INPUT VERWERKING OUTPUT OUTCOME

(1)

FOD FINANCIEN Patrimoniumdocumentatie Administratie van de niet-fiscale invordering STUDIEVOORMIDDAG

Congreszaal

Huis van de parlementsleden Maandag 12 november 2012

1

www.davo.belgium.be www.dufo.belgium.be www.secal.belgium.be

Budgettaire impact

van de toekenning van de voorschotten door de

Dienst voor alimentatievorderingen (DAVO)

L’impact budgétaire de l’octroi d’avances

par

le Service des créances alimentaires (SECAL)

(2)

Congreszaal

2

AGENDA

Openingstoespraak

Hans D’Hondt, Voorzitter van het Directiecomité van de FOD Financiën

Discours d’ouverture

Hans D’Hondt, Président du Comité de Direction du SPF Finances

De Dienst voor alimentatievorderingen - Stand van zaken

Tom Boelaert, Administrateur Niet Fiscale Invordering, FOD Financiën

Le Service des créances alimentaires – L’état des lieux

Tom Boelaert, Administrateur Recouvrement Non Fiscal, SPF Finances

Voorstelling van het onderzoeksrapport “Budgettaire impact van de toekenning van de voorschotten door de

Dienst voor alimentatievorderingen (DAVO)”

Professor Jozef Pacolet, HIVA -Katholieke Universiteit Leuven

Présentation du rapport de recherche «L’impact budgétaire de l’octroi d’avances par le Service des

créances alimentaires (SECAL) »

Professeur Jozef Pacolet, HIVA – Université Catholique de Louvain

(3)

Congreszaal

3

www.davo.belgium.be www.dufo.belgium.be www.secal.belgium.be

De Dienst voor alimentatievorderingen Stand van zaken

Tom Boelaert, Administrateur Niet Fiscale Invordering, FOD Financiën

Le Service des créances alimentaires L’état des lieux

Tom Boelaert, Administrateur Recouvrement Non Fiscal, SPF Finances

(4)

Congreszaal

4

1. INLEIDING

• DOEL UITEENZETTING:

– Aan de hand van een aantal kerncijfers een inzicht geven in de werking van de dienst

• MAAR EERST:

– TAKEN VAN DE DIENST VOOR ALIMENTATIEVORDERINGEN

• Invorderen van onderhoudsgeld

– Lopende – Achterstallen

• Toekennen van voorschotten aan kinderen

– Inkomensgrens: persoonlijke bestaansmiddelen < of = 1.344 EUR + 64 EUR per kind ten laste – Bedrag = bedrag onderhoudsgeld

– max. 175 EURO per kind per maand

(5)

Congreszaal

5

1. INLEIDING

– ORGANISATIE

• FOD Financiën – Algemene Administratie van de Patrimoniumdocumentatie – Administratie Niet fiscale invordering – kantoren der domeinen op 27 plaatsen

– MIDDELEN

• Personeel: 102 Fys. Eenheden ; 91,62 VTE

• Werkingskosten:

– Personeelskosten, ICT, logistieke kosten: ten laste van de FOD Financiën

• Financiering van de voorschotten

– Begrotingsfonds, maar uitgaven > ontvangsten, dus jaarlijks bepaling in de Algemene Uitgavenbegroting met een toegelaten debettoestand en een artikel dat voorziet in een bedrag voor de uitbetaling van de

voorschotten

– Artikel in de Algemene Uitgavenbegroting (Wet van 28/11/2011 houdende diverse bepalingen (I))

(6)

Congreszaal

6

1. INLEIDING

• EN NU : DE STAND VAN ZAKEN

– Uitgelegd aan de hand van het primaire proces:

INPUT VERWERKING OUTPUT OUTCOME

Compliance – gedragswijziging Niet te meten !!

(7)

Congreszaal

7

2. INPUT – DE AANVRAAG

• AANTAL AANVRAGEN (enkel DAVO, dus zonder oude OCMW-vorderingen)

1.699

9.716

13.554 14.931

17.912

21.120

24.978

29.058

0 5.000 10.000 15.000 20.000 25.000 30.000 35.000

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

(8)

Congreszaal

8

2. INPUT – DE AANVRAAG

• AANTAL ONDERHOUDSGERECHTIGDEN PER DOSSIER

• De DAVO treedt op voor 47.549 kinderen

1.191

13.516

9.189

3.545

1.184

433

Nog onbekend/

Encore inconnu

1 2 3 4 +4

(9)

