MHC ligand generation in T cell-mediated immunity and MHC multimer technologies for T cell detection
Bakker, A.H.
Citation
Bakker, A. H. (2009, October 29). MHC ligand generation in T cell- mediated immunity and MHC multimer technologies for T cell detection. Retrieved from https://hdl.handle.net/1887/14268
Version: Corrected Publisher’s Version License:
Licence agreement concerning inclusion of doctoral thesis in the Institutional Repository of the University of Leiden
Downloaded from: https://hdl.handle.net/1887/14268
Note: To cite this publication please use the final published version (if
applicable).
DANKWOORD
Het wordt door velen gezegd, maar het is dan ook echt zo: promoveren doe je niet alleen. Ik heb het geluk dat er ontzettend veel mensen direct en indirect een bijdrage hebben geleverd aan dit boekje, zowel binnen als buiten het lab. Dit heeft mijn hele promotie ervaring enorm verrijkt. De hoogste tijd dus om alle betrokkenen daarvoor te bedanken.
Als eerste natuurlijk Ton, mijn promotor. Ton, ik heb met ongelooflijk veel plezier bij je in het lab gewerkt en heb ontzettend veel ontzag voor de kennis die je bezit, de stroom ideeën die je hebt en de snelle schakelingen die je maakt. Daarnaast heb je ook een heel bijzondere groep mensen om je heen verzameld in de loop der jaren, wat voor een geweldige sfeer in het lab zorgt. Ondanks dat deze groep behoorlijk groot (geworden) is, blijft je deur open staan en heb je altijd tijd voor een wetenschappelijke discussie. Ik heb in het begin lang met een aantal projecten geworsteld, en vond het werk daarom ook niet altijd even gemakkelijk. Maar je hebt me geleerd zelfstandig te werken, door te zetten en vol te houden. Mijn dank hiervoor is groot.
Ik heb met heel veel verschillende mensen samengewerkt in de loop der jaren, maar verreweg het meest met twee mensen: Mireille en Jos. Mireille, wat heb je me veel geleerd! Niet alleen de complete set tetrameer technieken, zonder welke het hele tweede deel van mijn proefschrift niet mogelijk was geweest, maar ook vele wijze levenslessen waar ik altijd wat aan zal blijven hebben. Mocht ik het niet eerder gezegd hebben: dank je wel daarvoor. Jos, ik vind het echt ontzettend jammer dat we niet samen hebben gepubliceerd na al dat hele harde werken. Ik wil je enorm bedanken voor alle inzet en de vele proeven die je hebt gedaan. Ik vind het knap (en heel fijn) dat je ondanks de wetenschappelijke frustraties telkens gemotiveerd genoeg was om het toch nog maar een keer te proberen. Dank je voor je doorzettingsvermogen, dat heb ik erg gewaardeerd.
Daarnaast zijn er nog twee mensen heel belangrijk geweest voor de proeven in dit boekje: Monika, door ons gesprek bij het USC ben ik dankzij jou uiteindelijk (toch) bij Ton terecht gekomen, thanks!
Ik vond het erg fijn om met je samen te werken met een geweldig mooi resultaat (en ik ben best blij dat je ongelijk had over het hoog wegsturen van cross-presentatie artikelen!). Ook bedankt voor de inwijding in het OIO zijn die je me gegeven hebt in mijn eerste paar maanden, daar heb ik veel van geleerd. Sine, I am so happy we worked together and very proud of the results. You also taught me a lot about flow cytometry which is still extremely useful. Thank you very much, also for becoming a good friend. Good luck in Copenhagen!
Sjaak, dank je voor de adviezen en vele gesprekken in de loop der jaren, hopelijk kunnen we dat voortzetten. John, Huib, Mirjam en Christian bedankt voor de gezamenlijke projecten en alle input bij het schrijven van de artikelen. Ik ben trots op het resultaat! Jannie, dank je voor het leiden van de afdeling en de nuttige feedback tijdens de voortgangscommissie bijeenkomsten.
