgeving, begroting en

kontrole over de taken, die b i j verdrag aan de in s te llin g e n van de Europese Gemeenschap z ijn

toegekend.

Naast de vertegenwoordiging van de burgers van de Europese Gemeenschap zal er eveneens een

kamer komen met vertegenwoordigers van de r e g io 's . Een meervoudig lidmaatschap van v e r s c h il­

lende vertegenwoordigingen in parlementen (regionaal, nationaal o f europees) wordt

afgewezen.

De E u rop ese v o lk s v e r t e g e n w o o r d ig in g w o rd t u itg e b o u w i t o t h e t h o o g s te o rg a a n va n d e G em eenschap. De r e c h t s t r e e k s e v e r k i e z i n ­

gen v o o r h e t E u ro p ees P a r le m e n t z i j n d a a r ­ t o e een b e p e r k t e , maar w e l n o c d z a k e lijk e s ta p . V a n a f 1984 m oet d i t p a r le m e n t g e k o ­ zen worden v o lg e n s een a lg em een g e ld e n d e v e n r e d ig k i e s s t e l s e l . Een k ie s d r e m p e l w o rd t a fg e w e z e n . H et E u rop ees P a r le m e n t m oet v o l l e d i g e b evo egd h ed en k r i j g e n . D at b e t e k e n t op w e t g e v in g s g e b ie d :

H et P a r le m e n t k r i j g t h e t r e c h t v a n i n i t i ­ a t i e f . H e t v e t o r e c h t van d e Raad va n M i­ n i s t e r s op amendementen d i e d o o r h e t P a r le m e n t aan vaard z i j n , v e r v a l t . H et P a r le m e n t b e s l i s t mee o v e r a l l e b e s l u i t e n d i e d e gem eenschap aan gaan.

Op h e t t e r r e i n va n b u d g e t: h e t P a r le m e n t k r i j g t h e t r e c h t d e v o l l e d i g e b e g r o t i n g van d e Gemeenschap v a s t t e s t e l l e n . Op k o n t r o le g e b ie d : d e k o n t r o le va n h e t P a r le m e n t op d e b e le id s v o e r e n d e o rg a n e n w o rd t v e r s t e r k t : I n d ie n d e Raad z i c h n i e t s t o o r t aan a f k e u r in g van een b e s l u i t d o o r h e t P a r le m e n t w orden d e n a t i o n a l e p a rle m e n te n d a a rv a n u i t d r u k k e l i j k op d e h o o g te g e s t e l d . De le d e n va n d e E u ro p e se Kom m issie z i j n v o o r hun b e l e i d t e g e n o v e r d e v o lk s v e r t e g e n w o o r d ig in g z o w e l i n d i v i ­ d u e e l a l s k o l l e k t i e f v e r a n t w o o r d e l i j k . De PPR i s in E u rop ees v erb a n d v o o r s t a n d e r van een tw e e k a m e r -s y s te e m . D i t in v e rb a n d m et h e t f e d e r a t i e v e k a r a k t e r , d a t d e E u rop ese Gemeenschap z a l b l i j v e n beh ou den . De v e r t e g e n w o o r d ig in g va n d e b u r g e r s va n d e E u rop ese Gemeenschap w o r d t dan ook a a n g e v u ld m et een kamer va n r e g i o n a l e v e r t e g e n w o o r d ig e r s m et d e g e b r u i k e l i j k e p a r le m e n t a ir e b evo egd h ed en (s e n a a t d e r r e g i o ' s ) . V o o r d e komende p a r le m e n t a ir e p e r io d e w o rd t - v o o r u it lo p e n d op d e i n ­ s t e l l i n g van d i e s e n a a t - v a s t een i n ­ s p ra a k p ro c e d u re v o o r d e r e g i o ' s o n t w ik ­ k e ld . De PPR w i j s t een m e e r v o u d ig l i d ­ m aatschap van v e r s c h i l l e n d e p a r le m e n te n a f .

Europese Kommissie

3.

De Europese Kommissie moet een p o lit ie k kollege worden, samengesteld en benoemd door en

verantwoording verschuldigd aan het Europees Parlement.

T o t d a t z o g e r e g e l d i s d o e t h e t P a r l e ­ ment aan d e Raad een v o o r d r a c h t t o t b e ­ noem ing van d e v o o r z i t t e r van d e K om m issie. De le d e n van d e K om m issie

wcsrden in nauw o v e r l e g m et d e v o o r z i t t e r aan gew ezen . De nieu w benoonde K om m issie z a l e e r s t h e t v e r tr o u w e n va n h e t E u ro ­ p e e s P a r le m e n t m oeten v e r k r i j g e n .

Raad van M in is t e r s

4.

De Raad van M in isters is overbodig zodra de Europese Kommissie een p o lit ie k kollege wordt

dat verantwoording schuldig is aan het Europees Parlement. De europese raad van

regerin gsleid ers is in s t r ijd met het demokratisch funktioneren van de Europese Gemeenschap

en d ient derhalve te worden a f geschaft.

De Raad van M i n i s t e r s w e r k t w e in ig demo­ k r a t i s c h . Daarom d i e n t d e in v lo e d e rv a n t e worden afgebouw d te n g u n s te v a n d e

E u rop ese K om m issie. U i t e i n d e l i j k m o et d e Raad - b in n en een e u r o p e s e f e d e r a t i e va n r e g i o ' s - a l s o rg a a n g e h e e l w orden

o p g e h e v en . De E u rop ese Raad va n r e g e ­ r i n g s l e i d e r s van d e v e r s c h i l l e n d e l i d ­ s t a t e n , f u n k t i o n e e r t op d i t moment p r a k ­ t i s c h o n g e k o n t r o le e r d en b elem m ert d a a r d o o r z o w e l d e d e m o k r a tis c h e b e s l u i t v o r m in g va n d e Gemeenschap a l s d i e van d e l i d s t a t e n . D e r h a lv e m oet d e z e Raad w orden a f g e s c h a f t .

Hof van J u s t i t i e

5.

Burgers moeten de gelegenheid k rijg e n om EG-maatregelen ter to ets in g aan de Europese Con­

v e n tie voor de Rechten van de Mens, zonder voorbehoud, aan een r e c h te r lijk e in s ta n tie voor

te leggen.

H e t H of va n J u s t i t i e w a a r b o r g t d e o n t ­ w ik k e lin g en in s ta n d h o u d in g va n een r e c h t s o r d e b in n en d e Gem eenschap. De

b evo egd h ed en v a n h e t H of w orden d a a r t o e u i t g e b r e i d .

In d e E u rop ese C o n v e n t ie t e r b e sc h erm in g va n d e r e c h t e n v a n d e mens i s een a a n t a l g r o n d r e c h t e n opgencm en. De i n s t a n t i e d i e h i e r o v e r o o r d e e l t i s h e t E u rop ese H of v o o r d e r e c h t e n van d e mens in S t r a a t s ­ b u r g . I n d e E G -v erd ra g e n z i j n g ee n g r o n d r e c h t e n opgencm en. M et name i n a r t .

173 EEG en in a n d ere v e r d r a g e n , i s g e ­ r e g e l d hoe men b e r o e p in kan s t e l l e n

te g e n b e s l i s s i n g e n v a n d e E G -organen. D eze r e g e l i n g i s e c h t e r t a m e l i j k b e p e r k t .

In d e E u rop ese G em een sch a p s-verd ra g en m oeten w a a rb o rg en g esch a p en w orden t e r g a r a n t i e van d e g r o n d r e c h t e n in Eur o p a .

