WLDOC-220622665-20305
Voorstel aan het dagelijks bestuur
datum DB 7 december 2021
agendapunt 15
openbaar Ja
openbaar vanaf 7 december 2021
steller/cluster Philip Daelmans / Programmering, Planning en Financiën
datum DT 15 november 2021
datum PHO 29 november 2021
portefeuille(s) Remy Sleijpen
bijlage(n) -
zaaknr. 2021-Z35152
documentnr. WLDOC-220622665-20305
Onderwerp
Herstructurering basisrenteleningen WL
Voorstel
De twee basisrenteleningen van WL per 18 januari 2022 herstructureren in één nieuwe geldlening met een looptijd van 20 jaar.
Relatie met Bestuursprogramma 2019-2023 Niet van toepassing.
Bestuurlijke samenvatting
Gelet op de financieringsconstructie van het waterschap zijn door de voormalige waterschappen in het verleden twee basisrenteleningen afgesloten. De basisrentelening is een lening waarvan de basisrente vast ligt en ongevoelig is voor rentefluctuaties, echter de kredietopslag variabel is.
Het betreft de navolgende twee basisrenteleningen:
Basisrentelening 2012 (vm WRO)
- stortingsdatum 31 mei 2012, groot € 17.000.000, looptijd 25 jaar lineair / rentevast - stand geldlening per 31 december 2021 € 10.880.000
- rentepercentage 3,55% en kredietopslag 0,15% (tot 31 mei 2022) all in percentage momenteel 3,70%
- restantlooptijd 16 jaar (tot 2037)
Basisrentelening 2013 (vm WPM)
- stortingsdatum 1 oktober 2013, groot € 9.500.000, looptijd 25 jaar lineair / rentevast - stand geldlening per 31 december 2021 € 6.460.000
- rentepercentage 2,19% en kredietopslag 0,17% (tot 1 oktober 2022) all in percentage momenteel 2,36%
- restantlooptijd 17 jaar (tot 2038)
Basisrenteleningen zijn gelet op de variabele kredietopslag door de NWB na de kredietcrisis op de markt gezet en veelvuldig afgesloten door waterschappen. Door de lage rentestand worden deze leningen momenteel niet meer afgesloten.
Doordat de kredietopslag van de basisrenteleningen variabel is dient deze periodiek te worden herzien en is een kredietrisico niet uitgesloten. Ook is sprake van een terugkerende administratieve last. Om deze reden heeft het DB bij de herziening van de kredietopslag van de basisrentelening per 1 oktober 2021 (DB 14 september 2021) verzocht om na te gaan of er in de toekomst een andere werkwijze mogelijk is aangaande de basisrenteleningen van WL.
Gebruikmakend van de expertise van de NWB zijn de opties onderzocht waarbij een drietal mogelijkheden naar voren zijn gekomen, te weten:
1. handhaven huidige systematiek;
2. kredietopslag bij de eerst volgende herziening van de beide basisrenteleningen vastzetten voor de restant looptijd;
3. beide basisrenteleningen herstructureren tot één nieuwe lening met een eventuele langere looptijd en een lager rentepercentage.
Ad 1. handhaven huidige systematiek
De ervaring leert dat kredietopslagen moeilijk voorspelbaar zijn en evenals de renteontwikkeling onderhevig zijn aan fluctuaties die veroorzaakt kunnen worden door 'wereldse' gebeurtenissen.
Bij handhaving van huidige systematiek is het toekomstig kredietrisico onbekend. Kan mee- of tegenvallen. De optimale situatie zou zijn indien de kredietopslagen op het moment van herziening niet meer aan de orde zouden zijn.
Voordeel
- kredietopslag in de lening wordt gemitigeerd door korte herzieningsperiodes
Nadeel
- risico van hogere kredietopslag door periodieke herziening (afhankelijk van gekozen periode) - administratieve last
Ad 2. kredietopslag bij eerst volgende herziening vastzetten voor de restantlooptijd
Kredietopslag bij de eerst volgende herziening van de kredietopslag van de basisrenteleningen vastzetten voor de restant looptijd, te weten 16 jaar (per 31 mei 2022) en 17 jaar (per 1 oktober 2022). Hierdoor wordt gekozen voor een langere periode en is sprake van een hogere kredietopslag.
