e 1,95
70
stejaargang • nummer 38 • woensdag 17 september 2014 Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X
Voor mensen met een goed hart en een slecht karakter...
De nachtmerrie van Kris Peeters Deze week
Over gelijkheid
en gelijke kansen 3
Wanneer geeft Bruno
Hollande er de brui aan? 3
De VRT mailt 4
Michel-Reynders,
de verzoening 7
Op de praatstoel:
Dirk Rochtus 11
Nationalisten staan op
moeilijk kruispunt 5
Tom doet het 4
Geest van tripartite weer uit de fles?
Boventitel cursief
Marianne Thyssen wordt eurocommissaris voor Werk en Sociale Zaken. Voor de capa- bele CD&V’ster een mooie promotie, voor haar partij een magere troost over een post in de verte. Als die zo belangrijk is voor het land en de partij moet iemand maar eens vertellen wie haar voorganger was. László Andor, inderdaad, u wist het. Of niet?
Het “sociale gezicht van Europa” jubelt men in de entourage van de gelijkgezinde kringen.
“Het is wat minder dan de hemel geworden”, vindt Paul Geudens in Gazet van Antwerpen, want het zijn de andere economische departe- menten waar de economische patatten worden gekookt. Er werd in de media nogal wat afge- kauwd over het “offer” van Kris Peeters. Het verlies van de Wetstraat 16 heeft voor verwar- ring gezorgd bij de Vlaamse christendemocra- ten zelf over hun rol in een Zweedse coalitie.
Daar wordt het bikkelen om de postjes, tussen de vrienden van het ACW (Koen Geens, Servais Verherstraeten) en de rechtervleugel (Pieter de Crem en Hendrik Bogaert).
“Er hangt dus een clash tussen de rechter- zijde en het ACW in de lucht bij CD&V”, schrijft De Tijd. Tegenover het pleidooi voor een vermo- genswinstbelasting of een meerwaardebelas- ting staat het tandengeknars van Voka en Unizo.
Wat blijft er over van de glans van een Zweedse regering zonder de PS, de enige trofee die N-VA nog kan binnenhalen?
Gevierendeeld?
Waar eindigt de N-VA met haar programma van voorzichtigheid? De partij durfde het niet aan de radicaliteit van haar groeijaren aan te houden. De Schotten en wellicht ook de Cata- lanen kiezen dit najaar voor de vlucht vooruit.
Donderdag voor de Schotten en begin novem- ber voor de Catalanen weten we of dat lukt of niet.
De Wever waarschuwde in 2007 al voor de
Schotse risico’s. Hun keuze voor een referen- dum deed hem denken aan de film ‘Braveheart’, over de strijd van de Schotten tegen de Engel- sen. “Zegt de ene Schot tegen de andere: “Kom- aan, we gaan die Engelsen bekampen.” Waarop een ander zegt: “Wat? Dat kunnen we toch nooit winnen?” Waarop die eerste zegt: “Wie heeft het over winnen? Ik heb het over vechten.” Kijk, dat is het verschil tussen Vlaams Belang en N-VA. Zij vechten graag een verloren strijd uit, ik niet. Zij zullen op het eind van hun carrière pochen dat ze nooit een duimbreed hebben toegegeven, maar ze zullen ook verzuurd en chagrijnig moe- ten vaststellen dat ze nooit iets hebben binnen- gehaald. William Wallace wordt in ‘Braveheart’
uiteindelijk gevierendeeld en onder die vorm naar de vier windstreken van Engeland gestuurd.
Dat is niet mijn ambitie.” Aldus De Wever in Het Laatste Nieuws van 8 september 2007.
De onafhankelijkheidspartij N-VA schakelde over op de confederalisme-modus en nam, zoals professor Matthias Storme ooit zei, het
“risico dat de N-VA uit voorzichtigheid haar eigen partijprogramma belachelijk maakt”.
Nam Vlaams Belang dan weer risico’s op het radicale pad? Met zijn boek “De ordelijke opde- ling” wilde de verstandige Gerolf Annemans dat maar al te graag. Maar zijn teksten verdwe- nen in een vergeetput, met dank aan de ultra’s in de partij, die andere dan Vlaams-nationale prioriteiten hadden. Bart Maddens geloofde er in 2010 nog in dat het VB aan geloofwaardigheid zou winnen, indien de N-VA zich zou vastrijden in eindeloze onderhandelingen over het hervor- men van de Belgische staat. Van een remonte was alvast in 2014 geen sprake. En het is de vraag of een nieuwe generatie VB’ers veel ver- loren zonen kan bekoren. Dat hangt ook van de N-VA af.
Tijd winnen
Ondertussen sukkelt dit land moeizaam ver- der. De Luikse grondwetspecialist François Perin
adviseerde ooit dat Wallonië tijd moest winnen tot het zelf zijn sociale zekerheid overeind zou kunnen houden. Het inkomen van de Waal zou immers met gemiddeld 20 procent dalen na een splitsing. Dat tijd winnen lijkt de PS en cdH sinds 2007 goed te lukken.
Vlaanderen moet het stellen met de vaag- heid van het confederalisme-verhaal. Volgens grondwetspecialist Christian Behrendt staat confederalisme voor “onafhankelijke” staten die besluiten bepaalde bevoegdheden samen uit te oefenen. In België echter staat het voor het streven naar grote autonomie voor de deel- staten, zonder de federale staat, het koninkrijk België, ter discussie te stellen. “Misschien wil De Wever dat om electorale redenen niet zo duide- lijk zeggen, maar eigenlijk pleit hij, althans op dit moment, ‘gewoon’ voor een verregaande vorm van federalisme, met behoud van de staat Bel- gië als internationale rechtspersoon”.
Wegens niet incontournable had de N-VA- voorzitter misschien geen andere keuze.
Schotse en Spaanse nationalisten werden - ondanks hun radicalisme - heer en meester in het eigen parlement, de N-VA heeft haar geloof in dat scenario verloren en koos ervoor die radi- cale weg niet (langer) te volgen. De discussie over meer autonomie in Vlaanderen is dus nog niet in een Schots of Spaans stadium beland.
Jawel, de N-VA kan nog gaan voor een nieuwe brok staatshervorming, volgens grondwetspe- cialist Paul van Orshoven ook zonder wijziging van de grondwet, maar via bijzondere wetten.
Iets wat ook Wouter Beke benadrukte, maar daar hebben we tot vandaag nog niet veel over vernomen.
Frustraties
Stel dat de Schotten ‘ja’ zeggen tegen onaf- hankelijkheid, hoelang kan de N-VA de geest dan nog in de fles houden, vraagt politicoloog Dave Sinardet (UA) zich af. Anderzijds leeft het debat over onafhankelijkheid hier nauwe-
lijks. Zes jaar geleden pleitten de N-VA’ers Theo Francken en Karl Vanlouwe, samen met Peter de Roover, in een opiniestuk nog voor een referen- dum over de Vlaamse onafhankelijkheid “indien de communautaire onderhandelingen tegen het zomerreces tot niets leiden”. Tja… Gaan de Vlaams-nationalisten binnen de N-VA straks vrede nemen met een regering die bewijst dat België wel werkt?
Deze week wordt de begroting 2015 op de tafel van de regeringsonderhandelaars gelegd.
Het Planbureau wijst op minder economische groei voor 2014 en 2015. De budgettaire potjes dreigen over te koken. Wie wil zich verbranden?
Straks ontwaakt Wallonië, dat zich opmaakt voor een clash met de “verraders” van de MR.
Hoe groot wordt de frustratie binnen CD&V over het verloren premierschap?
Welke strekking haalt het daar? De jongste dagen circuleren er geruchten dat CD&V contact heeft opgenomen met de sp.a, en “het spook van de tripartite is weer uit de fles”, schrijft Wim van de Velden.
Politiek marktonderzoeker Jan Callebaut herinnert in Knack aan het flamingantisme van de christendemocraten, dat telkens verslapte om de Wetstraat 16 binnen te halen. Martens werd een “Flamand de service”, Dehaene was communautair ongeslachtelijk, Leterme ver- gat zijn ongezouten Vlaamse boodschappen.
Stuurt de partij nu ook Peeters in die richting?
En neemt die vrede met de post van vicepre- mier, een troostprijs?
Met die “beperking” zou CD&V beter beschut zijn tegen de storm die zal opsteken eens de kamikazeregering van start zou gaan. Of specu- leert de partij op het mislukken van de Zweedse coalitie – de kans dat dit gebeurt, is erg groot – omdat er dan voor Peeters weer meer in zit?
