Colofon Vragenuur Uitdaging I

I

NEDERLANDSE PO LIT IEK E

partijen

Uitdaging

Eind vorige week was ik op Ijsland. Daar vond het congres plaats van de Liberale Internationale. Met gepaste trots kan ik zeggen dat van alle nationale delegaties, de Nederlandse de grootste was. Maar liefst 28 Nederlandse liberalen waren, voor het merendeel op eigen kosten, naar IJsland gevlogen. In mijn toespraak tot het congres heb ik de LI nieuwe uitdagingen voor het liberalisme voor­ gehouden.

Op internationaal niveau zijn dat de voortdurende instabiliteit in de wereld, het religieus fundamentalisme en de bestrijding van de armoede.

Op nationaal niveau is er een uitdaging gelegen in het bestrijden van het ontstaan van een maatschappelijke onderklasse in welvarende samenlevingen. Tijdens het debat over de regerings­ verklaring ben ik hier nader op ingegaan. De bestrijding van de misdaad is een uitdaging die ons met de dag meer problemen bezorgd. De georganiseerde misdaad en in het bijzonder de drugs­ maffia vormen een bedreiging van onze vrijheid en moeten daarom hard worden aangepakt. De zwaarste uitdaging voor het liberalisme is gelegen in het in goede banen leiden van de emancipatie van het individu. Het liberalisme zal de komende jaren antwoord moeten geven op de vraag hoe de positieve resultaten van emancipatie en individualisme kunnen worden gehand­ haafd en tegelijk de ondermijnende effecten van egoïsme en het uiteenvallen van de samenleving kunnen worden voorkomen.

Ik vind het een persoonlijke uitdaging om aan de beantwoording van die vraag vanaf 1996 als president van de Liberale Internationale richting te kunnen geven.

Frits Bolkestein

Vragenuur

Tijdens het mondelinge vragenuur stelde het lid Schutte (G PV ) vragen aan minister Sorgdrager (D66) van Justitie over het beleid ten aanzien van de coffeeshops.

Onlangs publiceerde de commissie-Blok, die is samengesteld uit leden van het openbaar minis­ terie, bijgestaan door een ambtenaar van Justitie een rapport over dit onderwerp. De commissie moest antwoord geven op de vraag: hoe te handelen ten aanzien van drugsoverlast die in de buurt van de coffeeshops wordt geconstateerd.

De commissie is van mening dat de situatie rond de coffeeshops verontrustend is en dat aan deze situatie op gemeentelijk niveau iets gedaan moet worden. Ook vindt de commissie dat er een onderzoek ingesteld moet worden naar de situatie rondom de coffeeshops en dat het beter zou zijn op de lange termijn te streven naar de zogenaamde nuloptie, hetgeen wil zeggen dat er een einde zou moeten komen aan de gedoogsituatie.

De procureurs-generaal, die medio augustus dit onderwerp bespraken vinden op dit moment een nuloptie geen haalbare kaart. Zij besloten de tot nu toe gehanteerde criteria te verheffen tot richtlijnen.

De minister is van mening dat er een debat gevoerd moet worden over de toekomst van de coffeeshops. Tot dat moment blijft het huidige gedoogbeleid van kracht wat inhoudt dat er een duidelijke scheiding is tussen hard- en softdrugs met een beperkte en gecontroleerde verkoop van softdrugs met een stevige aanpak van de over­ last. De minister deed de toezegging dat zij op zo kort mogelijke termijn de richtlijnen, door de procureurs-generaal vastgesteld op 17 augustus jl. aan de Kamer zal zenden. Ook beloofde zij dat

gemeentebesturen die het verschijnsel van de

coffeeshops in hun gemeente willen aanpakken en dit eventueel geheel willen beëindigen steun zullen krijgen van het openbaar ministerie, justitie en politie.

Inlichtingen:

Benk Korthals, 070-3182902.

Colofon

De VVD-Expresse is een uitgave van de "M r Annelien Kappeyne van de Coppello Stichting", onder redactie van Tom van der Maas, Hoofd afdeling Voorlichting van de VVD-Tweede Kamerfractie en Ernst van Splunter, voorlichter interne communicatie. De VVD-Expresse wordt gedrukt bij Roeland Druk te Scheveningen. Een jaar-abonnement kost fl 75,- en is schriftelijk aan te vragen bij

de VVD-fractie,

Tweede Kamer der Staten-Generaal, postbus 20018, 2500 EA Den Haag (telefoon 070-3182879).

