Vrijheid e.n
lll
WEEKBLAD VAN VOOR VRIJHEID
NUMMER 957
ratte
•DE EN
VOLKSPARTIJ DEMOCRATIE
VRIJDAG 12 APRIL 1968.
JJfR. TV_XOPE'US~ IN 1VL~4STRICHT:
om onze Zorg
democratische rechtsstaat
•.V oor een bijzonder goed hczcttt~
zaal in het Staargebouw in Mam:- tricllt heeft de .;·oorzitter vàn de Tweede-Kamerfractie van de VVD, mr. E. H. Toxopells, tijdens de alge- mene vergadering van de partij zijn gebruikelijke politieke jaarrede ge- houden, welke vele malen door applaus werd onderbroken.
Mr. Toxopeus sprak al& yoJgi:
Het is een gelukkige omstandigheid dat de VVD dit jaar in Maastricht ver- gadert, in· de hoofdstad van Limburg, Limburg, dat worstelt met grote proble- men. Het verminderen van de mijn- bouw heeft hier de vraag naar vervan- gende werkgelegenheid doen ontstaan.
Het werk in de mijn was en is nog 1neer drun alleen maar "werk" waar- mee het dagelijks brood wordt ver- diend. De mijn bepaalde de levenshou- ding van de gezinnen der mijnwerkers.
En al is dit in latere jaren afgenomen.
al was het moeilijk jongere krachten in voldoende aantallelll aan te trekken.
toch is er van die "way of life" een groot stuk overgebleven. "Zmnaar" an- der werk ervoor in de plaats stellen is
LUTHER KING
De moord op dominee ~Iartin Luther King heeft de wereld diep geschokt. Zijn visie dat de strijd om gelijke rechten voor alle Ame- rilmanse burgers, blank of zwart, slechts gevoerd dient te worden volgens het principe van de ge·
weidloosheid is, zoals alle wel·
denkende mensen beamen, de enig juiste. Luther Iiing was een groot mens, die zich de tolk mocht we·
ten van de gevoelens van talloos velen over de gehele wereld. Wij willen er op deze bescheiden wij·
ze van getuigen ons omleJ.' hen te rekenen.
daarom onvoldoende. Het is niet slechts een zaak van omscholing, het is er oolc een van psychologische bijstand en be- geleiding. . , •.
Hier grijpem ineen de vraagstukken van investering in nieuwe industrieën;
van infra-structuur, met name van het aanleggen van voldoende verbindingen, van admiJnistratieve herzieningen, dat is de herziening van de indeling. van het gebled iJ;J. gemeenten, en het vraagstuk van ·Je psychologische opvang der be·
volking, Dat alles wordt dan nog door- kruist en bemoeilijkt door de nabijheid van Duitsla-nd en België, landen die het Limburgse volk beschouwen als reser- voir van arbeid zonder da:t zij de ver- antwoordelijkheid voor die bevolking dragen. ·
Het is een uitdaging deze zaken te moeten oplossen.
De VVD heeft, nadat veelvuldige con- tacten tussen Kamerleden en VVD-bestuurders in deze provia-~cie
reeds hadden' plaatsgevonden, vandaag nog eens met man en macht aandacht besteed aan de Limburgse zaak. Het is te vroeg om een uitspraak te doen over de gevolgen van die gesprekken. :Maar dat er gevolgen zijn, staat vast.
Er is een lange periode geweest nadat eens Thorbecke door lVIaastricht naar de Kamer werd gezonden, waarin de liberalen hier stuitten op afweer - op een zo s+erke aÏ\veer dat het stichten van afdelingen van onze partij en het werven van stemmen welhaast onmoge- lijk was. Daarmee was het eveneens onmogelijk andere dan zuiver officiële contacten te ·onderhouden en andere dan zeer algemene inlichtingen te krijgen.
Kamerleden hebben het contact met de kiezers nodig, niet in de eerste plaats om. het eenzijdig verkeer van het pro- pageren van de eigen politiek mogèlijk te malren, neen, ook en vooral om te weten waar het de bevolking om gaat, wat er leeft, wat men wil. Dan alleen is een goed gefundeerd oordeel over het regeringsbeleid mogelijk, dan alleen kan de Kamer met kennis van zaken voorstellen doen.
Gelukkig staan de zaken er al sedert geruime tijd beter voor. Dat blijkt uit de stemmenwinst die de VVD in Lim- burg heeft behaald. Bij de Kamerver- kiezingen in 1963 haalden wij hier 2.3 pct. der stemmen. Bij de Statenver- kiezino-en in 1966 was dat 3% pct. ge- worde~ en bij de laatste Kamerverlde- zingen in 1967 5.1 pct. Een snel stijgen- de lijn dus, een stijging die voortgezet zal worden.
Motie Portheine
Een naar ons gevoelen uitstekend con- tact tussen de VVD-ers in Limburg - wij zijn hun dank en hulde verschuldigd - en de fractie is ontstaan. Zo kon het gebeuren dat de Kamerfractie in nauw overleg met de Limburgse VVD-ers de behandeling voorbereidde van de struc- tuurmaatregelen. Terwijl minister Den Uyl en fractievoorzitter Schmelzer om strijd, ja in de strijd om de Limburgse stemmen, verklaarden dat het de PvdA was - neen - dat het de KVP was die Limburg zou redden, kon de VVD-er
Mr. To:topeu.s tijdens zijn rede op het congres in Maastricht.
Portheïne goed geïnformeerd zijn motie indiene,n. On..s standpunt: niet alleen grote motoren van de economische bloei moeten worden gesteund, maar ook de vele kleinere bestaande bedrijven die- nen in staat te blijven die bloei te be- vorderen, 'Nerd hier gedeeld.
De mensen in Limburg hebben in gro- ten. getale getoond op ons te vertrouwen.
Zij die op de VVD stemden deden dat omdat zij meenden, dat onze samenle- ving- ook het Limburg-se deel daarvan - het best gediend is doo1· een liberaal
bèleid.
Wij zullen hun tonen dat zij gelijk hebben. De politieke opvattingen in Limburg zijn veranderd. Ik hoop dat wij daartoe naar vermogen hebben bij- gedragen; maar het kwam echt niet van ons alléén.
De ontwikkeling, welhaast de revolu- tie in het denken binnen het rooms-ka- tholieke volksdeel heeft onze expansie mogelijk gemaakt. De KVP heeft de directe banden met de kerk losgemaakt.
