RAPPORT
KWALITEITSONDERZOEK
NEDERLANDSE SCHOOL DE IJSVOGEL, NTC-VO
School : Nederlandse school De IJsvogel, ntc-vo
Plaats : Bergen - Noorwegen
BRIN-nummer : 30NH
Onderzoeksnummer : 125933
Datum schoolbezoek : 23 april 2012 Datum vaststelling : 7 juni 2012
Inhoud
1 Inleiding 5
2 Kwaliteitsprofiel 7
3 Beschouwing 11
4 Vervolg van het toezicht 15
1 Inleiding
De Inspectie van het Onderwijs bezocht Nederlandse school De IJsvogel, ntc-vo in het kader van een kwaliteitsonderzoek (KO). Daarbij heeft een onderzoek plaatsgevonden naar de indicatoren van kwaliteitsaspecten op grond van het door de inspectie gehanteerde Toezichtkader PO/VO 2011.
Bij dit kwaliteitsonderzoek doet de inspectie onderzoek naar de kwaliteit van het onderwijs door zich te richten op de kern van goed onderwijs op de school. Het gaat hierbij om indicatoren die betrekking hebben op de kwaliteitszorg, het aanbod, de onderwijstijd, het pedagogisch handelen van leraren, het didactisch handelen van leraren, de afstemming op de onderwijsbehoeften van leerlingen, de actieve rol van leerlingen, het schoolklimaat, de begeleiding, de zorg, de resultaten en de ontwikkeling van leerlingen.
Op grond van het kwaliteitsprofiel van de school dat naar aanleiding van een vorig inspectiebezoek is opgemaakt, op basis van risicofactoren die bij de inspectie bekend zijn of afspraken die met de school zijn gemaakt, of op basis van de informatie die door de school is toegestuurd kan de inspectie besluiten om niet alle indicatoren bij het onderzoek te betrekken. Dit is bij uw school niet aan de orde geweest.
Indien de school in het kader van zelfevaluatie over een bepaalde indicator of over een bepaald kwaliteitsaspect voldoende betrouwbare en valide gegevens heeft verzameld kan in overleg tussen school en inspectie besloten worden om de oordelen uit de zelfevaluatie alleen te verifiëren en deze niet zelf opnieuw te onderzoeken. Zo sluit de inspectie niet alleen aan bij de specifieke situatie van de school, maar wordt de school bovendien niet onnodig belast.
Uw school heeft naast de schoolgids en het schoolplan diverse documenten ingestuurd die op uw zelfevaluatie-activiteiten betrekking hebben. Het betrof de volgende documenten:
- Schoolrapportage Zelfevaluatie 2012 (bestuur, directie en lerarenteam) en - Resultaten ouderenquête 2012.
De inspectie heeft deze documenten bij haar oordeelsvorming betrokken.
De opzet van het onderzoek
Het kwaliteitsonderzoek bestond uit de volgende activiteiten.
• Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn.
• Analyse van documenten die betrekking hebben op zelfevaluatie- activiteiten van de school en van andere documenten die de school voorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd.
• Schoolbezoek, waarbij in de combinatieklas 1/3 de onderwijspraktijk is geobserveerd door het bijwonen van een les Nederlandse taal.
• Bovendien heeft de inspectie over de kwaliteit van de indicatoren gesprekken gevoerd met de directeur.
• Op uw school zijn verder gesprekken gevoerd met leerlingen, de leraar en ouders.
• Aan het eind van het schoolbezoek heeft de inspectie de
kwaliteitsoordelen en de conclusies van het schoolbezoek besproken met de directeur en het bestuur.
Rapport kwaliteitsonderzoek Nederlandse school De IJsvogel | ntc | vo | 23 April 2012
pagina 6 van 15
De inhoud van het rapport
Het onderzoek naar de kwaliteit van het onderwijs levert een kwaliteitsprofiel op van de school (hoofdstuk 2). In hoofdstuk 3 wordt een beschouwing gegeven over de geconstateerde kwaliteit en wordt deze onder andere bezien in relatie tot de context of uitgangssituatie van de school. Indien van toepassing worden in deze beschouwing ook de toegevoegde indicatoren betrokken.
In hoofdstuk 4 is het vervolgtoezicht aangegeven en worden, indien noodzakelijk, afspraken vermeld met betrekking tot wettelijke bepalingen waaraan de school niet voldoet.
2 Kwaliteitsprofiel
Het kwaliteitsprofiel geeft een overzicht van de waarderingen die de inspectie heeft toegekend aan indicatoren die betrekking hebben op belangrijke kenmerken van goed onderwijs.