1

141

VAN B IN N EN H O F

Frysk

Staatssecretaris Kohnstamm (D66) van Binnenlandse Zaken debatteerde de afgelopen week met de Kamer over de voorgestelde wijziging van de Algemene wet bestuursrecht. Hierin wordt het gebruik van het Nederlands in het bestuurlijk verkeer in het hele land en het gebruik van het Fries naast het Nederlands in de provincie Friesland geregeld.

De positie van Nederlands, het eerste onderdeel van de wetswijziging leverde tijdens het debat weinig discussie op. Anders was het met het gebruik van de Friese taal.

Het kabinet heeft geanalyseerd dat op dit moment in ons land alleen de groep van Friestaligen, ter grootte van zo'n 400.000 mensen, voldoet aan de definitie die in het Europees handvest voor het begrip "minderheid" wordt gehanteerd.

T w e e t a lig h e i d - D u b b e lt a l ig h e id In het wetsvoorstel is gekozen voor tweetaligheid in Friesland als uitgangs­ punt en als het echt nodig is; ter bescherming van essentiële rechten van niet-friestaligen, voor dubbeltaligheid. Dat wil zeggen dat als het Nederlands is voorgeschreven men gratis een vertaling van een Friese tekst moet kunnen ver­ krijgen. Naast het in een aantal gevallen regelen van de dubbeltaligheid, is ook de mogelijkheid geregeld dat van alles wat in het Fries is gesteld, tegen een redelijke vergoeding een vertaling in het Nederlands wordt verkregen.

VVD-woordvoerder Henk Kamp stelde dat ten minste het medegebruik van Nederlands moet worden voorge­

schreven voor stukken die naar bestuursorganen buiten Friesland gaan, en voor stukken die algemeen verbin­ dende voorschriften of regels inhouden, dan wel stukken die zijn gemaakt ter directe voorbereiding van die stukken. Ook vindt de VVD dat ten minste het mede-gebruik van het Nederlands voor­ geschreven moet worden, als het gaat om de bekendmaking, mededeling of terinzagelegging van die stukken. A m e n d e m e n t

De woordvoerder diende samen met D66 een amendement in waarin het gratis in het Nederlands beschikbaar stellen van notulen wordt voorgesteld van vergaderingen van een vertegen­ woordigend orgaan (zoals de gemeente­ raad) waarbij stukken worden vastge­ steld die algemeen bindende regels of voorschriften bevatten, die een onlos­ makelijk geheel vormen met de voor­ schriften en regels zelf.

C u lt u r e e l e rfg o e d

De woordvoerder beschreef aan het einde van zijn betoog de positie van het Fries in Nederland.

'Als de aantallen mensen die talen

Coördinatoren

Hieronder volgt een overzicht van de 15 fractiecommissies van de VVD-Tweede : Kamerfractie met huri coördinatoren, f 1T

;

t

; iic e>

/éi

!

2. Binnenlandse Zaken.. Van Erp : I

3. Buitenlandse Zaken Weisglas

■. 4. Defensie , Dees .

l: 5. EG-zaken T" Weisgl as

6. Economische Zaken :'T Remkes

: 7. Financiën

t

Tl 8. Justitie Korthals

9. Landbouw. Natuurbeheer en Visserij T Blauw

10. Onderwijs M. Kamp

11. Rijksuitgaven Van Rey ■

12. Sociale Zaken en WerkgelegenheidL Van H o o f.

13. Verkeer

&

14. V R O M ,T' Te Veldhuis

15. W V S . Dees TT

spreken als maatstaf worden genomen dan is de positie van het Fries in Neder­ land enigszins vergelijkbaar met de positie van Nederland in Europa. Bovendien spreken in Europa vier maal zoveel mensen Fries als Iers. Relatief gezien, is de Friese taal belangrijk, zeker voor iedereen in Nederland. Het Fries is immers de drager van een wezenlijk deel van ons nationale culturele erfgoed. Naar de overtuiging van de fractie van de VVD doet dit voorstel van het kabinet recht aan het Fries en verdient het daarom met de door ons voorge­ stelde verbeteringen onze steun.' Inlichtingen:

Henk Kamp, 070-3182898.

Mededeling

M et ingang van 1 september jl. is Arno Visser, benoemd tot politiek adviseur van Hans Dijkstal, Minister van Binnenlandse Zaken. Tevens wordt hij secretaris van het VVD-bewinds- liedenoverleg. Een en ander brengt met zich mee dat hij niet langer werkzaam is als medewerker bij de Afdeling

Voorlichting van de VVD-Tweede Kamerfractie. Arno Visser is twee jaar lang betrokken geweest bij de samen­ stelling van VVD-Expresse. De redactie bedankt hem voor het vele werk dat hij voor de Expresse heeft verricht en wenst hem in zijn nieuwe functie alle succes toe.

