SOCIALE BESCHERMING IN BELGIË ESSOBS DATA 2O18

(1)

SOCIALE BESCHERMING IN BELGIË

ESSOBS DATA 2O18

(2)

(3)

(4)

4

O ok dit jaar is de FOD Sociale zekerheid verheugd om u de nieuwe editie van de ESSOBS-brochure voor te stellen. Deze geeft u een overzicht van de recentste cijfers van de Belgische en Europese sociale bescherming.

(De gegevens die voor deze publicatie in aanmerking worden genomen, werden in oktober 2020 vastgesteld; er werd geen rekening gehouden met recentere gegevens).

Dit jaar werden wij wereldwijd geconfronteerd met een ongeziene epidemiologische crisis, die onze socialebeschermingssystemen zwaar op de proef stelde. Het is dan ook belangrijk om over informatiesystemen te beschikken die toelaten om zicht te krijgen op de weerslag ervan, en die ook toelaten om vergelijkingen te maken met andere landen. ESSOBS is zo’n systeem. Echter, omdat deze uitgave enkel betrekking heeft op de jaren 2017 en 2018, komt de crisis hier nog niet aan bod.

Dit zal gebeuren naar aanleiding van de publicatie van de gegevens 2020, die pas binnen twee jaar gepubliceerd zal worden.

Het eerste gedeelte bestaat uit de voorstelling van de ESSOBS statistieken van België voor het jaar 2018.

De uitgaven voor sociale bescherming uitgedrukt in percentage van het bbp blijven stabiel tussen 2017 en 2018 (28,79 % van het bbp voor 2017 en 28,80 % voor 2018).

In vergelijking met de gegevens van voorgaande jaren, merken we een verdere vermindering in de uitgaven voor werkloosheid, deze dalen van 3,05 % van het bbp in 2015 naar 1,78 % van het bbp in 2018 (2,51 % in 2016 en 1,88 % in 2017). Deze vermindering is het gevolg van meerdere factoren, waaronder de verschillende maatregelen die door de regering werden genomen en een methodologische correctie van de ESSOBS-statistieken in 2017.

Voor de uitgaven in verband met ouderdom, merken we dat deze verder toenemen van 10,89 % van het bbp in 2017 tot 11,06 % van het bbp in 2018. Deze verhoging is onder meer te linken aan de vergrijzing van de bevolking en de toename van de levensverwachting.

VOORWOORD

(5)

5

Als we kijken naar de uitgaven voor Ziekte / Geneeskundige verzorging, merken

we opnieuw een lichte verhoging op (7,32 % van het bbp in 2017 en 7,39 % van het bbp in 2018).

Het tweede gedeelte vergelijkt de gegevens voor 2017 van ons land met deze van de andere lidstaten van de Europese Unie. Deze gegevens waren op het moment van de opmaak van deze brochure de recentste die door Eurostat werden gepubliceerd.

Enkele gegevens met betrekking tot een aantal landen zijn nog voorlopig; andere zijn nog ramingen.

Deze brochure wil vooral een beknopte bron van cijfers over de sociale bescherming voor een breed publiek zijn. De FOD Sociale Zekerheid verzamelt deze cijfers bij zijn verschillende partners om te voldoen aan zijn internationale rapporteringsverplichtingen.

Wij wensen u alvast veel leesplezier.

VOORWOORD

Peter Samyn Voorzitter ad interim FOD Sociale Zekerheid DG Beleidsondersteuning en -coördinatie

(6)

INHOUD

Voorwoord Inhoudsopgave

1. Socialebeschermingsgegevens van België voor 2O18 A) Inkomsten voor sociale bescherming B) Uitgaven voor sociale bescherming C) Sociale prestaties per risico D) Types sociale prestaties

2. Vergelijking met de andere EU-lidstaten

A) De inkomsten voor sociale bescherming in de Europese Unie B) De uitgaven voor sociale bescherming in de Europese Unie C) De sociale prestaties per risico in de Europese Unie

Afkortingen Lijst van de tabellen

Lijst van de figuren Bibliografie

4 6 8 8 1O 11 13

15 15 18 2O

24 25 25 25

(7)

INHOUDOP

(8)

ESSOBS

1. Socialebeschermingsgegevens van België voor 2018

Het Belgische bruto binnenlands product (bbp) bedroeg in 2018 459.531,6 miljoen euro.

