Diabetes
onder bijzondere omstandigheden
Diabetes onder bijzondere omstandigheden
Het is niet altijd mogelijk om met diabetes een regelmatig leven te hebben, waarbij uw bloedglucosespiegel goed gereguleerd is. Soms veranderen er situaties waardoor u zich zult moeten aanpassen om toch veilig te kunnen leven met uw diabetes.Wat zijn bijzondere omstandigheden bij diabetes?
Uw bloedglucose (BG) staat centraal bij het monitoren van uw diabetes. Aan de hand van de gemeten waarden kunt u, wanneer het nodig is, actie ondernemen. Bijzondere
omstandigheden zullen veelal ontregelend werken op uw BG en het is daarom belangrijk dat u weet hoe u moet handelen. Vanzelfsprekend kunt u voor een meer persoonlijk advies contact opnemen met uw diabetesverpleegkundige, behandelend internist, of huisarts.
Ziekte
Wanneer u naast de diabetes ziek wordt, kan dit uw lichaam flink ontregelen. Of u nu wel of niet kunt eten, als u ziek bent, moet u altijd uw tabletten of insuline blijven gebruiken.
Een ziekte met koorts vraagt meer energie dan normaal. Er is dus meer insuline nodig om de bloedglucose om te zetten in energie. Het kan nodig zijn om meer insuline of tabletten te gebruiken, maar dit zal meestal in overleg gaan met de arts of de
diabetesverpleegkundige. Het is daarom belangrijk dat u, wanneer dat mogelijk is, de bloedglucose regelmatig controleert: juist als u ziek bent! Als het niet lukt om te eten, probeer dan in ieder geval te blijven drinken (denk aan vruchtensap, yoghurt, waar ook
glucose in zit en thee en bouillon voor voldoende zout en vocht).
Ook is er de algemene stelregel: braken = bellen.
Vakantie
Tijdens een vakantie ziet uw leefpatroon er vaak anders uit dan normaal en dit kan van invloed zijn op de diabetesregeling. Het warmere weer, de andere gerechten, alles heeft effect op uw diabetes.
Andere etenstijden
In zuidelijke landen moet u rekening houden met andere etenstijden. Het is zeker aan te bevelen om zoveel mogelijk de algemene richtlijnen voor de voeding aan te houden, maar het is bijna altijd mogelijk om wat te schuiven in de tijden. Een aantal buitenlandse gerechten zijn in Nederland inmiddels ook bekend. Maar ieder land kent toch zeker een
‘eigen keuken’ en het is aan te bevelen daarvoor voedingsadviezen voor op reis te vragen aan de diëtist. Raadpleeg voor een meer persoonlijk advies uw diëtist.
Meer/minder beweging
Als u op vakantie veel meer of juist minder actief bent dan in het dagelijks leven, kan het nodig zijn de tabletten of insuline aan te passen. Raadpleeg daarvoor uw
diabetesverpleegkundige of arts.
Tijdsverschil
Bij een lange vliegreis krijgt u vaak te maken met tijdsverschil. Om ontregeling te
voorkomen is het verstandig tevoren (met het reisschema) uw diabetesverpleegkundige te bezoeken voor een aanpassingsadvies.
Temperatuurverschillen
Bij hogere buitentemperaturen (ook in Nederland!) is er vaak minder insuline nodig. Pas zo nodig de insulinedosering aan, dus minder eenheden spuiten, om hypo’s (te lage suikerwaardes) te voorkomen.
Doktersverklaring
Als u naar het buitenland gaat, is het verstandig een douaneverklaring bij uw reisbescheiden te hebben. Deze moet altijd door een arts zijn ondertekend en dient tegelijkertijd als doktersverklaring en medische identiteitsverklaring. Zie ook de diabetespas.
Medicijnen
U moet er altijd voor zorgen dat u op reis zelf voldoende tabletten of insuline bij zich heeft.
Verdeel uw tabletten over handbagage en koffers. Als u echter insuline gebruikt, is het bij vliegreizen noodzakelijk om alle insuline in de handbagage mee te nemen. In het
bagageruim van een vliegtuig kan het namelijk vriezen en dan wordt de insuline onwerkzaam. Bij hoge temperaturen verliest insuline wat van zijn werkingskracht en bestaat er grotere kans op bederf. Bewaar de voorraad insuline zo mogelijk in een koelkast en gebruik een aangeprikte flacon/patroon nooit langer dan 1 maand. Insuline die niet goed meer is, verandert soms van kleur. Bij twijfel altijd een nieuwe flacon insuline uit de voorraad aanbreken.
