• No results found

Gemeente van Christus

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Gemeente van Christus"

Copied!
12
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

Gemeente van Christus

(2)
(3)

Dr. A. van de Beek

Gemeente van Christus

Schetsen voor de praktijk

Uitgeverij Meinema, Zoetermeer

(4)

Bij de productie van dit boek is gebruikgemaakt van papier dat het keurmerk Forest Stewardship Council (FSC) draagt. Bij dit papier is het zeker dat de productie niet tot bosvernietiging heeft geleid.

Ook is het papier 100% chloor- en zwavelvrij gebleekt.

www.uitgeverijmeinema.nl

Ontwerp omslag: Studio Anton Sinke Foto omslag: Anton Sinke

ISBN 978 90 211 4343 9 NUR 700; 707

© 2013 Uitgeverij Meinema, Zoetermeer

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden ver- veelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektro- nisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uit- gever.

(5)

Inhoud

Inleiding 7

1. Vrij en dankbaar 13

2. Het Woord 24

3. De doop 42

4. Vervreemding 63

5. Het avondmaal en de liturgie 82

6. Het ambt 105

(6)
(7)

Inleiding

Het hangt dus niet daarvan af, of iemand wil, dan wel of iemand loopt, maar van God, die zich ontfermt.

Romeinen 9:16 Na het verschijnen van mijn boek over de kerk en de Geest, Lichaam en Geest van Christus, hebben verschil- lende mensen mij gevraagd om dit te vertalen naar de praktijk van de gemeente. Wat betekent het belijden van de kerk als lichaam van Christus – waar Hij woont in de Heilige Geest – voor het werken van alle dag in de kerk? Vooral: wat betekent dat in de plaatselijke ge- meente?

De situatie in de kerk op lokaal niveau is zeer uiteenlo- pend. Daarom zijn er ook geen algemene antwoorden mogelijk. Een rooms-katholieke parochie is niet het- zelfde als een protestantse gemeente. Het werk van een priester is anders dan dat van een dominee of van een voorganger in een evangelische gemeente. Bovendien kan men op plaatselijk niveau veel dingen niet tot stand brengen. De kerkenraad van de protestantse gemeente in Ootmarsum zou misschien wel willen herenigen met de rooms-katholieke parochie ter plaatse en de pastoor kan daar ook zo over denken, maar over kerkhereniging gaan kerkenraden en pastoors niet, maar synoden en bisschoppen. Een christelijk-gereformeerde kerk kan

7

(8)

evenmin zomaar fuseren met een hervormde gemeen- te in de Protestantse Kerk in Nederland, zonder pro- blemen te krijgen met haar kerkgenootschap. Is er dan op plaatselijk niveau niets over eenheid te zeggen? Of kunnen we ons afvragen wat we in onze eigen situatie dan wél kunnen bijdragen aan de eenheid van de kerk en hoe we die kunnen vieren? En dat geldt voor alle an- dere onderwerpen die de kerk aangaan.

In dit boekje probeer ik een bijdrage te leveren aan het werk op lokaal niveau. Vanwege de grote diversiteit van kerken richt ik mij vooral op gemeenten in het protes- tantse deel van de kerk in Nederland. Dat is veel meer dan alleen de Protestantse Kerk in Nederland. Er zijn veel kerkgenootschappen en groepen die voor verge- lijkbare vragen staan, voor vergelijkbare mogelijkheden én voor vergelijkbare roepingen. Er is echter ook veel gemeenschappelijk tussen álle kerken in Nederland.

Ook rooms-katholieke parochies kampen met seculari- satie, onzekerheid over het ambt, verstaan van de doop en van de Schrift, en heel veel andere zaken waar chris- tenen in Nederland mee worstelen én die christenen in Nederland, van welke denominatie dan ook, met vreug- de mogen ontvangen en vieren. Uiteindelijk is er meer gemeenschappelijk dan verschillend, want de ene Here is meer dan menselijke expressies en vragen. Daarom hoop ik dat dit boekje ook van betekenis zal zijn voor gelovigen, voor gemeenten, kerken en parochies buiten de directe context waarin ik leef.

