wandeling langs het het loterijverhaal in Brugge
TE BRUGGHE
ENDE ELDERE
Kleine Nieuwstraat
Sin t-Gillisdor
pstr aat Biddersstr
aat
Sint-Gilliskoorstr . Sarepta Collaert Mansionstraat
Oliebaan
Gotje
Ropeer dstr
aat Speelmansstr
aat Kruiersstr
.
Peperstraat Jeruzalemstr
aat
Hugo Verrieststraat Rolweg
Kruisv est
Tuiniersstr aat
Blekersstr aat
Sint-Annar ei
Minnebo- plein
Timmer mansstr
aat Rodestr aat
Koopmansstr
aat
Kwekersstr aat
Bilkske Ganzenstr
aat
Ganzenstr aat Moerkerkestr
.
Hoogstuk Predik
her enr
ei Predik
herenr ei
Kruitenber gstraat
Minder broedersstr
aat Engelstr
.
Bonin vest Eekhoutpoor
t Eekhoutstr
aat Dijver
Rozenhoedk aai
Pandr eitje
Waalsestr aat
Waalsestr aat Freren F
onteinstr aat Braamber
gstraat Vismarkt Steenhouw
ersdijk Meestr
aat Hoogstr
aat Philipstockstraat
Sint-Walbur gastraat
Twijnstraat
Rozemarijnstr. Kelkstr
aat Riddersstr
aat Boomgaar
dstr aat
Mallebergplaats Vlamingstr
aat
Sint-Jansstraat Kraanr
Academiestr ei aat
Kraan- plein
Spiegelr ei Spinolarei
Engelsestr
aat
Verversdijk Genthof
Krom Genthof Schrijversstraat
Sint-Gilliskerkstraat
Sterstraat Torenbrug
Spaanse Loskaai
Kortewinkel Jan Boninstr
aat
Sledestr .
Poitevinstr
aat Augustijnenr
ei Sin
t-Jor isstr aat
Zakske Rozendal
Groenestr aat
Palmstr aat
Naaldenstr
aat
Kuipersstr aat
Eiermarkt Geerwijnstr
aat Sint-Jakobsstr
aat
Spikkelboorstr .
Giststr aat
Hallestr aat
Steenstr
aat Wollestr
aat Kartuiz
erinnenstr .
Nieuw straa
t
H.-Geeststr aat
Guido Gezelle- plein
Kastanjeboomstr aat
Walstraat Walplein
Noor dstr
aat Begijnhof
Sulf erber
gstr aat
Colettijnenhof Vlamingdam
Elf-julistr aat Blokstr
aat Biez
enstr aat
Ezelstr aat Klaverstraat
Gieterijstraat Pastoor Van Haecke-
plantsoen
Roompotstr aat
Pater Damiaanstr aat
Schouw vegersstr
aat Brandstr
aat
Paalstr aat Lane
Kammakersstr
.
Kreupelenstr aat
Leemputstraat Smedenstr
aat
Zwijnstr aat Sint-Maartensbilk
Beursplein Hauwerstraat
Van Voldenstr.
Breidelstraat
BURG
J. Suv éestr
aat
Oude Gentweg Wer
khuisstr aat
Boudewijn R
avestr
aat Gentpoor
tvest Visspaanstr
aat
Bargew eg
Bargeplein
KATELIJNEPOORT
Kleine K uipersstr
aat
Korte Lane
Vrijdag mar kt
Westmeers Oostmeers
Zonnekemeers
Eiland
Begijnenvest
Ketsbruggestr aat
Hendrik Pulinxpad Lendestr.
Prof. Dr. J. Sebr echtsstraat
Vrijheidsstr aat
Rubenslaan
Bloemenstraat Tuinstr
aat Leliestr
aat
Wagner
straat
Cesar Gezellestr aat Evert v
an ‘t P adstr
aat Blekerijstraat Buiten Boninvest
Kazernevest
Buiten Kazernevest Werfstraat
Ezelpoor t
Filips de G oedelaan
Koning Albert I-laan
Koning A
lber t I-laan
Stations- plein
Weidestr Wantestr aat
aat Jan Blockxstraat
Daverlostr aat
Gulden-Peerdenstraat Nijverheidsstr
aat
Moerkerkse Steenweg Marcus Laur
instraat Julius D
elaplac estraat
Kloost ermuur
Bapaumestr .
Essenboomstr
.
Predik herenstraat
Park Zevenst
errestr .
Kl. Hoef- ijzerstr. Artoisstr
.
Kruisboog straat
Korteweg Buiten G
entpoor tvest Koningin
Astridpark Koude-
markt
Goud- smedenstr.
