Schrijf een feestverhaal

(1)

SCHRIJFOPDRACHT “SCHRIJF EEN FEESTVERHAAL, GROEP 3 EN 4” PAG 1

Tip!

In deze les worden boeken gebruikt van Rian Visser, Erik van Os en Elle van Lieshout. U kunt de schrijvers uitnodigen voor een

schoolbezoek of ouderavond. Zie Stichting Schrijvers School

Samenleving (SSS), 020 6234923, www.sss.nl voor beschikbaarheid en tarieven. Meer informatie over de schrijvers vindt u op

www.erikvanosenellevanlieshout.nl en www.rianvisser.nl.

HANDLEIDING GROEP 3 EN 4

Schrijf een feestverhaal

Thema: Feest!

Deze les is een schrijf- en tekenopdracht voor groep 3 en 4.

In groep 3 kan de nadruk liggen op het bedenken van een verhaal.

De kinderen kunnen daar een (strip-)tekening van maken.

U kunt de bijbehorende les voor het digibord hier downloaden.

(NB: de les is een pdf. Deze opent niet in uw browser, maar wordt opgeslagen op uw computer. U kunt hem bekijken met Acrobat reader.)

Hoe werkt u met deze les?

U kunt de les vertonen op het digibord of via een beamer op een scherm.

Doel: Leesbevordering, creatief schrijven, fantasie gebruiken, tekenen.

Tijd: Ongeveer een uur voor de instructie. Daarna hebben de kinderen tijd nodig om de opdracht uit te werken.

Op de volgende pagina’s staat hoe u deze les kunt gebruiken.

(2)

Schrijf een grappig, spannend of fantasievol feestverhaal!

Pagina 1: Openingspagina

Deze les is een workshop creatief schrijven. In de les staan schrijftips van drie kinderboekenschrijvers: van Rian Visser en van het duo Erik van Os en Elle van Lieshout.

Pagina 2 t/m 5: Bekend worden met thema en inspiratie opdoen

Vertel de kinderen dat ze straks zelf een verhaal of gedicht gaan schrijven over een feest. Zomaar een verhaal bedenken is moeilijk. Daarom beginnen we met ideeën opdoen. Schrijvers noemen dit inspiratie krijgen. Wat voor soort feesten zijn er?

De volgende pagina’s van de les zijn bedoeld om na te denken over feesten. Laat de kinderen vertellen bij de foto’s. Wat is er te zien? Hebben ze weleens iets bijzonders meegemaakt tijdens zo’n feest?

Pag 2: Hier zie je feesten bij bijzondere gebeurtenissen in een mensenleven:

geboorte, verjaardag, trouwen. Wat voor feesten zijn er nog meer? Bijvoorbeeld een bronzen, zilveren of gouden bruiloft. Is een begrafenis ook een feest? In sommige culturen wel.

Pag 3: Op deze pagina staan religieuze feesten, zoals Pasen, Kerst en Suikerfeest.

Zijn er nog meer religieuze feesten? Welke feesten worden er bij de kinderen thuis gevierd en hoe vieren ze deze?

Pag 4: Op deze pagina staan feesten die in Nederland vaak groots gevierd worden, zoals carnaval, Sinterklaas en oud en nieuw. Bespreek de verschillen in vieringen.

Carnaval is religieus van oorsprong en wordt vooral in het Zuiden gevierd.

Sommige mensen geven geen cadeaus met Sinterklaas, maar met Kerst.

Pag 5: Soms vier je feest als je een diploma hebt gekregen of als je gewonnen hebt. Je kunt ook feestvieren omdat een oorlog voorbij is of omdat je de Staatsloterij gewonnen hebt. Of je viert gewoon feest omdat je zin hebt in een feestje. Bijvoorbeeld op de laatste dag van een schoolkamp of een dansfeest op vakantie op de camping.

Na het bekijken van deze foto’s en het praten erover, borrelen de hoofden waarschijnlijk van de ideeën. Wie heeft er al een idee voor zijn verhaal?

Pagina 6: Kinderboekenschrijver Rian Visser, jurylid

Rian Visser is een van de kinderboekenschrijvers die verbonden is aan deze les.

Bekijk met de klas haar website www.rianvisser.nl. Hierop staat een biografie speciaal voor kinderen. Kennen de kinderen enkele van haar boeken? Er staan er vast wel een paar in de schoolbibliotheek. Kunnen de kinderen haar boeken in de openbare bibliotheek vinden? Kijk je dan bij de R of de V?