“Reculer pour mieux sauter”, in een tripartite misschien? Houd dat maar in de gaten.
Actueel
17 september 2014
2
Uit de smalle beursstraat
Luc Vriens (1957-2014)
Vorige week is topondernemer Luc Vriens totaal onverwacht overleden. De Kempenaar was één van de meest succesvolle Vlaamse bedrijfsleiders van de laatste jaren. En hij kreeg het succes zeker niet in de schoot geworpen.
Water- en luchtzuivering lijkt een weinig aantrekkelijke sector. Toch maakte bio-ingenieur Luc Vriens, op 11 september op zakenreis in China in zijn slaap overleden, er fortuin mee. Zijn in 2000 opgerichte milieutechnologiebedrijf Waterleau haalt een omzet van 61 miljoen euro en een cashflow van 5,6 miljoen. Het bedrijf telt 390 werkne- mers en realiseerde al 1.000 projecten in 82 landen.
Als we denken aan Vlaamse bedrijven die in verre exotische oor- den actief zijn, dan vallen meteen de namen van twee baggergroe- pen, DEME en De Nul. Waterleau wordt zelden vermeld. Onterecht. In China zijn er 250 waterzuiveringsinstallaties die door Vriens en zijn collega’s gebouwd werden. Het grootste waterzuiveringsstation in Afrika - het ligt in Marokko - is door Waterleau gebouwd. Het bedrijf rijfde ooit een supercontract binnen voor Heineken, ook op het zwarte continent. In 2009 deinsde Vriens er niet voor terug in Bagdad aan de slag te gaan. Naar eigen zeggen sliep hij bij elk bezoek in een ander hotel, want het vorige was door een bomauto vernield. De internati- onale successen van Vriens werden beloond met de prijs Leeuw van de Export in 2012.
De ondernemer is altijd een durver geweest en om dat te begrij- pen, moeten we terugkeren naar zijn periode voor Waterleau. Vriens was jarenlang een sleutelfiguur bij het milieubedrijf Seghers Bet- ter Technologies van de flamboyante ondernemer Hendrik Seghers.
Seghers was in Vlaamsgezinde kringen een naam als een klok. Maar al te vaak was Seghers betrokken bij onfrisse praktijken. Er was een mislukt vastgoedproject in het Spaanse Estepona, waar veel Vlamin- gen - meer dan één uit een ‘zwarte familie’ - hun broek aan scheur- den. Met zijn Seghers Better Technologies ging het relatief goed, tot er een conflict ontstond met Vriens. Luc Vriens wou samen met een aantal topingenieurs een participatie nemen in Seghers, maar
Hendrik Seghers weigerde. Daarop besloot Vriens met een aantal top- ingenieurs het bedrijf te verlaten. Ze richtten toen Waterleau op. Met Seghers ging het van dan af bergaf. Ondertussen was een juridisch geschil tussen Seghers en Vriens uitgelopen op een echte privé-oor- log. Voor de rechtbank eisten ze 25 miljoen euro van elkaar. En het jennen ging zeer ver. Kort nadat het conflict tussen beiden uitbrak en Vriens zijn bedrijf Waterleau had opgericht, organiseerde Seghers een grote “gardenparty” in zijn kasteel in Malderen (Londerzeel). Tijdens het feest vloog een vliegtuig over met een groot spandoek, waarop de naam ‘Waterleau’. De gasten waren wat verveeld, maar trokken er zich weinig van aan. Hendrik Seghers was woest, maar het erg- ste moest nog komen. Een jaar later, om precies te zijn. Het tuinfeest van 2000 werd verstoord door het lawaai van een overvliegende heli- kopter, ingehuurd door Vriens. In die periode stuurde Vriens naar zijn zakelijke contacten een postkaart van de heuvel van Waterloo met de dreigende schaduw van Napoleon en de boodschap ‘He’s back’, gevolgd door de datum 18 juni 1815, dag van de veldslag. De scha- duw van Napoleon op die postkaart: dat was Seghers.
Het klopt dat Hendrik Seghers over het leven en werk van Vriens een permanente schaduw wierp. In interviews gaf Vriens toe te vrezen nooit meer van Seghers verlost te zullen zijn. Vriens was te pessimis- tisch, want Seghers publiceerde net zijn memoires en is voor de rest een discreet leven aan het leiden. Zijn bedrijf Seghers Better Tech- nologies ging in 2002 failliet en Seghers moest zijn kasteel verlaten.
Over het privéleven van Luc Vriens is veel bekend. Hij was een kunstminnaar. In zijn woonkamer staat een opvallende triptiek van de Franse kunstenaar Pierre-Yves Dayot, dat naar de elementen water, vuur, aarde en lucht verwijst. Hij had een tijd een relatie met de voor- malige sp.a-politica Anissa Temsamani. Uit zijn eerste huwelijk had hij twee kinderen, een zoon en een dochter. De dochter is nog in het bedrijf actief. Lucs broer, Gust, is voorzitter van Waterleau. De toe- komst van het bedrijf moet bij hem worden gezocht.
Angélique VAnderstrAeten
Geen woorden maar daden!
Sluit aan bij het Vlaams ziekenfonds.
Bel hiervoor ons gratis nummer: 0800-179 75.
Surf voor ons kantorennetwerk naar vnz.be.
Hoofdzetel: Hoogstratenplein 1 - 2800 Mechelen - www.vnz.be
adv58x45pallieter 05-01-2006 14:03
Geen woorden maar daden!
Sluit aan bij het Vlaams ziekenfonds.
Bel hiervoor ons gratis nummer: 0800-179 75.
Surf voor ons kantorennetwerk naar vnz.be.
Hoofdzetel: Hoogstratenplein 1 - 2800 Mechelen - www.vnz.be
adv58x45pallieter 05-01-2006 14:03
Word lid van het Vlaams ziekenfonds.
Bel hiervoor ons gratis nummer: 0800-179 75.
Surf voor ons kantorennetwerk naar vnz.be.
De “zaak” die er geen was
Haar familienaam doet er niet toe. Juf Magalie is in gans Vlaanderen bekend. Ze had dat liever anders gezien. De “zaak”-Blokkendoos had er nooit mogen komen, omdat er geen zaak was. Ze bestond enkel in de verbeelding van vijf allochtone moeders die elkaar en anderen opjutten over vermeend misbruik van hun kinderen door de 24-jarige kleu- terjuf in het concentratieschooltje aan het Antwerpse Kiel. De herinnering aan de daar- door ontstane massahysterie aan de schoolpoort, en in gans de wijk, is ver van vervaagd.
De zaak werd door het parket “tot op het bot”, zoals dat heet, onderzocht. De waarheid haalde het van de fantasie, de halve en hele leugens die ruim een jaar lang het leven van een jonge vrouw tot een hel hebben gemaakt.
Er werd geen zweem van bewijs tegen Magalie gevonden. Het parket vroeg dan ook haar buiten vervolging te stellen. De raadka- mer zou daar zijn op ingegaan, ware het niet dat vier van de vijf “aanklagers” blijkbaar het begrip “fanatisme” vereren. Met een dozijn
“nieuwe” vragen eisten ze via hun advocaat verder onderzoek. Vertrouwen hebben in een rechtstaat, en tegelijk in hun gastland, oogt anders.
Dat betekent dat Magalie haar lijdens- weg nog niet beëindigd ziet. Er bestaat geen zekerheid over een datum waarop dat “ver- der onderzoek” afgesloten zal worden. Er is wel de aan zekerheid grenzende waarschijn- lijkheid dat de daaruit getrokken conclusies niet van de bestaande zullen afwijken. Het ligt allicht mee daaraan dat Magalie zich uit de anonimiteit terugtrok waarin ze met al haar angsten ruim een jaar heeft geleefd. Anoni- miteit is veel gezegd. Een voormalig lid van Sharia4Belgium, Kamal Afettat, had haar foto immers al veel eerder op de (a)sociale media gegooid, met niet mis te verstane bedreigin- gen. In een aantal kranten gaf een moedige Magalie nu haar versie van een triest verhaal.