De Gar re
‘t Zweerd
MARKT
Keersstr.
Huiden- vettersplein Wijnzak-
straat Woensdagmarkt
Kartuizersstr aat
Venkelstr aat
Leffingestr .
Sint-
Annaplein Stoelstr
aat
Konfijtstr aat
Sint-Bruno- plein Sint-Brunostraat
Sentillenhof
Unesco- rotonde
Achiel Van Ackerplein
Schutt ersstr
. Kalkovenstr.
Maagdendal
Sint-Jakobs- plein
Muntplein
Prinsenhof
Loppemstr aat
Stoofstr.
Wijngaard- plein
Minnew ater
Ganzen- plein
Joris Dumeryplein
Gruuthusestr aat
Hendrik Brugmansstr.
Zilverpand Tornooistr
.
Jan Van Ruusbroecstraat
Camille van de Walle de Ghelckestr.
Bar on Ruz
ettelaan Kleine
St.-Jansstr .
Gloribusstr . Kegelschoolstr
.
Maag denstr
aat Hendrik Consciencelaan
Katelijnestr aat
Colettijnenstr aat Garsoenstr.
St.-Obrechtsstr.
Koolbrandersstr.
Bakkersstraat St.-Jan in de Meers
Mar iastr
aat Hoogst
e
van Brugge Or
anje
-
boomstr
.
Kleine H.-
Geeststr
.
St.-S alvators-
koorstr .
Pijpersstr . Zilv
erst eeg
Kemelstr .
Kleine St.-Amandsstr.
Simon Stevinplein
ZomerstrOude .
O.L.V.- kerkhof-Zuid
Driek roez enstr
.
Schaarstr aat Zwar
teleer touw
ersstr aat Geerolfstr.
Gevangenisstr .
Willemstr.
‘t Pand
Beelden- makersstr.
Diamant- slijpersstr.
Geer naar
t- straa
t
Bur gstr
. Peer
denstr . Hertsberge-
straat
Blinde -Ezelstr
.
Kazer nev est Kersen-
boomstr . Kantwerksters-
plein Joost de Damhouderstr
aat Sint-Anna-
kerkstraat
Korte S t.- Annastr
aat Korte Blekersstr.
Driezwanenstr.
Korte Rijkepijndersstr.
Korte Ropeerdstr.
Albrech t Rodenbachstr
aat Guido Gezelle-
warande Rijkepijndersstr
.
Carmersstr aat Sint-Gillis-
kerkhof
Korte Raamstr.
Kleine Hoedenmakersstr.
Oost erlingenplein
Rode-Haanstr .
Schr ijn- wer
kersstr .
Korte Riddersstr
. Vlamingstr
aat
Ieperstr
. M
iddel- bur
gstr
.
Adriaan Willaertstr.
J. van Ooststr. P. Pourbusstr
.
Bollaardstr.
Hoefijz erlaan
Dampoor
tstr aat Buit
en K ruisv
est
Daverlo straat
Filips Wielantstraat Hadewijchstraat
Moritoenstr.Jan Edward de Denestraat
Generaal Lemanlaan
Altebijstraat Maals
e Steenweg Kardinaal Mercierstraat
Gulden-Vlieslaan Gouden-Boomstraat er KarKeizelstraat
Juliu s en M
aurits Sabb estraat
Hem elrijk
Gentpoortstraat Klokstraat
Fonteinstraat Boeveriestraat
Jakob inesse
nstraat Garenm
arkt
Groenin
ge Nieuwe Gentweg
Willemijnendreef Gapaardstraat
Vizierstraat Langestraat Kapelstraat
Leeu wstraat
Ontvan gersstraat Helmstraat
Grauwwerkersstraat
Wevershof
Arsenaalstraat
Zuiderboom
gaard
Dhoores traat Van Steene
straat Speelpleinlaan
Beaupréstraat
Buiten Katelijnevest Katelijnevest Buite
n Begijnenvest
Potterierei
Elisabeth Zorghestraat
Sint-Clarastraat
Langerei
Wijngaardstraat
Groenerei Hoornstraat
Balsembo omstraat Vuldersstraat
Hooistraat Coup
ure
Coup ure Jan M
iraelstraat
Raam straat
Oude Zak
Moerstraat
Kopstraat Wulfhag
estraat Haanstraat
Zilverstraat
Dw
eersstra at
Mortierstraat
G reinschu
urstraat
Neststr.
Noordzandstraat Been
houw ersstraat
Korte Vuldersstr.
