van H. Wiegel

door drs G. M. V. van Aar- denne, lid voor de VVD van de Tweede Kamer

Radio-uitzending van de VVD: maandag 1 november, van 18.19-18.29

uur,

zender Hilversum I (402 m.).

r vore

De oppositie heeft bij de algemene po- litieke beschouwingen verder gewerkt aan haar polarisatie-ideaal. Zij stelt het zó, dat kiezen voor haar i:il feite het kiezen voor een andere (en. volgens haar uiteraard betere) maatschappij bete- kent. Dal is een heel a.p.der uitgangs- punt dan in het verleden toen de ve.r·

schillen meer in het praktische vlak la- gen.

De pleitbezorger van het pragmatis·

me, Van Mierlo, hulde zich nu in de karnelharen mantel des profeten. Uit- gaande van de denkbeelden van de Club van Rome schetste hij in sombere be·

woordingen het lot èjer mensheid; de po- litieke keuze zou zijn of deze .,nog een beetje redelijk zou voortleven óf in ver- gaande verpaupering óf helemaal niet".

Het lijkt mij, dat de heer Van Mierlo hier de mogelijkheden van de politiek verre overschat. Want moeten de politi- ci beslissen over zaken zoals hij die ste1t: drastisch afremmen van de bevol- kingsgroei en van de economische groei? In een democratie is het de pu- blieke meningsvorming, die mede een rol speelt. Misschien dat zijn theorieën in een elitaire oligarchie kans van sla- gen hebben; koerst de heer Van Mierlo daarop af?

Als men hem mag geloven is de ont- wikkelrngs·hulp niet anders dan een ,,roekeloze droom van de kleine rijke wereld", die bij slagen "het onmiddellij- ke einde .van ieder leven op aarde zou betekenen". Wordt de ontwikkelingslan- den zelf ook nog naar hun mening ge- vraagd, of weet onze oligarchie het ook wel voor hen ?

Nieuwe ordening

De heer Den Uyl pakte het wat anders aan. Die vraagt om een nieuwe ordening (,,Nieuwe orde" alleen klonk tè besmet) waar de particuliere beslissingsmacht vooraf getoetst wordt aan het gemeen- schapsbelang. De produktie moet ook worden beperkt: de milieudruk stelt de grens. Derhalve, een toetsing van be- hoeften, die niet aan het marktmechanis- me kan en mag worden overgelaten, maar een gemeenschapsbeslissing moet zijn.

Met andere woorden: "de liberalisti- sche kijk, dat de mensen zelf natuurlijk het beste kunnen uitmaken, waaraan zij hun geld willen uitgeven", is verwerpe- lijk. En dat waar dezelfde spreker een paar minuten later de lof zingt van het proces van democratisering: "het de mensen zelf laten beslissen". De mensen mogen kennelijk alles zelf beslissen, be-

halve hoe ze leven. Maar kort en goed, de kapitalistische maatschappij moet

verdwijnen - ook Van Mierlo acht de vfije ondernemingsgewijze produktie in de huidige vorm ontoelaatbaar - en de economische groei moet worden gestopt.

De heren hebben er niet bij gezegd hoe die gemeenschapsbeslissing dan moet worden genomen. Als er in een democratie een machtsevenwicht is, ook economisch, is het marl<tmechanisme immers niet anders dan de gebundelde keuze van alle individuen. Als dat niet meer mag, verschuift de beslissings- macht naar de Staat. Die zal die macht dan ook moeten handhaven. Wèg vrij loon- en prijsbeleid, wèg vrije arbeids- markt. Trouwens, de heer Van Mierlo noemde ons loon- en prijspolitieke stel- sel de heilige koe (hij ziet daarvan wel

een stal vol) van onze economische sa- menleving.

Niet anders

Men zou nu kunnen denken dat op grond van deze bewustwording de oppo- · sitie zich anders tegenover de eisen van de werknemers zou opstellen, die nog een reële welvaartsgroei beogen (zelfs in zo'n mate dat de nationale economie daar schade van dreigt te lijden en ·de inrlatie wordt aangewakkerd). Dat.

bÎijltt niet het geval te zijn.

Laat óók de oppositie .... ..:h aan et:n eerlijke analyse wagen. Alléén door ons stelsel van massaproduktie en voort- gaande economische groei is het moge- lijk gebleken de overgrote meerderheid . van de bevolking een redelijk bestaan te verschaffen. Had men in-vorige eeuwen genivelleerd, dan zou dit de toenmalige massa praktisch niets hebben geholpen.

Maar omgekeerd, als men nu de lijn wil terugbrengen,· dan zal men dat alleen bereiken door het welvaartspeil van die- zelfde massa aan te tasten. Of men dan eerst nog nivelleert, doet er weinig toe en heèft hoogstens psychologische bete-

kenis. ·

Is het niet veeleer de taak van de overheid de randvoorwaarden· te schep- pen m.b.t. het milieu (in de' .,goede oude tijd'' toen het milieu beter was, lag de gemiddelde leeftijd overigens aanzlen- .lijk lager! ) , waardoor de desbetreffende kosten gaan meetellen in de prijs van het produkt? Ook wij realiseren ons dat op die manier de groei van het natio- naal produkt onder druk komt. De heer Joekes heeft dan ook in de algemene financiële beschouwingen zijn twijfel uitgesproken over het handhaven van de 6 pct.-norm voor de stijging der over- heidsuitgaven, die gebaseerd is op een gemiddelde groei van het nationaal pro- dukt met 4,8 pct. (een inhaal van onze achterstand in milieumaatregelen in een

.1)

,,çr

. .-Jtract

Haren tweede stat1on tournee •

van H. Wiegel

Na een succesvolle start van zijn Kamercentrale-tournee te De·

venter, waar een kleine 300 men- sen zorgden voor een volle en sfeervolle Schouwburg, lwmt fractievoorzitter H. Wiegel op 8 november naar Haren. Wiegel spreekt daar voor de dl'ie noorde lijke Kamercenrales in het Postil- JOn Motel. Aanvang van het open- nare gedeelte van de bijeenkomst 20.00 uur.

