• No results found

Nummer Toegang: Inventaris van de archieven van de Raad van de Waterstaat en taakvoorgangers, (1891) (1994) Versie:

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Nummer Toegang: Inventaris van de archieven van de Raad van de Waterstaat en taakvoorgangers, (1891) (1994) Versie:"

Copied!
151
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

Inventaris van de archieven van de Raad van de Waterstaat en taakvoorgangers, (1891) 1892-1992

(1994)

Versie: 06-02-2020

Centrale Archief Selectiedienst

Nationaal Archief, Den Haag 1997

This finding aid is written in Dutch.

(2)

I N H O U D S O P G A V E

Beschrijving van het archief...9

Aanwijzingen voor de gebruiker...10

Openbaarheidsbeperkingen... 10

Beperkingen aan het gebruik... 10

Materiële beperkingen... 10

Aanvraaginstructie... 10

Citeerinstructie... 10

Archiefvorming...11

Geschiedenis van de archiefvormer... 11

ALGEMEEN... 11

AFZONDERLIJKE COMMISSIES EN RADEN...11

Raad van de Waterstaat... 11

Staatscommissie voor de Waterstaatwetgeving...12

Commissie van Overleg voor de Wegen...12

Zuiderzeeraad/Zuiderzeecommissie...13

Raad/Commissie voor de Waterhuishouding...13

Commissie voor de Scheepvaartwegen...13

Commissie Veiligheid Wegverkeer...13

Commissie voor Ontgrondingen... 13

Commissie voor de Waterverontreiniging...14

Noordzeecommissiee... 14

Commissie Oppervlaktedelfstoffen...14

Commissie Financieel Bestel Waterschapswezen...14

Voorzitters en secretarissen van de Raad van de Waterstaat...14

Voorzitters en secretarissen van de Staatscommissie voor de Waterstaatswetgeving...15

Voorzitters en secretarissen van overige commissies en raden...17

Geschiedenis van het archiefbeheer... 19

Inhoud en structuur van het archief...21

Verantwoording van de bewerking... 21

Verwant materiaal...23

Beschikbaarheid van kopieën... 23

Overzicht van geraadpleegde bronnen...23

Beschrijving van de series en archiefbestanddelen...25

I ARCHIEF VAN DE RAAD VAN DE WATERSTAAT 1951-1992...25

1.1 Algemeen...25

1.2 Organisatie...26

1.3 Archiefbeheer...27

1.4 Representatie...27

1.5 Taakuitvoering...27

1.5.1 ALGEMEEN...27

1.5.2 RUIMTELIJKE ORDENING...27

1.5.3 WATERKERINGEN...28

1.5.4 WEGEN...29

1.5.5 HAVENS...30

1.5.6 KANALEN...30

1.5.7 BUISLEIDINGEN...30

II ARCHIEF VAN DE STAATSCOMMISSIE VOOR DE WATERSTAATSWETGEVING (1891) 1892-1992 31 2.1 Algemeen...31

2.2 Organisatie...31

2.3 Archiefbeheer...32

2.4 Taakuitvoering...32

2.4.1 ALGEMEEN...32

(3)

2.4.2 BESTUUR DOOR RIJK EN PROVINCIES...33

2.4.3 BESTUUR DOOR WATERSCHAPPEN, WATERKRINGEN, VEENSCHAPPEN EN VEENPOLDERS..34

2.4.3.1 Algemeen...34

2.4.3.2 Oprichting en reglementen...35

2.4.3.3 Kies- en benoemingsrecht...36

2.4.3.4 Gemeenschappelijke regelingen en afbakening van bevoegdheden met gemeenten....36

2.4.3.5 Bevoegdheid tot het innen van waterschapslasten...36

2.4.3.6 Overige bevoegdheden...37

2.4.4 GROND EN BODEM...38

2.4.4.1 Grondeigendom aan openbare wateren...38

2.4.4.2 Onteigening...38

2.4.4.3 Bodemverontreiniging...40

2.4.4.4 Vervening en ontgronding...40

2.4.5 DROOGMAKERIJEN EN INDIJKINGEN...40

2.4.6 WATERKERINGEN...40

2.4.7 WEGEN...41

2.4.8 HAVENS EN HAVENGEWESTEN...42

2.4.9 WATERHUISHOUDING...42

2.4.9.1 Algemeen...42

2.4.9.2 Grondwater...42

2.4.9.3 Oppervlaktewater...43

2.4.9.3.1 -Grenswateren...43

2.4.9.3.2 -Kwantitatief waterbeheer...43

2.4.9.3.3 -Kwalitatief waterbeheer...44

2.4.10 SCHEEPVAART...44

2.4.11 VERGOEDINGEN VOOR WERKEN...44

2.4.11.1 Overname en overdracht...44

2.4.11.2 Schade aan werken...45

2.4.11.3 Aanpassingswerken...45

III ARCHIEF VAN G. VAN DIESEN (STAATSCOMMISSIE) 1892-1906...46

IV ARCHIEF VAN S.J. FOCKEMA ANDREAE (STAATSCOMMISSIE) 1926-1963...47

4.1 Organisatie...47

4.2 Archiefbeheer...47

4.3 Taakuitvoering...47

4.3.1 ALGEMEEN...47

4.3.2 BESTUUR DOOR PROVINCIES...48

4.3.3 BESTUUR DOOR WATERSCHAPPEN...48

4.3.3.1 Algemeen...48

4.3.3.2 Personeel...49

4.3.3.3 Oprichting en reglementen...49

4.3.3.4 Kiesrecht...49

4.3.3.5 Gemeenschappelijke regelingen en afbakening van bevoegdheden met gemeenten....49

4.3.3.6 Bevoegdheid tot het innen van waterschapslasten...49

4.3.3.7 Overige bevoegdheden...50

4.3.4 GROND EN BODEM...50

4.3.5 WATERKERINGEN...51

4.3.6 WEGEN...51

4.3.7 HAVENS EN HAVENGEWESTEN...52

4.3.8 WATERHUISHOUDING...52

4.3.9 SCHEEPVAART...53

4.3.10 VERGOEDINGEN VOOR WERKEN...53

V ARCHIEF VAN DE COMMISSIE VAN OVERLEG VOOR DE WEGEN (1931) 1932-1992...54

5.1 Algemeen...54

5.2 Organisatie...54

5.3 Personeel...55

5.4 Archiefbeheer...55

5.5 Taakuitvoering...55

5.5.1 ALGEMENE VERKEERS- EN VERVOERSPROBLEMATIEK...55

5.5.2 WEGEN...56

(4)

5.5.2.1 Algemeen...56

5.5.2.2 Internationaal...58

5.5.2.3 Interprovinciaal...59

5.5.2.4 Groningen...60

5.5.2.5 Friesland...60

5.5.2.6 Drenthe...62

5.5.2.7 Overijssel...63

5.5.2.8 Gelderland...65

5.5.2.9 Utrecht...68

5.5.2.10 Flevoland...69

5.5.2.11 Noord-Holland...70

5.5.2.12 Zuid-Holland...72

5.5.2.13 Zeeland...75

5.5.2.14 Noord-Brabant...76

5.5.2.15 Limburg...81

5.5.3 SPOORWEGEN...82

5.6 Documentatie...83

VI ARCHIEF VAN DE ZUIDERZEERAAD/ZUIDERZEECOMMISSIE 1941-1990...84

6.1 Algemeen...84

6.2 Organisatie...84

6.3 Archiefbeheer...84

6.4 Taakuitvoering...84

6.4.1 ALGEMEEN...84

6.4.2 LELYSTAD...85

6.4.3 ALMERE...85

6.4.3.1 Algemeen...85

6.4.3.2 Almere-Stad...86

6.4.3.3 Almere-Haven...86

6.4.3.4 Almere-Buiten...87

6.4.3.5 Overige...87

6.4.4 ZEEWOLDE...87

6.4.5 OOSTELIJK DEEL VAN ZUIDELIJK FLEVOLAND...88

6.4.6 GEBIED 'KORTEGOLF-ZENDSTATION'...88

6.4.7 FLEVOLIJN...88

6.4.8 MARKERWAARD...88

6.4.9 RANDMEREN...90

6.5 Documentatie...90

VII ARCHIEF VAN DE RAAD/COMMISSIE VOOR DE WATERHUISHOUDING (1941) 1942-1992...93

7.1 Algemeen...93

7.2 Organisatie...93

7.3 Archiefbeheer...93

7.4 Taakuitvoering...93

7.4.1 WETGEVING WATERHUISHOUDING...93

7.4.2 NOTA'S WATERHUISHOUDING...94

7.4.3 WATERHUISHOUDING IN DELTAGEBIEDEN...94

7.4.3.1 Zeeland...94

7.4.3.2 Zuid-Holland...96

7.4.3.3 Noord-Brabant...96

7.4.3.4 IJsselmeergebied...96

7.4.4 WATERONTTREKKING...97

7.4.5 BESTRIJDING VAN WATERVERONTREINIGING...97

7.4.6 BEDIJKING EN DROOGMAKING...98

7.4.7 VERZWARING VAN RIVIERDIJKEN...98

VIII COMMISSIE VOOR DE SCHEEPVAARTWEGEN (EN HAVENS) (1952) 1953-1991...100

8.1 Algemeen...100

8.2 Organisatie...100

8.3 Archiefbeheer...100

8.4 Taakuitvoering...100

8.4.1 ALGEMEEN...100

(5)