DVN en JDRF
De Diabetes Vereniging Nederland (DVN) organiseert regelmatig allerlei activiteiten bestemd voor mensen met diabetes en hun partner. Op de site van de DVN vindt u een activiteitenoverzicht.
De JDRF financiert internationaal onderzoek naar diabetes type 1. Ook deze organisatie organiseert regelmatig evenementen.
Lichaamsbeweging
Lichaamsbeweging heeft een aantal voordelen voor de diabetesregulatie.
Door lichamelijke inspanning verbruikt het lichaam calorieën. Verbruik van calorieën helpt mee om het gewicht op peil te houden of te verminderen.
Regelmatig lichamelijke beweging verbetert de reactie van het lichaam op het hormoon insuline. Hierdoor wordt dus de werking van tabletten en insuline verhoogd en kan de BG verbeteren.
Lichaamsbeweging vermindert de hoeveelheid vet en cholesterol in het bloed en daarmee de kans op hart- en vaatziekten. Tablet- of insulinedosering moet soms worden aangepast bij extreme inspanningen. Daarvoor kunt u zich het beste laten adviseren door uw arts en/of diabetesverpleegkundige. Ook de voeding moet soms worden aangepast. Daarvoor kunt u de diëtist of de diabetesverpleegkundige raadplegen.
Zorgt voor verlaging van de bloeddruk
Bijzondere omstandigheden en uw diabetes
Bij feestelijke gelegenheden zijn er een aantal situaties die mogelijk vragen oproepen ten aanzien van uw diabetes.
Alcoholgebruik
U kunt met diabetes alcohol blijven drinken, maar u moet dan wel weten dat alcohol in eerste instantie de BG verhoogt. Na enkele uren treedt er echter een bloedglucose verlagend effect op. Er is dan dus meer kans op een hypo. Het verdient dan ook aanbeveling om bij of ná gebruik van alcohol iets te eten waar koolhydraten inzitten (bijvoorbeeld toast, crackers e.d.) Vanzelfsprekend kan alcoholgebruik, in dit
verband, een toename van het lichaamsgewicht veroorzaken.
Snacks
Zoete en hartige hapjes en snacks, veroorzaken meestal een stijging van de
bloedglucose en, veel belangrijker nog, een stijging van de vet- en cholesterolspiegel.
Het verdient aanbeveling om te kiezen voor ‘gezonde’ snacks zoals bijvoorbeeld rauwkost met een mager dipsausje, toast met zalm of magere (smeer-)kaas.
Uitslapen
Uitslapen geeft een verstoring van het ritme en is om die reden een belangrijke situatie om bij stil te staan. Het is echter per individu verschillend of dit ook echt een oorzaak van ontregeling kan zijn. Het is belangrijk dat u, met behulp van
zelfcontrole, achterhaalt of dit wel of niet tot de mogelijkheden behoort. Voor een meer persoonlijk advies richt u zich tot de diabetes- en/of wijkverpleegkundige, de diëtist, of de behandelend arts.
Voetverzorging
De kans op verwondingen aan de voeten is groot en elke wond, hoe klein ook, kan ernstige gevolgen hebben. Deze gevolgen zijn ernstiger als u:
Reeds lange tijd diabetes heeft.
Wat ouder bent.
Stoornissen van de bloedsomloop heeft.
Pijn en warmte slecht kunt aanvoelen.
Deze risicofactoren beginnen vaak langzaam en zonder dat u het merkt. U kunt uzelf daarom beter zo snel mogelijk aanleren de voeten goed te verzorgen. De onderstaande preventieve maatregelen zijn hiervoor doeltreffend.
Controleer dagelijks uw voeten op eventuele wondjes of huidbeschadigingen.
Ga regelmatig fietsen of wandelen en doe (dagelijks) voetoefeningen.
Laat uw voeten behandelen door een professionele pedicure aangesloten bij pedicure met de aantekening ‘voetverzorging bij diabetespatiënten’ of diploma medisch
pedicure.