De Jrerkelijke autoriteiten hebben daar- toe veelal bijgedragen. Het loslaten door de KVP en de r.-k kerk van de banden over en weer was zeker niet het enige element van verandering. Over de
"onvrede" met de politiek heb ik vo1ig jaar uitvoerig gesproken. Vandaag wil ik wat dit onderwerp betreft niet bij de verschijnselen en oorzaken stilstaan,
maar bezien hoe de zaken inmiddels zijn geworden.
De Radicalen
Kort geleden is de nieuwe partij "Ra·
dicalen" gesticht, een splinter van het KVP-blok, zodat ' de Tweede Kamer thans 12 fracties telt. Het is nodig deze Radicalen nauwkeurig te bezien en te beluisteren. ·Hun fractievoorzitter, de heer Aarden, heeft verklaard dat het geloof llliet langer de basis kan zijn voor de politieke keuze. Een standpunt waar- mee wij het eens zijn, al vraag ik mij af waarom hij dan zo met nadruk zegt d;t zijn groep bestaat uit christenen.
Alsof niet ook niet-confessionele part\jen christenen tellen onder hun aanhang.
De heer Aarden moet kiezen: zijn groep is of wèl een confessionele of wèl een niet-confessionele partij. Van twee wal- len eten, hoe aantreklrelijk ook, gaat niet. Het radicale program moet nog k01nen: er is wel een voorloper van geweest, maar het merendeel daarvan moest worden herzien.
Toeh blijven deze radicalen maar vast op hun KVP-zetels zitten. Hebben is ten slotte hebben. Het meest kenmer- kende in het radicale standpu,nt is de eis van een vast samenwerkingsverband met de PvdA. Maar lid worden van die (Vervolg op pagina 8)
,-r====2=-=v=r=i1'd~a=g~12:=a=p~ri~l :19::"6~8:================~---;vrr. "RniJuH"FEI;;::=D...,.EnN-....:D~EMi'T7"0"'C~R'"A....,.TrnlE
I
i·
'I'
il' !I
I
I ,,
11
•
'iii
;I
:!! ,.
l!:i I' ,l!ii
Kopij voor deze rubriek zen- den aan
Mej_ Joh. H. Springer Alexanderbtraat 16, Haarlem
landdag 20 me1
Na veel moeilijkheden is de regeling van de landdag van dit jaar tot stand gekomen, maar niet dan nadat wij bui- ten onze schuld genoodzaakt waren 'de bijeenkomst te verschuiven van 17 mei naar maandag 20 mei a.s. Het program- ma ziet er veelbelovend uit. Na ont- vangst met koffie en saucijzenbroodje tussen 10 uur en 10.30 uur en na wel- komst- en openingswoorden, zal er een officiële ontvangst zijn namens het bestuur van de IJsselmeerpolders en vertelt de heer M. van Galen over de politieke constellatie van de polder. Me- vrouw mr. E. Veder-Smit beantwoordt de vraag: "Uit welke hoek waait de wind?" Er zal een tentoonstelling zijn met voorlichting door de Rijksdienst voor de IJsselmeerpolders. Op een goe- de warme maaltijd volgt een tocht door de polder met bezoek aan boerderijen.
Ten slotte is er thee of anderszins in Lelystad. Via Dronten gaat het dan weer naar Zwolle of regelrecht naar huis.
De kosten van alles (behalve de thee) zijn f 14,75, of, wanneer men een retour Zwolle-Dronten wenst, f 16,75. Bijzon- derheden zullen wij in volgende num- mers meedelen. Aanmelding moet vóór 4 mei geschieden bij mevr. H. A. A. L. de Vries-v. d. Hardt Aberson, Grundelweg 7 tè Hengelo (0.). De convocaties hopen wij nog vóór Pasen te verzenden. ·
Gelderland
Op donderdagmiddag 25 april a.s. om 14.15 uur zal er e"en bijeenkomst zijn in restaurant Royal te Arnhem. Bij die ge- legenheid zal afscheid genomen worden van mevr. A. Bergsma-Feeristra, die haar taak als coördinatrice voor de Vrouwen in de VVD irt Gelderland wenst neer te leggen. Zij is een groot aantal jaren met ijver er voor bezig geweest en o.a. zijn onder haar de Gel- derse provinciale dagen tot stand geko- men. Er zullen er ·stellig velen zijn, die haar op die bijeenkomst voor haar werk zullen willen bedanken. Die ·middag spreekt verder mr. J. G. Rietkerk en zullen ook huishoudelijke zaken aan de orde komen. Convocaties worden niet gestuurd!
Huizen (N.-H.)
Tot dusver bestond er een vrouwen- --groep Naarden-Bussum-Huizen. Huizen
wenst nu echter een zelfstandige vrou- wengroep. De gemeente groeit en heeft heel eigen plaatselijke belang·en; het enige vrouwelijke raadslid wil graag meer voeling hebben met de leden; dit zijn hoofdredenen waarom Huizen nu een eigen vrouwengroep heeft. Voor- zitster is mevr. A. P. Kooyman-van Ros- sum en secretaresse mevr. A. K. Berne- . lot Moens-Honig, van Hogendorplaan
24. Men hoopt op plezierige wijze met de andere vrouwengroepen te blijven samenwerken, waar dit mogelijk is.
Het is het prettige van de regeling, of
Vrijheid enrvvt DemocratieL!?.A
Weekblad van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie.
Adres van de administratie (zowel voor abonnementen als voor advertenties): Witte de Withstraat 73 te Rotterdam (postbus 824 te Rotterdam).
Tel. 010-1110 00, abonnemen- ten toestel 219, advertenties toestel 224. Postgiro: 245103 t.n.v. Administratie Vrijheid en Democratie te Rotterdam.
Hoofdredacteurs
Pb. C. la Chapelle jr. . .,~',j-il
Adres van de redactie:
Nieuwe Herengracht 89 B Ie Amsterdam-C~
juister van het ontbreken van een rege- ling inzake de plaatselijke vrouwengroe- pen, dat men volkomen vrij is te doen zoals plaatselijk het best is. De omstan- digheden zijn overal zo verschillend, dat het onpraktisch zou zijn er in lande- lijlte statuten of huishoudelijk regle- ment iets over voor te schrijven. Blij- kens de antwoorden op vragenlijst XX wordt deze vrijheid algemeen gewaar- deerd.
