Thorbeckehuis is er, maar geld nog niet

• • • ~ :-. ' .. • • • ~ • • 1 ' • • -

Geen.

Mr. A. Geurtsen, lid van de Tweede Kamer voor de VVD,

heeft tijdens de gisteren in de Kamer gehouden inter- pellatie over de geweigerde subsidie aan het Angola- comité een rede uitge- sproken, welke wij hier letterlijk publiceren. Hij trad in de plaats van de heer Waalkens, die wegens verblijf in het buitenland het debat niet kon bij- wonen.

Thorbeckehuis is er, maar geld nog niet

De Nationale Commissie Ontwikke- lingsstrategie heeft tot taak gekregen om het belang en het gewicht van het ontwikkellngsprobleem bij de Neder- landse bevolking tot levende werkelijk- heid te maken. HoE'.zeer dat nog nodig is, bleek in het begrotingsdebat op 30 november 1971.

De kernvraag bij deze interpellatie lijkt mij, of hel opwekken tot boycot van prodokten van ontwikkelingslanden kan helpen de onkunde en misverstan- den over de onlwikl{elingssamenwerking weg te nemen. Het tegendeel is natuur- lijk het geval. 'l'erecht wordt er vaak de nadruk op gelegd, dat de beste vorm van ontwikkelingshulp is het wegnemen van haudelsbelemmeringen voor prodok- ten uit de betrokken landen. Als aan de andere kant gepropageerd wordt, dat niet beter geholpen kan worden dan door te weigeren prodokten af te ne- men, begrijpt niemand er meer iets van.

Ik kan daarbij in het midden laten, dat de actie van het Angola-comité blijk geeft van onkunde over de werking van de wereld-koffie-overeenkomst.

Wat ik niet ln het midden kan laten is de wijze, waarop dat comité de naleving van zijn verlangen.<~ door de betrokke- nen afdwingt. Het dreigen met actie te- gen bedrijven, die de verwerking van Angola-koffie niet willen staken, bete- kent het doordrammen van eigen stand- punt met behulp van intimidatie, die in ieder geval frappante gelijkenis met strafbare afdreiging vertoont.

In het Maagdenhuisdebat op 21 mei 1969 heeft de heer den Uyl aan de orde gesteld, hoe onze gemeenschap moet handelen als methoden worden gevolgd van dwang door een minderheid.

Dwangmiddelen, zo was zijn standpunt, zijn alleen geoorloofd, als de democratie heeft opgehouden te functioneren. In die situatie verkeren wij in ons land beslist niet. Daarom vind ik het jammer, dat een partij met een grote democratische traditie zoals de PvdA zich doo1· deze interpellatie schaart achter een kleine minderheid, die er blijk van geeft geen dwang te schuwen om zijn zin door te zetten.

Juist cJoor tlez~ mcthod< t~ volgen,

ngola-c

geeft het Angola-comité er blijk van de discussie over zijn uitgangspunten te willen vermijden.

Wij hebben er nooit een. geheim van gemaakt, àat wij de bestendiging van koloniale verhoudingen afwijzen. Daar- voor hebben wij de gruwelverhalen van het comité - die voor de onbevangen lezer van het door Pierre Juvigny vorig jaar opgemaakte ILO-rapport meer van science fiction dan van objectieve wer- kelijkheid weg hebben - niet nodig.

Het zijn vóór of tegen kolonialisme is hier ook niet aan de orde; het gaat om de vraag, hoe wij de betrokken bevol- king kunnên helpen. Evenmin als wij de Russische schrijvers helpen door geen hout of aardolie meer uit Rusland te betrekken, de Poolse joden door de steenkool uit Polen te boycotten of de Spaanse arbeiders door alle sherry te weren, evenmin helpen wij naar onze overtuiging de Angolese bevolking, deels aangewezen op de inkomsten uit het werk op de koffieplantages, door de zin van het Angola-comité te doen. Het staat uiteraard iedereen vrij daar an- ders over te denken. Wat alleen niet aanvaard kan worden is, dat een opvat- ting met intimidatie en dwang worclt opgelegd. Nog minder kan het de taak van de overheid zijn om op enigerlei wijze te helpen, die dwang mogelijk te maken. De daaruit voortvloeiende pola-

risatie zal eerder afbreuk doen aan de bereidheid tot ontwikkelingshulp en het onderbouwen van een goede motivatie - zoals de taak van de nationale com-

missie is - dan deze bevorderen.

Deze laatste overweging geldt trou- wens evenzeer voor onderdelen van de laatste advlezen van de commissie - die ik hier alleen noem, zonder daar nu een uitspraak over te vragen - waar- onder met name de Hongerkrant. Het gaat er bij het geven van ontwikke- lingshulp niet om, of het regime in het betrokken land vanuit democratisch oogpunt al dan niet onze instemming heeft. Hulp aan Chili bijv. dient niet afhankelijk te zijn van de vraag, of een VERVOLG OP PAGINA 11

Milieucongres

Op zaterdag 2T Dlf'OI zal de \'VD te Utrecht een landelijk milieucongres hou- den. Inleiders zullen zijn onze partijge- noten mr. H. van Biel (voorzitter van de VVD-fractie in de Eerste Kamer) en prof. dr. 0. J. F. Böttcher (bet enige Nederlandse lid van de "Olub van Ro- me"). Een vijftal stellingen zal op bet congres ter discussie worden gesteld.

Meer bijlzonderheden over deze belang- rijke VVD-bijeenkomst treft men aan op pagina 2 van dit blad.

In 1973 naar Assen

Het hoofdbestuur van de VVD heeft be- sloten dat de jaarlijkse algemene verga- dering van de partij in 1973 te Assen gehouden zal worden. De vergadering is vastgesteld op vrijdag IS en zaterdag 14 april en zat plaats hebben in Bellevue in de Drentse hoofdstad.

