• No results found

Waarnemingen. Wolfshonden worden vaak voor wolven aanzien

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Waarnemingen. Wolfshonden worden vaak voor wolven aanzien"

Copied!
8
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

Waarnemingen

Voor het beoordelen van waarnemingsdata en het vertalen ervan naar ‘voorkomen en verspreiding’

van wolven worden betrouwbaarheidscriteria gehanteerd die internationaal gangbaar zijn. Het gaat om de zogenaamde SCALP-criteria, in oorsprong ontwikkeld binnen het project Status and Conservation of the Alpine Lynx Populations ter beoordeling van lynx-waarnemingen (cf. Molinari- Jobin et al. 2012):

• C1: ‘harde feiten’. Vaststaande, bewezen waarnemingen zoals een dood of gevangen dier, fysiek materiaal gelinkt aan de soort via een wetenschappelijk betrouwbare analyse (bv.

genetische bevestiging van haren, prooirest, uitwerpselen,…), hoogkwalitatief en gegeorefereerd beeldmateriaal (foto, film,…), telemetrie-data.

• C2: als betrouwbaar beoordeelde waarnemingen. Waarnemingen van verifieerbare sporen (prooi, uitwerpselen, prent,…) bevestigd door een deskundige.

• C3: onbevestigde C2-waarnemingen en alle waarnemingen zoals zicht- en hoor- waarnemingen die zonder bijkomend bewijsmateriaal niet kunnen gecontroleerd worden.

Naar praktische interpretatie tot betekent dit dat bij waarnemingen gecatalogeerd als C3 wolf niet uit te sluiten valt – niet meer maar ook niet minder. Waarnemingen beoordeeld als C1 en C2 beschouwen we als reële wolfwaarnemingen.

Voor heel wat gemelde waarnemingen blijkt na gedetailleerde bevraging of lokaal onderzoek dat het met zekerheid niet om een wolfwaarneming gaat of bijzonder onwaarschijnlijk is, dan wel dat de melding niet nader te beoordelen is.

Voor het overzicht van de ‘gemelde waarnemingen’ beperken we ons tot de waarnemingen die ofwel toevallig gebeurden en gedaan werden door externe waarnemers die niet verbonden zijn aan het wolvenonderzoek, dan wel gekoppeld zijn aan concrete schadegevallen die voor onderzoek naar de doodsoorzaak bij het INBO of het ANB werden aangemeld. De vele honderden waarnemingen van de wolven in het gekende wolventerritorium in Noord-Limburg, op basis van het cameranetwerk en het sporenonderzoek in het kader van de lopende monitoring uitgevoerd door het INBO in samenwerking met het ANB, worden in dit overzicht niet opgenomen. Een toevallige zichtwaarneming binnen dit monitoringsgebied gemeld door een externe persoon is wel opgenomen.

Met betrekking tot de zwervende wolf die zich in juni 2020 in de provincie Antwerpen gedurende meerdere dagen min of meer op eenzelfde locatie ophield en daarbij heel wat wolvenspotters aantrok, werden de waarnemingen gegroepeerd per gemeente en per dag.

Wolfshonden worden vaak voor wolven aanzien

(2)

Datum Gemeente Soort SCALP Fout Onwaarschijnlijk Niet te beoordelen Antwerpen

21/09/2017 Oud-Turnhout prooirest ree + uitwerpselen C3

14/01/2018 Herselt zicht X

20/01/2018 Meerhout prooirest schaap C1

26/01/2018 Ranst prooirest schaap X (hond)

3/03/2018 Antwerpen prooirest schaap X (hond)

5/09/2018 Balen zicht X

15/09/2018 Balen prooirest schaap X (hond)

17/09/2018 Balen prooirest schaap C1 X

17/02/2019 Ravels prooirest schaap X (hond)

6/04/2019 Turnhout zicht C3

26/04/2019 Kalmthout uitwerpselen X (vos)

21/11/2019 Geel prooirest schaap X (hond)

21/12/2019 Beerse zicht C3

21/12/2019 Lichtaart Prent C2

21/12/2019 Lichtaart zicht C2

21/12/2019 Lille zicht, prent C2

21/12/2019 Turnhout zicht X

22/12/2019 Grobbendonk zicht X (hond)

22/12/2019 Malle zicht C3

22/12/2019 Zoersel zicht C3

23/12/2019 Grobbendonk zicht X (hond)