8.4.2 GROTE RIVIEREN...101

8.4.3 GRONINGEN...102

8.4.4 OVERIJSSEL...102

8.4.5 GELDERLAND...102

8.4.6 UTRECHT...103

8.4.7 NOORD-HOLLAND...103

8.4.8 ZUID-HOLLAND...104

8.4.9 ZEELAND...104

8.4.10 NOORD-BRABANT...105

8.4.11 LIMBURG...106

IX ARCHIEF VAN DE COMMISSIE VEILIGHEID WEGVERKEER (1953) 1954-1977 (1978)...107

9.1 Algemeen...107

9.2 Organisatie...108

9.3 Taakuitvoering...108

9.3.1 ALGEMEEN...108

9.3.2 VERBETERING VERKEERSGEDRAG...109

9.3.2.1 Rijvaardigheid...109

9.3.2.2 Rijbevoegdheid...110

9.3.2.3 Verkeersvoorlichting...111

9.3.2.4 Controle, aansprakelijkheidsstelling en vervolging...112

9.3.2.5 Onderzoek naar ongevallen...112

9.3.3 VERKEERSREGELS...113

9.3.3.1 Algemeen...113

9.3.3.2 Voorrangsregels...113

9.3.3.3 Voetgangers...114

9.3.3.4 Kruisingen en splitsingen...115

9.3.3.5 Parkeren...115

9.3.3.6 Maximum- en minimumsnelheid...116

9.3.3.7 Gebruik van verlichting door voertuigen...117

9.3.3.8 Plaatsen van gevarendriehoek...118

9.3.3.9 Slepen van motorvoertuigen...118

9.3.3.10 Voorbijrijden van haltes en inhalen...118

9.3.3.11 Inritten...118

9.3.3.12 Tunnels...118

9.3.4 VERKEERSMIDDELEN EN -DEELNEMERS...119

9.3.4.1 Algemeen...119

9.3.4.2 Voetgangers...119

9.3.4.3 Fietsen, brom- en snorfietsen...119

9.3.4.4 Motorvoertuigen...120

9.3.4.4.1 -Bestuurders en passagiers...120

9.3.4.4.2 -Periodieke keuring...120

9.3.4.4.3 -Uitrusting...120

9.3.4.4.4 -Gelede motorvoertuigen...121

9.3.4.4.5 -Motorvoertuigen met beperkte snelheid...122

9.3.4.4.6 -Autoscooter...122

9.3.4.4.7 -Luchtkussenvoertuig...122

9.3.5 INFRASTRUCTUUR...122

9.3.5.1 Autosnelwegen...122

9.3.5.2 Eenbaanswegen...123

9.3.5.3 Wegen met parallelwegen...123

9.3.5.4 Overwegen...123

9.3.5.5 Woonerven, speelstraten en woonpaden...124

9.3.5.6 Uitritten...124

9.3.5.7 Verkeersborden...124

9.3.5.8 Verkeerslichten...125

9.3.5.9 Verkeerszuilen...125

9.3.5.10 Losse objecten op of aan de weg...125

9.3.5.11 Voetgangersoversteekplaatsen...125

9.3.5.12 Wegmarkeringen...126

(6)

X ARCHIEF VAN DE COMMISSIE VOOR DE WATERVERONTREINIGING 1969-1992...127

10.1 Algemeen...127

10.2 Organisatie...127

10.3 Archiefbeheer...127

10.4 Taakuitvoering...127

10.4.1 NATIONALE PLANNEN, PROGRAMMA'S EN NOTA'S OP MILIEUGEBIED...127

10.4.2 WETGEVING MILIEUBEHEER IN HET ALGEMEEN...129

10.4.3 WETGEVING WATERKWALITEITSBEHEER...129

10.4.3.1 Wet Verontreiniging Oppervlaktewateren (WVO)...129

10.4.3.2 Besluiten ter uitvoering van de Wet Verontreiniging Oppervlaktewateren (WVO)...130

10.4.4 BESTUURLIJKE ORGANISATIE WATERKWALITEITSBEHEER...131

10.4.5 FINANCIERING WATERKWALITEITSBEHEER...131

10.4.5.1 Algemeen...131

10.4.5.2 Uitkeringsregeling Bestrijding Verontreiniging Rijkswateren...131

10.4.5.3 Heffingensysteem...132

10.4.6 RIOOLWATERZUIVERING...133

10.4.7 WATERKWALITEITSBEHEER IN PROVINCIES, WATERSCHAPPEN EN REGIO'S...133

10.4.7.1 Model- heffingsverordening van de Unie van Waterschappen...133

10.4.7.2 Goedkeuringsprocedure heffingsverordeningen en -bedragen...133

10.4.7.3 Beroepen...134

10.4.7.4 Interprovinciaal en 'gebiedsgericht' waterkwaliteitsbeheer...134

10.4.7.5 Waterkwaliteitsbeheer per provincie...135

10.4.7.5.1 -Groningen...135

10.4.7.5.2 -Friesland...135

10.4.7.5.3 -Drenthe...136

10.4.7.5.4 -Overijssel...136

10.4.7.5.5 -Gelderland...137

10.4.7.5.6 -Utrecht...137

10.4.7.5.7 -Flevoland...138

10.4.7.5.8 -Noord-Holland...138

10.4.7.5.9 -Zuid- Holland...139

10.4.7.5.10 -Zeeland...141

10.4.7.5.11 -Noord-Brabant...143

10.4.7.5.12 -Limburg...145

XI ARCHIEF VAN DE NOORDZEECOMMISSIE (1981) 1982-1992...146

11.1 Algemeen...146

11.2 Organisatie...146

11.3 Taakuitvoering...146

11.3.1 ALGEMEEN...146

11.3.2 MILIEU...147

11.3.3 BESTRIJDING ONGEVALLEN...147

11.3.4 OFFSHORE...148

11.3.5 SCHEEPVAART...148

11.3.6 VISSERIJ...148

11.3.7 KUSTZONE...148

XII ARCHIEF VAN DE COMMISSIE OPPERVLAKTE-DELFSTOFFEN (1983) 1984-1992 (1993)...149

12.1 Algemeen...149

12.2 Organisatie...149

12.3 Taakuitvoering...149

XIII ARCHIEF VAN DE COMMISSIE FINANCIEEL BESTEL WATERSCHAPSWEZEN 1953-1963...151

XIV ARCHIEF VAN DE COMMISSIE VOOR ONTGRONDINGEN 1968-1994...152

14.1 Algemeen...152

14.2 Organisatie...152

14.3 Taakuitvoering...152

(7)

Beschrijving van het archief

B E S C H R I J V I N G V A N H E T A R C H I E F

Naam archiefblok:

Raad van de Waterstaat en zijn Taakvoorgangers Periodisering:

archiefvorming: 1892-1992

oudste stuk - jongste stuk: 1891-1994 Archiefbloknummer:

W26613 Omvang:

1877 inventarisnummer(s); 61,00 meter Taal van het archiefmateriaal:

Het merendeel der stukken is in het Nederlands Archiefbewaarplaats:

Nationaal Archief, Den Haag Archiefvormers:

Raad van de Waterstaat, 1951-1992

Commissie Financieel Bestel Waterschapswezen Commissie inzake Waterverontreiniging

Commissie Oppervlaktedelfstoffen Commissie van Overleg voor de Wegen Commissie Veiligheid Wegverkeer

Commissie voor de Scheepvaartwegen (en Havens) Commissie voor Ontgrondingen

Noordzeecommissie

Raad / Commissie voor de Waterhuishouding Staatscommissie voor de Waterstaatswetgeving Zuiderzeeraad

G. van Diesen, Staatscommissie, 1892-1906

S.J. Fockema Andreae, Staatscommissie, 1926-1963 Samenvatting van de inhoud van het archief:

Het archief van de Raad van de Waterstaat (1951-1992) kent meerdere taakvoorgangers (zie onder de kopjes 'Archiefvormers' en 'Geschiedenis van de archiefvormer'). Ieder deelarchief kent een algemeen gedeelte met stukken betreffende de voortgang van de eigen organisatie (notulen, klappers op onderwerpen, agenda's met in- en uitgaande stukken, verslagen en dergelijke).

Daarnaast heeft ieder afzonderlijk archief stukken die samenhangen met de bijzondere

taakuitvoering. Een dwarsdoorsnede door deze archieven levert vaak voorkomende thema's op, zoals ruimtelijke ordening, weg- en waterwegen, het beheer en de gebruikers hiervan, het

besturen van polders, water- en veenschappen. De archiefstukken zijn regelmatig gerangschikt per provincie.

(8)

Aanwijzingen voor de gebruiker

Aanwijzingen voor de gebruiker

Openbaarheidsbeperkingen

OPENBAARHEIDSBEPERKINGEN Volledig openbaar.

Beperkingen aan het gebruik

BEPERKINGEN AAN HET GEBRUIK

Reproductie van originele bescheiden uit dit archief is, behoudens de algemene regels die gelden voor het kopiëren van stukken, niet aan beperkingen onderhevig. Er zijn geen beperkingen krachtens het auteursrecht.

Materiële beperkingen

MATERIËLE BEPERKINGEN

Het archief kent geen beperkingen voor het raadplegen van stukken als gevolg van slechte materiële staat.

Aanvraaginstructie

AANVRAAGINSTRUCTIE

Openbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via de terminals in de studiezaal van het Nationaal Archief doen. Om te kunnen reserveren dient u de volgende stappen te volgen:

1. Creëer een account of log in .

2. Selecteer in de archiefinventaris een archiefstuk.

3. Klik op ‘Reserveer’ en kies een tijdstip van inzage.

Citeerinstructie

CITEERINSTRUCTIE

Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.