Voor het jaar 2018 werden gegevens voor een aantal regimes ons niet aangeleverd. Wij hebben hiervan geen raming gemaakt.

A) Inkomsten voor sociale bescherming

Tabel 1: Bedragen van de Belgische inkomsten voor sociale bescherming in 2018

in miljoen euro In % van het BBP In % van het TSI¹

Bijdragen werkgevers 52.764,57 11,48 39,20

Bijdragen beschermde personen 27.161,79 5,91 20,18

Overheidsbijdragen 52.193,87 11,36 38,77

Andere inkomsten 2.495,32 0,54 1,85

Totale inkomsten 134.615,55 29,29 100,00

Bron: FOD Sociale Zekerheid

1 TSI: Totaal SocialebeschermingsInkomsten

(9)

9

ESSOBS

Figuur 1: Verdeling van de sociale inkomsten in 2018 (in miljoen euro)

In 2018 vertegenwoordigden de bijdragen van de werkgevers met 39,20 % het belangrijkste deel van de inkomsten voor sociale bescherming.

De overheidsbijdragen zijn bijna gelijk aan de werkgeversbijdragen en vertegenwoordigden 38,77 % van de sociale inkomsten. De bijdragen van de beschermde personen en de andere inkomsten vertegenwoordigden respectievelijk 20,18 % en 1,85 % van de inkomsten voor sociale bescherming.

52.764,57 2.495,32

27.161,79 52.193,87

Bijdragen werkgevers

Bijdragen beschermde personen Overheidsbijdragen

Andere inkomsten

(10)

ESSOBS

B) Uitgaven voor sociale bescherming

Tabel 2: Sociale uitgaven van België in 2018

In miljoen euro In % van het BBP In % van het TSU²

Sociale prestaties 125.870,51 27,39 95,12

Werkingsuitgaven 4.798,25 1,04 3,63

Andere uitgaven 1.659,49 0,36 1,25

Totale uitgaven 132.328,24 28,80 100,00

Deze tabel toont ons dat de sociale prestaties het grootste aandeel vertegenwoordigen in de uitgaven voor sociale bescherming. In 2018 vertegenwoordigden ze 95,12 % van de sociale uitgaven.

De werkingsuitgaven en andere uitgaven vertegenwoordigden respectievelijk 3,63 % en 1,25 % van het totaal van de sociale uitgaven. In 2018 besteedde België 28,8 % van zijn bbp aan de sociale bescherming, wat stabiel is ten aanzien van de geactualiseerde gegevens van 2017 (de uitgaven bedroegen toen 28,79 % van het bbp).

2 TSU: Totale Sociale Uitgaven

(11)

11

ESSOBS

C) Sociale prestaties per risico

Tabel 3: Bedragen van de sociale prestaties per risico in 2018

Risico's In miljoen euro In % van het BBP In % van het TSP³

Ziekte 33.955,71 7,39 26,98

Invaliditeit 11.262,45 2,45 8,95

Ouderdom 50.807,07 11,06 40,36

Overleving 7.914,09 1,72 6,29

Gezin 9.388,55 2,04 7,46

Werkloosheid 8.159,60 1,78 6,48

Huisvesting 1.053,90 0,23 0,84

Sociale uitsluiting 3.329,14 0,72 2,64

Totaal 125.870,51 27,39 100,00

Net als de voorgaande jaren vertegenwoordigden de prestaties inzake ouderdom in 2018 met 40,36 % het grootste deel van de uitgaven voor sociale prestaties. In 2018 bedraagt het voor het eerst meer dan 11% van het bbp. Wanneer we de uitgaven voor Ziekte / Geneeskundige verzorging, Invaliditeit (die overeenstemmen met onze begrippen ziekte- en invaliditeitsverzekering, arbeidsongevallen en beroepsziekten) en Overleving meetellen, vormen deze 82,58 % van het totaal van de sociale prestaties (of 22,62 % van het bbp).

