20 DE TIJD DINSDAG 23 JUNI 2015
Ondernemen
SAAR SINNAEVE, LEUVEN
Herinnert u zich de Ice Bucket Chal- lenge nog? Mensen goten een em- mer ijskoud water over zich heen om de ziekte ALS onder de aandacht te brengen. De KU Leuven is ervan overtuigd dat de strijd tegen ALS, net zoals tegen alzheimer, vroeg of laat een doorbraak kent. Met dank aan een indrukwekkend lijstje filan- tropen.
Gimv-voorzitter Urbain Van- deurzen schaarde zo’n 2,5 jaar gele- den enkele ondernemers rond zich, onder wie Frank Donck (Telenet), Hilde Laga (zakenkantoor Laga), Désiré Collen (Thrombogenics) en Martine Reynaers (Reynaers Alumi- nium), om onderzoek naar hersen- ziektes aan de KU Leuven te sponso- ren. Filantropie in de echte zin van het woord, want vooral de maat- schappelijke impact van het onder- zoek is belangrijk.
Opening the future investeerde al meer dan 5 miljoen euro in 14 on- derzoeksprojecten, gedragen door eminente wetenschappers als Peter Carmeliet (kanker), Wim Robbe- recht (ALS) en Bart De Strooper (alzheimer). De schenkers zijn be- kende ondernemers, veelal alumni van de KU Leuven, die ‘iets terug wil- len doen’ voor de universiteit. Wou- ter De Ploey (McKinsey), Vic Swerts (Soudal), Christian Dumolin (Kora-
mic), Luc Missorten (ex-Corelio) en Michel Akkermans (Clear2Pay) zijn maar enkele van de mensen die zich hebben geëngageerd. Ze schenken minstens 100.000 euro , maximaal 1 miljoen euro. De organisatie wil zo aan 10 miljoen euro geraken.
Volgens Vandeurzen gaat Ope- ning the future nog zeker tien jaar door. ‘Dit is voor een ondernemer anders dan een leerstoel sponsoren voor zijn bedrijf. Hij tast in zijn pri- vévermogen en vertrouwt op top- onderzoekers om tot een resultaat te komen. Het is hem en zijn familie echt te doen om een oplossing te- gen hersenziektes op lange termijn.’
Andere Belgische universiteiten kijken naar het schijnt ‘bewonde- rend’ naar wat Leuven al realiseerde, maar navolging is er nog niet. ‘Het voordeel van de schenkingen is dat de onderzoekers vrij zijn’, zegt Wim Robberecht, de vicerector Biomedi- cal Sciences van de KU Leuven. ‘Ze hoeven niet per se af te leveren, zo-
als wanneer ze afhangen van de far- masector of van overheidsgeld. Ze kunnen meer risico’s nemen en dus iets verder gaan in innovatie.’
Binnenkort gaat Opening the fu- ture in zee met twee Amerikaanse universiteiten, Stanford en San Die- go, waar ook onderzoek naar ALS gebeurt. ‘Dat is niet alleen weten- schappelijk interessant, maar zo kunnen we ook Belgen aan de west- kust aanspreken om ons te steunen.
In Silicon Valley staan alumni te po- pelen om ons te helpen, maar ze willen dat van uit de VS doen, om- dat een Belgische gift fiscaal minder interessant is. En zo kunnen we ook Amerikaanse mecenassen aanspre- ken’, zegt Vandeurzen.
Filantropie strijdt tegen ALS en alzheimer
Opening the future, onder leiding van Gimv-voorzitter Urbain Vandeurzen, heeft tot dusver 5 miljoen euro geïnves- teerd in hersenonderzoek.
‘We gaan voor een doorbraak.’
ADVERTENTIE
Ook Proximus-CEO Dominique Leroy steunde vorige zomer ALS met de Ice Bucket Challenge.RV
Het is de ondernemer hier echt te doen om een maatschappelijke oplossing tegen ALS en alzheimer.
VOORZITTER GIMV URBAIN VANDEURZEN
JENS CARDINAELS
Het decennialange conservatieve beleid van de Nederlandse Blokker Holding zadelt het familiebedrijf boven onder meer de ketens Blok- ker, Casa, Bart Smit, Intertoys en Leen Bakker met steeds zwaardere problemen op.
‘Jaap Blokker(die het bedrijf tus- sen 1976 en 2010 leidde, red.), was tegen internetverkoop. Dat zadelde de keten met een achterstand op’, zegt retailexpert Cor Molenaar. Wat ook niet hielp, is dat Blokker ver- schillende gelijkaardige ketens - zoals de speelgoedketens Intertoys en Bart Smit - onafhankelijk van el- kaar liet werken. ‘Hij dacht zo voor elke klant wat wils te hebben, maar hij zou meer bereikt hebben door ze te laten samenwerken en zo de kosten te drukken’, zegt Molenaar.