V oo r d e EG z a l h e t E u rop ees m en sen rech ­ t e n v e r d r a g een i n t e g r a a l o n d e r d e e l van h e t g em een sch a p srech t w orden. Een p a r l e ­ m e n ta ir e d e m o k r a tie zon d er g r o n d r e c h t e n ­ g a r a n t i e s i s n i e t denkbaar .

U i t b r e i d i n g van

d e Gemeenschap

6.

De Europese Gemeenschap moet open staan voor a lle landen. Het bevordèren en in stand

houden van een demokratische samenleving alsmede het eerbiedigen van de Europese Conventie

voor de Rechten van de Mens is een v e re is te voor het verkrijgen en behoud van het EG-

lidmaatschap. In voorkomende gevallen b e s lis t het Europees Rarlement.

S O C IA A L

-EKONOMISCH

BELEID

U it g a ng spunten

De la n d en van d e E u rop ese Gemeenschap on tm oeten een g r o o t a a n t a l p ro b lem en op s o c i a a l en ekonom isch g e b ie d . De enorme w e r k lo o s h e id en d e hoge i n f l a t i e b a ren e l k e r e g e r i n g z o r g e n . Een n ieu w e e n e r g i e ­ k r i s i s w o rd t d o o r v e l e n g e v r e e s d en een v e r d e r e a a n t a s t in g v a n h e t m i l i e u w o rd t d o o r w e in ig e n aan va a rd b a a r g e a c h t . De ekon om isch e g r o e i na d e Tweede W e r e ld ­ o o r lo g h e e f t d e o n g e l i j k h e i d tu s s e n d e mensen n i e t weggenomen. De w e l v a a r t s v e r ­

s c h i l l e n tu s s e n d e r e g i o ' s va n d e Gemeen­ schap z i j n a l l e e n maar g r o t e r g ew o rd en e v e n a ls d e v e r s c h i l l e n tu s s e n d e Gemeen­ schap en d e D erd e W e r e ld . De ekon om isch e

V e rd ra g van Rome

7.

De PPR wil aanpassing van het verdrag van Rome, met name door w ijzigin g van a r tik e l Z,

in die zin dat de Gemeenschap zich gaat ric h te n op een selektieve ekonomische ontwikkeling

in plaats van toenemende ekonomisahe g ro e i.

3 e E u rop ese Ekonom ische Gemeenschap i s g e g r o n d v e s t op h e t in 1958 in w e rk in g g e ­ t r e d e n V e rd r a g va n Rome. In a r t i k e l 2 van d i t v e r d r a g werd d e b e l a n g r i j k s t e d o e l ­ s t e l l i n g van d e Gemeenschap v a s t g e l e g d : "De Gemeenschap h e e f t t o t ta a k , d o o r h e t i n s t e l l e n v a n een g e m e e n s c h a p p e lijk e m a rk t en d o o r h e t g e l e i d e l i j k nader t o t e lk a a r b re n g e n van h e t ek on cm isch e b e l e i d va n d e l i d s t a t e n t e b e v o r d e r e n d e h arm on isch e o n t w ik k e lin g va n d e ek on om isch e a k t i v i t e i t

(ek o n o m isch e g r o e i ) b in n en d e G em eenschap, een g e s t a d i g e en e v e n w ic h t ig e e x p a n s ie ,

een g r o t e r e s t a b i l i t e i t , een to en em en d e v e r b e t e r i n g van d e le v e n s s t a n d a a r d en

nauwere b e tr e k k in g e n tu s s e n d e in d e Gemeenschap v e r e n ig d e s t a t e n " .

Ekonom ische g r o e i was in d e p e r i o d e v a n o p r i c h t i n g van d e Gemeenschap een lo g i s c h e d o e l s t e l l i n g . Maar d e l a a t s t e ja r e n i s z i j s t e e d s meer t e n k o s t e g eg a a n va n h e t w e l z i j n en d e s c h a a r s e g r o n d ­

s t o f f e n en h e t m i l i e u . De PPR s t r e e f t daarom naar a a n p a s sin g va n h e t V e r d r a g va n Rome, in d i e z in d a t d e Gem eenschap

z ic h g a a t r i c h t e n op een s e l e k t i e v e ekon om isch e o n t w ik k e lin g .

S e le k t ie v e

o n tw ik k e lin g en

d e m o k ra tis e rin g

8.

De PPR w il een selektieve ekonomische ontwikkeling, waarbij n ie t meer gestreefd wordt

naar g ro e i van de m ateriële produktie, maar naar een produktie d ie le id t t o t verbetering van het

bestaan. Twee •kernpunten daarbij z ijn :

-

demokratisering van het ekonomisch beslissingsproces

- het betrekken van maatschappelijke doeleinden in het ekonomisch beslissingsproces: d o e l­

einden als verantwoord milieubeheer, verstandig gebruik van grondstoffenvoorraden,

e e r lijk e verdeling van de welvaart in Europa en de wereld, en verbetering van de

arbeidsomstandigheden.

De nadelen van het systeem van de v r ij e ondernemingsgewijze produktie worden door de volgende

p o litie k e maatregelen terugge'drongen:

- demokratisering van de ondernemingen en het bieden vam zeggenschap aan werknemers in

a lle beslissingen

- het t o t stand doen komen van in te rn a tio n a le ondernemingsraden

- het o p stellen van regionale en europese ekonomische struktuurplannen.

Om d e g e s c h e t s t e p ro b lem en aan t e pakken ( z i e h ie r b o v e n onder "u it g a n g s p u n t e n " ) w i l d e PPR een s e l e k t i e v e ekon om isch e o n t w ik k e lin g . S e l e k t i e v e ekon om isch e o n t ­ w ik k e lin g b e t e k e n t d a t in d e m ee s te s e k ­ t o r e n (lan db o u w en v i s s e r i j , d e l f s t o f f e n ­ w in n in g , i n d u s t r i e , k o m m e r c ië le en n i e t - k o m m e rc iële d i e n s t v e r l e n i n g ) n i e t meer w o rd t g e s t r e e f d n aar g r o e i v a n d e t o t a l e p r c d u k t ie , in d e b e t e k e n is d i e d e g a n g ­ b a r e ekonom ische m ethode aan d i t b e g r i p g e e f t .

B i j s e l e k t i e v e ek on om isch e o n t w ik k e lin g w o rd t in e n k e le s e k t o r e n g e s t r e e f d naar g r o e i , z o a ls in d e r é p a r a t i e s e k t o r ; in a n d ere w o rd t g e s t r e e f d naar afnam e, z o a ls b i j d e p r c d u k t ie va n p e r s o n e n a u t o 's . In d e m eeste b e d r i j f s t a k k e n w o rd t g e s t r e e f d naar h e t o n tw ik k e le n va n d i e on­ d e r d e le n d i e p o s i t i e f e f f e k t h ebben o p : behoud va n m i l i e u en n a tu u r, z u i n i g g e b r u ik va n e n e r g ie en g r o n d s t o f f e n , s p r e id in g v a n m acht en d e k w a l i t e i t v a n d e a t b e i d . P r o d u k tie va n m a a t s c h a p p e lijk n u t t i g e g o e d e r e n en d ie n s t e n m oet d u i d e ­ l i j k v o o r r a n g hebben boven d i e van n u t t e ­ l o z e ; duurzam e g o e d e r e n b oven w eg w erp ­ a r t i k e l e n , m i l i e u v r i e n d e l i j k e en w e i n i g e n e r g ie k o s te n d e g o e d e r e n b o ven v e r v u i ­ le n d e en e n e r g ie v e r s lin d e n d e . De E u r o p e ­ se i n t e g r a t i e h e e f t g e l e i d t o t een v e r g r o t i n g van d e a f z e t m o g e lijk h e d e n van d e on dernem ingen en h e e f t h e t v r i j e v e r ­ k e e r va n g o e d e r e n , d ie n s t e n en p e r s o n e n v e r g r o o t . De h a n d e lsb e le m m e rin g e n tu s s e n d e la n d en werden (g r o t e n d e e l s ) o p g e h e v e n ,