3 TSP:Totale Sociale Prestaties

(12)

ESSOBS

Figuur 2: Sociale risico’s in percentage van het bbp in 2018

Figuur 2 geeft de acht sociale risico’s (functies) volgens de methodologie van ESSOBS weer in percentages van het bbp. De functies Huisvesting en Sociale Uitsluiting vertegenwoordigen met respectievelijk 0,23 % en 0,72 % van het bbp de minst omvangrijke functies, terwijl de functies Ouderdom en Ziekte / Geneeskundige verzorging op de eerste en tweede plaats komen, en met respectievelijk 11,06 % en 7,39 % de grootste aandelen vertegenwoordigen. De functie Werkloosheid komt op de vijfde plaats met 1,78 %.

Wat deze laatste betreft, stellen we in vergelijking met 2017 een daling vast van de uitgaven voor werkloosheid aangezien dit in 2017 1,88% van het bbp bedroeg. Deze daling is het gevolg van verschillende factoren, waaronder de verschillende maatregelen die de regering heeft genomen (de beperking van het recht op inschakelingsuitkeringen, de verhoging van de leeftijdsvoorwaarde voor het aanvragen van een vrijstelling van inschrijving als werkzoekende,...). Er is ook een kleine verhoging van de uitgaven voor Ziekte / Geneeskundige verzorging, van 7,32 % tot 7,39 % van het bbp tussen 2017 en 2018.

8,00 7,00 10,00 11,00 12,00

9,00

6,00 5,00 4,00 3,00 2,00 1,00 0,00

7,39

2,45

11,06

1,72 2,04

1,78

0,23 0,72

Ziekte Invaliditeit Ouderdom Overleving Gezin Werkloosheid Huisvesting Sociale uitsluiting

(13)

13

ESSOBS

D) Types sociale prestaties

Ter herinnering: de ESSOBS-methodologie maakt een onderscheid tussen twee types sociale prestaties: contante prestatie en prestaties in natura.

• Een contante prestatie is een prestatie die wordt uitbetaald in geld en waarvoor geen bewijs van de daadwerkelijke uitgaven van de gerechtigde wordt vereist. Het gaat bv. om ziekte- uitkeringen, uitbetaling van ouderdomspensioenen, …

• Prestaties in natura zijn prestaties die worden toegekend in de vorm van goederen of diensten. De terugbetalingen van onze verzekering voor geneeskundige verzorging worden dus beschouwd als prestaties in natura. Prestaties in natura zijn ook, hulp bij de dagelijkse levensverrichtingen van ouderen, huisvestingshulp,….

Tabel 4: Contante prestaties en in natura in 2018

Risico's Contante prestaties

(in miljoen euro) Contante prestaties

(in % van het TPS) Prestaties in natura

(in miljoen euro) Prestaties in natura (in % van het TSP)

Ziekte 4.045,94 3,21 29.909,77 23,76

Invaliditeit 8.774,29 6,97 2.488,16 1,98

Ouderdom 46.336,24 36,81 4.470,82 3,55

Overleving 7.893,50 6,27 20,59 0,02

Gezin 7.798,58 6,20 1.589,97 1,26

Werkloosheid 8.144,46 6,47 15,14 0,01

Huisvesting 0,00 1.053,90 0,84

Sociale uitsluiting 2.246,70 1,78 1.082,44 0,86

Totaal 85.239,71 67,72 40.630,79 32,28

In België worden de meeste sociale prestaties als contante prestaties beschouwd. In 2018 vertegenwoordigden deze prestaties 67,72 % van alle prestaties inzake sociale bescherming (36,81 % voor de ouderdomspensioenen, 6,97 % voor de invaliditeit, 6,47 % voor werkloosheid en 17,47 % voor de andere contante prestaties ). De prestaties in natura vertegenwoordigden 32,28 % van het totaal van de sociale prestaties (23,76 % voor de functie Ziekte / Geneeskundige verzorging en 8,52 % voor de andere prestaties in natura).