Voordeel
- kredietopslag ligt vast voor hele periode
- geen risico meer omdat herziening van de kredietopslag niet meer aan de orde is - administratieve last vervallen
Nadeel
- kredietopslag is hoger dan voor een korte periode
Ad 3. Herstructurering basisrenteleningen
Beide basisrenteleningen herstructureren tot één nieuwe lening met een eventuele langere looptijd en een lager rentepercentage. Herstructurering is niet voor iedere organisatie een reële
mogelijkheid. Waterschappen hebben deze mogelijkheid omdat de NWB deze diensten aanbiedt aan haar aandeelhouders. Herstructurering van de basisrenteleningen is mogelijk omdat de
basisrenteleningen bij de NWB zijn afgesloten.
Bij de herstructurering worden de betreffende basisrenteleningen (met verschillende looptijden en rentepercentages) omgezet in één nieuwe lening. De nieuwe lening wordt afgesloten op basis van de huidige lage marktrente en de oude basisrenteleningen komen te vervallen. Hierbij is sprake van een vervroegde aflossing van de bestaande basisrenteleningen. Wanneer een lening vroegtijdig wordt afgelost, loopt de geldverstrekker een deel van zijn reguliere rente-inkomsten mis. Daarom wordt bij vroegtijdige aflossing een vergoeding voor de misgelopen rente in rekening gebracht. Deze
vergoeding komt tot stand op basis van de marktwaarde-berekening van de huidige lening en wordt ook wel renteafkoop of agio (lees boeterente) genoemd.
De hoogte van de renteafkoop is afhankelijk van drie factoren, te weten: de huidige (lage) marktrente, de rente en de looptijd van de bestaande basisrenteleningen. Toekomstige ‘oude rentebetalingen’ worden vergeleken met ‘nieuwe rentebetalingen’ na omzetting, en herrekening vindt plaats naar het prijspeil op het moment van de feitelijke uitvoering van de herstructurering (zgn. contante waarde berekening). Hierbij speelt de rente van de bestaande leningen en de restantlooptijd een belangrijke rol. Hoe hoger de rente van de bestaande lening, hoe langer de restantlooptijd hoe hoger de renteafkoop. Het bedrag van de renteafkoop wordt verdisconteerd in het rentepercentage van de nieuwe lening.
Een besparing van de rentekosten wordt in de regel met een herstructurering niet bereikt.
In het voorliggende geval levert de herstructurering van de basisrenteleningen echter wel een voordeel op omdat de NWB-bank voor de contante waarde berekening van de afkoopsom de variabele kredietopslag na het eerstvolgende herzieningsmoment, respectievelijk 1 mei 2022 en 1 oktober 2022 buiten beschouwing laat. Met andere woorden de nieuwe lening is alleen gebaseerd op de basisrente.
Het indicatieve voordeel als gevolg van de eliminatie van de kredietopslag bedraagt afgerond
€ 200.000 voor de restantlooptijd van de beide basisrenteleningen. Verder resulteert de herstructurering in een beperkte wijziging van de bestaande lening portefeuille waarbij de wijzigingen betrekking hebben op de rentelooptijd en/of het aflossingsschema.
Voordeel
- herziening van de kredietopslag is niet meer aan de orde is
- kredietopslag blijft buitenbeschouwing bij herstructurering waardoor sprake is van een rentevoordeel
- administratieve last vervallen Nadeel
- gemiddelde looptijd van de leningenportefeuille neemt iets toe
Marktwaardeberekeninq
De NWB heeft met peildatum 18 januari 2022 de marktwaardeberekening opgesteld voor de herstructurering van de beide basisrenteleningen en aangegeven wat dit betekent indien de renteafkoop wordt verdisconteerd in het rentepercentage van een nieuwe geldlening.
