Voorwoord Meer maatwerk en eenvoudiger regelsMeer maatwerk en eenvoudiger regels Inleiding
Inleiding
1 Feiten en cijfers over de inlichtingenplichtFeiten en cijfers over de inlichtingenplicht
Aantal nieuwe vorderingen per kwartaal is 2% van aantal personen met bijstand Gemiddelde hoogte vordering tussen de €2.000 en €2.500
Meeste vorderingen vanwege niet melden van inkomsten uit wit werk Bestuurlijke boete bij ongeveer de helft van de vorderingen
Hoogte boete gemiddeld €683
Driekwart van boetes door ‘normale verwijtbaarheid’
Jaarlijks zo’n 10 duizend waarschuwingen voor overtreden inlichtingenplicht Landelijke cijfers, verschillen op gemeenteniveau
2 Overtredingen van de inlichtingenplicht voorkomenOvertredingen van de inlichtingenplicht voorkomen Bronnen en verantwoording
Bronnen en verantwoording Colofon
Colofon
Handhaving hoort bij sociale zekerheid en het werk van gemeenten Handhaving hoort bij sociale zekerheid en het werk van gemeenten
Meer maatwerk en afwegingsruimte Meer maatwerk en afwegingsruimte
Voorwoord Voorwoord
Meer maatwerk en eenvoudiger regels
In de afgelopen maanden zagen we in de politiek en de media veel aandacht voor de regels rondom handhaving van de Participatiewet. Directe aanleiding hiervoor was een terugvorderingscasus in de gemeente Wijdemeren. Een bijstandsgerechtigde moest een uitkeringsbedrag terugbetalen vanwege het overtreden van de inlichtingenplicht. Deze mevrouw had ontvangen
boodschappen en voertuigbezit niet gemeld. De casus zette veel in beweging.
Inmiddels hebben verschillende gemeenten besloten giften vrij te laten tot een bepaald maximum bedrag. Ook ligt er in de Tweede Kamer een wetsvoorstel om de Participatiewet aan te passen. Tegen deze achtergrond besteedt Divosa in deze factsheet met feiten en cijfers aandacht aan de handhaving van de Participatiewet en de praktijk van gemeenten.
Handhaving en het aanpakken van fraude zijn nodig. Het draagt bij aan goede en effectieve uitvoering van de Participatiewet zodat bijstand en ondersteuning terechtkomt bij de mensen die het echt nodig hebben. Tegelijkertijd zou handhaving vooral het sluitstuk van de sociale zekerheid moeten zijn in plaats van een uitgangspunt.
Divosa heeft altijd gepleit voor ‘handhaven met zorg’. Ik blijf dat ook hier graag benadrukken. Het is belangrijk dat gemeentelijke handhavers kunnen samenwerken en afstemming zoeken met hun collega’s van werk & inkomen, ondersteuning en zorg. Een brede blik stelt de inwoner centraal en ondersteunt bij het leveren van maatwerk.
Handhaven met zorg stelt gemeenten in staat om de inwoner centraal te zetten en maatwerk te leveren.
Divosa heeft altijd gesteld dat gemeenten niet verplicht moeten worden tot terugvordering van onterecht uitgekeerde uitkeringsgelden of het opleggen van boetes. Soms is het immers noodzakelijk om daar als gemeente een eigen, andere afweging in te maken. Graag zou ik daarom zien dat deze verplichting tot terugvordering wordt veranderd naar een mogelijkheid tot terugvordering.
Tegelijkertijd zijn heldere richtlijnen nodig waarmee handhavers goede afwegingen kunnen maken. Zo zorgen we ervoor dat in de uitvoering onwetendheid anders behandeld wordt dan onwil en dat de Participatiewet niet onevenredig hard uitpakt in de praktijk. Het stemt mij positief dat ook het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid zich daar nu voor inzet door te inventariseren in
Eenvoudigere regels Eenvoudigere regels
hoeverre er sprake is van onevenredige uitkomsten.