Nieuwe presidente
In de vorige week vrijdag gehouden vergadering van het bestuur en de ad- viesraad van de landelijke organisatie
"Vrouwen in de VVD" is als opvolgster van mevrouw mr. E. A. Scheltema-Con- radi tot presidente gekozen mevrouw mr. H. N. W. Dettmeijer-Labberton, tot dusverre vice-presidente van deze orga- nisatie.
SPREEKBEURTEN
16 april 17 april 19 april 19 april 19 april 19 april 21 april 22april
22 april 23 april 24 april 24 april
25 april 25 april 25 april 26 april 26 april
26 april 26 april
27 april
29 april 29 april 29 april
29 april 29 april
6 mei 6 mei 6 mei 6 mei
10 mei 13 mei 13 mei
periode van 12 april tot en met 13 mei
Valkenburg (ZH).
Assen (JOVD~ kadercursus).
Apeldoorn (20.00 uur, ATS; JOVD, dis- trict oost) .
Leeuwarden (onderwerp: .binnenlandse po- litiek).
Pesse
Wassenaar (JOVD).
JOVD Drenthe (onderwerp: Europese vei- ligheid en Duitse Heren).
IJsselstéin (20.00 uur, Wapen v. IJssel- stein; afdeling Lopikerwaard; onderwerp:
EEG).
Huizen Soest Winschoten
Zwijndregt: afdelingen Dordrecht, Dubbel- dam, H. I. Ambacht (20.00 uur, hotel Swindregt; besloten verg. onderwerp Viet- nam).
Tiel (20.00 uur, Huize Berner; Statencen- trale Tiel).
Nijmegen ('s middags, Vrouwengroep).
Groningen (onderwerp: Moet de VVD ont- ploffen?)
Rotterdam
Leeuwarden (20.00 uur, Oranje Hotel JOVD; onderwerp: Een jaar Tweede Ka- mer).
Amstelveen (JOVD, debat VVD-JOVD).
Den Haag (10.3() uur, ()p Gouden Wieken;
Provinciale dag Zuid-Holland, Vrouwen in de VVD).
Arnhem (14.00 uur, rest. Royal; Kamer- centrale Gelderland, forum Kiezer-Geko- zene).
Zuidland.
Waalwijk (20.00 uur, hotel Verwiel; onder- werp: Moet de VVD ontploffen?).
Stadskanaal (20.00 uur, café Daleman;
statencentrale Veenkoloniën en Wester- welde: onderwerp: Anderhalf jaar lid van de Staten).
Apeldoorn (20.00 uur, hotel De Keizers- kroon; VVD-Vrouwengroep).
Amsterdam (20.15 uur, geb. Marcanti, J.
v. Galenstr.; A'damse Oranje Vereniging onderwerp: Erfelijk koningschap nu).
Enschede (liberale sociëteit).
Oosterhout (20.00 uur, rest. Centraal; on- derwerp: Hoe zit de partij in ellmar?) Breda (20.30 uur, hotel Cosmopolite; West- Noord Brabant; onderwerp: Defensie).
Velp/Roosendaal (20.00 uur, Herv. Cen- trum; onderwerp: Moet de VVD ontplof- fen?).
Voorburg (JOVD, Voorburg, Rijswijk, Delft).
Hoofddorp Zeist
Mr. A. Geurtsen R. Zegering Hadders Mr. E. H. Toxopeus Mr. H. van Riel R. Zegering Hadders
Drs. Th. H. Joekes Mr. dr. C. Berkhouwer Mr. J. F. G. Schlingemann
H. Wiegel
Mr. J. F. G. Schlingemann R. Zegering Hadders Mr. H. van Riel
Ir. D. S. Tuijnman en R.
Zegering Hadders Mr. J. G. Rietkerk H. Wiegel
Mr. E. H. Toxopeus H. Wiegel
L. M. de Beer Mr. H. van Riel
Mr. W. J. Geertsema, mr.
J. G. Rietkerk, H. Wiegel, mr. H. P. Jager en M.
Israel
Ir. D. S. Tuynman H. Wiegel
Mevr. J. Hut-de Jonge en T. J. Albronda
Mr. J. G. Rietkerk Mr. H. van Riel
Mr. A. Geurtsen Mr. H. E. Koning G. Koudijs H. Wiegel
Mr. E. H. Toxopeus H. J. L. Vonhoff H. Wiegel
Deze lijst, waarin in principe alleen spreekbeurten van Kamerleden - die zij vervulle.n binnen het verband van de partij - worden vermeld, wordt opg~steld door het Algemeen Secretariaat van de VVD, Koninginnegraeht 61 te Den Haag (telefoon 070- 604803). De gegevens, waaronder bU vooi-keur ook het aanvallgsuur en de plaats \-\'aar de ver- gaderingen gehouden worden, dient men derhalve niet naar de red«<•tie van bet weekblad, maar naar het Algemeen Secretariaat van de partij te zenden. De lijst wordt elke maan- dag om 12.00 nur afgesloten.
Radio-uitzending van de VVD: woensdag 17 april van 18.20- 18.30 uur over de zender Hilversum 11 (298 m.).
löölööM
SPIJKENISSE
Gebouwen van gewapend betonnen prelabs voor versthiliende doeleinden, Vloerplaten in normale afmetingen of pasplaten volgens opgegeven maten.
Broeibakken en alle onderdelen voor de tuinbouw.
UIT DE PARTIJ
• ENSCHEDE
Tijdens de op 1 april gehouden jaar- vergadering van de VVD-afdeling Enschede en omstreken trad de heer E.
J. Korthals Altes wegens drukke werk-
~aamheden als bestuurslid af. Tot zijn opvolger werd benoemd ir. H. W. Fok- kema. Voorafgaande aan de vergade- ring werd een bijeenkomst van de ter plaatse florerende liberale sociëteit ge- houden. Bij die gelegenheid sprak de algemeen secretaris van de VVD, mr.
F. Korthals Altes, over 'het recent gepu- bliceerde eerste deel van het rapport Kiezer - Gekozene.
• VEENDAM
In V eendam is onlangs een afdeling van de JOVD opgericht. Het VVD-lid de heer J. Hidding, die mede de stoot tot deze oprichting heeft gegeven zal als contactpersoon de vergaderingen zowel van de JOVD als van de VVD bijwonen.
