December 3, 2013
1
Life Cycle Modelling
Deel II: Opzet van een LCA:
Stap 1: Doelbepaling, reikwijdte
TA3290 - Life Cycle Modelling and Economic Evaluation Dr. ir. E.J.L. Chappin
Faculty of Technology, Policy and Management Energy &Industry Section
Programma vandaag
• Opzet LCA
• Doelbepaling
• Uitvoering LCA
• Een begin
December 3, 2013 3
Levenscyclusanalyse
• Een ander perspectief
• Levenscyclus
• Data-driven
• Gebaseerd op data
• Decision-support tool
• Helpt voor het nemen van beslissingen
Literatuur
• Week 1: LCA methodologie
• Handbook on Life Cycle Assessment Chapter 1-5
• Week 2: Artikelen case
• Tan et al: LCA study of a primary aluminum supply chain
• Hauenstein et al: Reflection on LCA study on Hummer vs Prius
• Kim et al: LCA Study of Color Computer Monitor
December 3, 2013 5
Literatuur
• Achtergrondmateriaal:
• Ehrlich and Holdren: Tragedy of the Commons
• Hardin: Impact of Population Growth
• Niet verplicht voor het tentamen
LCA Stap 1: Doelbepaling en reikweidte
Stap 1 –
Doelbepaling en Reikweidtedefinitie Waarover?
Voor wie?
December 3, 2013 7
Doelbepaling
• Bepaling van de toepassing
• Productinformatie
• Product/procesinnovatie
• Beleidsstrategieën
• Perspectief
• Publiek: afwegen publieke belangen
• Commercieel: bedrijfsmatig, winstgevendheid
• Onderzoek: methodologisch
Doelbepaling
• Vaststelling van de diepgang van de studie
• Trade-off tussen kosten, tijd, beschikbare data en omvang analyse
• Definitie van het onderwerp van de studie
• Samenhangend met perspectief en diepgang
December 3, 2013 9
Doelbepaling
• Voorbeeld (1): LCA van mokken en plastic bekertjes.
• Vraag: welk alternatief is beter: een porseleinen mok of een plastic bekertje?
• Beleidsvraag: verbieden plastic bekertjes of stimuleren gebruik mokken?
Doelbepaling
• Voorbeeld (2): LCA van elecktriciteitsproductie
• Vraag: welk alternatief is beter:
een windmolen, een kolencentrale met CO2 afvang of een biomassavergasser?
• Productinformatie: Welk stuk van de keten in biomassa verder ontwikkelen?
December 3, 2013 11
Doelbepaling
• Voorbeeld (3): LCA van kranten
• Vraag: wat is beter: een krant of een vouwbaar scherm met internetconnectie?
• Beleidsstrategie: argument voor uitgevers om wel of hun focus te verleggen naar digitalisering
Doelbepaling
• Voorbeeld (4): LCA van aluminium
• Vraag: hoe kan je een aluminiumproductieproces verbeteren?
• Product/procesinnovatie: welke mogelijke
verbeteringen in productieproces aluminium leiden tot milieuwinst
December 3, 2013 13
Doelbepaling
• Bepaling van de toepassing
• Productinformatie
• Product/procesinnovatie
• Beleidsstrategieën
• Perspectief
• Publiek: afwegen publieke belangen
• Commercieel: bedrijfsmatig, winstgevendheid
• Onderzoek: methodologisch
Doelbepaling: alternatieven
• Centrale vraag: Absolute of relatieve milieu-impact?
• Bepalen absolute milieu-impact van 1 alternatief:
• Waardering/beoordeling van
absolute getallen en indicatoren van
December 3, 2013 15
Doelbepaling: alternatieven
• Bepalen van relatieve impact van meerdere alternatieven:
• Vergelijken van verschillende ontwerpen die een functie kunnen vervullen
• Significant verschil tussen opties?
• Hoe te vergelijken?
(classificatie: volgende week)
Doelbepaling: functionele eenheid
• Centrale vraag:
• Wat is onze vergelijkingsbasis?
• Definitie:
• De functionele eenheid is de systeemfunctie
• De basisfunctie waarop de LCA scoort
December 3, 2013 17
Doelbepaling: functionele eenheid
• De onderzochte hoeveelheid
• Eenheid + hoeveelheid
• Niet alleen op basis van de inherente kwaliteit
• Ook op basis van het werkelijke gebruik
• Voorbeelden:
• De consumptie van 1 uur kleuren-TV kijken
• De ‘consumptie’ van 1 (0,5 L) PET-flesje.
Doelbepaling: functionele eenheid
• Voorbeeld (1): LCA van mokken en bekertjes.
• Vraag: welk alternatief is beter: een
porseleinen mok of een plastic bekertje?
• Functionele eenheid?
• Consumptie van 1 kopje koffie
• Consumptie van 1 beker melk
December 3, 2013 19
Doelbepaling: functionele eenheid
• Voorbeeld (2): LCA van elecktriciteitsproductie
• Vraag: welk alternatief is beter:
een windmolen, een kolencentrale met CO2 afvang of een biomassavergasser?