23/12/2019 Zoersel prooirest schaap C1

24/12/2019 Zandhoven zicht C3

25/12/2019 Balen prooirest Wallaby C1

25/12/2019 Beerse zicht C3

25/12/2019 Zoersel prooirest schaap C1

26/12/2019 Balen prooirest schaap C1

26/12/2019 Retie zicht C3

29/12/2019 Ravels zicht X

30/12/2019 Zoersel zicht X (hond)

1/01/2020 Oud-Turnhout zicht X (hond)

9/01/2020 Wuustwezel zicht X

17/01/2020 Dessel zicht X

18/01/2020 Vorselaar zicht X (hond)

24/01/2020 Lille zicht C3

24/01/2020 Zoersel zicht X (hond)

25/01/2020 Mol zicht X

6/03/2020 Grobbendonk zicht X (hond)

20/03/2020 Balen prooirest ree X

20/03/2020 Lichtaart prooirest schaap X

21/03/2020 Retie prooirest schaap C1

22/03/2020 Retie prooirest schaap C2

25/03/2020 Mol zicht + sporen C2

27/03/2020 Grobbendonk zicht X (hond)

28/03/2020 Geel veulen X

30/03/2020 Brecht zicht C1

30/03/2020 Mol sporen X

30/03/2020 Ranst zicht X (hond)

31/03/2020 Heist-op-den-Berg zicht C1

31/03/2020 Herentals zicht C1

31/03/2020 Herenthout zicht C2

1/04/2020 Ranst zicht C3

2/04/2020 Nijlen zicht C3

4/04/2020 Heist-op-den-Berg zicht C3

4/04/2020 Ranst zicht C3

4/04/2020 Westerlo zicht C3

6/04/2020 Grobbendonk zicht X

6/04/2020 Herselt zicht X

6/04/2020 Lichtaart zicht X (hond)

7/04/2020 Vorselaar zicht X (hond)

8/04/2020 Ranst dood dier X (vos)

8/04/2020 Vorselaar zicht X (hond)

9/04/2020 Lille zicht X (hond)

9/04/2020 Westerlo zicht X

12/04/2020 Geel zicht X

18/04/2020 Herselt zicht C3

Overzicht waarnemingen tot einde juni 2020

De lijst met waarnemingen zal twee keer per jaar geactualiseerd worden.

(3)

19/04/2020 Kaltmhout prooirest schaap X (hond)

21/04/2020 Mol zicht C3

28/04/2020 Malle zicht X

28/04/2020 Ravels sporen X (hond)

30/04/2020 Oud-Turnhout zicht X (hond)

1/05/2020 Lille zicht X (hond)

3/05/2020 Kasterlee zicht C3

3/05/2020 Wuustwezel sporen X (vos)

6/05/2020 Vorselaar zicht X (hond)

7/05/2020 Hoogstraten prooirest schaap X (hond)

9/05/2020 Grobbendonk zicht X (hond)

10/05/2020 Retie zicht X

3/06/2020 Oud-Turnhout zicht C1

4/06/2020 Essen zicht C3

5/06/2020 Zandhoven zicht C3

6/06/2020 Duffel prooirest schaap C1

6/06/2020 Lier sporen C2

7/06/2020 Duffel zicht C1

8/06/2020 Duffel zicht C1

8/06/2020 Lier zicht C1

9/06/2020 Duffel zicht C1

10/06/2020 Berlaar prooirest rund C1

10/06/2020 Grobbendonk zicht C3

11/06/2020 Berlaar prooirest schaap C1

11/06/2020 Grobbendonk zicht C1

12/06/2020 Berlaar zicht C1

12/06/2020 Lier zicht C2

13/06/2020 Berlaar zicht C1

13/06/2020 Lier zicht C1

14/06/2020 Berlaar zicht C3

14/06/2020 Lier zicht C3

14/06/2020 Vorselaar zicht X (hond)

