De Magic Mix in een woonzorgcomplex.

Thuis in Heerlen is een initiatief gebaseerd op ontmoeten, ontwikkelen en het realiseren van een aantrekkelijk woonklimaat in een mooi herbestemmingsproject met maatschappelijk impact. Het plan is gebaseerd op de huidige ontwikkelingen in de markt, ervaringen uit de praktijk en het combineren van functies om zo het thuisgevoel te stimuleren. Begeleiding/zorg speelt hierbij een centrale rol.

In het plan is ruimte voor woonzorgconcepten, gericht op verschillende doelgroepen oftewel de Magic Mix. Daarnaast zijn er instructieruimtes, praktijkruimtes voor o.a.

fysiotherapie, kappers, pedicure en ruimtes voor culturele activiteiten. De combinatie van Woonzorg, Health & Care, Educatie en sociale initiatieven zorgt voor een bijzondere mix in Heerlen oftewel Thuis in Heerlen. De plek om te leren, genieten, ontmoeten en ontwikkelen.

Thuis in Heerlen

Het gebouw

Het voormalig UWV gebouw is gebouwd in 1976 als verblijfsobject met kantoor- en onderwijsfunctie. Het gebouw heeft een bruto vloeroppervlakte van 7518 m² en bestaat uit 2 delen op een grondvlak van 1854 m². Een deel bestaande uit 2 verdiepingen en deel met 6 verdiepingen (inclusief kelder). De eerste twee verdiepingen van beide bouwdelen zijn centraal verbonden. Er zijn op iedere verdieping kantoorruimten, spreekkamers en sanitaire voorzieningen. Op de eerste verdieping van de laagbouw bevindt zich een centrale keuken. Het gebouw heeft één binnen- en twee buitentrappenhuizen en twee centrale liften. Het leent zich uitstekend voor aanpassing naar de beoogde nieuwe gebruiksvorm waarbij huisvesting van urgenten (Magic Mix), Educatie, Health, Care en sociaal culturele activiteiten centraal staan. Het voormalige UWV gebouw wordt dan ook het (T)huis van Heerlen.

De omgeving

Binnen het stadsdeel Heerlen-Stad ligt de wijk Meezenbroek - Schaesbergerveld - Palemig. Deze wijk ligt aan de oostzijde van de stad, op loopafstand van Heerlen- Centrum en grenst direct aan de Brunssummerheide. De wijk heeft ruim 6.000 inwoners, en heeft een breed scala aan onderwijsinstellingen, sportfaciliteiten en maatschappelijke voorzieningen, allemaal binnen een straal van zo’n 500 meter vanaf de Heldevierlaan.

Bereikbaarheid

De wijk is goed bereikbaarheid via openbaar vervoer (centrale bus- en treinstations liggen op loopafstand), maar is ook uitstekend bereikbaar via een directe aansluiting op de binnenring van Heerlen en de uitvalswegen naar snelweg A76.

De Magic Mix in een woon- zorgcomplex.

Projectbeschrijving Heidevierlaan 11 te Heerlen

2

Regionale woonvisie

Het initiatief sluit aan de bij regionale woonvisie van de Gemeente Heerlen. De initiatiefnemers herbestemmen het voormalig UWV kantoor tot een woonzorgproject waarbij ontmoeting en positieve gezondheid centraal staat. De verbinding tussen wonen en zorg krijgt hierdoor een unieke impuls en dient als voorbeeld voor Magic Mix projecten met oog voor de beschreven doelgroepen en de uitgangspunten in de regionale woonvisie.

Wijkaanpak

Vanuit de woonvisie van gemeente Heerlen is sprake van grootschalige wijkaanpak. Een van de opgaven is om meer gedifferentieerde en kwalitatief goede woningvoorraad te creëren, in eerste instantie voor o.a. ouderen. Thuis in Heerlen ondersteunt dit door het samenbrengen van partijen en disciplines tussen wonen en zorg. Heerlen zet in op zorg op wijkniveau, ontmoeting en zorg. Zij kiest ervoor om wijkontmoetingspunten in te zetten, en te zorgen voor passende zorg, dat kan via Thuis in Heerlen.