“Uiteraard”
Was het haar droom een loopbaan als kleu- terjuf uit te bouwen, dan hebben alle verdacht- makingen en verzinsels aan haar adres die aan diggelen geslagen. Dat is een zekerheid die Magalie vooropstelt. Ze vreest dat de in haar eerste jaar als juf geïncasseerde angsten nooit zullen verdwijnen, onzekerheid troef zal blij- ven, ze daardoor een slechte juf zou zijn. Die gedachten hebben blijkbaar geleid tot een door haar allicht nog niet opgemerkte, maar wel al geïnstalleerde zekerheid, met name een vorm van hardheid die ze aan het gruweljaar in haar jonge leven overhoudt. Verontschuldigingen van de aanstokers van de massahysterie, voor wat ze haar hebben aangedaan, zijn er niet gekomen, en zullen wel uitblijven.
De manier van denken en het handelen van veel “nieuwe Belgen” in acht genomen, is daar
“uiteraard” aan toevoegen noch gedurfd noch
misplaatst. Wie zich tegen het haantjesgedrag van de “jongeren” in de grootsteden al eens een opmerking veroorlooft, weet uit ervaring welk soort reacties hij in de plaats van veront- schuldigingen mag verwachten. Waarbij het woord “racist” nooit ver weg is. Dat terzijde, vermits Magalie gebeurlijke en te laattijdige verontschuldigingen onvoldoende acht. Naast een vorig jaar al neergelegde klacht wegens
“lichtzinnige burgerlijke partijstelling” mag de
“harde ouderkern” van het Kiel zich aan een forse eis tot schadevergoeding verwachten wanneer de “zaak”, die nooit een zaak was, volledig zal zijn afgerond.
Mix
Die eis zal volkomen terecht zijn. Zeker als men bedenkt dat volgens een “diep geschokte”
vader juf Magalie een gans kleuterklasje had gedwongen zich helemaal uit te kleden, en een al even “zwaar aangeslagen” moeder met zekerheid wist dat de juf haar kinderen naar een boerderij ergens op het platteland had ontvoerd, en hen daar met uitwerpselen had ingesmeerd. Dat zijn beschuldigingen geuit door allochtonen die geen graten zien in voor hun kinderen geldende gebruiken die bij de autochtone bevolking van hun gastland een mix van ongeloof, wantrouwen en afkeuring opwekt. Zonder dat die mix ooit in massa- hysterie ontaardt voor nochtans vaststaande en op westerse normen haaks staande toestan- den in allochtone gemeenschappen. Niet op een gamma hersenspinsels over vermeend kin- dermisbruik door een enkeling. Het uithuwe- lijken van meisjes aan mannen die hen soms niet eens kennen, is één van die toestanden.
Door ouders gearrangeerde huwelijken tus- sen neven en nichten waaraan een incestueus reukje hangt, is een andere. Dat is nog slappe kost vergeleken met ook hier uitgevoerde
“bloedwraak”-misdaden als een gedwongen of gearrangeerd huwelijk spaak loopt.
Misschien weet de “harde kern” die verder onderzoek blijft eisen het nog altijd niet, maar sinds de zaak-Dutroux graven de parketten en het gerecht in dossiers over kindermisbruik “tot op het bot”. Het zou die “harde kern” sieren een minimum vertrouwen te demonstreren in het juridische systeem van een samenleving waar- van ze deel willen zijn, door hun eisen alsnog in te trekken. Het zou alvast helpen de tijd in te korten tussen nu en het moment dat kleu- terjuf Magalie kan beginnen proberen het haar aangedane onrecht achter zich te laten, en haar leven weer op de sporen te zetten.
D.Mol
Advocaten van Aquino-proces willen een bommetje gooien..
BrAnDEnDE HAAt
Moslims reageren hun haat tegen anders- denkenden niet alleen in hun vaderland af, maar evengoed in hun gastland. Twee Turken hebben vorige week ’s nachts brand gesticht in de lokalen van een Koerdische vereniging in Anderlecht. Het had op een ramp kunnen uitdraaien voor de mensen die in de apparte- menten boven die lokalen sliepen, maar daar malen moslims niet om. Dat is slechts “colla- teral damage”. Gelukkig was de brandweer snel ter plaatse en vielen er geen slachtof- fers. Brandstichting bij nacht, in een bewoond pand, dat zou normaal gezien een assisenpro- ces moeten worden. Maar vermits de arrestan- ten Turken zijn, zal dat er wel nooit van komen.
StEMgEDrAg
Een peiling van La Libre Belgique en RTBF verleden week, geeft aan dat de N-VA nog steeds de grootste partij is met juist geen 32%
van de stemmen. Vrij vertaald: weinig ver- schuivingen te merken in het politieke land- schap.
De ene partij gaat een procentje omhoog, de andere partij verliest een procentje. Maar omdat er een foutenmarge is van 1,9 pro- cent, kan men enkel vaststellen dat alles bij het oude gebleven is. De vorming van een Vlaamse regering en de lopende onderhande- lingen voor een federale regering, heeft geen invloed op het stemgedrag van de gemiddelde Vlaming.
CHArLES SCoort SLECHt
Hetzelfde zien we aan de overkant. De Franstalige kiezer lijkt het de MR niet kwa- lijk te nemen dat zij deelneemt aan de rege- ring die geen Franstalige meerderheid heeft.
De voorkeur van de Brussels kiezers voor een eventuele premier is wel eigenaardig. Zoals elders scoort Maggie de Block ook in Brus-
sel ongelooflijk goed: liefst 23 procent. Reyn- ders haalt slechts 12 procent en Kris Peeters 10 procent. Wat we helemaal vreemd vinden:
Charles Michel krijgt slechts 6 procent van de Brusselse stemmen.
SyriëStriJDErS
Sinds augustus 2012 zijn vanuit Antwerpen zo’n zeventig “jongeren” naar Syrië getrokken om er te gaan vechten. Daarvan kreeg zowat de helft een werkloosheidsuitkering, of kinder- geld of een leefloon. Eén gezamelijk kenmerk:
ze vergaten allemaal de bevoegde diensten te melden dat ze naar het buitenland vertrokken.
En dus bleven RVA en co maar verder betalen, samengeteld gaat het over een 90.000 euro.
Er vertrokken in totaal zeker zo’n 300 strij- ders vanuit België.
Met de gegevens van Antwerpen, geëxtra- poleerd naar de ganse groep, is er ten onrechte nog steungeld uitbetaald ten bedrage van een 400.000 euro. Uw en ons belastingsgeld.
In Antwerpen zijn twee politieagenten bezig met de “drooglegging”. De onterecht uitbetaalde geldsommen worden nu terug- gevorderd.
Actueel 17 september 2014 3
De Oudheid vormde volgens de Ameri- kaanse ideeënhistoricus Larry Siedentop (“Inventing the individual. The Origin of Wes- tern Liberalism”, Allen Lane, 2013) “in vele opzichten een weerzinwekkende samenle- ving”, zo groot was de ongelijkheid tussen de mensen.
Er was schreeuwende ongelijkheid tus- sen vrijen en slaven, tussen burgers en niet- burgers, tussen autochtonen en allochto- nen, adel en volk, clerus en andere gelovigen, mannen en vrouwen, eerstgeborenen en de kinderen die later kwamen, enz. De samenle- ving balanceerde tussen periodes met grote en periodes met minder grote ongelijkheid.
De Franse Revolutie wilde liberté, frater- nité, égalité, maar dit laatste, gelijkheid dus, moest wel uitsluitend in politieke zin wor- den begrepen.
Men kwam in opstand tegen toestanden die regel waren in het Ancien Régime dat aan de revolutie voorafging, en waar adel en kerkvorsten het hoge woord voerden. Met de Russische Revolutie kwam, met harde hand en ten koste van veel mensenlevens, een zo egalitair mogelijke samenleving tot stand, die als schuim werd opgelost zodra ze instortte.
Vandaag is er opnieuw veel sprake van ongelijkheid. De Standaard wijdde er vorige week een dagelijks weerkerend verhaal aan.
Waarom nù? Eén reden is de recentelijk fors gestegen inkomenskloof tussen rijk en arm in de Verenigde Staten en in mindere mate in Europa, hoewel dit niet mag overdreven worden. Uit een recente Duitse studie (uit- voerig weergegeven in Le Soir, 19 augustus) blijkt dat de perceptie van de inkomenson- gelijkheid aanzienlijk groter is dan de wer- kelijkheid.
Dat geldt niet alleen voor Duitsland. Dit wil dus zeggen dat de reële inkomens- en wel- vaartsverschillen veel geringer zijn dan de indruk die men ervan heeft. Eén ongewoon hoog inkomen van een bankier of brouwer wordt al gauw in de perceptie representa- tief geacht voor een hele klasse. Volgens het Duitse rapport overheerst juist in België de indruk dat er een aanzienlijke super-welva- rende top bestaat, terwijl in werkelijkheid die topklasse numeriek zeer klein is .