Zuidzandstraat
St.-Salvatorskerkhof
Annuntiatenstraat
Gouden-Handstraat
Stalijzers traat
Vuldersreitje
Verbrand Nieuwland Molenmeers
Strostraat
Balstraat
Sint-N iklaasstr
aat
Oude Burg Korte
Zilv erstraat
Sint-Amandsstraat Geldmuntstraat
Kipstraat
Robijnstr
.
Span jaaaatrdstr
Pottenmakersstraat Azijnstr
.
Korte Speelmansstr.
Niklaas
Jan van Eyckplein
Gouden-Handrei
Boudewijn Ostenstraat
Cord
oeaniersstra
St.-Jans- plein Biskajersplein
Oost -Gist elhof Hoedenmakersstr
aat West
-Gist elhof
Chan trell
- Speelmansrei
Baliestr aat
Stijn Streuvelsstraat
Bilkske St.-Maartens-
plein
Wapenmakersstr
.
Koningstr
.
BEGIJNHOF
Witt eleer
touw ersstr
aat Park Sebrechts
KRUISPOORT
GENTPOORT
BOEVERIEPOORT
EZELPOORT
Oostmeers
KANAALEILAND STATION
Lapscheure Moerkerke
EekloGent Maldegem Sijsele (N9)
Knesselare Beernem Oedelem (N337)
Minnewaterpark Koning
Albert I-park
Snaggaardstraat
Minnewater
Stil Ende
Ringv aart
Ringv aart Ringv
aar t
Goezeputstraat
Kate lijnestraat
Vesting straat
Vestingstraat
Koning Albert I-laan
Willemijnen- plantsoen Lange Raamstraat
Schottinnenstr.
Noord-G istelhof
Violie rstraat Muntpoort
Kl. Herts- bergestr.
Hof Arents
Poertorenpark Hugo
Theresianenstraat
Rodenonnenstr .
Maaike Luuxstraat Maaik
e Kerrebroeck straat
Arnoldine v an den R
adestr .
Kathelijne Idestraat Kandelaarstraa
Boterhui
Stoelpleintje
Jakobinessenpark
Rodenonnenpark
Joseph B
ogaer tstr
aat Andreas Wydtsstraat
Cornelis de Moorstraat
‘T ZAND
Kapucijnen- plein
Magdalena- kerkplein
OUD SINT-JAN Congrescentrum
3 4
5
6 7
8
2
1
9
13
11 10
12
14
15
Kleine Nieuwstraat
Sin t-Gillisdor
pstr aat Biddersstr
aat
Sint-Gilliskoorstr . Sarepta Collaert Mansionstraat
Oliebaan
Gotje
Ropeer dstr
aat Speelmansstr
aat Kruiersstr
.
Peperstraat Jeruzalemstr
aat
Hugo Verrieststraat Rolweg
Kruisv est
Tuiniersstr aat
Blekersstr aat
Sint-Annar ei
Minnebo- plein
Timmer mansstr
aat Rodestr aat
Koopmansstr
aat
Kwekersstr aat
Bilkske Ganzenstr
aat
Ganzenstr aat Moerkerkestr
.
Hoogstuk Predik
her enr
ei Predik
herenr ei
Kruitenber gstraat
Minder broedersstr
aat Engelstr
.
Bonin vest Eekhoutpoor
t Eekhoutstr
aat Dijver
Rozenhoedk aai
Pandr eitje
Waalsestr aat
Waalsestr aat Freren F
onteinstr aat Braamber
gstraat Vismarkt Steenhouw
ersdijk Meestr
aat Hoogstr
aat Philipstockstraat
Sint-Walbur gastraat
Twijnstraat
Rozemarijnstr. Kelkstr
aat Riddersstr
aat Boomgaar
dstr aat
Mallebergplaats Vlamingstr
aat
Sint-Jansstraat Kraanr
Academiestr ei aat
Kraan- plein
Spiegelr ei Spinolarei
Engelsestr
aat
Verversdijk Genthof
Krom Genthof Schrijversstraat
Sint-Gilliskerkstraat
Sterstraat Torenbrug
Spaanse Loskaai
Kortewinkel Jan Boninstr
aat
Sledestr .
Poitevinstr
aat Augustijnenr
ei Sin
t-Jor isstr aat
Zakske Rozendal
Groenestr aat
Palmstr aat
Naaldenstr
aat
Kuipersstr aat
Eiermarkt Geerwijnstr
aat Sint-Jakobsstr
aat
Spikkelboorstr .
Giststr aat
Hallestr aat
Steenstr
aat Wollestr
aat Kartuiz
erinnenstr .
