‘FLUISTEREN IN DE BIESBOSCH!’
Vrijdag 13 mei,(geluksdag!) gingen Vrouwen van Nu Ulvenhout, met vijf auto’s en 19 dames op stap naar
Werkendam, of wel, naar het BIESBOSCH MUSEUMEILAND en voor een rondvaart op de elektrische
fluisterboot, genaamd WHISPER. De tweede fluisterboot die zij hebben heet; SILENCE,
hoe komen ze toch aan die namen…??
De zon scheen en er stond een heerlijk windje. De start was wat rumoerig aan de balie, want het tellen van de groep, mislukte keer op keer. Na zo’n tien keer opnieuw, kwamen ze toch op 19 dames uit en mochten we doorlopen naar de stijger.
Wij werden welkom geheten aan boord van de fluisterboot, door onze ‘captain’ Arie
de Reus, een van de vrijwilligers die daar werkzaam zijn. Alle klapramen stonden open en het eerste waar Arie ons voor waarschuwde was, handen
binnen boord en pas op voor uw toupetjes, hoorapparaten, brillen en kunstgebitten, want er kon wel eens een tak naar binnen zwiepen en dan zou één van deze attributen zomaar aan de wilgen kunnen hangen! De goede sfeer zat er meteen in!
Arie vertelde over de Hollandse Biesbosch, of Dordtse Biesbosch bij Moerdijk en wij voeren in de
Brabantse Biesbosch, het grootste deel, dat helemaal tot de Maas loopt. Bij Geertruidenberg is de zuidgrens van het Nationaal Park.
In de middeleeuwen was het één grote polder met twaalf dorpjes, waar het leven goed was, er werd graan verbouwd, maar de dijken werden helaas niet goed onderhouden. De dijken bestonden deels uit ‘moeren,’ dit is een oud woord voor ‘veen.’ Zomers peuterden vooral de armere mensen het veen uit de dijken, lieten het drogen, om er s ‘winters het kacheltje mee te stoken. De dijken werden hierdoor zwak en in 1421 braken de dijken door en kwam alles
onder water te staan.
Tot 1970, toen de Haringvlietsluizen gebouwd waren, was hier eb en vloed, met wel twee
meter hoogteverschil. Door de druk van de grote rivieren, de Maas en de Rijn, kwam het zoute water niet verder dan het Haringvliet. Hier had je dus zoet water, met heel veel soorten vis, zoals de voren, de snoek en de baars, maar ook de spiering, de haring, de spot, de aal, de steur, paling en de zalm, kwamen vanuit zee om hier te
‘paaien!’ Er waren immers nog geen sluizen die ze tegen hielden. Je had dus een enorm getij met zoet water en dat maakte de
Biesbosch zo uniek. Al snel ging men over op de visserij. Nu is er alleen nog de zoetwatervis.
Tot 1970 groeide hier langs de kanten riet, van wel vijf meter hoog en leefden ze
van riet snijden, een
heel zwaar beroep. De mannen sliepen zelfs langs de kant in hutjes, opgetrokken van riet. Vroeger werden de wilgen goed onderhouden, die ook
langs het water staan en werd er wilgenhout gehakt op de wilgenakkers, de grienden genaamd. Wanneer de bomen jong zijn, is het hout soepel en buigzaam, er werden o.a. stoelen en manden van gemaakt. Nu worden ze verwaarloosd en doet Staatsbosbeheer er niets meer aan. Er wordt niets meer opgeruimd. Je ziet nu een heel krakkemikkig bos langs de oevers, met dooie witte, uitgedroogde takken en stammen, waar wel veel dieren en planten van leven.
Wij gingen nu op ‘beverjacht.’ Er zitten er hier zo’n 300. Overdag zie je ze bijna nooit, omdat het avond/nachtdieren zijn.
Zij zitten in hun beverburcht te chillen, er zijn wel over de honderd burchten! Wij zagen ‘blank hout,’ dan weet je dat er bevers geknaagd hebben, de vorm van potloodpunten zie je aan het uiteinde. Zij willen alleen het schors van ‘levende’
bomen eten en zijn dus heel kieskeurig.
