_j
"LASSEX"
BESCHERMER VOOR ALLE IJZERWERKEN
Bevordert deugdelijke las
. N.V. EERSTE VLAARDINGSE VERFFABRIEK
VLAARDINGEN Telefoon 3692
9e Jaargang No. 9 September 1957
MAANDORGAAN
Het Centraal Kader komt op 6 oktober
bijeen
•
Voor nadere bijzonderheden
zie pag. 2
VAN DE JONGEREN ORGANISATIE VRIJHEID EN DEMOCRATIE
Prof. Mr. P. J. OUD
aanvaardt het ere-voorzitterschap van de ].O.V.D.
(Cliché welwillend afgestaan door het weekblad "Vrijheid en Democratie"
partij-orgaan van de V.V.D.)
Een van de hoogtepunten tijdens de huldiging van prof. Oud te Rotter- dam op 14 september j.l. was ongetwijfeld het feit, dat hij het hem door de jongeren aangeboden ere-voorzitterschap van de J.O.V.D. aanvaardde.
Deze aanbieding ging vergezeld van de overhandiging van een Drie- master, het symbool van ons maandblad, in dit geval tevens geschikt voor consumptieve doeleinden.
De foto toont hoe twee J.O.V.D.'sters getooid in nationale klederdracht de heer Oud de Driemaster overhandigen, die welke blijkens de stand der vlaggen de wind zeker in de zeilen heeft.
APOLLO PAVILJOEN
APOLLOLAAN 2 - AMSTERDAM - TELEF. 712tl0
•
Restaurant: iets aparts
"Franse Zaal" voor partijen uniek Terras: een dorado aan het water
!, ________________________________ !
Grootse huldiging van prof. Oud waarbij de J.O.V.D. was betrokken
Demonstratie van de veerkracht van het hedendaagse liberalisme
Nu, het weer was er 14 september niet naar. Uit loodgrijze luchten drensde of plensde het om beurten en zachtkens spoelden wij even na twee uur in de richting van de Rivièrahal te Rotterdam.
Nu is het geen opvallend feit, dat er tussen buiten en binnen merkbare ver- schillen zijn, maar op de dag der huldiging van de heer Oud was de over- gang tussen de aan alle bestedingsbeperking vreemd zijnde gaven van Pluvius en de feestelijkheid in de Rivièrahal een stap in een andere wereld.
Rloemen, vlaggen, duizenden mensen, een licht gegons, rechts en links en overal het schudden van handen, een waarachtig warme sfeer.
Zoals altijd bij een evenement, dat over de radio uitgezonden zal worden, was er even de spanning of het schema zou kloppen. Wel, het klopte precies:
klokslag drie uur een kort inleidend woord en terwijl "de zaal" als één man al applaudiserende overeind kwam, werd prof. Oud door een commissie van ontvangst binnengeleid.
Hij passeerde hierbij een haag van meisjes, al naar de aard van de streek verhuld of getooid in kleder- drachten uit alle delen van het land.
Terwille van latere geschiedvorsers dient vermeld te worden, dat deze bekoorlijke entourage bestond uit jeugdige volgelingen van de heer H.H. J'acobse (te Amsterdam), gelijk een der sprekers het later op de middag uitdrukte.
Wij geloven dat de heer H. H. Ja- cobse (te Amsterdam) een benijdens- waardig man is, dat kon men op die zaterdagmiddag zo wel zien.
Massale demonstraties en handen- geklap zijn geen typische kenmer- ken voor liberale hoogtepunten. Zo- iets heeft in de (liberale) maag al- tijd een ietwat wee gevoel tenge- volge. En misschien vond mr Oud het ook wel wat veel van het goede, al liet hij dit niet merken ... . Doch nu was het een feit, dat deze eensgezindheid en de hartelijkheid in de huldiging bij zijn binnen- komst geen cliché-aangelegenheid was.
In dit applaus brachten duizenden hulde aan de man, die het liberalis- me in Nederland een vaste bedding wist te geven en in talloze functies zijn land op moeilijk te evenaren wijze diende en nog dient.
Het cliché ontbrak ook in de toe- spraken. Jubilea plegen gekenmerkt te worden door een vloed van ge- meenplaatsen, die met eenzelfde regelmaat aan blijven rollen als gol- ven op het strand slaan. Zo niet op 14 september.
In alle kranten heeft men verslagen van de redevoeringen kunnen lezen en daarom zullen wij hiervan geen indrukken of samenvattingen geven.
Genoeg is te zeggen, dat iedere speech, elk op zijn eigen wijze, een waardige huldiging was van Oud als liberaal staatsman.
Hulde roor merr. Oud
Toch moet één passage ook hier ge- noemd worden.
Dat was toen Korthals sprak over mevrouw Oud, die helaas niet in staat was deze middag bij te wonen, doch thuis bij de radio alles volgde.
Mevrouw Oud, die altijd weer haar man af moest staan aan lands- of gemeentepolitiek, aan een universi- teit of maatschappelijke verplich- tingen. Iemand op de achtergrond en toch steeds de steun voor haar man in zijn haast niet te begrijpen veel- zijdige activiteit.
Applaus heeft los van duur of aan- tallen decibellen zijn eigen aard.
Geen enkele keer klonk het applaus zo warm als na deze woorden van Korthals.
Politiek is een hard métier, heeft de heer Oud vaak gezegd. Deze middag gold echter niet alleen het Kamerlid, minister of partijleider, ook niet de oud-burgemeester van
een der grootste steden. Geen plechtstatige volzinnen over het harde métier, maar warme mense- lijkheid tekende de sfeer.
