Sociologie / Psychologie
Agora
Agora:
• Ontmoetingsplaats oude Griekenland
• Uitwisselen ideeën, informatie en kennis
Thema 1: Mijn ontwikkeling: Spannend!
Sociologie / Psychologie
Thema 2: Voordelen en valkuilen in mijn ontwikkeling Thema 3: Ik heb wel wat te zeggen, maar hoe?
Thema 4: Culturen wereldwijd Titelpagina = kennismaking
Breinbreker Parcours (kennis, …) Eureka Synthese - schema
Pagina 9
• Westerse samenleving: overgangsperiode
• Soms rituelen
Stemmen? – Autorijden? – Jobstudent? – Seks hebben? – Alcohol?
Sociologie / Psychologie
WHO
• Periode
• Tussen 10 en 20 jaar
Sociologie / Psychologie
VS
• Periode
• Tussen 13 en 24 jaar
Thema 1: Mijn ontwikkeling: Spannend!
Hoofdstuk 1: Ze noemen mij adolescent
Hoofdstuk 2: Mijn plaats nu in mijn levensloop Stap 1: Culturele overgangsrituelen
Stap 2: Verwachtingen volwassenen
Stap 3: Lichamelijk ontwikkeling en fysieke rijping Stap 4: Denkvermogen en cognitieve evolutie
Stap 5: Socio-emotionele ontwikkeling
Stap 6: Einde adolescentie: volwassenheid
Het verhaal van maraké
Lees het verhaal.
Duid het belangrijkste aan.
Vul de vragen in (potlood)
Stap 1: Culturele overgangsrituelen
Het verhaal van maraké
• Wajana-indianen
• Inwijdingsfeest
= overgang kind/volwassen
• Jongens en meisjes
• 10-12 jaar
• Wespenproef
• Jongen: als hij huwbaar is
• Meisje: bij eerste menstruatie
Stap 1: Culturele overgangsrituelen
Stap 1: Culturele overgangsrituelen
Wajana-indianen Bij ons
- tussen 10 en 12 jaar
- op 12-14 jaar als de jongen huwbaar wordt
- Bij de menarche van het meisje
- op 12 jaar of later (in functie van de geloofsovertuiging - De volwassenheid bereiken we pas op 20 of 24 jaar?
Fysieke proeven bij het verlaten van de
kindertijd: de mierenproef en de wespenproef Ritueel afhankelijk van de geloofsovertuiging/
levensbeschouwing:
- plechtige communie/vormsel;
- lentefeest, bar mitswa en bat mitswa …
Stap 1: Culturele overgangsrituelen
Wajana-indianen Bij ons
- Wajana jongeren moeten tonen dat ze zelfstandig de lasten van de volwassenheid aankunnen; het gaat om het fysieke aspect en het doorzettingsvermogen. Ze moeten hun vrouwtje en mannetje kunnen staan in de samenleving.
- Zowel bij meisjes als jongens is
huwbaarheid (= kinderen kunnen krijgen en grootbrengen) een criterium. Ze kennen duidelijke criteria om als volwassen
beschouwd te kunnen worden.
Bij ons kun je nog niet zelfstandig leven op het moment van je
overgangsritueel (geen arbeid, geen financiële zelfstandigheid
…). De huwbaarheid wordt
uitgesteld, ook als het lichaam daar al klaar voor is en
voldoende gerijpt is.
Stap 1: Culturele overgangsrituelen
DVD Daens
https://www.youtube.com/watch?v=lyHB kNvs7Ag
DVD Bangladesh
https://www.youtube.co m/watch?v=axr-
d6Ag3cU
Overgangsrituelen in 2 andere culturen:
• Naam
• Gemeenschap/cultuur
• Leeftijd
• Handelingen
• Personen en voorwerpen
Stap 1: Culturele overgangsrituelen
Stap 1: Culturele overgangsrituelen
Naam Gemeenschap Leeftijd
Bat/Bar Mitswa Jodendom Meisjes: 12 jaar
Jongens: 13 jaar Handelingen Personen of voorwerpen – Jongens lezen de Thora in het
Hebreeuws.