Extramuralisering

Een deel van de mensen met zorgvragen komt niet in aanmerking voor een verzorgingshuisplaats, ondanks een te zware zorgvraag voor zelfstandig wonen. Voor hen zijn er zelfstandige vormen van (geclusterd) wonen met nabijheid van (zorg)voorzieningen. Thuis in Heerlen stemt met regionale partners woonvormen af voor de diverse doelgroepen (ouderen, lichamelijk gehandicapten en GGZ). Thuis in Heerlen biedt ook ruimte voor beschutte woonvormen. Deze wooneenheden zijn, gelet op de zorgbehoefte, vaak deels onzelfstandig. De intensieve zorgvraag binnen een zelfstandige woonsituatie groeit en waarschijnlijk zullen meer mensen in deze groep kiezen voor de zekerheid van specifieke zorg gerelateerde woonvormen van Thuis in Heerlen (tussen zelfstandig en verpleeghuis in).

Urgente doelgroepen

Urgente doelgroepen zijn een kwetsbare doelgroep op de woningmarkt. Mensen die plotseling met spoed behoefte hebben aan andere woonruimte (vaak tijdelijk). Hierbij gaat het o.a. om mensen in scheiding, statushouders, slachtoffers van huiselijk geweld, mensen met een ernstige ziekte of handicap, mensen die uit huis geplaatst worden, et cetera. Door de kwetsbare positie, hebben zij vaak behoefte aan een betaalbare sociale huurwoning (zonder hoge eisen aan de woning). Het aanbod is echter zeer beperkt in Heerlen. Thuis in Heerlen biedt voor deze mensen woonvormen aan.

Tijdelijke werknemers

Ook vanuit internationale werknemers is er huisvestingsvraag. Hun wens is anders dan die van expats. Zij zoeken goedkope tijdelijke woonruimte.

De zorg voor kamerverhuur betreft ook deze groep. De gemeente wil dat deze woonruimtes aan minimale kwaliteitseisen voldoen, zodat mensen veilig en gezond wonen, maar ook de overlast voor de omgeving tot een minimum beperkt blijft. De internationale werknemers kunnen ook werknemers in de zorg zijn, Thuis in Heerlen combineert op deze wijze wonen en werken.

Extramuralisering ook een kans

Extramuraliseren zorgt voor extra economische activiteit. Enerzijds door investeringen in vastgoed, maar anderzijds ook aanbod van nieuwe arrangementen, zoals Thuis in Heerlen. Deze ontwikkeling genereert alternatieve tewerkstelling die de verloren banen als gevolg van de afbouw van de verzorgingshuizen (gedeeltelijk) compenseert. In de GGZ en gehandicaptenzorg kunnen door een slimme aanpak van de extramuralisatie in combinatie met de mogelijkheden van de Participatiewet, kansen worden benut. Onder meer vanuit een wijkgerichte aanpak in Thuis in Heerlen.

Liefde voor bestaand vastgoed

Herbestemming van leegstaand (zorg) vastgoed, dan wel het flexibiliseren van het vastgoed (waarbij intramurale capaciteit snel kan worden omgeturnd naar extramurale woonvormen) is het uitgangspunt van het project. In algemene zin geldt dat hergebruik van bestaand (zorg-)vastgoed de voorkeur geniet boven nieuwbouw, om zo kapitaalvernietiging te voorkomen.

Liefde voor bestaand

vastgoed

3

Het initiatief

Het plan Thuis in Heerlen is gebaseerd op ontmoeting en ontwikkeling waarbij begeleiding/zorg een centrale rol heeft. Op de begane grond is er ruimte voor Health&Care, Cultuur, educatie en ontmoeting. Huiselijk ingericht met instructieruimtes, een sociale ontmoetingsplek, praktijkruimte voor o.a. fysiotherapie, pedicure en kapper met daarbij ruimte voor culturele activiteiten (sport, spel en mini-theater). Op de bovenetages worden woonzorgconcepten gerealiseerd voor bijzondere doelgroepen (Magic Mix). De combinatie van Woonzorg, Health&Care, Educatie en Sociale initiatieven zorgt voor een bijzondere mix in Heerlen oftewel Thuis in Heerlen, de plek om te leren, genieten, ontmoeten en ontwikkelen.

Storytelling

Het is 14 maart 2022. Ineke Verlinden (29) opent de deuren van de ontmoetingsruimte in het Thuis van Heerlen. Het kantoor is enkele maanden geleden volledig gerenoveerd en omgetoverd tot een woonzorgconcept.