Diabetes en autorijden
Als je diabetes hebt, kun je in principe prima autorijden. Het is wel belangrijk dat je hypo’s op tijd voelt aankomen en weet wat te doen als je er een hebt.
Wilt u een nieuw rijbewijs halen of een bestaand rijbewijs verlengen? Dan krijgt u te maken met kosten, keuringen en regelgeving.
CBR en keuring
Iedereen die rijexamen doet, moet vooraf een Eigen Verklaring invullen. Op deze
verklaring staat de vraag of je diabetes hebt. Als dat zo is, ben je verplicht deze vraag met
‘ja’ te beantwoorden.
Krijg je diabetes terwijl je al je rijbewijs hebt, dan is er geen wettelijke plicht om dit te melden als je je rijbewijs wilt verlengen. Het Centraal Bureau voor
Rijvaardigheidsbewijzen (CBR) vindt het echter een morele plicht om dit wél te doen.
Bij de verlengingsprocedure krijgt u te maken met de gemeente, het CBR keuringsartsen
en medisch specialisten. Wij adviseren u hier op tijd mee te beginnen, want de procedure kan een aantal maanden duren in beslag nemen.
Ga naar de website van het CBR.
Kosten
De rijbewijskeuring valt niet onder de Zorgverzekeringswet. Dit betekent dan dat mensen die kosten zelf moeten betalen. Informeer bij uw zorgverzekering of vanuit de aanvullende verzekering er vergoeding voor de keuring mogelijk is.
Sommige artsen willen vanwege de vertrouwensrelatie geen eigen patiënten keuren. Dan moet u een andere arts vragen om de keuring te verrichten. Deze arts kan wel contact opnemen met uw eigen arts omtrent feitelijk informatie rondom uw diabetes. Dit kan alleen als uw daar toestemming voor heeft gegeven.
Indien uw eigen specialist wel de keuring zelf wil doen, dan kan dit niet tijdens het reguliere consult en zal er dus een aparte afspraak gemaakt moeten worden. Informeer eerst via de assistente van de internist of uw eigen arts de keuring kan/wil uitvoeren.
Informatie over de procedure voor het aanvragen/ verlengen van uw rijbewijs Tips voor veilig rijden met diabetes:
Meet voor je vertrekt je bloedglucosewaarde. Streefwaarde: tussen 6 en 12 mmol/l.
1.
Is je waarde te laag? Stel hem bij met snelwerkende koolhydraten, zoals 2.
druivensuiker, limonadesiroop of frisdrank. Eet een boterham om de
bloedglucosespiegel op peil te houden. Brood bevat langwerkende koolhydraten.
Neem de diabeteshulpmiddelen die je gebruikt mee; bijvoorbeeld een glucosemeter, 3.
teststrips, een insulinepen en insuline. En iets om een hypo te verhelpen.
Berg je diabetespas of medicijnkaart op bij je rijbewijs of in je portemonnee.
4.
Stel medepassagiers op de hoogte van je diabetes en vertel ze wat te doen als je een 5.
hypo krijgt.
Neem tijdens lange autoritten elke twee uur een pauze en controleer je 6.
bloedglucosewaarde.
Voel je tijdens het rijden een hypo aankomen? Eet dan meteen iets met snelwerkende 7.
koolhydraten. Stop daarna zo snel mogelijk op een veilige plek, meet je bloedglucosewaarde en stel deze eventueel verder bij met langwerkende
koolhydraten. Meet nogmaals en rijd pas verder wanneer je bloedglucosewaarde weer tussen de 6 en 12 mmol/l is.
Als u vragen of opmerkingen heeft over het bovenstaande, of als u algemene vragen heeft over diabetes mellitus, neemt u dan gerust contact met ons op.
Via e-mail zijn wij tevens bereikbaar: diabetes@tergooi.nl
Contact
Diabetesteam
T 088 753 11 50 (afspraak maken) T 088 753 16 00 (Hilversum) T 088 753 23 10 (Blaricum) Ma t/m vr 08:30 – 17:00 uur.
Diabetische voetpoli T 088 753 11 10
Ma t/m vr 8:00 — 16:30 uur
Interne Geneeskunde - Polikliniek T 088 753 11 50
klantcontactcentrum@tergooi.nl Ma t/m vr 08:00 – 16:30 uur
