MEMO
ZAAKNUMMER : 2018029221
AAN : College van B&W / Commissie AZC / Gemeenteraad
VAN : J. Peerlings / M. Feijen-Lamberts DATUM : 9 juli 2018
ONDERWERP : Toelichting opzet begroting 2019 (n.a.v. VJN 3 juli 2018)
Aanleiding memo
Behandeling voorjaarsnota 2018 waarbij onduidelijkheden waren omtrent gewijzigde opzet van de begroting 2019 (andere programma indeling).
Doel memo
Proces, inhoud en bijbehorende rollen toelichten.
Proces
Bij de behandeling van de begroting 2018 in de raad zijn opmerkingen gemaakt over het nog verder verbeteren van de begroting door nog meer focus aan te brengen, wat is nu écht belangrijk, kortom er is nog een verbetering mogelijk in de keuze van de
doelstellingen die uitgewerkt worden in de begroting.
Bij de totstandkoming van het Coalitieakkoord 2018-2022 is ook gesproken over de programma indeling. Het verloop van de onderhandelingen, de aanpassingen in de portefeuilleverdeling en de mogelijkheid voor meer focus zijn aanleiding geweest om het aantal programma’s terug te brengen van 5 naar 4, tevens passend bij de
verantwoordelijkheid van de betreffende portefeuillehouder.
In de praktijk betreft dit een beperkte verandering omdat de nieuwe indeling in grote lijnen overeenkomt met de oude indeling.
In de presentatie van het MT aan de raad op 26 mei jl. zijn aan de raad de volgende vragen gesteld om over na te denken:
De organisatie is graag bereid met de raad mee te denken hoe hier invulling aan te geven. Vooruitlopend daarop is door de organisatie al nagedacht over een aanpassing in de opzet van de programmabegroting die beter aansluit bij de gevraagde focus en manier van werken die nodig is om de Toekomstagenda te realiseren (opgaven gestuurd werken, meer betrekken van burgers, meer gericht op klanttevredenheid, het werken volgens de bedoeling). In deze opzet worden de doelstellingen en de uitwerking daarvan
2/7 op een andere manier uitgewerkt dan in de huidige begroting. In de Voorjaarsnota is de gewijzigde opzet aangekondigd.
Via de voorjaarsnota kan de raad reeds wensen en bedenkingen meegeven waarmee de ambtelijke organisatie met de uitwerking van de begroting rekening houdt.
Samengevat zijn dit de volgende processtappen:
Begroting 2018, signalen voor beter leesbare begroting.
Coalitieakkoord 2018-2022: keuze om het aantal programma’s terug te brengen van 5 naar 4, passend bij een betere focus en bij de beoogde
portefeuilleverdeling.
Raad/MT bijeenkomst 25 mei 2018: vraag welke focus de raad zou willen zien in de begroting 2019 (en meerjarig) en in andere P&C documenten.
Technische toelichting voorjaarsnota 2018 (zie beantwoording vraag fractie D66- HvA in memo beantwoording vragen technische toelichting d.d. 28 juni 2018).
Behandeling voorjaarsnota 2018 op 3 juli 2018 t.b.v. meegeven van wensen en bedenkingen door raad t.b.v. het opstellen van de begroting 2019.
Ambtelijke organisatie stelt begroting 2019 op.
Vaststelling gewijzigde opzet begroting 2019 in raad van 25 september 2018.
Vaststelling begroting 2019 in november 2018 door raad.
Inhoud
Impact wijzigingen 1 en 2.
Wijziging 1> Terugbrengen aantal programma’s van 5 naar 4.
Nr. Begroting 2018 Nr. Begroting 2019 e.v. Portefeuillehouder 1 Bestuur en
dienstverlening
1 Bestuur en veiligheid Vos
2 Sociaal domein 2 Sociaal domein Spoor 3 Veilig en schoon
4 Wonen,
infrastructuur en ontwikkeling
3 Ruimtelijk domein Martens
5 Financiën 4 Economie en Financiën v. Moorsel
Zie bijlage 1 voor de impact van deze wijziging.