VOLLEDIG:

Nationaal Archief, Den Haag, Raad van de Waterstaat en zijn Taakvoorgangers, nummer toegang 2.16.11, inventarisnummer ...

VERKORT:

NL-HaNA, Raad van de Waterstaat, 2.16.11, inv.nr. ...

(9)

Archiefvorming

Archiefvorming

Geschiedenis van de archiefvormer

GESCHIEDENIS VAN DE ARCHIEFVORMER

ALGEMEEN

ALGEMEEN

De achtereenvolgende ministers die de waterstaatszorg in hun takenpakket hadden, maakten gebruik van de diensten van diverse adviesinstanties in de vorm van commissies en raden. De adviezen van deze instanties hadden enerzijds betrekking op de waterstaatswetgeving, anderzijds op de uitvoering van de waterstaatszorg: de zorg voor de toestand van de kust, rivieren, kanalen, havens, dijken, polders en wegen, alsmede de beheersing van de waterkwantiteit en in

toenemende mate van de waterkwaliteit. De minister had daarbij behalve de zorg voor de

rijkswerken ook het toezicht op de zorg welke door de lagere overheidsorganen werd uitgeoefend.

Voordat de Raad van de Waterstaat in 1952 met zijn advieswerk begon, waren er op waterstaatsgebied reeds diverse commissies en raden werkzaam. Zo werd in 1892 de

Staatscommissie voor de Waterstaatswetgeving ingesteld die de minister moest bijstaan bij de wet- en regelgeving. Op deelgebieden van het waterstaatsbestuur volgden de instelling van de Zuiderzeeraad (1918), de Commissie van Overleg voor de Wegen (1932), de Commissie voor de Waterverontreiniging (1934) en de Raad voor de Waterhuishouding (1942).

Genoemde adviesorganen werden in 1952 (de Commissie voor de Waterontreiniging in 1969 en de Zuiderzeeraad in 1970) tot vaste commissie van de Raad van de Waterstaat omgevormd. Daarna volgde nog de omvorming tot of instelling als vaste commissie van: de Commissie voor de Scheepvaartwegen (1953), de Commissie Veiligheid Wegverkeer (1954), de Commissie voor Ontgrondingen (1967), de Noordzeecommissie (1982) en de Commissie Oppervlaktedelfstoffen (1984). De Commissie Financieel Bestel Waterschapswezen (1953) was geen onderdeel van de Raad. Wel voerde de Raad er het secretariaat van.

In de commissies zaten meestal vertegenwoordigers van bij de waterstaat betrokken departementen, lagere overheden, belangenorganisaties en deskundigen. Er waren de

bovengenoemde vaste commissies en de tijdelijke of bijzondere commissies die zich bezighielden met deelgebieden die niet op het terrein van de vaste commissies lagen. Leden van de Raad van de Waterstaat vervulden het voorzitterschap van de commissies. De secretaris van de Raad was er tevens de secretaris van. Hij had een raadgevende stem in de Raad en de commissies. Binnen een commissie kon de voorzitter, in overleg met de secretaris, subcommissies benoemen ter

voorbereiding van zaken die nader onderzoek vereisten.

De werkwijze van de Raad en zijn commissies was als volgt: na de adviesaanvraag door de minister zond de Raad deze door naar de betrokken vaste of tijdelijke commissie. De commissie

bestudeerde stukken, hoorde zonodig deskundigen, volgde een inspraakprocedure of ging ter plekke de zaak onderzoeken. Vervolgens bracht zij advies uit aan de Raad. Deze adviseerde rechtstreeks, met bijsluiting van het commissie-advies, aan de minister.

AFZONDERLIJKE COMMISSIES EN RADEN

AFZONDERLIJKE COMMISSIES EN RADEN

Raad van de Waterstaat

RAAD VAN DE WATERSTAAT

Eind jaren veertig bleek er behoefte te bestaan aan een gezaghebbende centrale adviesinstantie op waterstaatsgebied. Als zodanig werd in 1950 de Raad van de Waterstaat ingesteld als vast adviescollege van de regering. 1 Hij diende de minister van advies met betrekking tot het rijkswaterstaatsbestuur, waaronder het oppertoezicht over de waterstaat. In de Raad zaten

1 Wet van 9 november 1950, Staatsblad (Stbl.) K 498.

(10)

ambtenaren van verschillende departementen en vertegenwoordigers van maatschappelijke organisaties en andere belanghebbenden. De leden en de secretaris werden, op voordracht van de minister van Verkeer en Waterstaat, benoemd door de Kroon. De installatie van de Raad had plaats op 17 januari 1952. De slotzitting van de Raad was op 8 september 1992.

In 1986 werd de Voorlopige Raad voor Verkeer en Waterstaat ingesteld 2 in het kader van het streven naar één vast college van advies op het terrein van verkeer en waterstaat. Deze Raad kreeg onder meer tot taak te adviseren over hoofdlijnen van beleid en om coördinerend op te treden ten aanzien van de adviezen van andere adviescolleges op het beleidsterrein zoals de Raad van de Waterstaat en de Raad voor de Verkeersveiligheid. Op 1 oktober 1992 werd de Voorlopige Raad omgezet in de Raad voor Verkeer en Waterstaat, die uit ambtenaren en onafhankelijk deskundigen is samengesteld. 3 Tegelijk werd de 'oude' Raad van de Waterstaat opgeheven. Als opvolger

daarvoor fungeren de Overlegorganen Verkeer en Waterstaat waarin naast ambtenaren belanghebbenden zitting hebben.

Staatscommissie voor de Waterstaatwetgeving

STAATSCOMMISSIE VOOR DE WATERSTAATWETGEVING

De Staatscommissie tot Voorbereiding van de Wettelijke Regeling van het Waterstaatsbestuur, sinds 1904 regelmatig Staatscommissie voor de Waterstaatswetgeving geheten, werd in 1892 ingesteld. 4 Haar taken betroffen de advisering over de invoering en wijziging van

waterstaatswetgeving, meestal in de vorm van in te dienen wetsontwerpen. In de commissie zaten juridisch deskundigen uit de rechterlijke, waterstaats- en onderwijswereld. In de periode 1940- 1948 lagen de werkzaamheden bijna stil, mede doordat het hoofd van de afdeling

Waterstaatsrecht van de Rijkswaterstaat geen behoefte aan adviezen van de commissie had. De secretaris-generaal dacht er in 1948 anders over. Toch nam de afdeling Waterstaatsrecht steeds meer het initiatief tot het ontwerpen van wetten en wetswijzigingen, zoals de ontwerpen voor de Deltawet en de Wet Verontreiniging Oppervlaktewateren. De commissie behandelde dan de voorontwerpen.

De Staatscommissie werd in 1952 onderdeel van de Raad van de Waterstaat, in 1992 bij de opheffing van de Raad weer een zelfstandig adviesorgaan.

Commissie van Overleg voor de Wegen

COMMISSIE VAN OVERLEG VOOR DE WEGEN

Deze commissie werd in 1932 ingesteld als opvolger van de Rijkscommissie voor de Wegen en de Rijkscommissie van Overleg voor de Wegenverbetering. 5 De commissie werd in 1952 onderdeel van de Raad van de Waterstaat. Haar taken betroffen de advisering over de aanleg en verbetering van wegen en oeververbindingen, over de opstelling van rijkswegenplannen en over

spoorwegtracés. De procedure die bij de vaststelling van een weg- of spoorwegtracé werd gevolgd, kende een grote rol toe aan de commissie. Deze zorgde voor een advies aan de minister over de tracénota en baseerde dit advies op een inspraakprocedure waarin door de commissie openbare hoorzittingen werden gehouden. De commissie nam in 1978 de advisering betreffende de aanpassing van de wetgeving inzake de verkeersveiligheid over van de opgeheven Commissie Veiligheid Wegverkeer.

2 KB van 19 juni 1986, Stbl. 344.

3 Wet van 12 maart 1992, Stbl. 146.

4 Koninklijk Besluit (KB) van 21 april 1892 nr. 4, Staatscourant (Stct.) 95.

5 Ministeriële beschikking (mb) van 28 april 1932, Stct. 85.

(11)

Zuiderzeeraad/Zuiderzeecommissie

ZUIDERZEERAAD/ZUIDERZEECOMMISSIE

De Zuiderzeeraad werd in 1918 ingesteld. 6 Taak werd de advisering van de regering in de

voorbereiding en uitvoering van werken, alsmede in de voorbereiding van regelingen betreffende het in gebruik brengen van drooggelegde gronden in de Zuiderzee respectievelijk het IJsselmeer.In 1969 was de adviserende taak van de Zuiderzeeraad ten aanzien van de inrichting van de in het IJsselmeer ingepolderde gebieden bij wet overgegaan naar de Raad van de Waterstaat. 7 Als vaste commissie daarvan werd in 1970 de Zuiderzeecommissie ingesteld. 8 De laatste jaren

functioneerde deze commissie niet meer, dit als gevolg van de regeringsbeslissing om (voorlopig) niet tot inpoldering van het Markermeer over te gaan.

Raad/Commissie voor de Waterhuishouding

RAAD/COMMISSIE VOOR DE WATERHUISHOUDING

De Raad werd in 1942 ingesteld door de secretaris-generaal van het departement van Waterstaat. 9 In 1952 werd hij als commissie onderdeel van de Raad van de Waterstaat. De taken betroffen de advisering over het beheersen van de waterhuishouding door het maken van wettelijke regelingen en door beleidsuitvoering inzake de waterverdeling, afwatering, waterpeilbeheersing, bedijking, het tegengaan van verzouting van binnenwateren en het verzamelen van zoet water.