(14)

ESSOBS

Figuur 3: Aandeel van de contante prestaties en in natura (in % van het totaal van de prestaties) in 2018

Bron: FOD Sociale Zekerheid 20,00%

25,00%

30,00%

35,00%

40,00%

45,00%

15,00%

10,00%

5,00%

0,00%

23,76

6,97

1,98 0,02

3,21

36,81 3,55

6,27 1,26

6,20 6,470,01

0,84 0,86

1,78

Prestaties in natura in % van het TSP Prestaties in geld in % van het TSP

Ziekte Invaliditeit Ouderdom Overleving Gezin Werkloosheid Huisvesting Sociale uitsluiting

(15)

15

ESSOBS

2. Vergelijking met de andere EU-lidstaten

In dit hoofdstuk stellen we de cijfers voor die door de lidstaten aan Eurostat zijn bezorgd. Deze cijfers betreffen het jaar 2017.

Voor België hebben we de meest recente beschikbare cijfers gebruikt. Voor de andere landen hebben we de meest recent gepubliceerde cijfers door Eurostat gebruikt op het moment van de opmaak van deze brochure (dit wil zeggen oktober 2020).

Het gaat om bruto cijfers, wat betekent dat ze geen rekening houden met enige aftrek van belastingen of andere verplichte inhoudingen die door de rechthebbenden zijn verschuldigd. Dit betekent dat het gebruik van bruto gegevens kan leiden tot verschillende interpretaties van de resultaten.

Socialebeschermingsprestaties kunnen in talrijke vormen aan de gerechtigden worden aangeboden. In het kader van ESSOBS worden enkel de volgende categorieën van prestaties in aanmerking genomen:

• contante betalingen aan beschermde personen;

• terugbetalingen van de door de beschermde personen gemaakte uitgaven;

• rechtstreeks aan de beschermde personen geleverde goederen en diensten.

Het gaat dus om rechtstreekse voordelen, in die zin dat ze een rechtstreekse verhoging van het beschikbare inkomen van de gerechtigden tot gevolg hebben.

A) De inkomsten voor sociale bescherming in de Europese Unie

Met het oog op de leesbaarheid vermelden we niet de gegevens van alle landen waarvoor de socialebeschermingsstatistieken beschikbaar zijn, maar beperken we ons tot een selectie uit deze landen. De volledige gegevens kunnen worden geraadpleegd op de website van Eurostat.

(16)

ESSOBS

Tabel 5: Inkomsten voor sociale bescherming per type in % van het bbp en in % van het totaal van de sociale inkomsten (TSI) in 2017

