Natuur.oriolus 2015-3 Schaarse vogels voorjaar 2015

Natuur.oriolus

VLAAMS DRIEMAANDELIJKS TIJDSCHRIFT VOOR ORNITHOLOGIE l JULI-AUGUSTUS-SEPTEMBER 2015 l JG 81 l NR 3 NATUURPUNT l COXIESTRAAT 11 l B-2800 MECHELEN

Checklist of the Birds of the World

BAHC rapport 2013 Najaarstrek 2014

75 90 101

Retouradres: Natuurpunt, Coxiestraat 11, 2800 Mechelen

AFGIFTEKANTOOR 9099 GENT X - P706369

Natuur.oriolus I 81 (3) I 20-30

OPMERKELIJK VOGELNIEUWS

99

Marokko (12 dagen) 28 maart 2016 - 8 april 2016

Van de Hoge Atlas tot in de Sahara • in volle voorjaarstrek • op zoek naar endemi- sche Maghrebsoorten • twee volle dagen zandwoestijn in Merzouga • Heremietibis gegarandeerd • kans op toppers als Woestijn- oehoe, Egyptische Nachtzwaluw, Afrikaanse Woestijngrasmus, Atlasgrasmus, Woestijnmus, Atlasbergvink • focus op vogels met aandacht voor dagvlinders, zoogdieren en reptielen • georganiseerd door BirdingBreaks.nl

€ 2.075 (leden Natuurpunt)

Roemenië (12 dagen) 2 juli 2016 - 13 juli 2016

Van de Donau-delta tot de Karpaten • comfortabele hotelboot als uitvalsbasis • op zoek naar Bruine Beer • kans op toppers als Oeraluil, Rotskruiper, Kwartelkoning, Reuzenzwartkopmeeuw • rustige wandelingen door idyllisch landschap • pelikanenparadijs • roofvogelfestijn op het Babadag-plateau • focus op natuurbeleving

• georganiseerd door Tierra

€ 1.930 (leden Natuurpunt)

Kirgizië (16 dagen) 2 juli 2016 - 17 juli 2016

Van de Pamir naar Tien-Shan, over bergpassen naar steppeplateaus • topsoorten als Ibissnavel, Struikhaantje, Zwartborstnachtegaal, Sparrenmees • bezoek aan het grootste walnotenwoud ter wereld • unieke flora • vleugje cultuur op de Zijderoute • algemene natuurreis met aandacht voor vogels, planten, dagvlinders, cultuur en natuurbeleving • georganiseerd door BirdingBreaks.nl

prijs: zie website

Beleef een unieke

Natuur.reis

Begeleid door de beste Natuur.gidsen • Natuur.reizen steunt BirdLife International schitterend reisverslag voor alle deelnemers

Meer info over Natuur.reizen om www.natuurpunt.be/reizen

Marokko • Heremietbis

Roemenië • Kroeskoppelikaan Kirgizië • Aksai

Schrijf snel in

© Rubythroat Birding, Arnoud van den Berg, Vilda/Yves Adams

advertentie natuur.reizen 9-2015.indd 1 3/09/2015 8:52:19

Schaarse vogels voorjaar 2015

❱ Simon Feys

Een behoorlijk late Wilde Zwaan Cygnus cygnus werd op 15 mei gefotografeerd te Bulskamp. Op 18 locaties werden Krooneenden Netta rufina waargenomen, het grootste aantal bedroeg 6 manne- tjes bij Zaventem op 15 maa. Negen Witoogeenden Aythya nyroca werden gemeld van 8 locaties. T.e.m. 9 apr verbleef het vrouw- tje IJseend Clangula hyemalis nog in het Zwin in Knokke. Op acht locaties werden Roodhalsfuten Podiceps grisegena gezien. De twee overwinterende Kuifduikers Podiceps auritus werden nog tot 15 maa gezien in Zeebrugge, op 26 apr zat er één in Kruibeke/Bazel. Nog tot 9 apr pleisterde er een Kuifaalscholver Phalacrocorax aristotelis in de haven van Zeebrugge. Kwakken Nycticorax nycticorax werden gezien in Gent, Lokeren, Denderleeuw, Halmaal en Velm. Solitaire Koereigers Bubulcus ibis zaten in de omgeving van Meetkerke, ver- der waren er waarnemingen in Gent, Berlare en Oud-Turnhout. In de omgeving van De Blankaart in Woumen werden tot maximaal vijf ex.

geteld.