Dit boekje is bedoeld voor ieder die zich wil bezinnen op het functioneren van de kerk in de huidige situatie.

Graag zou ik zelf direct met gemeenten op bezinnings- avonden in gesprek willen gaan. Dat is maar in zeer be-

8

(9)

perkte mate mogelijk. Daarom bied ik dit boekje aan als een hulpmiddel voor anderen, die zelf willen nadenken over deze vragen en voor hen die daarover samen in ge- sprek willen gaan. Ook kerkenraden zouden er gebruik van kunnen maken en voorgangers van verschillende kerken en gemeenten.

Omdat deze schetsen gericht zijn op de lokale gemeente heb ik thema’s die buiten de bevoegdheid van die ge- meente vallen, zoals de ambtelijke structuur van de kerk, hier buiten beschouwing gelaten. Wie dat wil, kan daar- over lezen in Lichaam en Geest van Christus.

Verder heb ik me moeten beperken in wat aan de orde gesteld wordt. Er zijn heel veel andere dingen die om doordenking vragen. Die zullen in de bedoelde ge- sprekken zeker ook opkomen.

De behandelde onderwerpen zijn vooral voortgekomen uit reacties van predikanten in de gemeente. Het was moeilijk om een keuze te maken in de volgorde, want elk onderwerp hangt samen met alle andere: je zou ze allemaal als eerste willen bespreken. Wie het wil kan ze rustig in een andere volgorde lezen en ter sprake bren- gen.

We hebben ervoor gekozen om de vreugde om kind van God te mogen zijn voorop te stellen. Dan volgt een hoofdstuk over het Woord, waardoor we Christus le- ren kennen, maar dat zou ook de doop kunnen zijn, waardoor we in de gemeenschap worden bevestigd. Het hoofdstuk over de vervreemding staat nu na dat over de doop, omdat juist in de vervreemding de doop houvast mag bieden. Het is echter een onderwerp dat voor ve- len zo indringend is, dat sommigen het eerder aan het begin zouden stellen. Dan volgt het avondmaal, maar

9

(10)

als de maaltijd waar de gemeente thuis is, had dit even- goed aan het begin kunnen staan. Het ambt staat be- wust aan het eind: ambtsdragers zijn dienstbaar aan al het andere wat in de kerk gebeurt.

De thema’s zullen niet in alle gemeenten allemaal van direct belang of punt van gesprek zijn. Sommige din- gen liggen misschien zo gevoelig dat het wijs is eerst maar andere dingen aan de orde te stellen. Men zou wel anders willen, maar men kan niet zomaar dingen ver- anderen die een lange traditie in de gemeenschap heb- ben. Principieel zou men het avondmaal wekelijks wil- len vieren, maar het is een grote omslag van een viering eens in de drie maanden naar een viering iedere zon- dagmorgen. Dan is het misschien belangrijker om voor- al met elkaar na te denken over de betekenis van het avondmaal en de rijkdom die we daarin mogen vieren.

Dan kan het verlangen groeien naar een frequenter vie- ring, zodat het niet een last wordt maar een grote vreug- de.

Het boekje wil uitnodigen om perspectieven te zien en richting te geven in het gesprek over wat we in Chris- tus ontvangen hebben én wil uitdagen tot gesprek. Som- mige gedachten die ik naar voren breng zullen weer- woord oproepen of vragen om nuancering. Het is goed dat te doen. Juist dat nodigt uit tot gesprek – en voor het gesprek is dit boekje bedoeld.