In de waardering is tot uitdrukking gebracht in welke mate de indicatoren bijdragen aan de kwaliteit van het onderwijs:
1. draagt niet of nauwelijks bij;
2. draagt onvoldoende bij;
3. draagt voldoende bij;
4. draagt in hoge mate bij;
5. niet te beoordelen (alleen bij Resultaten en Ontwikkeling van
leerlingen). Deze waardering is gegeven indien de school over bepaalde indicatoren geen betrouwbare en valide gegevens beschikbaar heeft.
Het kwaliteitsprofiel van Nederlandse school De IJsvogel, ntc-vo Kwaliteitsaspect 1: De opbrengsten liggen op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie verwacht mag worden.
1 2 3 4 5
1.1 * De leerlingen behalen in de onderbouw het
opleidingsniveau dat mag worden verwacht. . z
1.2 * De leerlingen behalen het opleidingsniveau dat mag
worden verwacht. z
Kwaliteitsaspect 2: De aangeboden leerinhouden zijn gericht op de brede ontwikkeling van leerlingen en de voorbereiding op
vervolgonderwijs of arbeidsmarkt en samenleving.
1 2 3 4
2.2 * De aangeboden leerinhouden in de bovenbouw zijn dekkend
voor de examenprogramma's. z
2.3 * De school met taalzwakke leerlingen heeft een aanbod aan leerinhouden dat past bij de talige onderwijsbehoeften van deze
leerlingen. z
Kwaliteitsaspect 3: De leerlingen krijgen voldoende tijd om zich het leerstofaanbod eigen te maken.
1 2 3 4
3.B De school heeft voldoende onderwijstijd voor Nederlandse taal
gepland (120 uur). z
3.1 De uitval van geplande onderwijsactiviteiten blijft beperkt. z 3.2 Het ongeoorloofd verzuim van leerlingen is beperkt. z 3.3 De leerlingen maken efficiënt gebruik van de onderwijstijd. z
Rapport kwaliteitsonderzoek Nederlandse school De IJsvogel | ntc | vo | 23 April 2012
pagina 8 van 15
Kwaliteitsaspect 4: Het schoolklimaat wordt gekenmerkt door veiligheid en respectvolle omgangsvormen.
1 2 3 4
4.1 Ouders zijn betrokken bij de school door de activiteiten die de
school daartoe onderneemt. z
4.7 Het personeel van de school zorgt ervoor dat de leerlingen op
een respectvolle manier met elkaar en anderen omgaan. z
Kwaliteitsaspect 5: De leraren leggen duidelijk uit, organiseren de onderwijsactiviteiten efficiënt en houden de leerlingen taakbetrokken
1 2 3 4
5.1 * De leraren geven duidelijke uitleg van de leerstof. z 5.2 * De leraren realiseren een taakgerichte werksfeer. z 5.3 * De leerlingen zijn actief betrokken bij de onderwijsactiviteiten. z
Kwaliteitsaspect 6: De leraren stemmen aanbod, instructie, verwerking en onderwijstijd af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen.
1 2 3 4
6.1 De aangeboden leerinhouden maken afstemming mogelijk op de
onderwijsbehoeften van individuele leerlingen. z
6.2 De leraren stemmen de instructie af op verschillen in
ontwikkeling tussen de leerlingen. z
6.3 De leraren stemmen de verwerkingsopdrachten af op verschillen
in ontwikkeling tussen de leerlingen. z
Kwaliteitsaspect 7: De leraren volgen systematisch de vorderingen van de leerlingen.
1 2 3 4
7.1 * De school gebruikt een samenhangend systeem van genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de
prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen. z
7.2 De leraren volgen en analyseren systematisch de voortgang in
de ontwikkeling van de leerlingen. z
Kwaliteitsaspect 8: De leerlingen die dat nodig blijken te hebben, krijgen extra zorg.
1 2 3 4
8.2 * De school voert de zorg planmatig uit. z
8.3 De school evalueert regelmatig de effecten van de zorg. z
Kwaliteitsaspect 9: De school zorgt systematisch voor behoud of verbetering van de kwaliteit van haar onderwijs.
1 2 3 4
9.2 De school evalueert jaarlijks de resultaten van de leerlingen. z 9.3 De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces. z 9.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. z
Naleving.
ja nee N1 De door of namens het bestuur vastgestelde schoolgids bevat de verplichte
onderdelen. z
N2 Het door of namens het bestuur vastgestelde schoolplan bevat de verplichte
onderdelen z
3 Beschouwing
Dit hoofdstuk beschrijft het oordeel van de inspectie over de kwaliteit van het voortgezet onderwijs op Nederlandse school De IJsvogel, ntc-vo en geeft een toelichting op het kwaliteitsprofiel. Daarbij legt de inspectie zo mogelijk
verbanden tussen de verschillende onderzochte indicatoren onderling en - voor zover relevant - tussen de indicatoren en de schoolcontext, de specifieke doelstellingen van de school en eerdere inspectieonderzoeken.