K apitaal kan binnen de Gemeenschap zonder v e e l belemmeringen over de grenzen heen geïnvesteerd worden. Deze ekonomische v r i j ­ handel en de v r i j e ondernemingsgewijze produktie hebben onder andere g e le id to t de bovengenoemde nadelen. Deze nadelen worden door p o lit ie k e m aatregelen op de volgende manieren teruggedrongen:

-dem okratisering van de ondernemingen. Zeggenschap van de werknemers in b elan g­ r i j k e b e s lis s in g e n . Vormen van in te rn a ­

tio n a le ondernemingsraden, met a l s d o e l te verhinderen d a t werknemers van m u lti­ n atio n ale ondernemingen tegen elkaar wor­ den u it g e s p e e H ;

-o p s t e lle n van r e g io n a le en Europese

ekonomische plannen met het d o e l de in vesterin gen meer af te stemmen op m aatschappelijke doeleinden.

Bovengenoemde plannen worden a l l e r ­ e e rs t op r e g io n a a l nivo o p gesteld . D aar­ b i j worden werknemers, w erkgevers,- m ilie u - en konsumentenarganisaties b e­

trokken. Vervolgens worden deze plannen door het Europees Parlement g e to e ts t

op d ie onderdelen d ie van boven region aal belang z ijn .

De verantw oordelijkheid van de u i t ­ v oerin g wordt op een zo laag m ogelijk

nivo gele g d .

-openbaarheid van in form atie, nood­ z a k e lijk voor w e rk e lijk e zeggenschap van werknemers en konsumenten in het ekonomische b e s lis s in g s p ro c e s ; -h e t betrekken van m aatschappelijke doeleinden in ekonomische b e s lis s in g e n .

M i l i e u - e f f e k t

r a p p o r t a g e

9. M ilie u -e ffe k t-ra p p o rta g e wordt v e r p lic h t g e s te ld voor m ilieu g evoelig e in vesterin g en en

voor de gevolgen van het gebruik van de produkten. De Gemeenschap za l het m ogelijk maken en bevorderen dat de nationale h e ffin g e n - en b e la s tin g p o litie k e r op g e ric h t i s dat het

produktieproces op m ilie u - en e n e r g ie v r ie n d e lijk e w ijz e gesch ied t en grondstoffen spaart. Verder moeten de produkten aan hoogwaardige e ise n voldoen ten aanzien van

energieverbruik en milieubescherming.

Mededing in g sbe l e i d

10. Het mededingingsbeleid van de Gemeenschap wordt ondergeschikt gemaakt aan het streven naar een s e le k tie v e ekonomische ontwikkeling. De konkurrentie mag n ie t ten koste gaan van arbeidsomstandigheden, k leinsch aligh eid, m ilie u , e n erg ieb eleid en grondstoffenvoorraden.

Het Europese in d u s trie b e le id i s gebaseerd op het Verdrag van Rcoie, en h e e ft to t d o e l de ekoncraische g r o e i te bevorderen d o o r :

vergroten van de markt, het to t stand brengen van v r i j verkeer van k a p ita a l en arb e id , het stim uleren van technische vernieuwing en van onderlinge konkur­ r e n t ie . CXn d i t la a t s t e to t stand te brengen v o e rt de Gemeenschap een mede­ d in g in g s b e le id . Het door de Gemeenschap gevoerde mededingingsbeleid wordt gevoed door teg e n strijd ig h e d e n . Qn maximale g r o e i te bereiken w i l men de konkurrentie stim uleren. A n d e rzijd s s t r e e f t men naar b e d rijfs k o n c e n tra tie en daarmee to t v e r ­ mindering van de konkurrentie binnen de Gemeenschap. Men kan dan beter konkurre- ren met de Verenigde Staten en Japan.

Door het wegvallen van de mededinging, v o o ra l daar waar de m u ltin atio n ale ondernemingen de overhand hebben, i s de i n f l a t i e aangewakkerd en raken maatschap­ p e li jk e doeleinden steeds verd er van elk aar v e rw ijd e rd .

Voor de PPR moet het m ededingingsbeleid van de Gemeenschap ondergeschikt z i jn aan het streven naar een s e le k tie v e ek o -

nanische ontwikkeling.

Daar waar door b e d rijsk o n c e n tra tie de onderlinge konkurrentie i s w eggevallen z a l de Gemeenschap deze k oncentratie doorbreken door grote ondernemingen in z e lfs ta n d ig e eenheden op te doen

s p lit s e n . Wanneer d i t in bepaalde g e v a l­ len n ie t kan, zu llen dem okratiser ing van de ondernemingen en m aatschappelijke

to e tsin g van de investeringen er voor moeten zorgen d a t de b e d r i j f s d o e l s t e l l i n ­ gen beter worden afgestemd op de

M o n e ta ire en

ekonomische

i n t e g r a t i e

11. Een verdere monetaire en ekonomisohe in te g r a tie mag pas to t stand komen wanneer aan twee

voorwaarden i s voldaan:

- demokratisering van de europese b e s tu u r lijk e in s te llin g e n

-

demokratisering van de ekonomische orde

De PPR komt to t deze voorwaarden n ie t om­ d a t z i j het n atio n ale belang boven het Europese s t e l t , maar omdat z i j verdere in t e g r a t ie n ie t a ls d o e l op z ic h z e lf z ie t . Slechts in t e g r a t ie d ie samengaat met een dem okratisering van de Europese

in s te llin g e n en van de ekonctnische orde kan enige kans geven op v e rw e rk e lijk in g van onze doeleinden.

Zoals het nu gaat kunnen we verdere monetaire in t e g r a t ie n ie t steunen daar

z i j sle c h ts beperkte voerdelen b ie d t d ie v o o ra l ten goede komen aan de g ro te b e d rijv e n .

Het grote nadeel van verdere m onetaire in t e g r a t ie op d i t mement is d a t z i j de macht van het n ation ale parlement b e ­

perkt op onder andere de volgende geb ied en :

-b e g ro tin g sb e le id ; -kon junktuurbeleid ;

-inkomensbeleid en p r ijs b e le id -b e la s t in g p o lit ie k

t e r w i j l het Europese Parlement geen bevoegdheden b e z it op l i t gebied en deze ook n ie t in het v o o ru itz ic h t

warden g e s te ld .

I n d u s t r ie b e le i d

12. De PER w il een demokratisah gekontroleerd europees in d u strie b e le id , afgestend op de door

de r e g i o 's opgestelde ekonomische plannen d ie door het nationale en europese parlement worden g e to e ts t.

Het Verdrag van Rome g e e ft de Gemeenschap een g ro te invloed in de landbouwsektar en in de sektoren en e rg ie , vervoer en kolen en s t a a l. Welk b e le id de PPR in deze sektoren v o o rs ta a t wordt in de m ilie u - p aragraaf nader uitgew erk t.

