Gedistilleerde dranken: de nieuwe
etiketteerregels onder Verordening (EU) 2019/787
Chiara Imperio
EUROPESE COMMISSIE - DG AGRI G.2 Brussel, 30 oktober 2019
2
Overzicht
• Belangrijkste etiketteerprincipes
• Wettelijke benamingen en andere termen
• Uitzonderingen op de regel
• Ingrediëntenlijst
• Samengestelde termen
• Allusies
• Mengsels
• Blends
• Alcoholarm/-vrij
3
B
ELANGRIJKSTE ETIKETTEERPRINCIPES(1)
Horizontale regels: Verordening (EU) Nr. 1169/2011 (voedselinformatie aan consumenten – VIC-verordening)
« Lex specialis »: Verordening gedistilleerde dranken (thans V (EG) Nr. 110/2008 – vanaf 25/5/2021 nieuwe regels: V (EU) 2019/787 = focus van deze presentatie) die bijzondere bescherming verleent aan wettelijke benamingen van categorieën van
gedistilleerde dranken en GA
Elke gedistilleerde drank mag op de EU-markt worden gebracht in zoverre de productie voldoet aan de algemene
voedingswetgeving en de specifieke bepalingen voor gedistilleerde dranken, en correct geëtiketteerd is.
4
B
ELANGRIJKSTE ETIKETTEERPRINCIPES(2)
Voorbeelden:
Een brandy (categorie) mag zo niet worden
genoemd als hij niet werd geproduceerd volgens de vereisten van categorie 5 van Bijlage II bij V.
110/2008 en van Bijlage I bij V. 2019/787, met inbegrip van het minimale alcoholgehalte (36%
vol.)
De naam Scotch Whisky (GA) mag niet worden
gebruikt voor producten die niet voldoen aan alle
eisen van de SW productspecificatie
5
W ETTELIJKE BENAMINGEN
VERPLICHT
De wettelijke benaming is verplicht in elke beschrijving, presentatie en etikettering van een
gedistilleerde drank =
o Categorienaam indien die overeenstemt met een van de categorieën in Bijlage I bij V. 2019/787; of o « Gedistilleerde drank » (algemene benaming)
indien geen overeenkomst met enige categorie (maar met de definitie in Art.2); of
o Een of meer categorienamen indien overeenkomst met een of meer categorieën in Bijlage I
6
A
NDERE TERMENFACULTATIEF (1)
Een wettelijke benaming mag worden:
o aangevuld of vervangen door de naam van een GA die is opgenomen in V. 2019/787 (in dat geval kunnen andere door de productspecificatie toegestane termen worden toegevoegd)
o vervangen door een ST die de term ‘likeur’/‘cream’
bevat
o aangevuld met een andere ST of een allusie, de termen blend, mengsel of ‘dry’
o aangevuld met een benaming of geografische
referentie gebruikt in een Lidstaat of een naam die gebruikt is in een Lidstaat
7
A
NDERE TERMENFACULTATIEF (2)
V. 1169/2011 staat het gebruik toe van
beschrijvende termen (bv. ‘premium’, ‘superior’,
‘original’, ‘deluxe’) op voorwaarde dat ze:
o de ware aard en de specifieke kenmerken van het product beschrijven;
o het product waarvoor ze gebruikt worden, duidelijk onderscheiden van andere (gelijkaardige) producten waarmee verwarring mogelijk is;
o niet misleidend zijn voor de consument.
8
U
ITZONDERINGEN OP DE REGELAfwijkingen op de beperkende regels voor wettelijke benamingen (categorie of GA):
o Ingrediëntenlijst
o Samengestelde termen o Allusies
o Mengsels o (Blends)
9
I
NGREDIËNTENLIJSTo Ingrediëntenlijsten voor levensmiddelen gegeven door Artikels 18 tot 22 van de FIC-verordening
o Lijsten van alcoholhoudende ingrediënten gegeven voor:
o Mengsels (V. 110/2008 + 2019/787) o Blends (V. 2019/787: vanaf 25.5.2021)
10
S
AMENGESTELDE TERMEN(1)
Combinatie van de naam van een gedistilleerde drank met:
o de naam of afgeleide adjectieven van een of meer
levensmiddelen (maar NIET van een alcoholhoudende drank of van ingrediënten die worden gebruikt voor de productie van de gedistilleerde drank), of
o de term ‘likeur’ of ‘cream’.
