limburg.be provincie Limburg
Universiteitslaan 1 B-3500 HASSELT
alle campagnefoto’s ‘Maak het mee’: Paul Delaet
MEEr wETEn?
wEBSiTES:
www.groeimee.be BoEkEn:
Hink-Stap-Sprong, ontwikkeling
Jo Voets, Lieve Michielsen en Sarah Hertens. Garant, 2005.
Hink-Stap-Sprong, ouderlijke vaardigheden
Jo Voets, Lieve Michielsen en Sarah Hertens. Garant, 2005 BrocHUrES:
Biotoop, jongeren anno 2010
Brochure Tjonge jonge jongeren, vzw Ladda De apenjaren?
Brochure voor ouders over de veelzijdige ontwikkeling van jongeren, UGent
Voor informatie of advies kan je terecht in de opvoedingswinkel in je buurt.
www.groeimee.be De opvoedingswinkel bij jou in de buurt:
Opvoedingswinkel Genk www.opvoedingswinkel.be 089 36 79 40
Opvoedingswinkel Hasselt www.opvoedingswinkelhasselt.be 011 21 14 17
Opvoedingswinkel Maasland www.opvoedingswinkelmaasland.be 0474 300 300
Opvoedingswinkel Noord-Limburg www.opvoedingswinkelnoordlimburg.be 0474 96 64 90
Opvoedingswinkel Haspengouw www.opvoedingswinkelhaspengouw.be 011 75 60 91
Opvoedingswinkel Beringen onderwijsengezin@beringen.be 011 74 67 46
Opvoedingswinkel West-Limburg www.opvoedingswinkelwestlimburg.be 0496 87 81 50
Meer info over opvoedingsondersteuning in Limburg:
Steunpunt Opvoedingsondersteuning www.limburg.be/opvoedingsondersteuning 011 23 82 22
limburg.be/opvoedingsondersteuning
provincie Limburg Universiteitslaan 1 B-3500 HASSELT
i.s.m.
Limburgs netwerk opvoedingsondersteuning
wAT wETEn wE?
Kinderen ontwikkelen zich van klein naar groot, van nog niet zoveel kun- nen naar meer kunnen, van simpele kinderlogica naar ingewikkelde re- deneringen. Ontwikkeling gaat een beetje vanzelf. Aanleg en erfelijkheid spelen daarbij een rol. Alle kinderen ontwikkelen zich ongeveer volgens hetzelfde patroon. Bij de ene ligt het tempo al wat hoger dan bij de ande- re. In elke leeftijdscategorie staan een aantal stappen in de ontwikkeling centraal. Het is belangrijk voor de verdere ontwikkeling dat deze stappen gezet worden.
Rond de leeftijd van 12 jaar maakt je kind een aantal veranderingen door die te maken hebben met de weg naar volwassenheid. Eerst en vooral moet je kind leren omgaan met veranderingen in zijn lichaam. Verder gaat je kind eigen waarden en normen en een eigen identiteit ontwikkelen. De invloed van vrienden is hierbij erg belangrijk. De contacten met leeftijdge- noten maken dat je kind een heel aantal sociale vaardigheden ontwikkelt.
Ook het gevoelsleven en het denken van je kind maken veranderingen door.
Ouders hebben invloed op de ontwikkeling. Naast aanleg zijn immers ook de ervaringen die pubers opdoen van belang voor hun ontwikkeling. Op- voeden is je kind helpen bij de groei naar volwassenheid. Dat doe je door te sturen, te steunen en te stimuleren.
STUrEn: je zegt wat je verwacht, stelt grenzen en stuurt bij.
STEUnEn: je geeft je kind liefde, aandacht, zorg, warmte en een veilige thuis.
STiMULErEn: je moedigt je kind aan om dingen te ontdekken en te leren.
Sturen, steunen en stimuleren zijn de taken die ouders opnemen om hun kinderen alle kansen te geven bij het opgroeien.
wAAr kAn jE op LETTEn?
DE LEEfwErELD vAn DE jongErE
Je puber toont wie hij is door zijn uiterlijk, muzieksmaak, hobby of iets waar hij of zij heel goed in is. Pubers zoeken nog naar hun identiteit. Ze experimenteren daarom ook met hun uiterlijk. De invloed van vrienden is belangrijk. Ze willen er graag bij horen. Ze willen meer loskomen van thuis. Over het algemeen gaan jongeren graag uit. Ze genieten van het samenzijn met vrienden.
prATEn En DEnkEn
Jongeren vragen zich af: wie ben ik, wie wil ik zijn, waar sta ik voor? Om die antwoorden te vinden, proberen ze dingen uit en willen ze allerlei er- varingen opdoen. De hersenen zijn in volle groei. Het is eigen aan pubers om grenzen te verleggen. Jongeren leren veel door vragen te stellen aan elkaar, experts op te zoeken of dingen op te zoeken via internet. Ze kun- nen zich soms heel erg op een vaardigheid toeleggen om zich zo te onder- scheiden bv. skaten, make-up of muziek spelen.
oMgAAn MET AnDErEn
Pubers zijn erg gericht op de vriendengroep. Je kind kan heel ongelukkig zijn door een kritische opmerking of als hij het gevoel krijgt er niet bij te horen.
Contacten met vrienden zijn heel belangrijk voor je kind.
Een puber die niet lekker in zijn vel zit, of die zich onbegrepen voelt, kan erg onredelijk en kwaad reageren.
LicHAMELijkE onTwikkELing
De lichamelijke veranderingen zijn groot en vaak onvoorspelbaar: de maandstonden, puisten, … Je kind kan hierdoor kwaad, stil, triest of net heel blij zijn. De puberzorgen over het uiterlijk spelen een grote rol in deze fase waarin jongens en meisjes zich aangetrokken voelen tot elkaar, zich verliefd of afgewezen voelen.
wAT kAn jE DoEn?
vragen stellen over school, vrienden,… is belangrijk om je kind te laten weten dat je echt in hem geïnteresseerd bent.
Stimuleer je puber om vrienden thuis uit te nodigen.
Laat je kind toe om te experimenten met zijn uiterlijk. Maak ook duide- lijk wat voor jou écht niet kan.
geef je puber ruimte om te experimenteren maar houdt ook een oogje in het zeil.
geef je puber complimentjes bij de dingen die hij goed doet.
geef je kind de ruimte om zelf tot oplossingen te komen. Laat merken dat je er bent om hem hierbij te helpen.
Maak tijd om te luisteren en te achterhalen wat er leeft bij je puber en hoe hij zich voelt.
overleg rond huisregels maar geef duidelijk jouw grenzen aan.
koppel verantwoordelijkheid aan vrijheid bv. als je taken klaar zijn, mag je daarna weg met je vrienden.
probeer rustig te blijven wanneer je puber onredelijk is. Meestal waait de bui vanzelf weer over.
respecteer de groeiende nood aan privacy.
praat over experimenten als haar kleuren, scheren, tattoos.
groeien vraagt energie: let er op dat je kind voldoende slaapt, gezond en voldoende eet.
praat met je kind over verliefdheid, relaties en seksualiteit.
