Voordeel voor bijna alle telefoongebruikersVoordeel voor bijna alle telefoongebruikers 7

N

IEUWS

-

E N P U B L I C AT I E B L A D VA N DE

O

NAFHANKELIJKE

P

O S T E N

T

E L E C O M M U N I C AT I E

A

U TO R I T E I T

2

INVOERING NIEUWE

TELECOMMUNICATIEWET STELT

OPTA VOOR PROBLEEM

4

PTT POST MAG

‘OTTO-CONSTRUCTIE’ NIET MEER TOEPASSEN

6 KPN TELECOM VERLAAGT HUURLIJNTARIEVEN

8

NMT-ABONNEES KUNNEN KIEZEN UIT VERSCHILLENDE

GSM-AANBIEDINGEN

10

EUROPESE

ONTWIKKELINGEN

12 NUMMERBEHEER NU EN VOOR DE TOEKOMST: DE SPECIALE TOEGANGSCODES

September 1998 -nr.

7

KPN Telecom moet met een voorstel komen voor aan-zienlijk lagere telefoontarieven per 1 januari 1998. De gesprekskosten voor lokaal bellen moeten met een kwart omlaag en de kosten voor interlokaal bel-len in drie jaar tijd met een derde. Dit zijn de belangrijkste conclusies van het OPTA-college, dat alle KPN-tarieven voor spraaktelefonie heeft beoor-deeld op kostenoriëntatie. OPTA heeft naast de taak om concurrentie te bevorderen in de telecommarkt, de plicht de tarieven van de dominante marktpartij te beoordelen op basis van Europese en nationale regelgeving.

Kostenoriëntatie is het uitgangspunt, dat wil zeggen de werkelijk gemaakte kosten plus een redelijk rendement. Bij de beoordeling van de tarieven is een doorslaggevend criterium of er op de desbetreffende markt sprake is van concurrentie. Op het gebied van nationaal en lokaal tele-foneren is dat nog nauwelijks het geval. Aangezien op het

Voordeel voor bijna alle telefoongebruikers

gebied van internationaal telefoonverkeer al voldoende concurrentie bestaat, doet OPTA geen uitspraken over de tarieven voor internationaal bellen. Hier heeft concurren-tie al voor lagere tarieven gezorgd. Mede op verzoek van de Europese commissie heeft OPTA de tarieven voor bellen van een vaste aansluiting naar een mobiel toestel onder-zocht en geconcludeerd dat die te hoog zijn. Die tarieven moeten met 10 tot 15% omlaag.

Het abonnementstarief voor de gewone telefonie blijft onveranderd. Ook de tariefpakketten Belbudget (voor wei-nigbellers) en Belplus (voor veelbellers) hoeft KPN niet te wijzigen. Het college heeft geoordeeld dat deze pakketten de mededinging niet verstoren. Naast de genoemde tariefsverlagingen heeft het college geoordeeld dat het ISDN-abonnement niet langer onder de kostprijs mag wor-den aangebowor-den. Het abonnement moet een kwart duurder worden. Ook mag KPN geen gratis ISDN-aansluitingen meer weggeven. Het college van OPTA heeft KPN uitgeno-digd om binnen vier weken met een tariefvoorstel te komen. OPTA zal het voorstel beoordelen en kan als het niet voldoet aan de eisen, KPN een zogenoemde aanwij-zing geven. KPN Telecom kan daartegen bezwaar en beroep in twee instanties aantekenen. De nieuwe tarieven moeten op 1 januari 1999 ingaan.

OPTA heeft het oordeel gebaseerd op een intensief onder-zoek waarbij ook de verschillende partijen in de markt zijn betrokken. Die hebben gereageerd op het consultatiedocu-ment dat OPTA op 25 februari 1998 heeft gepubliceerd. Daarin staat al uitgebreid beschreven hoe OPTA van plan was de tarieven te gaan beoordelen.

NA DE CONCURRENT, NU DE CONSUMENT

Bij de beoordeling heeft het college de belangen afgewogen van consumenten, concurrenten en KPN.

De consument is gebaat bij lage tarieven, maar die moeten ook weer niet zo laag zijn dat concurren-ten van KPN geen kans krijgen om op de

markt te komen. Daarom is bij het tarief voor nationaal telefoneren gekozen voor een

over-gangsperiode van drie jaar. Voor con-currenten moe-ten de KPN-tarieven niet te laag zijn, maar voor deze bedrijven zijn vooral de

interconnectie-tarieven van belang. Over de intercon-nectietarieven van KPN heeft het college van OPTA al op 1 juli een uitspraak gedaan, waarbij de tarieven ingrijpend zijn verlaagd. Voor nieuwe marktpartijen met een eigen net of een net in aanleg is het ook belang-rijk dat de abonnementstarieven kostengeoriënteerd zijn. Per 1 juli 1998 heeft KPN de abonnementstarieven ver-hoogd en de gesprekskosten verlaagd, de zogenoemde her-balancering. KPN tenslotte heeft recht op het behalen van een redelijk rendement, een redelijke winst. Dat garan-deert continuïteit voor nieuwe investeringen. Om over het redelijk rendement een uitspraak te kunnen doen, heeft OPTA een uitgebreide marktanalyse gemaakt en financiële deskundigen en beursanalisten geraadpleegd. Het oordeel is gebaseerd op kosten en opbrengsten van telefonie over 1997 en de ontwikkelingen in 1998. In de uitgebreide, inmiddels openbare, versie van het oordeel is uiteengezet welke methoden zijn gebruikt bij het vaststellen van de normrendementen voor de verschillende deelmarkten. Het risicoprofiel van het aanbieden van verschillende diensten speelt daarbij een belangrijke rol. In beginsel geldt: hoe

De huidige praktijk wijst overigens ook al uit dat OPTA als gevolg van beperkte capa-citeit, onder het nu geldende wettelijke regime niet altijd binnen de gestelde wet-telijke termijnen haar taken kan uitvoeren. Voor de nabije toekomst neemt deze ver-traging toe. Vooral daar waar gaat het om de nieuwe taken en deskundigheden van OPTA die voortvloeien uit het wetsontwerp Telecommunicatiewet.