Over het algemene Europese in d u s trie b e le id het volgende:

Wanneer een b e d r ijfs t a k of sektor in problemen v e rk e e rt - z o a ls de k o le n - en s t a a lin d u s trie - zo rg t de Gemeenschap v ia het s o c ia le fonds voce h e r -, om- en b ijs c h o lin g van de werknemers. Aan zwakke r e g i o 's kan de Gemeenschap v ia het

Europese Regionale Fonds nog extra steun geven.

Bovenstaand b e le id kon in de periode van sterke ekonemische g r o e i zonder a l te v e e l tegenstand warden gev o e rd . A l z ijn v e e l zwakke r e g i o 's zo als b ijv o o rb e e ld Zuid-Limburg en W allonië door s n e lle a f - beuw van de kolenmijnbouw in g ro te p ro ­ blemen gekomen.

Nu de ekonanische g r o e i in de g e ïn d u s t r ia ­ lis e e r d e wereld afneemt en de ekonomische g ro e i in een aan tal ontwikkelingslanden ie t s op gang kant - hetgeen w ij t o e ju i ­ chen - k r ijg e n bepaalde sektoren in Euro­ pa (t e x t i e l , scheepsbouw, katoenindus­ t r i e ) het m o e ilijk . Qn de omschakeling

van de in d u strie zo goed m ogelijk te laten verlopen - wat voor ons onder meer betekent d a t z i j n ie t ten koste g aat van de werknemersbelangen - w il de PPR een demokratisch gekontro­ le e rd in d u s trie b e le id , afgestemd op de door de r e g i o 's opgestelde

ekonomische plannen d ie door het Europees Parlement worden g e t o e t s t . Voor zulke plannén z ijn de volgende

stappen nodig:

-v e r p lic h t e meldingen van in v e ste ­ ringsplannen a ls het Europees

Parlement daarom v ra a g t;

-s le c h t s b ed rijv en d ie meewerken aan het o p ste lle n en u itvo eren van een her Struktur er ingsplan hebben re c h t op steun en stim u lerin gsregelin gen ;

-nauw overleg met nationale en

internationale vakbonden

in

geval van

her Struktur erring ;

-in g e v a l van her Struktur er ing worden nieuwe m aatschappelijke d o e ls t e llin g e n meer in de afwe­ gingen betrokken.

R e g io n a a l b e le id

13. B ij een op selektieve gro e i gebaseerd b eleid wordt gestreefd naar afremming van ie

ontw ikkeling van sterke en overbelaste r e g io 's en versterking van de ekonomisehe ontwikkeling

in de zwakke re g io 's.

De g e l e i d e l i j k e v r ijm a k in g va n h e t h a n d e ls - en p e r s o n e n v e r k e e r b in n en d e Gemeenschap h e e f t n i e t g e l e i d t o t een b e t e r e s p r e id in g va n d e ekonom ische a k - t i v i t e i t e n . I n t e g e n d e e l, d e i n t e g r a t i e h e e f t g e l e i d t o t h e t v e r s t e r k e n v a n d e a l i n d u s t r i e e l o n tw ik k e ld e g e b ie d e n en v e r d e r e v e rz w a k k in g va n d e a c h t e r g e b le v e n r e g i o ' s Om een w e r k e l i j k e v e r d e l i n g va n d e w e l ­ v a a r t in d e EG t o t stand t e b ren gen i s p o l i t i e k e w i l n o o d z a k e l i j k . Er komt een g e d e m o k r a tis e e r d i n d u s t r i e b e l e i d , w a a rin men b i j v o o r b e e l d m u lt in a t io n a le o n d e r ­ nem ingen kan v e r p l i c h t e n een g e d e e l t e v a n hun k a p i t a a l in d e r e g i o ' s m et een hoog w e r k lo o s h e id s p e r c e n t a g e t e i n v e s t e r e n .

W erkgelegenheid

14. De PPR w il de werkloosheid aanpakken met maatregelen die ze om redenen van emancipatie en

s e le k tie v e ekonomisehe ontwikkeling a l langer voorstaat:

a. e e r lijk e verdeling van het beschikbare werk, ook tussen mannen en vrouwen en gekoppeld aan

een rechtvaardige verdeling van inkomen. P r i o r i t e i t zal gegeven worden aan bevolkings­

groepen waaronder r e l a t i e f veel werkloosheid voorkomt, zoals jongeren en vrouwen.

D it v a lt te re a lis e re n door:

- invoeren van arbeidsdagverkorting

- het bevorderen van deeltijdbanen

-

invoeren van edukatief v e r lo f

- u itb re id in g van de mogelijkheden voor v r ijw illig e vervroegde pensionering

b. het scheppen van werk door een selektieve ekonomische ontwikkeling:

-

een energiebesparingsbeleid le v e rt meer werk op in woningbouw en bepaalde takken van

in d u strie

- h e t maken van duurzame Produkten l e i d t t o t v e rg ro tin g van de werkgelegenheid in de

re p a ra tie s e k to r

-

een m ilie u v rie n d e lijk landbouwbeleid betekent meer werk

c. het in a lle lid staten opzetten van beroepsopleidingen, d ie ook de allerarmsten zoveel

m og elijk garanties bieden op vaste menswaardige arbeid.

De w e r k lo o s h e id (d e o n e e r l i j k e v e r d e l i n g v a n h e t b e t a a ld e w erk) i s een v a n d e g r o o t s t e p ro b lem en b in n en d e Gem eenschap. M et name d e g r o t e w e r k lo o s h e id on der jo n g e r e n i s s c h r ijn e n d . De PPR w i l d e w e r k lo o s h e id m et bovengenoem de m id d e le n b e s t r i j d e n . De PPR g a a t er v e r d e r v a n u i t d a t d e h u id ig e o n g e r ic h t e ekonom ische g r o e i te n k o s te g a a t v a n d e s c h a a r s e g r o n d s t o f f e n v o o rra a d , h e t m i l i e u , d e r u i m t e l i j k e o r d e n in g , d e a rb e id s o m s ta n ­ d ig h e d e n en d e o n t w ik k e lin g s la n d e n . Daarom p l e i t z i j v o o r s e l e k t i e v e e k o ­ n o m isch e o n t w ik k e lin g , w a a r b ij d e z e n a d e le n z o v e e l m o g e l i j k w orden b e p e r k t . D oor h e t v o e r e n va n een s e l e k t i e f b e l e i d kunnen v e e l banen in de la n d b o u w s e k to r , d e w oningbouw - en d i e n s t e n s e k t o r , d i e nu d r e i g e n t e worden v e r n i e t i g d , w orden g eh a n d h a a fd . Er kunnen z e l f s n ieu w e banen b ijk o m e n . H et i s o l e r e n va n w on in gen b i j ­ v o o r b e e ld l e v e r t in N ed e rla n d d u iz e n d e n a r b e id s p la a t s e n op. H et p ro d u c ere n va n duurzam e p ro d u k te n l e i d t t o t v e r g r o t i n g va n d e w e r k g e le g e n h e id in d e r e p a r a t i e - s e k t o r . Een m i l i e u - v r i e n d e l i j k la n d ­ b o u w b e le id l e i d t t o t meer w erk dan h e t h u id ig e b e l e i d . Cm d i t b e l e i d t o t stand t e b re n g e n i s een in k o m en s-, p r i j s - en b e l a s t i n g - h e f f i n g s p o l i t i e k n o o d z a k e lijk d i e ■ on dernem ers t o t b e s l i s s i n g e n b r e n g t d i e nu een s n i e t d e u i t s t o o t va n a r b e id t o t g e v o l g hebben u i t d e m a a tsch a p p e­ l i j k n u t t i g e s e k t o r e n .