Congreszaal

9

2. INPUT – DE AANVRAAG

• VERDELING PER GESLACHT

• VERDELING OVER DE GEWESTEN

Man Homme

6%

Vrouw Femme

94%

Man Homme

Vrouw Femme

12.495; 43%

12.347; 42%

4.216; 15%

Vlaanderen Wallonie Brussel/Bruxelles

(10)

Congreszaal

10

2. INPUT – DE AANVRAAG

• SOORT UITVOERBARE TITEL

• AANTAL DOSSIERS MET SOMMENDELEGATIE

93%

1% 6%

Vonnissen Uitvoerbare schikking Notariële akte

28%

72%

Met delegatie Avec délégation

Zonder delegatie Sans délégation

(11)

Congreszaal

11

2. INPUT – DE AANVRAAG

• DE ONDERHOUDSPLICHTIGE – GEDOMICILIEERD IN HET BUITENLAND

7%

93%

Onderhoudsplichtigen in buitenland/Débiteurs à l'étranger Woonplaats in België/Domicile en Belgique

(12)

Congreszaal

12

3. VERWERKING

• Slechts 6 % resulteert in een negatieve beslissing

– Omdat niet is voldaan aan de grond- of vormvoorwaarden

• 35 % van de dossiers is geheel of gedeeltelijk stopgezet

– volledige stopzetting :

• volledige aanzuivering van de schulden, verval van de titel, einde van de opleiding van het onderhoudsgerechtigde kind, de aanvrager stelt een einde aan de tussenkomst, overlijden van één van de partijen, …

– gedeeltelijk stopzetting :

• wanneer de schuldenaar zes opeenvolgende betalingen van het onderhoudsgeld heeft gedaan zodat enkel nog de achterstallen verschuldigd zijn

(13)

Congreszaal

13

3. VERWERKING

• GEVOLGEN VAN EEN POSITIEVE OF GEDEELTELIJK POSITIEVE BESLISSING:

– Met de kennisgeving van de beslissing aan de onderhoudsplichtige start de inningsprocedure

• De schuldenaar krijgt maandelijks een geactualiseerd betalingsbericht (sommen + 10% bijdrage in de werkingskosten)

• De geïnde sommen worden doorgestort na afhouding 5% bijdrage in werkingskosten => OUTPUT

– Indien voorschotten werden gevraagd, start de uitbetaling van de voorschotten

• => OUTPUT

(14)

Congreszaal

14

3. VERWERKING

• GEEN BETALINGEN => START INVORDERINGSPROCEDURE

• EERSTE STAP: SOLVABILITEITSONDERZOEK

• Hoe?

– Gegevensbanken van de FOD Financiën

– Webservice met de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid:

• de identiteit van de meest recente werkgever,

• de meest recente inkomsten, en,

• in voorkomend geval, het laatst uitbetaald bedrag aan vakantiegeld

• In voorbereiding: gegevens van andere sociale instellingen (zoals bijvoorbeeld van de RVA of de POD Maatschappelijke Integratie)

– Ondertussen is informatie-uitwisseling op papieren dragen nog mogelijk

(15)

Congreszaal

15

3. VERWERKING

• TWEEDE STAP: RESULTAAT ONDERZOEK BEOORDELEN IN HET LICHT VAN INVORDERINGSBEPERKINGEN

– Invorderingsbeperkingen:

• Insolvabiliteitsprocedures (CSR, minnelijke schuldenregeling, faillissementen)

• de beperking van art. 16 (leefloongrens)

• DERDE STAP: AFHANKELIJK VAN RESULTAAT:

– Indien negatief:

• In onbepaald uitstel zetten of annuleren (in 2011 gestart – samen een 150 dossiers) – Indien positief:

• Invorderen

(16)

Congreszaal

16

3. VERWERKING

• Invorderen:

– dwangbevel

– roerend of onroerend beslag – vereenvoudigd derdenbeslag

– compensatie, zonder formaliteiten, met terugbetalingen van belastingen

426.677,78

1.666.155,47

1.704.573,01 1.662.763,82

0,00 200.000,00 400.000,00 600.000,00 800.000,00 1.000.000,00 1.200.000,00 1.400.000,00 1.600.000,00 1.800.000,00

TOTAAL 2009 TOTAAL 2010 TOTAAL 2011 TOTAAL 2012 BEDRAG INHOUDING DAVOSCHULDEN

(17)

Congreszaal

17

4. OUTPUT

IN TE VORDEREN BEDRAGEN in DAVO-dossiers en overgenomen OCMW-dossiers

– Achterstallen / Arriérés:

183.013.740,58 EUR – Maandelijks onderhoudsgeld / Pensions alimentaires mensuelles:

2.690.634,72 EUR – Buitengewone kosten / Frais extraordinaires:

48.188,10 EUR – Bijdrage in de werkingskosten / Contribution dans les frais de fonctionnement 10 %:

19.564.913,11 EUR – Interesten DAVO + OCMW / Intérêts SECAL + CPAS

16.357.241,31 EUR – TOTAAL IN TE VORDEREN /TOTAL À RECOUVRER

221.674.717,82 EUR STORTINGEN VAN INNINGS- EN INVORDERINGSACTIVITEITEN

(18)

Congreszaal

18

4. OUTPUT

ONTVANGEN BETALINGEN in DAVO-dossiers en overgenomen OCMW-dossiers

– Geïnd en toegewezen / Perçus et attribués

45.716.144,49 EUR – Verkeerdelijk gestort / Paiements erronés

923.526,26 EUR – Toegewezen maar niet uitbetaald / Attribués mais non payés

965,14 EUR – Betaalparking / Parking

2.233.929,63 EUR – TOTAAL / TOTAL

(19)

Congreszaal

19

4. OUTPUT

UITGAANDE BETALINGEN in DAVO-dossiers en overgenomen OCMW-dossiers

• Uitbetaald aan de aanvrager / Payé aux demandeurs:

– Achterstallen en lopend onderhoudsgeld / Arriérés et pensions alimentaires en cours

11.753.908,42 EUR – Interesten / Intérêts

1.852.700,30 EUR – Buitengewone kosten / Frais extraordinaires

22.652,94 EUR

STORTINGEN VAN INNINGS- EN INVORDERINGSACTIVITEITEN

(20)

Congreszaal

20

4. OUTPUT

• Uitbetaald aan derden / Payé à des tiers:

– Thesaurie / Trésorerie :

• Werkingskosten DAVO / Frais de fonctionnement SECAL

3.625.983,48 EUR

• OCMW’s Voorschotten / Avances CPAS

11.580.265,61 EUR

• DAVO Voorschotten / Avances SECAL

21.580.034,96 EUR

STORTINGEN VAN INNINGS- EN INVORDERINGSACTIVITEITEN

(21)

Congreszaal

21

4. OUTPUT

• Uitbetaald aan derden / Payé à des tiers:

– Teruggestort aan tegenpartij / Reversé à la partie adverse:

• Onderhoudsplichtige of anderen / Débiteur ou autres

1.440.279,50 EUR

• OCMW’s (Intresten + Kosten) / CPAS (Intérêts + Frais)

113.116,49 EUR

TOTAAL / TOTAL

(22)

Congreszaal

22

4. OUTPUT

• AANTAL DOSSIERS WAARIN VOORSCHOTTEN WORDEN UITBETAALD STORTINGEN VAN VOORSCHOTTEN

7.603

3.426 18.029

Dossiers met effectieve uitbetaling van voorschotten /

Dossiers avec paiement effectif d'avances

Dossiers waarin geen uitbetaling van voorschotten meer wordt verricht / Dossiers pour lesquels il n'y a plus paiement d'avances

Dossiers waarin uitsluitend wordt ingevorderd /

Dossiers pour lesquels il y a seulement du recouvrement

(23)

Congreszaal

23

4. OUTPUT

• AANTAL KINDEREN DIE VOORSCHOTTEN KRIJGEN

STORTINGEN VAN VOORSCHOTTEN

13.315 ; 28%

34.234 ; 72%

Kinderen die voorschotten ontvangen / Enfants qui reçoivent des avances

Kinderen waarvoor DAVO uitsluitend invordert / Enfants pour lesquels le SECAL recouvre uniquement

(24)

Congreszaal

24

4. OUTPUT

• JAARLIJKE EVOLUTIE VAN HET TOTAALBEDRAG AAN UITBETAALDE VOORSCHOTTEN STORTINGEN VAN VOORSCHOTTEN

Jaar Totaalbedrag aan uitbetaalde voorschotten

Procentueel verschil met voorgaand jaar

Année

2007 14.923.170,75 4,97%

2008 16.255.966,79 8,93%

2009 17.523.040,85 7,79%

2010 18.823.695,22 7,42%

2011 20.059.786,85 6,57%

(25)

Congreszaal

25

DANK U VOOR UW AANDACHT

MERCI POUR VOTRE ATTENTION

tom.boelaert@minfin.fed.be www.davo.belgium.be www.secal.belgium.be www.dufo.belgium.be

(26)

Jozef Pacolet & Frederic De Wispelaere

Budgettaire impact van de

toekenning van de voorschotten door de Dienst voor

alimentatievorderingen DAVO

Onderzoeksproject in opdracht van de FOD Financiën 12 november 2012

1

(27)