Overheersend was in alle woorden het beeld van een mens, die bereid was hard te werken voor wat hij als goed zag. Natuurlijk zijn er ook vele woorden aan de politiek ge- wijd, wat zou men anders willen.
Steeds kwam echter naar voren, dat niet de manipulaties op politiek gebied primair zijn, doch het belang van velen, worstelend om een mens- waardig bestaan.
Hierin speelt het liberalisme een belangrijke rol, juist omdat het meer is dan alleen een politieke richting, het is een geesteshouding.
De avond te voren had het Hoofd- bestuur van de J.O.V.D. mr Oud in het Deltahotel te Vlaardingen een diner aangeboden.
Er is die avond veel gesproken over de maatschappelijke en politieke problemen, die jong en oud bezig- houden.
Ere-voor~itter
Maar nu terug naar Rotterdam.
Een hoogtepunt bij deze huldiging vormde ongetwijfeld het moment toen de voorzitter van de J.O.V.D., de heer H. H. Jacobse, terwijl de meisjes in haar kleurige kleder- drachten zich om het podium schaarden, de heer Oud het model van een driemaster aanbood.
Tevens bood hij de heer Oud, die zelf zulk een actief jongere is ge- weest, het ere-voorzitterschap van de J.O.V.D. aan.
De heer Jacobse vertelde daarbij o.a., dat destijds, bij de oprichting van de J.O.V.D. een socialistisch blad had voorspeld, dat deze orga- nisatie een "doodgeboren kindje"
zou worden, maar thans had een ander socialistisch orgaan, dat een overzicht gaf van de stand der poli- tieke jongeren-organisaties, moeten toegeven: "De J.O.V.D. is de snelst groeiende en de best georganiseerde jongerenorganisatie in ons land".
In zijn dankwoord richtte de nieuwe ere-voorzitter van de J.O.V.D. zich herhaaldelijk tot de jongeren.
"Jeugd is de veer van het uurwerk".
Altijd zullen er weer jongeren moe- ten zijn, die metterdaad tonen iets voor de zaak van het algemeen be- lang over te hebben en een deel van zichzelf daaraan willen geven.
"Niet altijd ziet hij die het stekje heeft geplant, de resultaten van zijn arbeid; hij denke dan aan het lied van Roland Holst: ik zal de halmen niet meer zien .... " Maar het is een voorrecht in het leven te kunnen doen waar men plezier in heeft en - al is het een groot woord - zijn roeping te kunnen volgen. En dat was dan Oud zoals hij 14 september niet genoemd is maar toch Oud ten voete uit: als levenskunstenaar in
de goede zin des woords.
's Avonds was er cabaret. Met als hoogtepunten de vriendelijke poli- tieke prikjes van Alexander Pola.
Een groot succes was diens optre- den als Jantje (voorzover men het woord optreden voor iemand die in bed zit gebruiken kan).
Katja Berndsen las het met veel- vuldige interrupties door Jantje gelardeerde sprookje voor (loyale oppositie noemde Jantje dit) en Pola, die als rasecht zelfstandig on- dernemer herhaaldelijk buiten zijn tekst ging bracht Katja nog al eens in moeilijkheden.
Het laatste succes was voor mr Van Riel. Zich aan het slot van de avond tot mr Oud richtende stelde hij de
VAN DE H.B.-TAFEL
Bijeenkomst ran ~es uur
Het Hoofdbestuur vergaderde zon- dag 15 september in Vlaardingen.
Om de huldiging van prof. Oud mee te maken, waren de H.B.-leden naar Rotterdam gekomen, zodat de volgende dag het beste in de omge- ving van de Maasstad kon worden vergaderd.
Eén van de belangrijkste agenda- punten was de voorbereiding van het congres en de candidaatstelling voor het nieuwe H.B.
De afdeling Den Haag werkt hard om een groot aantal J.O.V.D.'ers een goed congres te bezorgen. Een aan- tal organisatorische punten werd besproken.
De candidaatstelling voor het nieu- we H.B. kostte enige tijd. Het resul- taat zult U binnenkort kunnen le- zen in De Driemaster en in een rondschrijven aan de afdelingen.
Bij het punt financiën was het de penningmeester, die een klagend geluid liet horen: de afdelingen be- talen hun afdrachten niet op tijd!
De betrekkingen tussen de J.O.V.D.
en de andere politieke jongeren organisaties vormde nog een be- langrijk punt van bespreking. De samenwerking in de P.J.C.R. (Poli- tiek Jongeren Contact Raad) liet in het verleden nog al eens te wensen over.
De laatste tijd wordt er door dit lichaam geen noemenswaardige activiteit aan de dag gelegd.
Dit heeft het H.B. aanleiding gege- ven de samenwerking met de andere politieke jongeren organisaties op te zeggen.
Na een vergadering van 6 uur ging het H.B. uiteen.
-- = - - - -
Afdelingsbesturen !
Laat onze landelijke penning- meesters niet in de steek en zorg voor tijdige overmaking van uw afdrachten.
Zonder de nodige geldmidde- len kan ook de J.O.V.D. niet leven!
Wij rekenen op u!
miljoenennota voor als een konijn- tje, door Hofstra uit een hoge hoed
getoverd. •
"Het zal wel een scharminkeiig en ziekelijk beestje zijn. Geef het dan een tik achter de oren, maak het kort!" En onder een oorverdovend gelach beende deze niet te onder- schatten conferencier uit de school van Oud het toneel af.
Het was een goede dag, dit zult gij wel begrepen hebben. De huldiging van een groot Nederlander, maar tevens een demonstratie van de eenheid en de veerkracht van het hedendaagse liberalisme in Neder- land. Wij geloven dat dit voor mr Oud het fraaiste geschenk geweest
zal zijn. G. D.