Ineke kwam via een begeleidingstraject in aanmerking voor een zelfstandige woonruimte. Ineke kende een moeilijke jeugd, verliet vroegtijdig school en haar thuissituatie was niet ideaal. Nu Ineke zelfstandig woont neemt ze deel aan een Leerwerktraject van Zorg en Co. De ouderenzorg bevalt haar uitstekend en ze heeft uitzicht op een betaalde baan.

In de ontmoetingsruimte op de begane vloer verwelkomt Ineke haar medebewoners en cliënten, Tjeu van 87 en Truus van 79. De koffie staat klaar voor de dagbesteding maar ook voor Piet Looyen (67). Piet woont om de hoek en komt graag langs voor een bakje koffie. Na de koffie gaan Tjeu en Truus naar het Living Lab, waar studenten en docenten (van Zuyd en Vista) samenwerken aan een belevingsgerichte tuin. Truus en Tjeu geven hun mening en denken/ontwikkelen mee. Zij willen graag een wandelpad waar je uitgedaagd wordt om te bewegen en waarje puzzels op kunt lossen. Een soort speurtocht met opdrachten.

In het Living Lab komen zij in gesprek met Tessa, Lars en Timor, zij werken in het kader van een minor aan de techniek achter het wandelpad. Zij worden begeleid door docenten die in de zelfde ruimte werken.

Timon en Tessa hebben ook een eigen kamer in het gebouw. Na school doen zij hand en span diensten voor bewoners die daar behoefte aan hebben. Lars maakt elke avond een praatje met Agneska, zodat ze haar Nederlands goed oefent in de praktijk. Tessa en Timor doen boodschappen of helpen met online bestellen bij andere bewoners.

Om 9.30 brengt Ineke Truus naar de fysiotherapie, die een ruimte huurt in het Thuis van Heerlen. De Fysio ontvangt bewoners van het complex en uit de buurt.

Truus ging vroeger niet graag naar de Fysiotherapie, ze was afhankelijk van de taxi en thuiszorg en dat bracht onrust mee. Over de Thuiszorg was Truus niet tevreden, ze kreeg te weinig zorg en aandacht, dat is nu wel anders. Truus heeft de fysiotherapie nu in directe woonomgeving en dat bevalt haar een stuk beter.

Om 10.00 uur komt Agneska Truus weer ophalen. Truus zwaait nog even naar haar dochter Jessie die net kleindochter Imke naar de kinderopvang heeft gebracht. Agneska is afkomstig uit Oekraïne en is naar Nederland gekomen om in de zorg te werken en om te studeren. Nu ze in Thuis van Heerlen werkt en woont, zit ze helemaal op haar plek. Agneska brengt Truus terug naar haar woning en gaat daarna naar de culturele ruimte om stoelen klaar te zetten.

Groep 8 van de lokale basisschool is druk bezig met het repeteren voor de eindmusical waarbij ook de bewoners van harte welkom zijn.

vergrijzing

& dementie

nemen toe

Marktontwikkeling

22%

< 65 jaar

14%

gescheiden

AOW

uitkeringen stijgen

Bron: Alzheimer Nederland 3

4 5 6 7 8 9

%

2020 2030 2040 2050

Mensen met dementie in Heerlen

%

14 16 18 20 22 24

Bron: CBS

Bevolking 65+ Heerlen

2000 2005 2010 2019 15.000

16.000 17.000 18.000 19.000

aantal

Bron: CBS

AOW uitkeringen Heerlen

2006 2010 2014 2018

Verbinden en binden van bewoners en activiteiten.

4

Magic Mix

De Magic Mix voor zorgdoelgroepen is een woonvorm waarin verschillende doelgroepen bewust gemengd worden gehuisvest. De variatie in de doelgroepen zorgt voor dragende en vragende bewoners. De vragende bewoners zijn bewoners die begeleiding en zorg nodig hebben, de dragende bewoners zijn bewoners die deze begeleiding kunnen bieden of op andere wijze positief bijdrage aan het concept. Het project

Thuis in Heerlen

is vooral gericht op onderstaande doelgroepen wat betreft het woonzorgconcept en het uitgangspunt hierbij is het creëren van een aantrekkelijk woonzorgklimaat.

Ouderen met hulpvraag

In Heerlen is 22% van de bevolking 65 jaar of ouder en 10,2% 75 jaar of ouder.

Veel ouderen hebben een hulpvraag. Thuis in Heerlen biedt ouderen een nieuw thuis met professionele zorg.