De fractievoorzitter wordt in Haren vergezeld door de hoofdbe- stuursleden mr. H. P. Talsma (Vi- cevoorzitter), J. H. G. Goemart Borgeslus, drs. :r. H. van Ulzen, A. J, Evenhuis en de Tweede .Ka- merleden ;mevr. mr. E. Veder- Smit, dr. K. van Dijk en H. P. H.

Waalkens.

Voor een verslag van Wiegels rede op de door de centrales , Zwolle en Gelderland uitstekend georganiseerde bijeenkomst te Deventer, zie pagina 7 •

viertal jaren eist %pct. ruimte!). Dat·

beperkt de ruimte voor stijging van de individuele welvaart, maar ook van de collectieve voorzieningen! Terecht merkte de heer Joekes op, dat het lied dat in één adem om flinke loonsverho- gingen en een krachtige groei van de

gemeenschapsvoorzieningen roept, nooit zó vals heeft geklonken als nu.

Het zou binnenkort wel eens zo kun·

nen zijn, dat door het afnemen van het rendement- door de groei van de loon~·

quote - er geen vermogen meer be- schikbaar komt om te investeren. Dat ·is het ideaal van de oppositie; de gemeen~

schap moet dan inspringen. Het zou er haast op gaan lijken dat in landen met staatskapitalisme het milieu zuiverder gehouden werd. Toch schijnt de Wolga óók erg vervuild te zijn. ·

Muis-achtig

Vergeleken met deze grootse visie _:

Vervolg op pagina

!

VRAGENVUUR tijdens het congres van Vrouwen in de VVD in Oosterbeek. Achter de tafel v.l.n.r.: mevr. drs.

N. Smit-Kroes, mej. mr. A. Kappeyne v. d. Coppello, mevr. H. J. Schlemper-Van Gijn en mevr. mr. Veder-Smit.

Voor het verslag van het congres verwijzen wij naar pagina's 10 en 11.

~.~,,I '• ; _ ; ... J•. f'l "i' •<~ ^{j .'._} L ', o ~-, ~ ... \ . • ·, • • 4 ~ • ' ...,'"' ;I~• l~o I • ' ' - • - ' .• • ,-.,, '

veertiendaagse uitgave van de volkspartij voor vrijheid en democratie 1ummer

vrijdag 2.9 oktober

2 - vrijdag 29 oktober 1971

Kamerledeli spreken

Vlucht naar voren

VERVOLG VAN PAGINA 1

!NOVEMBER

Mr. dr. c. Berkhouwer spreekt op de maandelijkse bijeenkomst van de afde- ling Delft over "Europa in de bra-n- ding".

Dr. K. van Dijk spreekt voor liberale ambtenaren in Den Haag over het "Be-

leid noorden des lands". 17.30 uur café- restaurant Merkuur.

Drs. Th. H. Joekes houdt op uitnodi- ging van de afdeling Gorssel een inlei- ding over de ·begroting. 20.15 uur hotel de Ros_kam, Gorssel.

4NOVEMBER

Mr. H. van Riel spreekt in het studen- tencentrum · "Uilenstede" te Amstelveen.

Onderwerp: "Buitenlandse politiek an- nex defensie-politiek".

5NOVEMBER

G. w. Keja spreekt voor de afdeling 1\loordrecht over Gemeentepolitiek. De Genestethuis, Dorpsstraat 26, Moor- drecht,

8NOVEMBER

Op uitnodging van de afdeling Ren- kum spreekt drs. Th. H. Joekes voor enkele Gelderse afdelingen.

15NOVEMBER

Op uitnodigipng van de Liberale

• Om gezondheidsredenen heeft de heer F. A. Dukker bedankt als raadslid van Wormer. De heer A. Steen-

dam is deze week als zijn opvolger geïn- stalleerd.

• Tijdens de vergadering van de ka- mercentrale Den Helder op_ 18 oktober in Alkmaar is aan de fracties van de VVD in eerste en tweede kamer en pro- vinciale staten van Noord-Holland een motie gericht, waarin de centrale er bij de fracties op aandringt stappen te on- dernemen die de regering ertoe kunnen bewegen terug te komen op haar besluit tot uitstel van de plannen rijksweg 16 (de stamweg) aan te leggen. Ook dringt de kamercentrale er in de motie op aan te bewerkstelligen dat de verdere verbe- tering van de rijksweg E 10 niet wordt uitgesteld. Beide wegen acht de kamer-

centrale van groot belang voor de werk- gelegenheid in de kop van Noord-Hol- land.

• De afdeling Texel koos de heer B.

v. d. Beek tot voorzitter en de heer J. S.

Keyser te Den Burg tot nieuw be- stuurslid.