~Radio-uitzending van de VVD: maandag 1 mei, van 18.19-18.29 uur, over de zender Hilversum I (402 m).

Het 'I'horbocltehuis is thans eigendom van de partij. De nota- riële alrte is verleden op maandag 17 april jl. en twee dagen later zijn de !>lClltels overhandigd. Deze aankoop wa" mogelijk door de vele giften van de leden die in groten . getale gevolg hebben gegevPn aan de oproep ,.an de fractievoorzitters. Het hoofdbestuur Is enthousiast over het bereikte resultaat en voor bet personeel van bet algemeen secretariaat bestaat nu weer bet rustgevende gevoel dat zij en de partij weex· definitief een dak bo\'en bet hoofd zullen hebben.

later stadium wel nodig is, zal afhangen van de verdere giften die wij hopen te ontvangen en ,·au de kosten van opknappen en inrichten.

Op 24 april is het huis volledig geïnspecteerd en zijn voor- lopige aanwijzingen gegeven over hetgeen voor de verhuizing moot gebeuren. Binnenl,ort hootlt het hoofdbestuur te beschik~

ken over een offerte van êén of meer aannemers.

De stand was dinsdag jl. f 205.579,76. Mochten er onder de lezers zijn die wel de becloeling hebben voor bet Thorbeckehuis een bedrag over te mal1en, maar dat nog niet hebben gedaan, dan brengen wij hierbij gaarne bet gironummer In bcrinne- ring: 6'7880, t.n.v. VVD te Den Haag. In bet totaal is ruim f 300.000,-nocUg.

De kooppr\JR kon nog niet helemaal uit de ontvangen giften worden bet.'lald, maar mede ten gel'Olge van de centrale con- tributie-inning was het nog niet nodig om thans reeds voor de verdere financiering een hypotheek te nemen. or dat in een

veertiendaagse uitgave van de volkspartij voor vrijheid en democratie nummer 1064 18 april 1971

2 • vrijdag 28 april 1972

In overleg met de besturen van de kamercentrales heeft de VVD-fractie in de Twede Kamer de volgende regionale taakverdeilng voor het noordelijke dis- trict vastgesteld:

Kamerceqtrale Leeuwarden:

mevrouw mr. E. Veder--Smit, dr. K.

van Dijk.

Kamercentrale Groningen:

dr. K. van Dijk, H. P. Waalkens.

Kamercentrale Drenthe:

dr. K. van Dijk, H. P. Waalkens.

Congres over het milieu in Utrecht

VRIJHEtD EN DEMOCRATIE

Structuurplan Noord-Drente

Het ontwerpstructuurplan Noord-Drente houdt uiteraard de VVD In Drente be- zig. Dit plan beQogt een nogalingrijpen- de herstructurering - zeg maar orde- ning - van de kop van Drente en Is lang niet overal jubelend ontvangen. In zes hoorzittingen - vaak emotioneel en geladen - is tot in de kleine uurtjes gediscussieerd over dit plan. Op 17 mei zullen de leden van provinciale staten moeten praten over dit structuurplan.

Het zal geen gemakkelijke vergadering worden. Statenlid A. J. Evenhuis uit Meppel: "In de kern is het een goed plan, maar er zijn voetangels en klem- men."

Mevr. L. H. Holtslag-Thobokholt, se- cretaresse van de afdeling Norg van de VVD, ligt dan weliswaar niet nachten wakker van dit structuurplan, maar het heeft wel haar volle aandacht. Norg is een van de zes gemeenten In de kop van Drente, waarop het structuurplan zal worden toegepast. Ze zegt: "Het is een zaak, die heel duidelijk speelt in Drente.

In grote lijnen komt het structuurplan hier op neer, dat voor nu en de naaste toekomst allerlei zaken geregeld moeten worden, die betrekking hebben op de landbouw en de recreatie. Moeten we toe naar verblijfarecreatie of naar dag- recreatie? Er zullen nieuwe wegen moe- ten komen, maar waar? Daar zitten een heleboei problemen aan vast. Moet je die nieuwe wegen gaan aanleggen dwars door de bossen of möeten ze er omheen geleid worden? Welke dorpen mogen nog groeien en welke niet? Het·

gaat om ingrijpende beslissingen. Zo zijn volgens het plan bepaalde dorpen gedoemd te sterven omdat het voorzie- ningenpakket onvoldoende zal blijken te zijn. De jeugd gaat er weg. Er zal ver- grijzing ontstaan. Iedere gemeente, ieder dorp waarop dit plan betrekking heeft, zit zo met zijn eigen problemen.''

Primair stadium

A. J. Evenhuis: "Het plan verkeert nog in een primair stadium. Dat• wil zeggen

Zoals reeds eerder in Vrijheid en De- mocratie is aangekondigd, zal op zater- dag 27 mei te Utrecht in de Blauwe zaal van Esplanade, aanvang 10.30 uur, het VVD-milieucongres worden gehou- den. Het ligt in de bedoeling van het hoofdbestuur en de commissie milieuhy- giëne dat de VVD door middel van dit congres haar eigen standpunt bepaalt ten aanzien van enkele der vele problt:i- men, die in de naaste en verder gelegen toekomst om een oplossing vragen.

