TransitieBureau Wmo
augustus 2014
Informatiekaart
Landelijke
inkoop afspraken specialistische
begeleiding ZG
Vraag Antwoord
Is er een landelijk budget beschikbaar voor specialistische begeleiding ZG
Nee, er heeft geen uitname uit het gemeentefonds plaatsgevonden. Er is dus geen landelijk budget beschikbaar. Inzet en bekostiging loopt via de individuele gemeenten
Maakt de doventolk in de Wmo 2015 ook onderdeel uit van de raamovereenkomst?
Nee, de landelijke regeling voor de doventolk in de leefsituatie maakt geen onderdeel uit van de raamovereenkomst. De landelijke regeling wordt op dit moment nog uitgewerkt. De VNG verwacht dit proces in september/oktober af te ronden. Inzet en bekostiging van de doventolk wordt wel landelijk geregeld. Gemeenten hoeven hier dus geen rekening mee in te houden in het inkoopproces.
Op welke NZa-codes hebben de landelijke inkoopafspraken betrekking?
De producten waarover afspraken zijn gemaakt in de landelijke inkoopafspraken hebben betrekking op de volgende NZa-codes. Hierbij moet worden opgemerkt dat de producten beschreven in de programma’s van eisen is niet exact overeenkomen met de huidige beleidsregels en dat sommige producten een combinatie vormen van NZa-codes.
H300 Begeleiding
H301 Begeleiding ZG visueel H302 Begeleiding speciaal 2 visueel H303 Begeleiding ZG Auditief H304 Begeleiding speciaal 2 Auditief H333 Behandeling ZG auditief H332 Behandeling ZG visueel
H851 Dagactiviteit (begeleiding) ZG auditief licht H852 Dagactiviteit (begeleiding) ZG auditief midden H853 Dagactiviteit (begeleiding) ZG auditief zwaar Mag een gemeente zelfstandig afspraken
maken met de gecontracteerde (landelijke) aanbieders over ZG-ondersteuning?
Alleen wanneer deze afspraken gaan over begeleiding die niet in de landelijke afspraken worden genoemd. De landelijke afspraken zijn bindende afspraken tussen alle gemeenten en de betrokken aanbieders.
Is er sprake van gedwongen winkelnering? Nee, gemeenten zijn vrij om afspraken te maken met andere (bijvoorbeeld lokale/regionale) aanbieders. Het is echter goed om te beseffen dat deze vorm van begeleiding een specifieke expertise vereist. Deze expertise is in de afgelopen jaren opgebouwd bij de bij deze raamovereenkomst betrokken aanbieders.
Waarom zijn niet alle aanbieders gecontracteerd?
Omdat de landelijke afspraken een aanvulling zijn op afspraken die gemeenten zelf lokaal of regionaal maken. Lokaal of regionaal opererende aanbieders vallen daarom niet onder de landelijke afspraken.
Mag een gemeente zelf bepalen of een cliënt specialistische ondersteuning krijgt of niet?
Een gemeente moet middels een onderzoek de ondersteuningsvraag van de cliënt vaststellen, waarbij goed wordt gekeken naar de persoonlijke situatie van de cliënt. Vervolgens zal de gemeente passende ondersteuning moeten aanbieden.
Is het overgangsrecht van toepassing voor cliënten die nu specialistische ZG begeleiding krijgen?
Ja, cliënten die op 1 januari 2015 AWBZ zorg ontvangen, behouden gedurende een jaar (tenzij indicatie eerder afloopt) de rechten die verbonden zijn aan het indicatiebesluit. Cliënten die nu indicatievrije begeleiding ontvangen hebben overgangsrecht tot 31-12-2015.
Is er budget toegevoegd aan het deelfonds sociaal domein voor de ondersteuning van ZG-cliënten zonder indicatie?
Ten behoeve van de ondersteuning van de cliënten die nu indicatievrije specialistische begeleiding ontvangen is een bedrag van € 3,8 miljoen (prijspeil 2013) uit het budget van de huidige AWBZ- prestaties ‘behandeling zintuiglijk gehandicapten visueel’ (H332) en ‘behandeling zintuiglijk gehandicapten auditief’ (H333) toegevoegd aan het Wmo 2015-budget.