3.1 Uitgangssituatie
De IJsvogel verzorgt sinds 2006 ntc-lessen op het niveau van het
basisonderwijs. Sinds het begin van dit schooljaar worden de lessen voor het voortgezet onderwijs gesubsidieerd. Al een aantal jaren bestaan deze lessen, maar ze werden niet gesubsidieerd door de Nederlandse overheid en er vond dus tot nu toe geen toezicht door de inspectie plaats. Dit is daarom het eerste kwaliteitsonderzoek in het voortgezet onderwijs van de IJsvogel. Over de kwaliteit van het basisonderwijs heeft de inspectie een apart rapport uitgebracht.
Het voortgezet onderwijs maakt evenals het basisonderwijs gebruik van een lokaal van de Kronstad Skole, een reguliere basisschool in het centrum van Bergen. De IJsvogel mag tijdens de lessen de ict-voorzieningen van de gastschool gebruiken. De ouders werken in diverse Noorse bedrijven: de scheepvaart, bedrijven ter ondersteuning van de olie-industrie en de medische zorg. Vaak is er sprake van 'gemengde huwelijken', waarbij een van beide ouders de Nederlandse nationaliteit heeft, de andere de Noorse.
De school telt in het totaal dertig leerlingen: 26 in het basisonderwijs en vier in het voortgezet onderwijs. De lessen in het voortgezet onderwijs worden door één leraar gegeven. Drie leerlingen zitten in klas 1 en één in klas 3. De leraar van het voortgezet onderwijs heeft een Nederlandse onderwijsbevoegdheid voor het voortgezet onderwijs en geeft naast de Nederlandse lessen les aan een Noorse scholengemeenschap. Het cultuuronderwijs wordt door een leraar met een Nederlandse eerstegraadslesbevoegdheid aangeboden. Het bestuur
investeert in de professionalisering van alle leraren door ze bij toerbeurt deel te laten deelnemen aan de bijscholingen van de NOB.
3.2 Algemeen beeld
De inspectie concludeert dat het voortgezet onderwijs op De IJsvogel van een voldoende kwaliteit is. De inspectie kan door het gebrek aan gegevens de leerresultaten van de leerlingen niet beoordelen. Sterk is de betrokkenheid van de ouders en de wijze waarop de leraar met de leerlingen omgaat. Vrijwel alle indicatoren die te maken hebben met de onderwijspraktijk, zoals het
leerstofaanbod, de onderwijstijd, het didactisch handelen, de afstemming en de extra zorg, zijn in orde. Een uitzondering vormt het gebruik van toetsen en de eenduidige en systematische registratie van de toetsgegevens en van de voorbereiding van de lessen. De kwaliteitszorg tot slot vraagt eveneens om extra aandacht. Dit geldt met name voor de evaluatie van de resultaten van de leerlingen en van het onderwijsleerproces.
Op basis van de vastgestelde kwaliteit van het onderwijs kent de inspectie aan het voortgezet onderwijs een basisarrangement toe. Dat wil zeggen dat de inspectie vertrouwen heeft in de verdere ontwikkeling van de kwaliteit van het onderwijs op de school.
Rapport kwaliteitsonderzoek Nederlandse school De IJsvogel | ntc | vo | 23 April 2012
pagina 12 van 15
3.3 Toelichting Opbrengsten
De leerresultaten van de leerlingen kan de inspectie, zoals eerder aangegeven, niet beoordelen. De leraar neemt weliswaar de toetsen die bij de methode horen af, maar registreert de resultaten niet. Daardoor is een inspectieoordeel niet mogelijk. De inspectie heeft begrip voor het feit dat in een kleine setting als op deze school (vier leerlingen) het aanschaffen van alle Cito-toetsen een kostbare zaak is. Het verdient aanbeveling om dit punt aan te kaarten tijdens de regiodag voor de gesubsidieerde Nederlandse scholen in Scandinavië en voor de toetsing tot samenwerking en gezamenlijke afspraken te komen. Wellicht ligt hier de sleutel voor een verantwoorde oplossing. De inspectie constateert los van het bovenstaande dat de leerlingen progressie maken in de leerstof. De leerlingen die nooit in Nederland op school hebben gezeten, werken uit dezelfde boeken van de methode als hun leeftijdsgenoten in Nederland.
Het voortgezet onderwijs dient voor leerlingen diplomagericht te zijn. Dat is een subsidievoorwaarde en daarnaast van belang bij een eventuele voortgezette studie in Nederland. De inspectie adviseerde de leraar om kennis te nemen van de mogelijkheden die de Certificaten voor Nederlandse als Vreemde Taal (CNaVT) kunnen bieden. Leerlingen kunnen langs deze weg op diverse niveaus een genormeerd certificaat behalen dat zijn waarde kan bewijzen bij een terugkeer naar Nederland.
