Courgette 2020 zomerteelt Cultivarproef

(1)

P

ROEFVERSLAG

Courgette 2020 zomerteelt Cultivarproef

Proefnummer: OO_TOL20COU_RA03 Identificatie opdrachtgever:

Protocol identificatie opdrachtgever: Inagro VZW Ieperseweg 87 8800 Rumbeke-Beitem

uitgevoerd door:

Manager: Greet Ghekiere

Onderzoeksleider: Pollet Sabien

Expert: Jans Francis

2020 Periode:

Goedgekeurd door: Manager:

Onderzoeksleider:

(2)

Pagina: 2/22 Proefnummer OO_TOL20COU_RA03 - Inagro

1. Inhoudsopgave

1. INHOUDSOPGAVE ... 2

2. DOELSTELLINGEN ... 3

3. MATERIAAL EN METHODEN ... 3

3.1. D

E EXPERIMENTELE CONDITIES VAN DE PROEF

...3

3.1.1. Proefgewas ...3

3.1.2. Teeltverzorging ...3

3.1.3. Proefplan details...3

3.1.4. Proefplan schematische voorstelling ...4

3.2. R

ASSEN

...4

3.3. P

ROEFTERREIN

...5

3.4. T

EELTOMSTANDIGHEDEN

...6

3.4.1. Meteorologische waarnemingen tijdens de teelt ...6

3.4.2. Bodem en bemesting ...8

3.5. O

VERZICHT VAN TEELT

-

EN PROEFVERLOOP

...9

4. RESULTATEN ... 10

4.1. A

FWIJKINGEN T

.

O

.

V

. EPPO ... 10

4.2. A

FWIJKINGEN T

.

O

.

V

.

HET PROEFPROTOCOL

... 10

4.3.

GEWASEIGENSCHAPPEN

... 11

4.4. O

PBRENGST

... 16

4.5. B

LOEIVERLOOP

... 20

4.6. RASBESPREKING... 21

5. BESLUIT ... 22

(3)

2. Doelstellingen

Vergelijken van diverse vaste waarden en nieuwe rassen in de zomerteelt van courgette. Naast opbrengst, kwaliteit en bewaarbaarheid worden ook gewaskenmerken en ziektegevoeligheid opgevolgd.

Deze proef verliep in samenspraak met de Vlaamse Overheid, Departement Landbouw en Visserij, Afdeling Voorlichting, Doelgroepenbeleid en Kwaliteit Plant / Team Voorlichting.

3. Materiaal en methoden

3.1. DE EXPERIMENTELE CONDITIES VAN DE PROEF

3.1.1.

Proefgewas

Courgette (Cucurbita pepo - CUUPE)

3.1.2.

Teeltverzorging

De teeltverzorging werd uitgevoerd overeenkomstig de Goede Landbouw Praktijk. De overige gewasbescherming was uniform en overeenkomstig de lokale teeltpraktijk voor het volledige proefterrein.

De proef vond plaats op het FAB-perceel van Inagro. “FAB” staat voor Functionele Agro Biodiversiteit. Op dit perceel wordt structureel maximaal ingezet op het bevorderen van natuurlijke vijanden van plaaginsecten door bloemenranden, gemengde hagen, keverbank enz.. Daarom werd ook geopteerd om het onkruid mechanisch te bestrijden. Het was de bedoeling dat we bladluizen pas bij erge aantasting zouden aanpakken met chemische middelen die zacht zijn voor de natuurlijke vijanden. Hiervoor werden neveneffectenlijst van Biobest en/of Koppert geraadpleegd, via de gewasbeschermingsapplicatie van Inagro.

3.1.3.

Proefplan details

Parameter Waarde

Aantal parallellen 4

Onbehandelde controle ingesloten controle

Statistisch ontwerp gerandomiseerde blokkenproef

(4)

Pagina: 4/22 Proefnummer OO_TOL20COU_RA03 - Inagro 3.1.4.

Proefplan schematische voorstelling

0111 0203

0110 0213 0208 0402 0405

0109 0206 0204 0413 0401

0108 0210 0202 0412 0407

0107 0212 0205 0301 0404

0106 0211 0303 0306 0409

0105 0201 0312 0310 0411

0104 0209 0307 0302 0408

0103 0207 0311 0313 0403

0102 0113 0304 0309 0406

0101 0112 0308 0305 0410

3.2. RASSEN

Tabel 1: Rassen

Nr Ras

1 Cyriac (Sanac/Gauthier)

2 Explorer (Sanac/Gauthier)

3 Keesha (Enza)

4 Ladoga (Bejo)

5 Milos (Syngenta)

6 Mirza (Clause)

7 Onega (Bejo 3251) (Bejo)

8 Quios (Syngenta)

9 Zefiros (Syngenta)

10 Fenna (E28Z.00698) (Enza)

11 HMC 24113 (Clause)

12 HMC 24132 (Clause)

13 SQ111573 (Sakata)

Bij de rassenkeuze wordt rekening gehouden met voorstellen van de zaadhuizen. Finaal wordt de keuze gemaakt in samenwerking met Taco. Er werd aandacht besteed aan vernieuwing in het assortiment met dien verstande dat enkel rassen waarvan het zaad al in productie is, in aanmerking komen.

Normaal ging CV 10696 (Syngenta) in de proef opgenomen worden omdat volgens de info van

het zaadhuis het ras nauw verwant zou zijn aan Milos. Gezien Milos in de praktijk een niet

onbelangrijk ras is, leek ons dat interessant. Spijtig genoeg was het zaad dat we kregen van CV

10696 niet kiemkrachtig.