Divosa pleit voor eenvoudigere regels voor de bijstand. Want hoe ingewikkelder de regels, hoe
moeilijker het is om ze uit te leggen en uit te voeren, en hoe gemakkelijker het wordt om onbewust de fout in te gaan. Daarnaast moet het niet nakomen van afspraken onaantrekkelijk blijven en ontmoedigd worden door goede voorlichting. Met meer mogelijkheden tot maatwerk en eenvoudigere regels komen we een eind. Vervolgens is het zaak oog te houden voor hoe de wet- en regelgeving in de praktijk
uitpakt.
Erik Dannenberg voorzitter Divosa
Wat is de inlichtingenplicht?
Wat is de inlichtingenplicht?
Inleiding
In deze factsheet geven we een beknopt overzicht van de feitelijke situatie rondom geconstateerde overtredingen van de inlichtingenplicht en de daaruit voortkomende vorderingen en boetes. We hebben hierbij gebruik gemaakt van landelijke cijfers over de periode van juli 2018 tot en met september 2020.
De inlichtingenplicht (artikel 17 van de Participatiewet) stelt dat een bijstandsgerechtigde alle
informatie aan de gemeente moet geven die van invloed kan zijn op het recht op of de hoogte van de uitkering. Als blijkt dat iemand die een bijstandsuitkering ontvangt, niet tijdig en volledig informatie (inlichtingen) heeft gegeven aan de gemeente, wordt het teveel ontvangen bedrag teruggevorderd. Ook kan er een boete opgelegd worden. Dit is bepaald in de in 2013 in werking getreden ‘Aanscherping handhaving en sanctiebeleid SZW-wetgeving’ (ook wel Fraudewet genoemd).
De Fraudewet is in 2016 na rapporten van de Ombudsman en uitspraken van de CRvB aangepast. De hoogte van de boete was in de oorspronkelijke Fraudewet altijd 100% van het terug te vorderen bedrag.
Na de aanpassingen is het mogelijk om de boete af te stemmen op de ernst van de overtreding, de mate van verwijtbaarheid en de omstandigheden van betrokkene. Ook is het mogelijk om een
waarschuwing te geven in plaats van een boete als de uitkeringsgerechtigde in de twee jaar ervoor nog niet eerder een waarschuwing heeft gehad.
1
CBS Maatwerktabellen Bijstandsdebiteuren en -fraudestatistiek, 2018 kwartaal 3 - 2020 kwartaal 3 regulier. De cijfers in deze factsheet geven de geconstateerde overtredingen weer die gemeenten hebben geregistreerd in de Bijstands Debiteuren en Fraude Statistiek (BDFS).
1
Factsheet Overtredingen van de inlichtingenplicht
Hoofdstuk 1 Hoofdstuk 1
Feiten en cijfers over de inlichtingenplicht
Per kwartaal is het aantal nieuwe vorderingen vanwege overtreding van de inlichtingenplicht 2% van het aantal personen met een bijstandsuitkering.
De gemiddelde hoogte van een vordering ligt tussen de €2.000 en €2.500.
De meeste vorderingen zijn vanwege het niet melden van inkomsten uit wit werk.
Bij ongeveer de helft van de vorderingen wordt een bestuurlijke boete opgelegd.
De hoogte van de boete vanwege overtreding van de inlichtingenplicht is gemiddeld €683.
Bij driekwart van de boetes is er sprake van ‘normale verwijtbaarheid’.
Jaarlijks worden zo’n 10 duizend waarschuwingen voor het overtreden van de inlichtingenplicht gegeven.
●
●
●
●
●
●
●
Aantal nieuwe vorderingen per kwartaal is 2% van aantal
personen met bijstand
Elk kwartaal wordt bij rond de 2% van de bijstandsgerechtigden een benadelingsbedrag teruggevorderd nadat vastgesteld is dat er sprake was van het niet nakomen van de inlichtingenplicht. In
2019 resulteerde dit in een vordering voor 7,6% van de bijstandsgerechtigden . In veel gevallen kan dit bedrag niet direct worden terugbetaald of worden ingehouden op de uitkering. Zo waren er in het derde kwartaal van 2020 nog bijna 125 duizend openstaande vorderingen.