In verband met de benoeming van Jan Franssen tot burgemeester van Zwolle is op dinsdag 6 september jl. Pieter Hofstra (47) beëdigd als lid van de Tweede Kamer. Pieter Hofstra is woon­ achtig in Tynaarlo en was tot voor kort Directeur van Datatraffic b.v. te

Langdurig werklozen

In de afgelopen week debatteerde de Kamer met minister Melkert (PvdA) van Sociale Zaken en Werkgelegenheid over het wetsvoorstel ter bevordering van de werkgelegenheid voor werkzoekenden die zeer langdurig werkloos zijn. In de wandeling staat deze bekend als de "wet-Verm eend/M oor". Deze regelt de vrijstelling van de betaling van premies door de werkgever bij het in dienst nemen van langdurig werklozen. Het vorige kabinet stelde een aantal wijzigingen van de wet voor. Men wilde de regeling eerder toepassen en niet wachten totdat iemand twee jaar werk­ loos zou zijn. Al na zes maanden moest de mogelijkheid ontstaan dat werklozen geselecteerd zouden worden om werk te vinden in het kader van de regeling. Hierdoor zou de afstand tot de arbeids­ markt niet al te zeer groeien. Naarmate de afstand groter is, wordt de kans klei­ ner dat men in arbeidsproces wordt opgenomen. Dit aspect van de wetswijziging spreekt de V V D aan, evenals de verkorting van de periode van premievrijstelling die de V V D wat aan de lang kant vindt.

B e d r i j f s v o e r i n g

VVD-Woordvoerder Henk van Hoof stelde dat niet verwacht mag worden dat alle werkgevers in staat zullen zijn om langdurig werklozen in dienst te nemen. Men heeft er bijvoorbeeld geen financiële ruimte voor of fysiek, geen plaats. In sommige gevallen kan het effect van een werknemer erbij zelfs juist negatief zijn omdat dit een nadelige uitwerking op de bedrijfsvoering kan hebben.

De V V D vindt dat een oplossing voor het werkgelegenheidsbeleid in de eerste plaats gevonden moet worden in lastenverlichting in het algemeen. Dat betekent niet dat andere stimulerende maatregelen, zoals de Wet-Vermeend/ Moor, moeten worden uitgesloten. Het is echter geen speerpunt in het beleid. De woordvoerder vindt het werken met behoud van uitkering een verkeerde oplossing. Op verschillende plaatsen in het land worden op dit vlak voorstellen gedaan. De V V D volgt deze ontwikke­ ling met argusogen. De woordvoerder vroeg de minister nog voordat er onom­ keerbare besluiten zullen worden geno­ men, een notitie over dit punt aan de Kamer voor te leggen.

B r u t o a r b e id s k o s t e n

Een van de problemen waar de V V D in die notitie aandacht voor vraagt is dat een van de belangrijke aspecten bij het creëren en het behoud van werk de bruto arbeidskosten is. Die bruto arbeidskosten worden voor een deel

veroorzaakt door de premies en de belastingen. Zolang het volume van de uitkeringen blijft bestaan, hetgeen het geval is bij het werken met behoud van uitkering, staat het element van het verkleinen van de wig door het verlagen van premies en belastingen onder druk. Een ander probleem betreft de opeen­ stapeling van regelingen die niet op elkaar zijn afgestemd, die elkaar op een aantal momenten zelfs in de weg kunnen zitten en concurrerend zijn. Gedacht moet worden aan de banen­ pool, het Jeugdwerkgarantieplan en het wetsvoorstel tot wijziging van de Wet- Vermeend/Moor.

De woordvoerder opperde het idee of het niet verstandig zou zijn om de opzet van de organisatie, en de andere regelin­ gen die met elkaar concurreren, in één groot verband te beschouwen, mogelij­ kerwijs ook financieel.