Op politieke partijen rust een grote verantwoordelijkheid. De VVD be- schouwt het als haar taak om mede de lijnen aan te geven waarlangs de maat- regelen ten behoeve van de leefbaarheid zich dienen te bewegen. De commissie is er zich ten volle van bewust, dat de milieu-problematiek politiek nQg niet is bezonken. Vragen zoals die ten aanzien van de relaties tussen milieubeheer en de bevolkingspoÜtiek, de ruimtelijke or- dening, de internationale aanpak en de economische consequenties dienen te worden beantwoord. Deze zaken zullen op het congres ter sprake worden ge- bracht ten einde tot een aantal princi- piële uitspraken te komen.

Na de' redevoeringen van onze partij- genoten mr. H. van Riel en prof. dr. C.

J. F. Böttcher, het Nederlandse lid van de "Club van Rome", zullen de navol- gende VVD-standpunten in de vorm van stellingen ter discussie worden gesteld:

I a Voor het behoud van een,goed mi- lieu is een beperking van de bevolkings- groei noodzakelijk.

b De aandacht van het publiek dient in veel sterkere mate te worden geves- tigd op de grote bevolkingsdichtheid van ons land en de gevolgen daarvan voor de leefbaarheid.

n a De ruimtelijke ordening dient af- hankelijk te worden gesteld van mi- lieueisen. Bij algemene maatregel van bestuur of via ministeriële beschikkin- gen moeten ter uitvóerlng van de Wet op de ruimtelijke ordening milieube- schermingsvoorschriften worden gege- ven waaraan streek- en bestemmings- plannen dienen te voldoen. ·

b Aan onaanvaardbare milieuhygiëni- sche toestanden dient zo spoedig moge- lijk een eind te komen· door strikte toe- passing van milieuwetten.

III a Internationaal overleg en ge- meenschappelijke maatregelen - vooral binnen de EEG - zijn noodzakelijk voor een doeltreffend milieubeleid. Op · korte termijn moeten gemeensehappelij-

dat is uit de studeerkamer en gepresen- teerd aan de bevolking. Op het ogenblik wordt onderzocht wat de hearings heb- ben opgeleverd. Ik verwacht in het na- jaar een definitief plan. Omwille van de duidelijkheid: het gaat in het structuur- plan om Norg, Roden, Peize, Eelde-Pa- terswolde, Zuidlaren, en Vries. Aan de ene kant vinden wij, dat je inderdaad regulerend moet optreden. Het uitgangs- punt van het plan

is

Een keuze die uiteraard allerlei gevol- gen heeft. Daarover kun je twisten."

Mevr. Holtslag: .,Er zijn duidelijke bezwaren tegen dit plan. Ook van de zijde van de VVD. Ten eerste dat men de indruk krijgt, dat het plan al klaar was, toen in en tot het inzicht kwam, dat het leefmilieu op het ogenblik zo speelt.

Dat is voor ons in Drente de hoofdzaak.

Een tweede bezwaar is,· vinden wij, dat een aantal kleine dorpen volkomen ge- remd zullen worden in de groei. Verder is er een zekere mate van angst voor een wellicht te grote toename van de dagrecreatie. Uitbreiding ervan betekent zonder meer, dat het landschappelijk schoon van Drente zal worden aange- tast. Er zullen immers campings etc. bij moeten komen."

Recreanten

Het is wellicht geen prettige vooruit- zicht, dat Drente in de toekomst zal kunnen worden overspoeld door recrean- ten? Mevr. Holtslag: .,Op de lange duur is dat natuurlijk niet tegen te houden en het is dan natuurlijk verstandig daar nu reeds voorzieningen voor te tref- fen. 't Is geen prettig vooruitzicht, maar ja, iedereen wil er op z'n tijd wel eens even uit en Drente is nu eenmaal een prachtige provincie. Het structuurplan Noord-Drente is een ingrijpend plan en

ke maatregelen worden getroffen tot verbetering van de toestand van Rijn, Maas en Schelde.

b De zee mag op geen enkele wijze worden misbruikt als vergaarbak van afvalstoffen; regelingen als vervat in de conferenties van Oslo en Reykjavik moeten tussen alle zeevarende landen en voor alle zeeën worden getroffen en door doeltreffende controlemaatregelen worden gesteund.

IV a Naast: volledige werkgelegen- heid, stabiele munt, evenwichtige beta- lingsbalans en evenwichtige economi- sche groei dient een ·schoon leefmilieu als doelstelling van het economisch be- leid te worden aanvaard.

b Vergroting van individuele en mate- riële welvaart dient te worden achter gesteld bij noodzakelijke investeringen en andere uitgaven ten behoeve van een schoon leefmilieu.

c Vrije ondernemingsgewijze produk- tie - welke zich steeds door haar aan- passingsvermogen heeft onderscheiden - vormt de beste voorwaarde tot de realisering van noodzakelijke maatrege- len.

dat betekent, dat naar onze mening bij- zonder zorgvuldig en weloverwogen . te werk gegaan zal moeten worden. Het is een plan voor de toekomst en dan mo- gen er geen fouten gemaakt worden."

Gaat het om een duidelijk plan?

A. J. Evenhuis: ,.Niet altijd. Vooral ten. aanzien van de landbouw hadden bepaalde zaken scherper geformuleerd moeten worden. Ik moet zeggen, dat ik toch wel gelukkfg ben met het plan, maar over een groot aantal onderdelen zal nog uitvoerig gesproken moeten worden.

De noodzaak van ordening in Noord- Orente wordt door ons overigens volle- dig aanvaard, waarbij wij de overtui- ging hebben dat het oorspronkelijke landschap zo goed mogelijk bewaard moet blijven.''

Aankondigingen

28 APRIL

Mevrouw mr. E. Veder-Smit (lid der Tweede Kamer) discussieert met het PvdA-Kamerlid drs. H. M. Franssen.

Dorpshuis te Warga (Fr.).

1MEI

Mevrouw mr. E. Veder-Smit spreekt voor de afdeling Idaarderadeel over volksgezondheid.