Uentraal kader komt op 6 oktober a.s. te Amersfoort bijeen
Het Centraal kader houdt op 6 oktober a.s. te Amersfoort in Café Restaur. Frank een bijeenkomst ter besprehing van de ont"'erp-resolutie in-
~ahe de •oeiale ~eher·
he id.
Voor de~e bijeenkomst worden alle leden uit·
genodigd.
De reishosten boven f 6.- worden vergoed Aanvang 10.30 uur.
*****
Aannemersbedrijf
Fa. W. VAN HATTUM
& Zonen
Bagger-, Grond-, Rijs- en Glooiing werken
ZALTBOMMEL TELEFOON 594
DE DRIEMASTER 3
Prof. Oud vertelt over. zijn jeugdjaren
Politieke belangstelling reeds seer "roeg gewekt
Zoals reeds elders in dit blad vermeld, hebben op 14 september j.l. de V.V.D.
en de Jongeren Organisatie Vrijheid en Democratie de leider van het Neder- landse liberalisme, prof. mr. P. J. Oud, gehuldigd in een grote meeting in de Rivièra-hal te Rotterdam. Dit ter gelegenheid van het feit, dat het 40 jaar geleden is, dat de heer Oud lid van de Tweede Kamer werd.
In 1917 verkoos het kiesdistrict Den Helder hem boven de Christen-Demo- craat A.P. Staalman. Prof. Oud is thans nog het enig zittende parlementslid dat onder het districtstelsel in de Kamer is gekomen.
Alom is bekend wat de heer Oud in zijn 40-jarig lidmaatschap van de Kamer heeft verricht, alsmede dat zijn ministerschap en het burgemeester- schap van Rotterdam hoogtepunten in zijn carrière waren.
Doch minder is bekend over de jongeman P. J. Oud. Wat heeft hem be- wogen in de politiek te gaan 'l Hoe heeft hij z'n eerste schrede in de politieke arena gezet 'l
Het was hierover, dat wij met prof.
Oud mochten spreken. Hij was zo vriendelijk enige jeugdherinneringen op te halen en deze aan ons te ver- tellen.
De heer Oud begon met te spreken over de vorige eeuw. De familie Oud woonde te Purmerend, waar de vader des huizes wethouder was.
"Denk niet dat dit een full-time job was," aldus prof. Oud. "Mijn vader verdiende er f 100 mee in het jaar.
Ik hoorde thuis veel over de ge- meentepolitiek praten en al vroeg werd mijn belangstelling hiervoor gewekt."
Wij weten dat die belangstelling later beslist niet is verslapt. Het voorzitterschap van de Internationale Vereniging van Gemeenten en het ere-voorzitterschap van de Vereni- ging van Nederlandse Gemeenten, dat prof Oud bekleedt, kunnen hier- van getuigen.
"Op de lagere school kregen wij in de hoogste klas les in staatsinrich- ting. Ik berinner mij, dat er toen op school reeds veel belangstelling voor was.
Wij debatteerden toen over het
"vraagstuk" of als Koningin Wilhel- mine zou trouwen - die werd inge- huldigd toen ik in de hoogste klas van de lagere school zat ( 1898) - haar gemaal Koning zou worden. Wij vonden blijkbaar een regerende
"Koningin" nog wat exceptioneel.
Een jaar later ging ik naar de H.B.S. in Amsterdam. Het politieke leven in de hoofdstad was toen ru- moerig en als leerlingen van de H.B.S.
leefden wij volop mee.
Op school hadden wij felle politieke discussies. Er was toen nog niet zo- veel bijzonder onderwijs als tegen- woordig. Zo zat ik in de klas met een zoon van een gereformeerd pre- dikant, die zeer pro Kuyper was.
Ik herinner mij nog goed de ver- kiezingen van 1901 toen Kuyper als overwinnaar uit de bus kwam. Mijn Kuyperiaanse vriend stak zijn vreug- de niet onder stoelen of banken.
Wij, die van geen andere tijd wis- ten dan van een liberale regering - sedert 1891 waren de liberalen aan het bewind geweest - vreesden in volle ernst, dat het nu wel spoedig met de vrijheid gedaan zou zijn!
Er waren in die jaren in Amster- dam nogal eens verkiezingen, omdat er door tussentijds aftreden van één van de gemeenteraadsleden of parle- mentsleden een vacature was ont- staan.
Het ging op dergelijke vergaderin- gen soms buitengewoon rumoerig toe, maar de humor ontbrak ook niet. Een liberaal spreker pleitte op één van die verkiezingsvergaderingen voor het herkiezen van de bankier Van Nierop.
Hij zit reeds 25 jaar in de raad, aldus de spreker. Hij is er grijs geworden.
Na deze woorden riep iemand uit de zaal: was hij maar rood geworden, dan bleef hij er wel in!
Ook de spoorwegstaking van 1903 heb ik in de hoofdstad meegemaakt.
Ik heb de schutters en de mariniers op de bruggen zien staan. Ik herinner mij ook nog uit die tijd, dat er solda- ten naast de bestuurders van de vuil- niswagens zaten.
Op school leefden wij intens met de politieke rumoerigheden mee. Met mijn Kuyperiaanse vriend en een an- der, die uit een socialistisch onder- wijzersmilieu kwam, had ik heftige discussies. Dit was de leraren niet ontgaan.
Toen wij op een middag in de 5e klas een gedicht van Vondel lazen kwam er een passage over een boer in voor. De leraar vroeg aan één van de jongens, wat Vondel met die boer bedoelde.
Nu moet men weten, dat een Am- sterdammer in die tijd maar weinig achting kon opbrengen voor een niet- Amsterdammer. Wie geen Amster- dammer was, was een boer en dat was bepaald niet als een compliment bedoeld! De jongen antwoordde de leraar: Dat is nog al duidelijk, een boer is het minste wat er is.