Inhoud

1. Onderzoeksvraag 2. Onderzoeksstrategie

3. Profiel van de DAVO-databank

4. Onderzoekspopulatie: zoeken naar de speld in een hooiberg?

- op basis van EU-SILC

- op basis van de fiscale aangifte 5. Naar een rekenmodel

6. Beleidsconclusies en aanbevelingen

2

(28)

Onderzoeksopdracht

1. Ontwerp van een rekenblad dat moet toelaten de budgettaire impact in te schatten van de evolutie en de verruiming van gebruikers van de

voorschottenregeling voor onbetaalde

onderhoudsgelden door DAVO (bruto kostprijs) 1. Verruiming qua doelgroep

2. Verruiming qua inkomensgrens 3. Verruiming qua bedrag

2. Inschatting van de verbeterde

recuperatiemogelijkheden bij de alimentatieplichtige (netto kostprijs)

3

(29)

Onderzoeksstrategie

1. Voorafgaandelijke vereiste: waar de nodige empirische evidentie vinden?

2. Drie mogelijkheden: ad hoc enquêtes, bestaande

‘structuur’-enquêtes, administratieve bestanden 1. Geen ad-hoc enquête

2. HBE

3. EU-SILC

4. Bevolkingsgegevens 5. DAVO-gegevens

6. Fiscale aangiften

3. Dan pas kan het model ontwikkeld worden

4

(30)

5

“De problematiek van onbetaalde onderhoudsgelden is in België bijzonder weinig onderzocht. De statistieken in dit domein vertonen veel leemtes. De laatste gedeeltelijke enquêtes gaan terug tot de jaren 80. Het is dus onmogelijk om te weten hoeveel onbetaalde alimentatievorderingen, hoeveel schuldenaars en hoeveel betrokken gezinnen er zijn. We weten ook weinig over de profielen van de gezinnen, de schuldenaars, de onbetaalde alimentatiebedragen, de duur van de achterstalligheid, de achterstandstermijnen, de vermijdingspaden, … ”

(Vassart, 2011, Koning Boudewijnstichting, p. 30).

Wat wisten wij nog niet anno 2011?

(31)

Afbakening doelgroep kinderen

gerechtigd op DAVO-voorschotten

6

Kinderen uit gescheiden gezinnen

Kinderen uit gescheiden gezinnen gerechtigd op alimentatie

Kinderen uit gescheiden gezinnen gerechtigd op alimentatie met achterstallen (alle inkomensgroepen)

DAVO

voorschotten

12 671

DAVO

Aan- vraag

(32)

DAVO opdracht en regelgeving

1. Inning of invordering van het onderhoudsgeld

2. Voorschotten voor kinderen gerechtigd op alimentatie 1. Onderhoudsgerechtigde woont in België

2. Gedurende twee termijnen in de loop van 12 maanden geen betaling ontvangen

3. Bestaansmiddelen van de niet-onderhoudsplichtige

persoon, hetzij van het kind indien meerderjarig en niet met bovenvermelde persoon leeft, niet hoger dan een jaarlijks vastgelegd basisbedrag (1344 euro voor 2012) verhoogd met een bedrag per kind ten laste (64 euro voor 2012)

4. Voorschot maximum 175 euro per maand

7

(33)

Aanvraag voorschot onderhoudsgeld

Toekenning van voorschot door DAVO Voldoen aan

toekenningsvoorwaarden

DOELGROEP INKOMENSPLAFOND

BEDRAG VOORSCHOT

Procedure DAVO

8

(34)

Algemene cijfers inzake de ‘DAVO’ dossiers, 2005-2010

2005 2006 2007 2008 2009 2010

Aantal medewerkers 93 103 109 108 105 107

Totaal aantal ‘DAVO’ dossiers 9 716 13 554 14 931 17 912 21 120 24 978

Dossiers betrekking op voorschot 10 240

Dossiers waarin voorschot effectief werd uitbetaald

6 351 5 434 6 060 6 425 6931 7 210

Aantal kinderen 12 199 10 977 10 680 11 348 12 183 12 671

Totaal uitbetaald bedrag (in miljoen euro) 3,48 14,22 14,92 16,26 17,52 18,8 Gemiddeld maandbedrag per kind (in

euro)

108 106 121 123 123 127

9 Bron DAVO, Jaarverslag 2010

(35)

Aantal gecumuleerde geopende ‘DAVO’-dossiers

10

9716

13554 14931

17912

21120

24978

0 5000 10000 15000 20000 25000 30000

2005 2006 2007 2008 2009 2010

DAVO-dossiers

Bron DAVO, Jaarverslag 2010

(36)

Analyse van de DAVO-databank

11

• Databank van alle aanwezige ‘open dossiers’ (=dossiers waar nog een bedrag dient ingevorderd te worden)

• Portret genomen september 2011

• Afgesloten dossiers zijn niet aanwezig

• Bevat basisinformatie over de aanvrager, de alimentatieplichtige en alimentatiegerechtigde

• Enkele tekortkomingen: inkomen van de

onderhoudsplichtige en aanvrager waarvoor enkel

ingevorderd wordt niet gekend; inkomen van de aanvrager

is enkel geregistreerd op basis van aanvraagformulier maar

niet op basis van het reële huidige inkomen geverifieerd op

basis van administratieve informatie.