(3)

Pagina 7 en 8: Boek Het boekenfeest

Rian Visser schreef het prentenboek Het boekenfeest. Het verhaal gaat over Mats en Guusje. Mats houdt van feesten. Hij wil een feestje geven, maar bijna al zijn vrienden zijn op vakantie. Guusje houdt van lezen. Zij nodigt al haar boekenvrienden uit. Dat wordt een spannend feest!

Lees een stukje voor:

Het is echt feest! Guusje deelt taart uit en Mats blaast op zijn trompet. De prinses danst met de boef. Een muis en een poes snoepen samen van de taart. De zeerover springt boven op de tafel en stampt met zijn laarzen op de maat van de muziek.

Het feest gaat nog uren door. De prinses speelt stoelendans met de dwergen. De zeerover en de boef drukken armpje om te zien wie het sterkst is.

Mats straalt. ‘Dit is het leukste feest dat ik ooit heb gegeven,’ zegt hij. ‘Wat een spannende vrienden heb jij, Guusje! Waar heb je die leren kennen?’

‘De zeerover komt uit dit boek,’ zegt Guusje en ze wijst naar het cadeau dat ze aan haar buurman gegeven heeft. ‘En de rest ken ik weer uit andere boeken.’

Uit: Het boekenfeest, tekst: Rian Visser, ill.: Nicolle van den Hurk, Uitgeverij Zwijsen, ISBN 978 90 487 1844 3

Praat met de kinderen over de tekst.

• Is een boekenfeest een bestaand feest of hebben Mats en Guusje het zelf bedacht?

• Hoe ziet jouw leukste feest eruit?

• Wie komen er dan?

• Wat gaan jullie doen?

• Bedenk een leuke naam voor jouw feest.

Bespreek de schrijftip. Soms is het voor kinderen een openbaring dat ze iets mogen verzinnen dat in het echt helemaal niet kan. Dit stimuleert de fantasie enorm.

Het kiezen van dierfiguren als hoofdpersoon maakt kinderen ook meer vrij om emoties en situaties te beschrijven die met henzelf te maken hebben. Wanneer de ik-persoon van het verhaal een jongen of meisje is, net als de schrijver,

kunnen kinderen zich sneller geremd voelen om te schrijven. Een meisje kan ook best een jongen als hoofdpersoon nemen en andersom.

(4)

Pagina 9: Kinderboekenschrijvers Erik van Os en Elle van Lieshout, juryleden

Erik van Os en Elle van Lieshout schrijven vaak samen kinderboeken. Bekijk met de kinderen hun website www.erikvanosenellevanlieshout.nl en haal boeken van hen in de klas. In heel veel boeken zitten grapjes.

Pagina 10: Boek Wat een mop!

Lees de twee fragmenten voor.

Vis Duppie zwemt in een kom.

Samen met vis Guppie.

Duppie kijkt naar buiten.

‘Zie je dat?’ zegt Duppie.

Het regent dat het giet!’

Zegt Guppie:

‘Fijn hè, dat we binnen zitten!’

Uit: Wat een mop! Tekst: Erik van Os en Elle van Lieshout, Ill.: Claudia Verhelst, Uitgeverij Zwijsen, ISBN 978 90 487 0884 0

Een ijsbeer en een aap zitten op het ijs.

Zegt de aap: ‘Hier, voor jou.’

Hij geeft de ijsbeer een pakje.

‘Omdat je zo lief bent.’

De ijsbeer doet het pakje open.

BAF!!!

Er schiet een kikker uit!

De aap ligt in een deuk.

Zegt de ijsbeer: ‘Ik schrok me lam.’

Zegt de aap: ‘Ik zie het.

Je ziet er nog wit van.’

Uit: Wat een mop! Tekst: Erik van Os en Elle van Lieshout, Ill.: Loes Riphagen, Uitgeverij Zwijsen, ISBN 978 90 487 0884 0

(5)

Praat met de kinderen over de tekst.

• Wat is er grappig aan de opmerking van Guppie: ‘Fijn hè, dat we binnen zitten!’

• Aap denkt dat de ijsbeer wit ziet van schrik. Er worden vaak kleuren gebruikt om aan te geven hoe iemand zich voelt.