Bijdragen werkgevers Bijdragen

beschermde personen Overheidsbijdragen Andere inkomsten Totaal

In % van

het BBP In % van

het TSI In % van

het BBP In miljoen euro

EU28 10,21 34,98 5,85 20,04 11,71 40,12 1,42 4,86 29,19 4.505.137,75

EU15 10,38 34,41 5,97 19,79 12,36 41,00 1,45 4,80 30,16 4.253.762,59

BE 11,46 38,91 5,88 19,96 11,41 38,75 0,70 2,37 29,44 131.296,98

DK 3,92 11,03 2,81 7,88 27,69 77,82 1,16 3,27 35,59 104.914,21

DE 10,80 34,32 9,69 30,80 10,46 33,24 0,52 1,64 31,47 1.025.817,53

ES 10,07 44,80 3,02 13,45 8,88 39,54 0,50 2,21 22,47 261.030,27

FR 14,12 41,17 6,54 19,08 12,58 36,69 1,05 3,06 34,30 787.868,32

IT 10,44 35,22 4,44 14,96 14,20 47,90 0,57 1,91 29,64 514.800,00

LU 6,34 26,26 5,78 23,95 10,73 44,42 1,30 5,36 24,15 13.722,09

NL 9,73 29,30 10,54 31,76 7,61 22,92 5,32 16,02 33,21 245.105,00

FI 9,95 31,90 4,30 13,78 15,31 49,11 1,63 5,22 31,18 70.446,18

SE 11,67 38,02 2,79 9,09 15,60 50,79 0,65 2,10 30,71 147.420,47

UK 8,01 27,17 2,98 10,10 14,92 50,61 3,57 12,12 29,49 695.811,97

Bron: Eurostat / FOD Sociale Zekerheid

In 2017 waren de sociale bijdragen de belangrijkste financieringsbron voor de sociale bescherming in de EU (55,02 % van de totale inkomsten voor de EU28). In België moeten de werkgevers meer sociale bijdragen betalen dan gemiddeld in Europa. Wat de bijdragen van de beschermde personen betreft, lagen de cijfers van België zeer dicht bij het Europese gemiddelde. De Belgische overheidsbijdragen waren echter lager dan gemiddeld in de EU. Wat de andere landen betreft die niet in de tabel zijn opgenomen: de nieuwe lidstaten (Tsjechië, Estland, Letland, Polen, Roemenië, Litouwen en Slowakije) hebben ook hoge werkgeversbijdragen (> 40 % van het totaal van de sociale inkomsten).

(17)

17

ESSOBS

Figuur 4: Verdeling inkomsten voor sociale bescherming in % van het bbp in 2017 in EU

Figuur 4 toont ons dat de overheidsbijdragen en de bijdragen van de werkgevers de hoofdmoot van de inkomsten voor sociale bescherming vertegenwoordigen. Deze figuur laat ons ook zien dat er twee types van financieringssystemen zijn (systemen gebaseerd op het model van Bismarck en systemen gebaseerd op het model van Beveridge). De noordelijke landen Denemarken, Zweden, Finland en het Verenigd Koninkrijk volgen het universele model (systeem waarin de overheidsbijdragen het belangrijkst zijn) en de andere landen volgen het verzekeringsmodel (systeem waarin de sociale bijdragen het belangrijkst zijn). Thans heeft geen enkel systeem echter nog de ‘zuivere’ kenmerken en groeien de twee systemen naar elkaar toe.

25,00

20,00 35,00

30,00 40,00

15,00

10,00

5,00

0,00 EU28 EU15 BE DK DE ES FR IT LU NL FI SE UK

10,38

10,21 11,46

3,92

10,80 9,69 10,460,52

10,07 3,02 0,508,88

14,12 6,54 12,58 1,05

10,44

6,34 5,78 10,73 1,30

9,73 10,54 7,61 5,32

11,67 2,79 15,60 0,65

9,95 4,30 15,31 1,63

8,01 2,98 14,92 3,57

5,85 5,97

12,36 11,71

1,42 1,45

5,88 11,410,70

2,81 27,691,16

4,44 14,200,57

Andere inkomsten Overheidsbijdragen

Bijdragen beschermde personen Bijdragen werkgevers

(18)

ESSOBS

B) De uitgaven voor sociale bescherming in de Europese Unie

Tabel 6 geeft de verdeling weer van de uitgaven voor sociale bescherming in miljoen euro en in percentage van het bbp. Daardoor kunnen we zien welk deel van de nationale rijkdom is herverdeeld via de sociale bescherming.

In de meeste landen van de EU vertegenwoordigen de sociale prestaties 95 % of meer van het totaal van de sociale uitgaven.

Tabel 6: Structuur van de uitgaven voor sociale bescherming in 2017

Sociale prestaties Werkingskosten Anderekosten Sociale uitgaven

In miljoen euro In % van

het BBP In miljoen euro In % van

het BBP In miljoen euro In % van het BBP

EU28 4.127.842,32 26,75 118.697,38 0,77 44.362,26 0,29 4.290.901,96 27,80

EU15 3.889.874,82 27,58 113.390,34 0,80 43.177,96 0,31 4.046.443,13 28,69

BE 121.289,55 27,20 4.729,92 1,06 2.386,06 0,54 128.405,52 28,79

DK 90.027,48 30,54 3.989,18 1,35 0,00 0,00 94.016,66 31,89

DE 925.018,21 28,38 35.605,08 1,09 4.708,93 0,14 965.332,23 29,61

ES 267.492,75 23,02 4.705,72 0,41 39,40 0,00 272.237,87 23,43

FR 728.168,94 31,70 29.517,55 1,28 24.111,60 1,05 781.798,09 34,03

IT 483.245,00 27,83 10.612,96 0,61 7.416,00 0,43 501.273,96 28,87

LU 12.232,99 21,53 178,76 0,31 18,67 0,03 12.430,41 21,88

NL 203.407,00 27,56 10.803,00 1,46 2.107,00 0,29 216.317,00 29,31

FI 67.914,32 30,06 1.175,51 0,52 0,00 0,00 69.089,84 30,58

SE 135.188,63 28,16 2.755,65 0,57 0,00 0,00 137.944,29 28,74

UK 616.262,29 26,12 4.368,42 0,19 0,00 0,00 620.630,71 26,30

(19)