OPTA wordt grotendeels bekostigd uit

Invoering nieuwe Telecommunicatiewet stelt

Marktpartijen ontvingen onlangs een brief van het college van OPTA met hierin aandacht voor de Telecommunicatiewet en de gevolgen van deze nieuwe wet. Naar verwachting treedt de Telecommunicatiewet in het vierde kwartaal van dit jaar in werking. Gezien de hoeveelheid nieuwe taken die OPTA erbij krijgt met de komst van deze nieuwe wet, meldt het college dat de wachttijden voor de verschillende diensten van OPTA zoals het beslechten van geschillen, registraties

Het OPTA oordeel over de telefoontarieven van KPN is gebaseerd op Europese en nationale richtlijnen. Het betreft de Richtlijn van de Raad van 28 juni 1990, betreffende de totstand-brenging van de interne markt voor telecommunica-tiediensten door middel van tenuitvoerlegging van Open

Network Provision. (90/387 EEG) Daarnaast is van toe-passing bijlage 1 van de richtlijn 97/51 (die in de plaats komt van bijlage 2 van richtlijn 90/387) In deze bijlagen komen de begrippen kostenoriëntatie en redelijk rendement aan de orde. In bijlage 1 staat onder meer:

...Tariffs must be based on objective criteria and, until such time as competition becomes effective in keep-ing down prices for users, must in principle be cost oriented...

Over redelijk rendement zegt bijlage 1:

...Any charge for access to network resources or servi-ces must comply with the principles set out above

and with the competition rules of the Treaty and must also take into account the principle of fair sharing in the global cost of the resources used, the need for a reasonable level of return on investment and where appropriate, the financing of universal ser-vice in accordance with the interconnection Directive.

OPTA voor probleem

heffingen. Deze worden vastgesteld door de minister van Verkeer en Waterstaat, op basis van een door de minister goed te keuren begroting. Met het oog op de genoemde toename van het aantal taken spreekt het college al langere tijd met het ministerie over een aangepaste begroting. Maar zelfs al zou het ministerie nog deze maand de OPTA-begroting goedkeuren, dan is het onmogelijk voor de inwerkingtreding van de Telecommunicatiewet de

noodzake-lijke deskundigen aan te trekken. Sollicitatieprocedures kosten tijd en opzegtermijnen kunnen tot drie maanden oplopen. OPTA had gehoopt tijdig met het aantrekken van versterking te kunnen beginnen. Nu is echter besloten dat aller-eerst een onafhankelijk onderzoeksbureau op korte termijn een onderzoek uitvoert naar de bij het takenpakket van OPTA passende middelen.

Toch zal OPTA alles in het werk stellen om

direct na het goedkeuren van de begroting de nieuwe wettelijke taken uit te voeren. Maar enige vertraging is niet meer te voor-komen. Aan welke taken of werkzaamheden voorrang wordt gegeven, kan het college op dit moment nog niet aangeven. Per taak zal een prioriteitsstelling plaats-vinden. Zodra er meer duidelijkheid komt in de situatie ontvangen de betrokken partijen daarover informatie. K hoger het risico, hoe hoger het redelijk rendement is.

Deze normen maken het KPN mogelijk een rendement te behalen dat niet lager ligt dan wat gebruikelijk is bij Telecombedrijven in andere landen en wat investeerders eisen. Bij het definiëren van het begrip redelijk rendement heeft OPTA nauw samengewerkt en overeenstemming bereikt met de NMa, de Nederlandse Mededingingsautoriteit.

Voor lokaal bellen vindt OPTA een rendement van 13,2% redelijk. Dit betekent dat het tarief met 25% verlaagd moet worden. Een normrendement van 14% op interlokaal bellen leidt tot een tariefsverlaging van 30%. Het rende-ment op het abonnerende-ment van KPN is 13,2%, wat OPTA als redelijk beoordeelt. Dit tarief verandert dan ook niet. Het is niet de bedoeling dat OPTA in de toekomst rendements-regulering zal toepassen. Net zoals dat bijvoorbeeld in Engeland is gebeurd zal na de eenmalige ijking van de tarieven, een systeem van tariefplafonds (pricecaps)

worden gehanteerd, een systeem waarvoor ook KPN zich heeft uitgesproken.

GEVOLGEN VOOR DE TELEFOONREKENING

De meeste Nederlandse telefoonabonnees zullen na invoe-ring van de nieuwe tarieven een lagere rekening krijgen. Zelfs een rekening die lager is dan voor de herbalancering van juli dit jaar. ISDN gebruikers krijgen een hogere nota dan nu, maar waarschijnlijk niet hoger dan de rekening van voor 1 juli 1998. Aangezien ISDN-gebruikers meestal veel (lokaal) bellen kunnen zij ondanks de verhoging van het abonnement profiteren van de tariefswijziging, want ook de gesprekstarieven van ISDN gaan net als de gewone gesprekstarieven omlaag.

Zakelijke gebruikers profiteren uiteindelijk het meest: al per 1 juli hadden veelbellers een voordeel, dat wordt nu nog groter. K

Het College van Beroep voor het Bedrijfs-leven (CBB) heeft op 17 juli 1998 het beroep van PTT Post tegen de beslissing van de minister van Verkeer en Waterstaat over de zogenoemde OTTO-constructie ongegrond verklaard. Het CBB deed daar-mee uitspraak in een sinds 1995 slepen-de procedure over het gebruik van slepen-de OTTO-constructie door PTT Post.