P e r io d e

In het wetsvoorstel werd voorgesteld de periode waarover de premievrijstelling zal gelden, terug te brengen tot vier jaar

voor werklozen die langer dan twee jaar werkloos zijn. De woordvoerder stelde dat het probleem van de gederfde premies en premieverhoging in ver­ dubbelde mate te voorschijn komt. Het gaat ten koste van de lastenverlichting, zoals de VVD die bedoeld had, en het gaat en koste van de werkgelegenheid. De VVD-fractie heeft naar mogelijkhe­ den gezocht om langs een gulden middenweg zoveel mogelijk aan de vele bezwaren tegemoet te komen, om de verzwaring van de lasten zo laag moge­ lijk te houden. De woordvoerder deed daarvoor de suggestie om de periode van vier jaar terug te brengen tot drie jaar. Dit voorstel werd gesteund door de coalitiepartners, PvdA en D66.

Inlichtingen:

Henk van Hoof, 070-3182885.

M r Annelien Kappeyne

van de Coppellostichting

den ;■ I 'i | p li| | p | | | i| !l| | t | y y él

iiH :êlib;|s|uilyërtëi|£i||^

24 oktober

ié lf t o r p fh :| | ö t g ip s illp . ,o;

'Artikel 1 van de Grondwet In relatie tot het opkomende fascisme, racisme en neo-nationalisme, benaderd vanuit vrijzinnig-liberaal perspectief’

Aanvang: 20.00 uur Plaats: Pieterskerk, Leiden

De thema-avond zal worden geopend door mr Cees Goekoop, burgemeester van

daarna hun vijs;j|J'p .:::li:e|;j f i f r h l l p i l l l f i e :W f e l É B f É ® I l S l f e ï . : . Chazia Mourali. De muzikale omlijsting wordt door het Haags conservatorium

vë r Zöf | |p :| . ;:11! | |ïN|

Toegang: vrij...donatie welkom! U dient zich aan telm iel§ |fï ;ij|

M r.Annelien Kappëyne van de Coppeilostichting. . De Ruyterkade 125, ”

O PIN IE

Nieuwe uitdagingen voor het liberalisme

Tijdens h e t congres van de Liberale In te rn a tio n a le (LI) vorige week in R e ykjavik h ie ld Trits B olkestein een toespraak w aarin h ij nieu w e uitd a g in g e n v o o r h e t lib e ra lis m e op w ie rp. Een sam e nva ttin g van z ijn rede v o lg t hieronder.

I n s t a b i l i t e i t

Op het internationale terrein zijn er drie uitdagingen voor het liberalisme. De voortdurende instabiliteit in de wereld, bijvoorbeeld in de voormalige Sovjet Unie, in ex-Joegoslavië en in Afrika, vormt een eerste internationale uitdaging voor het liberalisme. Een actieve rol voor de Verenigde Naties, eventueel gepaard gaande met gewa­ pend ingrijpen, is in het algemeen de beste manier om conflicten te beheer­ sen. De geïndustrialiseerde wereld zal zich actief dienen op te stellen om de internationale wapenhandel beperkt te houden en aan strikte regels te onder­ werpen. Verspreiding van kennis aan­ gaande nucleaire technologieën moet worden tegengegaan. Door intensieve diplomatie moeten ook landen als Pakistan aan het non-proliferatie verdrag kunnen worden gebonden. Daarnaast dient de Europese Unie in de conflictbe­ heersing een actieve rol te vervullen, door landen in Midden- en Oost-Europa speciale aandacht te geven en integratie in de Unie snel mogelijk te maken. F u n d a m e n t a lis m e

Een tweede uitdaging voor het libera­ lisme is het religieus fundamentalisme dat in schril contrast staat tot het liberale gedachtengoed. Het christelijk funda­ mentalisme, zoals dat in de Verenigde Staten is ontstaan, en het moslim funda­ mentalisme, beiden gekenmerkt door een gesloten kijk op de wereld, vragen om een krachtige liberale tegenstroom. Zo wijst het liberalisme het standpunt van sommige geestelijk leiders over gezinsplanning en anticonceptie, zoals het afgelopen weekend uiteengezet te Caïro, ten zeerste af. De toenemende werkloosheid, de frustratie van de intelli­ gentsia en de eenzijdige, misleidende westerse televisieprogramma's vormen een gewillige voedingsbodem voor het fundamentalisme in de Arabische wereld. Intellectuele ondersteuning aan liberaal denkenden in bijvoorbeeld Marokko en Turkije is een eerste stap naar de oprichting van echte liberale partijen in deze regio's.