• Functionele eenheid?
• 1 MWh elektriciteit
• 1 uur verlichting
• Welke problemen zie je hier ontstaan?
Doelbepaling: functionele eenheid
• Voorbeeld (3): LCA van kranten
• Vraag: wat is beter: een krant of een
vouwbaar scherm met internetconnectie?
• Functionele eenheid:
• Consumptie van 1 krant
• Consumptie van 1 nieuwsartikel
December 3, 2013 21
Doelbepaling: functionele eenheid
• Voorbeeld (4): LCA van aluminium
• Vraag: hoe kan je een aluminiumproductie- proces verbeteren?
• Functionele eenheid?
• 1 ton aluminium tegen standaardcondities:
• dikte
• op rol
• temperatuur
LCA Stap 1: Doelbepaling en reikweidte
Stap 1 –
Doelbepaling en Reikweidtedefinitie Waarover?
Voor wie?
December 3, 2013 23
Doelbepaling: systeemafbakening
• Centrale vragen:
• Wat neem je wel/niet mee?
• Welke componenten? Welk detailniveau?
• Bepalende factor voor:
• de uitkomst
• de omvang van een LCA
• de haalbaarheid van een LCA
Blower
Heat Exchanger Generator
Generator Gas Turbine
Steam Turbine
Air
E
Fuel
Power
E Power
Furnace / Boiler
T
Exhaust HP-Steam
LP-Steam Water
Cold Water
Hot Water
Winning
Transport Overzee
Mijn (deep-pit)
Electriciteit
Mijn (dagbouw) Mijn
Winning Winning
Export
Kolencentrales Overslag
Reststoffen
Doelbepaling: systeemafbakening
• Keuze is afhankelijk van doel
• In toenemende omvang:
• Cradle to Gate
• Cradle to Grave
• Cradle to Cradle
Blower
Heat Exchanger Generator
Generator Gas Turbine
Steam Turbine
Air
E
Fuel
Power
E Power
Furnace / Boiler
T
Exhaust HP-Steam
LP-Steam Water
Cold Water
Hot Water
Winning
Mijn (deep-pit)
Mijn (dagbouw) Mijn
Winning Winning
December 3, 2013 25
Doelbepaling: systeemafbakening
• Voorbeeld (1): LCA van mokken en bekertjes.
• Vraag: welk alternatief is beter: een
porseleinen mok of een plastic bekertje?
• Systeemafbakening:
• Begin bij het productie van aardolie
• Begin bij het productie van porselein
• Eindig bij de verwerkte bekers (verbrand in oven)
Blower
Heat Exchanger Generator
Generator Gas Turbine
Steam Turbine
Air
E
Fuel
Power
E Power
Furnace / Boiler
T
Exhaust HP-Steam
LP-Steam Water
Cold Water
Hot Water
Winning
Transport Overzee
Mijn (deep-pit)
Electriciteit
Mijn (dagbouw) Mijn
Winning Winning
Export
Kolencentrales Overslag
Reststoffen
Doelbepaling: systeemafbakening
• Voorbeeld (1): LCA van mokken en bekertjes.
• Vraag: welk alternatief is beter: een
porseleinen mok of een plastic bekertje?
• Detailniveau:
• Cradle to Grave
• Welke onttrekkingen en emissies?
Blower
Heat Exchanger Generator
Generator Gas Turbine
Steam Turbine
Air
E
Fuel
Power
E Power
Furnace / Boiler
T
Exhaust HP-Steam
LP-Steam Water
Cold Water
Hot Water
Winning
Mijn (deep-pit)
Mijn (dagbouw) Mijn
Winning Winning
December 3, 2013 27
Doelbepaling: systeemafbakening
• Voorbeeld (2): LCA van elecktriciteitsproductie
• Vraag: welk alternatief is beter:
een kolencentrale, windmolen of een biomassacentrale?
• Systeemafbakening:
• Begin bij de productie van de centrales
• En begin bij de productie van biomassa/kolen
• Eindig na de verwerking van de centrales
• Eindig na verwerking van bij/restproducten
Blower
Heat Exchanger Generator
Generator Gas Turbine
Steam Turbine
Air
E
Fuel
Power
E Power
Furnace / Boiler
T
Exhaust HP-Steam
LP-Steam Water
Cold Water
Hot Water
Winning
Transport Overzee
Mijn (deep-pit)
Electriciteit
Mijn (dagbouw) Mijn
Winning Winning
Export
Kolencentrales Overslag
Reststoffen
Doelbepaling: systeemafbakening
Blower
Heat Exchanger Generator
Generator Gas Turbine
Steam Turbine
Air
E
Fuel
Power
E Power
Furnace / Boiler
T
Exhaust HP-Steam
LP-Steam Water
Cold Water
Hot Water
Winning
Transport Overzee
Mijn (deep-pit)
Mijn (dagbouw) Mijn
Winning Winning
Winning
Transport Overzee
Mijn (deep-pit)
Mijn (dagbouw) Mijn
Winning Winning
Overslag
December 3, 2013 29
Doelbepaling: systeemafbakening
Blower
Heat Exchanger Generator
Generator Gas Turbine
Steam Turbine
Air
E
Fuel
Power
E Power
Furnace / Boiler
T
Exhaust HP-Steam
LP-Steam Water
Cold Water
Hot Water
Winning
Transport Overzee
Mijn (deep-pit)
Electriciteit
Mijn (dagbouw) Mijn
Winning Winning
Export
Kolencentrales Overslag
Reststoffen
Doelbepaling: systeemafbakening
• Voorbeeld (3): LCA van kranten
• Vraag: wat is beter: een krant of een scherm (pda, vouwbaar scherm etc)?