Door de starre houding van de vorige generatie komt Blokker steeds meer onder druk te staan en verliest het klanten aan gelijkaardi- ge, maar goedkopere spelers, zoals Action.
Blokkers jaarverslag van 2014 doet de alarmbellen rinkelen. Vorig jaar boekte de keten voor het eerst een nettoverlies. Ze ging 20 miljoen euro in het rood en de omzet daal- de naar 2,1 miljard euro. Voor Bel- gië geeft het bedrijf geen omzet- cijfers, maar de omzet is er met 1,2 procent gedaald. ‘België volgt de tendens van de groep’, zegt woord- voerster Sandra Maas.
Bij ons neemt Blokker voorlopig geen maatregelen om het tij te ke- ren, maar in Nederland werkte CEO Roland Palmer, een telg van de vier- de generatie, een reddingsplan uit.
Dat zal moeten worden uitgevoerd door een nieuwe CEO, want Palmer nam eind vorige week ontslag.
De Nederlandse winkels krijgen
lagere rekken zodat klanten pro- ducten sneller terugvinden. Om de- zelfde reden worden productsoor- ten beter gegroepeerd. Kookspul- len krijgen een eigen eiland. In de winkels komen ook computers, zo- dat mensen er online producten kunnen kopen. 440 mensen verlie- zen hun job. Met die maatregelen wil de keten tegen 2017 weer 300 miljoen euro omzet boeken.
Molenaar gelooft erin. ‘Blokker is een familiebedrijf met een hoop cash om te experimenteren.’ Dat de keten niets doet in België en dit jaar amper een tiental van de 600 Ne- derlandse Blokkers wil vernieuwen, begrijpt hij. ‘Het is beter eerst te tes- ten of het nieuwe concept aanslaat en het pas dan uit te rollen.’
Wat Blokker met zijn keten Casa van plan is, weet niemand. Ze staat niet meer in het jaarverslag. Neder- landse media hinten op een ver- koop. ‘Geen commentaar’, zegt Maas.
De winkelketen Blokker maakt voor het eerst verlies. In Neder- land wordt een actieplan op poten gezet, in België nog niet.
Nochtans loopt de omzet ook bij ons met 1,2 procent terug.
CIJFERS
Omzet:2,1 miljoen euro (2013: 2,5 miljoen euro) Onlineomzet:98 miljoen euro (2013: 79 miljoen euro) Ebitda:38 miljoen euro (2013: 166 miljoen euro) Nettoresultaat:-20 miljoen euro (2013: 61 miljoen euro) Blokker Holding stelt in acht landen 24.265 mensen te- werk in 2.365 winkels van merken als Blokker, Intertoys, Bart Smit, Leen Bakker en Big Bazar.
Spook uit verleden zet Blokker op verlies
B
elgen zijn geen echte filantropen. Ze geven wel, van harte ook, maar ze hebben een zetje nodig. Dat voelt Opening the future, dat onderzoek naar alzheimer en ALS aan de KU Leuven steunt.‘De mensen schenken alleen als we erom vragen. We moeten ons netwerk aanspreken. Het geld komt niet vanzelf’, zegt Gimv-voorzitter Urbain Van- deurzen, de initiatiefnemer van Opening the future. Rijke weldoeners voelen zich gekort- wiekt door de fiscus en houden zich daarom wat in. Een privé- persoon mag in België niet meer dan 10 procent van zijn netto-inkomen of zo’n 376.000 euro schenken. Dat levert dan een belastingvermindering van 45 procent op. In de VS zijn schenkingen volledig fiscaal aftrekbaar. Amerikaanse mil- jardairs geven daardoor soms de helft van hun fortuin weg.
Dus, in naam van alle alzhei- mer- en ALS-patiënten, mag het hier misschien ook wat meer zijn?
ONZE MENING SAAR
SINNAEVE Redacteur Ondernemen
Mag het wat meer zijn?
Autoritaire CEO Technopolis leidt hr-workshop
Erik Jacquemyn(foto), de omstre- den CEO van het technologische doecentrum Technopolis, mocht begin juni de sessie ‘Human res- sources for science centres’
voorzitten op de conferentie van Europese wetenschaps- centra. ‘De ses- sie zal manie- ren tonen om de beste men- sen aan te trekken, hen te trainen, en geëngageerd en gemotiveerd te houden’, luidde de aankondiging.
Het is verbazend dat Jacque- myn uitpakt met zijn expertise in hr, aangezien Vlaams minister Philippe Muyters (N-VA) de subsi- dies van Technopolis bevroor we- gens mismanagement.
