Koortslip
koortslip standaarden voor Zelfzorg 2017/ 290119 1
Koortslip heet officieel herpes labialis
Oorzaak van koortslip is het herpes simplex virus. Er zijn 2 typen:
HSV-1 meestal koortslip
HSV-2 herpes genitalis (80-90%)
Herpesinfecties kunnen ook op andere plaatsen in gezicht of aan nagelbed vingers optreden
Het herpes simplex virus is zeer besmettelijk!!
koortslip standaarden voor Zelfzorg 2017/ 290119 3
Komt meest voor bij vrouwen 19-24 jaar
Meeste mensen al in vroege jeugd besmet door ouders
Piek besmetting ligt rond kleuterleeftijd primaire herpesinfectie verloopt vaak symptoomloos
Indien wel verschijnselen:
Koorts, vergrote lymfeklieren, mond pijnlijk en
ontstoken kind wil vaak niet drinken dreiging uitdroging
50-70% bevolking draagt het virus bij zich!
33% krijgt een recidiefinfectie
Vaak meer dan één per jaar
Recidief vaak symptoomloos (dus geen koortslip, maar wél besmettelijk)
Koortslip verschijnt altijd op dezelfde plaats op lip.
Sommige mensen extra gevoelig voor recidieven:
HIV-geïnfecteerden, chemotherapie, gnm tegen afstotingsreacties, constitutioneel eczeem
koortslip standaarden voor Zelfzorg 2017/ 290119 5
Wat heb ik onthouden?
Koortslip wordt meestal veroorzaakt door……….
………v/d bevolking draagt het………….bij zich Piekbesmetting ligt rond de………...leeftijd Bij de meeste mensen verlopen…....symptoomloos
Uitlokkende factoren
Zonlicht
Koorts (bijvoorbeeld bij griep)
Menstruatie
Stress
koortslip standaarden voor Zelfzorg 2017/ 290119 7
HSV-1 op oog
Klachten
Tintelingen, branderig gevoel, roodheid (prodromale fase)
Pijnlijke blaasjes met helder vocht
korstjes
koortslip staandaarden voor Zelfzorg 2017/ 290119
9
WHAM-vragen
W baby’s
pasgeboren? herpes neonatorum
oudere kinderen, tieners en volwassenen H na 7-10 dagen weg.
langer dan 14 dgn last? huisarts A bescherming lippen?
medicijn gebruikt, heeft geholpen?
M constitutioneel eczeem corticosteroïden
oncolytica
Wat weet ik nu wat ik eerst niet wist?
Koortslip wordt veroorzaakt door………...
Een uitlokkende factor voor koortslip is…………
De meest besmettelijke periode is………..stadium
Teken waarom koortslip altijd op dezelfde plaats ontstaat
Waarom mag ik niet op kraamvisite als ik een koortslip heb?
koortslip standaarden voor Zelfzorg 2017/ 290119 11
Wanneer naar de huisarts
Zie blz. 157
Zelf thuis bestuderen en
beredeneren waarom verwijzen Indien onduidelijk vragen!
Duur zelfbehandeling
Met adviezen en eventueel vrij verkrijgbaar medicijn is koortslip na 7-10 dagen genezen Na 14 dagen niet over? huisarts
koortslip standaarden voor Zelfzorg 2017/ 290119 13
Niet-medicamenteus advies
Voorkomen: goede conditie lippen vet houden
in zon met UV-filter met hoge factor
Na besmetting: lippen vet houden, UV-filter hoge factor zinksulfaatgel/zinksulfaatvas. cr.
na contact handen wassen
niet zoenen/geen oraal seksueel contact voorzichtig bij opmaken oog
eigen handdoek
vermijd contact met anderen
Medicamenteus advies
Koortslip gaat vanzelf over na 7-10 dagen
Zinksulfaat in gel of vette crème
Zinkoxide in zalf of smeersel (cosmetisch niet aantrekkelijk=wit)
Aciclovir NIET werkzaam
koortslip standaarden voor Zelfzorg 2017/ 290119 15
Zinksulfaat in gel of vette crème
Zinkoxide in zalf of smeersel
Werking: jeukstillend/indrogend/antiviraal
Gebruik: 4-6 x per dag dik aanbrengen, alleen op pijnlijke plek of op blaasjes, totdat blaasjes zijn
ingedroogd.
Mag bij zwangerschap/ borstvoeding
aciclovir = Zovirax®
penciclovir = Fenistil®
niet werkzaam!!
Moet door virusenzym geactiveerd worden, maar virus zit te diep.
overgevoeligheid
resistentie bij het virus
koortslip standaarden voor Zelfzorg 2017/ 290119 17
Medicijnen op recept
Virus verdwijnt niet uit het lichaam met medicijnen
Oraal antivirusmiddel: helpt recidieven voorkomen of verminderen
Bv. Aciclovir oraal
Andere preparaten
Herpotherm herpotherm compeed lippleister
koortslip standaarden voor Zelfzorg 2017/ 290119 19