Hierop riep ik van achter uit de klas: Hier moet ik met de meeste kracht tegen protesteren.
Hou je gemak maar, riep de leraar, wacht maar met je protest tot je lid van de Tweede Kamer bent.
Deze leraar had beslist een pro- fetische blik.
Eerste politiehe speech
Na mijn eindexamen in 1904 ben ik gaan studeren voor het notariaat en de registratie. De registratie was in die tijd een zelfstandige belasting- dienst, die veel meer contact had met het notariaat dan met de belasting- betalende burgerij. De opleiding was particulier. Van een belastingacade- mie was geen sprake.
Zo kwam ik in opleiding bij de ontvanger der registratie en domei- nen in Purmerend. De bedoeling was, dat ik tegelijk voor het notariaat zou studeren, wat bij deze opleiding de gewoonte was.
In die periode heb ik in de krant, die in Purmerend werd uitgegeven, mijn eerste politieke artikelen ge- schreven onder het hoofd "Brieven uit de Residentie".
Toen de ontvanger overgeplaatst werd naar Gorkum ben ik met hem meegegaan. Ik heb er drie jaar ge- woond. In Gorkum was het politieke leven veel feller dan in mijn geboorte- plaats.
Het kiesdistrict Hoorn, waarin Purmerend lag, was een vast liberaal district. Gorkum behoorde tot de dis- tricten, die wankelden tussen links en rechts. Er was daardoor ook onder de jongeren veel meer politiek leven dan in Purmerend.
Zo bestond er een afdeling van de Bond van Vrijzinnige Propagand:wer- enigingen. Hier trad ik als lid toe.
Weldra was ik in het bestuur ge-
kozen. In 1908 werd ik penningmees- ter van de landelijke bond, waar Polak Daniëls, die vele jaren parle- mentair redacteur van Het Vader- land is geweest, voorzitter van ·was.
Zo deed ik dus mijn eerste schreden in de politieke organisatie. Op 22 april 1907 heb ik in Giesendam mijn eerste politieke speech gehouden. Ik heb daar gesproken over een strooi- biljet, dat door de Anti-Revolutionai- ren tegen de liberalen was verspreid.
Het grappige van deze avond was, dat deze met een procesverbaal ein- digde. De café's moesten daar om tien uur gesloten zijn. Wij zorgden dan, ook dat de vergadering voor het sluitingsuur afgelopen was. De zaal werd toen weer "sociëteit" en zo ble- ven wij na de vergadering nog wat napraten. De burgemeester kon dit niet velen en liet door de veldwachter procesverbaal opmaken.
De kantonrechter in Sliedrecht ont- sloeg ons echter van rechtsvervolging, omdat hij de sociëteit als zodanig er- kende. De Giesendammers hadden de beste advocaat uit Dordt genomen om de zaak te bepleiten!
Eerste politieh debat
In datzelfde jaar 1907 had ik in Leerdam mijn eerste politieke debat met niemand minder dan mr. Th.
Heemskerk, die toen Kamerlid voor Sliedrecht was.
In 1911 had ik in Gorkum - ik woonde er toen niet meer - een debat met Troelstra. Wij waagden het er in die tijd als jongeren maar op met de groten in debat te gaan. Natuur- lijk kregen wij vaak flink op ons kop, maar het was uitermate leerzaam.
Traelstra had een goed geheugen.
Toen ik zes jaar later, op mijn dertig- ste jaar, in de Kamer kwam en ik mij aan de leden ging voorstellen, zei Troelstra: Wij kennen elkaar. Zes jaar geleden hebben we eens in Gor- kum gedebatteerd in een zaal met een slechte akoestiek!
In 1912 werd ik ontvanger van de registratie op Texel. Dit is belangrijk geweest voor mijn latere loopbaan.
Texel viel namelijk onder het kies- district Den Helder. Van 1894-1905 had de heer A. J. Staalman dit dis- trict vertegenwoordigd voor de Anti- Revolutionaire partij. Deze Staalman werd hoe langer hoe linkser. Hij kreeg ongenoegen met Kuyper en stichtte zelf een partij, genaamd Christen De- mocraten.
In 1905 ging het district om en werd het eerst vrijzinnig-democra- tisch en in 1909 liberaal. Doch in de loop der jaren werd het district re- gelmatig door rode propagandisten bewerkt, zodat de aanhang van de S.D.A.P. er sterk groeide.
Thomassen, een Amsterdamse on- derwijzer, was de socialistische can- didaat.
Bij de algemene verkiezingen van 1913 hield ik nagenoeg overal in het
district spreekbeurten voor de vrij- zinnige concentratie. Zelf had ik mij in 1908 reeds aangesloten bij de Vrij- zinnig Democratische Bond.
De liberaal De Meester, die van 1909-1917 het district vertegenwoor- digde, werd in het laatstgenoemde jaar lid van de Raad van State. Er moest dus een tussentijdse verkie- zing plaats hebben.
De centrale vrijzinnige kiesvereni- ging in Den Helder was - wat vóór de evenrec!ige vertegenwoordiging . veel voorkwam - niet aangesloten bij één der vrijzinnige partijen. Zij stelde daarom, al naargelang het uit- kwam, nu eens een lid van de ene, dan van de andere partij candidaat.
In 1917 ging het tussen de liberaal oud-minister Van Gijn en mij. Na- tuurlijk had Van Gijn veel betere papieren dan ik. Men gaf echter, wel wetende hoe gevaarlijk de socialisti- sche tegencandidaat zou zijn, uit pro- pagandistisch oogpunt de voorkeur aan een jonge kracht.