(37)

Analyse DAVO-databank: begripsafbakening

12

• Lopend voorschotdossier: open dossiers waar momenteel een voorschot wordt uitbetaald

• Gestopt voorschotdossier: open dossiers waar niet langer een voorschot wordt uitbetaald

• Geen voorschotdossier: open dossiers waar nooit een

voorschot werd uitbetaald, enkel invordering

(38)

Aantal open dossiers in DAVO-databank, naar type volgens jaar van opening dossier, september 2011

13

0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000 8000 9000

2004 (6) 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 (9) Lopend voorschotdossier

Gestopt voorschotdossier Geen voorschotdossier

Totaal aantal dossiers op basis van DAVO-jaarverslag

Bron Eigen berekening op basis van DAVO-databank; DAVO, Jaarverslag 2010

(39)

% verdeling van de gemiddelde berekende looptijd van de open dossiers naar type, september 2011

14

0,0%

5,0%

10,0%

15,0%

20,0%

25,0%

30,0%

35,0%

< 1 jaar 1 - 2 jaar 2 - 3 jaar 3 - 4 jaar 4 - 5 jaar 5 -6 jaar 6 - 7 jaar 7 jaar en langer Lopend voorschotdossier Gestopt voorschotdossier

Geen voorschotdossier

Bron Eigen berekening op basis van DAVO-databank

(40)

Totaal nog in te vorderen bedrag bij de open dossiers, september 2011

15

Totaal Lopende voorschotdossiers

(n=7 504)

Gestopte voorschotdossiers

(n=3 809)

Geen

voorschotdossiers (n=2 041)

Totaal bedrag (euro) 209 925 306 125 242 589 61 770 067 22 912 649 Gemiddeld bedrag per

dossier (euro) 15 720 16 690 16 217 11 226

Kwartielgrenzen

Kwartiel 1 (25%) (euro) 4 590 5 330 4 858 2 213

Kwartiel 2 (50%) (euro) 10 335 11 005 11 294 6 426

Kwartiel 3 (75%) (euro) 20 095 21 319 20 945 14 041

Kwartiel 4 (100%) (euro) 322 795 322 795 306 583 231 831

(41)

Inkomstenverlies door wanbetaling voor de lopende voorschotdossiers, september 2011

16

3146

2622

1176

378

128 33 8 5 1

15,9%

24,3%

31,0%

34,2%36,2%

42,7%

37,4%

28,5%

41,2%

0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500

0,0%

5,0%

10,0%

15,0%

20,0%

25,0%

30,0%

35,0%

40,0%

45,0%

1 2 3 4 5 6 7 8 9

Aantal lopende voorschotdossiers

% verlies aan inkomsten

Aantal onderhoudsgerechtigden

(42)

Basisprofiel van de aanvrager en de onderhouds- plichtige in de DAVO-databank, september 2011

17

Profiel aanvrager Lopend

voorschotdossier (n=7 504)

Gestopt voorschotdossier

(n=3 809)

Geen

voorschotdossier (n=2 041)

Totaal (n=13 354) Geslacht van de aanvrager (in %)

Man 4,6 5,7 11,6 6,0

Vrouw 95,4 94,3 88,4 94,0

Gemiddelde leeftijd aanvrager 40 j. en 2 m. 43 jaar 44 j. en 9 m. 41 j. en 8 m.

Profiel onderhoudsplichtige Lopend voorschot- dossier

(n=7 504)

Gestopt voorschot- dossier

(n=3 809)

Geen voorschot- dossier (n=2 041)

Totaal (n=13 354) Geslacht van de plichtige (in %)

Man 95,3 94,3 88,4 94,0

Vrouw 4,7 5,7 11,6 6,0

Gemiddelde leeftijd plichtige 42 j. en 6 m. 45 j. en 3 m. 46 j. 43 j. en 10 m.