19

ESSOBS

Figuur 5: Sociale uitgaven in % van het bbp in 2017

EU 28 EU 15 BE DK DE ES FR IT LU NL FI SE UK

35,0

30,0

25,0

20,0

10,0 15,0

0,0 5,0

28,69

27,80 28,79 ^29,61

23,43

34,03

28,87

21,88

29,31 30,58

28,74

26,30 31,89

(20)

ESSOBS

C) De sociale prestaties per risico in de Europese Unie

Om de gegevens van de verschillende landen beter te kunnen vergelijken, maken we gebruik van de bedragen uitgedrukt in percentage van het bbp. Dat laat toe om de sociale uitgaven proportioneel te vergelijken op basis van de nationale rijkdom.

Tabel 7: Sociale prestaties in percentage van het bbp in 2017

Ziekte/Geneeskundige

verzorging Invaliditeit Ouderdom Overleving Gezin /

Kinderen Werkloosheid Huisvesting Sociale uitsluiting

EU28 7,91 2,01 10,83 1,44 2,26 1,16 0,52 0,62

EU15 8,19 2,08 11,10 1,47 2,29 1,24 0,56 0,66

BE 7,32 2,35 10,89 1,76 2,06 1,88 0,24 0,69

DK 6,56 5,00 11,71 0,22 3,41 1,35 0,67 1,62

DE 9,92 2,41 9,15 1,81 3,26 0,98 0,56 0,29

ES 6,18 1,65 9,62 2,26 1,25 1,73 0,10 0,23

FR 9,08 2,05 12,73 1,69 2,41 1,93 0,81 1,00

IT 6,44 1,57 13,63 2,64 1,15 1,54 0,04 0,82

LU 5,36 2,31 6,89 1,64 3,30 1,16 0,37 0,50

NL 9,27 2,53 10,55 1,04 1,15 1,11 0,47 1,44

FI 6,77 2,87 12,75 0,81 2,95 2,18 0,82 0,92

SE 7,38 2,81 12,40 0,29 2,86 0,98 0,39 1,06

UK 8,52 1,75 11,25 0,07 2,46 0,33 1,17 0,57

Tabel 7 toont ons het gewicht van elke functie in de lidstaten van de Europese Unie. In 2017 bevond ons land zich voor alle functies boven het Europese gemiddelde (EU28), behalve voor de functies Ziekte / Geneeskundige verzorging, Gezin / Kinderen en Huisvesting.

De uitgaven voor de functie ouderdom waren bijzonder hoog in Italië, Frankrijk, Finland en Zweden. In België lagen deze uitgaven (10,89 % van het bbp) boven het Europese gemiddelde, dat in 2017 10,83 % van het bbp bedroeg.

(21)

21

ESSOBS

Voor de functie werkloosheid zitten België, Frankrijk en Finland ver boven het Europese gemiddelde. In België houden de hoge uitgaven verband met de duur van de werkloosheidsuitkeringen maar na verloop van tijd zien we een daling van de werkloosheidsuitgaven per jaar als percentage van het BBP. Deze daalden van 3,38 % van het BBP in 2014 tot 1,88 % van het BBP in 2017.

Dit is te wijten aan verschillende factoren; enerzijds de verschillende maatregelen die de regering heeft genomen (de beperking van het recht op inschakelingsuitkeringen, de verhoging van de leeftijdsvoorwaarde voor het aanvragen van een vrijstelling van inschrijving als werkzoekende,....) en anderzijds een methodologische herziening in 2017, bestaande uit het schrappen van bepaalde uitgaven (dienstencheques, loopbaanonderbrekingen, tijdskredieten en andere uitgaven), omdat zij niet binnen de werkingssfeer van ESSOBS vallen, maar die eerder wel als ESSOBS gegevens opgenomen werden.