Bij de stemming in de kiesvereni- ging won ik het daardoor. Ik moest toen de strijd aanbinden met Tho- massen en Staalman. Er werden ver- kiezingsvergaderingen gehouden, waar de candidaten met elkander konden debatteren. Op deze vergade- ringen waren een duizendtal mensen aanwezig, terwijl er nog eens duizend buiten stonden. Er was toen veel po- litieke belangstelling.
Bij de eerste stemming kreeg ik 2300 stemmen, Thomassen 2200 en Staalman 2100. Herstemming nood- zakelijk tussen de socialist en mij. Ik won toen met ruim 600 stemmen. Dat was op 22 mei 1917. Op 23 ( !) mei werd de Kamer ontbonden voor de Grondwetswijziging.
Opnieuw moest ik ten strijde. De zeven partijen in het parlement had- den afgesproken in elkaars districten geen tegencandidaten te stellen, daar in 1918 toch weer verkiezingen ge- houden zouden worden. De partij van Staalman stond echter buiten het ac- coord, daar zij niet in de Kamer ver- tegenwoordigd was. Zo werd Staal- man opnieuw mijn tegencandidaat.
Met slechts enkele honderden stem- men in mijn voordeel won ik deze stembusstrijd en ik kwam dus in de Kamer.
Dit is nu precies 40 jaar geleden.
Ik kwam toen in de Kamer als jong- ste van de Vrijzinnig Democratische fractie. Toen ik in 1938 het Kamer- lidmaatschap verwisselde voor het burgemeestersambt van Rotterdam, was ik inmiddels opgeklommen tot voorzitter van deze fractie en van haar leden in leeftijd nog de jongste.
Ik wijs hier nadrukkelijk op, omdat ik dit geen gezond verschijnsel vond.
In de periode tussen de beide we- reldoorlogen traden te weinig jonge- ren de politieke arena binnen. Dit is na de laatste oorlog gelukkig beter geworden.
Ik ben er altijd sterk voor geweest,
JONGERE LIBERALEN LEZEN :î:~~~~.~lsz~~~ti:~::eo~~::i
willen vormen. Daarom heb- ben zij allt·rmi Dtit behoefte aan een dagblad, dat door middel van schreeuwende opmaak bepaald nieuws opdringt.
evenmin aan een krant met eenzijdige betichouwingen. Zelf denkende jongeren zijn in staat de belangrijkheid van het nieuws te onderscheiden en daarvan de waarde te schatten.
Onopgesmukte en betrouwbare berichtge-ving is daarvoor hf't meest doelmatig. Zij is kenmerkend voor de .NRC, die zich bovendien in haar commentaren en hoofdartikelen onderscheidt door een wetenschappeJijke nauwkeurigheid, beiden ter bevordering van een zelfstandige oordeelsvorming. U kunt de NRC 14 dagen op proef krijgen.
NIEUWE ·.ROTTERDAMSE COURANT
I
FABRIEK VAN COMPOSITIEVERVEN DELFT HOLLANDADURITA
dat de jongeren zich voor de politiek _interesseren. Je kan niet jong genoeg met de politiek beginnen, want het vordert veel tijd, om dit bedrijf, dat een grote ervaring eist, goed te leren.
Daarom vind ik de instelling van jeugdgemeenteraden en jeugdparle- menten zeer nuttig. Ik vind het jam- mer, dat ze in mijn jonge jaren niet bestonden."
Met deze woorden bewees prof. Oud dat, hoewel hij 70 jaar is, hij nog al- tijd jong van geest is. De heer Oud is in vele opzichten gedurende zijn leven dezelfde gebleven. Evenals hij n?g
H.B.S.'er was klinkt nu nog zijn stem in de Kamer: "Hier moet ik met kracht tegen protesteren!", wanneer er naar zijn mening onrecht wordt gedaan.
Prof. Oud heeft de strijd nimmer geschuwd. Zijn jeugd getuigde hier reeds van. De huidige jonge generatie kan wellicht door het lezen van de jeugdherinneringen van deze grote politieke figuur geïnspireerd worden en haar apathies afwachten t.a.v. de politiek wijzigen in een warme be- langstelling.
FERRY HOOGENDIJK
Abé Pierre tot de jeugd: Kom helpen!
Een woord -van een man -van de daad
Voor ongeveer 2000 mensen sprak Abbé Pierre in het Kurhaus te Scheve- ningen. Zijn vriendelijk en karakteristiek gelaat, en zijn bruine pij gaven deze figuur een bijzonder uiterlijk.
Hij past eigenlijk niet in een spreekgestoelte op een toneel. Wanneer hij
OI) straat tussen de mensen zou staan te spreken zou men dat heel gewoon vinden. Doch nadat deze Franse priester zijn eerste korte Franse zinnen heeft gesproken, vergeten wij dat hij op het toneel staat. In gedachten zien wij hem in Parijs.
"Ik werk voor de ellendigsten en armsten van deze wereld. Ik werk voor hen, omdat zij het werkelijke probleem van onze wereld zijn. Velen zien of willen dit niet inzien.
De politici -- en wij met hen - praten over de gevaren van een atoomoorlog. Maar wist U, dat ieder jaar meer mensen van honger ster- ven, dan in een wereldoorlog zijn om- gekomen? Eén op de drie van onze' medemensen sterft de hongerdood.
. Een overheersend probleem is op het ogenblik de tegenstelling oost- west. Doch over enige tijd - en die tijd is niet ver meer - zal de tegen- stelling noord-zuid veel groter zijn.
De armen, de mensen die op de grens van leven en dood leven, zullen dan hun rechten opeisen.
Hoe kunnen we deze door de ellen- de gedegradeerden helpen? Met geld?