• De afdeling Beemster heeft een nieuwe secretaresse: mevrouw J. Voll- mar-Straatsma. De afgetreden secreta- ris, de heer W. H. Verwer, blijft be- stuurslid. De heer P.J. G. Korf de Gidts werd penningmeester.

• In de vergadering van de kamercen- trale Den Helder zijn als bestuursleden herkozen de heren C. H. Kingma (Den Helder) en G. E. Ris (Schagen). De heer P. M. Blauw uit Heerhugowaard werd tot nieuw bestuurslid benoemd. De heer R. J. Middelburg (St. Pancras) volgde drs. W. van der Kolk op als se- cretaris.

Bij de aanvang van de vergadering werden drie overleden vooraanstaande bestuursleden herdacht: de heren S.

Ereebaart (Schagen), J. Sluis (Enkhui- zen) en P. Pa;arlberg (Wieringen).

• De afdeling Oss zag op 11 oktober drs. W. J. Versteeg als voorzitter ver- trekken. De ledenvergadering koos de

die ik zo vrij ben een vlucht naar voren te noemen - doet de tegenbegroting van de oppositie futiel aan - Joekes sprak van muisachtig, en toen men zijn kritiek bij interruptie als onbelangrijk trachtte te bagatelliseren, was zijn re- pliek (waard om geboekstaafd te blij- ven) "men kan een muis slechts kleine pootjes uittrekken". De ombuiging moet blijken uit een vermindering van de de- fensielasten, hogere vermogens-, in- komsten- en vennootschapsbelasting, geen verhoging van de wiebeltax en geen accijns op frisdranken, waarbij de opbrengst dan in •de zg. welzijnssector wordt besteed. Derhalve meer con- sumptie door overheid en particulieren (want de consumptiebeperkende belas- tingen worden gematigd) bij een stij- ging van de belastingdruk met nog eens 0,2 pct. van het nationaal inkomen. Dat betekent dus weer wat meer inflatie.

Daar doet een voorgenomen reservering van f 200 miljoen niets aan af.

Je zou haast zeggen dat ge oppositie het kapitàJistisch stelsel zichzelf wil la- ten vermoorden via een hollende infla- tie, met letterlijke en figuurlijke vervui- lingsverschijnselen. De algemene be- schouwingen. hebben in eUt geval wèl de duidelijkheid bevorderd; we weten nu hoe de oppositie ons nog diepe'r in het moeras zou ~rijgen.

Kring Meppel-Steenwijk· e.o., spreekt H. P. H. Waalkensin Dwingelo.

1.\'lr. A. Geursten discussieert met de afdeling Hoogeveen over "Gezag en or- de". 20.00 uur hotel Roman, Stations- straat.

Mr. F. Portheïne spreekt voor de a-f- deling Assen, 20.00 uur hotel Overein- gle.

22 NOVEl\ffiER

Drs. Th. H. Joekes bespreekt voor de afdeling Tiel de actuele politieke situa- tie.

Mevr, drs. N. Smit-Kroes woont een

·semi-openbare discussieavond van de af- deling Sliedrecht over onderwijsproble- matiek bij.

25 NOVEMBER

De afdeling Eindhoven organiseert een discussie tussen drs. Th. H. Joekes en de financiële deskundige van D'66, A.

de Goede, over het regeringsbeleid.

29NOVEMBER

Voor het "politiek café" van de afde- ling Capelle afd IJssel spreekt drs. G.

M. V. van Aardenne over "Verandering van ondernemingsvormen en onderne- mingsrecht". 20.15 uur café-restaurant

"De Koperwiek".

heer A. H. Verveer, tot dan secretaris, tot voorzitter. De heer J. D. Makkes volgt hem op het secretariaat op. Pen- ningmeesteresse is mevrouw N. Oore- beek.

• De ledenvergadering van de afdeling Maassluis koos 19 oktober drie be- stuursleden in tussentijds ontstane va- catures. Het bestuur bestaat nu uit: J.

W. H. Lensselink (voorz.), mevr. M. P.

M. A. van Eek-Grootveld (penningm.), R. G. J. G. Koetsier (secr.), mevr. E. F.

M. Coenen-Vaessen, drs. G. Ch. 0. Boos- man, C. Don en J. Spijker. Het adres van de secretaris: Burg. Dommisseplein 43, Maassluis (tel. 01899- 5027).

Een werkgroep werd belast met het formuleren van een aantal uitgangspun- ten voor een brede midden-volkspartij.

Ook werd een studiegroep ingesteld die zal trachten te komen tot een stand- puntbepaling over diverse actuele kwes- ties uit .de discussienota "Volksgezond- heid" van mevr. Veder-Smit.

De VVD-fractie in de Maassluise raad heeft een nota uitgebracht over een ge- meentelijk informatie-orgaan.

Regionale kadercursus

Op verzoek van de centrale besturen is het tweede gedeelte van de regionale kadercursus voor de centrales Tilburg en Middelburg verschoven van 18 de-

cember naar 11 december.

Sprekers zijn bij deze gelegenheid mr.

H. P. Talsma over de organisatie van de VVD en mej. mr. A. Kappeyne van de Coppello over oude en nieuwe staatkun- dige structuren.

Ook zullen sprekers van enkele ande- re politieke partijen het woord voeren.