Resultaat: altijd een alcoholhoudende drank (d.i. ≥ 1,2%
ABV)
GEBRUIKSVOORWAARDEN:
1) Gebruik van een authentieke gedistilleerde drank 2) Alle alcohol is afkomstig uit die gedistilleerde drank
3) Geen aanlenging met water (andere vloeistoffen = ok)
11
S
AMENGESTELDE TERMEN(2)
ETIKETTERINGSVEREISTEN:
1) Geen gebruik van de termen ‘alcohol’, ‘gedistilleerd’,
‘drank’, ‘gedistilleerde drank’, ‘water’ in de ST
(behalve indien onderdeel van wettelijke benaming) 2) Weergave (wettelijke) benaming in een lettergrootte
niet kleiner dan ST (maar niet noodzakelijk in hetzelfde gezichtsveld)
3) Weergave ST in uniforme tekens (zelfde font, grootte, kleur)
4) ST niet onderbroken door een tekst- of beeldelement dat er geen deel van uitmaakt
12
S
AMENGESTELDE TERMEN(3)
Voorbeelden 1) Gin & Tonic
2) Coco Rum Vanilla 3) Honey Whiskey 4) Ginger Brandy 5) Cognac Liqueur 6) Whisky Cream
13
A
LLUSIES(1)
Directe of indirecte zinspeling op de naam van een
gedistilleerde drank in de presentatie van het etiket van:
1) levensmiddelen behalve alcoholhoudende dranken
2) alcoholhoudende dranken behalve gedistilleerde dranken 3) likeuren (d.i. gedistilleerde dranken van categorieën 33- 40) GEBRUIKSVOORWAARDEN:
o Alleen gebruik van authentieke gedistilleerde dranken (geen aroma’s!)
o Alle (toegevoegde) alcohol is afkomstig van de gedistilleerde drank
o Speciaal voor GA: de eindsmaak moet in de eerste plaats toe te schrijven zijn aan de aanwezigheid van de GA
14
A
LLUSIES(2)
ETIKETTERINGSVEREISTEN:
o Voor 1: geen bijzondere vereisten, behalve
overeenstemming met de FIC-verordening (inclusief Kwid-vereisten)
o Voor 2 & 3: Allusie niet op dezelfde regels als de (wettelijke) benaming van de alcoholhoudende
drank/likeur + in een lettergrootte die niet groter mag
zijn dan de helft van de font gebruikt voor de (wettelijke) benaming en (mogelijke) samengestelde termen
o Voor 2 & 3: Lijst van alcoholhoudende ingrediënten met vermelding van het alcohol % in dalende volgorde
o Alleen voor 3: geen gebruik van de Engelse term
« cream »
15
A
LLUSIES(3)
Voorbeelden 1) Rozijnen- & rumijs
2) Chocolade met Scotch Whisky 3) Baba met rum
4) Tequila flavoured Beer 5) Vodka refined Beer
6) Eierlikeur met een scheut Cognac
16
A
LLUSIES(4)
LET OP!
De 1e subparagraaf van Artikel 10(7) V. 2019/787 verbiedt het gebruik van de naam van gedistilleerde dranken (categorie of GA) voor elke drank (wel of
niet alcoholhoudend) die niet voldoet aan de productievereisten
MAAR
De 2e subparagraaf van hetzelfde Artikel staat het gebruik van categorienamen (maar NIET GA!) toe voor
niet-vloeibare levensmiddelen, op voorwaarde dat duidelijk wordt aangegeven het ‘gearomatiseerd’ is om
de consument niet te misleiden
17
A
LLUSIES(5)
Voorbeelden
Ijs met rumsmaak: mag een aroma bevatten
Cake met brandyparfum: mag een aroma bevatten Yoghurt met Gin & tonic: mag een aroma bevatten
MAAR
Baba met rum: moet authentieke rum bevatten Ijs met Armagnac: moet authentieke armagnac bevatten
Tequila flavoured beer: moet authentieke tequila bevatten
Eierlikeur met cognacparfum: moet authentieke cognac bevatten
18
M
ENGSELS(1)
Combinatie van verschillende alcoholhoudende componenten (gedistilleerde dranken, distillaten en/of ethylalcohol) met als resultaat:
1) gedistilleerde drank niet opgenomen in een categorie van Bijlage I; of
2) gedistilleerde drank opgenomen in een categorie (bv.