Perceptie van ongelijkheid
Voor rekening van de Europese Commissie hebben Britse universitairen de inkomens- ongelijkheid in Europa doorgelicht (De Stan- daard, 9 september, & Le Soir, 10 september) en die komen tot soortgelijke conclusies.
Als men de netto-inkomens (dus na aftrek van belastingen en sociale zekerheidsbijdra- gen) bestudeert, blijkt België een slechts zeer geringe inkomensongelijkheid te kennen.
Als men dit leest, vraagt men zich af of de hier heersende perceptie van overdreven grote inkomensongelijkheid niet in hoofd- zaak wordt gevoed door de publiciteit die de media geven aan enkele uitzonderlijk extreme gevallen van materiële graaizucht die toevallig in de actualiteit komen, onder- meer en vooral op tv.
In bijkomende orde wordt tot de perceptie van ons land als een zeer ongelijke samen- leving bijgedragen door een ideologisch zwakke en versplinterde linkerzijde, vooral in Vlaanderen (veel minder in Wallonië), die zich geen raad meer weet met de recente ontwikkeling van het kapitalistisch stelsel.
Het onvermogen van links, zowel intellectue- len als vakbonden, om een repliek te beden- ken op de crisis die zes jaar geleden uitbrak en die ten dele nog niet bezworen is, heeft zonder twijfel veel bijgedragen tot het ont- staan van lastige emoties van schuld, frus- tratie en krampachtigheid, die vandaag ken- merkend zijn voor de Europese linkerzijde, in Vlaanderen nog meer dan elders.
Men was ontzettend blij dat een apos- tel opstond om in Europa en Noord-Ame- rika het revolutionaire geloof in de gelijk- heid opnieuw te prediken, in de persoon van de Franse econoom Thomas Piketty en zijn veelbesproken boek “Le Capital au XXIe siè- cle” (Seuil, 2013), dat de wereld is rondge-
gaan onder zijn Engelse titel “Capital in the 21st Century” (Harvard, 2014). (Het boek ver- schijnt dit najaar in Nederlandse vertaling bij de Bezige Bij, Amsterdam.) Piketty argumen- teert dat het rendement op vermogen in de afgelopen jaren hoger is geweest dan de eco- nomische groei, en dat hierdoor een accumu- latie van kapitaal ontstond in de handen van de reeds aanwezige rijke minderheid.
Het is dus wel zo, dat de rijken nog rijker zijn geworden, maar dit valt niet af te leiden uit de inkomensverschillen, wel uit kapitaal- vergaring.
Het onderwijs wordt politiek
De Standaard (9 september, hoofdartikel) beschrijft de ongelijkheid als de “kern van het maatschappelijke en politieke debat”. Ik betwijfel dat, maar het is wel handig het zo voor te stellen, want op die manier schept men de emotionele basis voor een hergroe- pering van de linkerzijde rond het thema
“gelijke kansen”.
Rechtstreeks heeft “gelijke kansen” niets te maken met de ongelijkheid, die van alle tijden is, maar als men aan het ene (ongelijk- heid) niets kan doen, dan wekt men wel de indruk dat het andere (gelijke kansen) kan verholpen worden. En dan is men weer ver- trokken. Dan luistert men naar Yves Desmet, die in De Morgen (29 juli) dit onderwerp tot kern van het linkse betoog maakt, en rond- uit stelt dat het “de taak van de overheid is om minstens te zorgen voor een gelijke start- kans voor iedereen, een garantie die bij ons alleen het onderwijs kan geven”.
Welnu, dat is niet waar. Het is niét de taak van het onderwijs om iets anders te doen dan het beschikbaar stellen van een infrastructuur waar nieuwe generaties van gebruik kunnen maken om zich de erfenis aan kennis en beschaving eigen te maken die hen op weg kan zetten naar een goed leven en bijbehorende beroepsactiviteit.
De samenleving kan het niet verhelpen als mensen niet willen studeren, omdat ze liever iets anders doen. Ook is het een helaas veel voorkomende illusie dat het onderwijs de opvoeding kan overnemen van ouders en van de sociale omgeving waarin iemand opgroeit.
Een klassiek voorbeeld, dat altijd geldig blijft: de taalachterstand van kinderen van allochtonen en van dialecttaligen in Vlaan- deren is schrijnend, en maakt het ideaal van “gelijke kansen” tot een bespotting. Het onderwijs kan hierin verbetering brengen, maar staat machteloos tegen de overwe- gende invloed van een milieu waarin een andere taal wordt gesproken, of het nu Ber- bers is of zo’n plat Liedekerks dat elk con- tact met medemensen van buiten de paro- chie vrijwel onmogelijk wordt.
Het is niet slechts een financiële kwes- tie, maar vooral een van ingesteldheid, van omgeving, van sociale achtergrond, van opvoeding. Als de regering-Bourgeois een politiek van “gelijke kansen” wil voeren, moet zij om te beginnen verbieden dat er op de Vlaamse TV nog dialect gesproken wordt.
Een liberaal getuigenis
Ik heb het niet zo voor Noël Slangen, en vond het een verschrikkelijke gedachte dat de Open VLD er een ogenblik aan gedacht heeft deze man tot minister van Cultuur te benoemen, maar sprekend uit eigen erva- ring, als iemand die in een verkommerd milieu is opgegroeid, stelt Slangen nadruk- kelijk (in De Morgen, 18 november 2013):
“Ongelijke kansen hebben minder met wei- nig geld te maken dan met een andere cul- tuur”, of juister wellicht: geen cultuur. En verder nog Slangen: “Sociale achterstelling is niet alleen materieel maar vooral cultu- reel: het gebrek aan structuur, het gebrek aan inzicht, aan informatie.
Ik erger me aan de karikaturen en het paternalisme over die groep mensen (soci- aal achtergestelden met gebrek aan kansen), die je overigens in alle partijen terugvindt”.
MARK GRAMMENS
Over gelijkheid en gelijke kansen
Sinds mensenheugenis is het gewoonte geweest te erkennen dat mensen onge- lijk zijn. Af en toe is er een beschaving die daar vragen bij stelt. Heel soms leidt het protest tegen als onrechtmatig aangevoelde ongelijkheid tot revolutie, of draagt daar althans toe bij.
Wanneer geeft Bruno Hollande er de brui aan?
Bruno Tobback en François Hollande, twee socialisten die zich hardnekkig vastklam- pen aan hun postje. Beiden zetten het ene laagterecord na het andere neer in de opinie- peilingen, en zelfs binnen hun eigen partij willen steeds minder mensen met hen geasso- cieerd worden. Wat bezielt hen om te blijven zitten, in plaats van liever vandaag nog dan morgen de handdoek in de ring te smijten?
Men vergeet het nogal gemakkelijk, maar eigenlijk maakte François Hollande geen kans om zelfs nog maar kandidaat voor de presidents- verkiezingen van 2012 te worden. Zijn ex-vrouw Ségolène Royal likte nog haar wonden na haar nederlaag tegen Nicolas Sarkozy in 2007. Dé gedoodverfde kandidaat van de PS was Domi- nique Strauss-Kahn, toen nog voorzitter van het IMF. Die man was zo populair, zowel in de pers, in de partij als bij de Franse kiezers, dat zijn verkiezing amper een formaliteit was. En toen barstte het schandaal los…
Un président normal…
Het zwakke punt van François Hollande was dat hij nogal saai was. Maar in de beste judotra- ditie gebruikte hij zijn zwakke punt als een sterkte. De Franse kiezers waren de sterallu- res van Nicolas Sarkozy moe, dus zou er ein- delijk «een normale president» («un président normal») komen, met François Hollande. Stel je voor: geen geflirt meer met rijkelui, of gedoe met filmsterren in het holst van de nacht. Alleen nog nuchtere politiek en een degelijk socialistisch beleid. Voor de mensen, je weet wel. Bij links kon het geluk niet op, en de hoerastemming was in de “kwaliteitsmedia” duidelijk voelbaar.
Maar dat was toen. Vandaag wil niemand nog geassocieerd worden met Hollande. Zelfs de voortrekkers van de TSS-campagne (Tous Sauf Sarkozy) drukken hun spijt uit dat ze toen voor Hollande gestemd hebben. In de peilingen zit de Franse president op een absoluut dieptepunt.