15/06/2020 Lier zicht C2

16/06/2020 Berlaar zicht C1

17/06/2020 Berlaar zicht C2

18/06/2020 Nijlen zicht C2

19/06/2020 Lille zicht C2

19/06/2020 Turnhout zicht C2

19/06/2020 Vosselaar zicht C2

20/06/2020 Turnhout zicht + prooirest schaap C1

21/06/2020 Turnhout zicht C1

22/06/2020 Herentals zicht C3

23/06/2020 Lille zicht C3

23/06/2020 Lille zicht C3

23/06/2020 Mol zicht C3

23/06/2020 Turnhout zicht C2

26/06/2020 Mol sporen C2

27/06/2020 Retie zicht C2

29/06/2020 Retie prooirest rund + sporen C1

1/07/2020 Retie zicht

3/07/2020 Mol zicht X

26/07/2020 Essen zicht C3

11/08/2020 Wuustwezel zicht X

Limburg

10/02/2016 Lanaken zicht C3

21/01/2018 Beringen foto X

23/01/2018 Genk film X (hond)

4/02/2018 Halen zicht X

6/02/2018 Heusden-Zolder prooirest schaap X (vos)

10/03/2018 Bree prooirest schaap C1

10/03/2018 Dilsen-Stokkem zicht + prooirest schaap C1

10/03/2018 Maasmechelen zicht C2

11/03/2018 Maaseik zicht C2

11/03/2018 Maaseik verkeerslachtoffer C1

21/03/2018 Leopoldsburg prooirest schaap C1

24/03/2018 Hechtel-Eksel zicht C3

27/03/2018 Leopoldsburg cameraval C1

1/06/2018 Tessenderlo dood kalf X

(4)

4/08/2018 Houthalen-Helchteren prooirest schaap C1 7/08/2018 Houthalen-Helchteren prooirest schaap C1 10/08/2018 Houthalen-Helchteren prooirest schaap C1

11/08/2018 Hechtel-Eksel prooirest schaap C1

17/08/2018 Houthalen-Helchteren prooirest schaap C1

26/08/2018 Oudsbergen zicht C2

30/08/2018 Houthalen-Helchteren zicht C2

1/09/2018 Hechtel-Eksel zicht C2

6/09/2018 Riemst sporen X (hond)

8/09/2018 Zonhoven prooirest schaap X (hond)

7/09/2018 Houthalen-Helchteren cameraval C1

11/09/2018 Peer cameraval C1

17/09/2018 Zonhoven zicht X (hond)

17/09/2018 Bree zicht C3

25/09/2018 Lommel prooirest schaap C1

3/10/2018 Leopoldsburg kalf X

21/10/2018 Hechtel-Eksel zicht C3

27/10/2018 Hechtel-Eksel zicht C2

29/10/2018 Hechtel-Eksel zicht C3

19/11/2018 Bocholt cameraval C1

19/11/2018 Hechtel-Eksel zicht C3

21/11/2018 Houthalen-Helchteren zicht C3

5/01/2019 Bree zicht C3

8/01/2019 Lommel zicht X

11/01/2019 Lommel prooirest schaap C1

18/01/2019 Hechtel-Eksel prooirest schaap C1

18/01/2019 Lanaken prooirest schaap X

20/01/2019 Peer prooirest schaap C2

30/01/2019 Zonhoven zicht C3

31/01/2019 Bree zicht C3

31/01/2019 Bree zicht C3

31/01/2019 Houthalen-Helchteren sporen C2

1/02/2019 Bree zicht C3

1/02/2019 Oudsbergen sporen C3

3/02/2019 Bree zicht C3

5/02/2019 Oudsbergen uitwerpselen X (vos)

6/02/2019 Oudsbergen uitwerpselen X

8/02/2019 Heusden-zolder zicht C3

9/02/2019 Pelt zicht C3

11/02/2019 Lommel prooirest schaap C1

13/02/2019 Lanaken prooirest ree C3 X

14/02/2019 Tessenderlo zicht C3

15/02/2019 Oudsbergen prooirest schaap C1

16/02/2019 Tessenderlo zicht X

19/02/2019 Hechtel-Eksel zicht C3

19/02/2019 Peer zicht C3

21/02/2019 Lommel zicht C3

22/02/2019 Peer prooirest schaap C1

24/02/2019 Houthalen-Helchteren prooirest ree X

27/02/2019 Peer zicht C2

28/02/2019 Houthalen-Helchteren prooirest schaap C1

6/03/2019 Hechtel-Eksel zicht C3

11/03/2019 Hechtel-Eksel zicht C3

16/03/2019 Peer prooirest schaap C1

20/03/2019 Heusden-Zolder zicht C3

20/03/2019 Peer prooirest Alpaca C1

21/03/2019 Oudsbergen prooirest schaap C1

24/03/2019 Houthalen-Helchteren prooirest ree X (vos)