Vulpen in Kobus

Na afloop van de hearing, die de Ver- eniging van Staten- en Raadsleden van de VVD op zaterdag 9 oktober in Kobus aan de Poort in Amersfoort hield, is een zwarte Parker-vulpen met gouden dop gevonden. De eigenaar is aog steeds niet komen opdagen. Hij kan de vulpen in ontvangst nemen op het algemeen secretariaat van de VVD, Koninginne- -gracht 61, Den Haag.

vrijheid en democratie

De redactie van Vrijheid en Democra- tie is gevetttigd te Amsterdam, Nieuwe Herengracht 89·B. Hoofdredacteur en voorzitter van de redactiecommissie 11 de heer Ph. C. la Chapelle.

De abOJmementen·administratie wordt verzorgd door het algel}leen secretariaat van, te VVD, KoninginDegracht 61 te Den Haag (telefoon, uitsluitend voor abon·

nementen-administratie, 0'70 • 111'741), Voor adreswijzigingen etc. wende men zich dus tot het algemeen secretariaat.

De advertentie-exploitatle wordt ver- zorgd door de Nederlaqdse Da-gblad Unie, Westblaak 180 (postbus 824) te Rotterdam, telefoon 010 • 14'7211.

algemeen secretariaat

Het algemeen secretariaat van de VVD is gevestigd te Den Haag, Konin·

ginnegracht 61, telefoon (0'70)-604803'.

Postrekening: 6'7880 ten name van de algemeen secretaris van de VVD te Den

B~. .

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

Aankondigingen

• De afdeling De Bilt-Bilthoven orga- niseert op 11 november om 20.00 uur in hotel Heidepark te Bilthoven een discus- sie bijeenkomst met als onderwerp:

"Wordt onze groene gemeente bedreigd door gewestvorming?" Spreker ir. J. L.

Flipse, lid van de gemeenteraad.

• De afdeling Leerdam organiseert op 11 november een discussie over het on- derwerp "Gaat de VVD een nieuwe koers varen?" Spreker dr. R. de Korte, lid van het hoofdbestuur en kandidaat Tweede-Kamerlid. Aanvang 20.00 uur in hotel Luculles.

• Dr. R. de Korte spreekt op 23 novem- ber voor de afdeling Wassenaar over

"De plaats van de VVD". Aanvang 20.15 bij de Nederlandse Protestantenbond.

• Drs. L. van Leeuwen, lid van de Rijnmondraad, spreekt op 1 november voor de afdeling Amsterdam over ge- westvorming.

• Op 8 november spreekt jrs. L. van Leeuwen over gewestvorming voor de

afdeling Amersfoort. ·

• Te Rhoon-Portugaal spreekt drs. L.

van Le~uwen op 22 november.

Alblasserdam, tel. 01895·3777, postbus 5

Hoorzitting over gewestvorming

De hoorzitting op 9 oktober te Amersfoort, georganiseerd door de com- missie ad hoc ter bestudering van het ontwerp-wet op de gewesten, is een groot succes geworden.

Onder de voortreffelijke leiding vim het commissielid drs. J. A. F. Roeien, diseussieerden de ruim negentig aanwe- zigen over gewestvorming, aan de hand van de door de commissie opgestelde vragen. Er zijn zoveel behartenswaardige opmerkingen gemaakt dat het enige tijd zal duren, voordat de commissie al deze opmerkingen verwerkt heeft.

secretariaat

tweede kamer fractie

Het secretariaat van de VVD- fractie in de Tweede Kamer is ge- vestigd in het gebouw van de Twee- de Kamer, Binnenhof 1 A te I>en Haag. Telefoon (070)-614911.

VRIJHEID EN DEMOCRATIE vrijdag 29 oktober 1971 - 3

}

Dit alf · '~ ~ nog afgezien van de zon-

nder de loep

der politieke oogmerken dagelijks ge- pleegde en voortdurend in aantal toe- nemende beschadigingen en vernielingen van openbaar bezit, roofovervallen en verkrachtingen.

Herhaaldelijk is te dezer plaatse ge- waarschuwd dat een te lauw reageren van overheid en publiciteitsmedia op de stelselmatige ondergraving en soms zelfs opzettelijke aantasting van onze democratische rechtsstaat niet zo kan voortduren. En dat het noodlottige· ge- volg zou zijn dat men van andere zijde ten slotte naar middelen tot zelfverdedi- ging en het zich verschaffen van eigen recht zou grijpen.

door onze politieke redacteur A. W. Abspoel

Thorbecke-postzegel

Ter gelegenheid van de hon- derdste sterfdag van de liberale staatsman Thorbècke, geven de Nederlandse posterijen volgend jaar een postzegel uit met zijn portret. Het wordt een zogenaam- de drukwerkzegel met een fran·

keerwaarde van twintig cent. De maand van uitgifte wordt juni.

• Parlementaire interrupties

Interrupties tijdens een Kamerdebat.

ook wanneer een minister aan het woord is, kunnen nodig en nuttig zijn.

Zij kunnen een onduidelijkheid in het betoog van de minister ophelderen en zij verlevendigen het debat.

Dit met nadruk vooropstellend, meen ik toch, dat de laatste tijd in de Tweede Kamer de grens van wat met enige goe- dê wil nog onder "interruptie" kan wor- den verstaan, ver overschreden wordt.