Met als ultieme vernedering voor een socialist:
een peiling in Le Figaro, uitgevoerd door TNS Sofres, die aangaf dat hij in 2017 niet eens de tweede ronde zou halen. Haalt hij die tóch, dan verliest hij gegarandeerd van Marine le Pen. Zelfs al zou hij tegen een hond met een hoed op ver- liezen, dan nog zou dat een minder affront zijn dan in de tweede ronde te sneuvelen tegenover iemand van het FN.
Prins Charles-syndroom van sp.a
Over naar Bruno Tobback. Zijn positie als sp.a- voorzitter was al lang vóór 25 mei behoorlijk omstreden, maar na nog maar eens een ver- kiezingsnederlaag werd de roep om zijn ont- slag steeds luider. Bruno Tobback doet echter of zijn neus bloedt. In 2011 werd hij nog verko- zen met een monsterscore van 96,6 procent, tij- dens een partijcongres in Nieuwpoort. Zou hij zich vandaag kandidaat stellen om zichzelf op te volgen, dan valt een uitslag van 96,6 procent tegen, niet uit te sluiten. Waarom Bruno Tobback niet aftreedt? Volgens hem omdat voorzitters- verkiezingen bij de sp.a uitschrijven geen sine- cure is, met een logge procedure. Vele station- netjes dienen doorlopen te worden. Bij Groen en Vlaams Belang gaat dat blijkbaar een heel pak vlotter, waardoor de sp.a met een soort prins Charles-syndroom achterblijft. Want ja, als het bij die twee partijen wel kan, waarom dan niet bij de sp.a?
2011: sp.a-voorzitter neemt ontslag
Geen journalist die Bruno Tobback durft tegenspreken. Of weten ze niet beter? Wat in 2014 blijkbaar niet kan, kon in 2011, toen Bruno Tobback zélf verkozen werd, immers wel. Inder- daad: Caroline Gennez bood op 28 juni 2011 haar ontslag aan, na alweer een verkiezingsne-
derlaag voor die partij. Minder dan drie maan- den later, op 18 september, was Bruno Tobback reeds verkozen als de nieuwe partijvoorzitter.
Dat er parallel ook federale regeringsonderhan- delingen gevoerd dienden te worden, was toen trouwens geen beletsel. Met dit verschil: de sp.a zat toen wél mee aan de onderhandelingstafel, deze keer niet. Het blijft verbazen dat tot nu nie- mand Tobback heeft willen confronteren met de snelle manier waarop hijzelf in 2011 sp.a-voor- zitter werd.
Hopen op beterschap
Waarom blijven die twee heren vasthou- den aan hun postje? Het antwoord is eenvou- dig: zij hopen beiden op beterschap, zodat zij hun gezicht toch nog enigszins kunnen red- den. Dat zij zelf voor die beterschap zouden kunnen zorgen, is waarschijnlijk een hoop die zij allang niet meer koesteren. Hollande heeft van de Franse economie een potje gemaakt, en de weinige maatregelen die hij genomen heeft, zoals de fetisj van de rijkeluistaks, heb- ben de zaken alleen maar erger gemaakt. Tob- back wijt de recente verkiezingsnederlaag aan de slechte “conjunctuur” die de socialistische partijen overal in Europa treft, maar dat is nog geen verklaring waarom uitgerekend de sp.a het slechtst van allemaal scoort.
Bruno Tobback heeft maar één externe fac- tor die hem kan redden: een federale cen- trumrechtse regering. Als die er snel komt, en erin slaagt om snel één of andere maatregel te nemen waartegen de (socialistische) vakbon- den massaal kunnen mobiliseren, dan zou hij zich op de valreep alsnog als sterke oppositielei- der kunnen opwerpen. Ook een snelle desinte- gratie van die centrumrechtse regering, of als de onderhandelingen toch nog strop lopen op een regeling voor ARCO of de verdeling van de post- jes, kan hem helpen zijn vel te redden. Maar ver- der zit er voor Bruno Tobback niet veel meer in dan zijn voorzitterschap verder uit te spartelen, en hopen dat hij niet al te smadelijk het toneel zal moeten verlaten.
Gevangen in een gouden kooi
François Hollande zit echter gevangen in een gouden kooi in het Élysée. Dat de economie snel weer zou aantrekken, is onwaarschijnlijk.
Er moet al een nationale ramp gebeuren, of een oorlog uitbreken, opdat hij zich zou kun- nen opwerpen als een vader des vaderlands die Frankrijk in moeilijke tijden bijeen kan houden.
Maar in tegenstelling tot Bruno Tobback is aftre- den voor hem geen optie: het zou alleen maar een rechtse president aan de macht brengen. En dat dan zelfs nog maar in het beste geval. Zijn regering naar huis sturen? Dat heeft hij al eens gedaan, met als voornaamste gevolg dat de tot voor kort enigszins populaire Manuel Valls nu ook in de problemen zit. Het Franse parlement naar huis sturen? Dan zit hij straks misschien wel met een rechtse regering geplaagd, ook al geen prettig vooruitzicht.
François Hollande zal zijn presidentschap moeten uitzweten - voor zover hij dat gisteren al niet deed. Misschien kan hij zich troosten met de gedachte dat het niet veel slechter meer kan gaan. En anders kan hij altijd nog Bruno Tobback op het Élysée uitnodigen voor een therapeutisch
gesprek. FvL
Dossier
17 september 2014
4
Hij kan vertrouwelijke informatie bevat- ten en/of persoonlijke standpunten die niet noodzakelijk met die van de VRT stroken. Elk gebruik van deze informatie (zoals bewerken, doorsturen, geheel of gedeeltelijk reproduce- ren of verspreiden in welke vorm ook) door anderen dan de geadresseerde, is verboden.
Indien u per vergissing een mail van de VRT ontvangt, vragen wij dat te melden aan de VRT en de e-mail te wissen.” Volledig akkoord, maar die opmerking is zeker niet voor mij en die andere zes miljoen Vlamingen bedoeld, want wij mogen weten hoe ons belastinggeld uitgegeven wordt.
Mail 1
Die Robion toch. De dame is talent-mana- ger bij de omroep. Wat zegt u, talent-mana- ger? Ja, de VRT heeft een sectie die er moet op toezien dat ieder talentje op de juiste plaats terechtkomt, want iedere VRT’er is uniek. Er zijn kwatongen bij de omroep die beweren dat die talent-managers er moeten voor zorgen dat de slimmeriken met een origineel idee, de flurken die niet ieder uur de kijkcijfers bestu- deren, de onverlaten die een programma over twaalftonige muziek niet laten presenteren door Tom (D)Waes - kortom, de moeilijke jon- gens en meisjes die de netmanagers niet lan- ger lusten -, toch ook wat te doen krijgen.
Maar gelukkig heeft deze talent-manager het hart op de juiste plaats en wil ze belasting- centen uitdelen ter gelegenheid van de jaar- lijkse Zuiddag. Toch even controleren wat die Zuiddag zoal vertelt op zijn website. Wablief?
Dat kan toch niet! Lees even mee: “Zuiddag betreurt de huidige escalatie van het geweld in Israël en de Palestijnse gebieden. De raket- aanvallen van de Palestijnse gewapende groe- peringen op Israël en de aanvallen van het Israëlisch leger op de Gaza-strook zijn bijzon- der onrustwekkend… Zuiddag is met name ongerust over de situatie van Israëlische en Palestijnse jongeren en gelooft dat hun situa- tie meer aandacht verdient… De directe aan- leiding voor de recente spiraal van geweld is de recente moord op drie Israëlische tieners en een Palestijnse jongere. Noch de Palestijnse gewapende groeperingen noch het Israëlisch leger respecteert de basisrechten van kinderen en jongeren.” Einde citaat. Waar gaan we naar- toe? Die Zuiddag zoekt de schuld bij de twee partijen en probeert een beetje objectief over
Gaza voor te lichten, in plaats van Israël met alle zonden te overladen. Maar gelukkig meldt ook Zuiddag dat de centjes alleen voor de Arabieren bestemd zijn; die Joden hebben waarschijnlijk geld genoeg. Daarenboven zit- ten die Jidden toch in hun eigen scholen, ter- wijl je in de meeste Vlaamse scholen overal een flinke portie mohammedanen aantreft.
Stel je voor dat je die een eurocent vraagt voor Israëli’s in plaats van hen te steunen in hun Jodenhaat. Neen, ook de omroep kent zijn plicht en zal het belastingmanna alleen aan de Palestijnen schenken.