Nieuw straa
t
H.-Geeststr aat
Guido Gezelle- plein
Kastanjeboomstr aat
Walstraat Walplein
Noor dstr
aat Begijnhof
Sulf erber
gstr aat
Colettijnenhof Vlamingdam
Elf-julistr aat Blokstr
aat Biez
enstr aat
Ezelstr aat Klaverstraat
Gieterijstraat Pastoor Van Haecke-
plantsoen
Roompotstr aat
Pater Damiaanstr aat
Schouw vegersstr
aat Brandstr
aat
Paalstr aat Lane
Kammakersstr
.
Kreupelenstr aat
Leemputstraat Smedenstr
aat
Zwijnstr aat Sint-Maartensbilk
Beursplein Hauwerstraat
Van Voldenstr.
Breidelstraat
BURG
J. Suv éestr
aat
Oude Gentweg Wer
khuisstr aat
Boudewijn R
avestr
aat Gentpoor
tvest Visspaanstr
aat
Bargew eg
Bargeplein
KATELIJNEPOORT
Kleine K uipersstr
aat
Korte Lane
Vrijdag mar kt
Westmeers Oostmeers
Zonnekemeers
Eiland
Begijnenvest
Ketsbruggestr aat
Hendrik Pulinxpad Lendestr.
Prof. Dr. J. Sebr echtsstraat
Vrijheidsstr aat
Rubenslaan
Bloemenstraat Tuinstr
aat Leliestr
aat
Wagner
straat
Cesar Gezellestr aat Evert v
an ‘t P adstr
aat Blekerijstraat Buiten Boninvest
Kazernevest
Buiten Kazernevest Werfstraat
Ezelpoor t
Filips de G oedelaan
Koning Albert I-laan
Koning A
lber t I-laan
Stations- plein
Weidestr Wantestr aat
aat Jan Blockxstraat
Daverlostr aat
Gulden-Peerdenstraat Nijverheidsstr
aat
Moerkerkse Steenweg Marcus Laur
instraat Julius D
elaplac estraat
Kloost ermuur
Bapaumestr .
Essenboomstr
.
Predik herenstraat
Park Zevenst
errestr .
Kl. Hoef- ijzerstr. Artoisstr
.
Kruisboog straat
Korteweg Buiten G
entpoor tvest Koningin
Astridpark Koude-
markt
Goud- smedenstr.
De Gar re
‘t Zweerd
MARKT
Keersstr.
Huiden- vettersplein Wijnzak-
straat Woensdagmarkt
Kartuizersstr aat
Venkelstr aat
Leffingestr .
Sint-
Annaplein Stoelstr
aat
Konfijtstr aat
Sint-Bruno- plein Sint-Brunostraat
Sentillenhof
Unesco- rotonde
Achiel Van Ackerplein
Schutt ersstr
. Kalkovenstr.
Maagdendal
Sint-Jakobs- plein
Muntplein
Prinsenhof
Loppemstr aat
Stoofstr.
Wijngaard- plein
Minnew ater
Ganzen- plein
Joris Dumeryplein
Gruuthusestr aat
Hendrik Brugmansstr.
Zilverpand Tornooistr
.
Jan Van Ruusbroecstraat
Camille van de Walle de Ghelckestr.
Bar on Ruz
ettelaan Kleine
St.-Jansstr .
Gloribusstr . Kegelschoolstr
.
Maag denstr
aat Hendrik Consciencelaan
Katelijnestr aat
Colettijnenstr aat Garsoenstr.
St.-Obrechtsstr.
Koolbrandersstr.
Bakkersstraat St.-Jan in de Meers
Mar iastr
aat Hoogst
e
van Brugge Or
anje
-
boomstr
.
Kleine H.- Geeststr
.
St.-S alvators- koorstr .
Pijpersstr . Zilv
erst eeg
Kemelstr .
Kleine St.-Amandsstr.
Simon Stevinplein
ZomerstrOude .
O.L.V.- kerkhof-Zuid
Driek roez
enstr
.
Schaarstr aat Zwar
teleer touw
ersstr aat Geerolfstr.
Gevangenisstr .
Willemstr.
‘t Pand
Beelden- makersstr.
Diamant- slijpersstr.
Geer naar
t- straa
t
Bur gstr
. Peer
denstr . Hertsberge-
straat
Blinde -Ezelstr
.
Kazer nev est Kersen-
boomstr . Kantwerksters-
plein Joost de Damhouderstr
aat Sint-Anna-
kerkstraat Korte S
t.- Annastr
aat Korte Blekersstr.