Arie wees ons op de ‘glijbanen,’ de sporen waar zij naar hun burcht gaan.
De ingang zit onder water, maar de burcht zelf ligt boven water, bedekt met houtsnippers en mos en afgedekt met takken als dak, waar zij hun jongen groot brengen. Je kon duidelijk wilgen zien die zij aan het om knagen waren, witte takken. Omgewaaide, dode bomen komen zij niet aan. Hun
snijtanden onder en boven groeien 20
cm per jaar, ze móeten dus wel knagen, anders krijgen zij problemen, een tandarts is er niet! Wanneer het 3de nest geboren wordt, moet het eerste eruit!
Op kamers zoals Arie zei. Zij krijgen gemiddeld twee jongen. Bevers hebben geen natuurlijke vijanden. Wij voeren over kreken, waar de diepte soms maar 10 tot 30 cm is. Gevaarlijk voor de recreanten, die regelmatig vast komen te zitten.
Ook moesten wij uitkijken naar roofvogels, zoals de visarend en de zeearend. Van de visarend zitten momenteel drie paartjes te broeden, één paartje wordt met een camera gevolgd. Dit kun je zien op;
beleefdelente.nl
De visarend gaat in oktober naar Afrika en komt in maart weer terug. Het mannetje is nu voor de vijfde keer precies op 26 maart teruggekomen, hoe uniek is dat? Hetvrouwtje komt altijd een paar dagen later, als zij nog leeft, want het is een hele gevaarlijke tocht! (dit is
niet het mannetje van de video.)
In de platte onderkant van een omgewaaide boom zagen we allemaal gaatjes zitten, dit zijn de nestjes van de
ijsvogel. Helaas niet gezien.
Wij zagen een prachtige nijlgans zwemmen, met felle kleuren, maar…het is gewoon een eend die ze gans noemen, maar is wel een
exoot uit Egypte. Arie vertelde dat er nu bij de Moerdijkbrug roze flamingo’s staan te foerageren en zijn exoten natuurlijk. Ook roodwangschildpadjes zijn
gezien, die komen oorspronkelijk uit Florida, maar die zijn ooit hier door mensen uitgezet. Er kwamen futen langs en mooie knobbelzwanen die nu aan het ruien zijn. Ook zagen we visdiefjes en aalscholvers. Een aalscholver vloog heel laag over het water, een teken dat hij vol vis zat, zwaar beladen dus! De visotters zijn uitgestorven, zij vraten de vissen uit de netten van de vissers en daar waren zij niet blij mee. Arie denkt dat zij ooit wel weer eens de kop opsteken in dit gebied.
Hij vertelde over de ‘spaarbekkens,’ van drinkwater die hier liggen, drie stuks, die met elkaar verbonden zijn, via ondergrondse pijpleidingen. Die bekkens zijn 20 meter diep, heel Rotterdam en Europoort drinken water uit de Biesbosch! Water zat voor de mensen vertelde Arie.
Er zijn maar een paar plaatsen waar je met je bootje mag aanmeren en waar kleine strandjes zijn gemaakt voor de recreant. In de weekends en vooral met
mooi weer kan het zéér druk worden op het water, met vooral de gehuurde bootjes met mensen erop, die de regels niet kennen! Bv. Op de rondvaartboten staat voorop een grote gele soort boei, dat betekent, dat deze boten altijd
voorrang hebben, maar ja…maak dàt Jan de Hollander maar eens wijs!
Wanneer je echt bevers en wild, zoals reeën, wilt zien, moet je in de avond met een gids op pad, dan komen zij tevoorschijn.
Ik kan nog wel een uur doorschrijven, maar moet een keer stoppen.
Met veel dank aan Arie, onze humorvolle en zéér deskundige gids.
En wij?... hebben weer genoten en ervaren hoe prachtig ons landje toch is!
Marijke Smit.
Hier nog een paar mooie foto’s!
Heerlijk de wind door de haren!
Met dank aan José, die alles perfect georganiseerd had!
EINDE.