Carsten, thank you for being such a great student. I enjoyed those months very much. Good luck with your PhD and make sure to enjoy Amsterdam while you’re there! Boris, Pleun, Rieuwert, Ramon, Celia, Wim, Lennert, Joost N en Carla bedankt voor de verschillende proeven en projecten die we samen gedaan en opgezet hebben. Jenny and Emilie thanks so much for all the help on the last set of experiments after Sine and I left the lab.
Mijn kamergenoten hebben altijd voor een geweldige sfeer gezorgd, wat het werk zo veel prettiger heeft gemaakt. Marly, Erwin, Jeroen, Paul, Miriam, Mireille, Jos en Monika bedankt voor alle mooie herinneringen (en die met de bouwvakkers aan de overkant zal ik nooit vergeten).
Zoals ik al zei heb ik de sfeer in de Schumacher-Haanen groep altijd ontzettend bijzonder gevonden.
Ondanks verschillende projecten is iedereen in elkaars werk geïnteresseerd, en er wordt ook veel met elkaar buiten het werk om opgetrokken. Remko, Bianca, Joost vd B, Koen O, Koen S, Adriaan, Jeanine, Anna C en Helmut bedankt voor het zorgen voor die geweldige sfeer. Silvia, Shalin, Gavin and Andrew thank you for adding the oh-so-important international touch to the lab. It makes it a better place. Moniek, Annelies, Carmen, Raquel en Paul (als bijna Schummie) daarnaast ook speciaal bedankt voor de ontstane vriendschappen buiten het lab. Ik hoop dat we deze de komende jaren trans-Atlantisch kunnen voorzetten!
Ook iedereen van de groepen Borst, Jacobs, Blank, Vyth-Dreese en Spits bedankt voor alle mooie momenten. H7 was mede dankzij jullie de leukste afdeling van het NKI en ik kijk met veel plezier terug op alle feestjes, (kerst-)etentjes, uitstapjes en natuurlijk de jaarlijkse zeilweekenden. Speciaal wil ik ook José en Evert bedanken voor al het belangrijke werk om de afdeling draaiende te houden.
Anita en Frank bedankt voor alle hulp bij de FACs proeven, ik vond het erg fijn hoe gemakkelijk ik (ook voor jullie) nieuwe dingen mocht proberen (zoals hele lange 9-kleuren sorts op de Aria!).
Ook alle proefdierverzorgers op G1 en G3 bedankt voor de goede zorgen.
My fascination with antigen presentation and processing started in Boston. I have Hidde, Ana-Maria, Cécile, Herman and Esther mostly to thank for this. I am very happy that this work is included in my thesis and am grateful for all the good memories of my time there.
Tijdens de dagelijkse proeven is de vriendschap van een groep (oud)NKI-ers heel belangrijk voor me geweest: wat ik het ‘eetgroepje’ noem. Henri, Anja, Barbara, Gerben, Puck, Ferenc en Floris de avondjes met jullie waren ontzettend waardevol voor me en ik heb genoten van al het heerlijke eten en de gezelligheid. En de koffiepauzes tijdens het werk waren heel goed om even de nodige afleiding te vinden. Ik vind het ook geweldig om te merken dat de vriendschap blijft bestaan nu we allemaal over de hele wereld verspreid zijn.
Vrienden van buiten het NKI zijn ook van onschatbare waarde geweest, vooral in de periodes dat de proeven heel hard niet wilden lukken en tijdens het schrijven van dit boekje. Wat dat laatste betreft wil ik iedereen bij De Praktijk bedanken, en in het bijzonder Alex, Yuri en Miranda. Zonder dat ene bureau was ik nu misschien nog steeds bezig met schrijven….
Heel speciaal voor mij is de Haarlem groep, mijn oudste groep vrienden met wie ik al meer dan 15 jaar een geweldig Kerstetentje organiseer. Maria, Eline, Marloes, Ingrid, Maaike, Marianne en Suus, iedereen wie ik onze geschiedenis vertel vind het een bijzonder mooi verhaal. Zo denk ik er ook over en ik hoop dat we het nog heel veel jaren volhouden. Dirk, wat mij betreft hoor jij hier ook nog steeds bij. Wanneer ga je mee als mijn date?