De E u rop ese Gemeenschap b e z i t g e e n a f ­ geron d w e r k g e le g e n h e id s b e le id . Z i j l e g t d e e e r s t e v e r a n t w o o r d e lijk h e id b i j de n a t io n a le r e g e r i n g e n . Z i j h e e f t s l e c h t s tw ee k o n k r e te in s tr u m e n te n t o t haar b e s c h ik k in g , n a m e lijk :

-H e t E u rop ese S o c i a l e F onds, b e d o e ld v o o r b i j - en o m s c h o lin g s s u b s id ie s

-H e t E u rop ese Fonds v o o r r e g i o n a l e o n t w ik k e lin g , d a t te n d o e l h e e f t a c h t e r g e b le v e n r e g i o ' s t e ste u n e n . De PPR w i l d e g e ld e n v a n h e t S o c i a l e Fonds g e b r u ik e n v o o r h e t o p z e t t e n va n b e r o e p s o p le id in g e n , d i e v o o r a l d e a lle r a r m s t e n g a r a n t ie s b ie d e n op v a s t e m en sw aardige a r b e id . D a a rn a a s t m oeten d i e g e ld e n g e b r u ik t w orden v o o r h e t v e r ­ le n e n va n e d u k a t ie f v e r l o f en h e t s t i ­ m u leren van p a r t - t im e banen .

De PPR b e p l e i t d a t d e EG een p r i j s - en h e f f i n g s p o l i t i e k g a a t v o e r e n w aa rd oo r een s e l e k t i e v e g r o e i w o rd t b e v o r d e r d . Z o la n g d a t n i e t g e b e u r t m oet d e Gemeen­ schap een fo n d s s t i c h t e n ( s e l e k t i e f g r o e i fo n d s ) d a t m i l i e u v r i e n d e l i j k e , e n e r g ie b e s p a r e n d e en a r b e id s o m s t a n d ig ­ heden v e r b e t e r e n d e in v e s t e r i n g e n s tim u ­ l e e r t . D i t fo n d s kan on der a n d e re g e v o e d w orden u i t d e g e ld e n d i e nu naar Euratom gaan .

M u lt in a t io n a ls

IS. Om de macht van de m ultinationals te beperken, moet de Europese Gemeenschap een daartoe

geëigend beleid voor fin a n c ië le , ekonomische en p o litie k e kontrole op ondernemingen ont­

wikkelen. In d it kader s t e l t z i j het openbaar maken van gegevens aan werknemers- en konsumenten-

organisaties en de overheid v e rp lic h t. Tot d i t laatste kan een interne demokratisering een

belangrijke bijdrage leveren.

Cm e r v o o r t e z o r g e n d a t w erknem ers en a n d e re b e la n g h eb b en d en m eer in v l o e d k r i j ­ gen op h e t b e l e i d va n d e m u l t i n a t i o n a l s , s t r e e f t d e PPR naar g e l i j k s c h a k e l i n g van h e t n a t i o n a l e o n d e r n e m in g s re c h t op de v o lg e n d e g e b ie d e n :

- d e v e r t e g e n w o o r d ig in g van de w erknem ers op k o n c e r n n iv o , d i e h e t d e w erknem ers en vakbonden m o g e l i j k m oet maken, r e ë l e i n ­ v lo e d u i t t e o e fe n e n op d e d o e l s t e l l i n g e n en h e t b e l e i d van h e t k o n c e r n ; - h e t o p s t e l l e n en p u b lic e r e n v a n j a a r ­ c i j f e r s w a a r in een t o t a a l b e e ld v a n h e t k o n ce rn w o r d t g e g e v e n (d e z e v e n d e r i c h t ­ l i j n in z a k e d e k o n c e r n - ja a r r e k e n in g van d e E u rop ese Kom m issie d i e n t h i e r t o e a l s e e r s t e s ta p t e n s p o e d ig s t e d o o r d e Raad t e w orden g o e d g e k e u rd ) ■

- k o n c e n t r a t ie v a n on dern em in gen w o r d t n i e t a l l e e n g e t o e t s t aan h a a r g e v o lg e n v o o r d e m ededin gin g-, ook a n d e re m aat­

s c h a p p e lijk e g e v o lg e n w orden b i j h e t a l dan n i e t a a n va a rd en va n k o n c e n t r a t i e in ogenschouw genomen ( z i e m e d e d in g in g s ­ b e l e i d ) ; - h e t op e lk a a r afstem m en v a n d e b e l a s ­ t i n g s t e l s e l s , w aa rd oo r b e l a s t i n g v e r -s c h u iv in g naar la n d e n m et g u n -s t ig e r b e ­ l a s t i n g t a r i e v e n n i e t meer a a n t r e k k e l i j k w o r d t. H et b e v o r d e r e n van een g e l i j k l u i ­ d en d e r e g e l i n g v o o r p r i j z e n d i e d e k o n c e r n o n d e rd e le n e lk a a r b e re k e n e n v o o r d e l e v e r i n g van g o e d e r e n en d ie n s t e n . Om d e o p e n b a a rh e id va n i n f o r m a t i e t e b e v o r d e r e n m oet d e K om m issie een E u ro­ p e e s i n f o r m a t i e - en k o n s u lt a t ie c e n t r u m o p r ic h t e n . D i t centru m v e r z a m e lt en r a n g s c h ik t g e g e v e n s d i e d e m u l t i n a t i o n a ­ l e on dernem ingen v e r p l i c h t z i j n t e v e r ­ s tr e k k e n op on der a n d ere d e v o lg e n d e g e b ie d e n : p r i j z e n en p r i j s d i s k r i m i n a t i e , o v e r d r a c h t s p r i j z e n , o m z e tw in s t, w i n s t - bestem m ing en i n v e s t e r i n g s b e l e i d . D eze g e g e v e n s d ie n e n in een z o d a n ig e vorm t e w orden v e r s t r e k t d a t u i t s p l i t s i n g n a ar

s e k t o r e n m o g e lijk i s . Ze m oeten b r u i k ­ b a a r z i j n v o o r w e r k n e m e r s v e r te g e n w o o r d i­ g e r s van t o t h e t k o n cern b eh o re n d e o n d e r ­ nem ingen en v o o r k o n s u m e n t e n o r g a n is a tie s , en n a t io n a le o v e r h e d e n . De banken en m u lt in a t io n a le on dern em in gen w orden v e r ­ p l i c h t k a p it a a lb e w e g in g e n aan d e c e n t r a l e bank van h e t lan d v a n v e s t i g i n g t e

m eld en .

Vakbeweging

16. Om de p o s itie van de vakbonden te versterken d ien t het statuut van een europese naamloze

vennootschap van kracht te worden. Daardoor komt een uniform rechtskader t o t stand waarbij de

werknemers van de betrokken ondernemingen in staat worden gesteld hun medezeggenschapsrechten

over de nationale grenzen heen u i t te oefenen.