Hierin is zichtbaar hoe de taakvelden verdeeld zijn over de programma’s én is te zien de financiële omvang op programmaniveau.
De belangrijkste wijzigingen zijn:
Als uitgangspunt is genomen dat elk taakveld maar bij één programma terug komt.
De algemene uitkering (zowel het algemene deel, als de integratie uitkering) zitten nu volledig in programma 4. Dit sluit aan bij de Rijksuitkering waarbij deze 2 uitkeringen m.i.v. 2019 als één uitkering uitbetaald worden.
De mutaties op reserves waren voorheen verdeeld over de programma's. Nu staat dat op één plek (programma 4).
Veiligheid (1.1-1.2) is verschoven van programma 2 naar programma 1.
Deze opzet geeft meer focus en past bij de verantwoordelijkheid van de betreffende portefeuillehouder.
Het verschuiven van taakvelden naar andere programma’s heeft geen effect op de autorisatie van begroting en investeringskredieten.
3/7 In de financiële verordening in artikel 4 blijven dezelfde regels van toepassing:
Wijziging 2> Bij uitwerking van de W-vragen stimuleren om te denken vanuit de maatschappelijke opgave – vanuit de toegevoegde waarde voor de burger.
Om beter een effect gerichte begroting te realiseren is bij de formulering van de W- vragen gevraagd aan de beleidsambtenaar om nog meer te denken vanuit
maatschappelijk effect, wat heeft onze burger hieraan en welk resultaat levert het op?
Dit sluit aan bij het terug naar de bedoeling denken en bij het opgaven gestuurd werken zoals we in de Toekomstagenda Asten 2030 voor ogen hebben. Dus minder
activiteitgericht maar meer doel- en resultaatgericht.
Deze aanpassing is bij de behandeling van de voorjaarsnota niet nadrukkelijk aan bod gekomen maar nemen we in de uitwerking van deze memo meteen mee.
Zie bijlage 2 voor een voorbeeld uitwerking.
De W-vragen worden op een andere manier uitgewerkt en aangevuld met een sterkere focus op het maatschappelijk effect van de doelstelling.
Rollen
Gerelateerde artikelen uit de Financiële verordening 2016:
Het wijzigen van de programma-indeling en de uitwerking van de doelstellingen is conform onze financiële verordening artikel 1.1. en 2.1 voorbehouden aan de raad.
Bijlage 1, impact wijziging programma indeling
Programma TaakveldOmschrijving Som van 2018 Som van 2019 Som van 2020 Som van 2021 Programma TaakveldOmschrijving Som van 2018 Som van 2019 Som van 2020 Som van 2021
1, Bestuur en Dienstverlening 0.1 Bestuur -836 -838 -838 -838 1 - Bestuur en veiligheid 0.1 Bestuur -836 -838 -838 -838
0.10 Mutaties reserves 214 86 11 11 0.2 Burgerzaken -123 -98 -98 -98
0.2 Burgerzaken -123 -98 -98 -98 0.4 Ondersteuning organisatie / overhead -6.218 -6.076 -6.037 -6.037
0.4 Ondersteuning organisatie / overhead -6.218 -6.076 -6.037 -6.037 1.1 Crisisbeheersing en Brandweer -879 -879 -880 -874