– Meisjes lezen een stukje uit de Thora of houden een toespraak.
– F, cadeaus krijgen, eten, de Hora dansen
– Het ritueel vindt plaats in de synagoge, samen met de andere gelovigen.
– De Thora om uit voor te lezen
Stap 1: Culturele overgangsrituelen
Naam Gemeenschap Leeftijd
een quinceañera Spaanstalige
gemeenschap Meisjes: 15 jaar Handelingen Personen of voorwerpen – een receptie met dansfeest
– een mis in een kerk – de vader
– een nieuwe jurk
– la última muñeca (de laatste pop) als cadeau aan jongere zusjes of nichtjes
– de eerste schoenen met hakken
DVD Quinceanera
https://www.youtube.com/watch?v=wuOX8G4OPDM
Stap 1: Culturele overgangsrituelen
Naam Gemeenschap Leeftijd
Studentendoop Studentenclub Start Hoger Onderwijs (18 jaar)
Handelingen Personen of voorwerpen Leuke maar ook mentaal/fysieke
beproevingen uitvoeren - Leiding van de studentenvereniging - Medeschachten
Functie van rituelen:
• bepaalde handelingen
• van generatie op generatie doorgegeven Helpen om het leven
• te ordenen
• betekenis te geven
Stap 1: Culturele overgangsrituelen
Uitstellen volwassenheid
• leeftijd waarop je volwassen beschouwd wordt
• verwachtingen
• privileges
Westerse uitvinding
• complexere maatschappij langere tijd
• cultuurpuberteit
Stap 1: Culturele overgangsrituelen
Stap 1: Culturele overgangsrituelen
Naam Gemeenschap Leeftijd
Vlaamse gemeenschap
Handelingen Personen of voorwerpen
Toepassen op jezelf
Thema 1: Mijn ontwikkeling: Spannend!
Hoofdstuk 1: Ze noemen mij adolescent
Hoofdstuk 2: Mijn plaats nu in mijn levensloop Stap 1: Culturele overgangsrituelen
Stap 2: Verwachtingen volwassenen
Stap 3: Lichamelijk ontwikkeling en fysieke rijping Stap 4: Denkvermogen en cognitieve evolutie
Stap 5: Socio-emotionele ontwikkeling
Stap 6: Einde adolescentie: volwassenheid
Stap 2: Verwachtingen volwassenen
Welke ontwikkelingstaken horen bij welke leeftijd?
Stap 2: Verwachtingen volwassenen
Wat verwachten volwassenen van jou?
1 a – 2 c – 3 b – 4 e - 5 d
Stap 2: Verwachtingen volwassenen
Wat verwachten volwassenen van jou?
Stap 2: Verwachtingen volwassenen
Wat verwachten volwassenen van jou?
DVD Van rups tot vlinder
https://www.youtube.com/watch?v=Lv1xkcTCfjY Learningapps:
Theorie – Marieke – Jasper - Chelsey
Stap 2: Verwachtingen volwassenen
Robert James Havinghurst (1900 – 1991) - analyse van gedrag verlangd om naar volgende levensloopfase te gaan
- Amerikaanse populatie westerse wereld
- ‘development tasks’ =
ontwikkelingstaken = opeenvolgende opdrachten specifiek zijn voor de
levensloopfase
Stap 2: Verwachtingen volwassenen
Robert James Havinghurst (1900 – 1991) drie voedingsbodems voor die taken:
• taken die vooral komen uit de fysieke rijping van elk van ons;
• taken die het gevolg zijn van cultureel- maatschappelijke druk;
• taken die afgeleiden zijn van de
persoonlijke waarden en normen van het individu.