D oor h e t i n t e r n a t i o n a a l w orden van d e t i e van de w erknem ers en hun va k b on d en on dernem ingen i s d e o n d e r h a n d e lin g s p o s i- v e r s l e c h t e r d . J u r id is c h g e z i e n kunnen

d e vakbonden a l l e e n op n a t io n a a l n iv o o n d e rh a n d e len , t e r w i j l d e b e s l i s s i n g e n van een k on cern w e l o v e r d e g r e n z e n g aan . Om d e p o s i t i e va n d e vakbonden t e v e r ­ s te r k e n w orden d e v o lg e n d e i n i t i a t i e v e n genom en:

1 . H e t s t a t u u t van een e u r o p e s e n aam loze v e n n o o ts c h a p w o rd t s p o e d ig van k r a c h t

z o d a t een u n ifo rm r e c h t s k a d e r t o t stan d kom t en d e w erknem ers van d e b e tr o k k e n on dern em in gen in s t a a t worden g e s t e l d hun m ed e ze g g e n s c h a p sre c h te n o v e r d e n a t i o n a l e g r e n z e n heen u i t t e o e fe n e n . 2. De m ed e ze g g e n s c h a p sre c h te n va n d e werknemer z u l l e n v o o r a l va n t o e p a s s in g z i j n op d e v o o r b e r e i d i n g en d e u i t ­ v o e r in g van h e t i n v e s t e r i n g s b e l e i d van d e k o n c e r n d i r e k t i e . 3 . I n t e r n a t i o n a l e vakbond s v e r t e g e n - w o o r d ig e r s z u l l e n a l s k o n t r a k t u e le p a r t n e r kunnen o p tr e d e n b i j o n d e r ­ hand e lin g e n o v e r d e a r b e id s v o o r ­ w aarden van de in h e t k on cern wer k zame le d e n .

U i t b r e i d i n g

van de Gemeenschap

17. Nieuwe lid sta ten mogen geen vazalstaten van de r ijk e landen worden. Door middel van

kapitaaloverdrachten en door gemeenschappelijke kontrole over d irekte investeringen worden

deze landen in staat gesteld een verscheiden en demokratisch gekontroleerde produktiestruktuur

op te bouwen die aansluit op de aanwezige produktiefaktoren en voor de toekomst voldoende

waarborgen biedt voor w elzijn , werkgelegenheid en een aanvaardbare levensstandaard voor

iedereen.

T o e t r e d in g van G r ie k e n la n d , S p a n je en P o r t u g a l v o e g t aan h e t ekonom isch g e b ie d van d e Gemeenschap la n d en t o e m et la g e lo n e n . V o o r d e b e tr o k k e n lan den b e s t a a t h e t g e v a a r , d a t z i j s t e e d s v e r d e r in d e m arge komen te n o p z ic h t e van d e h o o g - g e ï n d u s t r i a l i s e e r d e l i d s t a t e n . B e d r ijv e n u i t h e t centrum maken immers g e b r u ik van g oed ko p e a r b e i d . Z i j s t i c h t e n in d i e

la n d en v e s t i g i n g e n maar d e u i t s t r a l i n g s - e f f e k t e n op d e ekonom ische s tr u k tu u r va n d i e lan den i s m in im a a l. Jon ge g e s c h o o ld e a r b e id s k r a c h t e n w orden d o o r d e h o g e r e

lo n e n en b e t e r e w e r k g e le g e n h e id naar de r i j k e lan den g e t r o k k e n . In d e l i d s t a t e n

z u l l e n m et name d e a r b e i d s i n t e n s i e v e

b e d r i j v e n h e t (n o g ) m o e i l i j k e r k r i j g e n . De lan den b u it e n d e Gemeenschap mogen n i e t d e dupe w orden v a n d e u i t b r e i d i n g van d e Gemeenschap. D i t g e v a a r i s v o o r a l a a n w e z ig v o o r d i e lan den d i e g e l i j k ­ s o o r t i g e landbouw - en in d u s t r ie p r o d u k t e n v o o r t b r e n g e n a l s d e n ieu w e le d e n ; d e t o e ­ gan g va n hun p ro d u k te n mag n i e t m o e i l i j ­ k er gem aakt w orden a l s g e v o lg va n d e u i t ­ b r e i d i n g . De o m v a n g r ijk e k a p i t a a l o v e r ­ d r a c h t e n d i e d e nieuw e l i d s t a t e n z u lle n

on tva n g en kunnen een v e rm in d e re n d e dru k b e te k e n e n op d e omvang van de fo n d s e n v o o r o n t w ik k e lin g s h u lp . De b e d ra g e n v o o r o n t w ik k e lin g s h u lp mogen e c h t e r om d e z e r e d e n n i e t w orden v e rm in d e r d .

B u ite n la n d s e

werknemers

18.- De PPR p l e i t voor een europese ontw ikkelin gspolitiek, die erop g e rich t is de werk­

gelegenheid in de landen van herkomst van de werknemers te bevorderen. De werknemers en hun

gezinsleden van buiten de Gemeenschap, die in de Gemeenschap wonen en werken moeten een

g e lijk e behandeling krijgen als de werknemers u it de Gemeenschap. Aan de buitenlandse

werknemers dienen p o litie k e rechten, bescherming tegen ekonomische u itb u itin g en hulp b i j

hun k u ltu re le ontwikkeling te worden verleend.

Er w erken in d e Gemeenschap op d i t moment ru im 4 m iljo e n w erknem ers d i e u i t lan den va n b u it e n d e Gemeenschap komen. D i t i s ru im 5% van de b e r o e p s b e v o lk in g . De p o s i ­

t i e van d e z e b u it e n la n d s e w erknem ers

b e tr e k k in g e n t e a a n v a a rd e n en m oeten ze g en o e g en nemen m et tw e e d e ra n g s h u is v e s t i n g en o n d e r w ijs v o o r z ie n in g e n . H oew el d e w e l ­ v a a r t in d e Gemeenschap v o o r een g r o o t d e e l van hun w erk a fh a n g t w orden z i j a l s

tw e e d e ra n g s b u r g e r s b e h a n d e ld . Cm b o v e n ­ sta a n d e p ro b lem e n op t e lo s s e n p l e i t d e PPR v o o r een e u r o p e s e o n t w i k k e l i n g s p o l i ­ t i e k d i e e r op g e r i c h t i s d e w e r k g e le g e n ­ h e id in d e la n d en v a n h e r k a n s t va n d e

M ILIE U

EN ENERGIE

Stand van Zaken

G e l e i d e l i j k aan i s d e m ilie u a a n t a s t in g z o g r o o t g ew o rd en d a t w ij on ze m i l i e u ­ pro b lem en p r o b e r e n t e v e r p l a a t s e n naar h e t g r o n d g e b ie d v a n a n d ere la n d e n . Na­ t u u r l i j k r o e p t d a t weer t e g e n r e a k t i e s op en d a a r d o o r v e r p l a a t s t d e a a n t a s t in g z i c h g e l e i d e l i j k naar d i e lan den d i e z ic h m o e i l i j k kunnen v e r w e r e n o f naar g e ­ b ie d e n d i e g ee n e ig e n a a r hebben, z o a l s d e z e e ë n en d e o c e a n en . D a a rd oo r i s d e z o r g v o o r h e t m ilie u u i t g e g r o e i d t o t een i n t e r n a t i o n a a l en t o t een w e re ld o m v a tte n d p ro b le e m . De v e r p l a a t s i n g v a n d e m il i e u - a a n t a s t i n g z i e n we op v e r s c h i l l e n d e t e r r e i n e n , z o a l s : a ) d e l u c h t v e r v u i l i n g . Door h o ge s c h o o r ­ s te n e n w o rd t d e u i t s t o o t va n s c h a d e l i j k e g a s s e n v e r p l a a t s t t o t o v e r d e g r e n z e n . Zo i s d e z w a v e l- u it w o r p in N e d e r la n d , E ngeland en W e s t-D u its la n d va n in v lo e d op d e S k a n d in a v is c h e w a t e r e n . D i t p ro b leem i s a l l e e n o p lo s b a a r d o o r i n t e r ­ n a t io n a le r e g e l i n g e n . b) d e w a t e r v e r o n t r e i n i g i n g . V i a d e g r o t e r i v i e r e n g a a t d e n a t i o n a l e v e r v u i l i n g van lan d t o t la n d . Zo d o o r s p o e l t h e t F ra n s e en D u it s e v u i l on ze N e d e r la n d s e wa­ t e r e n d i e g r o t e n d e e l s g e v o e d w orden d o o r d e R i j n . Aan h e t e in d van d e v e r v u i l i n g s - k e t e n komt t e n s l o t t e h e t o v e r g r o t e d e e l t e r e c h t in d e N o o r d z e e en d e W addenzee en v e r o o r z a a k t d a a r een toenem ende m i l i e u

