Cover Page
The handle
http://hdl.handle.net/1887/137968
holds various files of this Leiden
University dissertation.
Author:
Hamming, A.M.
Title:
Spreading depolarizations, migraine and ischemia: A detrimental triangle in
subarachnoid hemorrhage and ischemic stroke?
Spreading depolarizations,
migraine and ischemia
A detrimental triangle in
subarachnoid hemorrhage
and ischemic stroke?
Spreading depolarizations,
migraine and ischemia
A detrimental triangle in
subarachnoid hemorrhage
and ischemic stroke?
Proefschrift
ter verkrijging van
de graad van Doctor aan de Universiteit Leiden,
op gezag van Rector Magnificus prof.mr. C.J.J.M. Stolker,
volgens besluit van het College voor Promoties
te verdedigen op donderdag 12 november 2020
klokke 15.00 uur
door
Arend Maarten Hamming
geboren te Amsterdam
in 1979
Copyright © A.M. Hamming, 2020
Cover image: © A.M. Hamming; Waves and sun while sailing on Jottum - 2019
Layout:
A.M. Hamming, thanks to Anouk de Jong
Printing:
UFB Grafische Producties
Printing of this thesis was financially supported by the Dutch Headache Society
Publisher:
Tim Gard
ISBN:
978-90-823440-7-3
All rights reserved. No part of this publication may be reproduced, stored or transmitted in any form or by
any means, without written permission of the copyright owner.
To Mirjam, Fenna and Maarten
the waves and sunshine in my life
Promotores
Prof. dr. M.J.H. Wermer
Prof. dr. R.M. Dijkhuizen, UMCU
Prof. dr. M.D. Ferrari
Promotiecommissie
Prof. dr. W.C. Peul
Prof. dr. J. Hofmeijer, Rijnstate
Prof. dr. G.J.E. Rinkel, UMCU
Dr. L. van der Weerd
Table of contents
Chapter 1
Introduction
09
Chapter 2
Spreading depolarizations increase delayed brain injury in a
rat model of subarachnoid hemorrhage
J Cereb Blood Flow Metab 2016 Jul; 36(7):1224-31
19
Chapter 3
Valproate reduces brain injury by spreading depolarizations in
a rat model of subarachnoid hemorrhage
Stroke 2017 Feb; 48(2):452-458
33
Chapter 4
Measurement of Distinctive Features of Cortical Spreading
Depolarizations with Different MRI Contrasts
NMR Biomed 2015 May; 28(5):591-600
51
Chapter 5
Spreading depolarization-modulating drugs and delayed
cerebral ischemia in patients with subarachnoid hemorrhage
J Neurol Sci 2016 Jul 15; 366:224-228
75
Chapter 6
Circle of Willis variations in migraine patients with ischemic
stroke
Brain Behav 2019 Mar 9(3):e01223
99
Chapter 7
Discussion
113
Addendum
References
127
Summary
145
Samenvatting
151
Acknowledgements
157
List of publications
161
Curriculum vitae
167
Abbreviations
ACA anterior cerebral artery ACM middle cerebral artery
ADC apparent diffusion coefficient (MR imaging) aHR adjusted hazard ratio
aOR adjusted odds ratios, adjusted for age and sex in this study aRR adjusted relative risk (ratio)
aSAH aneurysmal subarachnoid hemorrhage BOLD blood oxygenation level-dependent (MR imaging) b-SSFP balanced-steady-state-free-precession (MR imaging) CBF cerebral blood flow
CI confidence interval CoW circle of Willis
CT X-ray computerized axial tomography
CSD cortical spreading depression (of electrical activity) CTA CT angiography (imaging)
CTP CT perfusion (imaging) DC direct current
DCI delayed cerebral ischemia (after SAH) DUST Dutch acute Stroke Trial
DT2 multi-spin-echo (MR imaging) EEG electro encephalography fMRI functional MRI
FWHM Full width at half maximum/minimum GE3d-EPI a gradient-echo 3D echo-planar (MR) imaging HR hazard ratios
ICHD International Classification of Headache Disorders KCl potassium chloride
LDF Laser-Doppler Flowmetry MA migraine with aura MACC median artery corpus callosi
MISS Migraine Screener for Stroke (questionnaire) MO migraine without aura
MR(I) magnetic resonance (imaging) mRS modified Rankin Scale NaCl sodium chloride NCCT non-contrast CT
NIHSS National Institutes of Health Stroke Scale NIRS near infrared spectroscopy
OR odds ratios
PCA posterior cerebral artery Pcom posterior communicating artery RR relative risk (ratio)
SAH subarachnoid hemorrhage SD spreading depolarization TIA transient ischemic attack