Ah, nog een mailtje en wel van good old Dirk Abrams, hoofd Ontwikkeling & Kwaliteits- bewaking, want de omroep heeft een autori- teit die erop toeziet dat “de oerknal van Oevel”
(dixit B. Peeters over Natalia) geen prijsuitrei- kingen presenteert, dat Geena Lisa Nederlands praat in plaats van “Oe ist zoneke?” te zeggen, en dat presentators geen programma’s krijgen omdat ze de zoon zijn van socialistisch politi- cus Edgar Vanthilt.
Mail 2
De VRT heeft een bataljon bewakers waar- bij iedereen terecht kan. Gelukkige program- mamakers tegenwoordig! Wij moesten inder- tijd programma’s in samenwerking met onze regisseur maken. Ik produceerde ze, deed de research, schreef de scenario’s, interviewde en presenteerde ze (soms; slecht). Er was geen schouder om op uit te huilen. Er was geen ferme arm die ons bij het handje nam en leidde. Geen gezaghebbende stem die ons de ene na de andere praktische tip influis- terde. Nu zijn er (met uiteraard een nieuw- Nederlandse titel) Creative Seniors en Crea- tive Directors die de ideeënberg stutten. Lees eens hoe de nieuwste rekruten van dit eli- tekorps eventuele twijfelaars met praktische adviezen ondersteunen.
“Open moet het zijn. Een open blik op de wereld, openstaan voor het onverwachte…
maar vooral openstaan voor de verbeelding en verhalen die te vertellen zijn.” (Sam Coeckel- berghs) “Nieuwsgierig, verwonderd en gefas- cineerd door het spel van 625 lijnen. Dat is het enige dat ik zeker weet, de passie voor het medium televisie.” (en voor alle bizarre seks die Bart de Poot indertijd bij VTM toonde als redacteur van Telefacts) “Televisie, dat begint altijd met een stevig verhaal… De meest een-
voudige vorm van storytelling is fictie.” (die brave Riet de Prins, nog een reliek uit mijn tijd) “Het nieuwe productiehuis Televisie geeft me de kans om verder in de meest uiteenlo- pende werelden sterke verhalen te zoeken en er televisie van te maken, samen met straffe en inspirerende collega’s.” (Luc Gommers)
“Goede televisie betekent voor mij dan ook een authentiek en herkenbaar verhaal ver- tellen, waarvan de vorm en de inhoud één- op-één kloppen.” (Jeroen Kila) “Of het nu om reportages, entertainment, talkshows, fictie of langere docu’s gaat, ik geloof in de kracht van schoon vertelde verhalen die mensen raken.”
(Leentje Lybaert) “Get REAL is mijn checklist.
Voor het beoordelen van content. R staat voor relevant, E voor exiting, A voor addictive en L voor Lovable. Als een verhaal, project, concept
deze checklist waarmaakt is de kans op suc- ces groot.” (Ditte Vandevelde)
Dit zijn stevige adviezen. Daar heb je iets aan als programmamaker. Dit is zomaar geen gebakken lucht. De teksten van die Seniors spreken de roddels tegen dat ze stuk voor stuk luitjes zijn die zelf wat over de top zijn en waarmee je niet veel anders meer kunt aan- vangen. Een instituut dat zo’n inspirerende cre- atievelingen bezit, zou men met 27 miljoen euro korten. Hoe durven die politici? Is het al niet erg genoeg dat Pascal Smet het viaduct onder de Reyerslaan moet slopen; ondermijnd door het zweet dat uit de aanpalende gebou- wen stroomt. Mijn stem heeft de VRT. Oppas- sen dat ik dit stuk niet per vergissing naar
’t Pallieterke stuur, maar als steunbetuiging naar de omroep zend. JAN NECKERS
De VRT mailt
Zie ik toch wel een paar mails van de VRT in mijn inbox. Dat is nou eens lief dat ze aan ex-medewerkers denken. Daar staat wel een “disclaimer” bij, die als volgt leest:
“De inhoud van VRT e-mails, met eventuele bijlagen, is alleen bestemd voor de per- soon of organisatie aan wie hij gericht is en, in voorkomend geval, alleen voor het daarin opgegeven doel of gebruik.
voudige vorm van storytelling is fictie.” (die deze checklist waarmaakt is de kans op suc-
Tom doet het
Het is deze week nog even uitkijken of er zich nog iemand kandidaat stelt (mocht u “goes- ting” hebben, op zaterdag 20 september moe- ten de kandidaturen binnen zijn), maar voor zover we goed geïnformeerd zijn, staat nie- mand te trappelen om zich kandidaat te stel- len. Eén van de redenen is dat iedereen in het Vlaams Belang het heel goed ziet zitten dat Tom van Grieken voorzitter wordt. Met andere woorden, op dat vlak is er terug een een- drachtig gevoel. In de serieuze pers werd Van Grieken de voorbije dagen afgeschilderd als een mini-Dewinter (Het Nieuwsblad) of als baby-Dewinter (HLN). Het geeft de indruk dat Van Grieken maar een schertsfiguur gaat zijn en dat Dewinter achter de schermen de echte baas blijft. Niets is minder waar. Van Grieken staat op zichzelf en hij kan volop rekenen op de steun van Barbara Pas en Chris Janssens.
Met Dewinter zijn duidelijke afspraken gemaakt wat kan en wat niet kan onder het nieuwe bestuur. Dat het sinds de voorbije verkiezingen al een paar maal tot heftige woordenwisselin- gen gekomen is tussen Dewinter en Van Grie- ken, bewijst dat deze laatste niet de acoliet is van eerstgenoemde.
Zwan
Onder de titel “De man van Zwan” verwijst De Morgen graag naar een incidentje in 2012.
De krant schrijft: ‘Hij drong met 2 medestan- ders het schoolplein van het Atheneum van Schoten binnen.” Binnendringen, dat lijkt enig
geweld te insinueren met het openbreken van deuren of ramen, maar in realiteit stapte Van Grieken gewoon over een laag poortje. Niet meer en niet minder. Dan probeerde hij – aldus De Morgen – om moslimkinderen die daar een halal-barbecue deden, met intimidatie en geweld te dwingen om varkensworst (Zwan- worstjes) te eten. Zoals De Morgen het schrijft, lijkt het of Van Grieken de kinderen één voor één een worstje in de mond heeft geduwd.
Dat is ook overdreven: in realiteit werden wat Zwanworstjes, nog in de verpakking, uitgedeeld aan de kinderen. En schrijft De Morgen: “De VB’ers werden door de politie van het school- terrein verwijderd.” Ook dat is een flagrante leugen, want er is nooit politie aan te pas geko- men. Na enkele minuten “actie” verlieten de twee actievoerders (de derde aanwezige nam enkel wat foto’s) het schoolterrein. Pas nadien werd door de school een klacht neergelegd en een pv opgesteld. Waar, voor zover ik weet, ver- der niets mee gebeurde. Ondanks het feit dat er geen fysisch geweld werd gebruikt, en de actie hoe dan ook ludiek was bedoeld, werd het door de pers totaal anders uitgelegd. Dat Van Grieken getipt was door verbolgen ouders die het zo begrepen hadden op de halal-barbe- cue, die opgedrongen werd door de schooldi- rectie van het Atheneum, werd gemakshalve vergeten.
Uiteindelijk stelde geen enkele journalist zich vragen bij het feit dat men kinderen van een
school verplicht halal-producten te nuttigen.
Maar door die ene actie krijgt Van Grieken vandaag het imago toebedeeld van “hardliner”
en “Dewinterimitator”.
Wel of geen verandering?
Sindsdien is Van Grieken toch wel gegroeid.
Hij kan debatteren, maar hij kan vooral enthou- siasmeren. Dat is nodig in een partij waar toch wel enige malaise heerst bij de leden. Voorzit- ter worden is één zaak, de boel terug in gang steken is een ander paar mouwen. Minder focussen op islam is een optie, zoals geopperd op de voorbije partijraad. Of misschien zelfs radicaal met een nieuwe partij en partijnaam beginnen. Het Vlaams Belang kan een alter- natief zijn voor het te liberale verhaal van de N-VA. Alleen, dat “sociale” programma behoort niet tot het natuurlijke DNA van de partij. Daar is zeker werk aan de winkel. Kan het Vlaams Belang terug groeien? Ja, en een kleine over- winning zit er in 2019 al aan te komen. De kans is heel groot dat een aantal mensen die in mei op de N-VA stemden – omdat het NU moet ver- anderen – teleurgesteld zullen geraken. Er zijn immers twee scenario’s: of de N-VA komt fede- raal in de oppositie, met als gevolg “geen ver- andering”, of de N-VA komt wel federaal aan de bak, maar dat kan enkel mits enorme toegevin- gen op communautair vlak. Gevolg: “geen ver- andering”. Ja, de PS buiten de regering houden is ook een verwezenlijking, en we krijgen een economisch rechts beleid, maar is dat voelbaar voor de man in de straat? De perceptie in de media toont het tegenovergestelde: besparin- gen, kwijtspelen van verworven rechten, lan- ger werken... Dat zijn niet meteen “realisaties”
waarmee je de volgende verkiezingen gaat win-
nen. Dat men nu op zoek moet gaan naar 17 miljard euro besparingen, is niet de schuld van de N-VA, maar die van de vorige regering, waar niet enkel de PS in zat, maar ook de liberalen en de christendemocraten. Krijg het maar alle- maal verkocht aan de achterban.