Anna’s Hoeve, waar mijn oude biologie faculteit ligt, is een bijzondere plek die voor vele langdurige vriendschappen heeft gezorgd. Dille, Annemieke en Yvonne (mijn eerste goede studievrienden), Katja en Marijn (ik mis het Mah-Jong spelen!) en Martin (dank voor al het luisteren): fijn dat ik bij jullie altijd mezelf kan zijn. Daarnaast wil ik ook Pleuni, Rieneke, Jeroen, Ingrid N, Tim, Bart N, Nellie, Steven en Paulien bedanken voor alle gezelligheid, kroegavonden en etentjes (en ik vergeet vast nog een aantal mensen, waar voor excuses).
Ik heb ook heel veel plezier gehad met en afleiding gevonden in mijn twee sportieve hobby’s:
volleybal en zeilen. Real Pravda teamgenoten en vrienden Mirek, Lette, Kristel, Bart v O, Menno, Lisanne, Onno, Stefan en Arni bedankt voor al die leuke woensdagavonden! En de vaste bemanning van alle mooie Vertrouwen tochten (naast al eerder genoemde mensen ook Janneke, Jos, JW, Len, Guno, Marc-Siebren, Frank, Ingrid v G, Martijn, Femke en Juta) wil ik bedanken voor de vele onvergetelijke momenten. Onze waddentocht was altijd een belangrijk hoogtepunt van het jaar voor me.
En dan mijn Paranimfen Anna & Janna. Anna, ik weet dat je prima Nederlands kan lezen, maar altijd als we iets emotioneels besproken deden we dat in het Engels. You have been an amazing friend throughout my whole NKI experience. I cannot thank you enough for all the beautiful memories, great discussions, joint passion for DCs and, maybe most importantly, for being someone I could always talk to about anything. We’ve gone through a lot, haven’t we? And look where we are now!
Thank you for standing by my side. Janna, het was voor mij al lang vanzelfsprekend dat jij naast me zou komen te staan op ‘de grote dag’. We hebben de afgelopen jaren zoveel samen gedeeld, en dit hoort daar absoluut ook bij. Dank je voor de onvoorwaardelijke en diepe vriendschap en alle heerlijke relax avonden bij jullie thuis. Die hebben echt ontzettend veel voor me betekend.
Wat fijn dat één woord (‘bankhangen’) zo veel leuke en belangrijke herinneringen naar boven brengt. Heel erg veel succes met het afronden van jouw boekje, ik wou dat ik net zo makkelijk mijn bank kon aanbieden.
Tenslotte wil ik drie voor mij heel belangrijke mensen bedanken: mijn familie.
Lieve Kaar, ik weet dat je heel trots op me bent en dat is zo ontzettend fijn om te weten. Ik wil je hier graag nog een keer vertellen dat ik ook ontzettend trots op jou ben en grote bewondering hebt voor wat je doet en bereikt hebt? Ik vind het absoluut geweldig dat je met succes je droom werkelijkheid aan het maken bent. Hou vol! Ik ben heel blij dat je mijn zus bent, en ik hou van je.
Pap en mam, dit boekje heb ik aan jullie opgedragen. Niet alleen vanwege alle geweldige steun de afgelopen jaren (heel prettig dat jullie de achtergrond geluiden geen probleem vonden als ik regelmatig op de fiets op weg naar huis verslag van mijn werkdag deed: ‘ik waai een beetje...’), maar ook omdat ik grotendeels dankzij jullie ben wie ik ben. Jullie hebben me altijd de mogelijkheden gegeven om te doen wat ik wilde en me daar volledig in gesteund en waren er altijd voor me als ik een keer in de put zat. Daarnaast denk ik dat er weinig mensen zijn die zo oprecht als ik kunnen zeggen dat hun ouders eigenlijk ook gewoon hele goede vrienden van ze zijn. Ik denk niet dat ik jullie voor dat alles ooit genoeg kan bedanken, maar ik probeer het hier toch: Dank.
Arne