• ST ATENCENTRALE TIEL
In de voorjaarsvergadering van de Statencentrale Tiel, op 30 maart te Gel- dermalsen gehouden, werd afscheid ge- nomen van de bestuursleden mevrouw mr. J, Fokkerna-Van Gent (Culemborg)
~n H. J. Jonker (Elst-O.B.). Tot nieuw bestuurslid werd gekozen de heer W. H.
Spanhake (Elst-O.B.). In de vacatu- re-mevrouw Fokkema zal nader worden voor'zien. Het bestuur der centrale bestaat thans uit: G. Donkersloot (Tiel) - voorzitter, F. A. van Dijk (Beusichem) - secretaris, H. J. van Erkom (Gelder- malsen) en W. H. Spanhake (Elst).
Ter vergadering hield de voorzitter van de VVD-fractie in de staten van Gelder.land, mr. H. P. Jager, een boei- end betoog over "partij-vernieuwing".
De liberale gesprekskring der centrale, welke sedert ruim een half jaar bestaat, mag zich in een goede belangstelling verheugen. In haar bijeenkomst van 25 april a.s. in "Huize Berner" te Tiel zal met de Kamerleden ir. D. S. Tuyumán en R. Zegering Hadders van gedachten worden gewisseld over de financiering van de dijkverzwaringen langs de grote rivieren.
open boek over open haarden
Denkt u over een open haard?
Vraag BELLFIRES dan om de gratis pocket over open haarden.
Daarin staat alles over stoken, inbouw, rookkanalen, accessoires, en nog veel meer. WU sturen U hem dire<:t.
~. ë~~p~~· ... ~.
• Ik wil graag opening van : zaken over open haarden.
• Stuur mU s.v.p. uw gratis
• pocket.
Naam: ... _ : Adres: ... _ ... ..
VRIJHEID 9i OlEMOCRATilE
Kant-
teke-
ntng •
Jammer (/)
De regering heeft besloten geen uit- breiding te geven aan de wet op de kansspelen door de mogelijkheid te scheppen van gereglementeerde , roulet- te. Ons commentaar daarop is in één woord samen te vatten: jammer.
Wil men het vreemdelingenbezoek aan ons land bevorderen - en gezien het belang daarvan ook voor onze economie :s dat zeker wenselijlr - dan kan men het regeringsbesluit slechts betreuren.
Het is nu eenmaal een feit, al denkt men er persoonlijk wellicht anders over, dat de roulette voor het vreemde- lingenverkeer en het toerisme een bui- tengewone attractie vormt. In de ons omringende landen heeft men dat ter- dege ingezien.
Enfin, Heinrich Reine heeft eens ge- zegd: "In Nederland gebeurt alles 50 jaar later". Het was niet vriendelijk, maar had hij niet een bèetje gelijk?
Jammer (//)
Het aloude gebruik om bij de geboor- te van prinsen· of prinsessen van het huis Oranje saluutschoten af te vuren wordt afgeschaft. Ook hier luidt ons commentaar: jammer, heel jammer.
Wij weten wel dat televisie, radio en bulletins van de kranten de geboorte zeer snel aan het Nederlandse volk be- kendmaken maar men moet er zich voor hoeden tradities af te schaffen zon- der eerst rustig voor- en nadelen over- wogen te hebben.
Partijman
Dezer dagen vroeg een van mijn vrienden, die geen geestverwant is en ook geen lid van een andere partij - al stemt hij op de PvdA - mij: waarom ben je eigenlijk zo'n partijman? Ik heb hem geantwoord dat ik dat niet ben. Ik ben lid van een partij omdat ik vind dat als je bewust tracht te leven en je me- de-verantwoordelijk voelt voor de ont- wikkeling en de rrtaatschappij in onze Nederlandse samenleving, dat, indien je een partij kunt vinden die het minst slecht overeenstemt met je persoonlijke gevoelens, het dan je plicht is daarvan lid te worden. Dat betekent niet dat ik het in alles altijd met die partij eens hoef te zijn; dat ik soms niet vind dat Van Riel te vooruitstrevend is en Wie- gel te behoudend. Maar het betekent wel dat de beginselen waarop die partij
>toelt en de gedachten die zij in de volksvertegenwoordiging uitdraagt over het algemeen mijn instemming kunnen hebben. In die zin ben ik dus partijman, maar nooit zo dat de partij als het ware een nimbus zou hebbew waarop geen enkele kritiek mogelijk zou zijn.
Want net zo goed als de maatschappij zich ontwHckelt, moet zo'n partij zich ook ontwikkelen en daar hoop ik op een bescheiden wijze mijn steentje toe bij te dr·agen.
D. W. DETT:M:EIJER
ALLE
VERZEKERiNGEN
HYPOTHEKEN
•
FINANCIERINGEN
•
makelaarskantoor
araweg 5 wassenaar tel. o 1 75 t ·5G7s•
Al3 wij in onderstaand verslag van de jaarlijkse algemene vergadering van de VVD in Maastricht onze algemene in- drukken willen weergeven, dan moet voorop worden gesteld dat het een bij- zonder informatief congres was. Infor- matief, niet alleen wat het beleid van het hoofdbestuur betreft, maar ook ten aanzien van het optreden van onze Ka- merfracties.
Er werden vele vragen gesteld die evenwel kennelijk steeds tot volle tevre- denheid van de bepaald niet altijd kri- tiekloze aanwezigen op een dusdanig af- doende wijze werden beantwoord, dat een debat in tweede termijn overbodig bleek.
De voorzitter, ir. K. van der Pols, begroette de talrijke aanwezigen en wees er onder meer op dat de VVD voor het eerst in haar bestaan haar algemene vergadering in Maastricht hield, waarbij hij nog eens de successen onder de aandacht bracht die door de partij bij de laatste verkiezingen in Limburg werden behaald. Wat de jongste ledenwerfactie van de partij be- treft, kon hij er op wijzen dat deze de VVD 6000 nieuwe leden heeft opgele- verd.
Hierna gaf -nij het woord aan mr.
Toxopeus, wiens rede men elders in dit blad uitvoerig kan aantreffen.
Nadat de voorzitter diverse gasten had begroet, onder wie de liberale mi- nisters Polak, Den Toom en Witteveen, zomede de staatssecretarissen Keijzer en De Koster, werd onder grote bijval besloten een· telegram van aanhankelijk·
beid aan de Koningin te sturen.
