Werkgroep Anderstalige Nieuwkomers
LOP Antwerpen Basisonderwijs
Waarom? de
noden
De noden…
Vluchtelingencrisis = “sense of urgency”:
Geen nieuw verhaal: de noden zijn gekend.
Verwachte instroom:
Bereidheid en openheid tot actie
Vraag tot ‘opvolging’, o.a. Aanstelling Rapporteur Vluchtelingen bij Dienst Onderwijsbeleid (Stad Antwerpen)
Signalen uit de scholen zelf:
Tijdens de stuurgroep
Schoolbezoeken door LOP-deskundigen
Contacten met scholen via Atlas, integratie en inburgering Antwerpen
Van noden
naar aanpak
Aanpak
Nota aan de minister:
Beleidsaanbevelingen + lokale acties opstart Werkgroep Anderstalige Nieuwkomers LOP Antwerpen BaO
9 uitdagingen:
Expertise behouden (kleine scholen, weinig AN) & vergroten (alle scholen)
Kwalitatief AN-onderwijs bij grote capaciteitsdruk: verspreid kleine aantallen Kwalitatief zorg- en onthaalbeleid op elkaar afstemmen
Iedere anderstalige nieuwkomer zo ver mogelijk brengen (maatwerk):
Aantal lestijden is niet op maat + duurtijd is niet op maat Onthaalonderwijs voor alle AN (beperkte criteria)
Scholen ondersteunen op vlak van intercultureel bemiddelen en psychosociale zorg voor AN
Leerlingenbegeleiding op maat
Aandacht voor AN in het buitengewoon onderwijs
Degelijk onderzoek voor beleidsontwikkeling en praktijkbijsturing
Aanpak (2)
Projectoproep AgODi: Anderstalige Nieuwkomers
Brochure: “Voor het eerst naar school in Antwerpen.
Infogids voor anderstalige, minderjarige nieuwkomers en hun ouders”
Lay-out + vertaling in 12 talen (ter beschikking van scholen)
http://www.atlas-antwerpen.be/infogidsminderjarige nieuwkomers
Gecentraliseerde communicatie rond AN op lokaal niveau:
Vast item in maandelijkse nieuwsbrief van Dienst Onderwijsbeleid (stad Antwerpen)
Redactieteam:
LOP-deskundige BaO & SO Atlas
Rapporteur Vluchtelingen
De
Werkgroep
AN
Brainstorm tijdens stuurgroep
Genodigden:
leden SG
pedagogisch begeleidingsdiensten
directies van bezochte / gecontacteerde scholen Enige agendapunt = opstart werkgroep AN
Brainstorm over aanpak ‘lokale acties’ (nota aan de minister) 2 doelen van de werkgroep AN:
Expertiseontwikkeling en - behoud via uitwisseling:
netoverschrijdende expertisedatabank, sociale kaart, psychosociaal verwerkingsproces, zelfzorg bij AN-leerkrachten, “stoomcursus voor beginnende AN-leerkrachten”
Solidariteit tussen Antwerpse om samen aan alle AN een warm onthaal en mooie kansen te bieden.
Achter de schermen…
Keuze om op korte termijn te streven naar resultaat en vervulling van bepaalde verwachtingen opstart 2
deelwerkgroepen:
Deelwerkgroep 1: onthaaltraject voor beginnende AN- leerkrachten / beginnende AN-scholen
Deelwerkgroep 2: expertisedeling in Antwerpen
Pas als daardoor een draagvlak ontstaat: solidariteitsvraagstuk aanpakken.
“Werving” van de ‘evidente’ leden
Werving van directies, zorgcoördinatoren en AN-leerkrachten:
Voorstelling van de gloednieuwe werkgroep tijdens de algemene vergadering
Mailing alle Antwerpse basisscholen Nieuwsflash LOP
Werving niet-onderwijspartners Via de stuurgroep
“Werving” van de leden ‘over het muurtje’:
Over het ‘pedagogisch / didactische’ muurtje de pedagogische begeleidingsdiensten:
Voorstelling van de werkgroep & de doelen tijdens hun netoverschrijdend overleg
Over het ‘onderwijskundige’ muurtje de niet- onderwijspartners, die geen lid van het LOP zijn
Pas in een latere fase (bij het concretiseren van de aanpak) Doelgericht en met voldoende info omtrent verwachtingen, tijdsinvestering, …
Over het ‘comfortabele’ muurtje Werving ouders / AN:
Een poging via de begeleider diversiteit bij het
Minderhedenforum vzw en Internationaal Comité vzw Jammer genoeg niet gelukt Iemand ‘good practices’?!?