Resultaat: heel veel teleurgestelde N-VA- stemmers. Daarvan zullen er ongetwijfeld een aantal terugkeren naar het Vlaams Belang.
Uitdagingen
In het verleden heeft die partij niet weinig probleemthema’s als eerste aangekaart: immi- gratie, islam, drugs en criminaliteit. Het zal een uitdaging worden voor het nieuwe bestuur de vraag te beantwoorden waarom die thema’s – die nog altijd brandend actueel zijn – niet langer de massa stemmers lokt zoals tien jaar geleden. In Nederland scoort Geert Wilders wél met dezelfde thema’s. Net als gelijkgezinden in Denemarken, Oostenrijk, Frankrijk, Zweden...
Hoe dan ook, als Van Grieken verkozen wordt (op 19 oktober tijdens een partijcongres), is hij meteen de jongste partijvoorzitter ooit. Zelfs als er morgen een andere kandidaat of kan- didate voor voren treedt, denk ik niet dat Van Grieken zich zorgen moet maken over zijn ver- kiezing. Hem wacht een laaiend én unaniem congrespubliek. Met de energie en dynamiek die hij getoond heeft in de voorbije jaren, kan hij de partijgeledingen terug opbouwen, met een nieuwe generatie bestuursleden. Al zijn aan dat laatste twee voorwaarden verbonden:
eensgezindheid in alle partijgeledingen, en Filip Dewinter in toom houden.
Die twee voorwaarden tot succes hoeven geen contradictie te zijn. Maar het zullen wel de grootste uitdagingen zijn voor de nieuwe
voorzitter. KVC
De inkt van vorig nummer was maar juist opgedroogd, of Tom van Grieken maakte bekend dat hij zich kandidaat stelt voor het voorzitterschap van het Vlaams Belang.
Actueel 17 september 2014 5
In 2007 trok de Scottish National Party naar de verkiezingen met een nationalistisch, maar tegelijk ook een sociaaldemocratisch pro- gramma, inbegrepen de aankondiging dat er een referendum zou komen over de onafhan- kelijkheid van Schotland.
Vier jaar later gaat De Wever met de hele partijtop op bezoek bij de SNP en haar pre- mier Alex Salmond. Hij is onder de indruk van wat de Schotten al hebben bereikt: een vol- strekte meerderheid in het parlement (2011, 69 van de 129 zetels) en een referendum over onafhankelijkheid te organiseren, met toe- stemming van Londen.
Michel Vandersmissen, meegereisd voor De Morgen, verwoordt De Wevers kijk op Vlaanderen: “Ik denk niet dat Vlaanderen daar klaar voor is. Ik weet dat er nu geen meerder- heid is voor een Vlaamse onafhankelijkheid.
Ik ben een voorstander van een evolutie, het geleidelijk vergroten van de autonomie, in plaats van de revolutie. We moeten ons oude huis rustig afbouwen in plaats van het met- een met de grond gelijk te maken. Tegelijker- tijd bouwen we een nieuw huis in Europa.”
De campagne van Salmond is misschien riskant, maar daar waar enkele jaren gele- den amper één op drie Schotten voor onaf- hankelijkheid was, is dat vandaag volgens de polls ongeveer de helft. Donderdag weten we of dat risico nemen een goeie strategie was.
Québec
Hoe riskant een referendum over onafhan- kelijkheid is, ondervonden de inwoners van Québec. In 1980 mochten 6 miljoen Fransta- ligen er naar de stembus om te laten weten of ze, omringd door z’n 300 miljoen Engels- taligen in Canada en Amerika, al dan niet als een aparte natie met een eigen taal, cultuur, geschiedenis en territorium wilden overle- ven. De partij van de voorstanders, de pro- gressieve Parti Québécois (PQ), leed met 40 procent een nederlaag. In 1995 kwam er een replay, alweer door de voorstanders verlo- ren, maar met een tekort van amper 54.000 stemmen op 5 miljoen. De PQ verloor nadien aan slagkracht.
Tsjechië
Een ander verhaal is de splitsing van Tsjecho-Slowakije, waar Tsjechen en Slovaken - nadat ze in 1918 werden samen- gevoegd - op 1 januari 1993 hun eigen gang konden gaan. Zoals in België was het Noor- den (Tsjechië) economisch welvarender en op zoek naar autonomie. Maar het Zuiden (Slowakije) wou dat ook. In enquêtes sprak de meerderheid van de bevolking zich uit tegen een splitsing van het land. Een in 1991 beloofd referendum kwam er nooit. De eco- nomische kloof werd een politieke kloof, toen in 1992 in Tsjechië de Democratische Burger- partij (ODS) van de Tsjechische premier Vaclav Klaus (voorstander van privatisering van de staatseconomie) de grote overwinnaar werd
en in Slowakije de Beweging voor een Demo- cratisch Slowakije (HZDS) van Vladimir Meciar met de winst gingen lopen. Klaus en Meciar beslisten over de splitsing op 11 juni 1992, een week na de verkiezingen, in een gesprek van veertig minuten. Een paar maanden later werd Praag de hoofdstad van Tsjechië, en Bratislava die van Slowakije. De Fluwelen Scheiding ging razendsnel. Het opdoeken van de unitaire staat duurde zes maanden. De praktische boedelscheiding duurde in som- mige gevallen nog enkele jaren. Zo’n scena- rio zit er bij ons, met De Wever en Di Rupo, nog niet in. Voorlopig?
Catalanen
Catalonië, één van de rijkste regio’s van Spanje, verzet zich van oudsher tegen het gezag van Madrid. De Catalanen komen op voor hun identiteit en taal, maar ook voor de eigen portemonnee. In 2006 beknotte Madrid de autonomie van Catalonië. Ongenoegen hierover en de roep naar autonomie werden groter toen het Grondwettelijk Hof in 2010 een reeks wettelijke bepalingen van het Cata- laanse parlement schrapte. In 2011 wonnen de nationalisten de verkiezingen. Massama- nifestaties volgden mekaar op, met als hoog- tepunt het vormen van enorme menselijke ketens van honderden kilometer. De laatste op 11 september.
In 2012 schreef Artur Mas (CiU, rechtscon- servatief) vervroegde verkiezingen uit om nog een stap verder te kunnen gaan. De CiU moest zetels inleveren, maar de linkse regionalisten van ERC compenseerden dat verlies. Samen met de Catalaanse groenen (ICV) en progres- sieven (CUP) en met een niet meer te omzei- len meerderheid van 88 op 135 zetels in het regionale parlement kon Mas een akkoord afsluiten over de organisatie van een onafhan- kelijkheidsreferendum op 9 november 2014.
“Natuurlijk wordt de overgang naar zelfbe- stuur een complexe zaak. Maar als Denemar- ken levensvatbaar is, is Catalonië dat ook”, aldus CiU. De Spaanse regering noemde het referendum meteen ‘ongrondwettelijk’.
Komt er over twee maanden echt een referendum? Volgens de Spaanse premier Mariano Rajoy in geen geval. Hij baseert zich op het Spaanse recht: een regio kan niet zomaar een referendum over onafhankelijk- heid uitschrijven. Maar… nog deze maand stemt het Catalaanse parlement een wet die de weg vrijmaakt voor een volksraadpleging.
Wat er de komende weken zal volgen, valt niet te voorspellen.
Europa
Moet Europa bang zijn van nationalisten, vroeg De Standaard een paar jaar geleden aan professor Louis Vos, die vele jaren onder- zoek deed naar nationalisme in Europa. En gaat het in hun strijd om economie, of om cultuur en identiteit? “De economische crisis speelt zeker mee, maar het is niet de enige factor”, zegt Vos. “Je mag de behoefte van vol- keren om de eigen identiteit en eigen natio- naliteit te ontwikkelen, niet onderschatten.