(5)

3.3. PROEFTERREIN

De proef werd aangelegd op volgende locatie:

Inagro, Ieperseweg 87, Rumbeke (perceel 19)

De hoekpunten van het proefveld worden gekenmerkt door volgende GPS coördinaten :

Volgnummer Longitude Latitude

1 3,134052 50,906314

2 3,134037 50,906335

3 3,134096 50,906350

4 3,134081 50,906383

(6)

3.4. TEELTOMSTANDIGHEDEN

3.4.1. Meteorologische waarnemingen tijdens de teelt

Figuur 1: Temperatuurverloop (KMI Beitem) 0

5 10 15 20 25 30 35 40

Temperatuurverloop ° C

min Temperatuur max Temperatuur

(7)

Pagina: 7/22 Proefnummer OO_TOL20COU_RA03 - Inagro Figuur 2: Neerslag verloop (KMI Beitem)

0 5 10 15 20 25

1/05/2020 3/05/2020 5/05/2020 7/05/2020 9/05/2020 11/05/2020 13/05/2020 15/05/2020 17/05/2020 19/05/2020 21/05/2020 23/05/2020 25/05/2020 27/05/2020 29/05/2020 31/05/2020 2/06/2020 4/06/2020 6/06/2020 8/06/2020 10/06/2020 12/06/2020 14/06/2020 16/06/2020 18/06/2020 20/06/2020 22/06/2020 24/06/2020 26/06/2020 28/06/2020 30/06/2020 2/07/2020 4/07/2020 6/07/2020 8/07/2020 10/07/2020 12/07/2020 14/07/2020 16/07/2020 18/07/2020 20/07/2020 22/07/2020 24/07/2020 26/07/2020 28/07/2020 30/07/2020 1/08/2020 3/08/2020 5/08/2020 7/08/2020 9/08/2020 11/08/2020 13/08/2020 15/08/2020 17/08/2020 19/08/2020 21/08/2020 23/08/2020 25/08/2020 27/08/2020 29/08/2020 31/08/2020

neerslag: l / m²

(8)

Mei was zeer zonnig en heel droog met eerder hoge temperaturen.

Juni was vrij warm. Er viel redelijk wat neerslag (circa 50 l/m²) maar door een extreem droog voorjaar, viel er in april en mei amper 40 l/m², wat niet voldoende was om de bodem voldoende vochtig te krijgen.

Juli was vrij normaal qua temperatuur, wel noteerden we op het einde extreem hoge temperaturen.

Er viel circa 40 l/m² neerslag, meestal in kleine hoeveelheden, waardoor de neerslag van weinig betekenis was voor het vocht in de al heel droge bodem.

In augustus werden we in de eerste helft geconfronteerd met een hitte golf die records brak. We noteerden 8 dagen na elkaar met maxima ruim boven de 30 °C. Na de hitte periode kregen we in de 2°

helft wat neerslag. Maar de bodem bleef tot het einde van de teelt extreem droog.

3.4.2. Bodem en bemesting

Tabel 2:Stikstofverloop

(1) Berekend aan de hand van staalname in de rug en in het pad

Voor het leggen van de ruggen werd een N-staal genomen en het advies was 233 EN, waarvan 125 E in voorraad en de rest gefractioneerd in dosissen van 36 EN werd gegeven. Op 17 april werd er 169 EN gegeven in de rug onder de vorm van ammoniumnitraat. Bij de start van de bloei, 9 weken na de bemesting, werd een bodemstaal genomen. In de zone 0–60 cm zat er 270 EN. Na ruim 3 weken productie maten we in de zone 0-60 cm 130 EN. Ook zagen we dat het gewas redelijk snel verbleekte.

We vreesden dat een deel van de N niet opneembaar was voor de plant omdat die in een droge zone lag. Daarom werd beslist om nog 46 EN onder de vorm van Ureum te geven via T-tape. Daarna werd regelmatig water geven via T-tape, zodat die N alvast beschikbaar was voor het gewas. Het gewas werd zeker niet bleker.

Diepte 9/apr 22/jun (1) 22/jul (11)

NO3 NH4 NO3 NH4 NO3 NH4

0-30 cm 5 1 137 23 85 85

30-60 cm 2 2 75 34 42 29

60-90 cm 7 1 40 14 24 15

(9)

3.5. OVERZICHT VAN TEELT- EN PROEFVERLOOP

Tabel 3: Proefverloop

Datum Activiteit

01/04/2020 groenbemester (maaien)

06/04/2020 groenbemester bewerken (lossnijden door middel van Treffler-cultivator ) 09/04/2020 N-staal (0-90)

13/04/2020 spitfrezen

17/04/2020 bemesting (300 kg Kaliumsulfaat (50%) breedwerpig) ruggen trekken, plastiek & T-tape leggen + bandbemesting

ruggen (1,30 m breed) en bandbemesting (625 kg/ha AN (27 %N + 4 % Mg)) 24/04/2020 mechanische onkruidbestrijding (rolschoffel)

05/05/2020 zaaien (bij plantenkweker in 5 cm perspot) 08/05/2020 mechanische onkruidbestrijding (rolschoffel) 14/05/2020 mechanische onkruidbestrijding (rolschoffel) 15/05/2020 planten halen (BBCH 10)

18/05/2020 planten (1,30 m breed en 0,67 m in de rij)

19/06/2020 witziektebestrijding (Flint 0,125 l/ha + Vacciplant 0,75 l/ha)

24/06/2020 gewas “ontluizen” en voorpluk (2 tot 4 vruchten/plant die uitgebloeid zijn of bloemen verwijderen)

01/07/2020 witziektebestrijding (Takumi 0,15 l/ha + Karma 0,5 kg/ha + Romeo 0,5 kg/ha) 10/07/2020 witziektebestrijding (Signum 1,5 kg/ha + Vacciplant 0,75 l/ha)

14/07/2020 vruchten in bewaring gestoken (13° C)

23/07/2020 witziektebestrijding (Reflect 1 l/ha + Romeo 0,5 kg/ha) 29/07/2020 bijbemesting ((100 kg/ha Ureum (46 % ) via T-tape)) 3/08/2020 witziektebestrijding (Signum 1,5 kg)

Er werd geopteerd om het onkruid mechanisch te bestrijden. De plukgangen werden 3 maal geschoffeld met een rolschoffel. Dit gaf een bevredigend resultaat.

Tijdens de teelt werden we 2 maal geconfronteerd met een hogere bladluisdruk. In de 2° helft van juni werden we gered door hevige neerslag. Begin juli zagen we een behoorlijke populatie natuurlijke vijanden o.a. larven van de gaasvlieg, sluipwespen en roofwantsen. Met dank aan o.a. sluipwespen, gaasvliegen en roofwantsen hoefden we geen chemische bestrijding toe te passen.