Int~rrupties moeten naar hun aard kort en zo mogelijk flitsend zijn en boven- dien niet tot in het oneindige, zij het in telkens wat andere bewoordingen, wor- den herhaald. ·

In werkelijkheid echter komt het - men kan het ook in televisie-uitzendin- gen uit de Tweede Kamer waarnemen - herhaaldelijk voor dat een minister, nadat hij halverwege een zin heeft moe- ten afbreken, maar geduldig staat te wachten tot de "interruptie" van een opposant en een daarop volgend onbe- perkt aantal in een onderling gekissebis ontaardende contra-interrupties van tal- rij){e andere leden, is geëindigd. Dat spelletje kan zich bovendien meerdere malen achtereen herhalen.

Dergelijke tonelen deden zich bijvoor- beeld voor tijdens de beantwoording door minister Nelissen van de algemene financiële beschouwingen en tijdens de .interpellatie door de heer Masman (pvda) van minister De Brauw, over de rijksstudietoelagen. In het laatste geval was het de heer Mellema ( chu) die daarop· tenslotte een aanmerking maak- te en vond "dat het nu toch te gek

werd". ·

Mr. Van Thiel is een goede en plezie- rige Kamervoorzitter, die terecht de Ka- mervergaderingen graag zo soepel mo- gelijk leidt. Maar het zou toch goed zijn wanneer het Kamerpresidium samen met de voorzitter nu toch eens onder het oog zou zien of in situaties als deze de voorzitter toch niet een wat strakker beleid moet voeren en aan de praktijk van de redevoeringen-per-interruptie en het daarop volgende gekrakeel een ein- de moet maken.

Laat de hardnekkige interrumpanten bovendien vooral niet menen dat "het publiek" deze als kunstmatig aangevoel- de debatmethode waardeert. Uit de mond van het publiek op de tribunes en in ingezonden stukjes in de pers kan men herhaaldelijk opmerkingen horen of lezen in de geest van: "ze laten een minister niet eens behoorlijk uitspre- ken".

Nogmaals: verlevendiging van het de- bat is goed, maar het moet geen verto- ning worden.

vooralsnog eigenlijk meer vertrouwen in het gevoel van de vakbeweging voor de juiste verhoudingen dan "De Tijd".

• Onduldbaar

"Particuliere legers, privé lijfwachten, knokploegen - het is allemaal ver- toond. In lang vervlogen tijden, die dan ook duister heten. In een jonger verle- den als kenmerk van fascistische bewe- gingen. En in de onvoltooid verleden tijd voornamelijk als kenmerk van gangsterdom. Het leidt al gauw tot de vorming van staatjes-in-de-staat en tot groepsterreur."

Aldus schreef "Het Vrije Volk" als redactioneel commentaar onder het kop- je "Onduldbaar" op het bericht dat een pas opgerichte "Vereniging tot bescher- ming van het particulier bezit" een knokploeg had gevormd om huiseigena- ren tegen het "kraken" van hun bezit te beschermen.

Het socialistische dagblad noemde dat een "voltrekt verwerpelijke en onduld- bare methode". Volkomen terecht en ak- koord, maar toch geeft dat commentaar van die zijde ons een wat vreemde smaak in de mond. Sinds jaar en dag worden er al huizen gekraakt; wordt in legerplaatsen, niet zonder "succes" - bedekt of openlijk - tot sabotage opge- wekt; verschijnen er handleidingen als die van Adriaan Venema (~.Handboek

van de nieuwe illegalen"), waarin o.a.

voorlichting wordt gegeven hoe barrica- des kunnen worden opgeworpen met be- hulp van auto's die gemakkelijk kunnen worden gekanteld wanneer men eerst de banden heeft stuk gestoken of gescho- ten; pleegt de "Rode Jeugd" in Eindho- ven en Tilburg een ware terreur; drei- gen ongure elementen de gastoevoer uit het noorden naar het westen af te snij- den (met alle grote gevaren van dien) als het noorden niet krijgt wat zij ver- langen. En zo zou ik kunnen doorgaan.

PRIKKELS

Het thans zo snelle protest van "Het Vrije Volk" zou heel wat "meer indruk hebben gemaakt wanneer het óók al eerder, namelijk bij de boven aangedui- de ontwikkelingen en incidenten, zijn waarschuwende en vermanende stem had laten horen.

Men kan zich nu eenmaal niet ver- kneukelen over de "aantasting van de gevestigde orde" zoals men dat dan noemt en vervolgens ach en wee roepen als de onplezierige resultaten daarvan zichtbaar worden.

• Middenpartij (2)

Er zijn nogal wat reacties in verschil- lende persorganen - en ook in de Ka- mer - geweest op de suggesties van mevrouw Van Someren en de heer Wie- gel omtrent de mogelijkheid en wense·

lijkbeid van de vorming van een "mid- denpartij", waarvan de VVD dan de

kern zou uitmaken. ·

Eén reactie, waarop hier tevens com- mentaar werd geleverd, namelijk ·die van dr. Hoogendijk in Elseviers Magazi·

ne, werd op deze plaats in ons vorige nummer reeds vermeld. Mede met het oog op de door de partijleiding in over- weging gegeven discussie over dit on- derwerp in de partij, stellen wij ons voor, bij wijze van documentatie deze rubriek voorlopig telkenmale te beslui- ten met de samenvatting van een dier reacties.

Ik wil dit tweede stukje dan beginnen met een recente reactie, namelijk een ingezonden stuk van dr. M. van Bulten, uit Lelystad, lid van de Eerste Kamer- fractie van de PPR (Politieke Partij Radicalen), opgenomen in NRCjHan- delsblad van 18 oktober.