Driezwanenstr.
Korte Rijkepijndersstr.
Korte Ropeerdstr.
Albrech t Rodenbachstr
aat Guido Gezelle-
warande Rijkepijndersstr
.
Carmersstr aat Sint-Gillis-
kerkhof
Korte Raamstr.
Kleine Hoedenmakersstr.
Oost erlingenplein
Rode-Haanstr .
Schr ijn- wer
kersstr .
Korte Riddersstr
. Vlamingstr
aat
Ieperstr
. M
iddel- bur
gstr
.
Adriaan Willaertstr.
J. van Ooststr. P. Pourbusstr
.
Bollaardstr.
Hoefijz erlaan
Dampoor
tstr aat Buit
en K ruisv
est
Daverlo straat
Filips Wielantstraat Hadewijchstraat
Moritoenstr.Jan Edward de Denestraat
Generaal Lemanlaan
Altebijstrtaa Maals
e Steenweg Kardinaal Mercierstraat
Gulden-Vlieslaan Gouden-Boomstraat er KarKeizelstraat
Juliu s en M
aurits Sabb estraat
Hem elrijk
Gentpoortstraat Klokstraat
Fonteinstraat Boeveriestraat
Jakob inesse
nstraat Garenm
arkt
Groenin
ge Nieuwe Gentweg
Willemijnendreef Gapaardstraat
Vizierstraat Langestraat
Kapelstraat
Leeu wstraat
Ontvan gersstraat Helmstraat
Grauwwerkersstraat
Wevershof
Arsenaalstraat
Zuiderboom
gaard
Dhoores traat Van Steene
straat Speelpleinlaan
Beaupréstraat
Buiten Katelijnevest Katelijnevest Buite
n Begijnenvest
Potterierei
Elisabeth Zorghestraat
Sint-Clarastraat
Langerei
Wijngaardstraat
Groenerei Hoornstraat
Balsembo omstraat Vuldersstraat
Hooistraat Coup
ure
Coup ure Jan M
iraelstraat
Raam straat
Oude Zak
Moerstraat
Kopstraat Wulfhag
estraat Haanstraat
Zilverstraat
Dw
eersstra at
Mortierstraat
G reinschu
urstraat
Neststr.
Noordzandstraat Been
houw ersstraat
Korte Vuldersstr.
Zuidzandstraat
St.-Salvatorskerkhof
Annuntiatenstraat
Gouden-Handstraat
Stalijzers traat
Vuldersreitje
Verbrand Nieuwland Molenmeers
Strostraat
Balstraat
Sint-N iklaasstr
aat
Oude Burg Korte
Zilv erstraat
Sint-Amandsstraat Geldmuntstraat
Kipstraat
Robijnstr
.
Span jaaaatrdstr
Pottenmakersstraat Azijnstr
.
Korte Speelmansstr.
Niklaas
Jan van Eyckplein
Gouden-Handrei
Boudewijn Ostenstraat
Cord
oeaniersstra
St.-Jans- plein Biskajersplein
Oost -Gist elhof Hoedenmakersstr
aat West
-Gist elhof
Chan trell
- Speelmansrei
Baliestr aat
Stijn Streuvelsstraat
Bilkske St.-Maartens-
plein
Wapenmakersstr
.
Koningstr
.
BEGIJNHOF
Witt eleer
touw ersstr
aat Park Sebrechts
KRUISPOORT
GENTPOORT
BOEVERIEPOORT
EZELPOORT
Oostmeers
KANAALEILAND STATION
Lapscheure Moerkerke
EekloGent Maldegem Sijsele (N9)
Knesselare Beernem Oedelem (N337)
Minnewaterpark Koning
Albert I-park
Snaggaardstraat
Minnewater
Stil Ende
Ringv aart
Ringv aart Ringv
aar t
Goezeputstraat
Kate lijnestraat
Vesting straat
Vestingstraat
Koning Albert I-laan
Willemijnen- plantsoen Lange Raamstraat
Schottinnenstr.
Noord-G istelhof
Violie rstraat Muntpoort
Kl. Herts- bergestr.
Hof Arents
Poertorenpark Hugo
Theresianenstraat
Rodenonnenstr .
Maaike Luuxstraat Maaik
e Kerrebroeck straat
Arnoldine v an den R
adestr .