Deze aanpak houdt vooral risico’s in naar virussen. Op het proefveld hebben 2 planten moeten

verwijderen met CMV. Het waren planten van Keesha en SQ111573. Gelukkig hebben we deze planten

vrij snel waargenomen en verwijderd. Hierdoor is het virus niet echt uitgebroke. Naast een

bladluisbestrijding is blijkbaar een snelle verwijdering van aangetaste planten cruciaal. Plukkers

kunnen daar in de praktijk een belangrijke rol in spelen. Op een ander perceel werden tot 2 maal toe

van ieder ras wat planten geïnfecteerd met CMV (Komkommer Mozaïk Virus) en WMV(Watermeloen

Mozaïk Virus) om de rasgevoeligheid en het ziektebeeld te kennen. Spijtig genoeg konden we daar

geen infectie bekomen.

(10)

4. Resultaten

De resultaten werden verwerkt via het statistisch pakket AGROVA-R ontwikkeld door Inagro in R-taal en gevalideerd met SPSS.

Legende bij de resultaten tabellen:

• Waarden gevolgd door dezelfde letter zijn niet significant verschillend (p=0,05)

• K.W.V. = Kleinste wezenlijk verschil; V.C. = variatiecoëfficiënt (%)

• p-waarde: * = significant (p<0,05); ** = zeer significant (p<0,01); *** = uiterst significant (p<0,001); N.S. = niet significant (p>=0,05)

4.1. AFWIJKINGEN T.O.V. EPPO

Er zijn geen afwijkingen t.o.v. de EPPO.

4.2. AFWIJKINGEN T.O.V. HET PROEFPROTOCOL

Proef uitgevoerd zoals beschreven in proefprotocol.

(11)

4.3. GEWASEIGENSCHAPPEN

Tabel 4: Courgette rassen zomer 2020 - Inagro - Gewasstand

Ras

Gewasstand

15/mei 3/jun 17/jun (1) 26/jun 15/jul 29/jul 19/aug

Cyriac (Sanac/Gauthier) 8,0 7,0 a 7,0 ab 6,0 bc 5,3 bc 5,8 a 5,0 ab Explorer (Sanac/Gauthier) 8,0 6,5 ab 7,0 ab 6,0 bc 6,3 ab 7,0 a 6,0 ab Keesha (Enza) 8,0 7,0 a 7,5 ab 6,3 bc 6,0 abc 6,0 a 6,8 ab

Ladoga (Bejo) 6,0 6,0 ab 8,3 a 7,3 a 6,8 a 6,5 a 6,5 ab

Milos (Syngenta) 7,0 6,5 ab 7,5 ab 6,3 bc 5,8 abc 5,8 a 4,5 b Mirza (Clause) 8,0 6,0 ab 7,3 ab 6,8 ab 6,3 ab 6,3 a 7,0 a Onega (Bejo 3251) (Bejo) 6,0 6,0 ab 7,8 ab 6,3 bc 6,3 ab 5,5 a 5,5 ab Quios (Syngenta) 6,0 6,3 ab 7,5 ab 6,3 bc 6,3 Ab 5,5 a 5,3 ab Zefiros (Syngenta) 8,0 7,0 a 8,3 a 6,8 ab 6,5 Ab 6,0 a 5,5 ab Fenna (E28Z.00698) (Enza) 7,0 5,0 b 6,3 b 5,8 c 4,8 c 6,0 a 5,3 ab HMC 24113 (Clause) 7,0 6,0 ab 7,8 ab 6,8 ab 6,8 A 6,5 a 6,3 ab HMC 24132 (Clause) 7,0 6,3 ab 7,8 ab 6,8 ab 6,8 A 6,3 a 6,0 ab SQ111573 (Sakata) 8,0 7,3 a 8,3 a 6,5 abc 6,3 Ab 5,8 a 4,5 b

Gemiddeld 7,2 6,4 7,5 6,4 6,1 6,1 5,7

K.W.V. 1,6 1,0 1,4 2,0 2,3

V.C. (%) 10,0 9,2 6,0 9,0 13,3 16,1

p-waarde 0,001 ** 0,028 * 0,000 *** 0,000 *** 0,339 N.S. 0,004 **

Toelichting 9 = goede gewastand

1 = slechte gewasstand

(1) Voldoet niet aan de basisvoorwaarden en een niet parametrische toets werd uitgevoerd. De Tukey toets werd vervangen door de post-hoc Kruskal Wallis toets

Bij het planten waren de planten doorgaans vrij fors. Vooral Ladoga, Onega en Quios stonden er iets minder goed bij. Bij Ladoga waren de zaadlobben opvallend kleiner. Fenna (E28Z.00698) had enerzijds een mindere gewasstand vanwege een heel compact gewas; anderzijds behield dit ras vrij lang een goede vitaliteit. Bij het begin van de productie stond Ladoga er best bij. Vanaf half juli zagen we bij Cyriac en Quios al een verminderde groeikracht in de kop. Ook zagen we toen een lichte verbleking in de kop bij Quios, Fenna (E28Z.00698), HMC 24132 en SQ11157. Later in de teelt misten Explorer en Milos ook groeikracht in de kop. Mirza behield tot het einde zijn vitaliteit wat zich vertaalde in een hoge productie op het einde.

(12)

Pagina: 12/22 Proefnummer OO_TOL20COU_RA03 - Inagro Tabel 5: Courgette rassen zomer 2020 - Inagro - Plankenmerken