8MEI

Dr. K. van Dijk (lid der Tweede Ka- mer) spreekt te Leeuwarden over On- derwijs.

19MEI

Mevrouw

mr.

Gee.rtsema in Assen

Assen - De minister van binnenland- se zaken, mr. W. J. Geertsema, spreekt op een bijeenkomst van de drie noorde- lijke kamercentrales van de VVD die op 15 mei in de schouwburgzaal van Belle- vue, Dr. Nassaulaan 60 te Assen, wordt gehouden. Aanvang 20.00 uur. Het on- derwerp waarover mr. Geertsema spreekt, is ,.Gewestvorming". Na de in- leiding is er gelegenheld tot discussie.

De bijeenkomst is alleen toegankelijk

voor VVD-leden. ·

d Herbezinning op de gevolgen voor de leefbaarheid van produktie, consump- tie en grondstoffengebruik is noodzake- lijk.

e Nu andere landen fiscale of ande!"5 faciliteiten hebben als tegemoetkoming In de kosten die het bedrijfsleven voor de milieuzorg moet maken, dienen ook In Nederland soortgelijke maatregelen te worden getroffen.

. V a Elke Nederlander zal moeten wor- den duidelijk gemaakt, dat hij

1e persoonlijk bijdraagt aan de mi- lieuverontreiniging en derhalve .offers moet brengen om de kosten van milieu- beheer en -reiniging te dragen.

2e zijn consumptie- en leefpatroon aanmerkelijk dient te wijzigen.

b Een goed overleg tussen overheid en particuliere organisaties op. het gebied van milieubescherming en natuurbehoud Is noodzakelijk.

De commissie hoopt, dat velen uit de partij van de gelegenheid gebruik zullen maken om aan de discussie deel te ne- men.

Tot ziens op het congres!

De organisatoren van het landelijke milieucongres van. de VVD willen graag enig inzicht krijgen in het aantal te verwachten congressisten. Wie van plan is het congres op 27 mei bij te wonen, wordt daarom vriendelijk verzocht het hieronder afgedrukte strookje in te vullen en te sturen aan: Algemeen secretariaat VVD, Koninginnegracht 61 te Den Haag. De deelneming aan het congres Is gratis.

IK KOM NAAR UTREC.HT:

naam: ... .

adres: •...

· te: . ... .

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

nderdeloep

door onze politieke redacteur A. W. Abspoel

Partijvlaggen

Nu besloten is de op het algemeen secretariaat aanwezige partijvlag- gen niet meer uit te lenen, blijkt er met name bij de kamercentra- les animo te bestaan voor het aanschaffen van eigen vlaggen.

Aangezien biJ grotere afname de prijs van de - vriJ kostbare - vlaggen per stuk beduidend lager ligt, wordt de centrales - en eventueel ook afdelingen - ver- zocht het algemeen secretariaat te melden of zij belangstelling hebben voor een eigen vlag. BiJ voldoende afname zal de prijs van een vlag, formaat 1,50 x 2.25 me- ter, f 75 zijn.

COPIJN

GROENEKAN

REEDS MEER DAN

*

TWEE EEUWEN EEN B:fl,:GRIP VOOR

boomkwekerij- prodakten

EN

tuinarchitectuur

TELEFOON 03461 - 12 07

*

• AOW-SLUITSTUK

Naar onze stellige overtuiging is de volksverzekering volgens de Algemene Ouderdomswet de meest waardevolle so- ciale verworvenheid van deze na-oorlog- se periode. De tijd was er trouwens rijp voor, nadat, met vele anderen, ook tal- rijke liberalen <>n vrijzinnig-democraten in de Vereniging voor staatspensione- ring reeds vóór de. oorlog de gedachte aan een dergelijke voorziening jaren- lang hadden gepropageerd. Het was ook onze VVD-fractie, die in de eerste jaren na de oorlog herhaaldelijk bij de toenmalige ministers van Sociale Zaken heeft aangedrongen, zo spoedig moge- lijk de voorlopige Noodwet Ouderdoms- voorziening door een definitieve en alge- mene wettelijke regeling te vervangen.

Dat zlj ten slotte niet de vorm van een staatspensioen, maar van een (wel- vaartsvaste) volksverzekering, geba- seerd op het omslagstelsel, heen gekre- gen valt m.i. alleen maar toe te juichen.

w~neer onze geestverwant mr. Riet- kerk er als staatssecretaris van Sociale Zaken in slaagt, ondanks de huidige omstandigheden de AOW-uitkeringen voor gehuwden binnen een beperkte ter- mijn opgetrokken te krijgen tot het net- to minimum-loon, zou in de geschiedenis van de tot stand koming en verdere uit- bouw van de AOW zijn naam verdie- nen toegevoegd te worden aan die van de woegere ministers Drees en Suur- hoff.

Vele 65-jarigen, die geen ambtelijke werkkring hebben gehad, maar het met een particulier pensioen of een pensioen- verzekeringsuitkering moeten doen, val- len op de dag van hun pensionering te- rug tot 30 à 40 pct. van hun vroegere inkomen en hebben het uitzicht, dat - voor zover hun een wat langer leven is beschoren - over tien of twintig jaar dat bedrag op de cent af nog precies hetzelfde zal zijn. Men behoeft niet te vragen, wat dat bij de jaarlijkse geld- ontwaarding betekent. Voor hen is de AOW-uitkering, die bovendien geregeld meestijgt met lonen en prijzen, een ze- gen. En dat geldt uiteraard nog in ster- kere mate voor hen, die alleen of vrij- wel alleen van hun AOW -uitkering (aangevuld zonodig met enige "bij- stand") moeten leven.