24/03/2019 Peer zicht C3

1/04/2019 Houthalen-Helchteren prooirest schaap (moeflon) C1

3/04/2019 Genk zicht C3

10/04/2019 Lanaken uitwerpselen C2

12/04/2019 Peer zicht C3

18/04/2019 Peer prooirest schaap C1

20/04/2019 Bilzen zicht C3

22/04/2019 As foto X

26/04/2019 Pelt prooirest kip X (vos)

4/05/2019 As zicht X

(5)

6/05/2019 Genk zicht C3

10/05/2019 Genk prooirest wolf X

11/05/2019 Lommel prooirest ree C3

16/05/2019 Beringen zicht X (hond)

21/05/2019 As zicht X

23/05/2019 Genk zicht X (hond)

28/05/2019 Genk zicht X

15/06/2019 Lanaken zicht C3

17/06/2019 Heusden-Zolder zicht X

21/06/2019 Heusden-Zolder zicht C3

25/06/2019 Nieuwerkerken zicht X

26/06/2019 Hechtel-Eksel kalf X

29/06/2019 As foto X (hond)

4/07/2019 Maasmechelen prooirest schaap X (hond)

13/07/2019 Hechtel-Eksel zicht C2

10/08/2019 Lanaken zicht X

12/08/2019 Lanaken zicht C3

20/08/2019 Heusden-Zolder zicht C3

22/08/2019 Bocholt zicht C3

22/08/2019 Hechtel-Eksel sporen X (hond)

24/08/2019 Oudsbergen zicht C2

28/08/2019 Oudsbergen foto X (hond)

30/08/2019 Maasmechelen zicht C3

2/09/2019 Houthalen-Helchteren zicht X

3/09/2019 Pelt zicht C3

4/09/2019 Hamont-Achel zicht C3

6/09/2019 Beringen zicht X

6/09/2019 Houthalen-Helchteren zicht X (hond)

6/09/2019 Houthalen-Helchteren zicht X

7/09/2019 Herk-de-Stad zicht X (hond)

10/09/2019 Oudsbergen zicht en prent C2

11/09/2019 Lanaken zicht C3

15/09/2019 Ham prooirest schaap X

20/09/2019 Peer prooirest schaap C1

21/09/2019 Maasmechelen zicht C3

21/09/2019 Lanaken zicht C3

22/09/2019 Herk-de-Stad zicht X (hond)

22/09/2019 Herk-de-Stad prooirest schaap X (hond)

24/09/2019 Genk zicht C3

24/09/2019 Hechtel-Eksel zicht X

24/09/2019 Oudsbergen prooirest schaap C1

25/09/2019 Hechtel-Eksel zicht C3

25/09/2019 Halen zicht X

27/09/2019 Oudsbergen foto C1

29/09/2019 Zonhoven zicht X

30/09/2019 Zonhoven prooirest schaap X (hond)

1/10/2019 Maasmechelen zicht C3

1/10/2019 Zutendaal zicht C3

3/10/2019 Riemst zicht C3

5/10/2019 Peer zicht C2

7/10/2019 Genk zicht X

9/10/2019 Houthalen-Helchteren zicht X (vos)

10/10/2019 Hechtel-Eksel zicht C2

10/10/2019 Oudsbergen zicht C3

2/11/2019 Genk zicht X

4/11/2019 Peer prooirest schaap C1

5/11/2019 Houthalen-Helchteren zicht C1

6/11/2019 Hechtel-Eksel zicht C3

7/11/2019 Hasselt zicht X (hond)

8/11/2019 Hechtel-Eksel prooirest schaap C1

10/11/2019 Genk zicht C3

16/11/2019 Hechtel-Eksel zicht C3

19/11/2019 Hechtel-Eksel zicht C1

21/11/2019 Peer prooirest schaap C1

24/11/2019 Bocholt zicht C3

4/12/2019 Zutendaal zicht C3

7/12/2019 Maasmechelen prooirest ree C3

8/12/2019 Hechtel-Eksel prooirest schaap C1

(6)