Nadat de jaarverslagen waren goed- gekeurd en de desbetreffende commis- sies waren benoemd, werd het voorstel van het HB aanvaard de contributie voor jongere partijleden te verlagen.
Het voorstel van de afdeling Voorschoten om 16-jarigen tot aspi- rant-lid van de partij toe te laten werd verworpen.
Het voorstel van de .afdeling Loosdrecht artikel. 9 van het reglement op de kandidaatstelling voor leden van de Tweede Kamer te wijzigen, werd aangehouden tot de buitengewone alge- mene vergadering in november, evenals het voorstel van de afdelipg .Amsterdam terzake de procedure voor diezelfde kandidaatstelling.
LIBERAAL BERAAD
Ten aanzien van het Liberaal Beraad werd door de voorzitter medegedeeld dat thans de politieke problemen, zoals bijv. het vraagstuk van de partijstruc- tuur, meer centraal worden gesteld. Het beraad wordt thans in een sneller tem- po voortgezet. De voorzitter verwachtte dat binnenkort ovèreenstèmming zal kunnen worden bereikt over program- mapunten voor de liberale politiek op langere termijn. Bij de behandeling van het beleid hoofdbestuur werden onder meer vragen gesteld over de in de vori- ge algemene vergadering gedane. toe- zegging inzake de instelling van een commissie-grondwetsherziening. De voorzitter wees ei·op dat bij de sa- menstelling van deze commissie enige tegenslagen waren ondervonden, vooral ook, omdat men er door allerlei oorza- ken niet in was geslaagd een geschikte voorzitt_er aan te wijzen. Er is toen een kleinè commissie ad hoc benoemd die het RB hàder heeft geadviseerd.
Het HB heeft inmiddels afgezien van de instelling van een grote commissie, doch heeft er de voorkeur aan gegeven een aantal kleine commissies te benoe- m.en in verband met de te verwachten benoeming van subcommissies van de staatscommissie.
De image van de partij zal, eveneens wa:t de aspecten van de radio- en tv-Uit- zendingen betreft, in het tweede rapport kiezer-gekozene nader worden behan- deld. Ten aanzien van de tv-uitzendin- gen zullen · de resultaten nader worden bekeken aan de hand van een te houden onderzoek.
De motie van het LDC ~ver Vietnam, gepubliceerd in ons vonge nummer, yverd ingetrokken. De andere, eveneens m ons weekblad gepubliceerde motie van het LDC werd ter leennis van de al- gemene vergadering gebracht. De daar- in uitgesproken wens zal; naar de alge- meen secretaris meedeelde, in de bui- tengewone algemene vergadering van november worden behandeld. De door de .- afdeling Den Haag in overleg met het hoofdbestuur ingediende resolutie, die eveneens in het weekblad werd gepubli- ceerd, werd met algemene stemmen aanvaard.
BELEID KAMERFRACTIES
Bij de behandeling van het beleid van de Kamerfracties kwam onder meer het vraagstuk ter sprake van de toelcenning van een pensioen aan de slachtoffers in de Duitse concentratiekampen. Mr. Van Riel wees er in dit verband op dat men deze zaak niet moet vergelijken met de Wiedergutmachung in Duitsland. Neder- land heeft in dit opzicht een eigen ver- antwoordelijkheid met geheel andere achtergronden, een verantwoordelijk- heid die zeker zal moeten worden geho- noreerd.
Ook de kwestie Nieuw-Guinea kwam ter·sprake, met name de uitvoer-ing va.n het akkoord van New York, op grond
. vriida~ .12 april 1968 .- 3
CONGRES MET
INFORMATIEF
KARAKTER
Partijvoorzitter Va.n der Pols, geflankeerd door oti."'e fractievoorzitters in d~
T1ceede en Eerste Kamer, opent de ver·gaderin.g waarvan het volgend jaar een plebiciet
zal moeten worden gehouden, waarbij de Papoea's hun_ wens kenbaar kunnen maken of zij al dan niet voor hun onaf- hankelijkheid met betrelcking tot Indo- nesië zullen kiezen.
Mr. Van Riel wees er .in dit verband op dat deze zaak niet op een opportu- nistische, maar op een tactische wijze zal moeten worden aangepakt. Men zal de macht van de UNO in deze niet mogen onderschatten, doch anderzijds was hij van oordeel dat men deze kwestie niet in een prestigesfeer ten aanzien van Indonesië zal mogen trek- ken. Hiermee zou men de kansen van de Papoea's bepaald verkleinen. Wij moeten, aldus mr. Van Riel, ons uiter- ste best doen de bepalingen van het verdrag te . realiseren, maar men zal daarbij subtiel te werk moeten gaan.
Mr. Toxopeus sprak in dit verband in gelijke zin en was de mening toegedaan dat Indonesië de laatste tijd een wat soepeler standpunt is gaan innemen.
Ook was hij van oordeel dat een stok achter de deur averechtse uitwerking zou hebben.
VIETNAM
Uiteraard kwam ook de jongste ont- wikkeling in Vietnam ter sprake. Mr Van Riel was van oordeel dat de pers zich hierover wel wat te optimistisch uit- laat. Hij achtte het niet uitgesloten dat met de veridaring van Johnson mede binnenlandse politieke belangen werden gediend. De beperking van de Ameri- lmanse bombardementen kan zijn in- gegeven door strategische overwegin- gen. Het is een zaak die een gunstige uitwerking hebben kan, maar dat staat geensûns vast. Wij weten er in feite te weinig van. Hij zag nogal wat negatieve aspecten en spr. wilde de vergadering waarschuwen voor eventuele teleurstel- lingen. Hij was voorts van mening dat de moord op Luther King van invloed zal kunnen zijn op het Vietnamese vraagstuk. Daarom is bepaald een voor- zichtig optimisme geboden. Hij plaatste zich overigens geheel achter het voorstel van de afdeling Utrecht de hulp aan de gehele Vietnamese bcYolking te bevorderen.