Bekijken hoe we ‘stem van de ouder / AN’ kunnen integreren
Opstartvergadering
Grote opkomst:
Directies = 6
Zorgleerkracht / coördinator = 5 AN-leerkracht = 11
Pedagogisch begeleiders = 2 Paramedici = 3
Niet-onderwijspartners = 5 (Atlas, Doc.Atlas & OCMW)
Keuze uit 2 deelwerkgroepen:
Onthaaltraject (vooral directies, zorg & NOP) Expertisedeling (vooral AN-leerkrachten)
Traject 1: Onthaaltraject
Sessie 1: doelen voor een onthaaltraject in kaart brengen 7 belangrijke clusters:
1. Voortraject voor directies / zorg van ‘startende’ scholen
2. Interculturele competentie en bewustzijn
• Van de AN-leerkracht: eigen attitude + kennis
• Van het team (en de rol van de AN-leerkracht daarin)
3. Veilig klimaat creëren voor AN
4. Taal leren bij AN
5. Psychosociaal welbevinden van AN (= over de schoolmuur)
6. Sociale integratie van AN (= over de schoolmuur)
7. Communiceren met anderstalige ouders
I.f.v. deze clusters: extra werving ‘over het muurtje’ zoals OTA, Buurtscholenwerker OCMW, CLB, Antwerps netwerk
cultuursensitieve zorg, De Schoolbrug, …
Traject 1: Onthaaltraject vervolg
Sessie 2 & 3: aanpak bepalen voor elk van deze clusters
Methodiek, partners, materialen te verzamelen / ontwikkelen,…
Sessie 4:
Concreet voorstel naar onthaaltraject Afspraken rond to do’s
Toekomst:
Kleine subgroepen per cluster: casussen uitwerken, definities formuleren, sessies voorbereiden, …
Werving bij ervaren scholen voor peter/meter-traject
Zoeken naar AN-leerkrachten voor het ‘hoe’ van bepaalde materialen
Budget & locatie zoeken
Traject 1: Over het muurtje =
evenwichtsoefening op niveau van LOP
LOP = ultieme overlegplatform voor deze oefening
Onderwijs- en niet onderwijspartners vinden elkaar Neutraal en netoverschrijdend
Voorkomt fragmentatie en dubbel werk
Creëert draagvlak voor traject rond solidariteit
Maar het is een blijvend zoeken naar evenwichten:
Niet-onderwijspartners soms gevoel ‘niet nuttig’ te zijn tijdens de bijeenkomsten ( = niet waar!)
Onderwijspartners met veel expertise blijvend motiveren tot deelname (niet enkel ‘geven’)
Voor pedagogisch/didactische aspecten beroep doen op
daarvoor bestemde diensten + deze engageren (CLB, PBD, …)
Traject 2: Expertisedeling
Sessie 1: brainstorm Rond vragen:
Wat zou jij willen delen?
Waar heb je nood aan?
‘Hoe’ kan je die dingen delen?
Heel veel input noodzaak om zelf keuzes te maken volgens prioriteiten:
‘Materialen / methodieken’: niet ‘wat’, maar ‘hoe’ + zelf ontwikkelen?
Faciliteren van schoolbezoeken (= over het muurtje van het eigen net)
Voorbereiding voor vervolg:
Doc.Atlas stelt Pinterest-borden op rond:
Materialen / methodieken voor alfabetisering van AN
https://nl.pinterest.com/docAtlas/alfa-an-basisonderwijs/
Materialen / methodieken voor zelfstandig werk in de reguliere klas https://nl.pinterest.com/docAtlas/an-zelfstandig-aan-de-slag-in-de-kla s
/
Traject 2: Expertisedeling - vervolg
Sessie 2:
Evaluatie van materialen Aanpak:
Bepalen van belangrijkste criteria (Vlaams, aangepast aan doelgroep, mogelijkheid tot zelfstandig werk, …)
Evaluatiefiches in dropbox
Uittesten van ‘ongekend’ materiaal
Conclusie:
niet ontwikkelen centraliseren in online leertool (cfr. Khan Academy)
Bekijken hoe de evaluaties ter beschikking stellen van alle AN- leerkrachten?
Lancering idee “expertisecarrousel”
Vervolg / toekomst:
Evaluatieoefening rond andere materialen Opstart expertisecarrousel
Traject 2: ook dit is een evenwichtsoefening
LOP = ultieme overlegplatform voor deze oefening Netoverschrijdend en neutraal
Input van PBD is zeer nuttig en zinvol
Samenwerking met Doc.Atlas onmogelijk bij fragmentatie Faciliterend voor netoverschrijdende schoolbezoeken, uitwerken draaiboek, enz. (expertisecarrousel)
Maar het is een blijvend zoeken naar evenwichten:
AN-leerkrachten hebben zeer veel nood aan uitwisseling moeilijk stuurbaar (chaotisch)
Alertheid voor output naar niet-deelnemers
Niet ‘overnemen’ van bestaand overleg binnen eigen scholengroep, scholengemeenschap, werking PBD, …
Tot slot
Over het muurtje kijken is…
… Doeltreffend
… Verrijkend
… Hoopgevend MAAR OOK:
… Arbeidsintensief
… Geen eenvoudige evenwichtsoefening
… Soms confronterend
EN TOT SLOT ZEKER: De moeite waard!!!
Dank u voor uw aandacht!
Vragen?
Evelien.Lombaert@ond.vlaanderen.be Dimitri.Derijck@ond.vlaanderen.be