De OTTO-constructie houdt in dat PTT Post voor het vervoer van postorderpakjes geen vervoersovereenkomst sluit met het post-orderbedrijf zelf, maar met iedere individu-ele klant van dat bedrijf. Het voordeel voor het postorderbedrijf is dat geen BTW wordt geheven over het vervoer van pakjes voor individuele klanten. De tarieven die PTT in rekening brengt voor het vervoer zijn ech-ter niet de tarieven voor individueel ver-voer. Op de tarieven wordt namelijk een aanzienlijke korting verleend, gebaseerd op het totale vervoer van pakjes voor alle klanten van het postorderbedrijf. De minis-ter meende dat PTT Post moest kiezen: of de OTTO-constructie toepassen of kortingen geven aan het postorderbedrijf. Door toe-passing van kortingen samen met de BTW vrijstelling treedt een ontoelaatbare

ver-storing van de concurrentieverhoudingen op het gebied van postordervervoer op.

GEWRAAKTE HANDELWIJZE

Al op 10 februari 1995 oordeelde de minis-ter dat de gewraakte handelwijze van PTT Post in strijd was met de wet. In juli 1995 gaf de minister PTT Post dan ook een aan-wijzing de handelwijze te staken. Op 18 september 1996 oordeelde het CBB dat deze beslissing van de minister op een onvoldoende feitelijke grondslag berustte. De beslissing had alleen mogen worden genomen wanneer er voldoende inzicht bestond in de mate waarin het evenwicht op de markt door de manier van werken van PTT Post was verstoord. Dit inzicht ontbrak op dat moment naar mening van het CBB. Er moest opnieuw worden beslist. Hierop heeft de minister onderzoek laten uitvoeren naar de marktverstoring. Mede op basis van de uitkomsten van dit onder-zoek heeft de minister op 14 juli 1997 opnieuw besloten dat PTT Post moest stop-pen met de werkwijze. Ondertussen had de rechter wel op verzoek van PTT Post het besluit van de minister geschorst voor bestaande overeenkomsten. Nu heeft het CBB dan definitief geoordeeld dat op 14 juli 1997 inderdaad voldoende inzicht bestond dat PTT Post de concurrentie ver-stoort en dat het besluit van 14 juli 1997 in stand kan blijven

PTT Post heeft inmiddels aan OPTA laten weten dat zij gevolg geeft aan de uit-spraak van het CBB. Het college zal erop toezien dat de toepassing van de ‘OTTO-constructie’ in combinatie met het geven van kortingen vanaf 17 september 1998 door PTT Post in contracten achterwege wordt gelaten. K

De afdeling communicatie van OPTA streeft ernaar zo veel mogelijk nieuwsberichten en documenten via de website (www.opta.nl) ter beschik-king te stellen, zo mogelijk direct na openbaarmaking. Communicatie via de website heeft grote voordelen, zowel voor OPTA zelf als voor de geïnteres-seerden en marktpartijen. Via de web-site is het mogelijk op de snelst mogelijke manier in het bezit te komen van publicaties, zoals consultatiedocumenten, oordelen, beslissingen en persberichten.

PTT Post mag

EnerTel vond de eerdere beslissing van OPTA niet ver genoeg gaan. Wat betreft de ontbundelde toegang tot het aansluitnet had OPTA volgens EnerTel direct aan KPN Telecom moeten opleggen dat KPN die ontbundelde toegang binnen een bepaalde termijn en tegen een bepaalde prijs zou moeten leveren. De bij het besluit voorlo-pig opgelegde interconnectietarieven zouden volgens EnerTel om verschillende redenen lager moeten zijn. KPN Telecom vond de eerdere beslissing van OPTA te ver gaan. Daar waar het gaat om de ontbun-delde toegang had OPTA moeten besluiten dat KPN Telecom die op dat moment juist nog niet hoefde te leveren. De intercon-nectietarieven hadden volgens KPN om verschillende redenen hoger moeten zijn.

REFERENTIE-AANBOD

In de recente beslissing handhaaft het college het besluit over de ontbundelde toegang tot het aansluitnet. In dit besluit had het college vastgesteld dat KPN voor

1 februari 1998 een openbaar referentie-aanbod voor bijzondere toegang tot het aansluitnet moest doen. KPN Telecom heeft dit referentie-aanbod inmiddels gedaan. Het aanbod is onderdeel van een onlangs door het college over deze vorm van toe-gang gehouden marktconsultatie die op 1 augustus is afgerond. Het college inven-tariseert momenteel de tijdens de consul-tatie ingebrachte reacties. Het ligt in de bedoeling dat vervolgens richtsnoeren voor ontbundelde toegang worden opgesteld. Deze richtsnoeren bevatten uitgangspunten waarbinnen het college de redelijkheid van verzoeken om deze vorm van bijzondere toegang beoordeelt. Het college oordeelt overigens in de recente beslissing wel dat KPN Telecom nu al verplicht is deze vorm van toegang tot het aansluitnet te leveren als daar een redelijk verzoek toe wordt gedaan.