Figuur 6: Verdeling van de sociale prestaties die verband houden met de functies ziekte/geneeskundige verzorging, ouderdom en werkloosheid in percentage van het bbp in 2017

EU 28 EU 15 BE DK DE ES FR IT LU NL FI SE UK

16,00

14,00

12,00

10,00

8,00

4,00 6,00

0,00 2,00

7,91 8,19

7,32

6,56 6,18

9,62 9,08

6,44

5,36

6,89 6,77 7,38

8,52 12,73

13,63

9,27 10,55

12,75 12,40

11,25

1,73 1,93

1,54 1,16 1,11

2,18

0,98 0,33

1,35 0,98

1,88 10,89

9,92 9,15 11,10

10,83

11,71

1,16 1,24

Ziekte / Geneeskundige verzorging Ouderdom

Werkloosheid

(22)

ESSOBS

Tabel 8: Sociale prestaties in percentage van het totaal van de sociale prestaties in 2017

Ziekte / Geneeskundige

verzorging Invaliditeit Ouderdom Overleving Gezin /

Kinderen Werkloosheid Huisvesting Sociale uitsluiting

EU28 29,56 7,52 40,51 5,38 8,44 4,35 1,94 2,30

EU15 29,69 7,54 40,26 5,32 8,30 4,49 2,02 2,38

BE 26,90 8,66 40,04 6,48 7,59 6,92 0,89 2,53

DK 21,49 16,36 38,34 0,73 11,16 4,42 2,18 5,31

DE 34,95 8,51 32,25 6,36 11,50 3,44 1,97 1,03

ES 26,85 7,16 41,77 9,83 5,44 7,51 0,45 0,99

FR 28,66 6,46 40,17 5,32 7,60 6,08 2,54 3,17

IT 23,13 5,64 48,99 9,48 4,12 5,55 0,14 2,95

LU 24,90 10,75 32,02 7,60 15,31 5,38 1,72 2,31

NL 33,66 9,17 38,28 3,78 4,18 4,03 1,69 5,22

FI 22,53 9,55 42,42 2,70 9,80 7,25 2,71 3,05

SE 26,20 9,96 44,03 1,03 10,14 3,49 1,40 3,75

UK 32,61 6,68 43,08 0,28 9,41 1,27 4,48 2,18

Tabel 8 geeft het aandeel weer dat elke functie vertegenwoordigt in het totaal van de prestaties. De prestaties in verband met ouderdom maken het grootste deel uit van de sociale prestaties. Daarna volgen de prestaties i.v.m. ziekte en geneeskundige verzorging.

(23)

23

ESSOBS

Figuur 7: Verdeling van de sociale prestaties die verband houden met de functies Ziekte / Geneeskundige verzorging en ouderdom in percentage van het totaal van de prestaties in 2017

Figuur 7 toont ons dat de prestaties voor Ouderdom en Ziekte / Geneeskundige verzorging meer dan de helft van het totaal van de prestaties vertegenwoordigen. Het Europese gemiddelde ligt rond 70 % van het totaal van de prestaties. In sommige landen, zoals het Verenigd Koninkrijk, Italië, Nederland en Zweden, vertegenwoordigen deze prestaties meer dan 70 % van het totaal van de prestaties. België zit onder het Europese gemiddelde met 66,94 %.

50,00 40,00 70,00 60,00 80,00

30,00 20,00 10,00

0,00 EU28 EU15 BE DK DE ES FR IT LU NL FI SE UK

29,69 29,56

26,90

21,49 38,34

34,95 32,25

26,85 41,77

28,66

23,13 48,99

24,90 32,02

22,53 42,42

33,66 38,28

26,20 44,03

32,61 43,08 40,26

40,51

40,04 40,17

Ziekte/Geneeskundige verzorging

Ouderdom

(24)

ESSOBS

Afkortingen

bbp: Bruto binnenlands product

ESSOBS: Europees systeem van geïntegreerde statistieken voor de sociale bescherming Eurostat: Statistisch bureau van de Europese Unie

FOD: Federale Overheidsdienst

TSI: Totaal socialebeschermingsinkomsten TSP: Totaal Sociale Prestaties

TSU: Totaal Sociale Uitgaven EU: Europese Unie

EU15: De 15 landen van de Europese Unie vóór 1/5/2004 (België, Duitsland, Spanje, Frankrijk, Griekenland, Ierland, Italië, Luxemburg, Nederland, Oostenrijk, Portugal, Finland, Denemarken, Zweden en het Verenigd Koninkrijk).