-w erknem ers t e b e v o r d e r e n ( z i e ook "Europa in d e w e r e l d " ) . De w erkn em ers en hun g e z in s le d e n d i e h ie r werken en wonen m oeten een g e l i j k e b e h a n d e lin g k r i j g e n a l s d e w erknem ers u i t d e Gemeenschap met name op h e t g e b ie d v a n

l e v e n s - en a r b e id s o m s ta n d ig h e d e n , op h e t g e b ie d van d e lo n e n en d e ek on o m isch e, b u r g e r l i j k e , p o l i t i e k e en v a k b o n d s r e c h te n .

v e r l o e d e r i n g d i e s t e e d s d r e ig e n d e r vorm en aanneem t. Ook i s h i e r een s i t u a t i e o n t ­ s ta a n d i e sch reeu w t om i n t e r n a t i o n a l e a f s p r a k e n .

c ) u i t p u t t i n g van f l o r a en fa u n a . I n d e e u r o p e s e lan den w o rd t s t e e d s meer bodem - o p p e r v la k in b e s la g genomen d o o r b ebo u w in g en w egen . H et s lin k e n d e b esta n d aan n i e t bebouwde g ron d w o rd t s t e e d s i n t e n s i e v e r g e b r u i k t d o o r d e zogenaam de i n t e n s i e v e

landbouw en v e e t e e l t . D a t i n t e n s i e v e g e ­ b r u ik v e r o o r z a a k t een a c h t e r u it g a n g v a n h e t n a t u u r l i j k b cdem leven maar l e g t ook s t e e d s meer b e s la g op v r u c h t b a r e bodem in a n d e re la n d en . Naarm ate immers h e t a a n t a l k o e ie n , v a r k e n s o f k ip p e n p e r o p p e r v la k t e - e e n h e id g a a t to en em en , i s e r meer grond b u ite n o n ze g r e n z e n n c d ig om h e t b e n o d ig d e k r a c h t v o e r t e le v e r e n . T e r w i j l on ze e ig e n n a t u u r l i j k e g e b ie d e n w orden aangewend v o o r d e landbouw en v e e t e e l t , worden t e g e l i j k e r t i j d e l d e r s

op d e w e r e ld n a tu u r g e b ie d en v r u c h t b a r e g ro n d e n o p g e o f f e r d v o o r d e p r c d u k t ie v a n g o ed k o o p k r a c h t v o e r .

V o o r h e t behoud va n h e t m i lie u z a l met a l l e k r a c h t g e s t r e e f d w orden naar i n t e r ­ n a t io n a le a fs p r a k e n en een e u r o p e s e w e t ­ g e v in g op h e t g e b ie d va n d e u i t s t o o t va n

s c h a d e l i j k e s t o f f e n in d e lu c h t , d e l o ­ z in g e n in h e t w a t e r , h e t g e b r u ik v a n la n d ­ bouw gronden en h e t bew aren van

n a t u u r l i j k e g e b ie d e n .

M ilie u -w e t g e v in g

19. Om m ilieu-aantasting en m ilie u -o n tw rich tin g het hoofd te bieden is onder meer aanpassing

van de in tern a tion a le wetgeving nodig. De PPR w il:

a. een verbod op lozingen van s to ffe n waarvan het m ilie u -e ffe k t onbekend is , van s toffe n die

cnafbreekbaar z ijn en bovendien schad elijk, en van afbreekbare s toffe n waarvan de afbraak-

produkten op kortere en/of langere term ijn onherstelbare schade aan het m ilieu toebrengen;

b. v a s ts te llin g van maximale lozingen per hoofd en per jaar voor a lle andere schadelijke

s to ffe n ;

c. v a s ts te llin g van maximale koncentraties a l naar gelang de aard van het gebied, maar met

name in zwaarbelaste gebieden en in gebieden d ie als natuurgebieden worden worden

gewaarmerkt. In d it verband zal het Waddengebied a ls europees natuurgebied gelden en

zullen er voor de R ijn en de Maas bijzondere lozingsnormen worden vastgesteld;

d. het vervoer en de opslag van geva a rlijke s to ffe n terugbrengen to t het nog noodzakelijk

geachte minimum en bovendien laten geschieden onder strenge veiligheidsm aatregelen;

e. maatregelen tegen het toenemend lawaai.

Ten aanzien van de schadelijkheid van een s t o f is de omgekeerde bew ijslast Van toepassing

(bewezen moet worden dat de s t o f onschadelijk i s ) .

De h i e r b e p l e i t e m ilie u - w e t g e v in g i s in i n t e r n a t i o n a a l verb a n d v o o r a l g e r i c h t op b e p e r k in g v a n s c h a d e l i j k e e f f e k t e n en m in der op h e t wegnemen v a n d e d r i j v e n d e k r a c h t in h e t p r o c e s va n een v o o r tg a a n d e e x p l o i t a t i e v a n h e t m i l i e u .

Een toenem ende b e v o lk in g , een b e p e r k t e

omvang v a n d e a a r d e en een toenemend v e r b r u ik p e r h o o fd v e r o o r z a k e n een u i t - p u t t in g s p r o c e s w aarvan d e g e v o lg e n b e t e r nu e e r l i j k g e d e e ld kunnen w orden dan d a t z e v o o r td u r e n d v e r s c h o v e n w orden in r u im t e en t i j d . Maar u i t e i n d e l i j k m oet d e u i t p u t t i n g z é l f v e rm in d e re n .

P ro d u k tie

20. De PPR k ies t voor een verminderde p ro d u k tie -u itb re id in g om ruimte te scheppen voor andere

doeleinden. D it betekent:

a. beperking van de produkten d ie naar verhouding een te zwaar beslag leggen op schaarse

goederen zoals grondstoffen, water, bodem en ruim te;

b. bela s tin g h e ffin g op het gebruik van deze schaarse goederen;

c . het doorberekenen van maatschappelijke kosten in de prod uktieprijzen;

d. sterke steun voor ontwikkeling en invoering van hergebruik-systernen, bijvoorbeeld door

risik oga ra n ties en kred ietverlening aan de producent.

H et h o ge e n e r g ie v e r b r u ik lo o p t v r i j w e l p a r a l l e l aan d e toenem ende u i t b u i t i n g va n h e t m i l i e u en d e o n g e r ic h t e ek o n o m i-

sch e o n t w ik k e lin g . W ij menen d a t er s p ra k e i s van een o n g e r ic h t e ek on om isch e o n t w ik k e lin g omdat d e v o e r d e le n en d e w e n s e lijk h e id van s t e e d s m eer g e p r o d u ­ c e e r d e g o e d e r e n n i e t meer opw egen te g e n d e d a a r d o o r v e r o o r z a a k t e r i s i k o ' s : v e r ­

arm in g v a n h e t m i lie u en kans op m i l i e u - o n t w r ic h t in g , alsm ede d e toen em ende kans op rampen b i j h e t u i t d e hand lo p e n v a n d e s c h a a l v e r g r o t i n g . Op z e k e r moment

z a l d e z e t e c h n is c h , ekonom isch en s o c i a a l n i e t meer b e h e e rs b a a r en b e s tu u r b a a r

b l i j k e n .