Commissie voor de Scheepvaartwegen

COMMISSIE VOOR DE SCHEEPVAARTWEGEN (e n H a v e n s)

De commissie werd in 1953 ingesteld als vaste commissie van de Raad van Waterstaat. 10 In 1982 werd de naam gewijzigd in Commissie voor de Scheepvaartwegen en Havens. De advisering betrof de aanleg en verbetering van de infrastructuur voor het verkeer te water en de daarvoor

benodigde wetgevende maatregelen.

Commissie Veiligheid Wegverkeer

COMMISSIE VEILIGHEID WEGVERKEER

De commissie werd in 1954 ingesteld als vaste commissie van de Raad van de Waterstaat. 11 De taak was het adviseren ten aanzien van het behoud en de verbetering van de verkeersveiligheid en de daarop betrekking hebbende wetgeving. Deze hield met name in de Wegenverkeerswet, het Wegenverkeersreglement en het Reglement Verkeersregels en Verkeerstekens. Na de opheffing van de commissie in 1977 werd deze taak overgenomen door de Raad voor de Verkeersveiligheid en de Commissie van Overleg voor de Wegen.

Commissie voor Ontgrondingen

COMMISSIE VOOR ONTGRONDINGEN

De commissie werd in 1967 ingesteld als vaste commissie van de Raad van de Waterstaat. 12 De commissie adviseerde met name over de uitvoering van de krachtens de Ontgrondingenwet (1965) tot stand te brengen regelingen, goedkeuring van provinciale ontgrondingsverordeningen en over de op grond van de Ontgrondingenwet bij de Kroon of bij de afdeling Geschillen van Bestuur van de Raad van State ingestelde beroepen. Omdat belangengroeperingen nogal eens daarin partij zijn, zijn daarvan in de commissie geen vertegenwoordigers in opgenomen, maar alleen

6 KB van 16 juli 1918, Stbl. 451.

7 Wet van 3 september 1969, Stbl. 396.

8 KB van 31 augustus 1970 nr. 8, Stct. 210.

9 Beschikking van 19 februari 1942, La V, afd. P, Directie van de Waterstaat.

10 KB van 12 januari 1953, Stct. 128.

11 Mb van 2 september 1954, nr. 58397, afd. P, Directie van de Waterstaat.

12 KB van 18 augustus 1967 nr. 96, Stct. 245.

(12)

ministeriële vertegenwoordigers en deskundigen. De taken van de vanaf 1992 zelfstandig bestaande commissie werden bij opheffing van de commissie in 1994 overgenomen door de afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State.

Commissie voor de Waterverontreiniging

COMMISSIE VOOR DE WATERVERONTREINIGING

De commissie werd in 1934 ingesteld ter advisering van de minister over het voorkomen en bestrijden van de verontreiniging van openbare wateren. 13 Pas in 1969 werd de commissie onderdeel van de Raad van de Waterstaat. De advisering betrof behalve de wetgeving met name de uitvoering van het beleid, zoals de handhaving van de Hinderwet (1875, 1952), de opstelling van indicatieve meerjarenprogramma's met betrekking tot de kwaliteit van het oppervlaktewater, de goedkeuring van provinciale en waterschapsverordeningen, de vaststelling van

verontreinigingsheffingen en de behandeling van de op grond van de Wet Verontreiniging Oppervlaktewateren (1970) en Wet Algemene Bepalingen Milieuhygiëne (1981) bij de Kroon ingestelde beroepen.

Noordzeecommissiee

NOORDZEECOMMISSIEE

De commissie werd in 1982 ingesteld als bijzondere of tijdelijke commissie van de Raad van de Waterstaat. 14 Er functioneerde al de Interdepartementale Commissie voor Noordzee-

aangelegenheden (ICONA). Om duplicering met de ICONA te voorkomen, zaten in de

Noordzeecommissie geen departementale vertegenwoordigers als lid, maar alleen als informant.

Commissie Oppervlaktedelfstoffen

COMMISSIE OPPERVLAKTEDELFSTOFFEN

De commissie werd in 1984 ingesteld als vaste commissie van de Raad van de Waterstaat. 15 De taak betrof de advisering over ten aanzien van ontgrondingen en oppervlaktedelfstoffen vast te stellen wettelijke regelingen, de opstelling van beleidsnota's in het kader van de winning van oppervlaktedelfstoffen en de opstelling van ontgrondingsplannen voor rijkswateren.

Commissie Financieel Bestel Waterschapswezen

COMMISSIE FINANCIEEL BESTEL WATERSCHAPSWEZEN

De commissie werd in 1953 ingesteld bij gemeenschappelijke beschikking van diverse ministers. 16 Hoewel de secretaris van de Raad van de Waterstaat het secretariaat voerde, werd de commissie geen onderdeel van de Raad. De taak van de commissie was om de mogelijkheden te onderzoeken tot verbetering van de financiële situatie voor de waterschappen in verband met veranderingen in de taak van waterschappen. Het belastinggebied van de waterschappen zou kunnen worden uitgebouwd door alle belanghebbenden in de omslag van lasten te betrekken. Dit is een zaak voor de provincie die vrij is in de regeling van de belastingheffing door waterschappen. Daarnaast is verhoging van vergoedingen van rijks- of provinciewege aan bepaalde waterschappen mogelijk.

Het eindadvies in 1961 betrof daarom voornamelijk een door de commissie ingediend wetsontwerp voor de subsidiëring van noodlijdende waterschappen in de kosten van waterkeringen.

Voorzitters en secretarissen van de Raad van de Waterstaat

VOORZITTERS EN SECRETARISSEN VAN DE RAAD VAN DE WATERSTAAT voorzitters

13 KB van 10 april 1934 nr. 28, Stct. 77.

14 Mb van 8 september 1982 nr. S 48011, Stct. 183.

15 KB van 29 februari 1984 nr. 89, Stct. 51.

16 Beschikking van de ministers van Verkeer en Waterstaat

(2 oktober 1953, nr. 55469 Directie van de Waterstaat), Binnenlandse Zaken (8 oktober 1953, nr. 12430, Afdeling Financiën, Bureau Binnenlands Bestuur), Financiën (16 oktober 1953, nr. 185, Generale Thesaurie, Dienst der Rijksbegroting, Afdeling Financiën, Bureau Financiële Verhouding) en Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening (29 oktober 1953, nr. LAZ 7578, Afdeling Algemene Zaken van de Directie van de Landbouw).

(13)

voorzitters

1965-1969 J.B.G.M. de van der Schueren

1969-1974 C.T.E. van Lijnden van Sandenburg

1974-1978 J.L. Klein

1978-1990 W.F. Schut

1990-1992 M.J. Vroom

secretarissen (w=waarnemend)

1952-1956 A.P. Schilthuis

1957-1958 S.J.M. van den Belt

1958-1972 J.I. van Dijke

1972-1973 T. van Veen (w)

1973-1990 T. van Veen

1990-1992 S.B. Boelens

adjunct-secretarissen

1969-1971 G.F. Pieters

1971-1973 T. van Veen

1973-1974 N.W. Meijering

1973-1979 T.A.G. Vermeulen

1979-1983 A. Leenstra

1983-1990 S.B. Boelens

1987-1992 R.E. Schreuders

Voorzitters en secretarissen van de Staatscommissie voor de Waterstaatswetgeving

VOORZITTERS EN SECRETARISSEN VAN DE STAATSCOMMISSIE VOOR DE WATERSTAATSWETGEVING

voorzitters

1892-1898 G. de Vries

1898-1906 G. van Diesen

1906-1919 A. Déking Dura

1919-1928 E. Fokker

1928-1936 C.J.H. Schepel

1936-1949 B.W.T. Sandberg

1949-1964 R.H. de Vos van Steenwijk

1964-1967 C.H.F. Polak

1967-1981 B. de Goede

1981-1988 J.G. Steenbeek

1988-1992 H. van der Linden

1992 T.G. Drupsteen

(14)

secretarissen (1e, 2e, adjunct)

1892-1902 F.H.J. Tavenraat (1e)

(15)

secretarissen (1e, 2e, adjunct)

1895-1896 A.R. Zimmerman (2e)

1896-1902 H.W. van Sandick (2e)

1902-1907 C.J.H. Schepel (1e)

1902-1907 L.F. Teixeira de Mattos (2e)

1907-1913 G.W.J. Bruins

1913-1923 R.H. de Vos van Steenwijk (1e)

1920-1926 F.G. Scheltema (tot 1923 2e)

1926-1932 A.F. Visser van IJzendoorn

1932-1936 S.J. Fockema Andreae

1936-1951 C.H.F. Polak

1951-1957 A.P. Schilthuis

1957-1958 S.J.M. van den Belt

1958 W.J. Noteboom

1958-1972 J.I. van Dijke

1970-1971 G.F. Pieters (adj.)

1971-1990 T. van Veen (tot 1972 adj.)

1990-1992 S.B. Boelens

Voorzitters en secretarissen van overige commissies en raden

VOORZITTERS EN SECRETARISSEN VAN OVERIGE COMMISSIES EN RADEN

(De secretarissen tot het tijdstip dat de betrokken commissie onder de Raad van de Waterstaat ging ressorteren.)