Ieder ken~ wel enige kleine zelfstandi- gen, winkelters veelal, die reikhalzend uitzien naar hun AOW-uitkering. Velen zullen dan, zo mogelijk, bun zaakje nog een paar jaar voortzetten, maar hebben toch in ieder geval bet veilige gevoel dat zij, wanneer zij er het bijltje bij neer moeten leggen, met de AOW en een kleine eigen verzekering of wat spaarrente, mits bescheiden levend, nog wat rustige laatste levensjaren kunnen slijten.

Natuurlijk zullen er altijd ontevredenen blijven. Soms krijgt men zelfs de in- druk, dat die er veel meer zijn dan vóór de oorlog, toen er nog zoveel minder sociale voorzieningen waren. Dat moet voor hen, die zich hebben ingezet voor de verbetering en uitbreiding van de so- ciale (verzekerings)wetgeving, wel eens wat ontmoedigend zijn. Dat laatste geldt niet minder voor het misbruik, dat - soms te gemakkelijk door onvoldoen- de controle - van die wetgeving (de Werkloosheidswet bij voorbeeld) kan worden gemaakt. Daartegen zal in ieder geval krachtiger moeten worden opge- treden, want dat is in hoge mate onso- eiaaL

Ten slotte nog één opmerking. Zodra er weer een verhoging van de AOW-uit- keringen is bekend gemaakt, komen er ingezonden stukjes in de pers, waarin tegenover de (te klein geachte) verho- ging de stijging der prijzen wordt ge- steld. Meestal stelt men dan echter .:'.ie ene verhoging tegenover de prijsstijging over het gehele jaar. Het is jammer, dat de redacties onder dergelijke soort inge- zonden stUkken, voor zover zij feitelijke onjuistheden bevatten, bijna . nooit een corrigerende aantekening plaatsen. Om wat die AOW betreft de feiten nog maar eens prcies te vermelden: De uit- kering aan gehuwde AOW-ers steeg in 1971 (dus in één jaar) van f 6390 op 1 januari 1971, dank zij verscheidene ver- hogingen -4n de loop van dat jaar, tot f 7182 per jaar op 1 januari 1972., exclu- sief de 6 pct. vakantie-toeslag. Niet minder sterk spreken de volgende cij- fers. Tben de AOW werd ingevoerd, op 1 januari 1957, bedroeg de jaarlijkse uitkering voor gehuwden f 1428. Thans bedraagt zij dus, als vermeld, f 7182,

plus nog de pas in later jaren ingevoer- de vakantie-toeslag van (thans) 6 pct.

Natuurlijk zijn in die 15 jaar de kos- ten van levensonderhoud aanmerkelijk gestegen. Maar niemand zal kunnen be- weren, dat die in 15 jaar 400 pct. zijn gestegen!

• JACHT NAAR PUBLICITEIT

In het vorige parlementaire jaar werd nog ruim vóór het einde daarvan de

Prikkels

• Voorzitter A. Groenevelt van de Industriebond-NVV volgens een verslag in Het Vrije Volk op een vergadering van NVV -kader te Spijkenisse: "Ik vind dat wij tegen de overheid moeten zeggen:

als jullie niet mee wiUen werken, dan gaan wij dwars in tegen wat jullie willen.''

• Politieke redacteur mr. J. J.

Vis in NRCJHandelsblad: "Baas in eigen buik is een slagzin die een redelijk en naar verdraag- zaambeid strevend gesprek niet bevordert. Zo'n uitlating gaat lij- ken op propaganda voor de abor- tus en werkt polariserend op ben die bun geloof rechtstreeks in de wet vastgelegd willen zien. De Dolle Mina's roepen een Gijsen op - en dan kun je het gesprek wel vergeten."

• Mr. W. Aantjes in Nederland- se Gedachten (ARP) naar aanlei- ding van het overlijden van dr.

Bruins Slot: "Ik denk aan de fun- damenteel staatsrechtelijke debat- ten tussen hem en de VVD-frac- tlevoorzlttel professor Oud. Als er principieel staatsrechtelijke zaken aan de orde waren, dan traden mannen als Burger en Tilanus en zeHs Romroe terug. Dan werd het debat beheerst door Oud en Bruins Slot. Principieel-staats- rechtelijke debatten van dit ni- veau heb ik sindsdien in de Ka- , mer niet meer meegemaakt."

• De Groninger filosoof en so- cialist prof. dr. L. Nauta op het z.g. "Volkscongres" in Groningen volgens een verslag in Trouw:

"De duivel schijt niet alleen op de grootste hoop, maar vreet ook van de kleinsten" (met excuus aan onze lezers - Red. V. en D.)

• De galeriehouder Herman Krikhaar in een gesprek met De Telegraaf over het werk van de schilder Anton Rooskens, het oudste lid van de Cobragroep:

"Conce.ss·ies doen in ruil voor

"succes" was voor hem taboe. Het wordt de jonge schilders van nu erg gemakkelijk gemaakt. Zij krijgen hun geld, maken snel een doekje en vinden het voor de rest wel best. Deze steun betekent vaak de dood voor de creativiteit in de mens."

vriidag 28 april 1972 - 3

duizendste schriftelijke Kamervraag aan de Regering gesteld. Dit jaar is dat record" alweer gebroken en is die

~eeds anderhalve maand vroeger ver- schenen.

Het instituut vaa de schriftelijke vra- gen is ulterst nuttig en een onmisbaar instrument bij de parlementaire contro- le. Daar moet dan ook stellig niet aan getornd worden. Maar alle overdrijving schaadt. En dat een zo massale vra- genstelling de grenzen van de redelijk- heid overschrijdt, lijkt mij nauwelijks voor bestrijding vatbaar. Er kan zich niet het geringste incidentje voordoen, of er is wel een Kamerlid (vooral de PvdA en de kleine PSP-fractie zijn daar sterk in), dat "er opspringt".