0.8 Overige baten en lasten -25 -25 0 0 1.2 Openbare orde en Veiligheid -430 -400 -400 -375
Totaal 1, Bestuur en Dienstverlening -6.988 -6.951 -6.962 -6.962 Totaal 1 - Bestuur en veiligheid -8.486 -8.291 -8.253 -8.222
2, Sociaal Domein 0.10 Mutaties reserves 1.412 429 387 337 2 - Sociaal domein 4.1 Openbaar basisonderwijs -147 -147 -147 -147
0.7 Algemene uitkering en overige uitkeringen 7.718 7.604 7.470 7.491 4.2 Onderwijshuisvesting -771 -764 -760 -753
4.1 Openbaar basisonderwijs -147 -147 -147 -147 4.3 Onderwijsbeleid en leerlingenzaken -500 -501 -502 -502
4.2 Onderwijshuisvesting -771 -764 -760 -753 5.1 Sportbeleid en ac tivering -91 -91 -91 -91
4.3 Onderwijsbeleid en leerlingenzaken -500 -501 -502 -502 5.2 Sportacc ommodaties -614 -627 -643 -643
5.1 Sportbeleid en activering -91 -91 -91 -91 5.3 Cultuurpresentatie,-produc tie,-participatie -206 -206 -206 -197
5.2 Sportacc ommodaties -614 -627 -643 -643 5.4 Musea -302 -302 -302 -302
5.3 Cultuurpresentatie,-produc tie,-participatie -206 -206 -206 -197 5.5 Cultureel erfgoed -25 -25 -25 -25
5.4 Musea -302 -302 -302 -302 5.6 Media -233 -233 -233 -233
5.5 Cultureel erfgoed -25 -25 -25 -25 6.1 Samenkrac ht en burgerparticipatie -2.063 -1.092 -1.092 -1.083
5.6 Media -233 -233 -233 -233 6.2 Wijkteams -1.300 -1.300 -1.248 -1.248
6.1 Samenkracht en burgerparticipatie -2.063 -1.092 -1.092 -1.083 6.3 Inkomensregelingen -1.286 -1.283 -1.283 -1.252
6.2 Wijkteams -1.300 -1.300 -1.248 -1.248 6.4 Begeleide partic ipatie -1.864 -1.760 -1.598 -1.543
6.3 Inkomensregelingen -1.276 -1.273 -1.273 -1.242 6.5 Arbeidsparticipatie -125 -134 -140 -142
6.4 Begeleide participatie -1.864 -1.760 -1.598 -1.543 6.6 Maatwerkvoorzieningen (WMO) -194 -194 -194 -194
6.5 Arbeidspartic ipatie -125 -134 -140 -142 6.7 Maatwerkdienstverlening 18+ -1.877 -1.877 -1.877 -1.877
6.6 Maatwerkvoorzieningen (WMO) -194 -194 -194 -194 6.72 Maatwerkdienstverlening 18- -2.855 -2.708 -2.543 -2.541
6.7 Maatwerkdienstverlening 18+ -1.877 -1.877 -1.877 -1.877 6.81 Geësc aleerde zorg 18+ -19 -19 -19 -19
6.72 Maatwerkdienstverlening 18- -2.855 -2.708 -2.543 -2.541 6.82 Geësc aleerde zorg 18- -173 -173 -173 -173
6.81 Geëscaleerde zorg 18+ -19 -19 -19 -19 7.1 Volksgezondheid -532 -532 -532 -532
6.82 Geëscaleerde zorg 18- -173 -173 -173 -173 Totaal 2 - Sociaal domein -15.177 -13.968 -13.608 -13.497
7.1 Volksgezondheid -532 -532 -532 -532 3 - Ruimtelijk domein 2.1 Verkeer en vervoer -1.802 -2.004 -1.956 -1.871
8.3 Wonen en bouwen -56 -56 -56 -56 2.2 Parkeren -2 -2 -2 -2
Totaal 2, Sociaal Domein -6.093 -5.981 -5.797 -5.715 2.4 Economische havens en waterwegen -125 -125 -125 -125