Commissie Overleg Wegen voorzitters

1932-1958 A.B.G. van Rijckevorsel

1958-1963 L.T. van der Wal

1964-1969 J.B.G.M. de van der Schueren

1970-1975 C.T.E. van Lijnden van Sandenburg

1975-1980 S.A. Posthumus

1980-1982 W.F. Schut

1983-1987 F. Hellinga

1987-1992 G.P. Brokx

secretarissen

1932-1938 N.A. Lunsingh Tonckens

1938-1952 J. de Brauw

(16)

Raad/Commissie voor de Waterhuishouding voorzitters

1942 H.A. van Karnebeek

1942-1945 L.R. Wentholt

1945-1949 ondervoorzitters

1949-1962 G.J.C. Schilthuis

1963-1964 A.C. Maris (wnd.)

1964-1982 M.A. Geuze

1982-1992 P. van der Burgh

secretarissen

1942-1952 J. de Brauw

1942-1952 C. in 't Veld

Commissie Financieel Bestel Waterschapswezen voorzitter

1953-1961 R.H. de Vos van Steenwijk

Commissie Scheepvaartwegen (en Havens) voorzitters

1953-1954 W.J.H. Harmsen

1954-1963 L.T. van der Wal

1963-1966 A.C. Maris

1967 M.A. Geuze

1967-1977 J.L. Klein

1977-1988 E.H. van de Poll

1988-1991 J. den Toom

Commissie Veiligheid Wegverkeer voorzitters

1954-1964 R.H. de Vos van Steenwijk

1964-1969 J.B.G.M. de van der Schueren

1969-1970 G.G. Loggers

1970-1973 F.P.E. Bloemarts

1973-1975 J. van Haeringen

1975-1977 J.I. van Dijke

Commissie voor Ontgrondingen voorzitters

(17)

Commissie voor Ontgrondingen voorzitters

1972-1977 J.L. Klein

1977-1979 J.I. van Dijke

1980 N.P.H.J Roorda van Eysinga (wnd.)

1980-1983 G. Heida

1983-1987 L. Hilarides

1988-1994 P. Zevenbergen

Commissie voor de Waterverontreiniging voorzitters

1932-1958 J.L. Klein

1970-1979 O.W.A. van Verschuer

1979-1981 J. van Selm

1981-1992 A.D. Mijs

Zuiderzeecommissie voorzitters

1971-1972 A.P. Minderhoud

1972-1980 W.F. Schut

1980-1990 M.J. Vroom

Noordzeecommissie voorzitters

1982-1990 W.F. Schut

1990-1992 G. Tjalma

Oppervlaktedelfstoffen voorzitters

1984-1988 L. Hilarides

1988-1992 P. Zevenbergen

Geschiedenis van het archiefbeheer

GESCHIEDENIS VAN HET ARCHIEFBEHEER

De archiefvorming binnen de zelfstandige commissies van vóór 1952 was uniform wat betreft de dossiervorming per advies. De commissies waren adviserende lichamen, waarbij elke advisering aan de minister een zaak vormde, die begon met de adviesaanvraag door de minister en eindigde met het advies aan de minister. De zaak liet zich in een of meerdere mappen terugvinden

naargelang de uitgebreidheid van de adviesvorming.

(18)

Ook onder de Raad van de Waterstaat bleef de archiefvorming plaatsvinden per advies. Er trad echter archiefvermenging op, doordat de secretaris van de Raad van de Waterstaat tevens

secretaris was van elk der tot de Raad behorende commissies en de Raadsstukken betreffende een zaak bij het desbetreffende dossier van een commissie voegde. Deze door het commissie-

secretariaat bepaalde archiefvorming is tijdens de bewerking van het archief intact gelaten. Dat er toch een romparchief van de Raad zelf overbleef, lag aan de omstandigheid dat de Raad ook adviezen uitbracht zonder eerst een commissie daarvoor te raadplegen, waardoor geen archiefvermenging optrad. Dit betrof dan vooral algemene waterstaatszaken betreffende de inrichting en het beheer van ons land.

Op de stukken zelf werden een of meer inschrijfnummers vermeld, naargelang ze in de Raad en/of een of meer commissies kwamen. Zo betekende R 110/70, dat het betrokken stuk in 1970 als 110e voor de Raad werd ingeschreven. En COW 110/70, dat het stuk in 1970 als 110e voor de Commissie van Overleg voor de Wegen werd ingeschreven. Deze inschrijving is vanaf 1970 terug te vinden in de ficheboeken en daarvoor in agenda's.

Als toegang op de archieven diende een dossierinventaris. De kaartjes ervan stonden volgens kleur per commissie en daarbinnen alfabetisch op onderwerp. Alleen de kaartjes van de Commissie van Overleg voor de Wegen (op rijkswegnummer) en de Commissie voor de Waterverontreiniging (numeriek) stonden anders. De dossiers van het semistatisch archief stonden per commissie en in chronologische volgorde. Uit het totale archiefbestand is vóór de bewerking niet vernietigd.

Het archief van de Staatscommissie werd in 1932 door de secretaris S.J. Fockema Andreae voorlopig geïnventariseerd. In februari 1936 onderscheidt Fockema in een aanwijzing voor de secretaris het archief van de Staatscommissie in een oud gedeelte (1892-1932) dat sinds 1932 bewaard werd op de zolder van het ministerie van Waterstaat en een nieuw gedeelte (1932-1936).

In 1939 wordt toestemming verkregen om het archief wegens dreigend oorlogsgevaar in twee stalen kantoorkasten onder te brengen bij de griffie van de provincie Zuid-Holland, alwaar het in 1951 nog was.

(19)

Inhoud en structuur van het archief

Inhoud en structuur van het archief

Verantwoording van de bewerking

VERANTWOORDING VAN DE BEWERKING

De archieven van de Raad van de Waterstaat, zijn commissies en hun taakvoorgangers zijn tot de opheffing van die organen -uiterlijk 1992- door de Centrale Archief Selectiedienst (CAS) in 1993- 1994 bewerkt. Slechts de archieven van de Commissie voor Ontgrondingen en de Zuiderzeeraad ontbraken daarbij. De Commissie voor Ontgrondingen zette na 1992 als enige haar

werkzaamheden op de oude voet voort, in afwachting van de nieuwe Ontgrondingenwet. Het archief van de commissie is in 1997 bewerkt en aanvullend in de inventaris opgenomen onder hoofdstuk XIV. Het archief van de Zuiderzeeraad was al vóór 1992 bewerkt en kan op het Algemeen Rijksarchief geraadpleegd worden.

In 1993 kwam in totaal 60 meter archief betreffende de Raad van de Waterstaat, zijn commissies en hun taakvoorgangers naar de CAS. Daarvan werd 55 meter ter bewaring en dus inventarisering aangewezen, 5 meter ter vernietiging. In 1997 kwam nog eens 22 meter naar de CAS, waarvan 14 meter vernietigbaar was en 3 meter archief van de Rijksdienst voor de IJsselmeerpolders aan het Rijksarchief in Flevoland werd overgedragen. Voor het te vernietigen deel moest, bij afwezigheid van een reguliere vernietigingslijst, de procedure van incidentele vernietiging gevolgd worden. Er werden in concept enkele zogenaamde incidentele vernietigingscategorieën gevormd, uitgaande van het concept-BSD (Basis Selectie Document) voor de Raad van de Waterstaat. Op grond daarvan konden tijdens de bewerking categorieën stukken ter vernietiging worden afgescheiden.

In de eerste plaats waren dit stukken betreffende de advisering aan de Raad van State met betrekking tot de behandeling van beroepen ingesteld bij de Kroon of bij de afdeling Geschillen van Bestuur van de Raad van State. Deze stukken komen voor in het archief van de Commissie voor de Waterverontreiniging 17 en zoals later bleek in dat van de Commissie voor Ontgrondingen.

Vervolgens stukken betreffende zaken die doorgestuurd zijn of ter kennisneming zijn aangenomen en waarvan de informatie niets toevoegde aan het begrip van het functioneren van de commissies.

Ook dubbelen werden zoveel mogelijk uit het archief verwijderd.

De begindata van de meeste archieven liggen om en nabij de data van oprichting van de betrokken commissies en raden. Zo zijn de eerste stukken van de Raad van de Waterstaat van 1951, terwijl de Raad reeds in 1950 is ingesteld, in 1952 is geïnstalleerd en de vorming van de eerste vaste

commissies pas in dat jaar heeft plaatsgehad. De einddata van de meeste archieven houden verband met de opheffing van de betrokken commissies en raden, laatstelijk in 1992.

De volgorde waarin de commissie-archieven in de inventaris zijn opgenomen, houdt voornamelijk verband met de begindata ervan. Uitzonderingen vormen de archieven van Van Diesen, Fockema Andrae, de Commissie Financieel Bestel Waterschapswezen en de Commissie voor Ontgrondingen.

De twee eerstgenoemde zijn voornamelijk lidmaatschapsarchieven van de Staatscommissie voor de Waterstaatswetgeving en zijn er direct achter geplaatst. Het archief van de Commissie

Financieel Bestel Waterschapswezen is als gedeponeerd archief achteraan in de inventaris

geplaatst. De commissie maakte geen deel uit van de Raad van de Waterstaat. Functionarissen van de Raad waren er wel voorzitter en secretaris van en de taken werden door de Raad overgenomen.

Geheel achteraan kwam in het in 1994 afgesloten archief van de Commissie voor Ontgrondingen, dat in 1997 door de CAS in bewerking kon worden genomen. Andere nagekomen te bewaren stuken moesten met een afwijkende nummering elders in de inventaris worden opgenomen.