Volgens een studie van Accord Group verlieten de voorbije drie jaar 55 medewerkers Technopolis, waar 80 mensen werken. Drie vier- de van de geïnterviewde perso- neelsleden typeerden in de studie hun baas als ‘controlerend, micro- manager, impulsief, onvoorspel- baar, iemand met gebrek aan tact, absoluut geen goede people ma- nager.’
In een open brief klaagden (oud-)medewerkers eerder al over de demotiverende omgeving en het ondermaatse hr-management bij Technopolis. ‘Het ontbreekt aan een beleid inzake vorming, training en opleiding’, luidde het.
OPMERKELIJK
©PHOTONEWS
Jaap Blokker was tegen internetverkoop en liet ketens niet samenwerken.
RETAILEXPERT COR MOLENAAR
DE TIJD DINSDAG 23 JUNI 2015 21
Ondernemen
TOM MICHIELSEN, HASSELT
O
p de eerste slide van de pre- sentatie van Bert Baeck (33) over zijn start-up Trendmi- ner: het typische beeld van de Antwerpse chemie bij nacht, lichtjes aan de Schel- de. Op de tweede: een apocalyptisch beeld van de weggeblazen meststoffenfabriek van West Fertilizer Company in Texas, twee jaar geleden, met 15 doden en 180 gewonden.Baeck, de stichter van Trendminer, heeft ge- voel voor dramatiek. ‘Het had voorkomen kunnen worden met onze software’, zegt hij stellig.
Zo enthousiast en meeslepend als Baeck vertelt over zijn bedrijf, zo moeilijk is het om uit te leggen wat Trendminer precies doet.
‘Stel je een chemische installatie in de haven van Antwerpen voor’, legt Baeck uit. ‘Daarop staan tot 500.000 sensoren om tempera- tuur, druk, debiet en een pak andere waar- den te meten. Die worden naar een centrale databank gestuurd, op een eeuwig doorlo- pende grafiek. Ja, in de chemie bestaat het internet of things al decennia. Maar er ge- beurt nauwelijks iets met die data. In de con- trolekamers zitten medewerkers naar scher- men vol tijdseries te turen, op zoek naar on- regelmatigheden en gevaren. Maar doordat ze geen zoekfuncties hebben - ze kunnen en- kel terugscrollen langs de tijdserie -, kunnen ze bij problemen moeilijk teruggaan naar gelijkaardige incidenten. Laat staan dat ze die kunnen voorspellen of eruit leren.’
Reden genoeg voor Baeck om samen met IT-wizzkid en medestichter Thomas Dhol- lander Trendminer te ontwikkelen. Op de berg van 4.000 miljard data die een chemi- sche site jaarlijks uitspuwt, legt de zoek- en analysesoftware vier slimme schillen: een in- dex die de data verrijkt zoals ook toegepast door onder meer Google, een zoekfunctie en de labeling van speciale gebeurtenissen die een uitleg geeft bij een piek, een dal of een specifiek patroon in de data. ‘Dat kan gaan om een shiftwissel van twee mensen, een ge- vaarlijke situatie, een onderhoud, een wissel van het product dat door de leidingen vloeit, enzovoort. Maar de belangrijkste schil is de monitoring: op basis van patronen van eer- dere gebeurtenissen kan het systeem nieuwe incidenten voorspellen. Een beetje zoals de app Shazam liedjes herkent, maar dan met patronen die voortdurend wisselen.’
Menselijke fouten
De technologie achter de schillen zijn we- reldwijd gepatenteerd, en Trendminer staat op het punt van een doorbraak, beweert Baeck. Hij heeft twintig proefprojecten lo- pen op de Benelux-sites van tientallen top- bedrijven: (petro)chemische mastodonten (Bayer, Evonik, Borealis), maar ook bij far- mabedrijven (Janssen Pharma), grondstof- verwerkers (Umicore) en industriële spelers (ThyssenKrupp, Stora Enso, Agfa-Gevaert).
Bij al die klanten staat één pijnpunt centraal:
het vermijden van ‘abnormale situaties’ in hun volcontinue productieprocessen, die hen veel geld kosten. ‘Daarbij gaat het heus niet alleen om grote ongevallen zoals bij West Fertilizer in Texas’, weet Baeck. ‘De jaar- lijkse kostprijs van bijna-incidenten loopt op tot 20 miljard dollar. 40 procent wordt veroorzaakt door menselijke fouten. McKin- sey heeft berekend dat het voorkomen van uitval, schade of onderhoud de omzet van die bedrijven met 7 procent kan opkrikken.’ Het is een bewuste strategie van Baeck om met proefprojecten te werken. ‘Voor elke verkochte euro, leggen we nog minstens
2 euro toe. Maar het gaat ook maar om bèta- versies, zodat we de software kunnen aan- passen en finetunen met feedback uit een reële productieomgeving. Maar vooral, nu we in al die grote multinationals zitten, krij- gen we tractie. Bij een van onze klanten in de Antwerpse haven zit onze software nu op twee plants, maar in totaal hebben ze er 150. En die zijn allemaal identiek, zodat onze software perfect schaalbaar is: binnen het uur kunnen we Trendminer, van aan de an- dere kant van de wereld, installeren.’