Kathelijne Idestraat Kandelaarstraa
Boterhui
Stoelpleintje
Jakobinessenpark
Rodenonnenpark
Joseph B
ogaer tstr
aat Andreas Wydtsstraat
Cornelis de Moorstraat
‘T ZAND
Kapucijnen- plein
Magdalena- kerkplein
OUD SINT-JAN Congrescentrum
16
17 DE BRUGSE BURG
U bevindt zich op de Burg [ 1 ], de locatie van het kasteel van de graaf van Vlaanderen, het administratieve en religieuze centrum van de stad. Links zien we als eerste de gebouwen van het Brugse Vrije, het huidige stadsarchief.
Hier wordt de stadsrekening van 1441 bewaard, waarin de oudste vermelding van een loterij is opgenomen.
Naast het stadsarchief ziet u het laatgotische stadhuis, één van de oudste van de
Nederlanden. Ernaast bevindt zich op
het gelijkvloers de Romaanse Sint-Basiliuskapel en op de eerste verdieping de Basiliek van het Heilige Bloed. De Heilige Bloedprocessie gaat terug tot de 14de eeuw en verwierf de status van Unesco Immaterieel Werelderfgoed.
De Nationale Loterij is een belangrijke partner van de stoet.
TIP: Loop het stadhuis binnen, de benedenzaal is vrij te bezoeken.
TIP: De Heilige Bloedkapel met de bloedrelikwie is vrij te bezoeken, er is ook een bijhorend museum.
Stadsrekening uit 1441.
VR-reconstructie van een middeleeuwse loterij op de Markt.
JAN VAN EYCKPLEIN
We steken de Burg over en wandelen via de Wapenmakersstraat, het Sint-Jansplein en de Sint-Jansstraat naar de Kraanrei.
Voor we het Jan van Eyckplein [ 2 ] betreden, zien we links de Poortersloge. Gebouwd in de vroege 15de eeuw, deed het dienst als vergader- en verzamelplaats van de Brugse elite en het Gezelschap van de Witte Beer. Zowel de naam Jan Van Eyck als de locatie zijn cruciaal voor het 15de-eeuwse Brugge. Het plein en de nabije omgeving vormden in de late middeleeuwen de internationale handelsbuurt van Brugge.
TIP: Kijk door de VR-kijker en aanschouw het middeleeuws Brugge. Aan de kijker start een fietsroute die je voert langs de middeleeuwse Zwinhavens.
WOENSDAGMARKT
We verlaten het Jan van Eyckplein en gaan via het Genthof linksaf naar de Woensdagmarkt [ 3 ].
De relatie tussen Brugge en de Duitse Hanze gaat terug tot rond 1250. De Hanze was een samenwerkingsverband van handelaars en steden dat liep van Brugge tot in Scandinavië.
In Brugge stonden ze beter gekend als Oosterlingen, naar de windrichting waaruit ze kwamen. Het was wachten tot in 1457- 58 vooraleer de Hanze hun eigen natiehuis kregen op het plein. Nadat de Hanze Brugge verliet in 1553, kreeg het plein de naam Woensdagmarkt, naar de wekelijkse markt op het plein.
We zien er het standbeeld van Hans Memling staan, één van de bekendste Vlaamse Primitieven. We steken het plein over en wandelen via het huidige Oosterlingenplein naar de Augustijnenrei.
Op de rechterkant van het Oosterlingenplein zie je de restanten van het Oosterlingenhuis, gebouwd tussen 1478 en 1491, hoogtepunt van de Brugse architectuur.
SPAANS HANDELSKWARTIER We slaan linksaf en wandelen verder over de Spaanse Loskaai en de Korte Winkel, het voormalig Spaans handelskwartier.
De straten waren gedomineerd door de grote woningen en magazijnen van de Spaanse wolhandelaars in de 15de- en de 16de eeuw.
Op het einde van de straat zien we één van de twee nog bewaarde houten gevels in Brugge [ 4 ]. Tot in de 16de eeuw had het grootste deel van de huizen houten voorgevels.
HOF BLADELIN
Op het einde van de Korte Winkel steken we de Vlamingstraat over, de Pieter Pourbusstraat in. Loop de straat af en sla linksaf de Grauwwerkersstraat in en ga de Naaldenstraat in. We zien het Hof Bladelin [ 5 ].
Dit stadspaleis werd opgericht door Pieter Bladelin, topfunctionaris onder hertog Philips de Goede. Rond 1470 verkocht hij het complex aan de Medici familie die er een bankfiliaal inrichten. Tommaso Portinari nam tussen 1465 en 1480 het dagelijks bestuur van de Medici bank op zich. Voor vertegenwoordigers van de Medici’s was het verboden om te gokken, toch was Portinari één van de winnaars van de loterij van 1465. Dit wijst erop dat de loterijen toen al anders bekeken werden dan gokspelen.