• Systeemafbakening:
• Begin bij productie van papier, inkt en scherm
• Eindig na de verwerking van papier, inkt en scherm
Blower
Heat Exchanger Generator
Generator Gas Turbine
Steam Turbine
Air
E
Fuel
Power
E Power
Furnace / Boiler
T
Exhaust HP-Steam
LP-Steam Water
Cold Water
Hot Water
Winning
Mijn (deep-pit)
Mijn (dagbouw) Mijn
Winning Winning
December 3, 2013 31
Doelbepaling: systeemafbakening
Blower
Heat Exchanger Generator
Generator Gas Turbine
Steam Turbine
Air
E
Fuel
Power
E Power
Furnace / Boiler
T
Exhaust HP-Steam
LP-Steam Water
Cold Water
Hot Water
Winning
Transport Overzee
Mijn (deep-pit)
Electriciteit
Mijn (dagbouw) Mijn
Winning Winning
Export
Kolencentrales Overslag
Reststoffen
pulp produktie
waterwinning en -zuivering
produktie zeepachtige stoffen
produktie bleekmiddel
geschikt oud papier electriciteit
slib slibverbranding produktie
kapitaalgoederen
water
wasmiddel
bleekmiddel
kapitaalgoederen
houtproduktie houtchips
water
emissie as
stoom vast afval (plastic, nietjes, e.d.)
Chemische pulp
afgedankte kapitaalgoederen
papierproduktie
klei/hars-productie klei/hars
produktie
kapitaalgoederen kapitaalgoederen
wkk
water afvalwater
mechanische waterzuivering
slib
afgedankte kapitaalgoederen
electriciteit
electriciteit
electriciteit
snijresten geschikt
oud papier
Systeemafbakening
pulp produktie
waterwinning en -zuivering
produktie zeepachtige stoffen
produktie bleekmiddel
geschikt oud papier electriciteit
slib slibverbranding produktie
kapitaalgoederen
water
wasmiddel
bleekmiddel
kapitaalgoederen
houtproduktie houtchips
water
emissie as
stoom vast afval (plastic, nietjes, e.d.)
Chemische pulp
afgedankte kapitaalgoederen
papierproduktie
klei/hars-productie klei/hars
produktie
kapitaalgoederen kapitaalgoederen
wkk
slib electriciteit electriciteit
snijresten geschikt
oud papier
Blower
Heat Exchanger Generator
Generator Gas Turbine
Steam Turbine
Air
E
Fuel
Power
E Power
Furnace / Boiler
T
Exhaust HP-Steam
LP-Steam Water
Cold Water
Hot Water
Winning
Mijn (deep-pit)
Mijn (dagbouw) Mijn
Winning Winning
December 3, 2013 33
Doelbepaling: systeemafbakening
• Voorbeeld (4): LCA van aluminium
• Vraag: hoe kan je een
aluminiumproductieproces verbeteren?
• Systeemafbakening:
• Aluminiumproductiemethode, aluminium.
• of: begin aluminiumerts tot verwerkt aluminium
Blower
Heat Exchanger Generator
Generator Gas Turbine
Steam Turbine
Air
E
Fuel
Power
E Power
Furnace / Boiler
T
Exhaust HP-Steam
LP-Steam Water
Cold Water
Hot Water
Winning
Transport Overzee
Mijn (deep-pit)
Electriciteit
Mijn (dagbouw) Mijn
Winning Winning
Export
Kolencentrales Overslag
Reststoffen
Oefeningen (1)
Ontwerp LCA
1. Noem drie belangrijke keuzes in het ontwerp van een LCA?
2. Wat is een functionele eenheid?
3. Welke onderdelen heeft een functionele eenheid?
December 3, 2013 35
Oefeningen (2)
LCA van kolenwinning / elektricteitsproductie 1. Stel een eerste systeemdiagram op van het gebruik
van kolen voor elektriciteitsproductie
2. Geef een doel waarvoor LCA zou kunnen worden gebruikt voor deze case
3. Wat is de functionele eenheid?
4. Geef de systeemafbakening
5. Maak een nieuw systeemdiagram voor de LCA