3, Veilig en Schoon 0.10 Mutaties reserves 207 167 167 5 5.7 Openbaar groen en (openlucht)rec reatie -762 -752 -752 -752
1.1 Crisisbeheersing en Brandweer -879 -879 -880 -874 7.2 Riolering 516 516 516 516
1.2 Openbare orde en Veiligheid -430 -400 -400 -375 7.3 Afval 246 246 246 246
2.4 Ec onomisc he havens en waterwegen -125 -125 -125 -125 7.4 Milieubeheer -316 -316 -316 -186
5.7 Openbaar groen en (openluc ht)recreatie -618 -608 -608 -608 7.5 Begraafplaatsen -3 -3 -3 -3
7.2 Riolering 516 516 516 516 8.1 Ruimtelijke Ordening -526 -526 -526 -496
7.3 Afval 246 246 246 246 8.2 Grondexploitatie (niet bedrijventerrein) 174 804 174 174
7.4 Milieubeheer -316 -316 -316 -186 8.3 Wonen en bouwen -350 -281 -327 -302
7.5 Begraafplaatsen -3 -3 -3 -3 Totaal 3 - Ruimtelijk domein -2.950 -2.443 -3.071 -2.801
8.3 Wonen en bouwen -217 -217 -217 -217 4 - Economie en financien 0.10 Mutaties reserves 2.226 518 986 548
Totaal 3, Veilig en Schoon -1.619 -1.619 -1.620 -1.621 0.5 Treasury 21 21 21 -39
4, Wonen, infrastructuur en ontwikkeling 0.10 Mutaties reserves 393 -164 421 195 0.61 OZB Woningen 1.974 1.974 1.974 1.974
0.64 Belastingen overig 31 31 31 31 0.62 OZB niet woningen 1.345 1.345 1.345 1.345
2.1 Verkeer en vervoer -1.802 -2.004 -1.956 -1.871 0.64 Belastingen overig 81 81 81 81
2.2 Parkeren -2 -2 -2 -2 0.7 Algemene uitkering en overige uitkeringen 21.119 21.104 20.994 20.942
3.1 Ec onomisc he ontwikkeling -8 -8 -8 -8 0.8 Overige baten en lasten -91 -290 -464 -663
3.2 Fysieke bedrijfsinfrastructuur -183 -183 -183 -183 3.1 Economische ontwikkeling -8 -8 -8 -8
3.3 Bedrijfsloket- en regelingen 87 87 87 87 3.2 Fysieke bedrijfsinfrastructuur -183 -183 -183 -183
3.4 Ec onomisc he promotie -122 -122 -122 -122 3.3 Bedrijfsloket- en regelingen 87 87 87 87
5.7 Openbaar groen en (openluc ht)recreatie -144 -144 -144 -144 3.4 Economische promotie 425 425 425 425
8.1 Ruimtelijke Ordening -526 -526 -526 -496 Totaal 4 - Economie en financien 26.996 25.074 25.258 24.509
8.2 Grondexploitatie (niet bedrijventerrein) 174 804 174 174 Eindtotaal 383 372 326 -11
8.3 Wonen en bouwen -77 -8 -54 -29
Totaal 4, Wonen, infrastructuur en ontwikkeling -2.179 -2.239 -2.282 -2.368
5, Financiën 0.10 Mutaties reserves 0 0 0 0 Uitgangspunt dat genomen is, is dat elk taakveld maar bij één programma terug komt;
0.5 Treasury 21 21 21 -39
0.61 OZB Woningen 1.974 1.974 1.974 1.974 De grootste wijzigingen daardoor zijn:
0.62 OZB niet woningen 1.345 1.345 1.345 1.345 - De algemene uitkering (zowel het algemene deel, als de integratieuitkering), zitten nu dan volledig in programma 4;
0.64 Belastingen overig 50 50 50 50 Dit sluit ook aan bij het rijk, waarbij deze 2 uitkeringen, m.i.v. 2019 als één uitkering uitbetaald worden.