Mr. Berkhouwer verdedigde vervol- gens de houding van de Tweede Kamer- fractie bij de stemming in februari in- zake de motie Van der Stoel. Deze mo- tie viel uiteen in twee delen, namelijk
een deel dat een beroep deed op alle partijen de wapens te strekken, en een deel dat zich alleen tegen de Amerika- nen richtte om de bombardementen te staken. Een deel van de fractie had be- zwaren tegen deze eenzijdige eis. Dat men binnen de fractie hierover verschil- lend oordeelde noemde hij een bewijs van ware liberale tolorantie. Een en ander heeft volgens spr. geen afbreuk gedaan aan onze homogeniteit. De fractie heeft aangedrongen op meer medische en technische hulp.
OMBUDSMAN
. Het vraagstuk van de ombudsman werd vervolgens J1(tder toegelicht door mr. Rietkerk. Het gaat hier volgens spr. voornamelijk om de wijze waarop de bui·ger door de overheid wordt beje- gend. Hij toonde zich erover verheugd dat minister Polak een voorstander is van de instelling van een ombudsman.
Het gaat er echter om welke figuur men wil benoemen. Minister Beernink denkt daarbij aan een parlementaire fi- guur.
Onze fractie, aldus mr. Rietkerk, heeft echter aangedrongen op een onaf·
bankeiijk iemand die het vertrouwen moet hebben van de burgerij en die zelfstandig zal moeten zijn en zich tegenover de regering volkomen onaf- hankelijk moet kunnen opstellen. De fractie zal hiervoor blijven pleiten.
Ook mr. Van Riel sprak zich in derge- lijke zin uit waarbij hij onder meer opmerkte dat men het vooral ook zal moeten zoeken in de perfectionering van de normale administratieve rechtspraak. Daarnaast kan worden vastgesteld dat de commissie voor de verzoekschriften meer aandacht aan di- verse problemen gaat schenken, waar- bij hij wees op de bijzondere activitei- ten in dit verband àan de dag gelegd door ons Eerste Kamerlid mr. D. A. Del- prat. Niettemin was ook mr. Van Riel van oordeel dat de positie van de om- budsman bepaald zou moeten worden beklemtoond en ook de aandacht van de fracties verdient.
Ir. Van der Pols sprak hierna een slotwoord uit, waarbij hij als zijn oor- deel uitsprak dat de algemene vergade- ring zeer vruchtbare discussies had op- geleverd die bijzonder verhelderend hebben gewerkt.
G. STEMPHER
naar
BOBGil
Tevens adres voor Chemisch Reinigen N.V. STOOM- IDN CHEMISCHE WASSERIJ
v.h, C. D. BORGH & Zn.
BeUevoystras.t 76 Rotterda:m Telefoon 23263! - 236235
I,
I ,I lï ,,
•
4 -' vriidag 12 april 1968
In afwachting van bezwaren
EINDELIJK startschot gelost: burgemeester en is dan het officiële wethouders van Amsterdam hebben de raad formeel goedkeuring gevraagd voor de aanleg van een stadsspoorweg.
Daarmee is de gemeentelijke brieven- bus opengezet voor de <•.dressen en op-·
merkingen van ieder die meent zijn licht over deze zaak te moeten laten schijnen. Het dagelijks bestuur van de stad rekent op veel adressen; daarbij kan men verwachten dat het vooral de tegenstanders zijn die hun inzichten zul- len willen openbaren. Voorstanders van plannen zijn nu eenmaal minder gauw geneigd van hun standpunten .te. getui- gen. Trouwens het eerste prote::>t ,was al binnen voordat de raadsleden.,Q.e .. !lt\!k- ken hadden ontvangen: d~ ., ·Bond Heemschut stuurde een protest tegen de ,,,metro'' naar de gemeenteraad· en .·te- vens naar de regering, waarin wordt gesproken van architectonische vernie- ling van 's werelds mooiste binnènstad.
Dez.e forse woorden hebben - volgens de plannen zoals die door Amsterdam zijn gemaakt - betrekking op de nood- zaak om ten behoeve van de aanleg van de stamlijnen voor de stadsspoorweg in totaal 33 gebouwen die op de monmnen- tenlij.st voorkoroen te amoveren. Een
deel daarvan zal echter weer kunnen worden herbouwd.
Het woord monument heeft overigens een geur van heiligheid gekregen die dreigt het evenwicht bij de beoordeling van planologische roerites te verstoren.
Er zijn in Amsterdam zo'n vijfduizend monumenten die bepaald niet allemaal de allure van het paleis op de Dam hebben. Als nu Amsterdam erin zou sla- gen om door de (tijdelijke?) amovering van enkele van die panden de toeganke- lijkheid van de binnenstad roetterdaad te verbeteren zodat juist door de aanleg van de "metro" het stadsbeeld-als-ge- heel ongeschonden kan worden be- waard, dan zou een voortreffelijk stuk werk zijn verricht waarbij een mini- mum aan offers een maximum aan resultaat oplevert.
Een bezwaar dat zeker ook zal kun- nen worden ingebracht is dat van de midden15tand· die bevreesd is voor . een
"Coolsingeleffect" bij de. aanleg van on- dergrondse gedeelten van de stads- spoorweg. Het plan van AmsterD:am om in gesloten bouwputten te gaan werken, za:l die vrees goeddeels kunnen wegne- men. Ook dan zullen er zeker inconve- niënten blijven, maar ook hier zal kun- nen gelden dat het evenwicht is be-
Oproeien tegen de stroom
HET plan tot uitbreiding van de Maasvlakte en in nauw verband daarmee de toekomstige positie van het eilànd Voorne-Putten blijven de geesten allerwegen intensief bezighouden. Voor- al de tegenstanders, die roet name kun- nen worden aangetroffen in de kring van de natuurliefhebbers en -bescher- mers, roeren zich geducht. Zij vormen een uitermate militant gezelschap dat de leus "Han·aen af van Voorne-Putten"
roet welhaast fanatieke kracht uit- draagt.
Op allerlei manier uitdraagt. Men kan hrm bezwaren vernemen uit in gezonden stukken in dag- en weekbladen, uit adressen aan daarvoor in aanmerking komende instellingen, in vergaderingen van de natuurbeschermingsorganisaties, in vertegenwoordigend'e lichamen en in openbare ,hearings' van sommige politie- ke partijen. Het lijdt geen twijfel dat die partijen ijverig pogen enige inunt te slaan uit het Rotterdamse streven naar meer ruimtelijke armslag voor zijn ha- vens en zijn industrieën.