NIEUWE TARIEVEN

Het college vindt dat KPN in plaats van de

eerder opgelegde voorlopige interconnec-tietarieven de sinds 1 juli 1998 vastgestel-de tarieven moet hanteren. Hiermee heeft het college deze tarieven voor het eerst bindend opgelegd in een geschil. Daar deze nieuwe tarieven lager zijn dan de eerdere tarieven, moet KPN Telecom met EnerTel het te veel betaalde verrekenen. Inmiddels hebben KPN Telecom en EnerTel OPTA laten weten dat zij onderhandelen over de interconnectietarieven. Zowel KPN Telecom als EnerTel hebben OPTA daarbij gevraagd vooralsnog af te zien van het voornemen de beslissing over de intercon-nectietarieven af te dwingen. Het college van OPTA heeft naar aanleiding van die verzoeken vastgesteld dat van een geschil tussen EnerTel en KPN nu kennelijk geen sprake meer is. Het college heeft het geschildossier om die reden dan ook gesloten. EnerTel heeft inmiddels laten weten het met dit laatste niet eens te zijn. KPN heeft tegen de beslissing op haar bezwaarschrift een beroep ingesteld bij de Rechtbank, sector Bestuursrecht in Rotterdam. De gronden van het beroep zijn nog onbekend.

De tekst van het besluit van OPTA, ontdaan van de bedrijfsvertrouwelijke gegevens, is openbaar. U kunt de tekst aanvragen bij drs. W.G.B.M. de Natris, afdeling Interconnectie en Bijzondere Toegang, telefoon (070) 315 35 34 (of via e-mail W.deNatris@opta.nl). K

Tot voor kort was het mogelijk via een bon in

Connecties allerhande

informatie aan te vragen, die vervolgens per post werd toegestuurd. Door de enorme vraag naar infor-matie en de beperkte

bezetting van de afdeling communicatie leidt dat tot onaanvaardbare wacht-tijden. Via de website kunnen we toch de nood-zakelijke service bieden en zijn er geen wachttijden. Bijzondere documenten zoals het OPTA-jaarverslag en de concessierapporta-ges van KPN zijn natuurlijk wel bij OPTA te bestellen. De ervaring heeft geleerd dat het bedrijfsleven in de Telecommunicatiesector over het algemeen beschikt over toegang tot Internet en ook regelmatig onze website bezoekt.

Voor OPTA reden temeer om dit medium steeds meer te gaan gebruiken. Op dit moment werkt OPTA aan een volledige renova-tie van de site zodat informatie en documenten (nog) makkelijker te vinden en te raadplegen zijn. Het vernieuwen van de Internetsite was ook nodig omdat OPTA sinds juli dit jaar een andere organisatiestructuur heeft. Het is de bedoeling dat de vernieuwde OPTA-website nog deze maand op Internet verschijnt. K

Steeds meer informatie via website

Beslissing op bezwaar in

EnerTel interconnectiegeschil

Het college van OPTA nam op 15 juli een beslissing op door EnerTel en KPN Telecom ingediende bezwaren. Deze bezwaren richtten zich tegen de uit-spraak die OPTA op 17 december 1997 deed in het interconnectiegeschil tussen beide partijen. De beslissing houdt in dat OPTA het besluit over de ontbundelde toegang tot het

De genoemde partijen hebben in de bezwaarprocedures onder andere aange-voerd dat het behandelen van interconnec-tiegeschillen een van de belangrijkste taken van OPTA is. Dan mag het volgens die partijen niet zo zijn dat zij voor die behandeling afzonderlijk moeten betalen, naast de bedragen die zij al hebben betaald voor toezicht en infrastructuurver-gunningen. Het college stelde echter dat de wet nu eenmaal voorziet in een afzon-derlijke kostenvergoeding voor intercon-nectiegeschillen. Het college oordeelde de

College van OPTA verklaart bezwaar nota’s inte

Het college van OPTA heeft ingestemd met door KPN Telecom vastgestelde tarieven voor huurlijnen. Met ingang van 1 oktober 1998 verlaagt KPN de tarieven van nationale digitale huur-lijnen met 3,3 tot 15,5% (afhankelijk van de capaciteit). Ook de tarieven voor internationale digitale verbindin-gen van het ‘multilink’-type gaan omlaag. De tarieven van analoge huurlijnen, zowel nationaal als internationaal, blijven ongewijzigd. Kerktelefonie wordt gemiddeld 3% duurder.

KPN Telecom is wettelijk verplicht kosten-georiënteerde tarieven voor huurlijnen vast te stellen. Bij de vaststelling van de tarie-ven moet KPN gebruik maken van een door OPTA goedgekeurd kostentoerekeningssys-teem. OPTA verleende deze goedkeuring in oktober vorig jaar aan een systeem dat geschikt is om de kostenoriëntatie van de tariefelementen van alle huurlijntypen te

beoordelen. Dit was met een in 1995 tijde-lijk goedgekeurd systeem nog niet mogetijde-lijk. KPN Telecom hanteert drie tariefelementen voor huurlijnen: een eenmalig aansluit-tarief, een vast maandtarief afhankelijk van de afstandklasse en een kilometer-afhankelijk tarief.

Het ministerie van Verkeer en Waterstaat beoordeelde in juli 1996 voor het eerst de huurlijntarieven van KPN Telecom op kostenoriëntatie. Tarieven, die met percen-tages variërend van 5 tot 45% werden ver-laagd, waren toen kostengeoriënteerd. De nieuwe beoordeling door OPTA is wettelijk

KPN Telecom verlaagt huurlijnta

in rekening gebrachte kosten bovendien niet onredelijk nu salariskosten van mede-werkers van OPTA niet in rekening zijn gebracht. Wel heeft het college met betrekking tot het interconnectiegeschil Telfort/KPN een aantal andere posten, die ten onrechte waren opgevoerd, in minde-ring gebracht op de nota’s in dat geschil. EnerTel, KPN en Telfort kunnen tegen de beslissingen van het college beroep instel-len bij de Rechtbank, sector Bestuursrecht, van Rotterdam. K

rconnectiegeschillen gedeeltelijk ongegrond

rieven

voorgeschreven. Toetsing op kosten-oriëntatie vindt elke drie jaar plaats. Na de goedkeuring van het kostentoerekenings-systeem bood KPN Telecom op 29 april een eerste overzicht van kosten en opbreng-sten van de verschillende soorten huurlijn-typen en een tariefvoorstel aan OPTA aan. Het voorstel hield onder meer in:

Kverhoging van de tarieven van enkele typen nationale analoge huurlijnen Klevering van nationale digitale

huurlij-nen in de kwaliteitsklasse van tenminste ‘Digistream’ tegen de bestaande tarieven van ‘standaard’ digitale huurlijnen Kverlaging van de tarieven van

internatio-nale digitale huurlijnen (type ‘multilink’) en

Kop termijn beëindiging van de levering van nationale analoge huurlijnen in de afstandscategorie 1-10 km of hoger en digitale huurlijnen met een capaciteit kleiner dan 64 kbit/s (type ‘DigiLine’).

EUROPESE REGELS

Op 15 juli gaf OPTA haar oordeel over het door KPN Telecom ingediende voorstel. Het college was het niet eens met de ver-hoging van de tarieven van analoge huur-lijnen, met uitzondering van kerktelefonie. Het in het boekjaar 1997 behaalde

rendement rechtvaardigde geen verhoging. Het college kon ook niet instemmen met de beëindiging van de levering van natio-nale analoge huurlijnen van de afstands-categorieën 1 kilometer of hoger. Europese regels schrijven de lidstaten voor welke typen huurlijnen tenminste moeten worden geleverd. Deze regels maken het overigens mogelijk de lijst van verplicht te leveren huurlijntypen aan te passen aan nieuwe technische ontwikkelingen en veranderin-gen in de marktvraag. De tarieven van kerktelefonie zijn, ondanks de verhoging met 3%, in verhouding tot de kosten te laag. Een grotere verhoging zou KPN Telecom vrijstaan. KPN Telecom beperkt echter de verhoging om maatschappelijke redenen tot 3%.

In het oordeel is eveneens bepaald dat binnen drie maanden nadat het oordeel aan KPN Telecom is medegedeeld een onderbouwing van de kortingsregeling aan OPTA moet worden voorgelegd. De onder-bouwing moet duidelijkheid verschaffen over de kostenvoordelen die aan de kor-tingsregeling ten grondslag liggen. Een afschrift van de voor openbaarmaking bewerkte versie van het oordeel kunt u vinden op de OPTA-website (www.OPTA.nl). Na het oordeel van 15 juli kreeg KPN

KPN Telecom sluit per 1 oktober 1999 haar NMT-netwerk (het analoge mobie-le netwerk, vroeger bekend als ATF3). De verwachting is dat abonnees met een NMT abonnement overstappen naar een GSM abonnement. Oorspronkelijk was KPN van plan haar NMT klanten rechtstreeks een gunstig aanbod te doen voor een overstap naar GSM. Na overleg met OPTA heeft KPN Telecom besloten hiervan af te zien.

De minister van Verkeer en Waterstaat heeft onlangs besloten alle frequenties die nu nog gebruikt worden voor de NMT-dienst, beschikbaar te stellen voor de GSM dienstverlening. Uiterlijk 31 december 1999 moeten al deze frequenties door KPN Telecom worden ingeleverd. KPN Telecom zal daarom per 1 oktober 1999 haar NMT netwerk sluiten. In het verleden bood het bedrijf NMT aan als concessiedienst. Vanaf 1 januari 1996 biedt KPN vrijwillig NMT aan. Hoewel het gaat om een vrijwillig aanbod zijn er wettelijke bepalingen van toepassing op deze aanbieding waaronder de bepaling die misbruik van voorkennis verbiedt. Deze bepaling staat in paragraaf 6.7 van het Besluit algemene richtlijnen telecommunicatie en is daarin opgenomen om oneerlijke concurrentie te voorkomen. De bepaling houdt in dat KPN Telecom kennis verkregen bij het aanbieden van NMT niet mag gebruiken voor de uitoefe-ning van andere activiteiten. Het aanbie-den van GSM is een andere activiteit dan het aanbieden van NMT. Het college van OPTA is dan ook van mening dat er sprake zou zijn van misbruik als KPN Telecom de NMT bestanden exclusief zou gebruiken om klanten voor haar eigen GSM-aanbod te werven.

AANWIJZINGSOVERLEG

KPN Telecom leek in eerste instantie het voornemen te hebben om haar NMT klan-ten direct een aanbod te doen om over te stappen naar haar eigen GSM. Dit was voor het college reden KPN Telecom te informe-ren over het feit dat er sprake is van mis-bruik wanneer KPN haar klantenbestand exclusief gebruikt. Het bedrijf deelde in eerste instantie de opvatting van OPTA niet en zag geen reden af te zien van het exclusieve aanbod aan haar NMT klanten. Daarop heeft OPTA het besluit genomen een aanwijzingsoverleg te voeren. Tijdens het overleg werden beide standpunten nog eens toegelicht. Uiteindelijk deelde KPN

het standpunt van OPTA en werd afgespro-ken dat KPN Telecom haar NMT klanten niet exclusief aanschrijft met een aanbod. Wel mag het bedrijf een brief zenden met een neutrale verwijzing naar een aanbod dat bij een telecomverkoper ligt. Dit kan een verkoper van KPN Telecom zijn, van Libertel of van een andere mobiele tele-comaanbieder. Daarnaast bevat het aanbod van KPN Telecom Mobiel geen elementen die niet door andere mobiele aanbieders kunnen worden aangeboden. Gelet op de uitkomst van het overleg en de vervolg-acties van KPN Telecom heeft het college besloten af te zien van het geven van een aanwijzing. K

Aanvankelijk zou de proef met het Snelnet tot 13 mei 1998 duren. KPN Telecom heeft echter besloten de proef te verlengen tot het eind van dit jaar. Volgens de klagers is het voor het testen van ADSL-technologie op deze schaal niet noodzakelijk om de proef te verlengen. Zij maken er bovendien

bezwaar tegen dat KPN Telecom in het kader van deze proef een gratis Internet-abonnement en een multimedia PC bene-den de kostprijs aanbiedt. Volgens hen probeert KPN op deze manier klanten aan zich te binden. Zij betichten KPN Telecom dan ook van marktverstorend gedrag.