In maart werden van een aantal zomergasten de eerste trekkers gezien: de eerste Purperreiger Ardea purpurea vloog op 13 maa over Tienen, de eerste Zwarte Ooievaar Ciconia nigra op 17 maa over Hasselt en de eerste Zwarte Wouw Milvus migrans op 14 maa over Neerijse. In de Vlaamse Ardennen werd een baltsend paar opmerkelijk vogelnieuws

Rode Wouwen Milvus milvus waargenomen dat zeer lang aanwezig bleef. Een nest of uitgevlogen jongen konden echter niet gevonden worden. De vogels die vorig jaar in de Dijlevalei verbleven (Natuur.

oriolus 2015 nr.1, pp 13-18), keerden helaas niet terug. Er wer- den in totaal vijf Zeearenden Haliaeetus albicilla opgemerkt: in de IJzervallei bij Diksmuide, in de omgeving van Doel, bij Varsenare, Kalmthout en Lommel. Tussen 10 en 27 apr werden de eerste Slangenarenden Circaetus gallicus van het jaar gezien in Zonhoven, Mechelen, Houthalen-Helchteren en Brecht. Klassiek is dat enkel de midzomervogels blijven pleisteren. Tussen 15 apr en 4 mei werden zeven Steppekiekendieven Circus macrouros genoteerd. Over vier telposten trok op 17 apr een Grauwe Kiekendief Circus pygargus. Er werden nog vier Ruigpootbuizerds Buteo lagopus gezien, de laatste daarvan trok op 13 apr over Leefdaal. Roodpootvalken Falco ves- pertinus werden herkend op 19 apr in Oud-Heverlee, op 17 mei in Kortenberg en op 30 mei in Huldenberg. Op 12 locaties werden in totaal 15 Porseleinhoenen Porzana porzana waargenomen (voor- namelijk auditief), de eerste betrof een ringvangst te Grembergen op 20 maa. Nog een soort die vooral gehoord wordt is de Kwartelkoning Crex crex, dit voorjaar was dit helaas op slechts drie locaties het geval. Op twee daarvan werd de roep op maar één avond gehoord en ging het wellicht om doortrekkers. De doortrekpiek van Kraanvogels Grus grus viel dit voorjaar op 7 en 8 maa, met als hoog- ste aantal 578 exemplaren over de telpost Bichterweerd in Rotem op 8 maa. Dit is klein bier vergeleken met de 12.792 vogels die een dag eerder over Torgny trokken. Steltkluten Himantopus himantopus werden vooral in West- en Oost-Vlaanderen gezien, met als hoogste aantal 11 vogels in Beveren-Stavele op 13 mei. Op 9 apr verbleven er 10 Morinelplevieren Charadrius morinellus bij Tervuren, gevolgd door één in de Sint-Donaaspolder in Hoeke op 5 mei en tot twee ex.

bij Rutten op 5 en 6 mei. Gestreepte Strandlopers Calidris melano- tos waren te zien op 24 apr in de IJzervallei in Houthulst, op 19 mei in de Maten in Genk, op 23 mei op de Westerplas in Sint-Martens- Latem en op 24 mei in de Kalmthoutse Heide. Er werden dit voor- jaar drie Poelruiters Tringa stagnatilis opgemerkt: van 14 t.e.m. 30 apr in Kieldrecht, van 27 t.e.m. 29 apr in de Uitkerkse Polders en op 10 jun bij Oudenburg. Uitzonderlijk zijn voorjaarswaarnemingen van Rosse Franjepoot Phalaropus fulicarius: op 22 mei zat er een op de Westerplas te Sint-Martens-Latem. Erg leuk was de adulte Middelste Jager Stercorarius pomarinus die op 3 mei over het Paardenschor te Doel vloog. Van 14 maa t.e.m. 8 apr bestreek een 2^de jaars Grote Burgemeester Larus hyperboreus een vrij groot gebied in de omge- ving van de Rupel. Voor Reuzenstern Hydroprogne caspia was het een mager voorjaar met slechts vijf vogels tussen 7 apr en 30 mei. Op 13 locaties werden in totaal minstens 39 Witwangsterns Chlidonias hybridus waargenomen, met als hoogste aantal 10 vogels op 5 mei te Zoutleeuw-Het Vinne. Witvleugelsterns Chlidonias leucopterus waren zoals gewoonlijk een stuk zeldzamer, met op 17 mei zowel te Gent-Bourgoyen-Ossemeersen als op het Schulensmeer bij Herk- de-Stad twee vogels, en 1 ex. op 24 mei te Kieldrecht-Putten West.