Parentshouses

14% van Heerlenaren is gescheiden, de kans dat een huwelijk strandt in Heerlen is volgens het CBS 40%. De Stichting Parentshouses Nederland biedt woonruimte voor gescheiden ouders. Woonruimte vinden in de buurt van je kinderen is moeilijk en dat leidt vaak tot veel extra spanningen. Thuis in Heerlen biedt mogelijkheden voor tijdelijke huisvesting waardoor gescheiden ouders rustig kunnen werken aan de volgende stap.

Educatie

Onderwijsinstellingen kunnen structureel terecht in het Living Lab, alwaar zij ter plekke praktijkopdrachten uitvoeren gebaseerd op vragen die bij Thuis in Heerlen naar voren komen. Deze vragen hebben veelal een innovatief of een technisch karakter. Vanuit deze setting kunnen start-ups ontstaan, die in het gebouw een ruimte kunnen huren. Ook kinderopvangorganisaties kunnen structureel ruimtes huren.

Studenten en Kenniswerkers

Thuis in Heerlen is er ook voor studenten en kenniswerkers. In de regionale woonvisie richt de gemeente zich op kwalitatieve goede huisvesting voor Kenniswerken en Studenten. Deze doelgroep is welkom op voorwaarde dat de bewoners een positieve bijdrage leveren door vrijwilligerswerk.

Spoedzoekers

Thuis in Heerlen biedt ook een oplossing voor spoedzoekers als gevolg van actuele ontwikkelingen in de buurt en maatschappij. Deze woningen kunnen gezien worden als doorstroomwoningen.

Woningen zorgprofessionals

De zorg kampt met grote personeelstekorten.Diverse zorginstellingen werken inmiddels met buitenlandse krachten. Thuis in Heerlen biedt los van werkgelegenheid huisvesting voor buitenlandse krachten waardoor zorgdragers dichtbij de zorgvragers leren en wonen. Hierdoor is de zorgorganisatie een interessante werkgever voor buitenlandse werknemers. Win-win situatie voor zorgverlener, zorgvrager en de professional.

Health & Care

Thuis in Heerlen biedt los van de zorgwoonvormen óók dienstverlening met een positieve bijdrage aan het concept. Met de Health en Care afdeling biedt zij bewoners en omgeving extra diensten en service die ten goede komt aan de woonzorgomgeving. Denk bijv. aan fysiotherapie, fitness, kapper en pedicure.

Social

Thuis in Heerlen draagt ook bij aan de sociale cohesie. Zij biedt ruimte voor educatie en ontmoetingen. Wijkactiviteiten en initiatieven vanuit bewoners kunnen plaats vinden in Thuis in Heerlen. Het concept biedt letterlijk en figuurlijk een podium, voor kleinschalige musicals, optredens en andere culturele activiteiten. Een centrale ontmoetingsruimte met baliefunctie voor ontmoetingen en een kopje koffie.

Deze onderdelen zorgen voor werkgelegenheid, leerwerktrajecten/stageplekken en praktijk- en onderzoeksopdrachten op het gebied van zorg, welzijn, horeca, business, kunsten en muziek etc. voor een grote diversiteit aan studierichtingen waarbij onderlinge samenwerking heel belangrijk is.

Thuis in Heerlen is een Magic Mix woonvormproject voor mensen met een hulp/begeleidingsvraag, Het woonproject is gericht op mensen met een hulpvraag waarbij het belangrijk is dat mensen zich thuis voelen en op een prettige manier met elkaar omgaan. Ontmoeting, thuis voelen en ontwikkelen staat in het woonproject centraal in combinatie met Health & Care, educatie en de sociale activiteiten.

5

De invulling

Het woon-zorgcomplex bestaat uit de Magic Mix van functies en doelgroepen. De mix komt tot stand dankzij de samenwerking tussen de verschillende betrokken partijen op het gebied van zorg, health en care, ontwikkeling, begeleid wonen en andere woon- zorgvormen. Het woon-zorgcomplex staat open voor initiatieven die een positieve bijdragen leveren aan het woonzorgklimaat.

andere woonvormen

huisvesting zorgstudenten en zorgpersoneel

zorghotel / safe housing

wonen voor ouderen (met zorg en service)

huisvesting urgente doelgroepen

wonen voor ouderen (met volledige zorg)

kelder

brasserie / lunchroom / keuken seats to meet

ontmoeten

health & care Cultuur en (zorg)educatie

dagbesteding

dwarsdoorsnede verdieping 'wonen voor ouderen'

indeling etages

Thuis in Heerlen

6

Communicatie

Communicatie is essentieel bij Thuis in Heerlen. Het strategisch communicatieplan is gericht op de communicatielijnen tussen initiatiefnemers, buurt(bewoners), toekomstige partners en huurders en andere betrokken partijen in iedere fase van het proces. Potentiële huurders en partners worden graag actief betrokken in het concept, waarbij ruimte is voor eigen inbreng die een positieve bijdrage leveren aan het concept.