De archiefvermenging van het secretariaatsarchief van de Raad van de Waterstaat met de commissiearchieven is gehandhaafd. Doorslaggevend argument daarbij is, dat de bruikbaarheid van bovengenoemde archieven anders sterk zou teruglopen en er talrijke verwijzingen nodig

17 Een aantal dossiers van beroepen op grond van de Wet Verontreiniging Oppervlaktewateren wordt vernoemd in een registertje op de beroepen 1-148 in verhuisnummer 190-1. De beroepen zijn ingesteld tegen beschikkingen waarbij vergunning werd verleend voor het lozen van bedrijfs- en huishoudelijk afvalwater.

(20)

zouden zijn. Hetzelfde argument geldt voor de integratie van de commissie-archieven van de Raad van de Waterstaat met de archieven van hun taakvoorgangers. Ook daarvoor was voorkoming van versnippering en bevordering van de overzichtelijkheid van de inventaris het uitgangspunt.

Ten behoeve van gebruikers van de oude inventaris van Fockema Andreae van 1932 is in

inventarisnummer 123 van de nieuwe (CAS-)inventaris een exemplaar-Fockema Andreae voorzien van een concordans. Vóór de oude nummers staan in potlood de nieuwe, in de CAS-inventaris beschreven nummers.

Voor het zoeken naar een bepaald advies of onderwerp zij erop gewezen, dat gegevens daarover in verschillende commissie-archieven aanwezig kunnen zijn. Advisering op het terrein van de

wetgeving werd meestal in de Staatscommissie voor de Waterstaatswetgeving voorbereid 18 naast de advisering door een op een speciaal terrein werkzame commissie als bijvoorbeeld de

Commissie voor de Waterverontreiniging. Ook komt het geregeld voor, dat twee of zelfs meer 'gespecialiseerde' commissies tot een gezamenlijk advies komen.

De inhoudsopgave en inleiding (hoofdstuk 'Geschiedenis van de archiefvormende organen') geven een globale indicatie door wie en op welke terreinen geadviseerd werd. Het hoofdstuk

'Geschiedenis van de archieven' bevat gegevens over de wijze van archiefvorming en toegangen op de archieven. De archiefbewerking door de CAS wordt beschreven in het hoofdstuk

'Verantwoording van de bewerking'.

18 Stukken hierover zijn mede te vinden in de archieven van G. van Diesen en S.J. Fockema Andreae.

(21)

Verwant materiaal

Verwant materiaal

Beschikbaarheid van kopieën

BESCHIKBAARHEID VAN KOPIEËN

Inventarisnummers van dit archief zijn niet in kopievorm beschikbaar

Overzicht van geraadpleegde bronnen

OVERZICHT VAN GERAADPLEEGDE BRONNEN

Fockema Andreae, S.J. Voorlopige inventaris van het archief van de Staatscommissie voor de

Waterstaatswetgeving. Lijst van de door de Commissie uitgebrachte ontwerpen en adviezen en naamlijst van de voorzitters, leden en secretarissen 1892-1932. Z.pl.: z.u., z.d.Klein-Fresen, J.E. en P. Kloosterboer.

Onderzoeksrapport ten behoeve van de bewerking van de archieven van de Raad van de Waterstaat 1950-1992 en van de vaste en tijdelijke commissies van advies 1892-1992. Winschoten: CAS/ITW, 1993.Leenstra, A.

Taak en werkwijze van de Raad van de Waterstaat. Z.pl.: z.u., z.d.Ten einde; slotdocument van de Raad van de Waterstaat, 8 september (1992). Den Haag: z.u., z.d.Waterstaatswetgeving - verleden, heden en toekomst.

Red: mr. S.B. Boelens, prof. mr. Th.G. Drupsteen, prof. mr. H. van der Linden, mr. P.J. de Loor en prof. mr. J.J.I. Verburg Zwolle: W.E.J. Tjeenk Willink, 1992.

(22)

Beschrijving van de series en archiefbestanddelen

B E S C H R I J V I N G V A N D E S E R I E S E N A R C H I E F B E S T A N D D E L E N

I ARCHIEF VAN DE RAAD VAN DE WATERSTAAT 1951-1992

I ARCHIEF VAN DE RAAD VAN DE WATERSTAAT 1951-1992

1.1 Algemeen

1.1 ALGEMEEN

1-13 Notulen,

1952-1992 13 pakken

1 1952-1958

2 1959-1961

3 1962-1968

4 1969-1972

5 1973-1974

6 1975-1976

7 1977-1978

8 1979-1981

9 1982-1983

10 1984-1985

11 1986-1987

12 1988-1989

13 1990-1992

14 Klapper op onderwerpen die in de periode 1952-1958 in vergaderingen van de Raad zijn behandeld,

1958 1 stuk

15 Agenda op ingekomen en uitgegane stukken,

1958-1959 1 deel

Zie voor 1956-1957 inventarisnummer 1017

16 Stukken betreffende een overzicht van het aantal over 1952-1968 gehouden vergaderingen van de Raad en zijn commissies en van de over 1966-1968 behandelde onderwerpen,

1968 1 omslag

17-31, 1764-1767

Ficheboeken,

1970-1990 11 pakken en 8 banden

17 1970

18 1971, band

19 1972, band

20 1975

21 1976

22 1977

23 1978

24 1979, band

25 1980

26 1981

27 1982

28 1983

29 1984

(23)

30 1985

31 1986, band

1764 1987, band

1765 1988, band

1766 1989, band

1767 1990, band

32-34 Jaarverslagen over 1969-1992,

1970-1992 3 pakken

Jaarverslag over 1970 ontbreekt

32 1970-1976

33 1977-1984

34 1985-1992

35 Ingekomen en minuten van uitgegane stukken,

1974-1991 1 pak

36 Stukken betreffende de slotzitting van de Raad,

1991-1992 1 pak

1.2 Organisatie

1.2 ORGANISATIE

37 Stukken betreffende de benoeming en het ontslag van secretarissen van de Raad,

1951-1990 1 omslag

38 Stukken betreffende het functioneren van het secretariaat,

1952-1986 1 omslag

39 Stukken betreffende de taak en de werkwijze van de Raad en zijn commissies,

1952-1990 1 pak

40 Stukken betreffende de benoeming en het ontslag van leden van de Raad,

1954-1992 1 pak

41 Stukken betreffende de participatie van ambtelijke organen en belangenorganisaties in de Raad en zijn commissies,

1957-1991 1 omslag

1768 Stukken betreffende personele aangelegenheden van de administratieve afdeling van het secretariaat,

1957-1992 1 pak

42 Stukken betreffende regeling van de toekenning van vergoedingen voor leden van de Raad en zijn commissies,

1959-1976 1 omslag

43 Stukken betreffende het formatiebeleid ten aanzien van het secretariaat van de Raad,

1967-1991 1 pak

44 Stukken betreffende de huisvesting van het secretariaat,

1980-1988 1 omslag

45 Stukken betreffende de bijdrage door het secretariaat aan de begrotingen voor

(24)

1984-1991,

1983-1986 1 omslag

46 Stukken betreffende het onderzoek naar de mogelijkheden tot verbetering van de efficiëntie van het secretariaat van de Raad,

1987-1989 1 omslag

1.3 Archiefbeheer

1.3 ARCHIEFBEHEER

47 Stukken betreffende het archiefbeheer,

1979-1991 1 pak

48 Magazijnlijst van het archief van de Commissie voor Ontgrondingen,

z.d 1 stuk

1.4 Representatie

1.4 REPRESENTATIE

49 Stukken betreffende de deelname aan representatieve activiteiten en excursies,

1969-1989 1 pak

50 Stukken betreffende het bezoek van de minister van Openbare Werken van Indonesië aan de Raad,

1984 1 omslag

51 Nota ten behoeve van de regering van India over de advisering door de Raad,

z.d 1 stuk

1.5 Taakuitvoering

1.5 TAAKUITVOERING

1.5.1 ALGEMEEN

1.5.1 ALGEMEEN

52 Stukken betreffende de kennisneming van het rapport van de Werkgroep Waterschapsfinanciën (Werkgroep Steenbeek) van de Unie van

Waterschapsbonden,

1967-1969 1 pak

53 Stukken betreffende advisering inzake de procedure van inspraak door derden bij de voorbereiding van waterstaatswerken,

1968-1982 1 omslag

54 Stukken betreffende de reactie van de Raad op het Wetsontwerp inzake de Instelling van een Raad voor het Binnenlands Bestuur,

1978-1979 1 omslag

55 Stukken betreffende de bespreking van de begrotingen van Verkeer en Waterstaat en het Rijkswegenfonds voor 1984-1986 en van het Rijkswaterstaats-Beleidsplan 1986-1991,

1984-1987 1 pak

1.5.2 RUIMTELIJKE ORDENING

1.5.2 RUIMTELIJKE ORDENING

56 Stukken betreffende advisering inzake een wetsontwerp tot vaststelling van nieuwe voorschriften omtrent de ruimtelijke ordening,

1954-1955 1 omslag

(25)

57 Stukken betreffende advisering inzake de bevordering door de Raad van de coördinatie van het beleid ten aanzien van de ruimtelijke ordening,

1965-1968 1 omslag

58 Stukken betreffende de behandeling van het Reimerswaalplan,

1965-1973 1 omslag

59 Stukken betreffende de behandeling van het Ontwikkelingsplan Midden-Delfland,

1968-1969 1 omslag

60 Stukken betreffende advisering over het advies van de Raad van Advies voor de Ruimtelijke Ordening inzake de inspraakprocedures voor het ruimtelijk beleid,