Net zoals in de rest van West-Europa was het ook bij ons een bui- tengewoon voorjaar voor Bijeneters Merops apiaster. Op 10 mei werden de eerste 2 vogels waargenomen te Knokke (een uitge- breid overzicht in volgend nummer van Natuur.oriolus). Hoppen Upupa epops werden dit voorjaar op 13 locaties waargenomen. De eerste Draaihals Jynx torquilla werd op 10 apr gezien te Okegem.

Kuifleeuweriken Galerida cristata werden nog in 16 km-hokken

❱ Steppekiekendief Circus macrouros 2de KJ. 25 april 2015. Rutten (L)  (Foto: Carine Richerzhagen)

99-100

100

OPMERKELIJK VOGELNIEUWS

waargenomen, op een overvliegende vogel in De Haan na, allemaal aan de westkust. Op 12 maa was een Grote Pieper Anthus richardi aanwezig te Outgaarden-Plateau. Een 10-tal Duinpiepers Anthus campestris verspeid op 7 locaties was de magere oogst voor dit voor- jaar. Ook van Roodkeelpieper Anthus cervinus werden ongeveer 10 vogels waargenomen. Verspreid over Vlaanderen zongen dit voor- jaar in totaal 9 Grote Karekieten Acrocephalus arundinaceus maar van broeden was nergens sprake. Van 11 maa t.e.m. 18 apr zong een Pallas’ Boszanger Phylloscopus proregulus in De Maten te Genk. In de databank van het BAHC staat slechts één ander voorjaarsgeval van deze soort vermeld.

Tot 3 mei werden verspreid over Vlaanderen nog Buidelmezen Remiz pendulinus gezien. Intrigerend was een exemplaar met ken- merken van Kaspische Buidelmees Remiz pendulinus caspius, dat van 16 maa t.e.m. 6 apr kon worden waargenomen tussen zijn

“gewone” soortgenoten te Wondelgem-De Lange Velden. Meer daar- over in één van de volgende nummers van Natuur.oriolus. Buiten de provincies Antwerpen en Limburg, waar de Klapekster Lanius excu- bitor jaarlijks overwintert, werd de soort enkel in het Zwin in Knokke waargenomen op 8 apr. De laatste voorjaarswaarneming gebeurde op 14 apr te Oostmalle/Zoersel. Dat het met Ortolaan Emberiza hortulana slecht gaat is al langer geweten, maar slechts één waarne- ming (op 28 apr in het Hageven te Neerpelt) is toch wel bedroevend weinig…

Simon Feys, simonfeys@yahoo.com

E: info@technolyt.nl T: +31(0)75 647 45 47 I: Technolyt.nl

MeoPro

EUROPEAN OPTICS since 1933

Alle MeoPro HD verrekijkers worden bij Meopta met de hand gebouwd en samengesteld met hoogwaardige componenten. Dit staat garant voor optische perfectie en betrouwbare prestaties in het veld. Fluoride lenselementen zorgen voor ongekende resolutie en helderheid zonder noemenswaardige kleurfouten. Zonder concessies te doen aan optische- en mechanische kwaliteit levert de MeoPro HD een imponerend beeld voor een betaalbare prijs.

BESTE KOOP 2015

Ornitoloog en enthousiast gebruiker Nico de Haan

bekend van radio en TV

8X32 HD € 499,- 10X32 HD € 519,- 8X42 HD € 549,- 10X42 HD € 579,- 8X56 HD € 639,-

Alle MeoPro HD verrekijkers worden bij Meopta met de hand gebouwd en samengesteld met hoogwaardige componenten. Dit staat garant voor optische

❱ Pallas’ Boszanger Phylloscopus proregulus. 14 maart 2015. De Maten, Genk (L)  (Foto: Ger de Hoog)

99-100