Een matiging lijkt hier wel gewenst, vooral ook waar langzamerband bet gros zijn waarschijnlijk eigenlijke be- doeling: publikatie in de· pers, mist. Ook de kranten krijgen er kennelijk genoeg van en zijn begonnen sterk te selecte- ren. Wellicht dat dit enige matigende invloed heeft op de bijna dagelijkse vra- genstroom uit de Kamer. Het zou ook het ambtelijke apparaat wat minder be- lasten.

• ONLOGISCH VERZET

"Wat ons als middengroep ergert, Is het feit dat men zich al voor de tweede maal niet wil houden· aan de uitvoering van de democratisch tot stand gekomen wet betreffende de automatische belas- tingcorrectie. Dit gemanipoleer met ons belastingstelsel, dat opnieuw aan ons verlangen voorbij gaat, wijzen wij vol- strekt af. Het betekent een aanslag op de inkomenspositie van de middengroe- pen."

Deze gezonde taal kwam dit maal uit de mond van een vakbondsbestuurder.

Het was de heer A. J. Hubben, voorzit- ter van de bij het Nederlands. Katho- liek Vakverbond (NKV) aangesloten nieuwe Unie- B. H. ^L. P. (beambten, hoger en leidinggevend personeel). Hij sprak deze woorden op de oprichtings- vergadering te Utrecht. Deze "Unie" is, naar bet ANP onlangs berichtte, een fusie van de tot dan toe bestaande:

Christelijke Vereniging van mijnbeamb- ten, de Nederlandse Katholieke Bond van leidinggevend en toezichtboudend personeel, de Unie van beambten en ho- ger personeel en de in St. Christoffel georganiseerde R.K. handelsvertegen- woordigers, verzekeringsinspecteurs en anderen, in totaal 35.000 leden.

De beer Hubben beeft volkomen ge- lijk. Met instemming ten slotte van een ruime Kamermeerderheid heeft dr. Wit- teveen het er in de laatste maanden van zijn ministerschap weten door te krij- gen, dat het gedeelte van de loon- en inkomstenbelasting; dat jaarlijks pro- gressief steeg als gevolg van de geld- ontwaarding, in het vervolg jaarli~ks

geneutraliseerd zou worden. Daarmee werd tevens een eind gemaakt aan een jaarlijks zich geheel buiten de beslissing van de Staten-Generaal om voltrekkende belastingver hoging.

Het telkens weer oplaaiende verzet te- gen deze automatische belastingcorrec- tie is onjuist, onlogisch en onbillijk. Als bepaalde belastingen verhoogd moeten worden, zullen regering en Staten-Ge- neraal daartoe in gemeen overleg moe- ten besluiten, maa1 dat staat dan geheel los van deze eerst toe te passen tarief- aanpassing.

Een enigszins vergelijkbaar geval doet zich voor met de wiebeltax. Deze is ingesteld om het voeren van een zeker fiscaal conjunctuurbeleid mogelijk te maken. Wanneer op conjuncturele gron- den die wiebeltax eerst op het maximum van 5 pct. is ingevoerd en op grond van dezelfde overwegingen later op 3 pct.

wordt gebracht, is bet wederom vol- strekt onjuist om dan, zoals de oppositie doet, aan te komen met de redenering:

we kunne:.1 die extra belasting zo goed gebruiken. Toegeven daaraan zou bete- kenen dat geen minister van financiën in het vervolg meer dit nuttige instru- ment om de conjunctuur af te remmen dan wel aan te moedigen, zou durven hanteren. Er zijn immers altijd wel goede dingen te vinden, waarvoor men die hef- fing bij bet overbodig worden voor bet eigenlijke doel, "zo goed zou kunnen ge- bruiken.'' Zo'n politiek lijkt echter prin- cipieel naar niets en zou zelfs dit kleine stukje conjunctuur-politieke bewegings- vrijheid voor de Regering alweer onmo- gelijk maken. Erg "progressief" lijkt dat niet.

4 • vrijdag 28 april 1972

In overleg met de besturen van de kamercentrales heeft de VVD-fractie in de Tweede Kamer de volgende regionale taakverdeling voor het zuidelijk district vastgesteld:

Kamercentrale 's-Hertogenbosch:

mr. A. Geurtsen, mevrouw drs. N.

Smit-Kroes.

Kamercentrale Tilburg:

L. M. de Beer, mr. H. Koning.

Kamercentrale Middelburg:

drs. G. M. V. van Aardenne, ir. D. S.

Tuijnman.

Kamercentrale Maastricht:

G. Koudijs, mr. F. Portheine.

Aankondigingen

lMEI

Mevrouw drs. N. Smit-Kroes en mr. A.

Geurtsen spreken voor de afdeling Waa.lwijk.

20.00 uur, hotel Vervliet.

9MEI

Dr. A. J. Vis (burgemeester van Leiden, oud dagelijks bestuurslid) spreekt voor het Jongeren Contact van de afdeling Eindhoven.

20.30 uur, Animali (voorafgaand verga- dering).

12MEI

Op uitnodiging van de VVD-afdeling Oost-Zeeuws-Vlaanderen spreekt U.

Wiegel te Axel.

Machtsstrijd in Bonn

van onze redacteur buitenrand

VRIJHEID EN DEMOCRATI~

De dreigende Enka-sluiting

Op 13 april heeft de Gemeenteraad van Breda zich uitvoerig bezig gehou- den met het dreigende onheil dat ruim 1700 stad- en streekgenoten boven het hoofd hangt bij de voorgestelde bedrijfs- sluiting van ENKA-Breda, onderdeel van het AKZO concern.

