Nieuwe Financieringsbronnen en Samenwerking met Bedrijfsleven
I N L E I D I N G I N S P I R AT I E B I J E E N KO M S T M O G R O E P 1 1 A P R I L 2 0 1 3
B E AT R I X T H E AT E R U T R E C H T P R O F. D R . T H E O S C H U Y T
1
Historie van particulier initiatief
Hofjes, de VU, Armenraden, EUR, KUB
Pacificatie van 1917: gelijkstelling – openbaar – bijzonder onderwijs
Na WO II: toenemende overheidsfinanciering (evenredige verdeling) via private huls (baas in eigen huis..)
Grootste non-profit sector van de wereld
Toch eigen financiële inbreng en ROA’s tot 1972; daarna: wie betaalt ….. bepaalt
Gevolg: filantropie naar de marge
2
3
Financieringsbron van non-profits
Filantropie
Wie kent de KNRM?
Wat is het budget van de Nederlandse overheid voor financiering van
wetenschappelijk onderzoek?
Sir Henry Wellcome and the Wellcome Trust (opgericht in 1936)
Europese Commissie: DG research and Innovation; Giving in Evidence.
Research: Foundations in Europe
De Concurrentiekracht van de EU
4
Dit is….
5
Wildemans Hofje Alkmaar
6
Nederland: cijfers 2009
€ x miljoen In %
Huishoudens 1.938 41
Nalatenschappen 232 5
Geldwervende fondsen 172 4
Vermogensfondsen 215 5
Bedrijven 1.694 36
Goede Doelen Loterijen 461 10 Totaal (= lage schatting) 4.712 100
7
Filantropie: 1995 - 2009
8
Begunstigde Doelen 2009
(rangorde over laatste 14 jaar)
X million euros
In %
Religie = nr. 1 891 19
Sport en recreatie 715 15
Gezondheid 644 14
Internationale hulp 572 12
Maatschappelijke en sociale doelen Cultuur
458 454
10 10
Natuur, Milieu, Dierenbescherming 435 9
Onderwijs en onderzoek = nr. 8 285 6
Anders (niet gespecificeerd) 253 5
Totaal ( = lage schatting) 4.707 100
9
Filantropie: sector en inkomstenbron
Filantropie: private action for the public good;
p.i. dat de eigen portemonnee meebrengt;
sector en inkomstenbron
In Nederland: staats p.i. en “echt” p.i.
Fondsen in Nederland: vermogensfondsen en geldwervende fondsen
Verwachte groei filantropie als inkomstenbron voor subsidie-non-profits; zie culturele
instellingen….
10
Gouden Eeuw van de Filantropie
Economische factor: veel geld buiten de overheid
Demografische factor: vergrijzing en ontgroening
Opleidingsfactor: “Do it Yourself”:
Politiek – cultureel: burgerschap
CBS – VU: het komt eraan; Geefcultuur !
11
Overheid – Markt – Filantropie
Leve de Nederlandse verzorgingsstaat!
Altijd hetzelfde liedje: óf overheid – óf markt
Wat zijn de peilers van onze Nederlandse democratie?
Vrijheid – Gelijkheid – Broederschap
12
Voor en nadelen
Overheid: gelijkheid, indirecte solidariteit
maar controledruk (zie onze universiteiten en HBO uitwassen)
Markt: dynamiek, maar ongelijkheid
Filantropie, dynamiek ongelijkheid, directe solidariteit maar willekeur
Nederland: pluriformiteit met vangnet. Leve de verzorgingsstaat. Filantropie is niet de
schuldige; opkomst sector 1993!
13
Diversificatie van inkomen
Organisatieverandering
Geleid door de top
Verandering van het bestuur
Bent u lid van een service-club?
Draagvlakverbreding
Attitude-verandering: wat kan ik betekenen voor u? Verzorgingsstaat-therapie
1e regel voor fondsenwerving: vraag geen geld
14
Diversificatie: vervolg
Stapelfinanciering
Fondsvorming
Ouderbijdrage via notariële acte; ANBI-status
Wie zit in je bestuur
Extern geld = extern gedrag
Happy money: toon succes, geen tekorten
Weten…
Culture of Asking
15
Bedrijfsleven, fondsen en welzijn
Elkaar kennen; kent u fondsen in uw
gemeente? Nodig ze uit; laat zien wat u doet
Elkaar ontmoeten; lezing bij de ondernemersvereniging? MVO
Elkaar versterken?
16
Lokale Gemeenschapsfondsen
Introductie van Gemeenschapsfondsen ( www.lokalegemeenschapsfondsen.nl)
Een infrastructuur ; het doel; bijdragen van particulieren, nalatenschappen, fondsen op naam, bedrijven; geen blauwdruk;
Zie ontwikkelgids
17
Tot slot
www.geveninnederland.nl; alle cijfers, trends;
rapporten
Opleidingen:
Besturen van Filantropische Fondsen (voor vrijwillige bestuurders)
PAO : Philanthropic Studies
25 april 2013 De Dag van de Filantropie. VU (vierde donderdag van april; GIN 2013)
Dank voor uw aandacht en vragen
18