De datum van 18 januari is in overleg met de NWB bepaald omdat bij aanvang van het jaar rentepercentages altijd hoger zijn in verband met de jaarovergang.
Ter vergelijking is voor een aantal verschillende looptijden het rentepercentage voor de nieuwe lening uitgerekend. Opgemerkt dient te worden dat de marktwaardeberekening en de verrekening van de marktwaardes gebaseerd zijn op de marktomstandigheden ten tijde van het opstellen van het voorstel. Deze omstandigheden kunnen in de loop van de tijd wijzigen, wat dan ook weer een direct effect heeft op de hoogte van de marktwaardeverrekening en de rente van de nieuw lening.
Conclusie
Gelet op bovenstaande argumentatie stellen we voor de beide basisrentelening bij de NWB per 18 januari 2022 te herstructureren tot één nieuwe lening en voor de nieuwe geldlening een looptijd te hanteren van 20 jaar omdat dit beste aansluit bij de restantlooptijd van de bestaande
basisrenteleningen. Hiermee komt het kredietrisico en de administratieve last te vervallen en wordt tevens een financieel voordeel behaald doordat de kredietopslag buiten beschouwing wordt gelaten bij de berekening van de contante waarde van de afkoopsom. In de beide andere opties blijven we geconfronteerd met een kredietopslag.
Schuldpositie
De herstructurering van de basisrenteleningen heeft geen extra effect op de schuldpositie.
Mandatering aangaan geldlening
Het algemeen bestuur heeft op 2 januari 2017 het ‘Treasurystatuut 2017’ vastgesteld waarin de
‘spelregels’ zijn opgenomen voor het aantrekken van langlopende geldleningen.
In paragraaf 4.1 van het statuut is het delegatiebesluit van het algemeen bestuur aangehaald. Het betreft de ‘Delegatie- en Mandaatverordening Waterschap Limburg’, waarin de bevoegdheid om met inachtneming van de in het treasurystatuut gestelde regels geldleningen aan te gaan ter financiering van de publieke taak, zijn gedelegeerd aan het dagelijks bestuur.
Het aangaan van overeenkomsten van geldlening heeft het dagelijks bestuur op 3 januari 2017 gemandateerd aan de secretaris/directeur en de adviseur financiën A gezamenlijk.
Markwaardeberekening Stand per Rentepercentage Gem Agio
basisrentelening 18-1-2022 looptijd (afkooprente)
1-27275 10.880.000 3,55% 8,09 2.862.764
1-27962 6.460.000 2,19% 8,93 1.094.447
Totaal 17.340.000 3,04% 8,41 3.957.211
Indicatieve percentages Stand per Rentepercentage 20 jaar 25 jaar 30 jaar 40 jaar
nieuwe geldlening 18-1-2022 lineair lineair lineair lineair
Lineair 17.340.000 3,04% 2,81% 2,48% 2,22% 1,86%
Duurzaamheid Niet van toepassing
Argumenten
Bij de herziening van de kredietopslag van de basisrentelening per 1 oktober 2021 door het DB op 14 september 2021 is verzocht om na te gaan of er in de toekomst een andere werkwijze mogelijk is aangaande de basisrenteleningen van WL.
Integriteitsaspecten Niet van toepassing.
Risico’s
Het rentepercentage van de nieuwe geldlening ligt voor de gehele periode vast waardoor geen sprake is van een risico.
Consequenties Informatievoorziening Niet van toepassing.
Financiële consequenties
De herstructurering van de basisrenteleningen levert een financieel voordeel op van afgerond
€ 200.000 voor de restantlooptijd van de beide basisrenteleningen.
Vervolg
Na positieve besluitvorming door het DB zal het traject van de herstructurering van de basisrenteleningen worden ingestoken bij de NWB-bank.
Communicatie Niet van toepassing.
Bijlage Geen.
De secretaris-directeur, ir. E.J.M. Keulers MMO