Het ENKA-bedrijf te Breda is na Phi- lips-Roosendaal (ca. 1800 medewerkers) het bedrijf met het grootste aantal werknemers in een regio, waar de werk- gelegenheid toch al reeds rust op een aantal zeer wankele pijler,;;.

Het nieuws over de reorganisatie van het AKZO concern dat nu reeds enige weken1 in het centrum van de landelijke belangstelling staat, is uiteraard in de regio Breda als een bom ingeslagen en houdt de gemoederen aldaar - terecht

Dit artikel is van de hand van jhr.

R. G. P. Sandberg, fractievoorzitter van de VVD in de Bredase gemeente·

raad.

- voortdurend bezig. Dat ENKA Bre- da, een fabriek die in de gehele omge- ving bekend stond als een goed flore- rend bedrijf, zo plotseling gesloten zou worden is voor velen nauwelijks te ac- cepteren en heeft een stroom van pro- test ontketend. Vooral de gevolgde pro-

l:edure heeft grote ergernis gewekt.

In de Raad van Breda kwamen ook duidelijk gevoelens van onmacht naar boven. Het stadsbestuur - voor een niet onbelangrijk deel medeverantwoor- delijk voor een juist werkgelegenheids- beleid - mist het instrumentarium ên de mogelijkheid tot beïnvloeding om een dergelijk onheil te voorkomen.

Onze fractie in de Bredase Raad he- kelde scherp de gedragingen van onze E.E.G.-partner Italië die "onder de titel van regionale werkgelegenheidspolitiek een vorm van concurrentievervalsing in- troduceerde die nauwelijl{S aanvaardbaar

is." '

Langs de randjes

Wij tekenden eveneens aan dat hoe langer hoe meer mensen het gevoel krijgen dat Nederland de inter- nationaal gemaakte afspraken immer naar d~ geest en letter uitvoert, terwijl andere landen er geen been in zien om

heidssituatie in Breda en West-Brabant.

Bij een eventuele sluiting van ENKA Breda voorzien wij grote moeilijkheden bij de herplaatsing van grote groepen personeelsleden.

Het percentage werkloosheid steekt nu reeds ongunstig af bij vergelijking met de rest van Nederland. Om de si- tuatie met Limburg of Groningen te vergelijken ging ons te ver, doch wij deden een dringend beroep op het colle- ge van B. en W. te Breda de vestiging van nieuwe werkgelegenheid actief te stimuleren.

Deze aansporing kwam vanuit alle fracties in Raad waarbij van meerdere kanten werd gesproken over de vesti- ging van een rijl,soverheidsdienst.

Motie

Tot slot werd een ruotie aangenomen, ondertekend door alle fractievoorzitters.

De motie luidde:

langs de randjes van het toelaatbare te • Het college moet in het gesprek met manoeuvreren. - de ministers vasthouden aan de eis dat

Beide opmerkingen sloegen op de in- vestering in een chemische vezelfabriek op Sicilië, waar thans - ondanks de overproduktie van ca. 220.000 ton per jaar - een fabriek met enorme bedra- gen aan overheidssubsidie wordt ge- bouwd met een jaarcapaciteit van 70.000 ton.

De V.V.D.-fractie sprak zich ten slotte zeer bezorgd uit over de werkgelegen-

de regering samen met het AKZO-be- stuur een alternatieve oplossing vindt.

Het bedrijf mag niet dicht, zolang daar de noodzaak niet doorslaggevend van is aangetoond.

• Indien onverhoopt die sluiting toch doorgaat, moet de sluitingstermijn flexi- bel worden toegepast.

• Bij het zoeken naar vervangende werkgelegenheid moeten de maatschap- pelijke en sociale omstandigheden veilig worden gesteld. Bij de herplaatsing dient vooral de grootst mogelijke zorg besteed te worden aan de werknemers

Open brief Mergellandroute

Het dagelijks bestuur van de Lim- burgse VVD heeft onlangs in een brief gericht aan de directeur van Provin- ciale Waterstaat in Limburg, ir. L. J.

P. M. Raedts, zijn grote verontrusting uitgesproken over de Mergellandroute in Zuid-Limburg. Vooral de gang van zaken met het traject Mheer-Noorbeek- Hoogcruts-Slenaken-Heyenrath-Epen is de aanleiding tot die verontrusting. "De wegverbreding en het rooien van prach- tige bomen langs een deel van deze route - in het bijzonder bij Heyenrath - is een tragisch voorbeeld van geld- verspilling en onverstandig milieu- beheer. Het toerisme is allerminst ge- diend met een uitnodiging tot te hard rijden en gevaarlijke inhaalmanoeuvres op een pseudo-autocircuit", aldus de Limburgse VVD. Het bestuur vindt dat het hoog tijd wordt dat iedereen ervan doordrongen raakt dat deze toeristische weg zo onopvallend mogelijk door het Zuidlimburgse heuvelland moet slinge- ren. Het verklaart zich daarom een

"Grosser Sieg der CDU". Met deze juichkreet opende het veel gelezen Springerblad Bild deze week en ook de andere bladen van dit krantenconcern konden hun vreugde over de verkie- zingsuitslag in de Westduitse deelstaat Baden-Württemberg nauwelijks verber- gen. De christendemocraten haalden hier na de felste verkiezingsstrijd die ooit in de Bondsrepubliek heeft plaats- gevonden de absolute meerderheid van 53,5 procent van dè uitgebrachte stem- men. De socialisten zagen hun stem- menaantal sedert de vorige landdagver- kiezingen in 1968 weliswaar met 8,6 procent stijgen, maar hun liberale coali- tiegenoten in de federale regering boekten 5,4 procent verlies. Zelden zijn verkiezingen voor de vertegenwoordi- ging in een enkele deelstaat zo belang:..