Het aantal vorderingen dat per kwartaal is opgelegd in de periode van juli 2018 tot en met september 2020 is redelijk stabiel met wisselende aantallen tussen ongeveer 7500 en 8500. In het eerste half jaar van 2020 is een daling zichtbaar naar 6910 vorderingen in het eerste kwartaal en nog maar 4820 in het tweede kwartaal. In het derde kwartaal is weer een lichte stijging zichtbaar naar 5300 vorderingen. Dit aantal ligt echter nog steeds een stuk lager dan in dezelfde periode in 2019.
Een mogelijke – en voor de hand liggende – verklaring ligt bij de coronamaatregelen die vanaf het einde van het eerste kwartaal opgelegd zijn. Uit contacten die Divosa heeft met leden komt bijvoorbeeld naar voren dat gemeenten door de coronamaatregelen veel minder huisbezoeken hebben kunnen afleggen en dat de controle op een lager pitje is komen te staan. Veel gemeentelijke handhavers zijn ook ingezet bij de verwerking van aanvragen voor de Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers (Tozo).
Het aantal nieuwe vorderingen en boetes vanwege overtreding van de inlichtingenplicht is per kwartaal laag ten opzichte van het totale bijstandsbestand. Gemiddeld genomen werd over de periode van juli 2018 – september 2020 per kwartaal bij 1,7% van het bijstandsbestand een vordering opgelegd. In het laatste kwartaal van 2019 was het aantal vorderingen 2,0% ten opzichte van het totaal aantal
bijstandsuitkeringen, in het derde kwartaal van 2020 is dit teruggelopen naar 1,1%.
2
Vergelijkbare cijfers zijn zichtbaar wanneer wordt gekeken naar de uitstroom vanwege handhaving. Het percentage uitkeringen dat maandelijks wordt beëindigd vanwege handhaving schommelt in 2019 tussen de 9,6% en 10,6% van het totaal beëindigde uitkeringen. Vanaf maart 2020 daalt dit tot 6,3% in mei waarna het weer stijgt tot rond de 8% aan het eind van 2020. 3
Een belangrijke kanttekening bij deze cijfers is dat het gaat om totale aantallen vorderingen en boetes, niet om personen met een vordering of boete en dat afgezet wordt tegen personen met een bijstandsuitkering. Het is mogelijk dat één persoon in een jaar meerdere boetes of
vorderingen opgelegd krijgt, hierdoor kan het percentage iets verschillen.
2
Zie ook: Opnieuw lichte daling bijstand, uitstroom stijgt maar instroom ook
(https://www.divosa.nl/nieuws/opnieuw-lichte-daling-bijstand-uitstroom-stijgt-maar-instroom- ook)
3
Gemiddelde hoogte vordering tussen de €2.000 en €2.500
De hoogte van een vordering kan wisselen afhankelijk van het bedrag dat iemand ten onrechte heeft ontvangen. In sommige gevallen wordt vastgesteld dat iemand geen recht had op een
bijstandsuitkering en dan wordt het hele uitkeringsbedrag teruggevorderd over een bepaalde periode. In andere gevallen kan iemand wel recht hebben gehad op een uitkering maar aanvullende inkomsten hebben gehad, die op de uitkering in mindering moeten worden gebracht.
Gemiddeld genomen over de periode van juli 2018 tot en met september 2020 was de hoogte van een vordering vanwege overtreding van de inlichtingenplicht €2.201. De gemiddelde hoogte verschilt echter wanneer de vorderingen onderverdeeld worden op basis van de reden van overtreding van de
inlichtingenplicht.
De hoogte van een vordering vanwege niet gemelde inkomsten uit wit werk is het laagst. Omdat gemeenten een dergelijke overtreding snel kunnen achterhalen met signalen van het
Inlichtingenbureau die bestanden van bijstandsgerechtigden koppelt aan bestanden van werknemers, zijn de bedragen over het algemeen lager. Ook kan het gaan om parttime of flexibel werk met weinig inkomsten waardoor de omvang van de schuld vanwege terugvordering beperkt is.