Onderwijspraktijk
De inspectie heeft een les aan de gecombineerde klas 1/3 bijgewoond. Deze les was van een voldoende kwaliteit. De leraar geeft les in een vlot tempo en met de nodige variatie, waardoor de leerlingen bij de les betrokken blijven. De uitleg is duidelijk en de aandacht voor de leerlingen is goed afgestemd op de
verschillen in niveau tussen leerlingen. Door in te spelen op de uiteenlopende onderwijsbehoeften profiteren alle leerlingen van de aangeboden leerstof. De voortgang van de leerlingen meet de leraar met de methodegebonden toetsen waarvan de resultaten, zoals eerder gemeld niet geregistreerd worden. Dat is een aandachtspunt. Toetsen vormen een wezenlijk onderdeel van het onderwijs omdat daarmee de voortgang kan worden bepaald en het aanbod kan worden afgestemd op de behoeften van de leerlingen. De lessen zijn door de leraar voorbereid, waardoor de beschikbare tijd efficiënt kan worden ingezet. Door de kleine setting waarin de les plaatsvindt (vier leerlingen) is er bijna sprake van individueel onderwijs. De zorg voor de individuele leerlingen is dan ook gegarandeerd waardoor alle leerlingen die zorg krijgen die ze nodig hebben.
Indien nodig speelt de leraar tijdig in op hiaten door een extra aanbod naast de methode.
Het bestuur en de school streven naar een jaarlijks aanbod van 120 uur NTC- onderwijs. Dit wordt qua contacturen niet gehaald, maar inclusief huiswerk wel.
Wekelijks geeft de school gedurende 2½ uur les. Deze tijd wordt aangevuld met culturele activiteiten. De leerlingen zien het belang van de lessen Nederlands, weten wat er van hen wordt verwacht en nemen doorgaans met zichtbaar plezier deel aan het onderwijs. De ouders met wie de inspectie sprak zijn tevreden over het onderwijs en de contacten met de school. Er is sprake van een laagdrempelige situatie. Ouders kunnen altijd met vragen bij de leraar terecht. Informele contacten en nieuwsbrieven zorgen er voor dat de ouders op de hoogte zijn van de laatste ontwikkelingen binnen de school.
Kwaliteitszorg
De school heeft recentelijk gebruik gemaakt van het zelfevaluatie-instrument van de NOB dat door bestuursleden, directie en leraren is ingevuld. Ook is een ouderenquête gehouden. De resultaten zijn bewerkt en vormen de basis voor een serie concrete verbeterpunten. Er is sprake van een planmatige aanpak van verbeteractiviteiten. Dit onderdeel van de kwaliteitszorg is dan ook in orde. Een extra impuls verdienen de regelmatige evaluatie van het onderwijsleerproces en de jaarlijkse evaluatie van de opbrengsten. Deze onderdelen hebben tot nu toe te weinig aandacht gekregen. De inspectie heeft met het bestuur over beide onderwerpen van gedachten gewisseld. Het belang er van is voor het bestuur en de school duidelijk. De praktische uitvoering vormde tot nu toe het knelpunt. De directeur zal hierover contact opnemen met de NOB en daarbij direct informeren naar praktische mogelijkheden voor het systematisch registreren van gegevens.
4 Vervolg van het toezicht
Bij dit kwaliteitsonderzoek heeft de inspectie ook een onderzoek gedaan naar de naleving van een aantal wettelijke voorschriften, zoals die voor scholen in Nederland gelden. Dit onderzoek betrof de wettelijke voorschriften over de door het bestuur vastgestelde schoolgids en het schoolplan.
Op basis van dit onderzoek concludeert de inspectie dat de school aan deze wettelijke bepalingen voldoet. De inspectie merkte daarbij op dat de informatie over het voortgezet onderwijs in de gezamenlijke schoolgids minimaal is. In de eerstvolgende schoolgids komt meer aandacht voor het voortgezet onderwijs.
De bevindingen van dit kwaliteitsonderzoek leiden tot het volgende arrangement voor het vervolg van het toezicht (toezichtarrangement):
De aangetroffen kwaliteit van het onderwijs op de school vraagt geen
aanpassing van de reguliere onderzoeksplanning van de inspectie. In beginsel zou daarom over vier jaar opnieuw een kwaliteitsonderzoek plaatsvinden. De inspectie onderzoekt de kwaliteit echter over twee jaar op hoofdlijnen, omdat dan de inspectieonderzoeken voor het basis- en voortgezet onderwijs weer gelijk lopen. In de tussenliggende periode vindt jaarlijks een digitaal onderzoek plaats naar de examenresultaten.