Laatst gekend adres (ISO code) (in %)

België 90,4 91,1 91,1 90,7

Ander land 9,6 8,9 8,9 9,3

(43)

Inkomensprofiel aanvragers van een voorschot in een lopend voorschotdossier (inkomen op datum van de aanvraag), niet geïndexeerd, september 2011

18 0,0%

10,0%

20,0%

30,0%

40,0%

50,0%

60,0%

(44)

% leeftijdsverdeling van de onderhoudsgerechtigden die een DAVO-voorschot ontvangen, september 2011

19

0,0%

2,0%

4,0%

6,0%

8,0%

10,0%

12,0%

14,0%

16,0%

(45)

Afbakening doelgroep: Bevolkingsstatistieken

1. Aantal echtscheidingen / stopzettingen wettelijk samenwonen 2. Aantal echtscheidingen / stopzettingen wettelijk samenwonen

met kinderen

3. Aantal gescheiden personen 4. Aantal huishoudens naar type

5. Aantal kinderen in huishoudens naar type

20

(46)

Aantal echtscheidingen en stopzettingen wettelijk samenwonen, België, 2000-2009

21

2000 2005 2006 2007 2008 2009 2009

(%

aandeel in totaal)

Wijziging 2009 t.o.v.

2005 (%)

Scheidingen 27 002 30 840 29 189 30 081 35 366 32 606 76 6

Stopzetting

samenlevingscontract* 110 3 194 4 725 6 020 8 185 10 154 24 218

Totaal 27 112 34 034 33 914 36 101 43 551 42 760 100 26

* Het aantal personen betrokken bij een stopzetting wettelijke samenwoning is gedeeld door twee om het aantal stopzettingen te weten.

Bron Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie, 2009

(47)

Aantal echtscheidingen, naar aantal kinderen ten laste, België, 2004-2006

22 Geen

kinderen 1 kind 2 kinderen 3 kinderen 4 kinderen 5 kinderen 6 kinderen Subtotaal ¹ Totaal ² Aantal % Aantal % Aantal % Aantal % Aantal % Aantal % Aantal % Aantal % Aantal % ³ 2006 3 245 35,7 2 779 30,6 2 226 24,5 636 7,0 149 1,6 37 0,4 13 0,1 9 085 100 29 189 321 2005 3 451 36,1 2 883 30,1 2 328 24,3 711 7,4 144 1,5 37 0,4 14 0,1 9 568 100 30 840 322 2004 2 975 32,4 2 932 31,9 2 380 25,9 684 7,5 159 1,7 36 0,4 14 0,2 9 180 100 31 405 342 Gemiddeld 3 224 34,7 2 865 30,9 2 311 24,9 677 7,3 151 1,6 37 0,4 14 0,1 9 278 100 30 478 328

1 Het gaat hier om de scheidingen waarvan het aantal kinderen gekend is.

2 Het gaat hier om het totale aantal scheidingen. Voor een groot aantal van de scheidingen is het aantal kinderen dus niet gekend.

3 Totaal aantal scheidingen ten opzichte van aantal scheidingen kinderen gekend.

Bron ADSEI – Bevolking en huishoudens. Huwelijken en echtscheidingen. 2009

(48)

Betaalde en ontvangen alimentatie volgens HBE, België, 2006-2008

23

Totale aantal huishoudens Totaal bedrag (in mln. euro)

Ontvangen alimentatie en andere renten

2008 4 569 519 766,6

2007 4 523 391 1 122,2

2006 4 481 808 828,4

Betaalde alimentatie

2008 4 569 519 866,9

2007 4 523 391 906,2

2006 4 481 808 855,5

Bron Budgetenquête, ADSEI, Tabel Inkomsten - huishoudens

(49)

EU-SILC: profiel van de alimentatiegerechtigde (met wanbetaling) en alimentatieplichtige

1. SILC-enquête (DE informatiebron voor onderzoek over inkomen, armoederisico en bestaansonzekerheid)

2. Vragen gesteld over echtscheiding, te betalen en te ontvangen alimentatie, effectief betaalde en ontvangen alimentatie en

zelfs alimentatievergoeding ontvangen via DAVO 3. Jaarlijks worden 6000 gezinnen bevraagd.

4. Op basis van de macro-gegevens kunnen wij ervan uitgaan dat hier 12% echtscheidingen zullen in voorkomen, en dat er 1,2 promille gebruikers van DAVO zullen in voorkomen.