Baeck heeft zijn huiswerk goed gemaakt en debiteert enkele cijfers. Wereldwijd ko-
men 50.000 productiesites annex databases in aanmerking voor Trendminer, waarop bijna 2 miljoen werknemers met deze syste- men werken. Beide cijfers vormen ook de basis voor het betaalmodel van de start-up: voor de eerste drie ‘schillen’ betaalt een be- drijf per gebruiker, per maand. Voor een middelgrote installatie komt dat neer op 2.000 euro per maand. Voor de voorspel- lingsmodule betaalt het per gebeurtenis.
Onlangs haalde Trendminer ook zijn eer- ste volledig betalende klant binnen. Een Bel- gische beursgenoteerde materiaaltechnolo- giegroep gaat het pakket installeren op al zijn installaties, goed voor een contract van bijna 900.000 euro, gespreid over drie jaar.
Dit jaar gaat de omzet naar 1,5 miljoen euro, afkomstig van een 50-tal bedrijven. Maar dat moet tegen 2018 minstens 12 mil- joen euro worden. Voor die expansieve groei heeft Trendminer verkopers nodig, en bijge- volg kapitaal, want winst zit er voorlopig niet in. ‘Tegen eind dit jaar hopen we 3 mil- joen euro op te halen. De gesprekken met in- vesteerders lopen goed. We evolueren dit jaar naar 30 werknemers. Begin 2016 ope- nen we ook een kantoor in Houston. We wil- len ook niet te veel kapitaal ineens ophalen, anders verwatert ons aandeel als stichters te veel.’ Nu al hebben de LRM, PMV en het Gemma Frisius-fonds een belangrijk deel in Trendminer.
Kleppers
In de raad van bestuur zitten enkele overtui- gende kleppers. Jurgen Ingels, die vorig jaar zijn bedrijf Clear2Pay verkocht voor 370 mil- joen euro, heeft ervaring met internationa- lisering en kapitaalverschaffing. Hij organi- seerde twee weken geleden nog de Tech Tour Benelux, waarbij investeerders en start-ups elkaar vinden. Bart De Moor, professor aan de faculteit burgerlijk ingenieur aan de KU Leuven, is ook vertrouwd met het begelei- den van spin-offs. John Dejaeger, de voorzit- ter, is gepokt en gemazeld in de chemie, niet het minst als CEO tot 2007 van BASF.
Op de vraag waar de concurrentie voor Trendminer zit, tovert Baeck alweer een slide tevoorschijn. Oracle, SAS, IBM, General Elec- tric en ook nichespecialisten als Wonderwa- re, OSIsoft, Schneider Electric en Aspentech zijn allemaal spelers die analyses loslaten op databanken. ‘Maar die zijn veelal gebaseerd op modellen en algoritmes, die per sector of per bedrijf opnieuw gebouwd moeten wor- den door specialisten. Wij werken met vi- suele patroonherkenning, die door haar eenvoud heel robuust, makkelijk schaalbaar en overal toepasbaar is. Dat is uniek. Het stelt ons in staat om het Google van de industrie te worden.’
Bewijs daarvan? Onlangs kwam er voor Trendminer een miljoenenbod van een beursgenoteerd bedrijf uit de VS. ‘Maar we zijn er niet op ingegaan, omdat we normaal gezien binnen enkele jaren drie keer meer waard zijn. Intussen kunnen we verder wer- ken aan onze baby.’
Bert Baeck: ‘Op basis van patronen van eerdere gebeurtenissen kan ons systeem nieuwe incidenten voorspellen.’
Onze software is perfect schaalbaar: binnen het uur kunnen we Trendminer, van aan de andere kant van de wereld, installeren.
STICHTER TRENDMINER BERT BAECK
Tegen eind dit jaar hopen we 3 miljoen euro op te halen. De gesprekken met investeerders lopen goed. We evolueren dit jaar naar 30 werknemers.
STICHTER TRENDMINER BERT BAECK
20 miljard
De jaarlijkse kostprijs van bijna- incidenten in volcontinue productie- processen als de (petro)chemie loopt op tot 20 miljard dollar.
©DEBBYTERMONIA