Waar vinden gemeenten meer informatie over het onderwerp?
Via de websites www.invoeringwmo.nl en www.vng.nl wordt u op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen rond de landelijke inkoopafspraken. Heeft u nog vragen? Neem dan contact op met het OndersteuningsTeam Decentralisaties (OTD) via otd@vng.nl of bel 070 - 373 83 98.
Landelijke inkoopafspraken specialistische begeleiding ZG
Vanaf 1 januari 2015 zijn gemeenten in het kader van de Wmo 2015 ook verantwoordelijk voor de ondersteuning van cliënten met een zintuiglijke beperking. Van de totale groep cliënten met een zintuiglijke beperking heeft een gering aantal cliënten behoefte heeft aan specialistische ondersteuning. Deze behoefte is er omdat deze mensen vaak, naast de zintuiglijke beperking, te maken hebben met andere (vaak verstandelijke en/of psychiatrische) beperkingen.
Deze combinatie van beperkingen maakt het complex. Reguliere begeleiding volstaat bij deze cliënten niet, waardoor het vaak noodzakelijk is om specialistische begeleiding in te
zetten door een zorgaanbieder gespecialiseerd in het werken voor en met mensen met een zintuiglijke handicap (ZG).
Het aanbod van specialistische ondersteuning voor deze doelgroep wordt voor het grootste gedeelte door een beperkt aantal landelijke ZG-aanbieders in Nederland geleverd.
Om de continuïteit van ondersteuning te kunnen waarborgen is in 2012 het besluit genomen door het ministerie van VWS en de VNG om voor deze specifieke groep, de mensen met een zintuiglijke beperking die deze specialistische vorm van ondersteuning nodig hebben, landelijke inkoopafspraken te maken.
De Algemene Ledenvergadering van de VNG heeft op de ALV van 19 juni 2014 ingestemd met de mandatering aan de VNG van het sluiten van raamcontracten en het maken van afspraken met specialistische aanbieders.
Q and A’s
Aan de totstandkoming van deze publicatie is de grootst mogelijke zorg besteed. Het TransitieBureau kan niet aansprake- lijk worden gesteld voor eventuele onjuistheden, noch kunnen aan de inhoud rechten worden ontleend.
Invoering Wmo
www.invoeringwmo.nl | helpdesk@invoeringwmo.nl TransitieBureau Wmo
t 070-340 6100
© Rijksoverheid | augustus 2014
De belangrijkste redenen voor de landelijk inkoop zijn:
• Er zijn maar weinig of helemaal geen cliënten per gemeente.
Daardoor is het moeilijk voor een individuele gemeente om op dit terrein inkoop deskundigheid op te bouwen. Dat kan beter centraal opgebouwd worden.
• Aanbieders van deze ondersteuning zijn niet in staat om afspraken te maken met individuele gemeenten (uitval van aanbod).
• De doelgroep is dusdanig kwetsbaar en de begeleiding zo specialistisch dat gemeenten weinig mogelijkheden hebben om voor de doelgroep een ander gekanteld aanbod te organiseren.
De raamovereenkomst en de programma’s van eisen zijn te vinden op www.vng.nl en op www.invoerinngwmo.nl. Deze landelijke afspraken hebben alleen betrekking op de functies/producten waarover afspraken zijn gemaakt met de 8 landelijke aanbieders.
Hoe werkt het?
Landelijke raamovereenkomst
• De VNG heeft de landelijke afspraken met de desbetreffende aanbieders vastgelegd in de vorm van een landelijke raamover- eenkomst. De beoogde raamovereenkomst beschrijft de rechten en plichten tussen de gemeenten en aanbieders.Binnen de kaders van deze raamovereenkomst kunnen regionale samen- werkingsverbanden van gemeenten of individuele gemeenten de ondersteuning ‘afroepen’ overeenkomstig de in de overeen- komst gestelde voorwaarden.
• De raamovereenkomst kent geen exclusief recht (gedwongen winkelnering) op cliënten met specifieke kenmerken. Als de gemeente gebruikmaakt van de raamovereenkomst, dan zijn de rechten en plichten voor de individuele gemeente en aanbieder wel dwingend.
• Een gemeente of aanbieder kan de inhoud van de raamovereen- komst niet aanpassen.