OPTA zal de klachten nader onderzoeken. Naar aanleiding van de klachten heeft OPTA KPN Telecom inmiddels schriftelijk vragen gesteld over onder andere de ach-tergronden van de verlenging van de proef, de selectie van deelnemers, het tijdstip van afronding van de proef en de wijze waarop de resultaten van de proef ook aan andere marktpartijen beschikbaar worden gesteld. K

KPN neemt diverse maatregelen om de schaarste in de interconnectiecapaci-teit op te heffen. Het werk ligt op schema, meldde KPN tijdens een begin juli gehouden bijeenkomst voor de betrokken marktpartijen. Het bedrijf gaat er zelfs vanuit dat op 1 januari 1999 alle problemen zijn opgelost.

Al een aantal maanden speelt het schaars-teprobleem in de interconnectiecapaciteit (zie Connecties 4 en 6). Een volgens KPN onverwachte toename van het telefoon- en dataverkeer naar nieuwe aanbieders zorgde ervoor dat KPN onvoldoende in de vraag kon voorzien. Aanbieders waren daardoor niet goed bereikbaar voor hun klanten, bovendien konden geen nieuwe klanten

worden aangenomen. OPTA organiseerde naar aanleiding van klachten van markt-partijen een bijeenkomst om samen met KPN en de betrokkenen te komen tot (alternatieve) oplossingen. Op deze bijeen-komst meldde KPN op korte termijn geen duurzame oplossingen te hebben voor de schaarste. Het bedrijf kampte met zowel technische problemen als een tekort aan menskracht om de software aan te passen. Tijdens een vervolgbijeenkomst op 15 juli bleek dat KPN inmiddels diverse maatrege-len had genomen waardoor de problemen mogelijk tegen het eind van dit jaar zijn opgelost. Hoewel sommige marktpartijen nog een slag om de arm houden, sprak onder andere Tele 2 zijn tevredenheid uit over de wijze waarop KPN de problemen heeft aangepakt. Met name de manier waarop KPN met problemen van individuele operators is omgegaan kon Tele 2

waarderen.

Naast een aantal technische maatregelen en een tweede leverancier van specifieke apparatuur heeft KPN ook het toewijzings-beleid voor interconnectiecapaciteit aange-scherpt. Daarbij worden vooral de in de procedure afgesproken overeenkomsten nauwgezet gevolgd. Vanaf september rap-porteert KPN tweewekelijks aan OPTA en vindt er zo nodig overleg plaats. De rap-portages zijn vertrouwelijk en bevatten onder meer gegevens over forecasting, ordering, levering, bezetting en congestie. OPTA bewaakt op deze wijze eveneens de non-discriminatoire levering van schaarse capaciteit. K

Verlenging van test Snelnet leidt tot klachten

KPN: schaarste

interconnectie-verbindingen op 1 januari

1999 verleden tijd

Enkele marktpartijen hebben bij OPTA klachten ingediend tegen KPN Telecom vanwege het verlengen van proefnemingen met het zogenoemde ‘Snelnet’ van KPN

Telecom. Ook over de omvang en invulling van de test werden bezwaren geuit. KPN Telecom beproeft de ADSL-apparatuur sinds het begin van dit jaar met duizend aansluitingen in Amsterdam. Met het Snelnet wordt het mogelijk met

CONVERGENTIE: REACTIES DOOR DEEUROPESE

COMMISSIE VERZAMELD

De Europese Commissie heeft een samen-vatting gemaakt van de reacties die zij heeft ontvangen op het Groenboek over convergentie van de sectoren telecommu-nicatie, media en informatietechnologie en de implicaties daarvan voor de regelgeving (COM (97)623). Dit werkdocument is op te vragen op het Internet: http://www.ispo. cec.be/convergencegp/gpworkdoc.html. In december van dit jaar publiceert de Europese Commissie een mededeling over convergentie.

OPTA ONDERZOEKT INTERCONNECTIETARIEVEN VAN MOBIELE NAAR VASTE NETTEN

In januari van dit jaar is het Directoraat Generaal IV van de Europese Commissie, belast met mede-dingingsvraagstukken, gestart met een onderzoek naar de interconnectietarie-ven tussen vaste en mobiele telecom-municatienetten in alle vijftien lidstaten van de Europese

Gemeenschap. De aanleiding hiervoor waren de – in ogen van DG IV – blijvend hoge tarieven voor mobiele communicatie en dan met name de tarieven voor gesprekken van vaste naar mobiele netten.

Bij dit onderzoek heeft DG IV zich gericht op eventuele excessieve of discriminerende prijsstelling voor:

KTarieven voor call termination op het gewone vaste telefoon-net bij gesprekken van mobiel naar vast.