Onderdelen van het communicatie-plan zijn informatiebijeenkomsten met potentiële huurders en gebruikers, bijeenkomsten met de wijk en andere betrokkenen, een eigen website en nieuwsbrieven. Voor de uitvoering van het communicatieplan wordt er een projectteam aangesteld.

Tijdlijn

Het initiatief voor Thuis in Heerlen is in het voorjaar van 2020 gestart vanuit de eigenaar van het gebouw, De Raeckt Vastgoed. Tot de zomer worden er verkennende gesprekken gevoerd met diverse marktpartijen om vanuit de zorgvraag van de markt, de raakvlakken met het gebouw in zijn omgeving, de goed bij elkaar aansluitend doelgroepen te vinden, en tot de MagicMix te komen. Ook wordt de bereidheid van gemeente Heerlen onderzocht om planologisch medewerking te verlenen aan de transitie van het gebouw: van kantoorfunctie naar gecombineerde woonzorg- en ondersteunende functies.

Zodra het haalbaarheidsonderzoek blijkt dat er voldoende draagvlak vanuit markt en gemeente is voor de beoogde transitie zal de tweede helft van 2020 nodig zijn voor het verder door ontwikkelen van de concepten naar plannen, ontwerp en businesscase, en de passende bestemmingswijziging en bouw- en exploitatievergunningen.

In het voorjaar van 2021 zal de verbouwing van het gebouw en de inrichting van het terrein plaatsvinden.

Rond de zomer van 2021 is de verwachting dat de deuren van Thuis in Heerlen kunnen openen.

2 0 2 0

initiatief Thuis in Heerlen gestart

opening gebouw Thuis in Heerlen

2 0 2 1

2 0 2 2

ontwikkelen plannen ontwerp businesscase bestemmingswijziging

bouw- en exploitatievergunningen

"De diversiteit en de mix van bewoners en bezoekers onder één dak creëert een aantrekkelijk woonklimaat voor onze

zorgbehoevende mensen"

Peter Geilen, Zorg&Co.

verbouwing gebouw

inrichting terrein

verkennende gesprekken voor draagvlak initiatief

7

Voorbeeldprojecten

Thuis in Heerlen

is een ontwikkeling van De Raekt B.V

Boutenslaan 195, 5654 AN Eindhoven Postbus 6041, 5600 HA Eindhoven

Het Ringovenpark, Panningen

Het centrum van Panningen en alle voorzieningen zijn op loopafstand. In het Ringovenpark liggen de Groenling en de Ringoven.

De Groenling is een multifunctioneel gebouw waar wonen, welzijn, zorg, werk en school samen komen. De Groenling heeft 50 zorgappartementen voor cliënten met een lichamelijke aandoening. De woningen zijn levensloopbestendig, wat betekent dat iemand er ook kan blijven wonen als de zorgvraag toeneemt.

De Ringoven in Panningen is een ontmoetingsplaats die horeca, ontspanning, werk, zorg en leren verbindt en maatschappelijke- en buurtfuncties laat samenkomen.

Hart van Vathorst, Amersfoort

Hart van Vathorst is een unieke plek in de Amersfoortse wijk Vathorst. In het pand zitten twee zorginstellingen, een kerk, een kindercentrum en een restaurant, samen onder één dak. Niet alleen delen de gebruikers met elkaar een pand, ook proberen de gebruikers samen te werken waar dat mogelijk is. Daarbij is belangrijk dat iedereen welkom is en gezien mag worden. Of je nu jong of oud bent of te maken hebt met een lichamelijke of verstandelijke beperking.

t Neie Punt, Ruinen

Het oude bejaardenhuis in het Drentse Ruinen heeft plaatsgemaakt voor nieuwe zorgwoningen, senioren- appartementen en woongroepen die geclusterd zijn rond het geheel vernieuwde dorpshuis.

1

3 1

2