Het verzwijgen van vermogen levert gemiddeld genomen de hoogste vordering op. In onderstaande grafiek zijn de redenen zoals die geregistreerd worden door gemeenten weergegeven.
4
Op 1 januari 2020 golden de volgende bedragen voor > 21 jaar en < AOW-leeftijd: € 1.052 alleenstaanden en €1.503 gehuwden.
4
Meeste vorderingen vanwege niet melden van inkomsten uit wit werk
Meer dan de helft van de vorderingen zijn vanwege het verzwijgen van inkomsten uit wit (40,3%) of zwart (15,1%) werk. Ongeveer een kwart van de vorderingen zijn vanwege een ‘andere overtreding van de inlichtingenplicht’. Onder deze categorie ‘overig’ vallen bijvoorbeeld het verzwijgen van het
ontvangen van giften (zoals boodschappen) of het verzwijgen van roerende goederen (auto, boot, etc).
De overtreding ‘verzwijgen vermogen en/of inkomsten uit vermogen’ leidt tot hoge
vorderingsbedragen, maar komt relatief weinig voor. Het aandeel op het totaal aantal vorderingen over de periode van juli 2018 tot en met september 2020 is 2,9%.
Bovenstaande grafiek is een weergave van de verdeling van de vastgestelde overtredingen van de
inlichtingenplicht. Er zijn verschillen tussen gemeenten waar het gaat om de aanpak en de middelen die ingezet worden voor fraudeopsporing. Zo hebben sommige gemeenten een vrijstelling van giften tot een bepaald bedrag, waar andere gemeenten dat niet hebben en door niet gemelde giften een vordering in het kader van overtreding van de inlichtingenplicht kan ontstaan.
Daarnaast is er een verschil tussen overtredingen die administratief vastgesteld kunnen worden – zoals witte inkomsten uit werk – en overtredingen waarvoor frauderechercheurs handmatig bewijsmateriaal moeten verzamelen. Bij de terugloop van het aantal vorderingen in het tweede kwartaal van 2020 is
bijvoorbeeld ook te zien dat vorderingen vanwege verzwijgen zwartwerk, vermogen en/of inkomsten uit vermogen en onjuiste opgave woonadres relatief het sterkst teruglopen ten opzichte van het laatste kwartaal van 2019. Omdat hier meer inzet nodig is van handhavers en zij veelvuldig zijn ingezet voor het verwerken van Tozo-aanvragen, lijkt dit een logisch gevolg.
Bestuurlijke boete bij ongeveer de helft van de vorderingen
Het aantal nieuwe boetes dat per kwartaal is geregistreerd in de periode van juli 2018 tot en met
september 2020 is ongeveer de helft van het aantal geregistreerde vorderingen voor het overtreden van de inlichtingenplicht. In plaats van een boete kan een gemeente kiezen voor het opleggen van een maatregel.
Gemiddeld genomen is het aantal nieuwe boetes dat per kwartaal wordt opgelegd 0,7% van het aantal bijstandsgerechtigden. Vergelijkbaar met de afname van het aantal vorderingen in de eerste helft van 2020, loopt het percentage boetes ten opzichte van het bijstandsbestand van 0,9% eind 2019 terug tot 0,4% in het derde kwartaal van 2020.
Factsheet Overtredingen van de inlichtingenplicht
Hoogte boete gemiddeld €683
De gemiddelde hoogte van nieuwe boetes over de periode van juli 2018 tot en met juni 2020 was €683.
Een belangrijk onderscheid kan hierbij gemaakt worden tussen boetes wegens overtreding van de inlichtingenplicht met en zonder benadelingsbedrag.
Er is sprake van een benadelingsbedrag als de bijstandsgerechtigde ten onrechte of teveel uitgekeerd heeft gekregen door het niet nakomen van de inlichtingenplicht. Gemiddeld genomen is er bij 87,9%
van de boetes sprake van overtreding van de inlichtingenplicht met benadelingsbedrag.