12/12/2019 Riemst zicht C3

13/12/2019 Hechtel-Eksel zicht C3

18/12/2019 Genk zicht X

19/12/2019 Oudsbergen zicht + sporen C2

19/12/2019 Zutendaal zicht X

21/12/2019 Lanaken zicht C3

22/12/2019 Beringen prooirest Wallaby X (vos)

23/12/2019 Pelt prooirest schaap C1

23/12/2019 Oudsbergen zicht C3

25/12/2019 Leopoldsburg zicht C3

26/12/2019 Halen zicht C3

26/12/2019 Ham zicht C3

26/12/2019 Kinrooi zicht C3

27/12/2019 Houthalen-Helchteren zicht C2

27/12/2019 Oudsbergen kalf X

27/12/2019 Oudsbergen sporen

30/12/2019 Beringen prooirest Wallaby X

30/12/2019 Oudsbergen zicht X

31/12/2019 Peer zicht C3

2/01/2020 Oudsbergen zicht C2

5/01/2020 Bocholt zicht C3

9/01/2020 Beringen zicht C3

14/01/2020 Beringen zicht C3

14/01/2020 Beringen zicht C3

16/01/2020 Peer prooirest schaap C1

19/01/2020 Peer prooirest damhert

21/01/2020 Riemst film X

22/01/2020 Dilsen-Stokkem foto X

24/01/2020 Peer zicht C3

25/01/2020 Hamont-Achel prooirest ree X (hond)

25/01/2020 Hechtel-Eksel zicht C2

26/01/2020 Houthalen-Helchteren zicht C2

27/01/2020 Oudsbergen zicht X

28/01/2020 Peer zicht C3

31/01/2020 Hechtel-Eksel zicht C2

19/02/2020 Peer prooirest damhert C1

2/03/2020 Beringen Prent C3

5/03/2020 Houthalen-Helchteren zicht C3

7/03/2020 Houthalen-Helchteren sporen C2

9/03/2020 Lanaken sporen C3

15/03/2020 Oudsbergen zicht C2

18/03/2020 Houthalen-Helchteren cameraval C1

20/03/2020 Peer zicht C2

21/03/2020 Hechtel-Eksel zicht C2

21/03/2020 Pelt prooirest schaap C1

23/03/2020 Peer zicht C1

25/03/2020 Genk zicht X (hond)

26/03/2020 Hechtel-Eksel zicht X

26/03/2020 Oudsbergen sporen X (hond)

28/03/2020 Lommel zicht X

31/03/2020 Tessenderlo zicht C3

2/04/2020 Oudsbergen sporen C2

4/04/2020 Houthalen-Helchteren zicht C2

5/04/2020 Oudsbergen zicht C2

7/04/2020 Hechtel-Eksel zicht C2

9/04/2020 Bilzen zicht C3

9/04/2020 Lanaken zicht C3

9/04/2020 Leopoldsburg zicht X

9/04/2020 Lommel zicht C3

9/04/2020 Maaseik dood dier X (hond)

11/04/2020 Hechtel-Eksel zicht C2

24/04/2020 Riemst zicht C3

26/04/2020 Diest prooirest schaap X

26/04/2020 Genk zicht C3

26/04/2020 Houthalen-Helchteren zicht C2

27/04/2020 Lanaken zicht C3

28/04/2020 Diepenbeek zicht X

29/04/2020 As sporen X (hond)

(7)

5/05/2020 Hechtel-Eksel zicht X

6/05/2020 Hasselt veulen X

7/05/2020 Oudsbergen zicht + sporen X (hond)

7/05/2020 Peer zicht X

7/05/2020 Pelt sporen X (hond)

8/05/2020 Peer zicht X (vos)

9/05/2020 Pelt sporen X (hond)

11/05/2020 Peer zicht X

11/05/2020 Hechtel-Eksel cameraval X (kat)

11/05/2020 Geel zicht C3

18/05/2020 Maasmechelen zicht C3

18/05/2020 Pelt sporen X (hond)

19/05/2020 Maasmechelen zicht X (vos)

21/05/2020 Pelt zicht + sporen X (hond)

25/05/2020 Houthalen-Helchteren zicht C2

30/05/2020 Hamont-Achel zicht X

30/05/2020 Lommel zicht C3

4/06/2020 Heusden-Zolder zicht C3

12/06/2020 Pelt sporen X (hond)

15/06/2020 Kinrooi prooirest schaap X (hond)