Programma van eisen
Als onderdeel van de raamovereenkomst zijn per functie afspraken gemaakt voor de levering van hulp en ondersteuning in het Programma van Eisen (PvE): Er is een PvE voor:
• de functie specialistische begeleiding visueel;
• de functie specialistische begeleiding doofblinde volwassen cliënten;
• de functie specialistische begeleiding vroegdove volwassen cliënten.
Het PvE gaat in op de kenmerken van de cliënt en de ondersteu- ningsbehoefte, de levering van de ondersteuning, de inhoudelijke beschrijving van de begeleiding, de fysieke omgeving waar de begeleiding plaatsvindt, de personele inzet, de beëindiging van de begeleiding en de kwaliteit, innovatie en transformatie.
Gemeenten worden individueel geïnformeerd over de tarieven behorende bij de beschreven producten in de PvE.
Toegang tot specialistische ondersteuning
• De toegang tot de specialistische ondersteuning valt onder de verantwoordelijkheid van de individuele gemeente
(of samenwerkende gemeenten als gemeenten hierover onderling afspraken maken).
• De landelijke afspraken bevatten - via het programma van eisen dat per functie is opgesteld, criteria in welke gevallen zg-cliënten in aanmerking komen voor specialistische ondersteuning.
• Gemeenten kunnen de raamovereenkomst inroepen door cliënten toe te leiden naar een van de aanbieders. In paragraaf 4 van het programma van eisen wordt de toeleiding van de cliënt naar de aanbieder en het inroepen van de raamovereenkomst beschreven.
Geld volgt cliënt
Bekostiging van de specialistische begeleiding verloopt op basis van
“geld volgt cliënt”. Dat betekent het volgende.
• Zodra de cliënt start met de specialistische ondersteuning bij een aanbieder, wordt administratief vastgelegd door de aanbieder en de gemeente waar de cliënt vandaan komt (op grond van het woonplaatsbeginsel) dat er zorglevering gaat plaatsvinden (een administratieve verplichting).
• Gedurende, of na afloop van de zorglevering stuurt de aanbieder een factuur aan de betreffende gemeente voor de geleverde zorg op grond van de in de landelijke overeenkomst vastgelegde voorwaarden (waaronder tarieven) en de administratieve vastlegging dat de cliënt zorg heeft ontvangen.
Duur en dynamiek landelijke afspraken
• De landelijke afspraken voor specialistische begeleiding ZG gaan in beginsel gelden voor een periode van drie jaar. Tijdens deze periode bepalen de gemeenten gezamenlijk en naar aanleiding van overleg met de aanbieders of de landelijke afspraken voor een bepaalde specialistische functie worden voortgezet, nieuwe aanbieders of nieuwe functies worden toegevoegd en de inhoud van de landelijke afspraken nog goed aansluit op de regionale of lokale inrichting van de ondersteuning.
• In de loop van de tijd kan de ondersteuningsvraag zich ontwikke- len in aard en omvang, kunnen er substituten ontstaan voor het bestaande aanbod, kunnen aanbieders hun positionering aanpassen en/of kan het aanbod zich (meer) regionaal organiseren.
• De ontwikkeling van de landelijke afspraken moet in nauwe samenhang met de ordening van de ondersteuning op lokaal en (boven)regionaal niveau worden gevolgd en afgestemd.
Het karakter van de landelijke afspraken is dan ook ‘dynamisch’.
• De VNG zal een landelijk coördinatiebureau opzetten. Vanuit dit bureau zal de monitoring, het beheer en het contract management verzorgd worden. Hierbij wordt aangesloten bij de landelijke inkoopafspraken van specialistische functies in de jeugdzorg.
• De transformatie, het anders gaan werken door de aanbieders, maakt nadrukkelijk onderdeel uit van de afspraken.
Gebruik maken van de landelijke inkoopafspraken
Om gebruik te kunnen maken van de landelijke inkoopafspraken specialistische begeleiding ZG dienen gemeenten de raamovereen- komst eenmaal in te roepen. Dit inroepen gebeurt door het toeleiden
van een cliënt naar een aanbieder met verwijzing naar de landelijke inkoopafspraken specialistische begeleiding ZG.