Er is doorgaans geen sprake van een benadelingsbedrag als er (nog) geen bedrag is uitgekeerd in de periode dat er sprake was van het niet nakomen van de inlichtingenplicht. Dit kan bijvoorbeeld bij de aanvraag van de uitkering zijn of bij een verblijf in het buitenland. Bij deze boetes ligt de gemiddelde hoogte met €710 een stuk hoger dan bij de boetes zonder benadelingsbedrag (€219).
Driekwart van boetes door
‘normale verwijtbaarheid’
Er zijn vier categorieën bij het vaststellen van de mate van verwijtbaarheid bij het niet nakomen van de inlichtingenplicht:
Opzet: maximaal 100% van het benadelingsbedrag Grove schuld: maximaal 75% van het benadelingsbedrag Normale verwijtbaarheid: 50% van het benadelingsbedrag
Verminderde verwijtbaarheid: maximaal 25% van het benadelingsbedrag
Gekeken naar de cijfers over de periode van juli 2018 tot en met september 2020 is de verdeling tussen de verschillende categorieën nauwelijks verschillend.
In de onderstaande grafiek zijn de gemiddelde percentages over alle periodes samen weergegeven.
Slechts een zeer klein percentage (1,7%) van de boetes is opgelegd omdat er sprake was van
aantoonbare opzet bij het niet nakomen van de inlichtingenplicht. In iets meer gevallen (3,2%) werd de boete opgelegd vanwege grove schuld bij het niet nakomen van de inlichtingenplicht. In de meeste gevallen was er sprake van normale verwijtbaarheid.
Bij opzet en grove schuld ligt de bewijslast bij de gemeente, dit maakt dat het niet gemakkelijk is om een boete met deze mate van verwijtbaarheid op te leggen.
●
●
●
●
Factsheet Overtredingen van de inlichtingenplicht
Jaarlijks zo’n 10 duizend
waarschuwingen voor overtreden inlichtingenplicht
Binnen de Fraudewet is het mogelijk om een waarschuwing te geven in plaats van een boete als de persoon die de overtreding heeft begaan verminderd verwijtbaar is en als deze persoon in de twee jaar ervoor nog niet eerder een waarschuwing heeft gehad.
In 2019 kregen rond de 10 duizend personen een waarschuwing voor het overtreden van de inlichtingenplicht, blijkt uit onderzoek van CBS (https://www.cbs.nl/nl-
nl/maatwerk/2020/28/rapportage-waarschuwingen-2019). Dit is ongeveer 2,5% van het
bijstandsbestand. In de voorgaande jaren (2016 - 2018) lag het aantal waarschuwingen iets hoger met aantallen tussen de 10.100 en 11.300. Ter vergelijking: in 2019 werden 12.260 boetes opgelegd. Het aantal waarschuwingen is daarmee iets lager dan het aantal boetes.
Landelijke cijfers, verschillen op gemeenteniveau
In deze factsheet zijn landelijke cijfers gepresenteerd; er zijn echter duidelijke verschillen tussen
gemeenten bij de terugvorderingen voor overtredingen van de inlichtingenplicht. Dat kan verschillende oorzaken hebben.
De ene gemeente doet bijvoorbeeld meer aan het voorkomen van een overtreding dan de andere, wat idealiter tot minder overtredingen leidt. Ook verschillen de gemeenten in de capaciteit die zij voor handhaving kunnen inzetten. Hoe meer capaciteit en controles achteraf, hoe hoger het aantal geconstateerde overtredingen zal zijn.
Ook verschillen gemeenten in de manier waarop zij invulling geven aan het boetebeleid. Gemeenten hebben enige beleidsvrijheid bij de uitvoering van de Participatiewet. Bij de uitvoering van de Fraudewet is de beleidsvrijheid beperkt tot de bepaling van verwijtbaarheid bij het opleggen van een boete.