Er is wel een rode draad in de thema’s: de werkelijk- heid die we in Christus ontvangen is groter dan onze subjectieve beleving. Bewustwording van wat we zijn in Hem en wat Hij ons schenkt staat voorop. En zelfs als wij het ons niet bewust zijn, dan is het nog waar, want Hij is zelf de Waarheid. Hij is het Woord zelf. Van Hem is de doop en Hij is zelf aanwezig bij de viering, ook als

10

(11)

wij er met onze gedachten niet bij zijn. In een tijd waar- in subjectieve beleving en eigen keuze zo belangrijk zijn is het een zegen van die stress bevrijd te mogen zijn en in de kerk een thuis te hebben dat veilig is en waar je mag zijn, ook als je niets voelt en niets meer begrijpt.

Als het leven in Christus van onszelf zou afhangen dan zouden we reddeloos verloren zijn. Dat geldt niet al- leen ons verleden, maar ook ons heden. Het is altijd weer ‘de wil van God die zich ontfermt’.

Verschillende mensen hebben op eerdere versies van deze tekst commentaar gegeven. Ik had hun dat ge- vraagd en zij hebben fundamenteel bijgedragen aan wat er nu voor ons ligt. Hun bijdrage was zo groot dat het reëel zou zijn hen als medeauteurs aan te duiden. De enige reden dat ik dat niet gedaan heb, is dat ik hen niet verantwoordelijk wil maken voor wat ik schrijf, ook al is hun bijdrage van fundamentele betekenis geweest. Zij zijn de eersten die aan het gesprek begonnen zijn en ik hoop dat velen hen volgen. Ik ben Szaszi Bene, André Drost, Kees Geluk, Zegert de Graaf, Piet Hoogendam, Wim Reedijk, René de Reuver, Gijs van Steeg, Niek van Vliet en Tim Vreugdenhil bijzonder dankbaar dat zij dit werk hebben willen doen.

Zij hebben ook de gespreksvragen aangereikt. Uit deze vragen kan een keuze gemaakt worden voor het gesprek.

Over de vragen kan ook persoonlijk worden nagedacht – misschien wel het meest op die momenten die geen aandacht vragen: tijdens het werk in de tuin of het fiets- tochtje naar het station.

In gesprekken met anderen kan men na een hoofdstuk gelezen te hebben aan elkaar doorgeven wat je voor je- zelf, voor de gemeente, voor je werk in de gemeente,

11

(12)

van belang vindt en wat een leer- en bezinningsmoment kan zijn. Je kunt ook aangeven waar je vragen bij hebt of waar je niets mee kunt. In beide gevallen kan een ge- sprek over de redenen daarvoor helpen om onze plaats in de kerk en het functioneren van de gemeenten te ver- helderen.

12

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

- In het verlengde daarvan: nu een anterieure overeenkomst sluiten, terwijl het planologisch besluit volgt onder de Omgevingswet betekent dat je achteraf geen aanvullende kosten

Ze zei: ‘Ze hebben mijn Heer weggehaald en ik weet niet waar ze hem naartoe gebracht hebben.’14 Na deze woorden keek ze om en zag ze Jezus staan, maar ze wist niet dat het Jezus

17 Ik zal de Egyptenaren onverzettelijk maken zodat ze hen achterna gaan, en dan zal ik mijn majesteit tonen door de farao en zijn hele leger, zijn wagens en zijn ruiters, ten

In de Nieuwe Bijbelvertaling is dat niet meer te horen, want daar gaat het over een opgejaagd mens.. In de Statenvertaling is het beter te

Onze huidige voorzitter van de algemene Kerkenraad, broeder Morsink, heeft aangegeven begin 2022 zijn taak als voorzitter te willen neerleggen.. Hij heeft deze taak 4 jaar

Dat is het grootse van het boek Jesaja die Knecht is er niet alleen voor het eigen volk maar voor de hele wereld.. De betekenis van Jezus Christus strekt zich uit

Maar van daaruit kan het ons overal in het leven overkomen want God is niet zuinig in zijn goedheid.. Hij deelt er royaal

Hij is de Heer, Hij werd een knecht, op Hem wordt alle last gelegd, Hij woont te midden van het kwaad, Hij troont in onze lage staat.. Hij troont in onze lage staat waar al