Zeker, dat kan. Maar dat is niet het voornaamste. Wij zelf zullen er heen moeten gaan om te helpen. En hier zal de jeugd, die brutaal is en durf heeft, voorop moeten gaan.
· Om te helpen behoeft men niet ver te gaan. Jongens en meisjes kunnen naar Parijs gaan om daar de arm- zaligen te komen helpen.
De jongens geven anderhalf jaar van hun leven voor de dienstplicht;
dus voor een in belangrijke mate ne- gatief doel. Zouden ze daarenboven n!et een jaar of een half jaar kunnen werken voor een positief doel: het helpen van medemensen, die in nood verkeren?"
Na deze inspirerende woorden klonk er een langdurig applaus. Wij keken om ons heen, maar zagen niet veel jongeren. Slechts een enkele zat er tussen de vele ouderen.
. Toch zou het nodig zijn, dat vele jongeren de woorden van deze pries- ter zouden horen.
Hier stond niet iemand te pra- ten over mooie theorieën; neen, hier stond iemand, die zelf zijn leven be- steedt om het de armsten van de armsten op deze wereld iets beter te doen krijgen.
Naar zo een mens is het goed
luisteren! F. H.
4FDELINGSNIEUWS
GRONINGEN
Nieuw winterprógramma
Op 12 september werd het nieuwe winterseizoen geopend met de alge- mene jaarvergadering in restaurant Suisse. Na de gebruikelijke punten als jaarverslagen en notulen afge- handeld te hebben, kwam de begro- ting voor het komende jaar aan bod.
In het afgelopen jaar was de post administratie zeer hoog geweest, daar de leden zeer veel convocaties, mededelingenbladen en andere papie- ren ontvingen. Dit jaar zal dat dus aanzienlijk minder moeten worden.
Bij het punt bestuursverkiezing werd dit jaar langer stilgestaan dan andere jaren, omdat drie leden uit het bestuur hun functie neerlegden en de voorzitter nog enkele woorden sprak over de afgelopen tijd en in het bijzonder de samenwerking met het bestuur zeer prettig had gevon- den.
Het nieuwe bestuur ziet er thans als volgt uit: B. Dorhout (voorz.), Mej. Trijn Hoiting (secretaresse), A-Kerkhof 21a, Mej. B. C. E. den Hartog (2e secretaresse), KJ. de Jonge (penningm.) en K. Huisman
(vice-voorz.).
emaille- lakken
leverbaar In iedere kleur
De nieuwe voorzitter nam met bui- tengewoon sympathieke woorden af- scheid van het oude bestuur.
Het programma voor het komende jaar werd uitvoerig besproken. Enke- le flitsen hieruit zijn: een forumavond waarin 4 forumleden, bestaande uit leden der Eerste en Tweeede Kamer zitting zullen hebben. Een causerie over de Verenigde Naties, contact- avonden met andere politieke jonge-
rengroeperingen, een lezing over de gemeentebegroting, een lezing over de luchtvaart.
Na afloop werd nog enige tijd met elkaar gepraat en de vacantie-erva- ringen uitgewisseld. Het nieuwe sei- zoen zal dan starten met een huis- bijeenkomst van de studiegroep, waar de vraag besproken zal worden: Is dienstplicht voor de vrouw nood- zakelijk?
Overzicht der internationale activiteiten"
Z >als in het juli-nummer reeds meegedeeld is, zal binnenkort, en wel op 27, 28 en 29 september te Parijs het Tweejaarlijks Congres van de Jeunesses Européennes Libérales gehouden worden. Naar het zich laat aanzien zal Nederland hier met een goede delegatie vertegen- woordigd zijn.
Ter voorbereiding van dit Congres is op 31 augustus het Comité Executif van de J.E.L. te Oxford bijeen geweest.
Hoewel een beschouwing over de J.E.L. en haar activiteiten na het congres beter op zijn plaats is, kan nu toch reeds opgemerkt worden, dat de afgelopen twee jaar voor de europese gedachte en de ver- wezenlijking daarvan, van groot belang geweest zijn.
De liberale jongeren hebben hieraan het hunne bijgedragen. Uit de aard der zaak waren er op practische punten verschillen van inzicht en heb ik o.a. ten aanzien van de Euromarkt op verschillende con- gressen en studiebijeenkomsten een kritisch geluid moeten laten horen.
Principieel heeft de J.E.L. zich echter steeds achter de europese verdragen geplaatst en al het mogelijke gedaan om haar inzichten via de verwante parlementairiers kenbaar te maken.
Het Congres zal nu, behalve het geven van een terugQlik op de verrichte activiteiten, het beleid en het programma voor de toekomst moeten vaststellen.
Met betrekking tot het laatste is door mij een voorstel gedaan tot integratie van J.E.L. en de Wereld Federatie voor Liberale en Radicale Jongeren, teneinde tot een effectievere werkmethode te komen.
Over dit voorstel, dat in Oxford tot felle discussies heeft geleid zal in Parijs een beslissing genomen moeten worden.
Een scheuring in de gelederen van de Luxemburgse liberale jongeren heeft het Comité Executif voor een moeilijke beslissing gesteld. Een onderzoek door mij ingesteld, wijst echter uit, dat hier van een politieke scheuring geen sprake is en ik zal het Congres dan ook kunnen advi- seren, de nieuw opgerichte organisatie "Jeunesse Liberale Sociale"
(die 94% van de leden heeft overgenomen) toe te laten en de for- mele nog bestaande vertegenwoordiging te royeren.
zij die in de komende maanden kennis willen maken met europese geestverwanten hebben hiertoe de gelegenheid in de volgende evenementen.