Ras

Zijscheuten Bladkleur Legering gewas

23/jun 15/jul 29/jul 19/aug 29/jul (1) 6/aug 12/aug 19/aug 27/aug

Cyriac 5,5 ab 6,3 ab 7,0 a 6,8 a 7,5 bc 7,0 ab 4,8 abcd 4,3 ab 3,0 abc Explorer 9,0 a 6,5 ab 6,5 a 6,3 a 6,8 c 6,5 b 3,8 d 2,5 b 1,8 bc Keesha 3,8 b 6,3 ab 6,5 a 6,8 a 8,5 ab 8,0 a 6,8 abcd 4,5 ab 3,5 abc Ladoga 8,8 a 7,0 a 7,3 a 7,0 a 6,8 c 6,3 b 4,3 cd 2,8 b 1,3 c Milos 7,8 ab 5,5 b 6,3 a 6,0 a 8,0 abc 7,3 ab 4,5 bcd 3,5 ab 2,5 abc Mirza 5,8 ab 6,0 ab 6,8 a 6,5 a 8,5 ab 8,1 a 7,3 abc 6,0 ab 5,8 ab Onega 6,8 ab 5,8 b 5,3 a 5,0 a 8,6 a 8,4 a 7,5 ab 5,8 ab 3,5 abc Quios 8,8 a 6,0 ab 6,0 a 6,8 a 7,9 abc 7,0 ab 5,3 abcd 4,3 ab 3,0 abc Zefiros 7,0 ab 5,5 b 6,0 a 5,0 a 8,0 abc 8,0 a 7,5 ab 6,0 ab 5,3 abc Fenna 7,8 ab 6,3 ab 6,8 a 6,0 a 8,6 a 8,3 a 7,8 a 7,3 a 6,0 a HMC 24113 7,5 ab 5,8 b 5,8 a 5,3 a 8,4 ab 8,4 a 7,5 ab 6,0 ab 4,3 abc HMC 24132 6,5 ab 6,3 ab 6,8 a 7,0 a 8,1 abc 7,6 ab 6,8 abcd 5,5 ab 3,8 abc SQ111573 4,5 b 6,0 ab 5,5 a 5,0 a 7,3 bc 6,5 b 4,3 cd 3,0 b 1,5 c

Gemiddeld 6,9 6,1 6,3 6,1 7,9 7,5 6,0 4,7 3,5

K.W.V. 4,2 1,2 2,1 2,7 1,5 3,1 3,9 4,1

V.C. (%) 24,7 7,6 13,2 17,6 6,5 7,9 20,6 32,8 47,8

p-waarde 0,001 ** 0 ** 0,05 * 0,04 * 0 *** 0 *** 0 *** 0 ** 0 **

Toelichting 1 = bleek

9 = donker

1 = veel 9 = geen

(1) Voldoet niet aan de basisvoorwaarden en een niet parametrische toets werd uitgevoerd. De Tukey toets werd vervangen door de post-hoc Kruskal Wallis toets.

Bij Keesha en SQ111573 noteerden we vrij veel zijscheuten. Dit betekent behoorlijk wat extra werk voor de teler. Op 15 juli hadden Milos, Onega, Zefiros en HMC 24113 een iets bleker blad. Ook zagen we dat de hartbladeren van Quios, Fenna (E28Z.00698), HMC 24132 en SQ111573 iets bleker waren. Later waren de verschillen minder uitgesproken. Na 4 weken productie werd reeds wat legering waargenomen. Vooral bij Explorer, Ladoga en SQ111573 kwam dit het sterkst tot uiting. Een veertiental dagen later waren het vooral Mirza, Onega, Zefiros, E28Z.0069 en HMC 24113 die nog behoorlijk rechtop groeiden. Tegen het einde van de productie was het legeren vooral een probleem bij Explorer, Ladoga en SQ111573.

(13)

Pagina: 13/22 Proefnummer OO_TOL20COU_RA03 - Inagro Tabel 6: Courgette rassen zomer 2020 - Inagro - Ziektegevoeligheid

Ras

Witziekte

19/aug 27/aug 2/sep

Cyriac 8,0 a 5,8 a 4,5 a

Explorer 8,0 a 7,3 a 5,0 a

Keesha 9,0 a 7,3 a 4,8 a

Ladoga 8,0 a 6,3 a 3,0 a

Milos 8,0 a 5,8 a 3,8 a

Mirza 9,0 a 7,0 a 4,8 a

Onega 9,0 a 7,3 a 4,0 a

Quios 8,0 a 6,8 a 4,3 a

Zefiros 8,0 a 5,3 a 3,3 a

Fenna 9,0 a 8,0 a 6,0 a

HMC 24113 8,0 a 6,3 a 4,0 a

HMC 24132 8,0 a 6,8 a 4,3 a

SQ111573 8,0 a 6,0 a 4,3 a

Gemiddeld 8,0 6,6 4,3

K.W.V. 1,8 4,4 5,4

V.C. (%) 9,0 26,5 50,1

p-waarde 0,425 N.S. 0,649 N.S. 0,892 N.S.

Toelichting 1 = veel aantasting

9 = geen aantasting

Op 2 juli zagen we sporadisch wat aantasting door vruchtvuur, maar dankzij het droge weer had de schimmel geen schijn van kans om door te breken. Tot begin augustus werd witziekte bestreden. Daarna werd beslist om de bestrijding achterwege te laten in functie van het beoordelen van de rasgevoeligheid. Pas tegen 19 augustus zagen we wat aantasting.

Opvallend was dat de aantasting in het perceel vooral beduidend sterker was achteraan. Dit verklaart de hoge V.C.. We mogen wel concluderen dat Ladoga, Milos en Zefiros de eerder gevoelige rassen waren en Explorer, Keesha, Mirza en vooral Fenna (E28Z.00698) beter weerstand boden tegen witziekte.

(14)

Pagina: 14/22 Proefnummer OO_TOL20COU_RA03 - Inagro Tabel 7: Courgette rassen zomer 2020 - Inagro - Vruchtkenmerken bij de oogst

Ras

Vruchtsteellengte 29/jul

Vruchtbeschrijving

Vruchtkenmerken

kromheid vruchtkleur kleuregaliteit top v.d. vrucht

Cyriac 6,0 abcd lang en smal - licht conisch - geen versmalling hals 7,0 7,0 7,0 7,0

Explorer 4,0 f lang en matig dik - vrij conisch - lichte versmalling hals 7,0 7,0 7,0 8,0

Keesha 5,0 def lang en matig dik - licht conisch - lichte versmalling hals 8,0 7,0 8,0 8,0

Ladoga 7,0 abc lang en matig dik - licht conisch - bijna geen versmalling hals 8,0 7,0 8,0 8,0

Milos 6,0 abcde matig lang en matig dik - vrij conisch - lichte versmalling hals 8,0 7,0 7,0 7,0

Mirza 5,0 abcdef lang en matig dik - vrij conisch - heel lichte versmalling hals 8,0 7,0 8,0 8,0