1970-1975 1 pak

61 Stukken betreffende advisering inzake de Oriënteringsnota Ruimtelijke Ordening,

1974 1 pak

62-64 Stukken betreffende advisering inzake de Waddenzeenota,

1976-1979 3 pakken

62 Correspondentie

63 Reacties 1-140 op de nota 64 Reacties 141-270 op de nota

65 Stukken betreffende advisering inzake de Interimnota Landinrichtingswet,

1976-1980 1 omslag

1.5.3 WATERKERINGEN

1.5.3 WATERKERINGEN

66 Stukken betreffende advisering inzake een wetsontwerp tot regeling van de toekenning van rijksvergoedingen aan waterschappen voor de kosten van waterkering,

1956-1957 1 omslag

67 Stukken betreffende advisering inzake de aansluiting van de dam tot afsluiting van het Haringvliet,

1956-1959 1 omslag

68 Stukken betreffende advisering inzake de Bijdragenwet Deltawerken,

1958 1 omslag

69 Stukken betreffende advisering inzake de Nota Keuze van het Tracé voor de Afsluitdam door de Oosterschelde,

1968-1971 1 omslag

70 Stukken betreffende advisering inzake de Nota Het Deltaplan in het Licht van de Laatste Ontwikkelingen,

1971-1972 1 omslag

71-73 Stukken betreffende advisering inzake het rapport van de Commissie Oosterschelde,

1973-1976 3 pakken

71 1973-1974

72 1975-1976

(26)

73 Reacties 1974

74 Stukken betreffende advisering inzake het rapport 'Analyse Varianten

Doorlaatopening Stormvloedkering Oosterschelde' en de Ontwerpnota over het beheer van de stormvloedkering,

1976-1977, 1983 1 pak

75 Stukken betreffende de kennisneming van de voortgangsrapporten van de Oosterscheldewerken,

1977-1986 1 pak

76 Stukken betreffende advisering inzake de sluiting van de Philipsdam,

1982-1983 1 omslag

Het advies zelf ontbreekt

77-79 Stukken betreffende advisering inzake bezuinigingen op werken van het Oosterscheldeproject,

1982-1984 3 pakken

77 Behandeling in de Raad en advisering 1982-1984

78 Overige werken 1982

79 Schutsluis Goessche Sas 1982

80 Stukken betreffende de behandeling van een nota inzake het slechten van dijken in de provincie Groningen,

1984-1986 1 omslag

1.5.4 WEGEN

1.5.4 WEGEN

81 Stukken betreffende advisering inzake de wijze van wegenfinanciering,

1953-1955 1 pak

82-84 Stukken betreffende advisering inzake de stimulering van de wegenaanleg via het Rijkswegenfonds,

1960-1970 2 pakken en 1 omslag

82 Correspondentie 1963-1970 83 Literatuur 1961-1970

84 Verkeerstellingen 1960-1965, omslag

85 Stukken betreffende de bijdrage aan de totstandkoming van het rapport van het Bureau Berenschot 'De Organisatie van de Projectvoorbereiding ten Behoeve van de Aanleg van een Rijksweg',

1967-1968 1 omslag

86 Stukken betreffende de becommentariëring van de concept-stukken inzake de instelling van de Raad van Advies voor het Personenvervoer,

1978 1 omslag

87 Stukken betreffende de bespreking c.q. kennisneming van de Jaarbegrotingen voor 1984-1987, 1989, 1991 en 1992 van Verkeer en Waterstaat en het Rijkswegenfonds,

1982-1991 1 pak

88 Stukken betreffende advisering inzake het Wetsontwerp tot Herziening van de Voeding van het Rijkswegenfonds,

1983 1 omslag

(27)

89 Stukken betreffende advisering inzake de bruikbaarheid en toepasbaarheid van Elzasel-strooizout voor de gladheidsbestrijding op rijkswegen,

1988-1990 1 pak

1.5.5 HAVENS

1.5.5 HAVENS

90 Stukken betreffende advisering inzake de concurrentieverhoudingen van

Westeuropese zeehavens in het algemeen en van Beneluxhavens in het bijzonder,

1968 1 omslag

1.5.6 KANALEN

1.5.6 KANALEN

91 Stukken betreffende de behandeling van de 'Probleemstellende notitie inzake de gewenste beheersstructuur van de Fries-Groningse kanalen',

1984 1 omslag

1.5.7 BUISLEIDINGEN

1.5.7 BUISLEIDINGEN

92 Stukken betreffende advisering inzake het Structuurschema Buisleidingen, met retroacta van 1964-1972,

1982-1985 1 omslag

(28)

II ARCHIEF VAN DE STAATSCOMMISSIE VOOR DE WATERSTAATSWETGEVING (1891) 1892-1992

II ARCHIEF VAN DE STAATSCOMMISSIE VOOR DE WATERSTAATSWETGEVING (1891) 1892-1992

2.1 Algemeen

2.1 ALGEMEEN

93 Agenda op ingekomen stukken,

1892-1903 1 katern

94-97 Ingekomen en minuten van uitgegane stukken,

1892-1975 4 pakken

94 Ingekomen 1892-1908

95 Ingekomen en uitgegaan 1926-1932 96 Ingekomen en uitgegaan 1947-1975

97 Uitgegaan 1892-1908

98-108 Notulen,

1892-1992 3 banden, 7 pakken en 1 omslag

98 1892-1907, band

99 1908-1916, band

100 1917-1920, omslag

101 1925-1932, band

102 1932-1949

103 1950-1960

104 1961-1972

105 1973-1975

106 1976-1980

107 1981-1985

108 1987-1992

109-110 Ingekomen stukken bij en minuten van uitgegane stukken van de secretaris,

1909-1925 2 pakken

109 1909-1920

110 1921-1925

111-112 Ingekomen stukken bij en minuten van uitgegane stukken van de voorzitter,

1909-1925 2 omslagen

111 1909-1920

112 1921-1925

113 Ingekomen stukken bij en minuten van uitgegane stukken van de voorzitter en secretaris gezamenlijk,

1909-1925 1 omslag

114 Uittreksels uit de notulen van de Commissie over de periode 1932-1975,

z.d 1 omslag

2.2 Organisatie

2.2 ORGANISATIE

115 Stukken betreffende de declarering van gelden,

1909-1931 1 pak

116 Stukken betreffende de benoeming en het ontslag van leden van de commissie,

1932-1973 1 pak

(29)

117 Stukken betreffende de wettelijke regeling van de instelling van de Raad van de Waterstaat,

1950-1951 1 omslag

118 Stukken betreffende de viering van het 60-jarig bestaan van de commissie,

1952 1 omslag

119 Stukken betreffende de viering van het 75-jarig bestaan van de commissie,

1967 1 omslag

120 Stukken betreffende de viering van het 100-jarig bestaan van de commissie op 21 april 1992 en samenstelling van het jubileumboek,

1990-1992 1 pak

121 Aantekeningen betreffende personalia van vroegere leden van de commissie,

1991-1992 1 pak

2.3 Archiefbeheer

2.3 ARCHIEFBEHEER

122 Stukken betreffende het archiefbeheer,

1932-1951 1 omslag

123 Archiefinventarissen,

ca. 1928, 1932 1 omslag

124 Magazijnlijst van het archief over de periode vanaf 1932,

z.d 1 stuk

2.4 Taakuitvoering

2.4 TAAKUITVOERING

2.4.1 ALGEMEEN

2.4.1 ALGEMEEN

125 Stukken betreffende de uitwerking door de secretaris van een aantal onderwerpen ten aanzien van wet- en regelgeving die door de voorzitter zijn aangegeven,

1892-1893 1 omslag

126-128 Registers van ingediende wetsontwerpen en adviezen van de commissie,

1892-1921 3 delen

126 1892-1896

127 1896-1905

128 1906-1921

129 Stukken betreffende de opstelling van het Wetsontwerp tot Herziening van Wetten betreffende de Waterstaat,

1922-1931 1 pak

130 Adviezen van de commissie,

1932-1944 1 pak

131 Stukken betreffende advisering inzake de Proeve van een Nieuwe Grondwet,

1967-1968 1 pak

132 Stukken betreffende het achterwege blijven van inschakeling van de commissie bij

(30)

de advisering inzake de algehele wijziging van de Grondwet,

1976-1977 1 omslag

133 Stukken betreffende advisering inzake wijziging van de Wet van 28 februari 1891 tot Vaststelling van Bepalingen betreffende 's Rijks Waterstaatswerken en van de Rivierenwet,

1989-1990 1 omslag

134 Stukken betreffende advisering -in het kader van de behandeling van het Wetsvoorstel voor de Tracéwet- over de rechtsbescherming tijdens de besluitvorming bij grote projecten van nationaal belang,

1990-1993 1 pak

135 Aantekeningen betreffende in de commissie behandelde wetsontwerpen over de periode 1908-1932,

z.d 1 kaartsysteem

2.4.2 BESTUUR DOOR RIJK EN PROVINCIES

2.4.2 BESTUUR DOOR RIJK EN PROVINCIES

136 Stukken betreffende advisering inzake de totstandkoming van de Wet tot het Stellen van Algemene Regels omtrent het Waterstaatsbestuur, met retroacta van 1880-1887,

1894-1900 1 pak

137-139 Stukken betreffende advisering inzake de wijziging van de Waterstaatswet 1900 ten aanzien van de bevoegdheid van Gedeputeerde Staten ten opzichte van

waterschappen, veenschappen en veenpolders,

1906-1961 1 pak en 2 omslagen

137 1906-1916, pak

138 1932

139 1958-1961

140 Besluit tot wijziging van het reglement van politie op de provinciale waterstaatswerken in Friesland, afschrift, met geleidebrief,