A r m o e d e

Een derde internationale uitdaging is de bestrijding van armoede in de wereld. Vrije wereldhandel tussen marktecono­ mieën is het liberale antwoord op dit probleem. De ontwikkelde landen in Azië en Latijns-Amerika bewijzen het succes van deze aanpak. Een gezonde economische ontwikkeling is allereerst

een kwestie van het voeren van de juiste politiek, dat wil zeggen: liberale politiek. Ook op het nationale vlak liggen er voor het liberalisme een drietal uitdagingen. O n d e r k la s s e

De eerste uitdaging is het bestrijden van het ontstaan van een maatschappelijke onderklasse in welvarende samenlevin­ gen. Reden hiervoor is de veranderde aard van het werk. Het aanbod van laag-betaalde banen is de laatste jaren sterk gedaald. West-Europa heeft in de afgelopen 30 jaar op grote schaal immi­ granten als werkkrachten aangetrokken. Door de opkomst van de informatietech­ nologie bestaat tegenwoordig vooral behoefte aan hoger opgeleid personeel. Zonder gedegen onderwijs heeft een werknemer een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt. Werkloosheid leidt vaak tot verarming en maatschappelijk isole­ ment. Een flexibele werking van de arbeidsmarkt en adequate opleiding van laaggeschoolden moeten deze ontwikke­ ling tegengaan.

Een andere oorzaak van het ontstaan van een onderklasse wordt gevormd door de zogenaamde armoedeval in de sociale zekerheid. Het accepteren van een baan levert een werkloze netto te weinig extra geld op. Tevens frustreert een inkomensafhankelijk subsidiestelsel de wil om te gaan werken. Voor de nieuwe sociaal-liberale Nederlandse regering, waar het liberale denken de boventoon voert, is de gedeeltelijke privatisering van de sociale zekerheid een eerste stap om de welvaartsstaat te hervormen. Hiermee wordt vooral beoogd meer banen aan de onderkant van de arbeidsmarkt te scheppen, zodat de participatie van laaggeschoolden wordt veilig gesteld.

Voorts wil ik wijzen op de problematiek van werkloze allochtonen. Door de gezinsherenigingen breidt deze groep zich nog steeds uit. Daarnaast bestaan er aanzienlijke vluchtelingenstromen richting Nederland. Er zijn prognose die voorspellen dat Nederland in 2010 voor 1 5 % uit inwoners van buitenlandse origine zal bestaan. In de grote steden kan dit percentage oplopen tot 4 5 % van de inwoners. Al deze individuen hebben in Nederland recht op goed onderwijs. Noodzakelijkerwijs zullen ze hiervoor Nederlands moeten leren. In het nieuwe regeerakkoord vormt dit de basis van de zogenaamdeinburgeringscontracten

voor immigranten. Door de mensen te leren op eigen benen te staan moet de werkloosheid onder allochtonen ver onder de huidige 3 7 % kunnen worden teruggebracht. Hiermee voorkomt men het ontstaan van een sociale tijdbom. Het Amerikaanse voorbeeld van 13% werkloze allochtonen toont aan dat integratie en een flexibele arbeidsmarkt in de praktijk tot goede resultaten kunnen leiden. Immigranten moeten minder worden vertroeteld en volop meedraaien in de soms harde maat­ schappij. Op de lange duur zijn zij het meest gebaat bij een snelle inburgering in onze samenleving.

C r i m in a li t e i t

Een tweede nationale uitdaging voor het liberalisme is de bestrijding van de misdaad. Een beter toegeruste w et­ geving moet de veiligheid op straat en thuis vergroten. Dit is voor liberalen namelijk de eerste vorm van zekerheid. Er dient een nieuwe balans tussen rechtshandhaving en rechtsbescherming gevonden te worden. In ieder geval dient bij nieuwe wetgeving de

effectiviteit voorop te staan. De georga­ niseerde misdaad en in het bijzonder de drugsmaffia vormen een bedreiging van onze vrijheid en moeten daarom hard worden aangepakt.

V e r a n t w o o r d e l ij k h e id

De derde en zwaarste uitdaging voor het liberalisme is het in goede banen leiden van de emancipatie van het individu. Als dit proces niet goed wordt begeleid, wordt de kans groter dat de maatschap­ pij atomiseert en uitkomt bij egoïsme. De vraag is, hoe de positieve resultaten van emancipatie en individualisme kunnen worden gehandhaafd en tegelijk de ondermijnende effecten van egoïsme en atomisering kunnen worden voorko­ men. Dat kan door heroverweging van de sociale effecten van het liberalisme. Het individu in de nieuwe tijd zal in staat moeten worden gesteld meer eigen verantwoordelijkheid te dragen. Vrijheid zonder deze verantwoordelijkheid is een lege huls.

Het congres van de liberale