Vanaf het moment dat een gemeente de eerste cliënt naar een aanbieder toeleidt, is de raamovereenkomst tussen aanbieder en gemeente ingeroepen en dus ook van kracht. Elke volgende cliënt kan naar deze aanbieder worden toegeleid zonder vermelding van de landelijke afspraken. Indien gemeenten gebruik willen maken van de diensten van meerdere (landelijk) gecontracteerde aanbieders, dan dienen gemeenten per aanbieder de raamovereenkomst in te roepen.
Voor de cliënten met overgangsrecht die nu ondersteuning ontvan- gen van de landelijke aanbieders is het van belang dat gemeenten per landelijk gecontracteerde aanbieder eenmalig aangeven gebruik te willen maken van de landelijke afspraken voor de ondersteuning van cliënten met overgangsrecht.
Aan de wijze waarop overeenkomst wordt ingeroepen zijn geen vormvereisten gesteld, anders dan dat dit schriftelijk of digitaal dient te gebeuren.
Gegevensoverdracht ZG-cliënten
In juli heeft de eerste overdracht van persoonsgegevens plaats- gevonden, waaronder de cliënten die op de peildatum een geldige AWBZ-indicatiebesluit hebben voor zorg die wordt geleverd door de landelijke aanbieders die zijn aangesloten bij de raamovereenkomst gespecialiseerde ZG aanbieders en per 1 januari 2015 (in de Wmo2015) onder verantwoordelijkheid komen van gemeenten.
Een aantal van deze aanbieders, met name in de sector auditief, levert echter ook indicatievrije begeleiding aan een ‘beperkt aantal’
cliënten. Deze cliënten ontbreken in de gegevensoverdracht omdat het CIZ niet over de gegevens van deze cliënten beschikt. Gemeenten ontvangen de gegevens van deze cliënten begin september van de desbetreffende aanbieders. Het ministerie van VWS heeft met de VNG de afspraak gemaakt dat voor deze cliënten wordt gehandeld
‘in de geest’ van het overgangsrecht Wmo 2015 en dat deze cliënten met betrekking tot het overgangsrecht in een zelfde positie worden gebracht als andere cliënten met CIZ-indicatie. Deze afspraak is neergelegd in de raamovereenkomst.
PvE Ondersteuning vroegdoven
Aanbieders
Producten Kentalis GGMD Noorder- brug
Gelder- horst
Toeleiding* X X X
Verlengde toeleiding* X X X
Consultatie* X X X
Beantwoording korte begeleidings vragen**
X X X
Gespecialiseerde begeleiding ZG**
X X X
Revaliderende begeleiding ZG**
X X X
Dagactiviteit zintuiglijke gehandicapten**
X X
* Dit betreffen producten die gemeenten kunnen inzetten om optimaal gebruik te maken van de kennis en expertise van aanbieders voorafgaand aan of tijdens de begeleiding. Bijvoorbeeld voor de uitvoering van of ondersteuning bij vraagverheldering.
** Dit betreffen producten die gemeenten als maatwerkvoorziening kunnen inzetten ter ondersteuning van cliënten.
PvE Ondersteuning
Visueel Aanbieders
Product Bartimeus Robert
Coppes Stichting
Visio
Gespecialiseerde begeleiding X X X
PvE Ondersteuning
doofblinden Aanbieders
Producten Kalorama Kentalis GGMD
Toeleiding* X X X
Verlengde toeleiding* X X X
Consultatie doofblindheid* X X X
Beantwoording korte begeleidingsvragen**
X X X
Gespecialiseerde begeleiding Doofblinden**
X X X
Begeleidersvoorziening Doofblinden**
X X
Dagactiviteit zintuiglijke gehandicapten**
X
* Dit betreffen producten die gemeenten kunnen inzetten om optimaal gebruik te maken van de kennis en expertise van aanbieders voorafgaand aan of tijdens de begeleiding.
** Dit betreffen producten die gemeenten als maatwerk voorziening kunnen inzetten ter ondersteuning van cliënten.
Producten en aanbieders
Hieronder is een overzicht opgenomen van de producten die in de PvE zijn opgenomen met daarbij aangegeven welke aanbieders deze producten leveren binnen de raamovereenkomst.