Rood = verlegen

Groen = jaloers of misselijk Paars = benauwd

Moedig de kinderen aan om in hun verhalen veel kleuren te gebruiken. Niet alleen voor mensen en dieren, maar voor alle dingen. Dat maakt een verhaal beeldend.

Bespreek de schrijftips. Wat voor soort verhalen lezen ze zelf het liefst?

Spannend of grappig? Of misschien wel allebei?

Pagina 12 t/m 14: Verhaal bedenken

Waarschijnlijk bruisen de hoofden van de kinderen nu van de ideeën. Dat is een goed moment om te beginnen met schrijven!

Laat de kinderen eerst een kladversie schrijven. Geen enkele schrijver kan meteen alles goed opschrijven. Soms maak je een fout of wil je later iets veranderen.

Benadruk dat het nog niet definitief is. Dat voorkomt dat ze blokkeren en ‘niets weten’.

Vragen van kinderen en mogelijke antwoorden:

• Ik kan niks bedenken

Stel een paar vragen en laat het kind alvast opschrijven wat hij weet. Dat is waarschijnlijk veel meer dan het kind beseft. Over welk feest schrijf je? Wie komen er? Hoe zien die eruit? Hoe oud zijn ze? Etc. Als het begin er eenmaal is, komt de rest vaak vanzelf.

• Ik weet niet hoe het afloopt

Dat geeft niet. Veel schrijvers weten niet hoe hun verhaal afloopt als ze beginnen. Begin gewoon met het bedenken van een feest en een probleem.

Terwijl je schrijft krijg je vanzelf wel een idee over de afloop.

• Ik heb een fout gemaakt, ik wil opnieuw beginnen

Dat geeft niet. Je mag zoveel fouten maken als je wilt. Als het verhaal klaar is, schrijf je alles netjes over.

Pag 15 t/m 17: Praktisch

De les eindigt met tips om met de kinderen boekjes te maken. Meer informatie hierover staat in deze handleiding.

(6)

SCHRIJFOPDRACHT “SCHRIJF EEN FEESTVERHAAL, GROEP 3 EN 4” WERKBLAD

Boekenlijst

Wil je nog meer lezen over feest? Of wil je nog meer boeken lezen van de schrijvers van deze les? Kijk in deze tiplijst.

Groep 3 en 4

• Blitz!, AVI M3-E3, Rian Visser, Uitgeverij Gottmer, ISBN 9789025753474

• Bul en Sul, Stripverhaal, Rian Visser, Uitgeverij Zwijsen, ISBN 9789048718924

• Daar komt aap, Leeskoffertje, Rian Visser, Uitgeverij Gottmer, ISBN 9789025748296

• Dag juf!, Hee, ik lees!, Jolanda Horsten, Uitgeverij Zwijsen, ISBN 9789048713936

• De hamster van Bas, Ik lees, Jolanda Horsten, Uitgeverij Zwijsen, ISBN 9789048716616

• De kok is in de war, Samenlezers!, Anneke Scholtens, Uitgeverij Zwijsen, ISBN 9789048711819

• De vliegende cavia, Snelle lezers, Rian Visser, Uitgeverij Zwijsen, ISBN 9789048710201

• De wedstrijd van schildpad en haas, Rian Visser, Uitgeverij Zwijsen, ISBN 9789048714346

• De wens van sint, Anneke Scholtens en Saskia Halfmouw, Zwijsen, ISBN 9789048715374

• Drie keer feest, Ik lees, Jolanda Horsten, Uitgeverij Zwijsen, ISBN 9789048710140

• Dol op een feestje, Boekbende, Anneke Scholtens en Pauline Oud, Uitgeverij Zwijsen, ISBN 9789027668998

• Een bal in de boom, Hee, ik lees!, AVI start, Frank van Pamelen, Uitgeverij Zwijsen, ISBN 9789048713882

• Een boek vol taart, Kleuters samenleesboek, Nicolle van den Hurk, Uitgeverij Zwijsen, ISBN 9789048711895

• Een feest met een stunt, Bikkels, Anke de Vries en Ann de Bode, Uitgeverij Zwijsen, ISBN 9789048700752

• Een valse taart, Bikkels groep 4, Jolanda Horsten, Uitgeverij Zwijsen, ISBN 9789048700844

• Een wieg van wol, AVI M3, Elle van Lieshout en Erik van Os, Uitgeverij Zwijsen, ISBN 9789048708772

• Fijn feestje, Elle van Lieshout en Erik van Os, Uitgeverij Lemniscaat, ISBN 9056374125