5. SILC-enquête is jaarlijks beschikbaar maar meerdere jaargangen van de enquête kan men ‘poolen’ om de non- respons en misschien ook lege cellen te voorkomen

24

(50)

1. Voorkomen en gemiddelde te betalen en effectief betaalde onderhoudsuitkering

2. Voorkomen en gemiddelde te ontvangen en effectief ontvangen onderhoudsuitkering

3. Ontvangen voorschotten DAVO 4. Jaarlijks beschikbaar

5. Op basis van 2006 en 2009 (2011 kortelings beschikbaar)

25

EU-SILC: profiel van de alimentatiegerechtigde

(met wanbetaling) en alimentatieplichtige

(51)

1. Via wegingscoëfficiënten de enquêteresultaten extrapoleren (‘opblazen’) naar de totale Belgische bevolking

2. Doelgroep bevat beperkt aantal observaties.

Opgevangen door de pooling van 2 jaargangen (2006 en 2009). In rekenmodel voorzien we ook derde

jaargang, 2011.

3. Resultaten dienen geïnterpreteerd te worden als

ramingen (extrapolaties en geen exacte tellingen op basis van administratieve data). Gevoelig, zeker waar de extrapolaties vergeleken worden met exacte

tellingen.

26

EU-SILC: profiel van de alimentatiegerechtigde

(met wanbetaling) en alimentatieplichtige

(52)

27

EU-SILC: Gezinnen met alimentatiegerechtigde kinderen, België, 2006

Bron Eigen berekening op basis van SILC 2006

België

2006 Alimentatie % t.o.v.

totaal

Geen alimentatie

Totaal %

alimentatie ontvangers

Alleenstaande 21 423 10,1 1 489 111 1 510 534 1,4

Koppel jonger dan 65 jaar zonder kinderen 7 594 3,6 752 152 759 746 1,0 Koppel, waarvan tenminste één ouder dan

65 jaar, met kinderen 0 0,0 541 476 541 476 0,0

Andere huishoudens zonder kinderen 4 621 2,2 287 449 292 070 1,6

Eenoudergezinnen 112 959 53,5 123 498 236 459 47,8

Koppel met één kind 16 644 7,9 364 644 381 288 4,4

Koppel met twee kinderen 25 896 12,3 397 835 423 732 6,1

Koppel met drie of meer kinderen 15 813 7,5 194 846 210 659 7,5

Andere huishoudens met kinderen 6 230 2,9 153 175 159 405 3,9

Andere (niet te bepalen) 0 0,0 6 593 6 593 0,0

Totaal 211 178 100,0 4 310 779 4 521 960 4,7

(53)

28

EU-SILC: Gezinnen met alimentatiegerechtigde kinderen, België, 2009

België

2009 Alimentatie % t.o.v.

totaal

Geen alimentatie

Totaal %

alimentatie ontvangers

Alleenstaande 20 358 9,6 158 0067 1 600 425 1,3

Koppel jonger dan 65 jaar zonder kinderen 6 168 2,9 805 826 811 994 0,8 Koppel, waarvan ten minste één ouder dan

65 jaar, met kinderen 1 106 0,5 543 115 544 221 0,2

Andere huishoudens zonder kinderen 1 774 0,8 250 278 252 052 0,7

Eenoudergezinnen 98 553 46,5 154 569 253 124 38,9

Koppel met één kind 29 265 13,8 352 920 382 185 7,7

Koppel met twee kinderen 24 106 11,4 346 105 370 212 6,5

Koppel met drie of meer kinderen 16 800 7,9 240 080 256 881 6,5

Andere huishoudens met kinderen 13 249 6,3 144 281 157 530 8,4

Andere (niet te bepalen) 486 0,2 5 587 6 073 8,0

Totaal 211 865 100,0 4 422 828 4 634 696 4,6

(54)

Alimentatie: een fenomeen voor eenoudergezinnen, 2009

29

0 5000 10000 15000 20000 25000 30000 35000 40000 45000 50000

Alimentatie Geen alimentatie 0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

Alimentatie Geen alimentatie

* Netto persoonlijk inkomen = netto huishoudinkomen Bron Eigen berekening op basis van SILC 2009

(55)

En minder bij de koppels met kinderen, 2009

30

0 25000 50000 75000 100000 125000 150000 175000 200000

Alimentatie Geen alimentatie 0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

Alimentatie Geen alimentatie

•Netto persoonlijk inkomen = netto huishoudinkomen gedeeld door twee.