Laten we eerlijk zijn· het is niet alle- maal even verheffend wat we over dit · streven uit de monden van de opponen- ten te horen krijgen. De zaak wordt belaas veel te dikwijls in de sfeer van bet sentiment getrokken. Rotterdam komt dan onveranderlijk te voorschij;n als .de grote boeman. Ook de exponen- ten van het streven - burgemeester Thomassen en ir. F. Posthuma, zij wor-
den soms gekarakteriseerd in termen die hen zo ongeveer gelijkstellen roet notoire staatsvijanden.
Toch zit er in de Rotterdamse denk- beelden niets oneerbaars. Zij zijn inge- geven door de wetenschap dat ons land met zijn snel groeiende bevolking geen kans mag missen om zijn economische positie te verbeteren en de werkgele- genheid te versterken. Daarom vraagt het plan tot uitbreiding van de Maasvlakte een eerlijke, zakelijke bena- dering. Gevoelsargumenten horen bij deze materie niet te worden gehanteerd, nog veel minder schijnarguroenten.
Uitbreiding van de Maasvlakte berust natuurlijk in oorsprong öp een Rotter- dams plan. Maar men dient te beseffen dat dit plan in het Overlegorgaan zeeba- venontwikkeling Zuidwest-Nederland op tafel heeft gelegen en dat het daar ge- nade heeft gevonden. Het rapport "Ver- kenning van enkele aspecten van de ontwikkelingsmogelijkheden voor zeeha- vens in het Deltagebied" zegt dit met zoveel woorden en op de bijbehorende kaart staat de "verlengde" Maasvlakte in alle duidelijkheid aangegeven.
Nu vermeldt het rapport eveneens in alle duidelijkheid dat Voorne-Putten on- gerept moet blijven. Daar heeft Rotter- dam zich niet bij voorbaat bij neerge- legd. Het heeft integendeel aangekon- digd dat het naar de toekomstige positie van het eiland een onderzoek zal laten instellen.
Samenwerkingsorgaan
ZEVEN gemeenten in de Haagse ag- glomeratie zijn eindelijk tot over- eenstenlming gekomen over een samen- werkingsorgaan. We kunnen ons daar- ever verheugen, maar de vreugde wordt wel getemperd door het feit, dat het om een bijzonder "licht" orgaan gaat, waaraan geen enkele bevoegdheid wordt toegekend. Het algemeen over- leg-orgaan kan slechts adviezen uitbren- gen aan de gemeenteraden, maar die behoeven zich daarmee niet te vereni- gen. Tot een wezenlijke samenwerking in de agglomeratie behoeft het nieuwe instituut dus niet te leiden. Er is slechts sprake van overleg over een aantal met name genoemde onderwerpen, die van belang kunnen zijn voor de gemeenten in de agglomeratie: ruimtelijke orde- ning, volkshuisvesting, industrievesti- ging, openbaar vervoer, verkeer, ge- zondheidszorg, maatschappelijk werk, sport, recreatie, politie en brandweer.
De opzet ziet er in zekere zin fraai uit, maar afgewacht dient te worden of in alle zeven gemeenten de wil aanwezig is, de doelstelling, d.i. samenwerking, te verwezenlijken.
Aan de onderwerpen, die in het over- legorgaan aan de orde kunnen worden gesteld kan geen enkel gemeentebestuur zich een bUil vallen, zo menen we. Voor- aisnog kunnen we in de opzet enkel l>et
nut zien, dat men nu over en weer van elkaars plannen op een aantal terreinen tijdig op de hoogte zal komen, waarbij dan de kans bestaat, dat doublures wor- den vermeden. Bovendien kan het over- leg er toe leiden, dat in bepaalde aange- legenheden de gemeenten geen onder- ling strijdige beslissingen nemen. In dit verband valt vooral te denken aan de vraagstukken met betrekking tot de ruimtelijke ordening en het verkeer, als men tenminste onder het laatste onder- werp ook de aanleg van (aansluitende) wegen wenst te rekenen. Hoe noodzake- lijk dit laatste is, kan de jarenlange onenigheid tussen Den Haag en Rijswijk bewijzen over het profiel van de Rijswijkseweg, resp. de Haagweg.
Van beraad over de volkshuisvesting stellen we ons niet v~el voor, met uit- zondering dan wat de samenwerking tussen Den Haag en Zoetermeer betreft.
Er is trouwens geen verdeelsleutel over de te bouwen woningcontingenten, maar van meer belang achten we een goede uitwisseling met betrekking tot de wo- ningbehoevenden. Daaraan schort het al vele jaren.
waard. Van merkwaardiger aard is het ai geopperde bezwaar dat door de aan- leg van de metro Amsterdam gedwon- gen zou kunnen worden om ter verho- ging van de opbrengsten de gronden langs de metrolijnen rendabeler te ma- ken door het toestaan van hoge bebou- wing. Men spreekt in dat verband van het "Manhattaneffect", een woord dat in kringen van historische verenigingen een gevoelswaarde van ontzetting heeft.
Ook deze vrees is overigens vermoede- lijk niet gegrond, want de stedelijke re' gelingen op dit gebied laten hoge bebou- wing in de binnenstad niet toe.
Voorlopig zullen we maar afwachten wat er gaat gebeuren. Op 15 roei zal de gemeenteraad het voorstel om de aan- leg van een stadsspoorweg goed te keu- ren gaan behandelen, dan zullen de argu- menten voor en tegen kunnen worden afgewogen.
INTUSSEN heeft Amsterdam een nieu- we wethouder gekregen. Geruime tijd geleden hebben wij op deze plaats mr. J. Bootsma als een van de top- mensen in de gemeenteraad gewaar- deerd; sinds kort is hij wethouder als opvolger van de heer J. Tabak die het zeer zware werk heeft moeten neerleg-
Het provinciaal bestuur van Zuid-Hol- land bekijkt de zaak weer anders. Gede- puteerde Staten hebben tenminste als hun standpunt verkondigd dat het eiland in stand moet worden gehouden als woon- en recreatiegebied en voor agra- rische bestemmingen. Uitbreiding van de Maasvlakte, mag naar de me- ning van dit bestuurscollege pas gebeu- ren als de noodzaak hiervan voor de nationale economie is bewezen en als onderzoekingen hebben aangetoond dat de gevaren voor het eiland kunnen wor- den tegengegaan.