Bij een gesprek van een mobiele beller naar een abonnee op het vaste net,

betaalt de mobiele operator het zoge-naamde call termination tarief aan de operator van het vaste net. Dit call termination tarief wordt door de mobiele operator aan de mobiele beller doorbere-kend. DG IV heeft aanwijzingen dat de call termination tarieven die de mobiele operators moeten betalen aanzienlijk hoger zijn dan de tarieven die operators van vaste netten moeten betalen voor (vrijwel) dezelfde dienst.

KTarieven

voor call termination op mobiele netten bij gesprekken van vast naar mobiel. Hier gaat het om het omgekeerde van het voorgaande.

KDe eventuele opslagen (retention) die exploitanten van vaste (PSTN) netten rekenen bovenop de netwerkkosten en de interconnectietarieven bij gesprekken van vast naar mobiel.

De conclusie van DG IV op grond van de eerste fase van het onderzoek was dat er in veertien gevallen nader onderzoek moet plaatsvin-den. In vijf van deze gevallen heeft DG IV aan de desbetreffende nationale telecommunicatie-autoriteiten gevraagd dit onder-zoek uit te voeren. In afwachting van de resultaten van die onderzoeken schort DG IV in die gevallen verder onderzoek op.

DG IV heeft OPTA gevraagd onderzoek uit te voeren naar eventuele discriminatie door KPN Telecom tussen vaste en mobiele operators bij de vaststelling van de tarieven voor call termination op het vaste net van KPN Telecom. OPTA heeft het Directoraat Generaal inmiddels laten weten bereid te zijn dit onderzoek uit te voeren. Naar verwachting neemt het onderzoek van OPTA circa drie maanden in beslag. Libertel en Telfort hebben inmiddels hun medewer-king aan het onderzoek toegezegd.

Europese ontwikkelingen

AANBEVELINGBESTPRACTICE VOOR INTERCONNECTIE1999

De Europese Commissie heeft een nieuwe aanbeveling gepubliceerd voor de ‘best current practice’ voor interconnectieven voor vaste diensten in 1999. De tarie-ven zijn acht procent lager dan die voor 1998. Een dergelijke aanbeveling dient slechts als leidraad voor de netwerkaanbie-ders. Volgens de Europese Commissie zijn de tarieven aanzienlijk gedaald in de laat-ste negen maanden. De ‘best current prac-tice’ wordt afgeleid van de tarieven van de drie landen met de laagste tarieven voor interconnectie in de EU.

REGULERING DOORNATIONALE

REGULERINGSAUTORITEITEN(NRA’S): TOEGANG TOT MOBIELE NETWERKEN

Steeds meer telecommunicatietoezichthou-ders in de EU houden zich bezig met de toegang tot het mobiele netwerk. Voor steeds meer mobiele netwerkaanbieders gelden dezelfde voorwaarden voor het bie-den van toegang tot hun netwerk als voor vaste netwerkaanbieders.

KDuitsland: de Duitse NRA (RegTP) is vorige maand in aanvaring gekomen met de minister van Economische Zaken, Rexrodt, omdat RegTP de invoering van call-by-call carrier selection (kiezen voor een andere aanbieder per gesprek) en carrier preselection (permanente keuze voor een andere aanbieder) wil vertragen

ter bescherming van E-Plus en Viag Interkom die opstartproblemen hebben. De Duitse minister van EZ wil dezelfde voorwaarden voor vaste als mobiele net-werkaanbieders zodat call-by-call carrier selection en carrier preselection voor beide aanbieders gelden. RegTP en het ministerie van EZ hopen in augustus tot een oplossing te komen. Een deadline is echter niet gesteld.

KDenemarken: bij Telestyrelsen is de eerste klacht van een Noorse mobiele diensten-aanbieder (Netsystem) ingediend omdat hij geen toegang krijgt tot interconnectie met een Deense mobiele netwerkaanbieder (Sonofon). Deze zaak is ook voorgelegd aan DG IV van de Europese Commissie. Bij het ter perse gaan van deze editie van Connecties was nog onbekend wanneer een uitspraak wordt gedaan.

HET HONDERD MILJOENSTEGSM ABONNEMENT

In juli 1998 is de honderd miljoen-grens voor GSM abonnementen overschreden. Dit is achttien maanden eerder dan bij de start van GSM door de industrie was voorspeld. Bij het overschrijden van de grens is voor-speld dat voor het einde van het jaar nog eens twintig miljoen abonnementen worden verkocht. In januari 1998 waren er wereldwijd 66 miljoen abonnementen verkocht. Het eerste GSM-netwerk werd in 1992 door Radiolinja in Finland in gebruik genomen. K

Bijdragen consultatie

kostenvergoeding aansluitnet

In februari publiceerde OPTA het consultatiedocument ‘Kostenvergoeding aansluitnet bij interconnectie en bijzondere toegang’. Partijen konden vervolgens hun reactie geven op dit consultatiedocument. Acht partijen

hebben van deze gelegenheid gebruik gemaakt. Hun bijdragen zijn gebundeld in ‘Schriftelijke reacties op het consultatiedocument kostenver-goeding aansluitnet bij interconnectie en bijzon-dere toegang’. De bundel bevat naast schriftelijke bijdragen eveneens de presentatiesheets die partijen gebruikten tijdens de hoorzitting.