rijk geweest. Deze uitslag en het overlo- pen van weer een liberaal parlementslid in Bonn naar de christen-democratische oppositie doen het lot van de regerings- coalitie van Willy Brandt en Walter Scheel eens te meer aan een zijden draadje hangen en daar hangt meer van af dan alleen maar een eventuele aflos- sing van de wacht in Bonn. · Inzet van deze plaatselijke verkiezin- gen was immers de "Ostpolitik" van de Westduitse regering. De economische toestand noch de socialistische maat- schappij-opvattingen waren in Baden-

tegenstander van verdere wegverbreding van de Mergellandroute en de daar- mede samenhangende aantasting van het milieu door Provinciale Waterstaat Limburg.

Ir. Raedts heeft inmiddels geantwoord dat de verbetering c.q. reconstructie van de Mergellandroute een aangelegenheid is van de betrokken gemeenten die eigenaar-beheerder van de weg zijn. "De betrokken gemeentebesturen laten zich echter bij de opstelling van het plan adviseren door mijn dienst, alsmede door de provinciale planologische dienst, het recreatieschap Heuvelland Zuid- Limburg, landschapsdeskundigen en waar nodig door monumentenzorg, staatsbosbeheer en anderen", aldus de heer Raedts die er aan toevoegt dat de gemeentebesturen autonoom zijn wat de uiteindelijke beslissing over het plan- ontwerp aangaat. Hij heeft de brief van de VVD Limburg daarom aan de gemeentebesturen van Noorbeek en Sienaken doorgezonden.

Württemberg in het geding, maar - alle verkiezingsredenaars onder wie vele vooraanstaande politici hebben het be- nadrukt - de verdragen met de Sowjet- Unie en Polen die een einde zouden moeten maken aan de schemertoestand .die tussen het Oosten en Duitsland se-

dert het einde van de Tweede Wereld- oorlog bestaat. Bovendien moeten deze verdragen de weg vrij maken voor de viermogendhedenovereenkomst over Berlijn en een Europese Veiligheidscon- ferentie op gang brengen. Wat dan ook de uitslag van een dergelijke con- ferentie zal zijn, vast staat dat er een mogelijkheid inzit voor verdere ont- spanning in dit deel van de wereld.

En dà.t alles zou nu door 53 procent van 4,5 miljoen opgekomen kiezers in de waagschaa,l gesteld kunnen zijn. De CDU JCSU heeft uit de uitslag moed ge- put en in de debatten rond de W estduit- se begroting het vertrouwensvotum ge- steld. Toch is het nauwelijks aan te ne- men dat de CDU meent veel te kunnen winnen bij het verwerpen van de "Ost- verträge". CDU-leider Barzei en zijn CSU-rivaal Strauss kunnen niet veel meer doen dan proberen enige conces- sies van Moskou los te peuteren als zij de regering van Brandt overnemen. Dat zal aan de wezenlijke zaken die in de verdragen vastgelegd zijn en die de grootste kritiek van de huidige West-

• Het AKZO-concern moet zich bereid tonen om regelmatig aan vakbonden en bevoegde instanties inzage te geven van deze gang van z~en.

Bestuursmutaties

Heerlen - Het nieuwe dagelijks be- stuur van de Kamercentrale Limburg is als volgt samengesteld: voorzitter W. J.

A. van den Berg, vice-voorzitter J. H. J.

Willems en secretaris F. E. Riemslag Vroom, de Hesselleplein 15, Heerlen.

Tel. 045 - 711165.

Als bestuursleden zijn aangewezen de heren E. J. H. Smitshuysen, mr. E. P.

M. Geradts, A. H. J. Wenmaekers, J. I.

C. van Haren en W. Dresch, Adviseurs zijn mevr. A. Knuttel Coldewey, lid ad- viesraad van de stichting Vrouwen in de VVD, drs. A. P. Z. van der Houwen, hoofdbestuurslid, H. de Koning, partij- raadslid en ir. R. Haverschmidt, fractie- voorzitter in de Staten.

duitse oppositie uitlokken, nl. het vast- leggen van de grenzen in Oost-Europa zoals die na de Tweede wereldoorlog zijn ontstaan en de de facto erkenning van de DDR, waarschijnlijk weinig ver- anderen. Men kan in de politieke strijd die in West-Duitsland gaande is dan ook niet veel meer zien dan een pure strijd om de macht, zij het één met uiterst gevaarlijke kanten, want het is duide- lijk dat de verhouding tussen Oost en West gemakkelijk grimmiger kan wor- den zonder dat we er iets bij winnen.

Misschien dat iemand als president Nixon zich over een dergelijke ontwik- keling zou verheugen. Hij heeft welis- waar ingestemd met de politiek van Brandt tegenover het Oosten, maar erg van harte is dat nooit geweest en Sulz- berger veronderstelt in de ^~ew York Times dat Nixon in een betere onder- handelingspositie zal zijn als hij de Rus- sische leiders volgende maand ontmoet, wanneer in Bonn 'n duidelijk anti-Russi- sche regering gezeteld is. Partijleider

Brezjnjew zal dan, om alsnog zijn gelief- de veiligheidsconferentie van de grond te helpen, wellicht tot meer concessies bereid zijn. Een overeenkomst voor de beperking van de bewape.ningswedloop ligt dan misschien eerder in het ver- schiet. Zulke veronderstellingen laten zich natuurlijk ook altijd gemakkelijk

omkeren. We zullen zien.