TIP: Betreed het binnenplein. De oudste renaissance- beelden van Brugge (een portret van Lorenzo de Medici en zijn vrouw) zijn er te zien.
Portret van Tommaso Portinari (van Hans Memling).
VR-reconstructie van een middeleeuwse loterij op de Markt.
VOORMALIG BEURSPLEIN Vanuit het Hof Bladelin keren we op onze stappen terug tot aan de Kuiperstraat.
Deze straat, vernoemd naar de gilde van de tonnenmakers, volgen we tot aan de Adriaan Willaertstraat, hier slaan we linksaf.
Deze stadswijk werd volledig heraangelegd bij de bouw van de stadsschouwburg die je rechts ziet. We slaan linksaf in het smalle Robijnstraatje, een restant van de oude middeleeuwse buurt. Op het einde ervan gaan we rechtsaf de Grauwwerkersstraat in. We bevinden ons nu tussen het huis Ter Beurze links en de loge van de Genuezen (het Frietmuseum) rechts. Op het einde van de straat, op de splitsing van de huidige Academiestraat en de Vlamingstraat, zie je het voormalige Beursplein [ 6 ], de belangrijkste verzamelplaats voor internationale handel.
De naam Ter Beurze is afkomstig van de familie Van der Beurze, die er een herberg uitbaatten.
Naast verschillende drankgelegenheden bevonden de natiehuizen van de Genuezen, Venetianen en Florentijnen zich hier.
Dit bruisend plein was de kern van de Brugse geldwisselmarkt en de naam van de familie van der Beurze leeft nog altijd in het huidige wereldwijd verspreide begrip beurs.
STADSSCHOUWBURG
We vervolgen onze weg in de Vlamingstraat tot aan de Stadsschouwburg [ 7 ].
Deze straat vormt de as tussen de Markt en de Beurs. De stadsschouwburg, gebouwd in 1869, vormde het toneel van een trekking van de Koloniale Loterij, de voorloper van de Nationale Loterij, in 1936. Een belangrijk kenmerk van loterijen, zowel in de middeleeuwen als nu, is dat ze openbaar worden gehouden.
TIP: Tegenover de Stadsschouwburg bevindt zich het Kraanplein. Hier stond de Brugse stadskraan, gebruikt voor het laden en lossen van wijnvaten onder controle van de schroders. Dit hele economische gebeuren lag aan de basis van de hoofdprijs van de eerste loterij in 1441.
TIP: Een replica van de kraan is te zien op het Sasplein.
Wijnschroders aan het werk voor de Krane.
De stadsschouwburg in 1936 vlak voor de trekking.
VR-reconstructie van het voormalig Beursplein rond 1450.
DE MARKT
We lopen verder tot op de Markt [ 8 ], de wieg van de eerste loterijen. Voor de trekking werd er een podium gebouwd waarop de schepenen en de stadsmagistraten aanwezig waren en toezicht hielden op het gebeuren.
Anderen schreven de winnaars op of prikten de lotbriefjes op een touw zodat de volgorde van de trekking behouden bleef. Er waren ook, in vele gevallen, een trekker en twee lezers.
Om het geheel op te fleuren werd er muziek gespeeld en werden dichters ingehuurd.
TIP: Beklim het belfort van Brugge.
Via de Breydelstraat (links van het belfort) kan je terugkeren naar het startpunt.
Je kan ook de wandeling voortzetten en de groene route volgen.
ONZE-LIEVE-VROUWEKERK
Loop door het Belfort en sla rechtsaf de straat de Oude Burg in. Loop vandaar naar het Simon Stevinplein en sla linksaf de Mariastraat in en wandel rechtdoor tot aan de Onze-Lieve- Vrouwekerk [ 9 ]. Voor herstellingen aan de kerk organiseerde het kerkbestuur in 1555 een loterij.
TIP: Bezoek de kerk en bewonder de praalgraven van Karel de Stoute en Maria van Bourgondië en een heuse Michelangelo.
SINT-JANSHOSPITAAL
We volgen de Mariastraat tot we rechts het indrukwekkende Sint-Janshospitaal zien opdoemen [ 10 ].
Het hospitaal staat er sinds midden 12de eeuw en is de oudste ziekenzorginstelling in Europa.
Hospitalen en dolhuizen (instellingen voor geesteszieken) hadden ook geregeld baat bij een loterij. In de loop van de 19de eeuw werden verschillende lokale loterijen georganiseerd om de armen en zieken te ondersteunen.