Colofon

Eindredacteur: Ludo Korteman Redactie: Jan Boers Geraldina Boxelaar Hetty Joosten Els van Kuijen Louis van der Linden Wout de Natris Patrick Ooms Monique Theuerzeit Basisvormgeving: Harlon, Utrecht Fotografie: Kelle Schouten Grafische productie: Herbschleb en Slebos Drukwerk: Meboprint, Amsterdam Redactieadres: Postbus 90420, 2509 LK Den Haag Telefoon (070) 315 35 59 Telefax (070) 315 35 02 Connecties wordt met grote zorgvuldigheid samengesteld, maar om de leesbaarheid te bevorderen zijn juridische zinsneden vaak vereenvoudigd weergegeven. Soms betreft het ook delen van of uittrek-sels uit wetteksten. In al deze gevallen is het verstan-dig de originele teksten te raadplegen. Aan de artikelen in Connecties kunnen geen rechten worden ontleend.

connecties

is het nieuws- en publicatie-blad van de Onafhankelijke Post en Telecommunicatie Autoriteit. OPTA wil met deze uitgave onder meer bereiken dat de organisaties in de markt voor telecommunicatie en post op gelijke voet geïnformeerd zijn over de ingenomen stand-punten, gedane uitspraken en nieuwe ontwikkelingen in ver-band met het werk van OPTA. Reacties op de inhoud van dit

U kunt de bundel kosteloos bestellen bij:

OPTA

T.a.v. drs. W.G.B.M. de Natris Postbus 90420

2509 LK DEN HAAG

In het Nummerplan telefoon- en ISDN-diensten zitten speciale toegangscodes die abonnees van een telecommunicatienetwerk in de gele-genheid stellen gebruik te maken van diensten via netwerken van anderen. Voorbeelden hiervan zijn de carrier-selectienummers (16XY), nummers voor virtual private networks (082XYZ) en nummers voor toegang tot

datanetwerken (067).

OPTA heeft op dit moment zo’n 35 carrier-selectienummers toegekend en 15 VPN-nummers. Daaruit valt af te leiden dat de concurrentie voornamelijk plaatsvindt op basis van prijs. De ontwikkeling van nieu-we diensten, die je in eerste instantie ver-wacht via het gebruik van VPN-nummers, blijft daarbij wat achter. Natuurlijk kan ook binnen de carrierselectiediensten gediffe-rentieerd worden. Bijvoorbeeld een onder-scheid naar meer of minder geavanceerde ‘billing’, de manier waarop kosten in reke-ning worden gebracht, die interessant is

voor bepaalde segmenten. Een andere wijze van beheer van VPN-nummers moet in de naaste toekomst de concurrentie stimuleren. Deze nummers zijn tot nog toe, net als de carrierselectienummers, toege-kend aan leveranciers van telecommunica-tiediensten. Hierdoor is niet voorzien in de portabiliteit (het meeverhuizen van je nummer naar een andere aanbieder) van deze nummers voor gebruikers van deze diensten. De bedrijven zullen hun centrales dan ook moeten herprogrammeren als zij besluiten om hun VPN-diensten van een andere leverancier af te nemen.

De ‘virtual private’-werkelijkheid is er één van de eindgebruiker en niet van de VPN-dienstenleverancier. Waarom zou die eind-gebruiker dan zoveel moeten doen om in te kunnen gaan op een alternatief aanbod? Toekenning van deze nummers aan eindge-bruikers in plaats van aan VPN-dienstenle-veranciers maakt portabiliteit wel mogelijk en lost dit probleem op. Grote afnemers kunnen dan makkelijker wisselen van leve-rancier. Aangezien er meer afnemers van VPN-diensten dan leveranciers zijn, zijn er ook meer VPN-nummers nodig. Hiervoor zijn wellicht langere VPN-nummers nodig,

bijvoorbeeld nummers bestaande uit acht cijfers. Dit zou met name het gebruik van internationale nummers kunnen beperken, omdat het VPN-nummer in combinatie met een internationaal nummer de huidige maximale nummercapaciteit van sommige KPN-centrales te boven gaat. KPN hanteert een maximale nummerlengte van negentien cijfers in haar netwerk. Dit probleem is echter in de tweede helft van volgend jaar van de baan omdat KPN de maximale num-merlengte dan opvoert naar 28 cijfers. Virtual private networks worden dan echt van de gebruikers. OPTA start nog dit jaar een onderzoek naar de voor- en nadelen van het toekennen van VPN-nummers aan eindgebruikers. K

OPTA beheert in Nederland de voorraad telefoonnummers. Marktpartijen kunnen geografische en andere nummers voor gebruik aanvragen bij OPTA. Naast het toekennen en reserveren van nummers houdt OPTA ook toezicht op het gebruik van toegekende nummers. In dit artikel meer over het beheer van speciale toegangscodes.

Nummerbeheer nu en voor de toekomst:

de speciale toegangscodes

Nummers voor virtual private net-works (VPN) hebben naast de functio-naliteit van carrierselectienummers nog andere mogelijkheden. Zo is het bijvoorbeeld mogelijk om een num-mer te kiezen op basis van een privé-nummerplan. De apparatuur van de VPN-dienstenleverancier zoekt daar dan de corresponderende (inter)natio-nale nummers bij.

Momenteel zijn slechts die nummers voor toegang tot datanetwerken toe-gekend, die KPN al in gebruik had voordat het nummerbeheer overging naar de overheid. Het gaat hierbij om nummers voor toegang tot Datanet 1 van Unisource en Videotex. Met deze nummers kan met behulp van een modem een datanetwerk worden geko-zen. Deze nummers zijn ook geschikt om toegang tot Internet te krijgen, waarbij de aanbieder herkenbaarder wordt door het gebruik van hetzelfde telefoonnummer in geheel Nederland.

Carrierselectienummers zijn toegangs-codes die bedoeld zijn voor het selec-teren van een andere aanbieder voor het bereiken van een bepaalde bestemming. Bijvoorbeeld een internationaal nummer of een mobiel nummer. Het gebruik is primair gericht op het selecteren van de goedkoopste aanbieder.

Overzicht speciale toegangscodes 014 Test en routering 16xy Carrier select 066 Semafonie