likeur)
ETIKETTERINGSVEREISTEN:
o Wettelijke benaming = ‘Gedistilleerde drank’ + vermelding van de termen ‘mengsel’, ‘gemengd’ of ‘gemengde
gedistilleerde drank’ (alleen voor 1)
o Wettelijke benamingen gedistilleerde dranken alleen in lijst van alcoholhoudende ingrediënten, met vermelding van
ten minste 1 keer het alcohol % (de de verhouding pure alcohol die elk vertegenwoordigt)
19
M
ENGSELS(2)
VOORBEELDEN
1) Gemengde gedistilleerde drank (‘Gedistilleerde drank’ = wettelijke benaming)
Grappa 40%, Ethylalcohol 35%, Brandy 25%
2) Grand Marnier
(= merknaam) LIKEUR (= wettelijke benaming)40% vol. (51% Cognac, 49% Sinaasappellikeur) (Lijst van alcoholhoudende ingrediënten)
Cognac, Water, Suiker, Alcohol, natuurlijk
sinaasappelaroma, kleurstof: karamel (E150a) (= Ingrediëntenlijst voor levensmiddelen)
20
B
LENDSCombinaties van verschillende gedistilleerde dranken van dezelfde categorie, met verschillen in:
productiemethode; gebruikte distilleertoestellen; rijping of verouderingsperiode en/of geografische productiezone VOORWAARDEN voor blends van verschillende GA of
GA+niet-GA:
o Wettelijke benaming = categorienaam + vermelding termen ‘blend’, ‘blending’ of ‘blended’
o Wettelijke benamingen gedistilleerde dranken alleen vermeld in een lijst van alcoholhoudende ingrediënten in hetzelfde gezichtsveld als de wettelijke benaming + ten minste 1 keer vermelding in dalende volgorde van alcohol % dat elk in de blend vertegenwoordigt
21
B
LENDS(2)
VOORBEELDEN 1) Blended Wine Spirit
51% Cognac, 49% Armagnac (2 GA)
2) Blend Whisky
(generiek) Whisky 75% + Irish Whiskey 20% + Scotch Whisky 5% (2 GA + niet-GA)
22
A
LCOHOLARM/-
VRIJ
VERBODEN: bv. Alcoholvrije gedistilleerde drank - Alcoholvrije Gin – Alcoholarme Brandy Zelfs het gebruik van de term ‘gedistilleerd’ inalcoholvrije dranken is twijfelachtig
Vandaag zijn de enige toegelaten uitzonderingen:
o Ingrediëntenlijsten
o Allusies (bv. alcoholvrije gin & tonic drink: 0,5% ABV) Overwegingen over mogelijke wettelijke veranderingen zijn op komst
Benamingen van gedistilleerde dranken mogen niet worden gebruikt op het etiket van dranken onder het
minimaal vereiste alcoholgehalte
23
Lijst van de afkortingen
• V = verordening
• GA = geografische aanduiding
• ST = samengestelde term
• ABV = alcoholvolumegehalte
24
QUIZ
Whisky water
=
Mogelijk of
niet?
25
QUIZ
BIERE & RHUM
=
Samengestelde term of
Allusie?
26
QUIZ
BRANDY met de smaak van Gin
=
Allusie of
Menging?
27
QUIZ
Met Cognac gearomatiseerde chocolade
=
Mogelijk?
Indien ja: onder welke voorwaarden?
28
QUIZ
Eierlikeur gearomatiseerd met jenever
=
Mogelijk?
Indien ja: onder welke voorwaarden?
29
QUIZ
Gin & Tonic alc. 0% vol.
=
Mogelijk of
niet?
Dank u voor uw aandacht !
30