• Haan, kip en hoen, Leeskoffertje, Rian Visser, Uitgeverij Gottmer, ISBN 9789025747855

• Help, een nijlpaard!, Rian Visser, Uitgeverij Delubas, ISBN 9789053003114

• Het geheim van de groene straat, Rian Visser, Uitgeverij Zwijsen, ISBN 9027661774

• Het lettercircus, Rian Visser, Uitgeverij Delubas, ISBN 9789053005903

• Het is feest, Maan roos vis, Anneke Scholtens, Uitgeverij Zwijsen, ISBN 9789048717712

• Hier is pier, Leeskoffertje, Rian Visser, Uitgeverij Gottmer, ISBN 9789025746292

• Hiep hiep hiep voor haas, Serie Muis en zo!, AVI M3, Erik van Os en Elle van Lieshout, Uitgeverij Mareteak, ISBN 9789043703420

• Hoe vaak zie je vis? Erik van Os en Elle van Lieshout, Uitgeverij Zwijsen, ISBN 9789048708239

(7)

• Ik lieg nooit tegen jou, AVI E3, Rian Visser, Uitgeverij Zwijsen, ISBN 9789048708109

• Jan en Jan, Maan roos vis boeken, Erik van Os en Elle van Lieshout, Uitgeverij Zwijsen, ISBN 9789048718450

• Juf krijgt een baby, Anneke Scholtens en Pauline Oud, Zwijsen, ISBN 9789048701568

• Ken je die mop?, AVI M3-E3, Erik van Os en Elle van Lieshout, Uitgeverij Zwijsen, ISBN 9789048718788

• Kikkers, kikkers en nog meer kikkers, AVI E3-M5 Elle van Lieshout en Erik van Os, Uitgeverij De Inktvis, ISBN 9789075689839

• Kip is op muis, Rian Visser, AVI 0, Uitgeverij Zwijsen, ISBN 9027675708

• Mejuffrouw Muis krijgt muisjes, Elle van Lieshout en Erik van Os, Uitgeverij Lemniscaat, ISBN 9789047702443

• Nog een mop?, AVI M3-E3, Erik van Os en Elle van Lieshout, Uitgeverij Zwijsen, ISBN 9789048713608

• Op reis met oom Hein, Bikkels groep 3, Erik van Os en Elle van Lieshout, Uitgeverij Zwijsen, ISBN 9789027672254

• Op reis naar duif, Anneke Scholtens en Pauline Oud, Zwijsen, ISBN 9789048705290

• Pier naar het feest, Rian Visser en Leo Timmers, Uitgeverij Gottmer, uit het leeskoffertje Hier is pier, ISBN 9789025746292

• Rondje stout, Jolanda Horsten, Uitgeverij Zwijsen, ISBN 9789025860264

• Sprik en ik, Bikkels groep 3, Erik van Os en Elle van Lieshout, Uitgeverij Zwijsen, ISBN 9789048700820

• Sproet, de stoutste pony van stal, Leeskoffertje, Rian Visser, Uitgeverij Gottmer, ISBN 9789025750213

• Taart van juf jet, Anneke Scholtens en Pauline Oud, Zwijsen, ISBN 9789048703845

• Tip en Taas, Samenleesboek voor sterlezer en zonlezer, Rian Visser, Uitgeverij Zwijsen, ISBN 9789048719167

• Voor wie wil, strip voor beginnende lezers, Nicolle van den Hurk, Uitgeverij Zwijsen, ISBN 9789027662279

• Wat een mop, moppenboek, AVI M3-E3, Erik van Os en Elle van Lieshout, Uitgeverij Zwijsen, ISBN 9789048708840

• Wat fijn om zes te zijn, Hee, ik lees!, AVI start, Daniëlle Schothorst, Uitgeverij Zwijsen, ISBN 9789048710782

Kijk op www.zwijsen.nl voor nog meer boekentips en leuke boekenseries.

Maan roos vis-boeken AVI meegroeiboeken Toneellezen

(8)

Tips voor de uitvoering

Voor de jury is het niet belangrijk dat u prachtige boekwerken opstuurt. De schrijvers letten op de kwaliteit van een verhaal en op originaliteit.

Voor de kinderen kan het echter wel leuk als ook aan de uitwerking aandacht wordt besteed. Daarom een paar tips. Heeft u een nieuw idee dat hier niet bijstaat? We zien het graag en kunnen het volgend jaar als tip opnemen.