De weg te r u g naar een m e n s e lijk e s c h a a l, een g r o t e r e p e r s o o n l i j k e b e tr o k k e n h e id en een b e t e r e b e h e e r s b a a r h e id g a a t samen m et een om b u igin g va n h e t v e r b r u ik v a n m i l i e u g r o n d s t o f en e n e r g i e . H et k ern pu n t in h e t b e l e i d va n d e PER i s dus d a t w i j n i e t w i l l e n v o ls t a a n m et een v e r m in d e r in g v a n d e g e v o lg e n v a n v e r d e r e ekon om isch e g r o e i , maar d a t w i j d e g r o e i - g e d a c h t e z e l f u i t h e t V e r d r a g van Rome w i l l e n b e s t r i j d e n .

V ervoer

21. De PPR wil een europees beleid g e rich t op vermindering van de vervoersbehoefte. Een

intern a tion a le wetgeving in europees verband moet een betere onderlinge aansluiting bewerk­

s t e llig e n van de in ternationale vervoerssystemen, met een sterk aksent op de vervoermiddelen

tr e in en schip.

Een m i l i e u v r i e n d e l i j k v e r v o e r kenm erkt z i c h d o o r een g e r i n g g e b r u ik van k a p i - t a a l - r u i m t e en g r o n d s t o f , w e in ig h in d e r en g e r i n g e v e r b u i l i n g . H et o n tb re k e n van een g e ï n t e g r e e r d i n t e r ­ n a t io n a a l v e r v o e r s s y s t e e m w a a r b ij op n a t io n a a l g e b ie d a a n s l u i t i n g g evo n d en w o rd t op een w e r k e l i j k p e r f e k t g e s t r u k -t u r e e r d openbaar v e r v o e r s s y s -t e e m s -t a a -t d e z e m o g e lijk h e id v o o r l o p i g in d e w eg. H in d e r p a le n va n n a t io n a le a a r d a ls m ed e een t e s t e r k e n a t io n a le b e v o o r d e lin g va n h e t a u t o v e r k e e r w e rk ten d e ons in z i e n s f o u t i e v e en on g ew en ste o n t ­ w ik k e lin g in d e r i c h t i n g v a n a u to en v l i e g t u i g s t e r k in d e hand.

K ern en e rgie

22. De PPR acht het gebruik van kernenergie a ls energiebron n ie t aanvaardbaar. Daarom moeten

a lle onderdelen van de kermenergiecyclus ontmanteld worden en moet voor het reeds aanwezige

kernafval een aanvaardbare oplossing gevonden worden. Een w ijzig in g van het Euratom-verdrag

in deze zin wordt nagestreefd. Het wetenschappelijk onderzoek naar nieuwe energiebronnen wordt

in z ijn geheel g e rich t op het gebruik van "n iet-ein d igen d e" energie.

H e t E u ra to m -V e rd ra g g e e f t aan d a t d e e u r o ­ p e s e s t a t e n z i c h r i c h t e n op een toenemnd g e b r u ik va n k e r n e n e r g ie . Er i s aan d e z e e n e r g ie v o r m een a a n t a l b e zw a ren v e r b o n d e n : - h e t g e v a a r d a t een s t a a t in d e s t a a t o n t s t a a t ; - h e t t r a n s p o r t en h e t o p b e rg e n v a n r a d i o - a k t i e f a f v a l en h e t g e v a a r v a n s t r a l i n g ; - d e r e l a t i e tu s s e n k e r n h r a n d s to f en h e t maken va n kern w apen s.

Z o a ls d e zaken e r th a n s v o o r s t a a n z i j n d e z e r i s i k o ' s va n k e r n e n e r g ie o n v e r ­ m i j d e l i j k . De PPR v i n d t z e o n a a n va a rd ­ baar en w i l dan ook h e t E uratom - V e r d r a g w i j z i g e n . W ij b e p l e i t e n

een h e e l a n der e n e r g i e b e l e i d .

E n e r g ie b e le id

23. Het beschikbaar z ijn en b lijv e n van voldoende energie vraagt om verschuivingen. Ten

behoeve van de komende generaties in de gehele wereld draagt de Europese Gemeenschap zorg v o or

d ie verschuivingen in de vraag zowel als in het aanbod van energie.

Wat de vraag naar energie b e tr e ft kan d it door het energieverbruik te beperken t o t de meer

noodzakelijke toepassingen. In de tweede plaats door het rendement van energieopwekking en

-gebruik te verbeteren. En in de derde plaats door gebouwen b e ter te iso le ren .

Aan de aanbodzijde kan d i t door over te gaan op niet-eindigende energiebronnen ( zon, wind,

aardwarmte) en op methaanproduktie u i t organisch m ateriaal.

In tie n ja a r t i j d moet de stijgende l i j n in het verbruik van fo s s ie le brandstoffen

(d e lfs to ffe n als steenkool en aardgas) worden omgebogen in een dalende.

Daar v e r a n d e r in g v a n d e w e t g e v in g w o rd t d e in v lo e d v a n d e o v e r h e id op e n e r g i e - p r o d u k t ie , - d i s t r i b u t i e en - v e r b r u i k v e r g r o o t . I n i n t e r n a t i o n a a l v e rb a n d w o rd t g e s t r e e f d naar : a ) v e r m in d e r in g v o l g e n s p la n v a n h e t g e b r u ik v a n f o s s i e l e b r a n d s t o f , e e n e u r o ­ p e e s b r a n d s t o fp la n i s h i e r t o e n o d ig ; b) w e t t e l i j k e m o g e lijk h e d e n t o t b e ïn v l o e d i n g van d e e n e r g i e p r i j z e n ; c ) s t r e n g e lo z in g s n o r m e n v o e r d e b i j d e v e r b r a n d in g , t r a n s p o r t en o p s la g v r ijk o m e n d e s c h a d e l i j k e s t o f f e n ; d ) p la n o lo g is c h a r i c h t l i j n e n te n b e h o e v e van een zo g r o o t m o g e lijk e i n z e t va n duurzame e n e r g ie b r o n n e n ; e ) d e c e n t r a l i s a t i e van d e e n e r g i e - p r o d u k t ie ; v e r m in d e r in g va n h e t v e r l i e s b i j d e e n e r g ie o m z e t t e n ;

f ) s t e r k e b e v o r d e r in g van h e t openbaar v e r v o e r ; g ) wegnemen van h e t i n v e s t e r i n g s - r i s i k o v o o r e n e r g ie - a r m e P ro d u k te n en p r o d u k t ie - t e c h n ie k e n , a lsm ed e v o o r p ro d u k te n t e n b e h o e v e va n een d o e lm a t ig g e b r u ik en

een d o e lm a t ig e opw ekkin g van e n e r g i e ; h) s t im u le r e n van h e t o n d erzo ek g e r i c h t op v e r m in d e r in g van e n e r g ie g e b r u ik en h e t o n d erzo ek naar d e r e l a t i e tu s s e n m i l i e u , e n e r g i e en ekon o m ie.