5 Havo Hoofdstuk 9 Toets A Uitwerkingen
© ThiemeMeulenhoff bv Pagina 1 van 2
Opgave 1
1 Doordat de diepte kleiner wordt, wordt de golfsnelheid kleiner. Uit v = f · λ volgt (omdat de frequentie niet verandert) dat de golflengte kleiner wordt en dus de golfberg smaller.
Omdat de hoeveelheid water behouden blijft, wordt de golfberg hoger.
1p gebruik v = f · λ
1p inzicht dat de golfsnelheid kleiner wordt 1p inzicht dat de hoeveelheid water gelijk blijft
2 De geluidssnelheid in steen is volgens BINAS tabel 15A gelijk aan 3,6·103 ms−1. Dus de voortplantingssnelheid van schokgolven is 2 × 3,6·10−3 = 7,2·103 ms-1.
Voor de tijd voor de schokgolf door de aarde geldt: s = vschok · tschok 2,5·106 = 7,2·103 × tschok
tschok = 347 s
De tsunami legt dezelfde afstand af met de snelheidv= gd= 9,81 3, 0 10× ⋅ 3=172m/s.
Voor de tijd voor de tsunami geldt : s = vtsunami · ttsunami 2,5·106 = 1,72·103 × ttsunami
ttsunami = 14573 s
Voor de tijd tussen het waarnemen van de schokgolf en de komst van de tsunami geldt:
t = 14573 – 347 = 14226 s Afgerond: t = 1,4·104s 1p gebruik van s = v · t
1p opzoeken van de geluidssnelheid in steen 1p gebruik van v= g d⋅
1p completeren van de berekening
3 Eerst (vanaf t = 9 min) neemt de diepte onder het schip af. Het schip bevindt zich dus in een golfdal. De tsunami is dus voorafgegaan door een golfdal (waardoor het water zich eerst van het strand terugtrok).
1p inzicht dat eerst de diepte onder het schip kleiner wordt 1p consequente conclusie
4 Aflezen levert dat de periode gelijk is aan 20 min. Dit levert: T = 20 × 60 = 1200 s.
Voor de snelheid geldt: v= g d⋅ = 9,82 12× =10,8m/s Dus geldt: λ = v · T = 10,8 × 1200 = 1,3·104 m = 13 km 1p aflezen van T
1p gebruik van λ = v · T met v= g d⋅ 1p completeren van de bepaling Opgave 2
5 De trillingstijd is te bepalen met behulp van figuur 6. Hierin zie je 3 volledige trillingen in 0,010 seconde. De trillingstijd is dan 0,010
T = 3 = 3,33·10−3 s. Hieruit volgt de frequentie:
2 3
1 1
3,0 10 Hz 3,33 10
f =T = − = ⋅
⋅
1p aflezen trillingstijd 1p gebruik formule f 1
=T
1p complementeren van de berekening
5 Havo Hoofdstuk 9 Toets A Uitwerkingen
© ThiemeMeulenhoff bv Pagina 2 van 2
6 Bij een longitudianale golf is de richting van de uitwijking in de richting van de voortplantingsnelheid. De richting van de voortplantingssnelheid is verticaal. Dus de longitudinale golf is de op- op neer gaande beweging.
1p beschrijving longitudinale golf 1p consistente conclusie
7
[ ]
[ ] [ ] m N m-1 m kg m s 2 m-1 m s2 m s-1[ ] kg kg
l
v C
m
− −
⋅ ⋅ ⋅ ⋅
= l ⋅ = ⋅ = ⋅ = ⋅ = ⋅
1p gebruik eenheden m, N/m en kg 1p gebruik van N = kg·m·s−2
1p complementeren van de eenheden
8 De grootheden moeten in de grondeenheden uitgedrukt zijn.
Voor de golfsnelheid geldt dan L 0, 46 128 42, 492 m/s 0,015
v = =
Voor de golflengte geldt: v = f · λ 42,492 = 300 · λ
λ = 0,1416 m
Afgerond: λ = 14,2 cm 1p berekenen vL 1p berekenen λ
9 Invullen ℓ = 0,46 m en λ = 0,142 m levert 0, 46=
(
2n−1)
× ×14 0,142. Hieruit volgt n = 7.n = 1 geeft de grondtoon waarvoor geldt 1 4λ
= l Dus het is de 6e boventoon.
1p berekenen n = 7
1p inzicht dat dit de 6e boventoon is Opgave 3
10 Volgens BINAS tabel 19B hoort de MHz-band bij FM-band. Dus wordt de informatie via frequentiemodulatie toegevoegd aan de draaggolf.
1p inzicht dat 1800 MHz hoort bij FM-band 1p consistente conclusie
11 Een telefoon(gesprek) gaat twee kanten uit. Er worden signalen verzonden en
ontvangen. Als beide signalen door hetzelfde kanaal lopen, beïnvloeden ze elkaar waardoor er storing optreedt.
1p inzicht dat telefoonverkeer twee richtingen uitgaat
1p inzicht dat twee signalen in een kanaal elkaar beïnvloeden