Dr. Van Hulten had tot nu toe ge- meend dat links een stevige kern had in de PvdA en rechts in de VVD. Ten ge- volge van diverse maatschappelijke pro- cessen ·leek te verwachten dat zowel links als rechts (in en buiten de PvdA en de VVD) zou groeien ten koste van het centrum. Die centrumpartijen (arp, chu en kvp) verknoeien volgens hem de keuzemogelijkheden voor de kiezers doordat zij niet zelf hun plaats in het Nederlandse bestel bepalen, maar dit Ia-

• Uit een verslag rn Het Vrije ten afhangen van wat ter linker en ter Volk van een zitting van het ge- rechterzijde gebeurt. ,

rechtshof te 's-Hertogenbosch: De heer Van Hulten schrijft, met ge-

"Ik heb wel een vak geleerd, noegen terug te kijken naar de avonden maar ik voel er niets voor om te waarin hij samen met een VVD-er voor gaan werken. Als je niet werkt, een zaal stond "met bij voorkeur tussen heb je toch zonder meer ':>k recht ons in een KVP-er". Uiteraard waren op onderhoud van de overheid?" hij en de VVD-er het op vele punten De 20-jarige J. J. uit- Geleen ven- niet met elkaar eens. De tussenfiguur tileerde deze opvatting voor uit een van de confessionele partijen het gerechtshof in Den Bosch. was echter altijd het slachtoffer. Hij

• ,,De Tiid" uitgerrleden

~ & den terecht, omdat ·zij. op 2 een of naar de ander toegepraat en wis- Het loonoverleg tussen werkgevers maart van dit jaar een overval selde per avond heel wat keren van po- en werknemers was aan het einde van hebben gepleegd op het postkan- litieke kleur. Nu lijkt het er z.i. echter de week in eerste aanleg volledig vast- toor te Wijlre. op - · gezien de uitlatingen van me- gelopen. Dat is, naar ervaring van vori- vrouw Van Someren en de heer Wiegel ge jaren, eigenlijk niets bijzonders. • In een nabeschouwing van - dat de VVD deze centrumpositie van Maar bet is, gezien de· noodsituatie Trouw over de algemene beschou- de confessionele partijen wil gaan over- waarin de steeds voortschrijdende in- wingen in de Tweede Kamer: "De nemen door de VVD de kern te laten flatie ons heeft gebracht, wèl zeer te be- regeringsgezinde fracties en de worden van een nieuwe middenpartij.

treuren. serieus te nemen oppositie waren Het zou hem spijten "als Wiegel nu De gesprekspartners gaven elkaar het erover eens dat de overheid naar het midden gaat koersèn en de over en weer de schuld, maar "De Tijd" op een soort bestaansminimum is VVD de positie van ARP, CHU en KVP heeft een veel origineler verklaring. Zij tereeht gekomen en als er geen zou gaan innemen". Hij zou het jammer luidt blijkens een hoofdartikel in dat middelen zijn, is het zinloos el- vinden als "de VVD nu haar kansen zou blad aldus: Het kabinet dat we nu heb- kaar te bestrijden over de beste- verspelen en mee zou willen gaan doen ben is voor de uitvoering van zijn pro- ding ervan. ( ... ) Er werden wel in de komende (reeds op gang zijnde) gram met handen en voeten aan de wel- verschillen zichtbaar in de tegen- afbraaK van de centrumpartijen". In willendbeid van de vakbeweging overge- begroting van PvdA en :;y ~ 3, ons land is behoefte aan een groepering Ieverd en aangezien de vakbeweging maar de nietigheid daarvan recht- die de meer behoudende krachten in ons niets van de VVD moet hebben, ontbeert vaardigde geenszins een scherp land bundelt, niet aan nog een amorfe

het de goodwill en dreigt het muurvast debat.'' middenpartij. ·

te lopen. Het is, zo verzekert de redactie Hij eindigt zijn stuk aldus: -"Ik hoop ons, dan ook altijd de overtuiging van e Uit een gedenkboekje van de dat de VVD een machtsfactor blijft, on-

"De Tijd" geweest, dat "dit kabinet van stichting Zorg en Bijstand en de der erkenning van haar politieke kleur.

VVD, DS'70 en confessionelen er eigen- Blankenbergstichting, naar aan- Dat hebben we nodig."

lijk niet had moeten zijn". leiding van het feit dat 100 jaar Voorlopig dezerzijds slechts een kort Dat laatste mag "De Tijd" best van g~Ieden (1871) "Liefdadigheid commentaar op één punt. Wederom mening zijn, maar er zijn nu eenmaal naar Vermogen" werd opgericht: blijkt de relativiteit van begrippen als verkiezingen geweest en dit kabinet "Ruim 10 jaar later is Liefdadig- links en rechts, progressief en behou- steunt op een behoorlijke meerderheid heid naar Vermogen in Amster- dend. Ik kap. . begrijpen dat 'voor een in de Kamer. Als goed democraat heeft dam al zo'n begrip dat bemiddelde PPR-voorman de VVD rechts en behou- men dat als feit te aanvaarden, zoals burgers pas als een goed Amster- dend is. Er is echter geen twijfel moge- ook de vakbeweging dat heeft te aan- dammer werden beschouwd als zij lijk, dat dezelfde VVD in de opvatting vaarden. Wat "De Tijd" doet is dan ook lid waren van Artis, Het Alge- van Ridder van Rappard, de heer Koe- in feite de vakbeweging aanwrijven'" da"t meen Handelsblad lazen en Lief- koek, ds. Abma en anderen duidelijk zij zuiver partijpolitiek bedrijft en dadigheid naar Vermogen steun- links" is. Waar mevrouw Van Someren eigenlijk het vertegenwoordigend stelsel den." . en de heer Wiegei blijkens hun woorden