Nadere en diepergaande bestudering van het plan tot uitbreiding van de Maasvlakte en van de daarbij in het geding zijnde nevenaspecten ligt dus in het verschiet. Het lijkt ons verstandig de resultaten van die studies rustig af te wachten. Zij zullen ons ongetwijfeld de middelen verschaffen om tot een af- gewogen oordeel te komen. Dit oefenen van enige geduld is naar ons gevoel gezonder dan bestrijding van het plan en deszelfs propagandisten met argumen- ten, waaraan in wezen alleen maar g.e- voelswaarde kan worden toegekend.
Wij krijgen de laatste tijd weleens het gevoel dat voor velen in den lande de fameuze Rotterdamse dynamiek maar een vermoeiend verschijnsel is. Zó ver- moeiend dat de activiteiten van 's we- relds eerste havenstad bij dezulken schier onoverkomenlijke weerstanden
Beraadslaging over het openbaar ver- voer zal zeker nuttig zijn, ofschoon er op dit gebied niet zoveel (meer) te doen valt. Er is alleen nog steeds geen beslissing over de verbindingen tussen Den Haag en Zoetermeer. Iets anders is, dat bij dit onderwerp misschien nu eindelijk ook eens de financiering be- trokken zou kunnen worden. Rijswijk en Voorburg profiteren nog steeds van het Haagse openbare vervoer, zonder ook maar één cent in de exploitatiekosten bij te dragen.
Wat de gezondheidszorg betreft, hier- over kunnen we vooralsnog weinig zin- nigs zeggen. Als het over de vestiging van ziekenhuizen gaat, hebben de ge- meentebesturen nauwelijks een vinger in de pap; dat is staatszorg. Maar er kan gedacht worden aan een centralisa- tie van de öngeva!lendiensten.
In hoeverre er iets op het gebied van maatschappelijk werk te overleggen valt, vermogen we vooralsnog ook niet in te zien. Wat voor de ongevallendienst geldt, kan ook van toepassing worden
VRIJHEID EN DEMOCRATIE
gen. De heer Bootsroa is. een van de voorstanders van uitbreiding van het aantal wethouders in Amsterdam, een standpunt waarin hij bijv. drs. A. Pais aan zijn zijde vindt.
Een aspect van het Amsterdamse le- ven dat aandacht verdient is de kwestie van de Wijkraden. Vorige week is op deze pagina door de Rotterdamse kro- niekschrijver gewezen op de strubbelin- gen die de wijkraden daar doormaken.
Van Amsterdam kan in grote trekken hetzelfde worden gezegd. De betekenis en de invloed van de wijkcentra in Amsterdam is helaas niet opvallend groot geweest tot nu toe. De gemeente wil nu ernaar streven om - met be- houd van de privaatrechtelijke organisa- tievorm - de wijkcentra om te vormen tot wijkopbouworganen. Daartoe zal de basis van de wijkcentra moeten worden verbreed. Een van de mogelijkheden om dat te doen is het toelaten in de wijkcentra van politieke invloeden. Dat kan een voordeel zijn, dat kan een na- deel zijn. De wijkcentra krijgen nu in elk geval de kans om nog eens hun bestaansrecht te ~wijzen. Daartoe zal het evenwel nodig zijn dat de burgerij zich in aanzienlijk ruimere mate dan tot nu toe bij de wijkcentra l<Jetrokken voelt.
oproepen. Zij vergeten dat er voor zo'n stad geen stilstand kan zijn. Eenvoudig omdat stilstànd synoniem is aan achter-
uitgang. -
Als Rotterdam een steunpilaar voor Neêrlands economie wil blijven, zal het nieuwe projecten moeten blijven enta- meren. Burgemeester Thomassen en ir;
Postbuma ondervinden dat dit tegen- woordig een weinig populaire bezigheid . is. Zij moeten echt tegen de stroomop-
roeien. Maar zij hangen -vast aan de riemen, zich tot het uiterste inspannend het Rotterdamse scheepje zo goed mo- gelijk door de versnellingen te loodsen.
Gelukkig maar.
Het laatste nieuws op het punt van Rotterdamse plannenmakerij heeft bur- gemeester Thomassen dezer dagen in een radio-uitzending bekendgemaakt:
aanleg van een zeevaartkanaal roet een breedte van een kilometer dat in de Oude Maas bij Spijkenisse zou moeten beginnen en dat - door het oostelijk deel van Voorne-Putten en dwars door de Hoeksche Waard lopende - naar het Haringvliet bij Tiengemeten zou moeten leiden. Dit kanaal zou van eminent be- lang zijn voor het nieuwe industriege- bied bij Moerdijk en het zou toeganke- lijk moeten worden voor schepen van maximaal 80.000 ton.
Meer dan een studie-object is dit plan nog niet. Waarmee nog niet gezegd is dat er niet ook het nodige over te doen zal komen.
geacht voor politie en brandweer, met name wat de laatste betreft. Met be- trekking tot de sport zal het wel voorna- melijk gaan om overleg inzake de be- hoefte aan en de aanleg van sportvel- den, sporthallen enz.
Rest de recreatie. Verstaat men daar ook de kunst onder? Dat zou o.i. \'iel gewenst zijn, vooral met het oog op de positie van Den Haag als cultureel cen- trum. Ook op dit gebied zijn de randge- meenten, zoals Wassenaar, Rijswijk en Voorburg ten opzichte van Den Haag sterk in gebreke. Den Haag draagt praktisch alle lasten, de bewoners van de randgemeenten genieten daarentegen wel de lusten van toneelvoorstellingen, concerten, enz.
In het samenwerkingsorgaan gaat Wassenaar een bijzondere positie inne- men. Deze (welvairende) gemeente heeft tot nu toe weinig van samenwer- king met de centrumgemeente Den Haag willen weten, ofschoon daarin de laatste jaren wel een wijziging ten goe- de is gekomen. De bijzondere positie van Wassenaar in het Haagse agglome- ratie-orgaan is echter dat Wassenaar ook deel gaat uitmaken van het overleg- orgaan in de Leidse agglomeratie. Met het oog op de ligging van Wassenaar tussen Den Haag en Leiden is dit dua- lisme wel begrijpelijk. Men mag zich niettemin afvragen of Wassenaar door van twee walletjes te eten (dit is be- paald niet onvriendelijk bedoeld) op den
duur niet in moeilijl,heden kan kQp1en.
De praktijk zal dit echter wel uitwijzen.