EU28: De 28 landen van de Europese Unie (EU15 + Tsjechië, Estland, Cyprus, Letland, Litouwen, Hongarije, Malta, Polen, Slovenië, Slovakije, Bulgarije, Roemenië en Kroatië).

AT: Oostenrijk BE: België BG: Bulgarije CY: Cyprus

CZ: Tsjechische Republiek HR: Kroatië

DE: Duitsland DK: Denemarken EL: Griekenland ES: Spanje EE: Estland FI: Finland FR: Frankrijk HU: Hongarije

IE: Ierland IT: Italië LV: Letland LT: Litouwen LU: Luxemburg MT: Malta PL: Polen PT: Portugal NL: Nederland RO: Roemenië SE: Zweden SK: Slovakije SI: Slovenië

UK: Verenigd Koninkrijk

(25)

25

ESSOBS

Lijst van de tabellen

Tabel 1: Bedragen van de Belgische inkomsten voor sociale bescherming in 2018 08

Tabel 2: Sociale uitgaven van België in 2018 10

Tabel 3: Bedragen van de sociale prestaties per risico in 2018 11

Tabel 4: Prestaties in geld en in natura in 2018 13

Tabel 5: Inkomsten voor sociale bescherming per type in % van het bbp en in % van het totaal van de sociale inkomsten (TSI) in 2017 16

Tabel 6: Structuur van de uitgaven voor sociale bescherming en 2017 18

Tabel 7: Sociale prestaties in percentage van het bbp in 2017 20

Tabel 8: Sociale prestaties in percentage van het totaal van de sociale prestaties in 2017 22

Lijst van de figuren

Figuur 1: Verdeling van de sociale inkomsten in 2018 (in miljoen euro) 09

Figuur 2: Sociale risico’s in percentage van het bbp in 2018 12

Figuur 3: Aandeel van de prestaties in geld en in natura (in % van het totaal van de prestaties) in 2018 14

Figuur 4: Verdeling inkomsten voor sociale bescherming in % van het bbp in 2017 in EU 17

Figuur 5: Sociale uitgaven in % van het bbp in 2017 19

Figuur 6: Verdeling van de sociale prestaties die verband houden met de functies Ziekte / Geneeskundige verzorging, ouderdom en werkloosheid in percentage van het bbp in 2017 21

Figuur 7: Verdeling van de sociale prestaties die verband houden met de functies Ziekte / Geneeskundige verzorging en ouderdom in percentage van het totaal van de sociale prestaties in 2017 23

Bibliografie

- Alles wat je altijd al wilde weten over de sociale zekerheid.

- European system of integrated social protection statistics — ESSPROS, MANUAL AND USER GUIDELINES, 2016 edition

Websites

http://ec.europa.eu/eurostat/fr/data/database

https://socialsecurity.belgium.be/nl/cijfers-van-sociale-bescherming/statistieken-sociale-bescherming/europees-systeem-statistieken-sociale-bescherming https://socialsecurity.belgium.be/nl/publicaties/alles-wat-je-altijd-al-wilde-weten-over-de-sociale-zekerheid

(26)

ESSOBS

(27)

ESSOBS

(28)

© 2020 FOD Sociale Zekerheid Adminitratief Centrum Kruidtuin Finance Tower Kruidtuinlaan 50, bus 135 1000 Brussel socialsecurity.belgium.be dgBeSoC-contact@minsoc.fed.be Wettelijk depot electronische versie

D/2020/10.770/32

Verantwoordelijke uitgever Peter Samyn

Redactie

Christel Nuyens, Dirk Moens & Michel Mingiedi

Eindredactie

DG Beleidsondersteuning en -coördinatie

Vertaling Vertaaldienst Opmaak

Dienst Communicatie