In de Divosa Benchmark Werk & Inkomen (https://divosa-benchmark.nl) kunnen gemeenten de cijfers van hun gemeente vergelijken op landelijk, regionaal of gemeentelijk niveau. Ook in de
benchmarkcijfers is zichtbaar dat er verschillen zijn tussen gemeenten bij vorderingen en boetes. In de jaarrapportage 2019 van de benchmark (https://www.divosa.nl/publicaties/jaarrapportage-2019) staan de cijfers rondom overtreding van de inlichtingenplicht per gemeentegrootteklasse. Daaruit blijkt dat het aantal geconstateerde overtredingen van de inlichtingenplicht in gemeenten met meer dan honderdduizend inwoners hoger ligt dan in andere gemeenten.
Waarom overtreden bijstandsgerechtigden de inlichtingenplicht?
Waarom overtreden bijstandsgerechtigden de inlichtingenplicht?
Hoe voorkom je het overtreden van de inlichtingenplicht?
Hoe voorkom je het overtreden van de inlichtingenplicht?
Factsheet Overtredingen van de inlichtingenplicht
Hoofdstuk 2 Hoofdstuk 2
Overtredingen van de
inlichtingenplicht voorkomen
Het overtreden van de inlichtingenplicht is nooit helemaal te voorkomen, maar inzicht in waarom mensen de inlichtingenplicht overtreden helpt om het aantal overtredingen te verlagen.
Er zijn meerdere redenen waarom bijstandsgerechtigden de inlichtingenplicht overtreden. Het kan zijn dat de bijstandsgerechtigde niet op de hoogte is van de inlichtingenplicht of deze niet begrijpt. Deze groep heeft geen fraude-intentie, maar overkomt het.
Daarnaast is er een groep mensen die wel weten dat er verplichtingen zijn, maar die deze om allerlei verschillende redenen niet naleven. Uit een onderzoek naar de achtergrond van het overtreden van de inlichtingenplicht bij 84 bijstandsdossiers, is gebleken dat de achterliggende redenen meestal veelzijdig zijn en lastig te categoriseren. Uit een ander onderzoek onder 34 notoire fraudeurs (bijstand, maar ook andere uitkeringsregelingen) blijkt dat de overtreding meestal ontstaat doordat de situatie van de uitkeringsgerechtigde wijzigt en de uitkeringsgerechtigde dit niet meldt. De overtreding van de
inlichtingenplicht ontstaat dan omdat de uitkeringsgerechtigde actie moet ondernemen, maar dat niet doet.
Uit ander onderzoek blijkt dat de naleving van regels ook samenhangt met de gepercipieerde pakkans en het voordeel dat er mee te halen is. Bijstandsgerechtigden leven de regels slechter na op het moment dat ze de pakkans lager inschatten. Ook zullen zij de inlichtingenplicht sneller overtreden naarmate het te behalen voordeel groter is.
Bestaand onderzoek geeft geen inzicht in de omvang van de groep die geen fraude-intentie heeft en de omvang van de groep die het overtreden van de inlichtingenplicht wel aan te rekenen is. Binnen de wet bestaat wel de mogelijkheid om verschillen in de hoogte van de boete aan te brengen op basis van de mate van verwijtbaarheid van de overtreding.
Het overtreden van de inlichtingenplicht is deels te voorkomen met duidelijke communicatie en regelmatig klantcontact. Zeker voor de groep mensen die onbewust de regels overtreden. Tijdens de contactmomenten tussen de bijstandsgerechtigde en de gemeente hoort er niet alleen aandacht te zijn voor de ondersteuning die iemand nodig heeft op het vlak van re-integratie of financiën, maar ook voor veranderingen in de persoonlijke situatie die invloed hebben op het recht op een bijstandsuitkering.