• Er wordt in deze analyse geen rekening gehouden met ‘andere huishoudens met kinderen’

(56)

EU-SILC: Raming van het % aantal

alimentatiegerechtigde gezinnen geconfronteerd met een wanbetaling, 2006 en 2009

31

2006 2009

Totaal % wanbetalingen 13,3 14,2

% wanbetalingen enkel van toepassing op

gezinnen met kinderen 11 13,2

Bron Eigen berekening op basis van SILC 2006 en 2009

(57)

EU-SILC: Raming van het aantal

alimentatiegerechtigde gezinnen met kinderen

geconfronteerd met een wanbetaling, 2006 en 2009

32 Bron Eigen berekening op basis van SILC 2006 en 2009

1 kind 2

kinderen

3 of meer kinderen

Totaal aantal gezinnen

Totaal aantal kinderen

1 kind 2

kinderen

3 of meer kinderen

Totaal aantal kinderen

Eenoudergezinnen 8 953 3 566 2 880 15 400 24 726 5 359 6 608 2 675 14 642 26 600 Koppels met 1, 2, 3 of

meerdere kinderen 3 295 1 294 300 4 889 6 782 2 752 5 259 2 835 10 846 21 775

Totaal 12 249 4 860 3 180 20 289 31 509 8 111 11 867 5 510 25 488 48 375

(58)

Inkomensprofiel: totaal aantal gezinnen met kinderen geconfronteerd met wanbetaling, naar netto persoonlijk inkomen en kinderen ten laste, België, 2009

33

0%

20%

40%

60%

80%

100%

1 kind 2 kinderen 3 of meer kinderen

€ 1332 per maand of minder €1332-1393 per maand

€1393-1454 per maand €1454-1800 per maand

€1800-2000 per maand €2000 per maand of meer

(59)

34

Inkomensprofiel: totaal aantal gezinnen met kinderen geconfronteerd met wanbetaling, naar netto persoonlijk inkomen en type huishouden, België, 2009

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

Eenoudergezin Koppel met kind Totaal Minder dan € 1332 per maand €1332-1393 per maand

€1393-1454 per maand €1454-1800 per maand

€1800-2000 per maand €2000 per maand of meer

(60)

Armoederisico: totaal aantal eenoudergezinnen naar aantal

kinderen al of niet gerechtigd op alimentatie, % onder of boven de armoedegrens op basis van equivalent netto huishoudinkomen (armoedegrens= 966 euro), België, 2009

35 Bron Eigen berekening op basis van SILC 2009

Alimentatie Geen alimentatie Totaal

1 kind 2 kinderen

3 en meer kinderen

Totaal aantal gezinnen Onder de

armoedegrens 18,6 28,0 25,8 22,8 39,9 38,5 66,5 42,6 32,3 34,0 48,6 34,9

Boven de

armoedegrens 81,4 72,0 74,2 77,2 60,1 61,5 33,5 57,4 67,7 66,0 51,4 65,1

Totaal 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0

(61)

Armoederisico: totaal aantal koppels met kinderen naar aantal kinderen al of niet gerechtigd op alimentatie, % onder of boven de armoedegrens op basis van equivalent netto huishoudinkomen (armoedegrens= 966 euro), België, 2009

36 Bron Eigen berekening op basis van SILC 2009

armoedegrens 6,4 3,5 7,9 5,8 8,6 8,3 15,3 10,2 8,4 8,0 14,8 9,9

Boven de

armoedegrens 93,6 96,5 92,1 94,2 91,4 91,7 84,7 89,8 91,6 92,0 85,2 90,1

Totaal 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0

(62)

Armoederisico: totaal aantal gezinnen met kinderen naar aantal kinderen al of niet gerechtigd op alimentatie, % onder of boven de armoedegrens op basis van equivalent netto huishoudinkomen (armoedegrens= 966 euro), België, 2009

37

Aantal kinderen Aantal kinderen Aantal kinderen

1 2 3 of

meer

1 2 3 of

meer

1 2 3 of

meer

armoedegrens

14,1% 17,7% 16,1% 15,7% 15,1% 11,7% 18,9% 14,8% 14,9% 12,5% 18,6% 14,9%

Boven de armoedegrens

85,9% 82,3% 83,9% 84,3% 84,9% 88,3% 81,1% 85,2% 85,1% 87,5% 81,4% 85,1%

Totaal 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100%

(63)

Armoederisico: totaal aantal gezinnen met kinderen geconfronteerd met een wanbetaling, aantal en % onder en boven de armoedegrens op basis van equivalent netto huishoudinkomen (966 euro), België, 2009

38

1 kind 2 kinderen 3 en meer kinderen Totaal aantal

gezinnen

Aantal % Aantal % Aantal % Aantal %

Onder de armoedegrens 1 864 23,0% 1 438 12,1% 888 16,1% 4 190 16,4%

Boven de armoedegrens 6 247 77,0% 10 429 87,9% 4 622 83,9% 21 302 83,6%

Totaal 8 111 100,0% 11 867 100,0% 5 510 100,0% 25 492 100,0%