ondermijnt. heen zouden willen is een bredere partij

Zolang niet het tegendeel duidelijk e Burgemeester Thomassen in van liberaal denkenden. Of deze dan in blijkt, nemen wij aan dat de vakbewe- de Rotterdamse Raad: "Ik heb "het midden" komt te staan is een rela- ging zeer wel haar plaats en de grenzen nog geen geheime telefoon. Maar tief begrip en zal (althàns naar mijn van haar bevoegdheden kent. Bij de ik denk er wel over voor de nach- mening) mede afhangen van de plaats eerste ontmoeting tussen de nieuwe mi- telijke uren. Tegenwoordig is de van anderen. Ondertussen: dit alles is nisters en de top van de vakbeweging publieke moraal zo gedaald dat nog maar theorie. De VVD bestaat nog (de befaamde bijeenkomst op het Cats- bestuurders in de nachtelijke uren ongewijzigd en· voelt zich hecht en huis) is trouwens niets gebleken van wat sterk. De sportieve dr. Van Hulten zal

"De Tijd" beweert. - worden gestoord." zijn tegenspeler heus niet kwijt ra-

Als het er op aankomt, hebben~w~·i~j--~~~~~~~::::::::::::::::::::!_~k:e:n:!~---. .

, 4 - vrijdag 29 oktober 1971

AMSTERDAM

• Het adres van het secretariaat van de Amsterdamse VVD-afdeling luidt:

Vondelstraat 60, telefoon 12 89 14.

ROTTERDAM

• De afdeling Rotterdam van de "Vrou- wen in de VVD" vergadert maandag 8. november 's avonds 8 uur in het Rijn- hotel. In deze vergaderlng worden de jaarstukken behandeld. Voorts vermeldt de agenda een rede van net Tweede- Kamerlid mr. A. Geurtsen over: Enkele aspecten van de juridische integratie in de EEG.

e De werkgroep Financiering ontwik- kelingshulp, die de afdeling in het leven heeft geroepen, begint haar werk op 11 november. Voorzitter is drs. J. A.

Dortland.

e Het afdelingsbestuur heeft tegen 15 november 's avonds 8 uur in het Rijn- hotel een ledenvergadering uitge- schreven ter bespreking van de ge- meentebegroting. Leden van de raads- fractie zullen aanwezig zijn voor het geven van informatie.

• Drs. L. van Leeuwen, gecommitteerde van Rijnmond, heeft bekendgemaakt dat hij· voortaan elke tweede vrijdag van de maand tussen twee en half vier 's middags in het gebouw van het open- baar lichaam te Schiedam spreekuur zal houden voor VVD-raadsleden in het Rijnmondgebied.

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

Congres persvrijheid

Gaarne vestigen wij nogmaals de aan- dacht op het congres "Zullen wij ons zegje kunnen biijven zeggen ? " dat de afdeling Amsterdam van de VVD zater- dag 13 november organiseert in hotel Krasnapolsky, Dam 9 (Vlakbij het Cen- traal Station. Parkeergarage aanwezig).

Dit congres over de vrije menings- uiting en de wijze, waarop zij het best kan worden gewaarborgd en gehand- haafd, begint om 10.00 uur en duurt tot omstreeks 16.15 uur.

Velen hebben reeds te kennen gegeven die dag naar Amsterdam te zullen ko- men. De reacties die er ook sinds de publikatie in het vorige nummer van dit blad weer zijn binnengekomen, onder- strepen dat er voor dit actuele onder- werp grote belangstelling bestaat.

Inleiders op dit congres zijn mr. N. J.

P. Giltay Veth, wetenschappelijk mede- werker van de Gemeentelijke Universi- teit te Amsterdam en juridische mede- werker van het Algemeen Handelsblad, dr. K. van Dijk, lid van de Tweede Ka- mer voor de VVD en mr. A. Stempels, oud-hoofdredacteur van de Nieuwe Rot- terdamse Courant.

De congresgangers worden - om hun actieve deelname aan de behandeling vmt de problematiek te stimuleren - ingedeeld in discussiegroepen die na de inleidingen van genoemde sprekers wor- den gevormd.

Degenen die alsnog willen inschrijven, verzoeken wij dit te doen door middel van onderstlJ.ande antwoordcoupon. De kosten van. de deelname aan het congres bedragen f 5,50~ De lunchkosten zijn f 7,50.

PROGRAMMA

10.00 uur: Opening door de voorzitter van de afdeling Amsterdam, de heer F.

Lauxstermann. Overdracht aan de con- gresvoorzitter, mr. T. Oonincx. ·

10.15 uur: Eerste voordracht "Forme- le vrijheid "'an meningsuiting, vastge- legd in de Wet" door mr. N. J. P. Giltay Veth.

10.45 uur: Tweede voordracht "Mate- riële mogelijkheden in werkelijkheid"

door dr. K. van Dijk.

11.15 uur: Derde voordracht "Huidi- ge situatie van de pers" door mr. A.

Stempels.

11.45 uur: Indeling van de zes discus- siegroepen, te verdelen .over zes zaaltjes.

12.00 uur: Discussie in de zes groepen (plm. 25 man per groep) over inleidin- gen en pre-adviezen.