Onega 6,0 abcd lang en matig dik - vrij conisch - heel lichte versmalling hals 8,0 7,0 8,0 8,0

Quios 7,0 a matig lang en matig dik - vrij conisch - lichte versmalling hals 8,0 7,0 8,0 8,0

Zefiros 7,0 ab matig lang en matig dik - vrij conisch -heel lichte versmalling hals 7,0 7,0 8,0 8,0

Fenna 5,0 abcdef matig lang en matig dik - vrij conisch - lichte versmalling hals 8,0 7,5 9,0 8,0

HMC 24113 4,0 ef lang en dun - licht conisch - lichte versmalling hals 8,0 7,0 7,0 6,0

HMC 24132 5,0 bcdef matig lang en matig dik - vrij conisch - lichte versmalling hals 8,0 6,5 7,0 8,0

SQ111573 5,0 cdef matig lang en matig dik - vrij conisch - lichte versmalling hals 8,0 7,0 8,0 8,0

Gemiddeld 6,0 - 7,8 7,0 7,7 7,7

K.W.V. 1,9

V.C. (%) 14,0

p-waarde 0,000 ***

Toelichting 1 = korte steel 9 = lange steel

1 = krom

9 = mooi recht

1 = bleek 9 = donker

1 = gele streep 9 = egaal groen

1 = puntig 9 = mooi rond

Een korte vruchtsteellengte maakt oogsten iets minder vlot. Vooral Explorer en HMC 24113 vielen op door een vrij korte steel. De vruchten van HMC 24132 waren iets bleker en van Fenna (E28Z.00698) iets donkerder maar ook egaler van kleur dan deze van de overige rassen. HMC 24113 had vruchten met een iets minder mooie ronde vruchttop.

(15)

Pagina: 15/22 Proefnummer OO_TOL20COU_RA03 - Inagro Tabel 8: Courgette rassen zomer 2020 - Inagro - Vruchtkenmerken na bewaring

Ras

Vruchtkwaliteit na bewaring

vruchtglans stevigheid hals stevigheid top gaafheid huid algemene indruk

Cyriac 7,0 8,0 7,0 8,0 7,0

Explorer 8,0 7,0 7,0 8,0 6,0

Keesha 7,0 8,0 7,0 8,0 6,0

Ladoga 7,0 6,0 7,0 6,0 6,0

Milos 8,0 8,0 7,0 8,0 8,0

Mirza 7,0 7,0 6,0 7,0 6,0

Onega 8,0 5,0 8,0 8,0 7,0

Quios 7,0 7,0 7,0 8,0 7,0

Zefiros 8,0 7,0 7,0 7,0 7,0

Fenna 6,0 4,0 6,0 5,0 6,0

HMC 24113 8,0 6,0 7,0 6,0 5,0

HMC 24132 7,0 7,0 7,0 8,0 8,0

SQ111573 7,0 8,0 8,0 7,0 7,0

Gemiddeld 7,3 6,8 7,0 7,2 6,6

Toelichting 1 = mat

9 = glanzend

1 = slap/zacht 9 = stevig vast

1 = heel effen 9 = heel effen

1 = slecht 9 = goed

Na bewaring werden de vruchten gequoteerd. Fenna (E28Z.00698) scoorde iets minder goed qua vruchtglans. Bij stevigheid van de hals waren Fenna (E28Z.00698) en Onega wat teleurstellend. Cyriac, Keesha, Milos en SQ111573 kwamen sterk voor de dag. De stevigheid van de top was iets beter maar Mirza en Fenna (E28Z.00698) scoorden iets minder dan het gemiddelde. Vooral de vruchthuid van Fenna (E28Z.00698) was heel oneffen; ook bij Ladoga en HMC 24113 was dit niet zo goed. Naar algemene indruk kwamen Milos en HMC 24132 heel goed voor de dag; HMC 24113 viel eerder tegen.

(16)

4.4. OPBRENGST

Tabel 9: Courgette rassen zomer 2020 - Inagro - Aantal vruchten (stuks)

Ras

Stuks/ha Stuks/plant

bruto Flandria bruto Flandria

aantal %

Cyriac 281.470 ab 209.136 bc 31 ab 23,1 bc 92

Explorer 319.301 a 246.908 ab 35,2 a 27,3 ab 108,8

Keesha 245.662 b 196.895 c 27,1 b 21,8 c 86,9

Ladoga 291.440 ab 221.857 abc 32,1 ab 24,5 abc 97,6

Milos 289.249 ab 228.166 abc 31,8 ab 25,1 abc 100

Mirza (Clause) 299.142 ab 268.000 a 33 ab 29,7 a 118,3

Onega /Bejo 3251 271.077 ab 233.559 abc 29,9 ab 25,8 abc 102,8

Quios 303.017 a 218.928 bc 33,4 a 24,2 bc 96,4

Zefiros 288.285 ab 230.809 abc 31,7 ab 25,5 abc 101,6

Fenna/E28Z.00698 295.726 ab 232.476 abc 32,5 ab 25,7 abc 102,4

HMC 24113 301.821 ab 239.214 abc 33,2 ab 26,5 abc 105,6

HMC 24132 300.714 ab 245.964 ab 33,1 ab 27,2 ab 108,4

SQ111573 292.618 ab 210.607 bc 32,2 ab 23,3 bc 92,8

Gemiddeld 290.732 32 25,4 -

K.W.V. 56.259 48.247 6,2 5,4

V.C. (%) 8 8 7,8 8,5

p-waarde 0,016 * 0,001 *** 0,017 * 0,001 **

Toelichting berekend aan 9.000 planten/ha

plantafstand 1,30 m x 0,67 m

Wat opbrengst betreft steekt Mirza met bijna 30 marktbare vruchten/plant met kop en schouders boven de rest uit. Explorer en HMC 24132 volgden met ruim 27 vruchten/plant.

Cyriac, Quios, SQ111573 en vooral Keesha vielen tegen door een vrij laag aantal marktbare vruchten.

