De Vlaamse arbeidsmarkt
Een terugblik
Luc Sels
Promotor Steunpunt WSE
Luc.Sels@kuleuven.be
@LucSels
1
Jobs en kwalificaties:
de grote transformatie
Trendindex binnenlandse werkgelegenheid naar sector (Vlaams Gewest; 1986-2013; 1986=100)
59,4 71,6 139,8 168,6 238,4
117,1 130,9
50 75 100 125 150 175 200 225 250
Index 1986 = 100
Landbouw Industrie
Bouw Commerciële diensten
Gezondheidszorg & maatsch. diensten Overheid & onderwijs Totaal
Bron: HERMREG – FPB, SVR, IWEPS, BISA (Bewerking Steunpunt WSE)
Verdeling werkenden (15-64 jaar) naar
jobkwalificatieniveau (Vlaams Gewest, EU-15; 1993-2013)
35,4 39,0 41,4 42,8 44,1
35,9 37,7 40,4 42,2
55,9 52,3 48,9 47,5 45,9
55,3 52,6 49,5 48,3
8,7 8,6 9,7 9,7 10,0 8,8 9,7 10,0 9,5
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
1993 1998 2003 2008 2013 1998 2003 2008 2013
Vlaams Gewest EU-15
(%)
Laag Midden Hoog
Bron: Algemene Directie Statistiek – Statistics Belgium EAK, Eurostat LFS (Bewerking Steunpunt WSE)
2
De golven in de
werkloosheidsevolutie
Evolutie ILO-werkloosheidsgraad (15-64 jaar)
Belgische Gewesten en EU15, 1983-2013
10,7
6,7
3,9
5,1 13,5
12,2
19,3
11,1
0 5 10 15 20 25
(%)
Vlaams Gewest Waals Gewest Brussels Gewest EU-15
Bron: Algemene Directie Statistiek – Statistics Belgium EAK, Eurostat LFS (Bewerking Steunpunt WSE)
Zwarte zondag
330
270
235 222
252
104 104 111
147
50 100 150 200 250 300 350
1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
(nx1000)
NWWZ (VDAB) ILO-werklozen (EAK)
Aantal NWWZ en ILO-werklozen (15-64 jaar)
Vlaams Gewest; 1982-2014
Bron: Algemene Directie Statistiek – Statistics Belgium EAK, Eurostat LFS, Belgostat, VDAB (Bewerking Steunpunt WSE)
Devaluatie Belgische Frank Martens V
Globaal Plan Dehaene
Sint-Annaplan Martens VI
Happart &
‘Da Joenk’
3de Staatshervorming
Start Van den Brande I – IV Start VIONA- programma / WAV
Dioxinecrisis
Zeepbel knapt
Start Steunpunt WSE
3
Aandeel laaggeschoolden gehalveerd in (amper)
20 jaar
Evolutie aandeel laag-, midden- en hooggeschoolden (25-64 jaar)
Vlaams Gewest; 1992-2013
21,6
36,0
30,1
39,5 48,3
24,6
15 20 25 30 35 40 45 50
1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
(%)
Hooggeschoold Middengeschoold Laaggeschoold
Bron: Algemene Directie Statistiek – Statistics Belgium EAK, Eurostat LFS (Bewerking Steunpunt WSE)
1.226.000
628.000
Evolutie aandeel hooggeschoolden 30-34- jarigen, Vlaams Gewest, EU-15 en EU-27; 1992-2013
25,9
40,7 44,1
0 10 20 30 40 50
1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
(%)
Vlaams Gewest EU-15 EU-27
47,8% Vlaamse doelstelling
40,0% Europa 2020-doelstelling
Bron: Algemene Directie Statistiek – Statistics Belgium EAK, Eurostat LFS (Bewerking Steunpunt WSE)
Evolutie werkzaamheidsgraad (25-64 jaar) per onderwijsniveau, Vlaams Gewest; 1993-2013
49,8
52,5
76,4 77,6
86,8 86,4
64,7
74,6
45 50 55 60 65 70 75 80 85 90
1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
(%)
Laaggeschoold Middengeschoold
Hooggeschoold Totaal
Bron: Algemene Directie Statistiek – Statistics Belgium EAK, Eurostat LFS (Bewerking Steunpunt WSE)
4
Loopbanen starten en
eindigen beduidend later
Evolutie jongerenactiviteitsgraad (15-24 jaar)
Vlaams en Waals Gewest, EU-15; 1983-2013
45,6
33,2 42,8
29,1 47,2
45,1
20 25 30 35 40 45 50
1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
(%)
Vlaams Gewest Waals Gewest EU-15
Bron: Algemene Directie Statistiek – Statistics Belgium EAK, Eurostat LFS (Bewerking Steunpunt WSE)
Gaston Geens Roger De Wulf Theo Kelchtermans
Leona
Leo Peeters
Theo Renaat Landuyt Frank VDB Philippe Muyters
Evolutie aantal beroepsactieve jongeren, opgedeeld naar arbeidsmarktstatuut (o.b.v. ILO-criteria)
Vlaams Gewest; 1983-2013
89
40 32 27 43 27 41
330
292
241 220
233 230 205
0 50 100 150 200 250 300 350 400 450
1983 1988 1993 1998 2003 2008 2013