17/06/2020 Houthalen-Helchteren zicht X

23/06/2020 Lanaken zicht X

23/06/2020 Hasselt zicht C3

24/06/2020 Oudsbergen prooirest schaap C1

25/06/2020 As zicht C3

25/06/2020 Oudsbergen zicht C3

28/06/2020 Pelt X

1/07/2020 Houthalen-Helchteren zicht C3

1/07/2020 Zonhoven zicht C3

2/07/2020 Oudsbergen zicht C2

3/07/2020 Oudsbergen prooirest schaap C1

6/07/2020 Beringen prooirest schaap C1

6/07/2020 Zutendaal zicht C3

7/07/2020 Voeren zicht C1

8/07/2020 Bocholt pootafdruk + zicht X (hond)

9/07/2020 As zicht C3

22/07/2020 Genk zicht C3

2/08/2020 Oudsbergen zicht X

11/08/2020 Houthalen-Helchteren zicht C3

18/08/2020 Maasmechelen zicht C3

2/8/0202 Houthalen-Helchteren zicht C3

24/05/2018 Assenede foto X (hond)

16/07/2018 Brakel dood schaap X (hond)

5/01/2019 Haaltert prooirest schaap X (hond)

24/01/2019 Maldegem zicht X

29/11/2019 Dendermonde prooirest schaap X (hond)

5/01/2020 Brakel sporen X (hond)

5/01/2020 Gent zicht X

7/05/2020 Haaltert zicht X

8/05/2020 Horebeke zicht C3

8/06/2020 Geraardsbergen zicht X

1/09/2018 Oud-Heverlee prooirest ree X (vos)

13/09/2018 Hoeilaart zicht X (hond)

13/09/2018 Overijse zicht X (hond)

18/10/2018 Oud-Heverlee prooirest schaap X (hond)

14/02/2019 Diest zicht X

25/12/2019 Diest zicht X

22/01/2020 Dilbeek foto X (vos)

2/04/2020 Bekkevoort prooirest schaap X (hond)

4/04/2020 Aarschot zicht C3

8/04/2020 Aarschot zicht X

10/04/2020 Diest prooirest ree X

17/04/2020 Sint-Pieters-Leeuw zicht X (hond)

19/04/2020 Diest zicht X

21/04/2020 Aarschot zicht C3

21/04/2020 Scherpenheuvel-Zichem prooirest ree X

Oost-Vlaanderen

Vlaams-Brabant

(8)

21/04/2020 Tielt-Winge zicht C3

27/04/2020 Scherpenheuvel-Zichem zicht X (vos)

2/05/2020 Tielt-Winge zicht C3

4/05/2020 Tielt-Winge prooirest schaap X (hond)

5/05/2020 Scherpenheuvel-Zichem zicht X

17/05/2020 Tervuren zicht X (hond)

18/05/2020 Holsbeek zicht C3

22/06/2020 Diest zicht X (hond)

18/06/2018 Ruiselede dood kalf X

21/01/2019 Brugge zicht X

24/09/2019 Moorslede zicht X (hond)

19/01/2020 Harelbeke zicht X (hond)

West-Vlaanderen

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Deze belangstelling voor het wezen der dingen komt ook telkens weer terug in het oeuvre dat Postma in het tweede deel van zijn leven als dichter schreef.. Postma’s positie

Het genus Orius Wolff, 1811 is in Nederland vertegenwoordigd door één soort van het sub- genus Orius en vijf soorten van het subgenus Heterorius Wagner, 1952: Orius (Orius) niger

Ik kan door mijn eigen onderzoek de onderzoeksvraag verklaren en het onderzoekje ook

Ik kan door mijn eigen onderzoek de onderzoeksvraag verklaren en het onderzoekje ook

O blijft met dezelfde snelheid naar beneden rollen O gaat sneller rollen naar het einde van de helling toe O gaat trager rollen naar het einde van de helling

Zie dat je constructie stabiel staat en laat de pendel op een hoogte gewoon los, duw geen extra snelheid (v) bij.. Observeer het gebeuren, ga niet

Ik kan door mijn eigen onderzoek de onderzoeksvraag verklaren en het onderzoekje ook

Doe de opdrachten maar blaas de ballon niet TE hard op of hou voor alle zekerheid de opstelling met je handen vast..