(17)

Tabel 10: Courgette rassen zomer 2020 - Inagro - % marktbare en afwijkende vruchten

Ras

% t.o.v. totaal aantal

netto puntig bruintjes schuurschade kleurafwijking korte - dikke krom

overige

Cyriac 74,7 c 5,9 ab 1,6 ab 7,4 a 8,8 abc 0,1 a 0,7 ab 0,7 c

Explorer 77,4 bc 2,0 c 1,1 ab 5,6 ab 12,4 a 0,4 a 0,2 b 0,9 bc

Keesha 80,3 bc 1,7 c 0,7 ab 2,5 cd 9,9 abc 0,5 a 1,8 a 2,6 abc

Ladoga 76,2 c 2,4 bc 1,8 ab 5,6 ab 12,6 a 0,3 a 0,1 b 1,0 bc

Milos 79,0 bc 2,8 bc 1,1 ab 5,7 ab 8,4 abc 0,1 a 0,4 ab 2,6 abc

Mirza (Clause) 89,7 a 2,8 bc 0,4 ab 1,2 d 3,4 bc 0,3 a 0,3 ab 1,8 abc

Onega /Bejo 3251 86,3 ab 2,1 c 2,5 ab 3,6 bcd 2,4 c 0,9 a 0,1 b 2,0 abc

Quios 72,4 c 2,3 bc 2,0 ab 7,5 a 11,9 ab 0,6 a 0,9 ab 2,4 abc

Zefiros 80,3 bc 3,0 bc 0,6 ab 7,8 a 6,1 abc 0,0 a 0,7 ab 1,7 bc

Fenna/E28Z.00698 78,3 bc 7,6 a 3,3 a 2,3 cd 4,2 abc 0,9 a 0,3 ab 3,1 ab

HMC 24113 79,2 bc 2,7 bc 1,3 ab 8,2 a 7,0 abc 0,0 a 0,1 b 1,6 bc

HMC 24132 81,8 abc 1,7 c 0,2 b 4,6 abc 5,5 abc 0,2 a 0,3 ab 5,7 a

SQ111573 72,4 c 5,7 ab 0,3 b 6,4 ab 10,6 ab 0,5 a 0,7 ab 3,3 ab

Gemiddeld 79,1 3,3 1,3 5,3 7,9 0,4 0,5 2,3

K.W.V.

V.C. (%) 4,5 22,8 56,3 15,0 25,0 109,0 68,8 29,3

p-waarde 0,000 *** 0,000 *** 0,017 * 0,000 *** 0,001 *** 0,211 N.S. 0,002 ** 0,000 ***

Transformatie arcsin√x arcsin√x arcsin√x arcsin√x arcsin√x arcsin√x arcsin√x arcsin√x

Mirza benaderde een netto-percentage van marktbare vruchten van 90%. Onega volgde met 86,3%. Bij Ladoga, Quios en SQ111573 was een kwart of meer van de vruchten niet marktbaar. Puntige vruchten zorgden vooral bij Cyriac, Fenna (E28Z.00698) en SQ111573 voor behoorlijk wat verlies. Ook schuurschade zorgde voor behoorlijk wat verliezen. Dit situeerde zich vooral in de tweede helft van de productie toen het gewas begon te legeren. Ook problemen met kleurafwijking is daar aan te koppelen. Als de vruchten op de folie of de grond liggen vertonen ze meestal een bleke strook. Vooral Mirza en Onega hadden daar weinig last van. Er was ook nog behoorlijk wat uitval door “overig”, vooral vruchten met flessenhals waren daar voor verantwoordelijk.

(18)

Tabel 11: Courgette rassen zomer 2020 - Inagro - Gecumuleerd aantal vruchten/plant

Ras

Datum

29/jun 6/jul 13/jul 20/jul 27/jul 3/aug 10/aug 17/aug 23/aug 27/aug

Cyriac 0,6 3,9 7,2 9,9 13,3 16,4 19,7 22,3 23,1 23,1

Explorer 0,7 4,2 8,0 11,6 15,7 20,0 24,0 25,7 27,1 27,3

Keesha 0,5 3,6 7,4 9,7 12,7 15,5 17,9 20,4 21,6 21,8

Ladoga 0,6 3,8 7,5 10,7 14,1 18,1 21,2 23,1 24,4 24,5

Milos 0,4 4,3 7,8 10,9 14,0 17,6 20,7 23,7 25,0 25,2

Mirza (Clause) 0,4 3,6 7,6 10,9 14,6 18,5 22,2 26,1 28,7 29,7

Onega /Bejo 3251 0,3 3,2 7,2 10,6 14,2 17,4 20,0 23,6 25,6 25,8

Quios 0,5 4,0 7,5 10,8 14,2 17,2 20,8 22,8 24,1 24,2

Zefiros 0,5 3,5 7,4 10,4 13,8 17,4 20,7 23,5 25,3 25,5

Fenna/E28Z.00698 0,1 3,5 7,0 10,4 13,7 17,6 20,7 23,6 25,2 25,7

HMC 24113 0,5 3,4 7,2 10,6 14,3 18,5 22,2 25,0 26,3 26,5

HMC 24132 0,5 3,9 7,9 11,1 14,5 18,0 21,8 24,8 26,6 27,2

SQ111573 0,6 3,8 7,3 10,7 13,5 17,3 20,5 22,3 23,2 23,3

De productie startte 45 dagen na het planten, dus 14 dagen na de start van de vrouwelijke bloei. Vanaf 10 augustus zagen we over het algemeen een afvlakking van de productie.

Enkel Mirza ging tegen deze trend in, door een behoorlijke productie aan te houden. Explorer haalde tot 10 augustus een 4 tal vruchten/plant; erna viel de productie sterk terug. HMC 24132 heeft ten opzichte van Explorer en Mirza een constantere productie. Keesha haalde amper 2,4 marktbare vruchten/week, gevolgd door Cyriac en SQ111573 met 2,6 vruchten/week.