0.7 Algemene uitkering en overige uitkeringen 13.401 13.500 13.524 13.451 - De mutaties op reserves waren voorheen verdeeld over de programma's. Nu staat dat op één plek (progr. 4);
0.8 Overige baten en lasten -66 -265 -464 -663 - Veiligheid (1.1-1.2) is versc hoven van programma 2 naar programma 1;
3.4 Ec onomisc he promotie 547 547 547 547
6.3 Inkomensregelingen -10 -10 -10 -10
Totaal 5, Financiën 17.262 17.162 16.987 16.655
Eindtotaal 383 372 326 -11
Indeling volgens programmabegroting 2018 (OUD) Indeling volgens programmabegroting 2019 (NIEUW)
Bijlage 2, impact wijziging 2x voorbeeld uitwerking doelstelling
IMPLEMENTATIE NIEUWE OMGEVINGSWET
Doel
De gemeente Asten tijdig voorbereiden op de inwerkingtreding van de Omgevingswet zodat onze burgers en bedrijven meteen vanaf de invoering gebruik kunnen maken van de vereenvoudiging die deze wet hen biedt.
Aanleiding
De Omgevingswet treedt naar verwachting in 2021 in werking. Met de omgevingswet bundelt de overheid de regels voor ruimtelijke projecten. Zo wordt het makkelijker voor onze burgers en bedrijven om ruimtelijke projecten te starten. Een aantal voorbeelden:
van meerdere bestemmingsplannen naar 1 omgevingsplan, 1 loket voor burgers en bedrijven, bedrijven hoeven minder onderzoek te doen, van 26 wetten naar 1, van 5000 wetsartikelen naar 350.
Activiteiten/Planning
De inwerkingtreding van de Omgevingswet is een omvangrijke operatie. Gesproken wordt over de 4e decentralisatie of over de transitie van het fysiek domein. Om de
inwerkingtreding goed te laten verlopen, dient de organisatie zich tijdig voor te bereiden.
Activiteit Gereed?
1) We bereiden de organisatie qua structuur en cultuur voor op de Omgevingswet. Het betreft hierbij met name
bedrijfsvoeringzaken, zoals een leertraject door alle niveaus van de organisatie (raad, college, ambtenarenapparaat:
kennis en kunde om met c.q. in de geest van de nieuwe regelgeving en instrumenten te kunnen werken), aanpassing werkprocessen (meer nadruk op integraliteit en
samenwerking met de ketenpartners) en aanpassing
automatisering (aansluiten op nieuw Digitaal Stelsel en zorg dragen voor uitwisselbare gegevens).
n.n.b.
2) We ontwikkelen een Omgevingsvisie waarin de lokale visie op de fysieke leefomgeving van Asten voor de komende jaren is vastgelegd. In deze visie staan de integrale doelen en keuzes t.a.v. de fysieke leefomgeving. Zowel de bestaande situatie (beheer en onderhoud) als gewenste ontwikkelingen worden beschreven. De visie wordt in het verlengde van de
Toekomstvisie Asten 2030 met en door de samenleving opgesteld.
n.n.b.
3) We stellen ter vervanging van de huidige
bestemmingsplannen een Omgevingsplan op, waarin alle regels voor de fysieke leefomgeving zijn gebundeld.
31-12-2020
Door uitstel van de inwerkingtreding van de wet (van 1 juli 2019 naar 1 januari 2021) is meer tijd voor de voorbereiding beschikbaar. Gestart wordt met de procesmatige
voorbereiding (genoemd onder 1), in later stadium aangevuld met de inhoudelijke/instrumentele voorbereiding (2 en 3).
Financiën
Het rijk heeft gekozen voor een decentralisatie van de taken in het fysiek domein via de
6/7 invoering van de Omgevingswet. Dit heeft een financiële impact op alle gemeenten. Elke gemeente draagt haar eigen transitiekosten (voor bijvoorbeeld het opstellen van nieuwe instrumenten, het inzetten en scholen van personeel, organisatie- en
veranderingstrajecten en aanpassen van de eigen digitale voorzieningen). Daarnaast betaalt elke gemeente mee aan de structurele uitvoeringskosten (beheer- en exploitatie) van het nieuwe digitale stelsel Omgevingswet (via een verdeelsleutel). De hoogte van deze kosten of het tijdstip van investering zijn nog niet bekend.