TIP: Het Sint-Janshospitaal, nu een museum, is een bezoek waard als je oog in oog wil staan met het werk van Hans Memling, één van de meesters van de Vlaamse Primitieven.
HET WALPLEIN
We zetten onze weg verder en steken de Mariabrug over, de Katelijnestraat in. Na 50m slaan we rechtsaf het smalle Stoofstraatje in.
We komen uit op het Walplein. Vroeger stond dit plein vol met brouwerijen. Daarvan blijft er ééntje over: Brouwerij De Halve Maan.
TIP: Proef zeker een Brugse Zot of een Straffe Hendrik in brouwerij De Halve Maan.
BOGARDENSCHOOL
Aan de overzijde van het plein wandelen we de Noordstraat in tot op de kruising met de Arsenaalstraat. Nu bevinden we ons aan de achterzijde van de Bogardenschool [ 11 ].
Sla linksaf in de Arsenaalstraat en sla rechtsaf in de Katelijnestraat. We staan aan de voorzijde van de Bogardenschool.
De Bogardenschool werd opgericht om armen en wezen een ambacht aan te leren en onderdak te bieden, in de hoop later een betere positie te bekomen in de maatschappij.
In 1574 organiseerde de Bogardenschool een loterij om de watertoevoer te saneren.
Pieter Pourbus maakte een prachtige affiche om reclame te maken voor deze loterij. Aan de overkant zie je OCMW-huisjes gerestaureerd met steun van de Nationale Loterij.
WEETJE: De Nationale Loterij steunt in Brugge meerdere sociale projecten, bijvoorbeeld de stichting Pelicano.
ARENDSHOF
We vervolgen onze weg via de Katelijnestraat, en slaan de Nieuwe Gentweg in. Sla vervolgens
Loterijkaart voor de herstelling van het Belfort (na een brand).
linksaf Groeninge in tot aan de tuin van het Arendshof [ 12 ]. Hier bevinden zich twee zuilen van de Waterhalle die op de Markt stond.
Een gigantische overdekte haven, gebouwd eind 13de eeuw. Bij de bouw van het Provinciaal hof, op de plek waar de Waterhalle stond, werden deze twee zuilen opgegraven en verplaatst naar de tuin. De groeven in de zuilen zijn sporen van het scheepstouw dat jarenlang langs deze kolossen schuurde.
TIP: De tuin bevindt zich tussen twee belangrijke Brugse Musea. Aan de overzijde van het water kan u het 15de-eeuwse stadspaleis van Lodewijk van Gruuthuse bezoeken. Aan de andere kant bevindt zich het Groeningemuseum met een belangrijke kunstcollectie.
BLINDE EZELSTRAAT
We verlaten de tuin en slaan rechtsaf en wandelen langs de Dijver, één van de Brugse kanalen, tot aan het café Klein Venetië.
Hier slaan we linksaf en lopen we over het Huidenvettersplein tot aan de Blinde Ezelsbrug die we oversteken. In de Blinde Ezelstraat [ 13 ] stond in de jaren 1440-1450 café de Blende Ezel.
Voor de loterij van 1446, waar onder andere de toenmalige weduwe van Jan van Eyck aan deelnam, leverden zij de wijn. Een trekking was immers een spectaculair feest en bij een feest hoort wijn. Als we de straat doorlopen staan we opnieuw op de Burg.
TIP: In het Groeningemuseum hangt het portret van Margareta van Eyck en De Madonna met kanunnik Joris van der Paele van Jan van Eyck.
NOG TIJD?
Volg dan de blauwe lus.
EUROPACOLLEGE
We volgen de Hoogstraat tot aan het water en slaan linksaf op de Verversdijk tot aan de Sint-Annabrug. Links zien we het voormalig Jezuïtencollege, nu één van de campussen van het Europacollege [ 14 ]. Het Brugse Europacollege werd in 1949 opgericht na de Europese Conferentie van Den Haag. Zowel in de vestiging in Warschau als hier in Brugge kan men Europese studies op universitair niveau volgen. De Nationale Loterij was één van de partners bij de restauratie van het complex aan de Verversdijk en ondersteunt tegenwoordig nog steeds jaarlijks twee beursstudenten.
SINT-ANNAKERK
Aan de overzijde van de Sint-Annabrug lopen we rechtdoor tot aan de Sint-Annakerk [ 15 ].
De bouw van de kerk verliep moeizaam en in 1554 kregen de kerkmeesters toestemming van Karel V om een loterij in te richten om de kerk eindelijk af te werken.
De Sint-Annakerk op de kaart van Marcus Gerards (1562).
Loterijaffiche van de Bogardenschool.