Onderzoekers noemen dat ‘Grenzen stellen, voorlichten, coachen en helpen’. Daarmee zijn
5
6
In de voorlichting en communicatie is het verstandig om aan te sluiten bij de belevingswereld van een individu. Bij de ene persoon moet je vooral goed voorlichten en nooit dreigen met sancties, bij de andere is een focus op de pakkans en de kosten van het overtreding juist wel een goed idee. Uit onderzoek blijkt dat uitkeringsgerechtigden met een vragenlijst in verschillende profielen zijn in te delen en dat dit profiel een indicatie geeft van de bereidheid van iemand om zich aan de verplichtingen te houden.
Er loopt momenteel een onderzoek in opdracht van het ministerie van SZW, VNG en Divosa waarbij een gedragswetenschappelijk bureau met zes gemeenten kijkt naar effectievere communicatie. Daarbij worden bewezen interventies ingezet om positief gedrag (dus eigenlijk 'nalevend gedrag') van
bijstandsgerechtigden te bevorderen zonder meteen te dreigen met sancties. Denk dan aan meer contact, slimmer gebruik maken van apps en positiever en eenvoudiger taalgebruik.
8
Research voor Beleid (2010) Wat beweegt de fraudeur? Motieven achter fraude met sociale zekerheid. Panteia (2013) Het verhaal achter notoire uitkeringsfraude. Lees voor een
samenvatting: Gewoon omdat het kan uit onvermogen
(https://www.linkedin.com/pulse/gewoon-omdat-het-kan-uit-onvermogen-marije-van- dodeweerd/?trackingId=XNNR4SVBR1%2B1YoJwAe2SoQ%3D%3D)
5
Hertogh en Bantema (2018) Handhaving en naleving. In: Hertogh (red.) (2018) Handhaving van onderop: handhavingsinstrumenten in de sociale zekerheid vanuit het perspectief van de burger (https://www.instituutgak.nl/onderzoek/kennisbank/slimme-handhaving/).
6
Ibidem.
7
De Winter en Hertogh (2020) Slimme handhaving in de praktijk
(https://www.instituutgak.nl/onderzoek/kennisbank/notitie-slimme-handhaving-in-de-praktijk/).
8
Cijfers vorderingen en boetes: CBS maatwerk Cijfers vorderingen en boetes: CBS maatwerk
Cijfers bijstand: CBS Statline Cijfers bijstand: CBS Statline
Factsheet Overtredingen van de inlichtingenplicht
Bronnen en verantwoording
Voor de cijfers over vorderingen en boetes zijn CBS maatwerk BDFS bestanden gebruikt. Voor de vorderings cijfers is tabel B1.3B gebruikt en voor de boete cijfers tabellen B7.1A en B7.1B. De cijfers hebben betrekking op personen die een algemene bijstands-, bbz-, IOAW- of IOAZ-uitkering ontvangen.
Een vordering is geregistreerd in het kwartaal waarin de vordering voor het eerst is vastgesteld. Dit betekent niet dat de overtreding van de inlichtingenplicht in dat kwartaal heeft plaatsgevonden.
Voor het bepalen van percentage vorderingen en boetes ten opzichte van het aantal bijstandsgerechtigden zijn cijfers van het CBS, Bijstandsuitkeringenstatistiek
(https://opendata.cbs.nl/statline/#/CBS/nl/dataset/82016NED/table?ts=1615283585713), gebruikt.
Voor het berekenen van aantal bijstandsgerechtigden per kwartaal zijn de maandcijfers opgeteld en door drie gedeeld.
Voor alle cijfers geldt dat ook gegevens van mensen met een Aanvullende inkomensvoorziening ouderen (SVB) zijn meegenomen.
Divosa Divosa
Auteurs Auteurs
Webredactie Webredactie
Versie Versie
Colofon
Aidadreef 8 | 3561 GE Utrecht Postbus 9563 | 3506 GN Utrecht
030 233 23 37
info@divosa.nl (mailto:info@divosa.nl) divosa.nl (https://www.divosa.nl)
Marije van Dodeweerd (Divosa) Larissa van Es (Divosa)
Met dank aan:
Hidde Brink (Divosa)
Sebastiaan de Kroon (Divosa)
Leden commissie Handhaving Divosa
Jasja van Moorsel (Divosa)
april 2021