De financiële impact bestaat uit:
1) Invoeringskosten: dit zijn incidentele kosten, zoals opleidingskosten, opstellen nieuwe instrumenten, automatiseringsaanpassingen, structureren werkprocessen, mutaties personeelsbestand en dergelijke.
Uit de berekening van het VNG model blijkt dat de invoeringskosten
€ 2.000.000,= bedragen. In de komende periode zullen naarmate het proces vordert de bedragen concreter worden. Daarom wordt voorlopig een krediet van € 1.000.000,= beschikbaar gesteld (€ 500.000,= in 2019 en
€ 500.000,= in 2020) en zal in een latere fase wanneer er meer duidelijkheid is over de kosten, indien nodig, een aanvullend krediet gevraagd worden.
2) Stijging van exploitatielasten: dit zijn structurele lasten, waaronder daling
legesopbrengsten, structurele kosten automatisering, structureel updaten van de digitale informatie en Omgevingswetinstrumenten, verandering van personele lasten en dergelijke.
Uit de berekening van het VNG model blijkt dat de structurele lasten stijgen met € 355.000,=. Deze kosten worden gefaseerd ingevoerd in de jaren 2020 en 2021.
KLIMAATBESTENDIG EN ENERGIENEUTRAAL ASTEN
Doel
Meer initiatieven voor duurzaamheid op gang brengen en ondersteunen, zowel binnen als buiten de gemeentelijke organisatie zodat we t.b.v. onze inwoners de gevolgen van de klimaatverandering kunnen opvangen en invulling kunnen geven aan de energieopgave waar onze maatschappij voor staat.
Aanleiding
In de Toekomstagenda Asten 2030 en het coalitieakkoord is Klimaatbestendig en Energieneutraal Asten opgenomen als een van de majeure maatschappelijke opgaven.
Ook binnen het MRE is de energietransitie met de bijbehorende ruimtelijke opgave een van de belangrijke thema’s.
We willen in de regio onze verantwoordelijkheid nemen op de thema’s Klimaatbestendig en Energieneutraal en Transformatie Buitengebied.
Tot 2021 zien we in de gemeente een duidelijke versnelling in besparing op energie en opwekking van duurzame energie en we deze versnelling zien bij zowel de gemeentelijke organisatie, burgers en bedrijven.
In 2021 hebben we een plan om in 2050 energieneutraal te zijn.
In 2030 hebben we de grootste waterknelpunten opgelost en hebben we een plan om in 2050 klimaatbestendig zijn.
Activiteiten/Planning
Activiteit Gereed?
Er zijn afspraken gemaakt met de woningbouwcorporatie over duurzaam bouwen.
31-12-2017
7/7 Woonwijk Loverbosch II wordt binnen de al vastgelegde kaders
duurzamer ontworpen.
31-12-2019
Bij herinrichting van openbare ruimte is duurzaamheid (energie en hergebruik) een vast onderdeel is de beslisboom.
31-12-2018
Er wordt een zonneveld aangelegd in Heusden. 31-12-2018 Het MRE zonnepanelenproject is van start. 31-12-2019 Biodiversiteitsprojecten met burgers zijn in opstart.. 31-12-2018 Gemeente levert een bijdrage aan 0-op-de-meter project van
het museum.
31-12-2019
Het werkplan MVI wordt opgesteld. 31-12-2018
Verlichting in gemeentelijke gebouwen wordt vervangen. 31-12-2019 Het plaatsen van openbare laadpalen is mogelijk gemaakt. 31-12-2019
Het is goed dat het aantal initiatieven zo snel toeneemt, echter, het ontbreekt nog aan voldoende capaciteit om al deze initiatieven in de beschikbare 6 uur per week te begeleiden.
Financiën
De raad heeft in 2017 besloten om 3 jaar lang (2017, 2018 en 2019) jaarlijks €120.000 beschikbaar te stellen om te besteden aan duurzaamheid.