13.00 uur: lunch. Rapporteurs stellen.

hun rapport op.

14.00 uur: Rapport~ge.

15.00 uur: Repliek mr. N. J. P. Giltay Veth.

15.15 uur: Repliek mr. A. Stempels.

15.45 uur: Samenvatting en conclusies door congresvoorzitter.

16.15 uur: Sluiting.

S.v.p. zo spoedig mogelijk opzenden per enveloppe naar Cóngrescommlssie VVD, Vondelstraat 60, Amsterdam.

Aan het Congres "Zullen wij ons zegje kunnen blijven zeggen" zal met ... persoon/personen worden deelgenomen door:

Naam:

Adres:

Woonplaats:

Neemt (nemen) WEL/NIET*) deel aan de lunch (f 7,50 p.p.).

De voorkeur gaat uit naar deelname aan de discussiegroep over de le/2e;3e

voordracht. ·

*).S.v.p. ·doorhalen wat niet wordt verlangd.

Olie op de Maasvlakte

A

Als wij de stemming in de raadsfrac- ties goed hebben gepeild, moet het in- middels vaststaan dat dit voorstel een positieve ontvangst heeft genoten. Er moeten in de socialistische gelederen aanvankelijk bezwaren van milieu-hygi- enische aard hebben geleefd. Maar die heeft, zo was onze indruk, het college weten weg te nemen door reeds in het voorbereidende stadium de verzekering te geven dat op dit punt de strengst mogelijke eisen zullen worden gesteld.

Dit overstag gaan . van de socialisti- sche fractie laat niettemin ruimte voor de veronderstelling dat burgemeester en wethouders de buit niet zonder slag of stoot hebben kunnen binnenhalen. Uit on- ze sonderingen !;lebben wij kunnen aflei- den dat sommige raadsleden met het voorstel enige moeite hebben gehad om

~

economische redenen. Zij het dan dat zij aan die redenen geen volstrekt afwij- zende betekenis wilden toekennen.

Het is niet moeilijk voor het sta:qd- punt van die raadsleden een ruim begrip op te brenge·n. Want inderdaad moet de vraag worden opgeworpen of er, econo- misch gezien, niet op een vreemde ma- nier met de uitgifte van de Maasvlakte is en wordt omgesprongen. Nog voor het voorstel in gedrukte vorm de raads- leden had bereikt, had het Economisch- technologisch Instituut voor Zuid-Hol- land het antwoord op die vraag al gege- ven.

De Maasvlakte bestemmen voor de overslag van erts of olie ? Dat zou ge- woon ruimteverspilling zijn. Zo oordeel- de, in onze eigen woorden en heel sum- mier weergegeven, het wetenschappelijk research-instituut. Uit een oogpunt van ruimtelijk rendem,ent noemde het op- en overslag te laagwaardige activiteiten;

Een hoogoven- en staalbedrijf zou het instituut meer hebben aangesproken, eventueel een raffinaderij, elektrotech- nische bedrijven of industrieën die non- ferro metalen verwerken.

Bij dit alles moeten we bedenken dat de uitvoering van het Maasvlakteproject een investering heeft gevergd die ander- half jaar geleden op achthonderd mil- j9en werd geschat, maar die volgens de

jongste verwachtingen ten slotte wel In de buurt van het miljard zal komen te liggen. Dat is een investering die een enorme last op de toekomstige begrotin- gen gaat leggen in de vorm van rente en aflossingen. Hiervan uitgaande is men mèt het ETI geneigd te denken:

voor de Maasvlakte is het beste nog niet goed genoeg.

Die olie-terminal is niet het beste. Ze- ker, de oliemaatschappijen gaan voor de grond een jaarlijkse huur van f 1,75 per vierkante meter betalen. Dat zal, het soort vestiging in aanmerking ge- nomen, best een goede huurprijs zijn. In elk geval heeft de gemeente het plezie- rige vooruitzicht uit dien hoofde jaar- lijks f 5 ~ miljoen in haar kas te zien vloeien.

Daar moet - door de komst van meer en grotere tankschepen - nog een vermeerdering van de zeehavengelden aan worden toegevoegd. Volgens een ra- ming van het Gemeentelijk havenbe- drijf komt die straks in de orde van grootte van f 20 miljoen per jaar te liggen. · Ongetwijfeld zijn dat hoogst welkome inkomsten.

Màar daar is niet alles mee gezegd.

Deze uitgangspunten houden immers geen rekeni:t\g met de werkgelegenheid in de regio. Toch zou deze factor met- tertijd weleens belangrijker kunnen worden dan welke andere factor ook.

Voor het scheppen van arbeid is de be- tekenis van een olieterminal te verwaar- lozen. De installaties op de Maasvlakte hebben voor hun bediening niet meer dan dertig, hooguit vijftig man nodig.

:Pat aantal verbleekt bij de duizenden die werk zouden hebben kunnen vinden in een hoogoven- en staalbedrijf.

Dat bedrijf maakt nu geen kans meer.

Friesch Groningsche Hypotheekbank N.V.

pandbrieven ^~-

een_ veilige belegging met zeer hoog rendement

Deze gang van zaken betreuren wij.

Hetgeen ons niet belet te erkennen dat de raad er goed aan heeft gedaan zijn fiat te hechten aan het plan van de oliemaatschappijen. Onder de gegeven omstandigheden en in deze tijd van mi- lieuhysterie zou een ander beleid geen kans hebben gemaakt.