1911 1 omslag

141 Stukken betreffende advisering inzake de herziening van de Provinciale Wet ten aanzien van de bevoegdheid van Gedeputeerde Staten tot politiedwang om wederrechtelijk tot stand gebrachte werken ongedaan te maken,

1927 1 omslag

142 Stukken betreffende advisering inzake de verordening van de provincie Noord- Holland ten aanzien van het maken van uitwegen naar en het bouwen langs primaire wegen,

1928-1929 1 omslag

143 Stukken betreffende advisering inzake de toepassing door provincies van de Ambtenarenwet 1929 op waterschapspersoneel,

1932-1935 1 pak

144 Stukken betreffende advisering inzake het Concept-Wetsontwerp Reorganisatie Binnenlands Bestuur,

1975-1977 1 pak

(31)

145 Stukken betreffende advisering inzake het Voorontwerp van Wet Splitsing Provincie Zuid-Holland,

1980-1981 1 omslag

146 Stukken betreffende advisering inzake het Concept-Wetsontwerp Splitsing Provincie Overijssel,

1981 1 omslag

147 Stukken betreffende advisering inzake het Concept-Wetsontwerp Aanpassing Provinciewet,

1985 1 omslag

148 Nota betreffende het gebruik van de terminologie ter aanduiding van ministers, commissarissen van de Koningin en het uitoefenen van oppertoezicht,

ca. 1895 1 stuk

149 Nota betreffende de waterstaatszorg van de provincie Overijssel,

z.d 1 stuk

150 Provinciale reglementen voor het waterstaatsbeheer in de provincies, afschriften over de periode 1875-1928,

z.d 1 pak

2.4.3 BESTUUR DOOR WATERSCHAPPEN, WATERKRINGEN, VEENSCHAPPEN EN VEENPOLDERS

2.4.3 BESTUUR DOOR WATERSCHAPPEN, WATERKRINGEN, VEENSCHAPPEN EN VEENPOLDERS

151 Stukken betreffende advisering inzake het Voorontwerp van Wet op de Waterkringen,

1977-1978 1 pak

2.4.3.1 Algemeen

2.4.3.1 ALGEMEEN

152 Stukken betreffende advisering inzake wijziging van de artikelen 15 en 33 van de Waterstaatswet 1900 in verband met de veranderde status van waterschappen rond de afgesloten Zuiderzee,

1933 1 omslag

153 Stukken betreffende advisering inzake het Wetsontwerp voor Investeringen van Lagere Publiekrechtelijke Lichamen,

1948-1949 1 omslag

154 Stukken betreffende advisering om de Grondwet ten aanzien van waterschapszaken zo nodig alleen redactioneel te wijzigen,

1950-1951 1 omslag

155 Stukken betreffende advisering om naar aanleiding van de watersnoodramp in 1953, op het terrein van het waterschapsrecht te komen tot wijziging van de Grondwet, de Wet Gemeenschappelijke Regelingen, de Waterstaatswet 1900, de Bevoegdhedenwet en de Gemeentewet,

1953-1955, 1962 1 pak

156 Stukken betreffende advisering inzake vervanging van de Wet van 1870 betreffende de Calamiteuze Polders in Zeeland,

(32)

1961-1962 1 pak 157 Stukken betreffende advisering inzake het rapport 'Het Waterschap en Zijn

Toekomst' van de Studiecommissie Waterschappen,

1974-1978 1 pak

158 Stukken betreffende advisering inzake het rapport van de Studiecommissie Waterschappen over het publiekrechtelijk beheer van de Noordzeekust van Den Helder tot Cadzand,

1976-1977 1 omslag

159 Stukken betreffende advisering inzake het rapport 'Het Bestuur van het Waterschap', opgesteld door de Commissie Waterschapsbestuur (Commissie Merkx) van de Unie van Waterschappen,

1979-1982 1 pak

160 Stukken betreffende advisering inzake het Voorontwerp-Waterschapswet,

1984-1985 1 pak

161 Stukken betreffende advisering inzake het rapport 'De Financiën van het Waterschap', opgesteld door de Werkgroep Waterschapsfinanciën (Werkgroep Elfferich) van de Unie van Waterschappen en het Interprovinciaal Overleg,

1984-1987 1 omslag

2.4.3.2 Oprichting en reglementen

2.4.3.2 OPRICHTING EN REGLEMENTEN

162 Grondreglement voor de Waterschappen in de provincie Groningen, 1e stuk: Het Zetten van Watermolens,

1898 1 deel

163 Stukken betreffende advisering inzake het Reglement voor het Hoogheemraadschap van de Krimpenerwaard,

1916 1 omslag

164 Stukken betreffende advisering inzake de oprichting van het Sluisschap Giessendam-Hardinxveld,

1936 1 omslag

165 Stukken betreffende advisering inzake het Reglement voor het

Hoogheemraadschap Rijnland ten aanzien van de punten waarover de Staten van de provincies Noord- en Zuid-Holland nader tot overeenstemming moesten komen,

1957-1958, 1971-1974 1 pak

166 Stukken betreffende advisering inzake de interpretatie door Gedeputeerde Staten van Gelderland van artikel 19 van de Waterstaatswet 1900 blijkens hun goedkeuring van het Reglement voor de Polderdistricten in Gelderland,

1958-1959 1 omslag

167 Stukken betreffende advisering inzake wijziging van het Reglement voor het Waterschap De Maaskant,

1959-1960 1 omslag

168 Stukken betreffende advisering inzake de oprichting van het Waterschap Flevoland,

(33)

1982-1984 1 omslag

2.4.3.3 Kies- en benoemingsrecht

2.4.3.3 KIES- EN BENOEMINGSRECHT

169 Stukken betreffende advisering inzake de toekenning van actief kiesrecht aan niet- zakelijk gerechtigden op grond in de waterschappen van Noord-Holland,

1931-1950 1 omslag

170 Stukken betreffende advisering inzake de inloed van de Landstand op de benoeming of verkiezing van waterschapsbesturen,

1944 1 omslag

171 Stukken betreffende advisering inzake de verlening van kiesrecht in waterschappen aan niet-ingelanden, met name aan pachters,

1949-1951 1 omslag

2.4.3.4 Gemeenschappelijke regelingen en afbakening van bevoegdheden met gemeenten

2.4.3.4 GEMEENSCHAPPELIJKE REGELINGEN EN AFBAKENING VAN BEVOEGDHEDEN MET GEMEENTEN

172 Stukken betreffende de bijdrage aan de totstandkoming van de Bevoegdhedenwet,

1894-1900 1 pak

173 Stukken betreffende advisering inzake wijziging van de Bevoegdhedenwet en de Wet Gemeenschappelijke Regelingen ten aanzien van de samenwerkingsvorm tussen gemeenten en waterschappen,

1948-1955, 1960-1961 1 pak

174 Stukken betreffende advisering inzake wijziging van de Bevoegdhedenwet en Gemeentewet ten aanzien van de afbakening van bevoegdheden tussen gemeente- en waterschapsbesturen,

1953-1954 1 omslag

175 Stukken betreffende advisering inzake een Ontwerp-Nota van Wijzigingen op het Wetsontwerp, houdende Nieuwe Bepalingen met betrekking tot

Gemeenschappelijke Regelingen,

1983-1984 1 omslag

2.4.3.5 Bevoegdheid tot het innen van waterschapslasten

2.4.3.5 BEVOEGDHEID TOT HET INNEN VAN WATERSCHAPSLASTEN

176 Stukken betreffende advisering inzake de wettelijke regeling tot het ten behoeve van de waterschappen heffen van opcenten op de grondbelasting,

1928-1930 Met retroacta

1923 1 pak

177 Stukken betreffende advisering inzake aanvulling van de Bevoegdhedenwet met bepalingen ten aanzien van verhaal van waterschapslasten op mede-eigenaren,

1934-1935, 1953 1 omslag

178 Stukken betreffende advisering inzake de verjaring van waterschapslasten in verband met eigendomsovergang,

1937-1938 1 omslag

179 Stukken betreffende advisering inzake de vrijdom van waterschapslasten voor

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

[27] Teneinde het zekere voor het onzekere te nemen, wordt voorts voorgesteld dat de rechter het bevel tot voorlopige hechtenis niet kan schorsen indien het betrekking heeft op

(…) Bovendien is het voor slachtoffers en hun verwanten en bekenden alsook voor het publiek vaak onverteerbaar dat de verdachte weer binnen de kortste keren op straat staat.” 25

In de inleiding van de oude inventaris staat vermeld dat gezien de toestand waarin het archief in eerste instantie werd aangetroffen mag worden aangenomen dat er voor de opzending

Met alfabetische naamwijzer over 1781 en inhoudstafels over 1782 en over 1783; elk jaar met rekening en verantwoording van de jurator.

• Eventuele invoering van een helmplicht voor snorfietsers niet kan worden bezien zonder de vraag te beantwoorden wat de effecten zijn op de verkeersveiligheid van de invoering

Het onderzoek van Filip Dewallens naar het statuut van de ziekenhuisarts kon niet op een beter moment komen. Het statuut bestaat nu bijna 30 jaar, maar grondig juridisch onderzoek

Opvallend is dat de moderne soft law-codifi caties die de bouwstenen kunnen worden van een toe- komstig Europees wetboek de leer van het verbod op rechtsmisbruik niet expliciet

Noch naar het ontwikkelen van soortenrijke gemeenschappen (voor bv. planten en ongewervelden), noch naar hun ecologisch functioneren (bv. als voedselgebied voor vogels), noch naar