(nx1000)
ILO-werkloos Werkend
Bron: Algemene Directie Statistiek – Statistics Belgium EAK, Eurostat LFS (Bewerking Steunpunt WSE)
Evolutie werkzaamheidsgraad (55-64 jaar)
Vlaams Gewest en EU-15; 1983-2013
52,3
30,4
42,9 51,1
48,8
10,8
37,0
0 10 20 30 40 50
1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
(%)
EU-15 Vlaams Gewest - Totaal
Vlaams Gewest - Mannen Vlaams Gewest - Vrouwen
140.782 351.126
Bron: Algemene Directie Statistiek – Statistics Belgium EAK, Eurostat LFS (Bewerking Steunpunt WSE)
96 000
69 977
77 500
40 300
87 645
37 300
24 000
14 341
52 900
0 10 000 20 000 30 000 40 000 50 000 60 000 70 000 80 000 90 000 100 000
1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
(n)
Voltijds brugpensioen/werkloosheid met bedrijfstoeslag Oudere werklozen, vrijgesteld
NWWZ
Evolutie gebruik vervroegde uittredestelsels
Vlaams Gewest, 1992-2013
Bron: RVA (Bewerking Steunpunt WSE)
5
Meer, en meer werkzame,
migranten
Aandeel in bevolking op arbeidsleeftijd (20-64 jaar) van personen geboren in het buitenland
Vlaams Gewest, 1995-2013
0 2 4 6 8 10 12
1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
(%)
Geboren binnen EU-15 (maar niet in België) Geboren buiten EU-15
Geboren buiten (uitgebreide) EU
Bron: Algemene Directie Statistiek – Statistics Belgium EAK, Eurostat LFS (Bewerking Steunpunt WSE)
Evolutie werkzaamheidsgraad (20-64 jaar) naar geboorte en nationaliteit, Vlaams Gewest, 1995-2013
Bron: Algemene Directie Statistiek – Statistics Belgium EAK, Eurostat LFS (Bewerking Steunpunt WSE)
65,6
73,4
55,2
69,7
42,9
57,1
31,9
53,0
1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
Geboren in België Geboren binnen EU-15 Geboren buiten EU-15 Nationaliteit buiten EU-15
40.000
185.000
Werkzaamheidskloof (20-64 jaar) personen geboren buiten EU-15 , Gemiddelde 1997-99 en 2011-13
België
DK
EL IE ES
FR
LU
NL AT
PT
FI
SE
UK
Vlaams Gewest
Brussel Waals
Gewest
0,80 1,00 1,20 1,40 1,60
0,80 1,00 1,20 1,40 1,60
2011 -2013
1997-1999
EU-15 = 1,19
EU-15 = 1,15
Bron: Algemene Directie Statistiek – Statistics Belgium EAK, Eurostat LFS (Bewerking Steunpunt WSE)
6
De feminisering van de
arbeidsmarkt
Evolutie werkzaamheidsgraad (20-64 jaar) in
personen en VTE naar geslacht (Vlaams Gewest; 1983-2013)
80,5
76,7
77,4 80,2
40,3
66,2
42,5
55,3
30 40 50 60 70 80 90
(%)
Werkzaamheidsgraad - Mannen Werkzaamheidsgraad in VTE - Mannen Werkzaamheidsgraad - Vrouwen Werkzaamheidsgraad in VTE - Vrouwen
Bron: Algemene Directie Statistiek – Statistics Belgium EAK, Eurostat LFS (Bewerking Steunpunt WSE)
Evolutie genderkloof in de werkzaamheidsgraad (20- 64 jaar), uitgedrukt in personen en in VTE
Vlaams Gewest; 1983-2013
Bron: Algemene Directie Statistiek – Statistics Belgium EAK, Eurostat LFS (Bewerking Steunpunt WSE)
2,00
1,51
1,16 1,82
1,45
1,0 1,2 1,4 1,6 1,8 2,0 2,2
1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
(Ratio)
Werkzaamheidsgraad Werkzaamheidsgraad in VTE
7
De plafonnering van de
werkzaamheidsgroei
Evolutie werkzaamheidsgraad (20-64 jaar) (Belgische gewesten; 1983-2013) en werkzaamheidsgraad in VTE
(Vlaams Gewest; 2000-2012)
76,0
60,5
71,9
63,1
67,9
55,3
62,3
57,4 56,8
50 55 60 65 70 75 80
1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
(%)
Doelstelling Vlaanderen 2020 Vlaams Gewest
Vlaams Gewest (VTE) Waals Gewest
Brussels Gewest
Bron: Algemene Directie Statistiek – Statistics Belgium EAK, Eurostat LFS (Bewerking Steunpunt WSE)
Projectie werkzaamheidsgraad (20- tot 64-jarigen) volgens IMPACT-scenario en twee groeipaden tot de werkzaamheidsdoelstelling
68,9%
72,1%
71,9%
73,1%
76,0%
68%
70%
72%
74%
76%
werkzaamheidsgraad
historisch o.b.v.
EAK-data
projectie o.b.v.
IMPACT-scenario
groeipad o.b.v.
IMPACT-projectie
lineair groeipad werkzaamheid
Bron: Projectiemodel werkzaamheid (Steunpunt WSE)