(19)

Figuur 3: Gecumuleerde opbrengst: aantal stuks/plant

0 5 10 15 20 25 30 35

29/jun 6/jul 13/jul 20/jul 27/jul 3/aug 10/aug 17/aug 23/aug 27/aug Datum

Aan tal vr uch ten/pla n t

Gecumuleerde opbrengst: aantal vruchten/plant

Cyriac Explorer Keesha Ladoga Milos

Mirza (Clause) Onega /Bejo 3251 Quios Zeffiros Fenna/E28Z.00698

HMC 24113 HMC 24132 SQ111573

(20)

4.5. BLOEIVERLOOP

Tabel 12: Courgette rassen zomer 2020 - Inagro – Bloeiverloop en % mannelijk bloemen t.o.v. vrouwelijke bloemen

Ras

Start bloei Verhouding ♂ t.o.v. ♀ (%)

♀ ♂ 2/07 9/07 15/07 22/07 29/07 5/08 12/08 18/08

Cyriac 15/06-16/06 24/06-25/06 63,2 44,4 22,2 0,0 60,0 29,4 14,3 0,0

Explorer 16/06-18/06 24/06-25/06 10,0 10,0 22,2 0,0 16,7 0,0 5,6 0,0

Keesha 14/06-17/06 24/06-25/06 106,7 50,0 62,5 7,1 112,5 30,0 44,4 11,1

Ladoga 17/06-17/06 23/06-25/06 52,9 41,7 25,0 0,0 17,6 0,0 5,0 0,0

Milos 14/06-16/06 23/06-25/06 38,9 46,7 31,3 0,0 41,2 30,8 46,7 0,0

Mirza 14/06-16/06 23/06-26/06 31,8 50,0 50,0 0,0 50,0 28,6 0,0 0,0

Onega /Bejo 3251 15/06-16/06 23/06-24/06 36,8 40,0 140,0 6,7 50,0 35,7 29,4 12,5

Quios 15/06-16/06 23/06-25/06 44,4 66,7 37,5 22,2 77,8 36,4 11,5 11,1

Zefiros 14/06-16/06 23/06-24/06 37,5 22,2 29,4 15,4 36,8 29,4 28,6 0,0

Fenna/E28Z.00698 16/06-18/06 26/06-28/06 20,0 44,4 27,3 0,0 41,7 0,0 0,0 0,0

HMC 24113 16/06-18/06 25/06-26/06 15,8 7,7 12,5 0,0 0,0 0,0 7,7 0,0

HMC 24132 17/06 25/06-26/06 35,3 20,0 53,8 5,0 36,4 0,0 3,4 0,0

SQ111573 15/06-18/06 23/06-25/06 18,8 28,6 18,8 0,0 0,0 8,3 9,1 0,0

Een goede maand na het planten zagen we de eerste vrouwelijke bloemen verschijnen. Nog eens 8 à 10 dagen er na noteerden we de eerste mannelijke bloemen met stuifmeel. Enkel Ladoga was hier met slecht 6 dagen een opvallende uitzondering op. Keesha, Onega, Quios en Zefiros hadden zo goed als altijd voldoende mannelijke bloemen in de aanbieding.

Meestal is er een link tussen hoge productie en een beperkt aanbod mannelijke bloemen.

(21)

4.6. RASBESPREKING

Cyriac (Gautier/Sanac) oogde aanvankelijk behoorlijk maar miste op het einde wat groeikracht in de kop. Dit ras ontwikkelde redelijk wat zijscheuten, was tegen het einde wat gevoelig voor legeren en bleek matig sterk tegen witziekte. De vruchten hadden een redelijk lange vruchtsteel, waren lang en smal en licht conisch zonder versmalling in de nek. De opbrengst was met 23,1 vruchten/plant eerder matig en dit te wijten aan een laag percentage marktbare vruchten. Het aanbod mannelijke bloemen viel door de band goed mee. Dit ras was behoorlijk goed houdbaar.

Explorer (Gautier/Sanac) stond als gewas behoorlijk en had geen last van zijscheuten maar tegen het einde legerde het gewas vrij erg. Dit ras was behoorlijk sterk tegen witziekte. De vruchten waren lang en matig dik, met eerder een korte vruchtsteellengte en vrij conisch met een lichte versmalling in de nek. De opbrengst was met 23,9 vruchten/plant heel goed, ondanks wat verlies door kleurafwijking. Het aanbod mannelijke bloemen was eerder matig. Na bewaring was de algemene indruk eerder matig.

Keesha (Enza) oogde behoorlijk, ontwikkelde behoorlijk wat zijscheuten en bleef vrij lang behoorlijk mooi rechtop groeien. Dit ras was minder aangetast door witziekte. De vruchten waren lang, matig dik en licht conisch met een lichte versmalling in de nek. De opbrengst was slecht, voor een stuk te wijten aan verliezen door kleurafwijking. Het aanbod mannelijke bloemen was altijd goed. Dit ras kwam matig goed uit de houdbaarheidsproef.

Ladoga (Bejo) ontwikkelde tot aan de start van de productie heel goed, erna was er wat terugval. Dit ras was vrij legergevoelig, had geen zijscheuten, maar was vrij gevoelig voor witziekte. De vruchten waren lang met lange vruchtstelen, matig dik en licht conisch met bijna geen versmalling in de hals. De productie was nog behoorlijk ondanks redelijk wat verlies door kleurafwijking maar er was wel een vertraging de laatste 3 weken. Het aanbod mannelijke bloemen was eerder matig. Dit ras was maar matig houdbaar, door een zachte hals en wat licht verzonken plekken op de schil.

Milos (Syngenta) oogde in het begin behoorlijk, groeide open en bleek eerder gevoelig voor legeren en vrij gevoelig voor witziekte. De groeikracht in de kop verminderde na het op gang komen van de productie. De vruchten waren matig lang, matig dik, vrij conisch met een lichte versmalling in de hals. Dit ras gaf met 25,1 vruchten/ plant een behoorlijke productie, ondanks de verliezen door kleurafwijking en schuurschade als gevolg van het legeren. Door de band genomen viel het aanbod mannelijke bloemen goed mee. Na bewaring gaven de vruchten een heel goede algemene indruk.

Mirza (Clause) groeide vrij gedrongen maar bleef lang goed vitaal. Dit ras was wat gevoelig voor vorming van zijscheuten, maar was heel sterk tegen legeren en bood behoorlijk goed weerstand tegen witziekte. De vruchten waren lang en matig dik, vrij conisch met een heel lichte versmalling aan de hals. De productie was heel goed, dankzij een goede vitaliteit tot op het einde én een hoog percentage marktbare vruchten. Het aanbod mannelijke bloemen was eerder matig. De vruchten kwamen door de eerder zachte top, eerder matig uit bewaring.