Heeft u niet zoveel tijd? Ook gewone stelopdrachten zijn welkom en maken net zoveel kans om te winnen.

Boekje maken

Hoe ziet een boek eruit? Bespreek met de kinderen de voorkant, rug en

achterkant van een boek. Op de voorkant komt de titel, naam van de schrijver en een tekening. Op de achterkant komt een flaptekst en de naam van de uitgever.

Een flaptekst moet nieuwsgierig maken, maar mag niet alles verklappen. Binnen in het boek staan hoofdstukken en tekeningen. Ook is er een colofon. Daarin staat wie het boek geschreven en getekend heeft en de naam van de uitgever (bijvoorbeeld de school).

Informatieboekje maken

Een heel boekje schrijven is best lastig. Vorig jaar was er een leerkracht die de kinderen een informatieboekje liet maken. Verzamel bijvoorbeeld plaatjes over feest en kopieer deze. De kinderen plakken deze in het boekje en schrijven er teksten bij. Bij de werkbladen van de digibordles Het kinderboekenfeest zitten heel veel geschikte afbeeldingen. Aan het einde van het boekje maakten ze dan zelf een verhaal en tekening.

Typen op de computer

Kinderen vinden het leuk als ze hun verhaal op de computer mogen typen. Ze kunnen één exemplaar zelf houden en één exemplaar insturen.

Boekje maken met de hele klas

Als de verhalen getypt zijn is het ook mogelijk om voor elk kind een boekje te printen met alle verhalen erin. Ook leuk voor de ouders!

Mulitmediaproject

Een school verraste vorig jaar door digitale boeken te maken en deze in kleur te printen. Kinderen beeldden een verhaal uit, maakten daar foto’s van en met de foto’s werd een digitaal boek gemaakt. Ook werden foto’s en tekeningen gecombineerd.

Tekenen, stripverhaal

Voor groep 3 is het in oktober nog erg lastig om een verhaal te schrijven. Toch hebben vorig jaar heel wat groepen 3 meegedaan. Een verhaal bedenken kunnen ze namelijk al wel. Sommige kinderen maakten een tekening en de leerkracht schreef op de achterkant het verhaal. Of ze maakten een striptekening en schreven er de woorden bij die ze al kenden.

(9)

Miniboekjes gevouwen van een A4 of A3. Daarnaast de vouwinstructie.

Stripverhaal met tekstballonnen of tekst onder de plaatjes. Ideaal voor groep 3.

Eventueel schrijft de leerkracht op de achterkant het verhaal, ter verduidelijking.

Voorbeelden

(10)

Schrijfblaadje geplakt op groter vel stevig papier en naast of rondom het verhaal getekend.

Boekje gemaakt van schrijfblaadjes met losse gekleurde kaft of met een tekening.

Informatieboekje met een mooie kaft en

achterplattekst. Binnenin staan plaatjes over

het onderwerp en een zelfgeschreven verhaaltje of gedicht. Erg leuk voor kinderen die nog geen lange tekst kunnen schrijven.

Voorbeelden

(11)

Verhaal getypt en op de afdruk een tekening gemaakt. Daarna een kleurenkopie ingeleverd zodat het origineel op school kan blijven.

Verhaal getypt. Omslag is kleurenprint van een tekening. Het boekje is onderverdeeld in

hoofdstukken. Op de achterkant staat een flaptekst.

Verhalen zijn getypt of gekopieerd en gebundeld tot een

boekje voor elke leerling.

Leerlingen bedenken een verhaal, spelen het na, maken er foto’s van en gebruiken deze in een beeldverhaal.

Er zijn verschillende apps waarmee je eenvoudig tekstballonnen toevoegt aan een foto. Enige ict-kennis van de docent is voor zo’n project wel handig.

Ook jongere kinderen zouden zo een verhaal kunnen spelen, waarbij de docent het boekje maakt.

Voorbeelden

(12)

SCHRIJFOPDRACHT “SCHRIJF EEN FEESTVERHAAL, GROEP 3 EN 4” WERKBLAD SCHRIJFOPDRACHT “SCHRIJF EEN FEESTVERHAAL, GROEP 3 EN 4” WERKBLAD

Naam

Over welk feest gaat je verhaal? Wie komen er op het feest?

Wat gebeurt er? Hoe loopt het af?

Tekening

(13)

Titel:

(14)