Van 3-8 november zal de Ring Politischer Jugend, het overkoepe- lend orgaan van de drie duitse politieke jongerenorganisaties, te Bad Godesberg een contactbijeenkomst organiseren met als onderwerp "De politieke en ideologische situatie van West Europa tussen Amerika en de Sovjet Unie".
Zij die het verslag in het juni-nummer gelezen hebben en zich na de duitse verkiezingen eens opnieuw willen oriënteren, krijgen hierbij de gelegenheid. De kosten zullen f 40.-, incl. reiskosten, bedragen.
Verder organiseren de Deutsche Jungdemokraten van 5-11 novem- ber een studieweek over "Herenigd Duitsland in een Verenigd Europa".
Voor deze bijeenkomst, die in Minden en Berlijn gehouden zal worden, zal een deel der reiskosten vergoed worden, terwijl het verblijf voor rekening van de gasten is.
Eind september komen liberale jongeren uit de Skandinavische lan- den in Kopenhagen bijeen om actuele Europese problemen en de be- tekenis daarvan voor Skandinavië, nader te bestuderen.
Tenslotte zij er nog op gewezen, dat die afdelingen of districten, die hun leden in grotere getale in contact willen brengen met europese geestverwanten, hiertoe bij het bezoek van de heer Weber, secr.-gene- raal van de D.J.D., in december aan ons land, de gelegenheid hebben.
Verdere activiteiten zullen binnenkort bekend gemaakt worden.
Informaties bij secr. J.E.L.-comité Nederland, Laanstraat 61, Baarn.
JOOP SCHUYFF
DE DRIEMASTER 5
Het leven in Amerika wat Hollywood er van
is niet maakt
Dit is het oordeel van de redakteur van The Times of India en schrijver van het boek "Jawaharlal Nehru", de heer Moraes. In The New York Times schreef hij onlangs, dat men in India, afgaande op de Amerikaanse films, zich een even onjuiste voorstelling van Amerika maakt als de Amerikaan van India, wanneer hij dit uitsluitend ziet als een land van gebrek en annoede, bevolkt met geblaseerde maharadja's, danseresjes, heilige koeien op straten en pleinen en de onvermijdelijke fakir, die lusteloos op zijn spij- kerbed ligt.
De laatste oorlog bracht duizenden Amerikaanse soldaten op Indiaas grond- gebied. Velen van hen voelden zich eenzaam en verlaten en trachtten hun verlangen naar huis te vergeten in pret en een uitbundig leven en dit droeg er niet toe bij de Amerikaan in de ogen van de eenvoudige inboorling te verheffen. Aan de andere kant bleef er voor de soldaten weinig over van het fabelland waar rijkversierde olifanten de groten des lands op de rug zouden dragen. De Indiase bevolking en de Amerikanen zagen elkaar beslist niet van hun voordeligste zijde.
Ik beken dat ik naar de Verenigde Staten kwam met heel wat ver- keerde opvattingen en illusies. Zo denken velen in India dat Amerika van huis uit materialistisch is, ter- wijl om een of andere onbepaalde reden het spiritualisme algemeen als een kenmerkende Aziatische eigenschap wordt beschouwd. Mis- schien komt dat wel door armoede enerzijds en een overmatige wel- vaart en genot van de goede dingen van het leven anderzijds: als dat zo is dan ligt daaraan zeker afgunst
ten grondslag. ·
Nu zijn "spiritualistisch" en "mate- rialistisch" slechts generalisaties en men kan zeker niet alle Indiërs en Amerikanen van eenzelfde etiket voorzien. De voorstelling van Uncle Sam, die als een opgeblazen pluto- craat op een zak goud zit, wijkt wel heel erg van de werkelijkheid af.
Dat goud is er natuurlijk wel - en niet alleen in Fort Knox. Maar het feit dat de Amerikaan goud bezit wil nog niet zeggen dat hij het ver- eert. Zeker, men kan de Amerika- nen beschouwen als een volk, dat er
consequent naar streeft zijn aards bezit te vermeerderen, maar zijn er andere volken, die zo van huis uit milddadig jegens anderen zijn? Met een kleine verandering van een be- roemde uitspraak kunnen we zeg- gen, dat nooit zoveel hulp door zo weinigen aan zovelen is gegeven.
De Amerikaan, dankbaar voor de vele zegeningen die hem ten deel zijn gevallen, wil niets liever dan zijn welvaart met anderen delen.
Een verdere kenmerkende eigen- schap van de Amerikaan is, dat hij een sterk gemeenschapsgevoel bezit.
De oude pioniersgeest, die de Ame- rikanen in oude tijden naar het Westen dreef, is blijven voortleven in de individualistische aandrang tot afpalen van het eigen belang waarbij tegelijkertijd er naar ge- streefd wordt de buurman te hel- pen. Dit verklaart mijns inziens de paradox, die men in het geestes- leven van de Amerikaan aantreft, namelijk enerzijds ver doorgevoerde persoonlijkheid in combinatie met een sterk gemeenschapsgevoel.
Dit verlangen tot delen met een
AFDELINGSNIEUWS
HOEKSE WAAR~;)
Een frisse start Vrijdag 13 september hield de afde- ling Hoeksewaard haar eerste bij- eenkomst te Klaaswaal, in de vorm van haar algemene ledenvergade- ring.
De voorzitter, de heer C. A. Hoor- weg, opende de vergadering en sprak de hoop uit, dat de activitei- ten zouden toenemen en wekte de aanwezigen op, om de actieve leden te stimuleren de bijeenkomsten te bezoeken.
De secretaris bracht het jaarverslag uit en de penningmeesteresse gaf een financieel overzicht. De finan- cjële positie van de afdeling is goed.