En hoe je het ook draait of keert: Vlamin- gen, Schotten en Catalanen ontwikkelden een eigen nationale identiteit die verschilt van de Waalse, Engelse of Castiliaanse. Boven- dien zijn in regio’s die al een zekere mate van autonomie hebben, de regionale instellingen de belangrijkste agenten van de versterking van de eigen identiteit. Vooral in Catalonië is dat opvallend.”
In Schotland, Catalonië en Vlaanderen vormen de nationalisten de dominante stro- ming van hun regio, maar niet van de staat waarin die naties zich ontwikkelen. In alle drie de regio’s blijft men op enige afstand van onvoorwaardelijke onafhankelijkheid. Schot- land zou het Britse pond en de Queen behou- den, maar een eigen leger krijgen. De Catala- nen gebruiken het woord onafhankelijkheid nauwelijks of niet. En de N-VA wandelde van onafhankelijkheid naar confederalisme en zwijgt nu ook daarover.
En nu?
Wat Salmond op z’n eentje kon in Schot- land, en wat Mas deed in Catalonië, kon De Wever niet doen na de jongste verkiezingen.
Zoals hier al eerder geschreven: de N-VA won vooral in de breedte, zoals bij de gemeente- raadsverkiezingen, omdat de vorige edities daarvan (resp. 2009 en 2006) op de tijdslijn nog voor haar grootste doorbraak van 2010 lagen.
De Wever mag dan al bewezen hebben dat hij een goeie strateeg en tacticus is, de jongste jaren was zijn liberale koerswending electoraal minder succesvol dan verhoopt. In tegenstelling tot het radicalisme van Salmond en Mas koos hij voor een gematigder, maar warrig confederaal verhaal.
Of minder pragmatisme hem in 2014 min- der of meer succes had opgeleverd, is ondui- delijk. In Schotland en in Catalonië wordt hoog spel gespeeld. In Vlaanderen is dit niet het geval. Integendeel.
De Schotten mogen dan nog hun referen- dum verliezen, ze zullen inzake autonomie vermoedelijk mooie punten scoren, blijkt uit wat de Britse premier Cameron de Schotten beloofde. Zelfs zonder een duidelijke meer- derheid krijgt Schotland een pak meer regio- nale bevoegdheden. De Catalanen staan op een kruispunt, klaar voor een confrontatie met de Spaanse cipier. Bij ons is het uitkijken welke richting de N-VA in het kamikazeland- schap uiteindelijk zal kiezen, of zal geduwd worden.
AnjA Pieters
Nationalisten staan op moeilijk kruispunt
Europa telt geografisch en cultuur-historisch 51 landen. Daarvan zijn 28 staten lid van de Europese Unie en die landen alleen al zijn goed voor 500 miljoen inwoners. De VS tellen 50 staten voor 350 miljoen mensen. Niets sluit uit dat er in het oude continent plaats is voor meer staten. Schotten en Catalanen kunnen dit najaar via referenda dui- delijk maken of ze op die kaart willen staan of niet. In Vlaanderen werd die optie voor- uitgeschoven naar 2019, of later.
Op donderdag 18 september verzamelt de Vlaamse onafhankelijkheidsbeweging aan het Vrijheidsplein in Brussel, vanaf 19 uur, om haar steun te betuigen voor Schotse onafhankelijkheid. Symbolisch worden tegen 20.30 uur kaarsjes aangestoken in de vorm en de kleuren van de Schotse vlag. 1.800 kaarsen om precies te zijn. Bart de Valck, voorzitter van de Vlaamse Volksbeweging, zal een toespraak houden om dui- delijk te maken waarom Vlaanderen een Schots yes steunt én waarom Schotse onaf- hankelijkheid ook de Vlaamse onafhankelijkheid dichterbij kan brengen.
Een doedelzakspeler zal voor de juiste sfeer zorgen, samen met het speciale onaf- hankelijkheidsbier dat in het Vlaams Huis, vlakbij, in de Drukpersstraat, kan worden genuttigd. De aanwezigen kunnen samen op televisie de gebeurtenissen in Schot- land op de voet volgen.
Mis deze solidariteitsactie niet! Nu donderdag om 19 uur in Brussel, vlakbij het
Vlaams Parlement. Symbolischer kan niet. KvC
Kaarsjes voor een Schots yes
MEt DE OgEN DICHt
Ook Brusselse politici blijken zich al eens te laten gaan over de verbetering van de sociaaleconomische toestand in het gewest.
Het percentage Belgische jongeren dat thuis zit zonder werk en zonder opleiding groeit jaar na jaar, zegt de OESO. Het aantal niet studerende en niet-werkende tieners en twintigers steeg in de periode 2008-2012 in België van 12,1 naar 15 procent, in Brussel tot bijna 20 procent. Actiris stelt al enige tijd dat de jeugdwerkloosheid in Brussel weer aan het afnemen is. Zo was er in augustus en juli een daling van respectievelijk 8,7 pro- cent en 9 procent tegenover het jaar ervoor.
Benieuwd of dit vleugje hoop het najaar overleeft. Er is maar een structurele oplos- sing voor Brussel: zorgen voor een daling van de instroom van anderstalige migranten zonder uitzicht op werk. Zolang de PS daar de lakens uitdeelt, blijft Brussel ongetwijfeld verder sukkelen met de ogen dicht.
Waar zIt MarSHall?
Volgens de uitzendgroep Manpower breekt De zon langzaam door op de Belgi- sche arbeidsmarkt. Dat blijkt alvast uit een bevraging van 751 Belgische werkgevers.
Vier procent is van plan om dit jaar nog medewerkers aan te werven, terwijl maar een procent werknemers zou ontslaan.
Vooral in Vlaanderen en Brussel wordt de situatie beter, zo Philippe Lacroix van Man- power op basis van de driemaandelijkse barometer, in de eerste plaats in sectoren als transport, logistiek, communicatie, finan- ciën en horeca. In Wallonië is er geen ver- betering. Deze info bevestigt wat een aantal andere indicatoren ook al duidelijk maak- ten: helaas is er van Waals herstel nauwe- lijks sprake. De peptalk over het Marshall- plan is vooral zand in de ogen.
gEEN talENkNOBBEl
Het Franstalige onderwijs is het duur- ste ter wereld, maar het slaagt er niet in zijn scholieren behoorlijk Nederlands aan te leren. Dat heeft natuurlijk gevolgen voor hun latere kansen op een baan. Van de afgestudeerden aan Franstalige universi- teiten geeft 70 procent zelf toe dat ze niet genoeg Nederlands spreken om in die taal te kunnen werken.
Er gaan stemmen op om aan de uni- versiteiten meer cursussen Nederlands in te richten, maar een woordvoerder van de UCL merkte enigszins schamper op: “Wat in twaalf jaar (in het lager en middelbaar) niet gelukt is, zal aan de universiteit in twaalf jaar tijd ook niet lukken.”
Als één van de redenen geeft men aan dat Franstalige scholieren meestal Engels als tweede taal kiezen. Maar dat kan slechts een deel van het probleem zijn. Bij een omvangrijke talentest in het leger, enkele jaren geleden, bleken de 50 procent best scorende deelnemers op een examen Engels allemaal Vlamingen te zijn. De 50 procent slechts scorende militairen waren allemaal Franstaligen.
SCHIlDErSWIjk
In augustus kwam het al tot incidenten in de Schilderswijk in Den Haag toen Pro Patria op straat kwam om te betogen tegen ISIS en de toenemende islamisering. Een groep radicale moslims kwam tegenbetogen, zwaaiend met de zwarte ISIS-vlag. Nu zater- dag wordt er opnieuw betoogd, weliswaar niet meer in de multiculturele Schilderswijk, want dat is verboden door de burgemeester.
De rechtse betogers van Pro Patria mogen alvast rekenen op een tegenbetoging van extreem-links, “samen tegen het racisme”.
Dat extreem-links nog steeds niet op straat gekomen is om te protesteren tegen de misdaden van IS, spreekt boekdelen.
DE POlItIE, UW VrIEND
Bert Wollants is parlementslid voor de N-VA en schepen in Lier heeft een boete gekregen van de Antwerpse politie. De speurders hadden opgemerkt dat hij een VL en Leeuw had gekleefd boven het verplichte landkenteken, de B met europese sterre- tjes. Kan en mag niet volgens de wet, en dus kreeg Wollants een boete thuisgestuurd:
55 euro.