Onega (Bejo 3251- Bejo) was in het begin behoorlijk maar dat nam af op het einde. Het was opvallend dat ongeveer halfweg de productie er zich vrij vaak scheuten ontwikkelden halfweg de plant. Dit ras bleef vrij lang mooi rechtop en bood behoorlijk goed weerstand tegen witziekte. De vruchten waren lang, matig dik en vrij conisch met een hele lichte versmalling in de hals. Dit ras behaalde met 26 vruchten/plant een behoorlijke opbrengst dankzij een vrij hoog percentage marktbare vruchten. Het aanbod mannelijke bloemen was altijd gunstig. Behalve een wat slappe hals kwamen de vruchten behoorlijk uit bewaring.

Quios (Syngenta) had vooral in het begin een goede gewasstand maar op het einde verloor het gewas wat groeikracht in de kop. De planten hadden geen last van zijscheuten maar op het einde waren ze legergevoelig. Dit ras bood goed weerstand tegen witziekte. De vruchten waren matig lang, matig dik en vrij conisch met een lichte versmalling in de hals. De opbrengst was met 24,2 vruchten/plant eerder matig, vooral door het % vruchten met kleurafwijking. Het aanbod mannelijke bloemen was heel de productie ruim voldoende. De vruchten kwamen vrij goed uit de bewaring.

Zefiros (Syngenta) oogde in het begin zeer goed. In stress momenten bleken de bladeren gevoelig voor necrose en/of gele vlekken. Dit ras was behoorlijk sterk tegen legeren en leek iets gevoeliger voor witziekte. De vruchten waren matig lang, matig dik en vrij conisch met een hele lichte versmalling in de hals. De productie was behoorlijk, ondanks wat verlies door schuurschade en vruchten met een kleurafwijking. Het aanbod mannelijk bloemen viel doorgaans goed mee. De vruchten kwamen behoorlijk goed uit bewaring.

(22)

Pagina: 22/22 Proefnummer OO_TOL20COU_RA03 - Inagro Fenna (E28Z.00698 - Enza) viel op door zijn compact gewas, dat vrij lang vitaal bleef maar sommige planten vertoonden wat necrose bij stress. Het gewas had heel weinig last van legeren en bood heel goed weerstand tegen witziekte. De vruchten waren matig lang, matig dik en vrij conisch met een lichte versmalling in de hals. De productie was behoorlijk ondanks redelijk wat verlies door puntige vruchten. Het aanbod mannelijk bloemen was vaak onvoldoende. De vruchten kwamen eerder matig uit bewaring, vooral vanwege een slappe hals en een vrij oneffen schil.

HMC24113 (Clause) viel op door de vele witte vlekken op het blad. De gewasstand was heel behoorlijk, ook al stonden de bladstelen vrij opgericht. Pas op het einde begon het gewas wat te legeren. Dit ras leek eerder wat gevoelig voor witziekte. De vruchten waren lang en dun met korte vruchtsteellengte, licht conisch met een lichte versmalling in de hals. Ook was de top van de vrucht niet mooi rond. De opbrengst was met 26,5 vruchten/plant behoorlijk goed. Vooral het aantal puntige vruchten zorgde voor redelijk wat verlies. Het aanbod mannelijke bloemen was vaak onvoldoende. De algemene indruk van de vruchten na bewaring was niet zo gunstig.

HMC24132 (Clause) oogde behoorlijk en begon pas tegen het einde van de teelt wat te legeren. Dit ras leek wat gevoelig voor witziekte. De vruchten waren matig lang, matig dik en vrij conisch met een lichte versmalling in de hals en ze waren iets bleker dan bij de overige rassen. De opbrengst was met 27,2 vruchten/plant behoorlijk goed dankzij een vrij hoog percentage marktbare vruchten. Het aanbod mannelijke bloemen was vaak onvoldoende. De vruchten kwamen heel goed uit bewaring.

SQ111573 (Sakata) toonde zich in het begin vrij vitaal maar kende tegen het einde een beetje een terugval. Dit ras ontwikkelde vrij veel zijscheuten, was vrij legergevoelig en iets gevoeliger voor witziekte. De vruchten waren matig lang, matig dik en vrij conisch en hadden een lichte versmalling in de hals. De opbrengst was wat teleurstellend, vooral door kleurafwijking en schuurschade als gevolg van het legeren. Het aanbod mannelijke bloemen was eerder matig. De vruchten kwamen vrij goed uit de bewaring, vooral door hun opvallend stevige hals en top.

5. Besluit

De zomer 2020 was weer een seizoen met grote uitdagingen. In twee woorden samengevat was het extreem droog en soms zeer warm. Rendabel courgettes voor de verse markt telen zonder T-tape is inmiddels bijna een onmogelijke opdracht geworden. Een tweede hindernis was de aanwezigheid van virussen. In ons proefveld hebben we enkele planten verwijderd met CMV. Door enkele verdachte planten bij het minste vermoeden te verwijderen bleven we gespaard van grote uitval.

De proef startte in vrij goede omstandigheden. Na een 30-tal dagen, omstreeks half juni, zagen we de eerste vrouwelijke bloemen. Een goeie 14 dagen later plukten we de eerste vruchten. Opvallend was dat de productiefste rassen een tegenovergesteld productieverloop kenden. Het zwaartepunt van de productie bij Explorer lag in de eerste 6 weken. Bij Mirza eerder in de laatste 4 weken. Ook HMC 244113 en HMC24132 waren productief en iets constanter in hun productie.

Bij sterk legerende rassen moest vrij veel ingeleverd worden door schuurschade en vruchten met een kleurafwijking.

Bij Explorer werd dit gecompenseerd door een hoog bruto aantal vruchten. Bij Ladoga en SQ111573 had dit duidelijk een negatief effect op het rendement.

Witziekte werd pas laat waargenomen. Ladoga, Milos en Zefiros waren het meest aangetast. Explorer, Keessha, Mirza en vooral Fenna (E28Z.00698) waren beduidend minder aangetast door witziekte.

Vooral Milos en HMC24113 kwamen heel goed uit de bewaring. Dit was vooral te danken aan een mooie gave huid van de vrucht.