Bij de bestuursverkiezing werden met grote meerderheid van stem- men gekozen mej. I. Klapwijk en de heer C. Reedijk. Beiden aanvaard- den hun benoeming. Aftredend wa- rim mevr. L. van der Erve-Ampt en de h~er J. de Jong A.zn., vice-voor- zitter.
De heer C. A. Hoorweg zal zich niet meer beschikbaar stellen voor het in november op het congres te Den Haag te benoemen Hoofdbestuur.
Besloten werd, dat de heer J. Ver- hagen (Oud-Beijerland) candidaat zal worden gesteld door de afdeling Hoeksewaard. Vervolgens werd de gehele voorlopige candidatenlijst besproken.
Na de benoeming van afgevaardig- den naar de algemene vergadering,
werden besproken het winterpro- gramma '(waarbij werd besloten te trachten een zitting van de Tweede Kamer der Staten-Generaal bij te wonen), de verhouding afd. Hoekse- waard-District Zuid-Holland en de verhouding J.C.V.D.-Jeugd Ge- meenschap Hoeksewaard.
Een propaganda -opwekkingscom- mlSSle zal nieuwe leden trachten aan te trekken en zal zich toeleggen op het tot meer activiteit aansporen van de leden in het algemeen. Ge- tracht zal worden een min of meer vaste kern te vormen van enkele leden, die dus a.h.w. een studiecom- missie kan zijn, dit o.m. met het oog op de vragen voor de resoluties.
De voorzitter kon mededelen, dat de toneelclub binnenkort met het instuderen van een stuk kan begin- nen en dat een bekwame regiê- kracht gevonden is.
Aan het eind van deze vergadering dankte de voorzitter de aftredende bestuursleden voor het werk dat zij voor de afdeling hebben verricht en voor de prettige samenwerking die het bestuur met hen heeft gehad.
De nieuwe bestuursleden werden hartelijk welkom geheten in het bestuur en de voorzitter hoopte, dat zij hun beste krachten zouden geven aan het werk van de afdeling. Hier- na sloot de voorzitter de vergade- ring, na nog te hebben medegedeeld dat de eerste Praatavond zou zijn op 2 of 10 oktober.
ander ontspruit aan een andere eigenschap, die de vreemdeling· wel moet opmerken - het verlangen genegenheid te ontmoeten. Ik vond dat een aardig, maar toch enigszins aandoenlijk trekje, want hierdoor wordt onmiskenbaar de eenzaam- heid weerspiegeld, die aan grote welvaart gepaard gaat - dat ge- voel van isolering roept een gevoel van psychologische onveiligheid op.
Welbeschouwd kan men met geld veel dingen kopen, maar niet het ongrijpbare geluk.
Verder heerst in India in wijde kring de mening dat de Amerikaan niet de beschaving bezit, in de be- tekenis die daaraan in Europa of Azië wordt gehecht. Mogelijk is de gemiddelde )Amerikaan te zeer in bezit genomen door beweegredenen die het nut nastreven, waardoor een afstomping van zijn esthetisch ge- voel plaats vindt. Ik was tenminste aangenaam verrast toen ik op mijn reis overal de sterke gehechtheid der Amerikanen aan hun tradities waarnam, die vaak tot uiting komt in zijn liefde om het verleden in beeld en geschrift vast te leggen en oude overblijfselen voor komende generaties te behouden.
Diezelfde verering van en achting voor traditie en cultuur trof ik aan in de schatkamers der kunst, die ik over het gehele land verspreid aan- trof en die zich in een druk bezoek mogen verheugen. In zekere zin is het de schuld der Amerikanen zelf, wanneer buitenlanders beweren dat het hun aan beschaving en rijpheid ontbreekt: zij geven er namelijk de voorkeur aan op cultureel gebied
rH-;U
I
zich te specialisèren op een enkel onderwerp, waarbij zij een grote onverschilligheid aan den dag leg- gen voor het grote geheel.
De Amerikaan is een grote vereer- der van de techniek en van alles wat mechanisch werkt. Ik werd dan ook direct bij aankomst in dat land getroffen door het feit, dat alles er op scheen te zijn ingesteld om tijd en arbeid te sparen. Dit principe is zelfs doorgevoerd in de studieboe- ken, die aan de instellingen voor hoger onderwijs worden gebruikt.
In plaats van verwijzingen naar andere werken en artikelen, treft men in deze boeken aanhalingen aan van gedeelten, die voor de stu- dent van belang zijn en hem de moeite sparen een en ander zelf in de aangeduide bron na te slaan.
Het meest trof mij echter de ver- draagzaamheid bij de Amerikanen, een eigenschap die ware beschaving aanduidt. J?e bereidheid om de me-·
ning van anderen aan te horen, er begrip voor te tonen en, na over- tuigd te zijn, er mee in te stemmen is zeer prijzenswaardig.
De schrijver besluit met te zeggen, dat voor zijn komst naar de Ver- enigde Staten hij nimmer helemaal overtuigd was van de betrouwbaar- heid van Amerikaanse vredesbetui- gingen. Ik ben er. nu echter van overtuigd dat een bezoeker, die zijn oor te luisteren legt niet lang in Amerika kan blijven zonder de ab- solute overtuiging te krijgen dat de bevolking en de regering oorlog verafschuwen en dat een duurzame vrede het grote ideaal is van jong en oud, van arm en rijk.
H~,
I I I I I I I
I I I I I I I
Onze bankservice staat ter beschik· I
king van de Nederlandse zakenman,
die prijs stelt op een vlotte en juiste behandeling van zijn belangen,
waar ook ter wereld.
I I Ook voor U: de HBU J
I HOLLANDSCHE BANK-UNIE N.v.
I I I I
L