Stap 2: Verwachtingen volwassenen
Nina Derwael
• Goud
• Brug met ongelijke leggers
DVD Nina Derwael
https://www.youtube.com/watch?v=7j55xV R0ueA
Stap 2: Verwachtingen volwassenen
Ontwikkelingstaken op weg naar volwassenheid:
- Taken
- Bepaalde maatschappij en cultuur
- Personen van opeenvolgende leeftijdsperiode - Uitvoeren
Stap 2: Verwachtingen volwassenen
Vraag van de cultuur op weg naar volwassenheid:
- Aanvaardbare manier van omgaan met elkaar - Keuze over opleiding of hobby
- Verantwoordelijkheid opnemen voor milieu, samenleving, …
Stap 2: Verwachtingen volwassenen De keuze van Casper
Natuur Omgev.
10 jaar
Getalenteerde danser
Prestigieuze balletopleiding 12 uur per week dansen Gastgezin
Hoogbegaafd
Met zijn verstand controleren wat zijn voeten moeten doen
x x x x
x x x
Stap 2: Verwachtingen volwassenen De keuze van Casper
Waarom zegt de mama: “We hebben een dochter van 18 die aan de Universiteit Gent begint. Dan op kot gaan, is geen
verrassing. Maar bij een kind van 10 is het aanpassen.”? Leg dit uit aan de hand van de verwachtingen van Havininghurst.
Development tasks zijn ontwikkelingstaken. Dit zijn opdrachten specifiek voor een levensloopfase. Op kot gaan hoort ‘normaal’
bij de leeftijd van 18 jaar maar niet bij de leeftijd van 10 jaar.
Het is heel bijzonder dat Casper als 10-jarige op kot gaat.
Stap 2: Verwachtingen volwassenen Adolescentie:
• Adolescere = opgroeien, volwassen worden
• Alle domeinen van ontwikkeling (verder)
Stap 2: Verwachtingen volwassenen Fasen in adolescentie
Vroeg adolescentie (10 tot 14 jaar) cursus aanpassen!
• Privileges willen
• Verantwoordelijkheid niet willen Midden adolescentie (14 tot 17 jaar)
• Privileges verantwoordelijkheid Laat adolescentie (17 tot 20 jaar)
• Meer verantwoordelijkheid volwassenheid Voorbeelden p 20 - 21
1 c – 2 a – 3 b
Stap 2: Verwachtingen volwassenen Fasen in adolescentie
• Vroeg adolescentie (10 tot 14 jaar)
• Midden adolescentie (14 tot 17 jaar)
• Laat adolescentie (17 tot 20 jaar)
Ontwikkelen = levenslang
Stap 2: Verwachtingen volwassenen Ontwikkelingstaken in adolescentie
• Vroeg adolescentie (10 tot 14 jaar)
• Lichamelijke ontwikkeling
• Psychoseksuele ontwikkeling
• Losmaking van ouders
• Midden adolescentie (14 tot 17 jaar)
• Experimenteren met keuzemogelijkheden
• Exploratie en zelfontplooiing
• Laat adolescentie (17 tot 20 jaar)
• Verplichtingen tov maatschappij en persoonlijke relaties
Stap 2: Verwachtingen volwassenen
Ontwikkelingsdomeinen in alle leeftijdsfasen
• Fysieke ontwikkeling
• Socio-emotionele ontwikkeling
• Cognitieve ontwikkeling
• Morele ontwikkeling
Stap 2: Verwachtingen volwassenen
Ontwikkelingsdomeinen in alle leeftijdsfasen
• Fysieke ontwikkeling
• Fysieke opbouw en rijping van lichaam
• Ontwikkeling behoefte aan eten, drinken en slapen
• Psychomotorische ontwikkeling: coördinatie van
bewegen, het evenwicht, de fijne en grove motoriek
Stap 2: Verwachtingen volwassenen
Ontwikkelingsdomeinen in alle leeftijdsfasen
• Fysieke ontwikkeling
• Socio-emotionele ontwikkeling
• De manier waarop mensen met elkaar omgaan
• De manier van emotioneel ervaren
• Cognitieve ontwikkeling
• De ontwikkeling van verstandelijke vermogens
• Connaître = weten, kennen
• Morele ontwikkeling
• Besef van goed en kwaad
• Handelen naar dat besef
• 4dejaar
Stap 2: Verwachtingen volwassenen Welke ontwikkelingsdomein?
Oefening p 23